Roemenië gaat ramp
met harde hand te lijf
van angst
voorbij
Nachtmerrie
jn terreur is
Washington
Opvangcentrum in Rome gepland
'oor seminaristen-oudestijl
raël reageert koel op plan
farter voor Midden-Oosten
imcs
Handel in
pacemakers
overledenen
andaag weer amnestie in Spanje
Spectaculaire
bankrover
op de vlucht
KORTE METTEN
Kardinaal Willebrands
in Raad van Kerken
ITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 11 MAART 1977 J5 AGIN A 9
(Van onze correspondent Frans Wijnands)
BOEKAREST De afgelopen dagen kon
je in de Roemeense hoofdstad Boekarest
via de vele televisie-journaals staatshoofd
en partijleider Nikolaj Ceausescu volgen,
die onvermoeibaar in de weer was, die in
alle getroffen delen, dorpen en steden van
het land opdook, die elk getroffen gebouw
van de hoofdstad meermalen persoonlijk
bezocht heeft. Geen haastige beleefdheids
bezoekjes, maar intensieve werkbezoeken,
waarbij hij de redders aanspoorde tot nog
sneller werken, waarbij hij de gedupeer
den zakelijk beloofde, dat ze geholpen
zullen worden. De staat zorgt voor alles.
De tv-nieuwslezer somde een reeks beslui
ten op die het politieke uitvoerende comité
- het hoogste partijorgaan - heeft genomen.
Het zijn de eerste gedetailleerde uitwerkin
gen van de allesomvattende kreet: „dat
Roemenië op de ruïnes van deze aardbe
ving een nog betere socialistische samenle
ving zal opbouwen".
Zo'n slogan maakt aanvankelijk achter
dochtig. Het lijkt op een te gladde routine
zin. Je zou er boosaardig achter kunnen
denken „dat wordt dan tijd".
Maar zo'n typisch westerse gedachte komt
niet meer op bij de vele journalisten die
de dagen na de aardbeving in Boekarest
en omgeving hebben rondgekeken. Vrij en
ongehinderd, voorzien van een miniem
pasje dat wonderlijk genoeg alle toegangen
opent, dat door alle controlerende perso
nen van politie, leger of de „patriottische
garde" wordt herkend.
De Roemenen verbergen hun miserabele
situatie niet. Ze verdoezelen geen feiten. Ze
zijn hooguit nog wat voorzichtig met offi
ciële cijfers die overigens ook zeer moeilijk
te geven zijn, zeker als gevraagd wordt
naar het totale verlies van arbeidsplaatsen,
van produktie, en van het aantal vermisten
en daklozen.
In het begin van de week al werden bij
herhaling de meest urgente maatregelen
afgekondigd: eerste voorrang voor de toen
nog mogelijk levende slachtoffers onder
het puin. Daarna het versneld opruimen
van de ruïnes, het onder dak brengen van
de daklozen, het afbreken van op instorten
staande flatblokken.
Later volgden nog meer details: een eerste
uitkering van omstreeks 3000 gulden per
gedupeerd persoon. Alle winkels moeten
onverminderd en maximaal bevoorraad
worden, hetgeen ook gebeurt Daklozen die
een aardbevingstrauma hebben opgelopen,
mogen op staatskosten veertien dagen rust
nemen aan de Zwarte Zee.
Dat jflles vertelde die nieuwslezer en de
kranten herhaalden die autoritaire stijl van
hulpverlening en nieuwsvoorziening. Je
hoefde maar naar buiten te lopen om te
zien hoe ongelooflijk de praktijk op die
theorie aansluit en omgekeerd. Wat leider
Ceausescu belooft, wat het uitvoerend co
mité afkondigt zijn geen brallerige, holle
frasen.
Na de eerste twaalf, hooguit vierentwintig
uur van chaos en paniek - maar wat kan
men anders verwachten in een miljoenen
stad, waar tientallen enorme flatgebouwen
in enkele seconden ineen klappen? - na die
eerste periode, is de hulp op gang geko
men.
Straten werden afgezet het getroffen
stadscentrum voor alle verkeer gesloten
dat niet bij de hulpverlening betrokken is.
Er wordt onvermoeibaar gewerkt De
meeste redders maken dagen van achttien
uur of meer.
