Wethouder Tesselaar schuift
chuld op staatssecretaris
Ilü
Billi
RYDT ONS NIET
"MORS" DOOD
DOORGAAN VESTIGING DEPENDANCES SCHOLEN IN LEIDERDORP
REIDEN BUITEN DE VESTE
Ontwikkeling buitenwijken op expositie gemeentearchief
ZWAAR VERKEER!
m
m
■d soorrang
'"ï/bliotheekfiliaal
^■GIDAG 19 APRIL 1977
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
(Van onze raadsverslaggever)
,)EN In alle toonaarden heeft de Leidse wethou-
^an onderwijs, D. J. Tesselaar, gisteravond ontkend
ket niet doorgaan van de vestiging van dependances
de Louise de Coligny scholengemeenschap en de
icholengemeenschap Bonaventura üf Leiderdorp te
en bewerkstelligd. De wethouder bleef volhouden
iet hij, maar de ARrstaatssecretaris van onderwijs,
de Jong het initiatief hiertoe heeft genomen en
elaar vond op grond daarvan dat de bewindsman
ook maar een positieve bijdrage moet leveren aan
oplossen van de ruimtenood die nu nog in volle
£heid de Louise de Coligny teistert. In dit verband
ie Tesselaar de raadsleden mee vernomen te hebben
fle staatssecretaris de protestantse scholengemeen-
Visser 't Hooft aan de Kagerstraat zal vragen
lokalen ten behoeve van de openbare Louise de
ty af te staan.
;n ander gebeurde tijdens
Behandeling van de inter-
Kie over het niet doorgaan
Wde dependance van de
•Xe in Leiderdorp. Deze in
flatie was aangevraagd
de CDA-raadsleden me-
v Van Akkeren-Straathof
ograrne heer Bosch. Zoals be
raam trok staatssecretaris De
jrs krijgt bij
>og opdeN Na de Merenwijk
nieuwe hoofdvestiging
a 23^de bibliotheek in het Van
Heidecomplex bij de
fWfffcht heeft de Mors het
ite recht op een biblio-
18.03 tvoorziening. Dat stelde
S-maa ijnswethouder Ooster-
ktie 2 gisteravond in de raad.
!™?.er yragen van raadsleden gaf
;oe dat het Morskwartier
omstandigheden achter-
i Peter'eraakt is wat zijn voorzie-
ir. voojenpatroon betreft. Een
;omstig prioriteitenplan
het bibliotheekwezen dat
tet kader van een fonds
r de verbetering van de
MBivesting van de biblio-
oorspd^ zal worden ontworpen
I7.00dan ook de vestiging van
ïded. filiaal in-deze wijk boven-
voeren, zo zegde de wet-
isteren toe.
Jong in februari zijn toestem
ming aan zowel de Louise de
Coligny SG als Bonaventura
een dépendance in Leiderdorp
te stichten in en kondigde hij
aan dat de al bestaande 17
lokalen tellende dependance
van Visser 't Hooft uit Leider
dorp moest verdwijnen. Dit
omdat prognoses zouden heb
ben aangetoond dat dependan
cevorming onrendabel en dus
ongewenst was.
De Leidse onderwijswethou
der Tesselaar verklaarde zich
in februari schriftelijk ak
koord met dit besluit van de
staatssecretaris, terwijl door
Tesselaar drie weken eerder
de bewindsman impliciet het
mes óp de keel was gezet door
de mededeling dat Leiden op
6 februari met de bouw van
een dependance in Leiderdorp
zou starten tenzij voor die tijd
door de bewindsman een an
der licht op de zaak geworpen
zou zijn. Juist deze garig van
zaken wensten de CDA-raad-
sleden opgehelderd te zien. Zij
vroegen zich daarbij af welke
oplossing wethouder Tesselaar
nu in petto heeft voor de onbe
twiste lokalennood bij de
Louise de Coligny.
