m
deTijd
ACCENT
Politiek rumoer in België
na ontbinding van kamer
Flat van Stefan Kovacs
doorstond aardbevingsgeweld
)LTMANS GETUIGT VOOR
)NDERZOEKCOMMISSIE VS
H
deSJbENE
op in Cairo moet
aden tot meer
amenwerking
Wellicht vervroegde
verkiezingen in
Suriname
KLM ontkent bijna-botsing
/N-COMMISSIE
VEROORDEELT CHILI
Staking bedreigt
voortbestaan Times
Wie profiteert van
de dure koffie
^Teimland
LEIDSE COURANT/""
DONDERDAG 10 MAART 1977 PAGINA 9
mier Tindemans
„VERKRACHTING VAN DE GRONDWET"
tUSSEL (ANP) - Tot verras-
ig van de Belgen heeft pre-
er Leo Tindemans gisteren
t parlement ontbonden en
paald dat zijn regering voor
lig blijft doorregeren. Op 17
ril zullen er in België parle-
intsverkiezingen worden ge
ilden. Het besluit is gister-
ddag in het Belgische staats-
ld gepubliceerd, nadat het in
ochtend door de premier
is aangekondigd.
t het oog op deze regeringscrisis
>en de beide grote Belgische vakbon-
i besloten hun reeks wekelijkse sta
gsacties op te schorten. Er zal dus
rgen niet worden gestaakt in de pro-
cies Namen en Luik.
De kamerontbinding is door de opposi
tiepartijen een .verkrachting van de
grondwet' genoemd. Tindemans deed
de kritiek af met het commentaar .elec
torale manoeuvres'. Maar de voorzitter
van de Vlaamse socialisten, Willy Claes,
eiste een bijeenkomst van de Belgische
kroonraad, het college van regeringsle
den en ministers van staat onder voor
zitterschap van de koning. Opgewonden
kamerleden opperden zelfs het denk
beeld op te trekken naar het koninklijk
paleis om er een minuut stilte in acht
te nemen uit protest tegen de gang van
zaken. De voorzitter van de Waalse
socialisten. Cools, weerhield hen er ech
ter van.
Eerder op de dag had premier Tinde
mans nog geprobeerd met de socialisten
een noodregering te vormen om uit de
crisis te komen, waarin het kabinet
sinds vorige week verkeerde. De socia
listen weigerden. In de regering hebben
katholieken en liberalen zitting, terwijl
de beide socialistische partijen, de
Vlaamse Volksunie en de Waalse taai
partijen Rassemblement Wallon en
Front des Francophones in de oppositie
zijn.
De regering was zaterdag door premier
Tindemans veranderd; toen hadden een
katholiek en een liberaal de plaats in
genomen van de twee ministers van het
Rassemblement Wallon die door Tinde
mans uit de regering waren gezet, nadat
zij hadden aangedrongen op sneller
doorvoeren van autonomie voor Wallo
nië, het Franstalige deel van België. De
regering in de nieuwe samenstelling is
niet meer voor het parlement versche
nen, en is dus ongrondwettig, aldus de
oppositie.
Op de achtergrond van het conflict
speelt de al jarenlang slepende strijd
van de grondwetsherziening, die moet
leiden tot gewestvorming. Het gaat
daarbij om het zo exact mogelijk afba
kenen van de verhouding tussen de
landsgedeelten en het geven van ver
gaande bevoegdheden aan Vlamingen
en Walen. Tindemans heeft steeds ge
probeerd deze uiterst netelige zaak in
het zg. .communautair overleg' tussen
alle politieke partijen voor te bereiden,
maar Gendebien, de voorzitter van het
Rassemblement Wallon, heeft de zaak
ten gunste van de Walen willen force
ren. Tindemans ontdeed zich van de
twee betrokken ministers omdat hij
,zich niet langer wilde laten chanteren',
en verloor daarmee de meerderheid in
de kamer. Zijn poging om de socialisten
binnen de regering te halen is vervol
gens mislukt
De Portugese premier Soares (links) is gisteren toegezegd te pleiten voor toelating van Portugal
voor een bezoek van 24 uur in Den Haag tot de EEG. Maar Portugal zal niet in 1985
aangekomen. Op het Catshuis werd hij ontvan- volledig lid zijn, zoals de regering in Lissabon
gen door minister van buitenlandse zaken Van dit zo graag wil. Volgens premier Den Uyl hangt
der Stoel en premier Den Uyl. Geheel rechts er veel af van de komende onderhandelingen
de Portugese minister van buitenlandse zaken ih Brussel over de Portugese aanvraag.