Op kritieke plaatsen worden alleen specia
listen ingezet. Goedwillende amateurs en
vrijwilligers komen er niet aan te pas.
Sproeiwagens rijden onafgebroken rond,
straatvegersploegen blijven in het getrof
fen centrum in aktie. Dat laatste zijn mis
schien eerder psychologisch belangrijke
faktoren. Ze helpen niet om de acute wo
ningnood of de economische terugslag op
te vangen. Maar hoe eerder de stad en het
land het normale ritme terugvinden - zo
hebben de autoriteiten gezegd en bevolen
- des te sneller komt ook de onmisbare
produktie weer op gang, hoewel dat zonder
hulp van buitenaf een heksentoer lijkt, met
als grootste risico of nadeel voor de Roe
men dat ze vermoedelijk voorlopig nog
afhankelijker van de Sovjet-Unie zullen
worden.
Roemenië heeft in het laatste vijfjarenplan
de gecalculeerde produktiestijging van 12
procent overtroffen. Onder aanvoering van
Ceausescu streeft het land in een hoog
werkritme en met trotse verbetenheid naar
de opvoering van de levensstandaard. Via
de massamedia wordt dagelijks uitvoerig
verteld dat Roemenië binnenkort als staat
kundige eenheid honderd jaar bestaat en
dat deze generatie het land sterk en econo
misch gezond zal maken.
Het ligt wel voor de hand op welke thema's
de officiële redevoeringen straks in mei ter
gelegenheid van die onafhankelijkheids
verjaardag zullen worden afgestemd: een
vertrouwen in de toekomst, opofferingen
en geloof in een betere maatschappij die
er zonder mankeren moet komen.
Een dergelijke aanpak, een dergelijke in
doctrinatie werkt zichtbaar in op het ver
loop van de hulpverlening. Er is een spon
taan, gezamenlijk streven naar die toe
komst die voor de Roemenen vandaag nog
begint
Er zijn geen competentieverschillen tussen
leger en politie-eenheden, er wordt geen
tijd verdaan met het omzeilen van eigen
domsprocedures of bestemmingsplannen,
er zijn al honderden commissies dagenlang
aan het werk om een inventarisatie te
maken van de schade. Kortom: er wordt
georganiseerd gewerkt.
IZALEM (RtR) Israëlische functionaris-
iebben koel gereageerd op de blauwdruk van
jent Carter voor het bereiken van vrede in
Midden-Oosten. Zij noemden het plan van
ir een herleving van het programma dat de
rikaanse oud-minister van buitenlandse za-
William Rogers in 1970 indiende en een
rsteuning van een dergelijk plan dat het
kings Institute in 1975 opstelde. Beide plan-
voorzien slechts in geringe grensaanpassin
gen ten gunste van Israël bij een definitieve
regeling en beide zijn onaanvaardbaar voor Jeru
zalem.
De functionarissen'zien de verwijzing van Carter
naar open grenzen met vrije handel, toerisme en
culturele uitwisselingen tussen Israël en zijn buur
landen meer aansluiten bij Israëls definitie van
een uiteindelijke vrede in het Midden-Oosten dan
welke verzekering van dit soort ook door vorige
Amerikaans regeringen.
'DEN De staking van 140
technisch personeel van
Britse dagblad The Times
listeravond geëindigd. De
ers besloten onverwacht
verk te hervatten. Het blad
in week lang niet versche-
ke
er had de vakvereniging
takers uitgesloten omdat zij
I-mappen de instructie van de
létuvfliging om het werk te her-
3ekiern> op te volgen.
Jkunt
(Van onze corres
pondent Frans
Wennekes)
BONN - In
Duitsland is een
groot schandaal
losgebarsten over
hartspecialisten,
die een lugubere
handel dreven in
pacemakers. Vol
gens de justitie
hadden deze spe
cialisten na de dood van hun hartpatiënten de electrische pacema
ker, die voor een regelmatige hartslag zorgt, door middel van
een operatie uit de borst verwijderd. Deze ingreep geschiedde'
zonder medeweten van de nabestaanden.