Geen schuld
Volgens wethouder Tesselaar
was het verwijt dat hijzelf
voor het niet doorgaan van de
dependances had gezorgd niet
terecht. Herhaaldelijk bena
De door ruimtenood geteisterde Louise de Coligny
drukte Tesselaar dat het initia
tief hiertoe van staatssecreta
ris De Jong was uitgegaan.
„Wij hebben de gegeven toe
stemming om te bouwen niet
ingeleverd. Anderzijds zijn we
wel gevoelig voor het stand
punt van de staatssecretaris in
het licht van de prognoses en
in het kader van de stelregel
„of allemaal in Leiderdorp, of
geen van allen."
De wethouder bestreed de stel
ling van de CDA-raadsleden
Bosch en Van Akkeren, dat de
gemeente Leiderdorp de ex
ploitatie van een sporthal op
de komst van de dependances
had gebaseerd. Tesselaar wees
er op dat de vestigingen van
de Leidse scholengemeen
schappen ook maar een be
perkte duur van in eerste in
stantie vijf jaar hadden. Dat
illustreerde volgens hem nog
eens de wankele basis waarop
een investering van 1,3 miljoen
(de stichtingskosten van de de
pendance van de Louise) was
gestoeld. Volgens Tesselaar
waren er wel goedkopere en
betere oplossingen voor de
ruimtenood bij deze scholen
gemeenschap te vinden die
binnen de Leidse grenzen la
gen. De wethouder dacht daar
bij aan noodlokalen rond het
eigen gebouw, de vestiging
aan de Anthonie Duijklaan en
in Zuid-West. Daarbij noemde
hij de mogelijkheid van het
afstaan van zeven lokalen
door Visser 't Hooft. „De
staatssecretaris is er van uitge
gaan dat deze scholengemeen
schap ruimte over heeft die
aan anderen ter beschikking
gesteld zou kunnen worden.
Zoals de zaken er thans voor
staan ligt het voor de hand dat
de staatssecretaris dan ook dit
in orde maakt en deze lokalen
ter beschikking stelt", zo rede
neerde de wethouder.
Onbegrijpelijk
CDA-woordvoerder J. Bos
herhaalde gisteren zijn verwijt
aan het adres van de wethou
der 't gevoerde beleid „onbe
grijpelijk en grillig" te vinden.
Bosch schetste de historische
ontwikkeling van de affaire en
wees er nog eens op dat hem
de verslagen van een onder
houd tussen Tesselaar en de
bewindsman op 27 januari wa
ren onthouden en dat op deze
dag juist de beslissing over het
niet bouwen in Leiderdorp
moet zijn gevallen. Volgens
Bosch waren de raadsleden te
lang in het ongewisse gelaten
en was ook overleg met Lei
derdorp op zijn plaats ge
weest: „Op deze wijze worden
we er niet geloofwaardiger op.
Ik kan me voorstellen dat de
randgemeenten hierdoor hui
verig zullen worden nog af
spraken met Leiden te ma
ken", aldus Bosch.
Het CDA-raadslid constateer
de dat aan de staatssecretaris
verzocht moet worden zijn be
slissing te herzien. Bosch ba
seerde dit op een aantal prog
noses over het aantal toekom
stige leerlingen, op de vooruit
zichten van nieuwbouw in zo
wel de randgemeenten als Lei
den zelf, en op het feit dat de
prognoses van het ministerie
voor dit jaar door het aantal
feitelijke aanmeldingen bij de
verschillende scholen al weer
ruimschoots waren overschre
den. Bosch diende een motie
in waarin werd gevraagd mid
dels het statistisch bureau van
de gemeente eigen prognoses
te produceren en met deze in
de hand de staatssecretaris te
vragen om herziening van zijn
gewraakte besluit Wethouder
Tesselaar stelde aan herzie
ning niet zoveel behoefte te
hebben en wilde niet verder
gaan dan het toetsen van prog
noses die thans op het ministe
rie ontwikkeld worden voor de
Leidse regio aan de cijfers die
de gemeente zelf kan produce
ren.
