Het Anker bindt
Hazerswoudenaren
Operastichting toont
weinig fantasie
,,11 Matrimonio
Segreto
MAREDORP-OOST
kan worden aangepakt
TON MENKEN IJSBAAN
In Vianen las men in
1796 bij het haardvuur
de Leidse Courant
SCHAATSACTIVITEITEN
DAMES TRIMMEN
SCHAATSMARATHON
DISCO LIGHTSH0W
The green hills of home:
nog een echte try-out
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Van de week kreeg ik uit
Vianen (een soort Zuidhol
landse enclave op een Gel
ders „schiereiland" tussen
Lek en Linge) het bericht,
dat bijna 200 jaar geleden
aldaar de Leidse Courant
al werd gelezen. De Haar
lemse Courant trouwens
ook, maar daar hebben wij
verder nauwelijks enige
binding mee. Ik kreeg zon
der meer een knusse in
druk, toen ik het bericht in
het streekblad „De Vijfhe-
renlanden" las. Bij werk
zaamheden aan een pand
in de Voorstraat in Vianen
vonden werkzame bouw
vakkers enkele exemplaren
van bijna twéé eeuwen ou
de kranten. De toenmalige
lezers moeten gezellige en
enigszins welgestelde lie
den zijn geweest (per slot
van rekening is er sprake
van twee verschillende
dagbladen, een dubbel-
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 11 MAART 1977- 3PAGINA 5
tegelijk ook wel nodig want de
hele intrige wordt bijna voort
durend in het kluchtige gehou
den door middel van scènes vol
verwikkelingen, misverstanden
en pogingen tot opheldering, zo
dat er niet of nauwelijks plaats
was voor pure lyriek; pas tegen
het slot van het tweede bedrijf
kunnen er voor de heldin van
het stuk een paar aria's vanaf,
en dit is de overige spelers hele
maal niet beschoren.
Intussen wordt er flink de spot
gedreven met de adel in de
vorm van een opgeblazen graaf,
een rijke burger die ook wel
graag in de adelstand verheven
wil worden, een ongehuwde tan
te en een versmade bruid, die
allen bijeen stof te over bieden
tot vermaak. Dat het enigszins
oppervlakkig is en blijft, ver
baast niemand, het gegeven
voor een luchtige opera hoeft
niet diep te graven, maar dat de
Nederlandse Operastichting
zich er op een al te gemakkelij
ke manier vanaf maakt, stelt
teleur. Van dik hout zaagt men
planken, maar twee en een half
uur lang een summier gegeven
met telkens dezelfde gebaartjes
en effecten opdissen wordt ver
velend.
De directie van John Fisher was
bijzonder teleurstellend; met ui
terst trage tempi en ongenuan-
ËaCITROËN NAM FRISSE DUIK
De auto van een 53-jarige Amsterdamse belandde gister
middag in het water van de Oude Singel in Leiden. De
automobiliste had haar auto geparkeerd tegenover de
Schouwburg. Staande naast de auto, die overigens van
haar dochter was, constateerde zij dat hij iets te ver van
de kant stond. Zij trachtte dit te verhelpen door de
handrem van de auto af te nemen. Het lukte haar niet
de rem opnieuw aan te trekken. De brandweer takelde
de Citroën Dyane weer op het droge.
LEIDEN Domenico Cimaro-
sa hield er wel van een loopje
te nemen met het menselijk ge
beuren; dat kunnen wij althans
afleiden uit zijn in 1792 ge
schreven komische opera II Ma
trimonio Segreto, een stuk in
twee bedrijven dat een open
hartig boekje open doet over
persoonlijke drijfveren zoals
geld en liefde, waaruit natuur
lijk de nodige botsingen voort
komen.