Jose Ferreira. Premier Den Uyl heeft Soares
RO (Rtr) In de Egyptische hoofdstad Cairo is gisteren de
te Afrikaans-Arabische topconferentie beëindigd. Op deze
ste dag ondertekenden de staatshoofden en regeringsleiders
de 60 deelnemende landen een aantal verklaringen die
indag en dinsdag waren opgesteld.
verklaringen hebben alle be
kking op een betere onderlin-
samenwerking op vele terrei-
i. Ook was er een verklaring
arin de Afrikaanse en Arabi-
le landen hun veroordeling
spreken over imperialisme,
lonialisme, neo-kolonialisme,
nisme, apartheid en alle an-
re vormen van discriminatie
grond van geloof of ras.
Igens de Egyptische president
dat is de conferentie erin ge-
tagd een grote stap voor-
aarts te doen door solidariteit
vervangen door samehang.
fct Engelstalig dagblad The
pptian Gazette uit Cairo liet
ch wat sceptischer uit over het
succes van de conferentie. „Het
is interessant om na te gaan
hoevelen nog weten wat precies
gezegd is in de indrukwekkende
retorische oefeningen wanneer
zij thuis komen."
Wel werd daar aan toegevoegd
dat de conferentie te boek zal
blijven staan als een mijlpaal
langs de weg naar volledige
Afrikaans-Arabische integratie.
De Zambiaanse president Ken
neth Kaoenda zei gisteren dat
de conferentie een onverwacht
succes is geworden. Desondanks
moeten de deelnemende landen
op hun hoede blijven voor de
slechte bedoelingen van mensen
zoals de imperialisten, zo zei hij.
j (Van onze speciale verslaggever Frans Wij-
nands)
I BOEKAREST „Ik stond op het punt om
j met enkele vrienden buitenshuis te gaan
eten. Mijn vrouw zou niet meegaan en lag
al in bed. Plotseling voelde ik de grond
trillen, daarna zag ik hoe onse flat letterlijk
heen en weer bewoog.
Mijn vrouw dacht aan ontploffende bom
men, maar ik voelde meteen dat het een
aardbeving was. Ik heb er nu al drie meege
maakt"
Stefan Kovacs, oud-trainer van Ajax en
thans oefenmees ter van het Roemeense na
tionale voetbalelftal, vertelde mij gisteren
zijn indrukken van de recente aardbevings
ramp die hij in Boekarest zelf heeft meege
maakt
„Ik woon", aldus Kovacs, „in een centraal
legergebouw, een groot flatgebouw, dat net
als de meeste Amsterdamse huizen gebouwd
PLO-leider Yasser Arafat tekent hier een document waarin de samen
werking tussen de 59 deelnemers aan de Afro-Arabische topconferentie
wordt vastgelegd.
oord op Kennedy
jVERSUM (ANP) De Nederlandse
rnalist Willem Oltmans, die zich al tien
r lang bezig houdt met de achtergronden
i de moord op de Amerikaanse president
inedy, zal volgende week rfin^ag voor
speciale commissie uit het Amerikaan-
Huis van Afgevaardigden in Washington
schijnen om getuigenis af te leggen inza-
zijn onderzoeken naar de achtergronden
i deze moord.
Onderdeel van Oltmans' getuigenissen vor
men onder meer vijftien interviews die hij
de afgelopen jaren maakte voor de NOS-te-
levisie. Oltmans verklaarde gisteren in een
radioprogramma dat hij vorige maand bij
een bezoek aan de Amerikaanse staat Texas
nieuwe informatie in deze zaak heeft verza
meld, die, zo zei hij, wel eens een doorbraak
inhet werk van de Amerikaanse onderzoek
commissie zou kunnen betekenen.