Politieke stunt
PvdA-leider L. F. Meijer zag
in de inspanning van het CDA
voor de vestiging van lokalen
van de Louise in Leiderdorp
een politieke stunt die in het
licht van de verkiezingen het
„politiek rampzalige feit" dat
het juist een CDA-staatssecre-
taris is geweest die deze beslis
sing heeft genomen moet ca
moufleren. „Daarom moet de
verantwoordelijkheid worden
afgewenteld op de wethouder.
Het CDA werpt een rookgor
dijn op voor de man die eigen
lijk verantwoordelijk is en
wordt hierin gesteund door
het AR-kamerlid Hans de
Boer die blijkens een publika-
tie in de Leidse Courant bij
een bezoek aan Leiden heeft
toegezegd zich voor het door
gaan van de dependances in te
zullen spannen. Alles wat het
CDA in deze probeert te berei
ken is goedkoop electoraal ge
win", aldus PvdA-leider Meij
er.
Wethouder Tesselaar viel zijn
fractiegenoot later in bedekte
termen bij door de merkwaar
dige figuur te benadrukken
dat een confessioneel raadslid
de beslissing van een confes
sioneel staatssecretaris be
vecht en het openbaar onder
wijs uit de ellende wil halen.
Volgens Tesselaar was dit ech
ter ingegeven door de wens de
lokalencapaciteit van de prot-
chr. scholengemeenschap Vis
ser 't Hooft onaangetast te la
ten.
Bijdrage
Namens de PPR diende het
raadslid F. van Oosten een
motie in waarin de wethouder
wordt gevraagd met de rand
gemeenten om de tafel te gaan
zitten teneinde een gemeen
schappelijke regeling te ont-
werpenom het middelbaar on
derwijs te financieren. Van
Oosten wees er op dat 60% van
de leerlingen van deze scholen
uit de regiogemeenten afkom
stig is. Een eerder verzoek van
Leiden om een bijdrage te le
veren in de kosten van dit
onderwijs is overigens door de
randgemeenten afgewezen.
De interpellatie van de CDA-
raadsleden zal op 9 mei wor
den voortgezet
jan vani Goyenkade, één der straten in Vreewijk- De Lombokstraat en omgeving in aanbouw in de De Hermelijnvlinder in de Merenwijk in 1977
mmftreeks 1900 periode tussen de wereldoorlogen.
VDEN De Voorjaarstentoonstel-
1977 van de Gemeentelijke Ar-
dienst aan de Boisotkade 2a
jt een vervolg op de vorige exposi-
conc» „De Leidse Grachten". Ging het
:ijn idie tentoonstelling hoofdzakelijk
i de binnenstad met zijn grachten,
°J"j „Leiden buiten de Veste" stapt
onor1 over grachten heen en wordt
}md: aandaht gericht op de buitenwij-
rtaüiD, hun ontwikkeling in de loop der
t vrten en de verschillen in karakter
de naar gelang hun bouwtijd en be
ginning.
deiii°ntwikkelwg van de buitenwijken vond pas
issefite vanaf het einde van de vorige eeuw. In
dtstejj^sfe gedeelte van de 19e eeuw schommel-
id ePef inwoneraantal zo rond de 40.000, een
acti^ dat zonder al te veel moeite in de
[e tpenstad kon worden gehuisvest. Vanaf 1880
id ïon het inwonertal sterk te stijgen, zo sterk
25st£^at reeds in 1890 het aantal van 50.000
cofd bereikt De stad breidde zich in de volgen-
riaaPeuw schoksgewijs uit. De gemeentegrenzen
rden in 1896, 1920 en 1966 verlegd; in 1896
-loflrtofide dat niet meer dan het binnen ge
meentegrenzen brengen van de volkrijke „voor
steden" die zich hadden ontwikkeld, in 1920
was dat ten behoeve van de groeiende bevol
king en 1966 was de oorzaak cityvorming door
ontvolking van de binnenstad. Zo groeide Lei
den van een stadje uit tot een stedelijke ag-
glommeratie waarin het woonelement groten
deels naar de buitenwijken verschoven is. In
de tentoonstelling zijn deze drie „schokken"
verwerkt en zijn voor elke periode één of meer
wijken geselecteerd die hoofdzakelijk in foto's,
maar ook in maquettes, kaarten en geschriften
worden belicht. Voor de moderne periode heeft
men speciaal de film LeidenHofstad" laten
'opnemen om het geheel wat te verlevendigen.