De Nederlandse vertaling, die
uitstekend afgestemd is op het
muzikale ritme maakte het de
toeschouwers mogelijk van
meer te genieten dan alleen
maar het zangaspect. En dat is
ceerde spelopvatting wist hij
veel gave momenten af te zwak
ken tot nietszeggende. Het Mi-
randakwartet, dat de instrumen
tale begeleiding verzorgde, hield
er ook niet een al te fijnzinnige
opvatting op na. Waarschijnlijk
zijn alle gebreken die aan deze
voorstelling kleven te wijten aan
een tekort aan voorbereiding. In
ieder geval was het in zijn ge
heel een productie die door ste
reotiepe patronen in decor, re
gie en aankleding beheerst
werd, terwijl we van de Neder
landse Operastichting over het
algemeen toch wel een beetje
fantasie kunnen verwachten.
Paula Koning
LEIDEN De uitvoering van het verbeterings- ontworpen dat tevens voorziet in de aanleg vani
plan voor Maredorps-oost zal nu niet lnag meer enkele verkeersdrempels. Het parkeren zal verder
op zich laten wachten. De nota „Maredorp in de worden geregeld met een verschuiving naar par- j
steigers" is gistermorgen als definitief verbete- keeraccommodatie voor bewoners en kortparke-
ringsplan aan staatssecretaris Schaefer van volks- rende bezoekers van winkels,
huisvesting aangeboden. De oostrand van de Pelikaanstraat zal bebouwd
De belangrijkste punten uit de nota zijn: worden met woningen boven kantoren of sho-
De Lange Mare en de Stille Mare zullen in de wrooms. Zo mogelijk zal bij de ontwikkeling van
toekomst weer opengegraven worden. Wanneer dit dit plan tevens bezien worden of ter plaatse van
werk uitgevoerd kan worden staat nog niet vast de Overdekte woningen kunnen komen.
omdat dit afhangt van de subsidiemogelijkheden Het Havenplein gaat er gezelliger uitzien. Het
en de uitkomsten van het nog te voeren overleg, is de bedoeling dat dit plein geen taak meer krijgt
Vrijwel alle overleginstanties waren enthousiast voor het autoverkeer en dat aanlegplaatsen voor
over dit plan. boten worden gemaakt. Daarmee hoopt de project-
Het kaalslaggebied bij de Mirakelsteeg gaat groep te bereiken dat het oostelijk deel van de
bebouwd worden met woningen in de sociale Haarlemmerstraat niet afsterft als winkelgebied,
sector. De projectgroep heeft een paar alternatie- Het complex woningwetwoningen aan de Gre-
ven ontwikkeld waar de gemeenteraad een princi- venstraat en Druckerstraat zal in de komende
pekeuze uit kan doen. Daarna kan het gekozene jaren worden gerenoveerd. Binnenkort zal een
in samenwerking met „Werkmans Woningen" na- bewonerscommissie worden samengesteld om het
der worden uitgewerkt. Eind volgend jaar kan met plan verder voor te bereiden.
de bouw begonnen worden.
Nog dit jaar zal een ontwerp-bestemmingsplan De projectgroep zal pogingen in het werk stel-
worden gepresenteerd met beschermende maatre- len om de verbetering van verhuurde particuliere
gelen. Hierbij wordt vooruitgelopen op de aanwij- woningen van de grond te brengen. Bij ernstig
zing van de binnenstad tot beschermd stadsge- achterstallig onderhoud kunnen eigenaars aange
zicht Verder zullen grenzen aan de groei van schreven worden om de nodige voorzieningen aan
winkels, cafe's en pakhuizen worden gesteld en te brengen. Zoveel mogelijk zal gebruik gemaakt
zal de woonfunctie positief worden vastgelegd met worden van de nieuwe wettelijke mogelijkheden,
een duidelijke voorkeur voor gezinsbewoning. Het In het bijzonder in de Jan Vossensteeg, de Claren-
splitsen van oude panden in veel kamertjes of steeg, de Voldersgracht en diverse andere stegen
appartementen zal aan banden gelegd worden. is een geconcentreerde aanpak van dit probleem
Het speelterreintje aan de Van der Werfstraat nodig.