De artsen, die niet met name genoemd worden, stuurden de
gebruikte pacemakers op naar een firma in Keulen, die ze reinigde
en nakeek. Daarna werden ze als nieuw aan hartpatiënten voor
3500 mark verkocht. Terwijl de artsen zelf voor de ongeveer
honderd apparaten van de Keulse firma 3000 mark per stuk op
hun bankrekening ontvingen. Welke mogelijkheden deze handel
bood, blijkt wel hieruit, dat ongeveer 45.000 Duitsers op een
pacemaker leven. Het proces tegen de artsen wordt door de justitie
van Frankfurt voorbereid.
>RID De Spaanse rege-
zal vandaag een koninklij-
mnestie verlenen aan poli-
t gevangenen, kennelijk
het doel de spanning in
cenland te temperen en te-
Det te komen aan een van
de belangrijkste eisen van de
oppositiepartijen.
Naar verwachting zullen de
meesten van de 200 politieke
gevangenen, onder wie honderd
Basken, profiteren van het be- mëne verkiezingen.
sluit, dat een uitbreiding is van
de amnestie die koning Juan
Carlos vorig jaar juli afkondig
de. De oppositie had dit geëist
als voorwaarde voor haar deel
neming aan de komende alge-
PARIJS Albert Spaggiari, or
ganisator van de zogenaamde
kraak van de eeuw, waarbij in
juli jl. in Nice in een bank 40
miljoen gulden geroofd werd en
die in oktober aangehouden
was, wist gistermiddag uit het
paleis van justitie in Nice te
ontsnappen.
De 45-jarige Spaggiari, over
wiens „geniale bankroof" inmid
dels al een boek verschenen is
werd sedert enkele weken gere
geld door de rechter van in
structie verhoord. Ook donder
dag had zulk een verhoor
plaats.
Na enige tijd werd rond 17.00
uur een pauze gemaakt en
Spaggiari ging bij het raam zit
ten om even uit te blazen.
Plotseling sprong hij door de
ruiten, kwam een verdieping la
ger op het dak van een auto
terecht, zonder enig letsel op te
lopen, sprong daarna op de duo
van een motorfiets, waarmee
een medeplichtige sedert 20 mi»-
nuten had staan wachten, en
beiden verdwenen terwijl Spag
giari de agenten die voor de
prefecture de wacht hielden,
spottend toezwaaiden.
Amin wil hoofd
gemenebest
worden
NAIROBI (AP) De president
van Oeganda, Idi Amin, heeft
gezegd dat hij koningin Eliza
beth II wil vervangen als hoofd
van het Britse gemenebest, al
dus is vrijdag door radio-Oegan-
da meegedeeld.
De veldmaarschalk zou hebben
gezegd dat hij zal trachten als
hoofd van deze landengroep te
worden gekozen op de gemene
best-conferentie die in juni in
Londen wordt gehouden.
uit het raam worden geworpen,
als de eisen niet worden ingewil
ligd.
Er is een tijd geweest, waarin
(Van onze correspondent Bert van Velzen)
IHINGTON De nachtmerrie van angst en
iur, die vrat achter de kalme facade van de
rikaanse hoofdstad, is even plotseling voorbij Hammas" AbdoerSal7s*"*ais
an, als zij begonnen was. De Hanafi-terroristen, drummer in gerenomeerde
ifscheiding van de extreme islamitische negerbe-
ing. Zwarte Moslims, die eergisteren een onver-
lte wraakactie begonnen, leken aanvankelijk
ld liever in dienst van Allah te sterven dan te
tuleren. Toch hebben zij gecapituleerd.
bands speelde en nog Ernest
Timothy McGee hette. Hij is af
komstig uit Gary, een droeve
industriestad in Indiana. De 54-
jarige Khaalis werd door een
Pakistaner bekeerd tot de islam.
ifoorman, Hammes Abdoel
[is had een groot aantal
gesteld, waarvan er alt
een onder geen voorwaar-
Jewilligd had kunnen wor-
hij wilde de moordenaars
[even Hanafi-leden, onder
ier van zijn eigen kinderen
onlijk onthoofden. Verder
- hij dat de bokser Moham
ad! Ali voor hem zou verschij-
.^.^lsmede de leider van de
/ULte Moslims, Wallace Mu
lled. Zij zouden ten over-
van hem moeten erkennen
dat zij de leer van Mohammed
hadden verkracht. Mohammed
Ali bedankte voor dit genoegen,
maar Wallace Muhammed had
zich wel bereid verklaard.