Gisteren werd in Washington bekendge
maakt dat een onderzoek van het Huis van
Afgevaardigden aanwijzingen heeft opgele
verd dat de moorden op president Kennedy
en negerleider Martin Luther King het ge
volg van samenzweringen geweest zijn.
De aanwijzingen zijn verschaft door getui
gen die niet eerder door de Warren-commis
sie voor de Kennedymoord waren onder
vraagd en van de King-zaak eveneens.
is op palen. Misschien is het daarom zo
stevig blijven staan, terwijl vlak bij ons
huizen zijn ingestort. Achteraf realiseer ik
me dat ik vlak voor de aardschok een geluid
heb gehoord als van ruisend water. Een
zacht fluitende wind en meteen daarop
kwam die schok".
Kovacs, zoals altijd onberispelijk gekleed en
vol belangstelling voor de verrichtingen van
Ajax en Feyenoord, vertelde met het verhaal
van een trainer van een Roemeense provin
cieclub die de vrijdag van de ramp naar de
hoofdstad was gekomen om er het week
einde door te brengen.
„Maar hij werd teruggestuurd. Hij stond
onder contract en de bond vond het niet
goed dat hij dat weekeinde in Boekarest zou
zijn. Twee dagen na de aardbeving heb ik
hem weer gezien. Onnoemelijk dankbaar dat
hij die order had gekregen
Roemenië heeft gisteren bekendgemaakt dat
de aardbeving, die delen van de hoofdstad
Boekarest en de omgeving volledig verwoest
heeft, aan meer dan 1300 mensen het leven
heeft gekost. Meer dan 10.000 mensen zijn
gewond geraakt. De totale schade wordt op
ongeveer een miljard dollar gesteld.
Eerder op de dag hadden de Verenigde
Staten gewaarschuwd dat Roemenië, moge
lijk al binnen enkele dagen, opnieuw kan
worden getroffen door een aardbeving van
dezelfde sterkte als die van afgelopen vrij
dag. Het publiek heeft de waarschuwing niet
van de autoriteiten te horen gekregen maar
het heeft ervan kunnen vernemen via radio
Vrij Europa en andere buitenlandse uitzen
dingen.
Volgens de regeringsaankondiging zijn door
de aardbeving 20.000 gebouwen verwoest,
hetgeen betekent dat ongeveer 80.000 men
sen dakloos zijn geraakt
PAUS Paulus
grieperig
VATICAANSTAD (AFF/AP) -
Paus Paulus heeft gisteren af
gezien van zijn gebruikelijke
wekelijkse algemene audiëntie
vanwege een lichte griepaan
val.
De paus, die 26 september tach
tig jaar wordt, stond wel op om
het publiek op het plein voor de
Sint-Pieter te groeten. Hij sprak
hen, zij het met schorre stem,
ook toe om te danken voor de
belangstelling. Hij zal zeker de
ze week echter geen audiënties
verlenen.
PARAMARIBO (ANP) Het
Surinaams parlement zal van
daag bijeenkomen om de rol te
bespreken van de landbouwmi
nister Soemita bij de smeergel
denaffaire. Ook zal worden na
gegaan of artikel 144 van de
Grondwet kan worden toege
past waardoor het mogelijk
wordt dat de procureur-gene-
SCHIPHOL (ANP) Een
woordvoerder van de KLM in
Amstelveen heeft ontkend dat
er gistermorgen in het luchtge
bied van het vliegveld "Mun-
chen sprake zou zijn geweest
van een bijna-botsing tussen
een KLM-vliegtuig en een ma
chine van de Britse luchtvaart
maatschappij British Airways.
De situatie zoals zich die daar
heeft voorgedaan wordt door
ons niet als een bijna-botsing
beschouwd, aldus de KLM-
woordvoerder.
Vanuit kringen van het vlieg
veld München zijn berichten
verschenen over een bijna-bot
sing tussen de twee machines
die voorkomen zou zijn door
een duikvlucht van het Engelse
vliegtuig.
raai een vervolging instelt te
gen de bewindsman, nadat hij
door het parlement in staat van
beschuldiging is gesteld.