zal ogeknapt worden en een nieuwe functie krijgen De Noord- en Zuid Rundersteeg zullen aan een
als daaromheen nieuwe woningen worden ge- pleintje komen te liggen. De projectgroep stelt
bouwd en de pakhuizen aan de Hekkensteeg ver- voor een paar panden aan de Jan Vossensteeg af
vangen gaan worden door huizen. te breken om dit gebied een nieuwe impuls te
Voor de hele wijk is een verkeerscirculatieplan geven. k
Bent u al wezen schaatsen
deze winter? KOM NAAR
DE TON MENKEN IJSBAAN
Openingstijden als omschreven
Elke dinsdag- en donderdagmorgen
Elke vrijdagavond vanaf 20.30 uur
Elke zaterdagavond SCHAATS
Openingstijden. GROETEN
07.00-12.00 uur TON MENKEN
13.30-17.00 uur Vondellaan 41, Lelden
19.00-22.00 uur Tel. 769344
j LEIDEN De Mimegroep Waste of Time gaf gisteravond in het
i LAK-theater, ondanks ernstige subsidie-moeilijkheden, waarin het
gezelschap zich bevindt, een try-out van alweer hun vijfde produc-
tie: „The green hills of home". Centraal thema van het stuk:
i evenwicht en het uit evenwicht raken.
Nu wordt zo'n Waste of Time
I productie wel als mime theater
I aangekondigd, maar een typisch
I kenmerk van dit soort voorstel-
j lingen is, dat naast grote aan
dacht' voor de beweging, ook
veel zorg wordt besteed aan
licht, geluid en décor. Vooral
dat laatste heeft een eigen func
tie binnen het geheel van de
voorstelling. Gisteravond bleek
dat het duidelijkst uit de moge
lijkheid om een deel van de
vloer van het verhoogde podium
te gebruiken als twee grote,
traag bewegende wip-waps.
Natuurlijk waren er gisteren
ook weer veel herhalingen van
bewegingspatronen, waarvan
sommige een grote mate van
oefening, ingespeeldheid èn ver-:
trouwen op elkaar vereisten.
Van die ingespeeldheid kon in
deze tryout nog niet al te zeer
sprake zijn.
Al die bewegingspatronen
draaiden, voorzover ze duidelijk
waren als beeld of voorzover
men ze kon begrijpen, inder
daad rond het thema evenwicht,
gelijkheid, rust, onrust, ongelijk
heid en uit-balans-zijn. Inciden
teel boeiden scènes of delen er
van zeker, vooral wat betreft de
vorm, maar in het grote geheel
waren duidelijke lijnen, een ste
vige spanningsopbouw of een
boeiende inhoud afwezig.
Een probleem met dit soort
theatervoorstellingen is de be
reidheid van de toeschouwer om
mee te gaan in het gebeuren.
Doorgaans eist het visuele zo'n
concentratie van de kijker, dat
hij, indien hij bereid is die op
te brengen, na afloop altijd wel
het gevoel heeft iets te hebben
meegemaakt. De kritische af
stand is er niet meer en kan er
ook niet meer zijn. Maar dat
betekent ook, dat voorstellingen
als „Green Hills of home" zich
bijna aan de beoordeling ont
trekken. Want oordeel is af
stand, dat is: te weinig bereid
heid om mee te gaan.
Paul van der Plank
Pichegru de bevroren rivieren
was overgetrokken om de
„Oranje-kliek" en de regenten
mores te leren en de weg te
effenen voor de Bataafse Re
publiek. De Leidse Courant
(een befaamde naam, die na
de eerste helft van de 19e
eeuw pas in 1909 weer werd
overgenomen door een stel
katholieke, zich bewust gewor
den doordouwers) werd toen
gedrukt bij „Anthony de Klop
per en Zoon op de Breede
Straat". Steeds die eenvoudige
kop bovenaan: Leidse Cou
rant". De Haarlemmers waren
toen al progressiever en ze
vermeldden onder het aloude
hoofd: „Vrijheid, Gelijkheid,
Broederschap", een leuze, die
onder de vrijheidsboom tot
bloei was gebracht. Napoleon
was toen nog maar een veelbe
lovend generaalt je.