Eind 19e eeuw
Tussen de wereldoorlogen
„Stadsuitbreiding eind 19e eeuw" heet het eer
ste gedeelte van de expositie en daarvoor is Periode na 1950
„Vreewijk gekozen, een wijk die na 1883 werd
aangelegd op het daartoe verkavelde terrein
van de buitenplaats Vreewijk. Het oudste ge
deelte van de wijk wordt onder meer gevormd
door Huize Vreewijk aan de Vreewijkstraat, dat
nu een bejaarden huis is. Hoe het huis er
vroeger stond is te zien op een lithografie van
T. Hooiberg ujt 1851.
De stadsuitbreidingen tussen de beide werel
doorlogen zijn belicht door een tegenover el
kaar zetten van de Tuinstadwijk met de Profes
soren/Burgemeesterswij k enerzijds en Leiden-
Noord met de Kooi anderszijds. De bedoeling
hiervan was het laten zien van het verschil in
aanleg en het soort bebouwing in deze wijken
vanwege de mensen voor wie ze bedoeld waren.
Leiden-Noord met de Kooi en de Tuinstadwijk
waren bedoeld voor geschoolde en ongeschool
de arbeiders alsmede lagere ambtenaren, ter
wijl de Professoren/Burgemeesterswijk was be
stemd voor de gegoede burgerij en de hogere
ambtenaren. De verschillen in uiterlijk van
deze wijken zijn op de foto's duidelijk zicht
baar. Het merendeel van de buitenwijken is in
de periode 1918-1940 tot stand gekomen.
Voor de stadsuitbreidingen na 1950 werd geko
zen voor een naast elkaar zetten van de wijken
Zuid-West en de Merenwijk. Zuid-West wordt
gekenmerkt door rechtlijnigheid, een rechthoe
kig wegenpatroon, middelhoge flatbouw afge
wisseld met ééngezinswoningen en veel open
baar groen. Aan de Merenwijk heeft een veel
grilliger on twèrppa troon ten grondslag gelegen.
De wijk is onderverdeeld in „vlekken" huizen
van hetzelfde type met een eigen wegenschema
aangesloten op de grote ringweg door de gehele
wijk. De echte hoogbouw is geconcentreerd in
de Horsten en rond het winkelcentrum de
Kopermolen. De beide maquettes laten de ver
schillen tussen beide wijken goed zien. De
na-oorlogse periode is overigens het tijdperk
van de bestemmingsplannen.
Als afronding is in de tentoonstelling nog de
rubriek „Accommodaties voor sport en spel"
opgenomen.
De film „Leiden Hofstad", een film door Bern-
hard en Virginia Guillen en Renout van Gulick
toont enige facetten van het leven in de buiten
wijken. In de film vragen de samenstellers zich
onder meer af of het leven in de „moderne
hofjes", de flats, de sociale contacten ondanks
de grote bevolkingsdichtheid wel ten goede
komt De film wordt bij voldoende belangstel
ling vertoond.
De expositie in het gemeentearchief wordt ge
houden tot en met 18 mei. Openingstijden: van
maandag tot en met vrijdag van 9-12 uur en
van 2-5 uur alsmede op donderdag van 7.30 tot
9.30 uur; op zaterdag van 9 tot 12 uur. Een
catalogus is voor 50 cent verkrijgbaar.
FRANK BUURMAN.
Actie in Morswijk
Onder het motto ,Jtijdt ons niet Mors-dood" gaan bewoners
van de Morswijk actievoeren tegen de mogelijke vestiging
van de Leidse Betonmortelcen trale in bun buurt Volgens
ben is de huidige verkeerssituatie op de Morsweg al bijzon
der penibel en kan er van nieuwe vestigingen van indus
trieën die zwaar verkeer aantrekken absoluut geen sprake
meer zijn.