Surinames premier Henck Ar-
ron, tevens voorzitter van de
Nationale Partij Suriname
(NPS), heeft op een spoedverga
dering van de ministers en par
lementariërs van zijn partij
voorgesteld de algemene verkie
zingen, die wettelijk in novem
ber a.s. gehouden moeten wor
den, reeds in juli te laten plaats
vinden. Als de ministerraad en
het parlement vandaag beslui
ten Soemita tot aftreden te
dwingen verliest de NPK-rege-
ringscoalitie de steun van de
Javaanse partij KTPI. Zonder
KTPI valt de NPK-coalitie terug
van 21 zetels naar 19 zetels. Het
Surinaams parlement telt 39 ze
tels.
Drama rond
Oostduits gezin
LUBECK (UPI) Twee leden
van een Oostduits gezin op de
vlucht naar het Westen, zijn
veilig aangekomen, maar drie
anderen hebben het avontuur
waarschijnlijk met de dood
moeten bekopen. De Westduitse
kustwacht deelde mee dat een
40-jarige vader en een 36-jarige
moeder met hun dochters van
14 en 12 en zoon van 15 dinsdag
in twee opblaasbare roeiboten
via de Oostzee de DDR ont
vluchtten. De boot met de man
en de meisjes sloeg in hevige
wind om en aangenomen moet
worden dat zij verdronken.
De boot met de moeder en zoon
werd door een veerboot opge
merkt en zij werden meegeno
men naar Lübwck. Het gezin
woonde in de Oostduitse provin
cie Mecklenburg, die aan Slees-
wijk-Holstein grenst
oodstraf in Transkei voor kritiek
EMTATA (Reuter) Trans-
li, het zwarte thuisland dat
►rig jaar oktober door Zuid-
frika onafhankelijk werd ver
aard, zal de doodstraf invoe-
n voor iedereen die kritiek
vert op de overheid,
resident Botha Sigcau ver
klaarde in het parlement dat
men er in toenemende mate een
gewoonte van maakt om de soe
vereiniteit van Transkei en zijn
dienaren te kritiseren en dat hij
een wet zal indienen waarbij
voor deze feiten de doodstraf
wordt ingevoerd.
ENÉVE (DPA) Met een grote meerderheid heeft de commissie
In de mensenrechten van de Verenigde Naties een resolutie
ingenomen waarin de voortdurende schending van de mensen
ichten in Chili veroordeeld wordt In het besluit wordt aange-
tongen op snelle hulp om een einde aan de situatie te maken,
an de 32 leden stemde alleen Uruguay tegen, terwijl vijf landen
ich van stemming onthielden, te weten Costa Rica, Ecuador,
anama, Peru en Jordanië.
Ie Chileense autoriteiten worden in de resolutie opgeroepen een
inde te maken aan de „onaanvaardbare praktijk van geheime
)Testaties en vermiste personen, waarvan de arrestatie systema-
(sch ontkent wordt". In de resolutie wordt met name gewezen op
let folteren en onmenselijk behandelen van personen uit politieke
'verwegingen.
(Van onze correspondent Roger
Simons)
LONDEN De befaamde Lon-
dense Times, die in het buiten
land nog vaak verkeerdelijk be
schouwd wordt als de officiële
spreekbuis van Groot Brittan-
oië, verschijnt nu al bijna een
volle week niet meer. De krant
hgt plat wegens een conflict
®et arbeiders, die de rotatie-
Persen bedienen. Lord Thom
son, de Canadese eigenaar van
The Times, zegt dat de situatie
*eer ernstig is en dat de toe
komst van de krant bedreigd
wordt
De 122 drukkers van The Times,
die afgelopen week onofficieel
in staking zijn gegaan, lopen
gevaar uit hun vakbond gezet te
worden. Het geschil is een ge
volg van de verhuizing in 1974
naar een nieuw pand aan de
Gray's Inn Road. Voor die tijd
was The Times geïnstalleerd in
een gebouw aan de Printing
House Square bij de Theems.
Die verhuizing gaf aanleiding
tot meningsverschillen over het
schoonmaken van nieuwe rota
tiepersen. In het oude gebouw
stonden elf machines. In het
nieuwe bedrijf zijn er 17. Leden
van de natsopa- vakbond eisen
een hoger loon voor het schoon
maken van de extra machines.