Nieuws en advertenties wer
den in die dagen neg zeer
compact op een klein formaat
(22 x 37 cm.) bij elkaar ge
bracht. Om ruimte te sparen
op de vier pagina's werden
dwarskolommen geplaatst. Je
kreeg dus wel waar voor je
geld; wit in de marge bestond
nauwelijks. Tekeningen of ver
sieringen komen nog in het
geheel niet voor. Maar wat er
stond, was wel overrompelend.
Afgezien van de beschreven
banketten aan Europese hoven
en het opdrijven van Barbe-
rijnse piraten, geeft een adver
tentie als de volgende wel te
denken: „Den 12 April 1796, is
het jongste ZOONTJE van
JAN KOPS te Leiden, ruim
twee jaaren oud, aan een on-
verwagt Toeval overleeden".
En dan over prijzen gespro
ken: „Te Huur. Een zeer logea
bel HUIS en ERVE, met
fraaye Tuin. Huur 375 per
jaar".
Dat stond in die Leidse Cou
rant van 14 april 1796, toen
mijn betovergrootvader kuiper
was te Amsterdam en mijn
achtergrootkleintante stiekem
werd gedoopt in een „room-
sche statie". Soms voel ik, dat
dit allemaal toch wel in mijn
bloed zit. Toch moeten het in
die na-revolutionaire jaren in
Vianen gezellige avonden zijn
geweest. Je kon op een rustige
manier „bij blijven", ofschoon
ook toen het lont bij het kruit
vat werd gehouden.
V
schoorsteen. Dat was toen
nog geen teevee-kijken,
maar in de gloed van het
vuur op de hoogte blijven
van gebeurtenissen en ont
wikkelingen die vaak enke
le weken tevoren al hadden
plaatsgevonden.
Hoe zouden die voorvaderen -
zo mag je ze toch wel noemen
- de buitenwereld op zich heb
ben len afkomen?
Heel anders en vertraagd, dat
is wel duidelijk. De gevonden
kranten werden uitgegeven in
het jaar 1796, een jaar nadat
Een paar publikaties in deze krant (en in een
andere) hebben de indruk gevestigd, dat het kath
olieke leven in Hazerswoude Rijndijk een aflopende
zaak zou zijn. Moeilijkheden met twee koren, die
moesten samensmelten, afdankertjes van een rijk
Rooms leven bij een veiling rond de St. Michaels-
of Zwaantjeskerk. Heel veel goede Hazerswoude-
naars hebben zich toen verslikt in wat ik dacht
„speelse" gedachtengangen over een zich ver
nieuwende parochiebeleving in de gemeenschap
van de H. Michael en St. Bernardus. Ik heb toen
geschreven over kosters als „afdankertjes", omdat
in het hele land de echte kosters aan het uitsterven
zijn. Ook religieuze gebruiksvoorwerpen raken in
een groot deel van de wereld in vitrines terecht.
Ook in Hazerswoude. Maar juist in Hazerswoude
is men, zoals blijkt, bezig met een „reveil" dat
bijzonder vruchtbaar aan het werken is.
I Ik was gisteren bij mevrouw M.
J H. J. Rijkelijkhuizen-Van Vel-
bestuurslid van de werk-
groep Liturgie, één van de hon
derden Hazerswoudenaars die
zich voor een voortgaand kerke
lijk leven in deze gemeente in
zetten. in welke commissie ook.
„Wat ons erg naar getroffen
heeft", aldus mevrouw Rijke-
lijkhuizen, „was een opmerking
alsof wij onze twee kosters zou-
l den hebben afgedankt. Niets is
minder waar. Dat is gewoon te
belachelijk. Koster Akerboom is
pas 72 jaar geworden en heeft
een 55-jarige praktijk achter de
rug. Hij bleef zolang de Zwaan
tjeskerk er nog was. Nu is het
voor hem welletjes, al helpt hij
ons nog steeds met de begelei
ding. Deze man is dus bepaald
niet afgedankt, maar op een na
tuurlijke wijze „afgevloeid". Hij
is eindelijk eens 's zondags
thuis bij de kindern. Dat is ook
wat waard.