Khaalis dreigde dat er „koppen
zouden rollen" en hij sprak
voortdurend over „een dag van
afrekening" en „heilige oorlog".
Zijn 35-jarige schoonzoon Ab
doel Azziz zei aan verslagge
vers: „Er zullen hoofden worden
afgehakt. In het joodse gebouw
zal een executiekamer worden
ingericht en er zullen hoofden
Hij sloot zich aan bij de Zwarte
Moslims en legde een grote ge
loofsijver aan de dag. Voor deze
geloofsijver heeft hij zwaar be
taald. In december 1972 schreef
hij een openbare brief, waarin
hij Zwarte Moslimleider Elijah
Muhammed, de vader van de
tegenwoordige leidér, „een leu
genachtige bedrieger" noemde,
„die zijn volgelingen van hun
geld beroofde en hen bovendien
verdoemde tot de hel". Nauwe
lijks een maand na het verschij
nen van de brief, toen Khaalis
in Washington boodschappen
aan het doen was, werden twee
Hanafi-vrouwen en vijf kinde
ren beestachtig vermoord. De
vrouwen kregen een nekschot
en de kinderen werden in een
badkuip verdronken. De aardse
rechter veroordeelde de daders,
maar het leed van Khaalis was
te groot. Vier jaar heeft de
moordpartij aan Khaalis hart
gevreten. Niemand weet hoe
lang hij de wraakactie heeft
voorbereid. De bezetting van de
drie gebouwen lijkt voorname
lijk te zijn ingegeven door de
bezeten wil de doden te wreken.
Maar hij sprak ook met grote
verbittering over de film „Mo
hammed, boodschapper van
God". Hij beschouwde die als
heiligschennend.
De elementen van religieus fa
natisme, bloedwraak, antisemi
tisme en het grote persoonlijke
leed van Khaalis, maakten de
gijzelingen in Washington extra
vreesaanjagend.
Een met een zwaard gewapend lid van de Hanafisecte bewaakt de ingang
van het hoofdkwartier van de secte terwijl Abdoel Azziz, een schoonzoon
van de Hanafileider Khaalis met een voedselpakket het gebouw verlaat
om dit te brengen naar één van de drie plaatsen waar mensen gegijzeld
werden.
Vierhonderd anglicaanse
bisschoppen bij
Lambethconferentie
verzoek van paus Paulus
MKstudeert de Romeinse curie
het ogenblik hoe in Rome
Wn opvangcentrum kan wor-
tn ingericht voor seminaris-
n oude stijl en voor priester:
■Hiudenten, die het seminarie
i Econe, (Zwitserland) van
6 gesuspendeerde aartsbis-
ihop Marcel Lefebvre heb-
en verlaten. Het centraal be-
;uur van de r.k. kerk in Ro
le voert hiervoor reeds be-
?rekingen met een religieuze
rde, die een groot gebouw in
lome ter beschikking heeft,
dat voor opvangcentrum zou
kunnen dienen.
Volgens zegslieden van de Ro
meinse curie bereiden zich
momenteel meer dan driehon
derd priesterstudenten, onder
wie die van het traditionalisti
sche seminarie van Econe,
zich op het priesterschap voor
buiten de officiële seminaries
of priesteropleidingen. De
meesten van hen zijn geen vol
gelingen van Marcel Lefebvre.
Zij handhaven een strenge
tucht en volgen onderwijs, dat
sterk op de traditie is gericht
en met name ook op de per
soon en uitspraken yan paus
Paulus. Zij refereren zich aan
de kaderwet, die Rome in 1970
ten behoeve van de priesterop
leiding heeft uitgegeven.
Uiterlijk zijn deze seminaris
ten herkenbaar aan de toog,
waaraan zij evenals de paus
en diens naaste medewerkers
nadrukkelijk vasthouden. Zij
weigeren om voor hun pries
terwijding stages te lopen,
zoals veel bisschoppen eisen.