IITOMRS
In Elsevier een kritische be
schouwing over de plannen van
de progressieven met betrek
king tot de fiscale aftrek van
rentelasten. „Er is een troost:
het CJD.A. ziet dit nivellerings
plannetje in het geheel niet zit
ten".
Voorts een artikel over de koffie
die onbetaalbaar wordt vanwe
ge kartelvorming en natuurram
pen. „Wie profiteert? Niet de
koffieplukker. Hij krijgt nog
steeds hetzelfde loon. De profi-
te;ur is voornamelijk de regering
van de koffie exporterende lan
den. Bij Van Nelle is het zelfs
bekend, dat Brazilië koffie ge
kocht heeft, die al in Hamburg
opgeslagen lag. De partij werd
later door Brazilië doorverkocht
voor een aanzienlijk hoger be
drag".
Het omslagartikel gaat over de
Russische dreiging ter zee. NA.-
T.O.-bevelhebber Norton daar
over: „Iedereen die zegt dat wij
het gevaar overdrijven, weet erg
goed dat dit nonsens is. De gro
te toename van de Russische
militaire macht op wereldschaal
geeft de Sovjet-Unie politieke
invloed op plaatsen, waar die
voorheen ontbrak. De meest re
cente gebeurtenis die hiervan
getuigt, is de door de Russen
gesteunde interventie in Ango
la".
In de Haagse Post de vraag of
kerncentrales ons naar de poli
tiestaat leiden. „De belangrijk
ste, moeilijkste en meest ver
waarloosde problemen rond de
energie-strategie, zijn niet van
technische of economische aard,
maar eerder maatschappelijk en
ethisch. Ze eisen een grote aan
passing van onze democratische
instelling en veel van onze gees
telijke vitaliteit".
Bij het gekrakeel rond de
grondpolitiek deze opmerking:
.Misschien is het voor Andries-
sen een ongezochte gelegenheid
om nog een laatste keer tegen
Van Agt te scoren, voor het
onverbiddellijk bevel tot het be
waren van de eenheid klinkt. De
rivaliteit tussen beide heren
wekt bij een groeiend publiek
een levendige belangstelling".
Het omslagartikel gaat over de
Duitse activist Wallraaf en zijn
ervaringen met de justitie. „Ik
word afgeluisterd, geschaduwd,
verdacht gemaakt en vals be
schuldigd".
Vrij Nederland praat met Bas
de Gaay Fortman. „Echt niet te
harden hoor, wat ik in de trein
meemaak. Het is me overkomen
dat ze op het perron om me
heen gingen dansen, roepend:
geef mij maar de V.V.D. Ja
zeker. En in de coupé gaan ze
keihard over me praten. Dat die
voetbalsupporters de treinwa-
gens vernielden, verbaasde me
niets". En: „Het wordt een moei
lijke formatie. Ik geloof dat de
oplossing wordt dat Dries de
hele boel alleen gaat doen. Hij
laat ze denken dat ze allemaal
aan bod komen, en dan gebeurt
wat Dries het beste vindt Ik
heb een zwak voor Dries. Ach
welnee, Dries is heel erg gevoe
lig. Alleen als hij dichtklapt
wordt hij van beton".
Een interview ook met Ludwina
Janssen in de Israëlische gevan
genis. „Ik wilde een geloofwaar
dig verhaal geven omdat ik
dacht: ik heb er toch niets mee
te maken, en dan ben ik er
vanaf. De heb opzettelijk een
aannemelijk verhaal verzonnen,
want ik dacht dat ze me toch
niets zouden maken, 's Nachts
dacht ik na over wat ik de
volgende dag zou vertellen,
maar het was allemaal verzon-
De Groene Amsterdammer ana
lyseert „de naaktheid van vier
jaar progressief bewind" en
stelt naar aanleiding van de
grondpolitiek de vraag: „Hoe
veel kabinetten Den Uyl zijn er
wel niet voor nodig om dit soort
zaken een beetje op poten te
zetten, als er al een hele regeer
periode heen gaat met een mis
tig achterhoedegevecht?"