Er mocht van het bisdom Rot
terdam geen nieuwe koster wor
den aangesteld, omdat in hel
nieuwe ontmoetingscentrum Het
Anker geen emplooi genoeg is
voor een koster. Dat zou een te
kostbare zaak worden. De kos
ter van de Scheepjeskerk, broe
der Liborius, is evenmin afge
dankt. Hij heeft zolang zijn
diensten kunnen verlenen, maar
hij is lichamelijk gehandicapt
en hij vindt het erg genoeg dat
hij niet meer fit genoeg is om
te blijven volhouden. Aan de
Scheepjeskerk is nog wel een
behulpzame kracht, de heer Jac.
Mens, die de zaken (grote tuin,
kerkhof enz.) bijhoudt Voor het
overige heeft de parochiege
meenschap, in de vorm van een
liturgische commissie, de taken
van de kosters overgenomen.
Per week is dat enkele uren
werk, dat graag door niet weini
gen wordt overgenomen.
Ik heb bij mevrouw Rijkelijk-
huizen eigenlijk alleen maar te
doen gehad met die werkgroep
Liturgie: het voorbereiden van
de lectoren dienst, de doopvie
ringen (voorbeeld voor veel an
dere parochies), het verzorgen
van de „time table" voor de
misdienaars en acolieten, be
sprekingen met de verschillende
koren, het verzorgen van de li-
abonnement lijkt mij hier
waarschijnlijk). Want waar
werden de oude couranten
gevonden? Op de boven
verdieping van een uit de
17e eeuw daterend huis,
tussen stenen en planken,
in de nabijheid van een
turgische kleding en nog veel
meer andere zaken. Je kunt er
eigenlijk heel lang over praten,
maar de mensen van die Rijn-
dijkse parochie, heb ik wel ge
merkt, maken zichzelf volkomen
waar. In Het Anker een
bloem van fris gemeenschappe
lijk leven in alle opzichten
gaat het prima. Ook de oudere
gevestigde Hazerswoudenaars
gevoelen zich er wél bij. Me
vrouw Rijkelijkhuizen: ,,'s Zon
dags komen we niet zelden stoe
len tekort. En dan die crèche
tijdens de mis van kwart over
elf: de kinderen willen vaak niet
eens meer mee naar huis met
papa en mama, want ze hebben
het er best naar hun zin."
Het Anker ontwikkelt zich tot
een onmisbaar centrum. Het be
houdt de eerbied tot het Rijn-
dijkse verleden, met de kerk
schatten die zijn overgeleverd
en nog steeds meer warmte wor
den omgeven. De „dagkapel" is
artistiek en praktisch een erg
gelukkige samensmelting van
„toen" en„nu". Een soort „brug"
die in het gehele „verankerde
veelzijdig functionerende ge
bouw terug te vinden is. Men
mag het „verleden" laten dro
men, maar de toekomst is be
langrijker. De christenen van
Hazerswoude weten er gelukkig
Mevrouw Rijkelijkhuizen in de kapel van „Het Anker"
wel raad mee; kijk maar naar
„Het Anker" dat naar mijn
smaak „tien vliegen in één klap"
slaat. Ruim 3200 parochianen
zijn erbij gebaat en nog een heel
stel „anderen" ook.
Wat mevrouw Rijkelijkhuizen
en andere Hazerswoudenaars
maar willen zeggen: „het paro
chiële leven floreert hier." „Het
is hooguit jammer, dat een paar
mensen het er niet helemaal
mee eens zijn. En dat zijn nu
juist de enigen die hun stem
laten horen. Dat vind ik weieens
jammer", verzucht mevrouw
Rijklijkhuizen, die zich met
de meeste overige mensen van
michael en Bernardus hele
maal inzet voor een verder le
ven van een gelovige en samen
hangende eenheid: „U ziet nu
zelf, hoe fijn we het hier heb
ben.."