Paus Paulus heeft zelf de aan
dacht op deze groep van semi-
Prof. dr. Jürgen Moltmann,
hoogleraar in de theologie aan
de universiteit van Tubingen
in West-Duitsland is gekozen
tot voorzitter van de maat
schappij voor protestantse
theologie. Deze maatschappij
werd in 1940 opgericht door
de „Belijdende Kerk". Zij
heeft als doel verbindingen te
leggen tussen de theologische
wetenschap en de praktijk.
Zij telt 330 leden: pastores,
studenten, hoogleraren en
theologisch geïnteresseerde
gemeenteleden.
De sectie Sociale Vragen van
de Raad van Kerken heeft een
nota gepubliceerd met een
aantal overwegingen bij de re
geringsvoorstellen ter herzie
ning van de wet op de onder
nemingsraden. De sectie
waarin vanwege de leden-ker
ken theologen en personen zit
ten, die dagelijks te maken
naristen gevestigd, toen hij op
25 februari de seminaristen,
die met Marcel Lefebvre had
den gebroken en diens semina
rie hadden verlaten, opriep om
„in een normaal klimaat van
gehoorzaamheid aan de kerk"
hun studies voor het priester
schap voort te zetten. Enige
tientallen priesters en semina
risten hebben de opstandige
Franse aartsbisschop Lefeb
vre verlaten. Zij bevinden zich
op het ogenblik vooral in Ro
me of in Frankrijk.
De Franse bisschoppen voelen
hebben met de sociaal-econo
mische problematiek heeft
de nota gezonden aan de mi
nisters Den Uyl, Boersma,
Lubbers en Van Agt en aan
de leden van de Tweede Ka
mer.
Mgr. drs. P. van Odijk, oud-vi-
caris-generaal van het bisdom
Roermond zal zondag veertig
jaar priester zijn. Een comité
onder leiding van oud-burge
meester Dassen van Sittard
en oud-vicaris mgr. E. Beel
biedt hem die dag een recep
tie aan van twee tot vier uur
in het retraitehuis aan de Ka
pel Ier laan 38 te Roermond.
Mgr. Van Odijk is negenen
twintig jaar in dienst geweest
van het bisdombestuur onder
er over het algemeen weinig
voor om seminaristen, die het
traditionalistische seminarie
van Econe de rug hebben toe
gekeerd of weggestuurd
zijn, zoals de seminarieleiding
van Econe zegt met open
armen te ontvangen.
Het Franse episcopaat wil hen
echter niet helemaal afwijzen
en heeft daarom bisschop Jo
seph Wicquart van Coutences
opgedragen om contact op te
nemen met de Franse studen
ten, die hun toevlucht in Rome
hebben gezocht.
de bisschoppen Lemmens,
Hanssen en en Moors. Bij de
komst van mgr. Gijsen in 1972
werd de relatie verbroken,
omdat de nieuwe bisschop een
homogene top wenste.
Aan de katholieke universiteit
te Nijmegen is benoemd tot
hoogleraar in de faculteit der
godgeleerdheid, dr. K. W.
Walf. Hij zal onderwijs geven
in het canoniek recht. Tot nu
toe doceerde hij kerkelijk
recht aan de universiteit te
München. Prof. dr. P. J. M.
Huizing huizing s.j. hoogleraar
in het canoniek recht te Nij
megen heeft vanmiddag zijn
afscheidsrede gehouden, geti
teld „God, mens en recht".
De voorzitter van de Franse
bisschoppenconferentie, aarts
bisschop Roger Etchegaray
van Marseille, heeft in Rome
verklaard, dat de seminaristen
kunnen rekenen op een open
en hartelijke opvang van de
kant der bisschoppen. Maar
hij meent wel, dat zij niet zon
der meer in het kerkelijke le
ven kunnen worden ingescha
keld. Zij zullen eerst een over
gangsstadium moeten doorma
ken, aldus aartsbisschop Et
chegaray.
De anglikaanse kerk is volop
bezig met de voorbereidingen
van haar elfde Lambeth con
ferentie, die van 22 juli tot 13
augustus 1987 aan de universi
teit van Kent wordt gehou
den. Alle bisschoppen van de
anglikaanse gemeenschap
worden op de conferentie ver
wacht, zo'n vierhonderd in to
taal.