Kritiek tenslotte op het geloof
van Van der Stoel in Brazi
liaanse sprookjes. „De welge-
fundeerde angst, dat Argentinië
bezig is de atoombom te maken,
leeft niet alleen bij. de leveran
cier van rijn reactoren, Canada,
maar ook bij rijn aardsrivaal
Brazilië. Het is voor Brazilië een
belangrijk argument zijn nu
cleaire achterstand zo snel mo
gelijk in te halen en zelf ook de
atoombom in elkaar te zetten".
De Tijd schrijft over „het
sprookje" van de grondpolitiek.
„Het echte werk moet nog be
ginnen, maar werd totnogtoe
verhinderd door een onafgebro
ken ruzie tussen christen-demo
craten en socialisten over de
waarde van de grond. Voor het
eerst komt nu een compromis
binnen bereik. En daarmee de
kans, aansluiten tot een betere
regeling van beschikking en be
heer te komen".
Voorts een interview met prof.
A. de Froe. „Ik keer me vooral
tegen de groep linkse intellec
tuelen, die er kennelijk genoe
gen in scheppen hun medemen
sen keer op keer op een kinder
achtige manier te shockeren. Op
deze wijze vervreemden zij een
groot deel van de bevolking van
het socialisme. Het partij-socia-
lisme zou zich daartegen moeten
verweren".
Het omslagartikel gaat over An-
dré van Duin. „Ik wil in mijn
vak een andere kant op. Want
zoals de revu er nu uit Zet, een
familieprogramma waar je met
oma en opa naar toe kunt, zo
wil ik er in de toekomst geen
meer. Ik wil heel graag naar de
kleinere theaters, zoals het nieu
we De la Mar in Amsterdam.
Want als ik over twee jaar met
een kleinere revu ga draaien,
vind ik dat een beetje link in
dat grote Carré. Mijn show zou
er uit moeten gaan Zen zoals
Sonneveld die op de Bühne zet
te".
Hervormd Nederland spreekt
met dr. F. von Meyenfeldt naar
aanleiding van diens boek „Mi
nister en magister". ,Js er wel
een christelijke politiek moge
lijk? Dat is mijn vraag aan elke
C.DA.-politicus, die het over
christelijke politiek heeft. En als
Aantjes dan gaat spreken van
de onderdrukten, dan zeg ik;
neem me niet kwalijk, maar dat
vind ik beledigend ten opZchte
van de socialisten, want die zeg
gen hetzelfde".
Verder een interview met Koos
Zwart van de beursberichten
over gratis heroïneverstrekking
aan verslaafden. „Van een uit
kering kun je je hooguit twee
shotjes geven, dat is nog met
genoeg voor een ochtend. Jun
kies moeten veel stelen. Omdat
je op de zwarte markt slechts
20 procent van de winkelwaarde
van spullen krijgt, moet je, wil
je per dag voor 700 gulden her
oïne kopen, per week voor
24.000 gulden aan winkelwaarde
stelen".
In Accent een artikel over we
reldmachten die floor klimaats
verschuivingen („We Zjn op weg
naar een nieuwe ijstijd") afhan
kelijk worden van voedselim-
port, ofwel: „U heeft iets mach-
tigers dan de atoombom, u heeft
sojabonen".
Het blad schildert een portret
van de Staatkundig Gerefor
meerde Partij. Fractievoorzitter
Abma: „Ik heb zelf geen televi
sietoestel in mijn huis. Er is
zelfs een partijbesluit dat ver
biedt gebruik te maken van de
politieke zendtijd waar iedere
Nederlandse partij recht op
heeft".
Het omslagartikel is gewijd aan
Robert Long. „Zal ik je nog
eens wat zeggen? Ik heb een
afwasmachine gekocht. Ja, ver
domd. Drie jaar geleden ging ik
als een gek te keer tegen dat
soort dingen. Maar wat wil je,
mijn vriend en ik kregen eens
negen dagen achtereen gasten.
We bleven afwassen". En: „Dit
land heeft veel artiesten die goe
de dingen doen. Alleen het werk
van Herman van Veen, dat
pruim ik niet Ik begrijp gewoon
niet waar die man mee bezig is,
maar goed, er zijn mensen die
in zwijm vallen bij zo'n tekst
van hem. Dus laat maar".