Zoals bekend wilde de Leidse Betonmortelcen trale aanvanke
lijk op een stuk grond aan de Sumatrastraat uitbreiden.
Onlangs werd een beroep van het bedrijf dat was ingesteld
tegen de weigering van de gemeente Leiden hieraan mee te
werken door de Kroon afgewezen. Op een hearing van de
PvdA in het Morskwartier liet wethouder Verboom (volks
huisvesting) uit zijn mond vallen dat de vestiging van de
LBC in de Mors werd overwogen. Volgens de bewoners van
deze buurt gaan de bezwaren die voor de omgeving van de
Sumatrastraat gelden even goed op voor de omgeving van
de Morsweg.
Als extra bezwaar geldt volgens de bewoners dat de bestaan
de toestand al nauwelijks aanvaardbaar is. „De meeste
woningen vertonen nu al scheuren in de gevels", stellen de
bewoners in een gisteren aan de Leidse raadsleden gepresen
teerd pamflet „Daarom vrezen wij de komst van de zware
betonwagens. Zelfs als de Churchillbrug wordt gebouwd
bestaan er nog vele bezwaren tegen de bouw van de LBC",
aldus de omwonenden van de Morsweg, die daarbij verwijzen
naar de plannen die de gemeente heeft met de omgeving
van Hoge en Lage Morsweg en waarin sprake is van het
scheppen van recreatieve mogelijkheden.
„Zwarte melk"
In het kader van de cyclus-psycbiatrie „Te gek om los te
lopen" wordt morgenavond 20 april om half negen in de
mensa van Augustinus aan bet Leidse Rapenburg 24 de film
„Zwarte melk" vertoond. De film is een poging vorm te
geven aan een onderbewuste geda ch ten wereld. De maakster,
Marianne Zwollo, is in de mensa aanwezig.
De Ratel
De werkgemeenschap De Ratel houdt zaterdag 23 april om
acht uur in de grote zaal van het Leidse Volkshuis aan de
Apothekersdijk een Culturele Filmavond. Vertoond worden
de films „Beyond the pack ice", een kleurenfilm over Noord-
Brabant, zeilen, De Hoge Veluwe. Na afloop wordt een loterij
Vivisectie
In twee lezingen zal door de Pieter Pijl Stichting bet
beperken van de vivisektie worden bepleit D. H. Bouma
en dierenarts H. van Ree zullen vanavond in bet Academie
gebouw aan bet Leidse Rapenburg 23 de beperking beplei
ten. De tweede lezing wordt dinsdag 26 april gehouden in
hetzelfde gebouw door bioloog M 't Hart en arts P. van
Dijk. De toegang is gratis, aanvang aebt uur.
Tijdens de bijeenkomst zullen de sprekers ingaan op de
noodzakelijke beperking van de dierproeven. Volgens de
Pieter Pijl Stichting zien veel mensen de vivisectie in het
medische vlak als een gruwelijk maar noodzakelijk kwaad.
In het algemeen is men er echter nauwelijks van doordron
gen, meent de stichting, dat de in het medische vlak verrichte
proeven slechts een klein onderdeel vormen van de ruim 2,5
miljoen proeven die jaarlijks in Nederland op levende dieren
worden verricht ten behoeve van pharmaceutische, cosmeti
sche en andere commerciële doeleinden en ten behoeve van
kennisvergaring.
Pieterskerk
De vereniging voor Pieters- en Academiewijk beeft erin een
brief aan bet gemeentebestuur van Leiden op aangedrongen,
dat stappen worden ondernomen om culturele manifestaties
in de Pieterskerk te doen plaatsvinden. De vereniging
meent, dat aandrang bij de directie van bet Holland Festival
resultaat zou kunnen opleveren. Door bet doen plaatsvinden
van culturele manifestaties in de Pieterskerk zou volgens
de vereniging kunnen worden voorkomen, dat bet budget
dat wordt verstrekt aan de stichting Kunstmanifestaties
wordt overgeheveld naar de Leidse Schouwburg. Dit zou,
zo meent de vereniging, momenteel door de gemeente wor
den overwogen.