De Lambeth conferentie wordt
eens in de ongeveer tien jaar
gehouden sinds 1867. Naast de
bisschoppen nemen ook deel
een aantal hulpbisschoppen en
adviseurs en waarnemers van
andere kerken, zodat er onge
veer vijfhonderd deelnemers
zullen zijn.
Een Lambeth conferentie is
geen wetgevend lichaam, maar
doet alleen aanbevelingen aan
de verschillende zelfstandige
lidmaatkerken van de angli
kaanse gemeenschap. Bis
schop John Howe, secretaris
generaal van de anglikaanse
adviesraad die de conferentie
voorbereidt, verklaarde op een
persconferenie in Londen dat
de bedoeling van de Lambeth
conferentie van 1978 is „te
denken over de taak van de
kerk en haar zending, eerder
dan verklaringen uitgeven en
aanbevelingen doen over ge
dragslijnen".
Vermoedelijk zullen een aan
tal punten op de agenda staan,
die de laatste tijd erg actueel
zijn, zoals de priesterwijding
van vrouwen. Dit laatste ge
beurt al in de anglikaanse ker
ken in de Verenigde Staten,
Canada en Nieuw Zeeland,
terwijl met name de anglika-
nen in Engeland nog aarzelen
om zo'n stap te nemen. Ook
zullen de bisschoppen hun me
ning geven over drie thema's
die in de katholieke-anglikaan-
se commissie van theologen
zijn besproken: de ambtsbe
diening en priesterwijding, de
eucharistie en het gezag in de
kerk.
De elfde Lambeth conferentie
wordt misschien ook de laatste
in de huidige vorm, waarbij
alleen de bischoopen lid zijn.
Sommigen menen dat ook de
overige geestelijkheid en de
leken lid zouden moeten zijn,
aangezien de synodes van alle
anglikaanse kerken uit zowel
bisschoppen als andere geeste
lijkheid en leken bestaan.
3SSSCHQPPEN GAAN
'RATEN OVER MORELE
VAARDEN EN KATECHESE
an de verkondiging over morele waarden en aan de katechese
lat de r.k. bisschoppenconferentie vergaderingen wijden. De
isschoppen hebben deze week tijdens hun maandelijkse verga-
tring te Haarlem besloten tot een gedegen gedachten wisseling
yer deze fundamentele punten.
je data worden nog nader vastgesteld. De vergadering over
i katechese zal zijn na de bisschoppensynode, die in oktober
Rome aan dit thema is gewijd. Namens de bisschoppenconfe-
tntie zullen de bisschoppen Bluyssen, Ernst en Simonis over
e langere termijnplanning, vóór de vakanties, overleggen met
ét Katholiek Landelijk Centrum voor Maatschappelijke Ont-
Utkeling en met de Nationale Raad voor Katechese.
lp de beleidsconferentie van de Raad voor Contact en Overleg
etreffende de Bijbel, 18 mei in Delft, zal de bisschoppenconfe-
entie worden vertegenwoordigd door mgr. Simonis.
fp voorstel van de Raad van Kerken besloot de bisschoppencon-
srentie het programma nieuwe levensstijl op haar agenda te
De r.k. kerk zal voortaan ook door kardinaal Willebrands in
de Raad van Kerken vertegenwoordigd zijn, samen met mgr.
H. Ernst, de bisschop van Breda.
Woensdag verscheen de kardinaal voor het eerst in de raad,
waar hij door voorzitter prof. dr. H. Berkhof hartelijk werd
welkom geheten. Prof. Berkhof was blij dat de kardinaal na
enige aarzeling de plaats van kardinaal Alfrink heeft willen
innemen en noemde dat zowel verrassend als feestelijk.
We zijn nu af van net drukkende gevoel, dat de r.k. kerk in
haar vertegenwoordiging gehalveerd was en dan nog wel door
de komst van de mandie voorzitter van de bischoppenconferen-
tie is en nog steeds het secretariaat voor de eenheid in Rome
leidt.
Uw komst zal een verrijking van de beraadslagingen in de raad
betekenen, al ben ik mij ervan bewust geen gemakkelijke
gesprekspartner aan u te krijgen. Maar de raad wil het zichzelf
niet gemakkelijker maken dan het in de kerken toegaat, aldus
prof. Berkhof.
10'
