Tjerk Vermaning: „Mijn stenen
blijven echt zolang ik 99
PvdA-fractie trekt
zich nog niets aan
van congres-oproep
Werkgevers overtraden loonmaatregel
DEN UYL HOUDT VOL:
Minister „Parlement moet greep
Duisenberg. houden 0p kredietwezen"
Staatsdirigisme bij
bejaardenbeleid
Klachten over Hoofdbestuur Dierenbescheraiing moet opstappen
gevolgen om nieuwe structuur mogelijk te maken
DESKUNDIGE KRAAKT VONDSTEN
Hoge Raad
stelt zaak
Loyen uit
DONDERDAG 3 FEBRUARI 197/
PAGINA 9
Tweede Kamer
akkoord met
zomertijd
(Van onze parlementaire
redaktie)
DEN HAAG Een over
grote meerderheid van de
Tweede Kamer beeft zich
gistermiddag; akkoord ver
klaard met bet regerings
voorstel om dit jaar tussen
3 april en 25 september in
ons land de zomertijd te
hanteren.
Dat wil zeggen dat op 3
april alle uurwerken een
uur vooruit worden gezet
om vervolgens op 25 sep
tember de tijd weer een
uur terug te draaien.
Weliswaar geldt het zomer
tijd-wetsontwerp ook voor
volgende jaren, maar het is
nog niet zeker tussen welke
data dan de zomertijd zal
gelden. Op internationaal
niveau wordt momenteel
nog overleg gevoerd over
een gezamenlijke afspraak
tussen alle Europese lan
den die zomertijd hanteren'
ten aanzien van de begin-
en einddata.
Mr. B. Simon;
Zorgen over
gezondheid
van Menten
AMSTERDAM (ANP) „Men-
ten's toestand is niet zorgelijk,
maar ik ben wel bezorgd daar
over". Dit zei gisteravond de
advocaat van Menten, mr. B. F.
J. Simon, over zijn aan suiker
ziekte lijdende cliënt, die sinds
II januari in het ziekenhuis van
het gevangeniswezen in Scbe-
veningen verblijft.
„Het bloedsuikergehalte is er
niet op vooruit gegaan, integen
deel, achteruit Het is hoger dan
het pleegt te zijn. Menten is er.
niet beter op geworden sinds
zijn arrestatie", aldus mr. Si
mon.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister-president Den
Uyl heeft niets teruggenomen van zijn
voor de televisie gedane verwijt aan de
werkgevers dat zij vorig jaar in strijd
met de loonmaatregel hebben gehandeld
door te veel loonsverhoging uit te beta
len. Die overschrijding van de loonmaat
regel beschouwt de regering als „een
heel ernstige zaak", had de minister-pre
sident voor de televisie gezegd. De raad
van werkgeversverbonden had in een
open brief aan drs. Den Uy, gevraagd
zijn beschuldiging aan het adres van de
werkgevers in te trekken, omdat hun
geen enkel verwijt zou kunnen worden
gemaakt.
De minister-president heeft de werkge
vers nu geantwoord, maar op geen enkele
wijze iets van zijn woorden ingeslikt. Dat
stelt de werkgevers teleur. De minister
president blijft van oordeel dat de werk
gevers ervoor verantwoordelijk zijn dat
vorig jaar de post „incidentele" loonsver
hogingen zo'n 1.5 percent hoger is uitge
vallen dan de bedoeling was. Dit, terwijl
de werkgevers hadden toegezegd aan
loonmatiging mee te werken. Den Uyl
heeft de werkgevers nu geantwoord dat
hij met zijn uitlatingen bedoeld heeft te
zeggen dat de feitelijke loonontwikkeling
anders is uitgevallen dan op grond van
de afspraken had mogen worden ver
wacht. De werkgevers hadden de minis
ter-president „onvoldoende zorgvuldig
heid" in zijn uitlatingen verweten. Die bal
kaatst hij terug: „Als mij onvoldoende
zorgvuldigheid wordt verweten, dan mag
ik wijzen op de zorg die geboden was
en blijft om de maatregelen die het afge
lopen jaar terwille van de werkgelegen
heid genomen zijn naar hun bedoeling te
realiseren."
Tienduizenden auto's zonder
deel ID van kentekenbewijs
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Hoewel sinds 1 februari achter de voorruit van
alle auto's die van de weg gebruik maken het nieuwe deel III van
het kentekenbewijs moet zitten, zijn er nog altijd tienduizenden'
wagens die dat papier niet hebben.
De Rijksdienst voor het Wegverkeer in Veendam wordt over
stroomd met telefoontjes van automobilisten die alsnog het nieuwe
deel III willen aanvragen. Deze rijksdienst is de enige instantie
bij wie deel III nog kan worden besteld. Dat kan geschieden door
deel II en een kopie van het oude deel III op te sturen. De kosten
kunnen vervolgens worden voldaan bij de postbode. In totaal zijn
tot nu toe 3,9 miljoen nieuwe delen III afgegeven.
DEN HAAG (ANP) Minis
ter Duisenberg heeft de Ka
mer gisteren gewaarschuwd
zichzelf niet buiten spel te
zetten bij het toezicht op het
kredietwezen. Want dat zou.
gebeuren als de fracties van
CDA en WD er in zouden
slagen het toezicht op het kre
dietwezen uitsluitend bij de
Nederlandse Bank te leggen
en de minister van financiën'
Tijdens het debat over de her
ziening van de wet toezicht
kredietwezen verzocht hij de
CDA-fracties dan ook een
amendement in heroverweging
te nemen waarin zij voorstel
len het toezicht niet aan de.
minister toe te kennen. Deze
uitsluitende verantwoordelijk
heid van de Nederlandse Bank
noemde de minister onjuist.
„Eigenlijk vind ik het onbe
grijpelijk dat het parlement
mij, en daarmee zichzelf, bui
ten spel wil zetten op wezenlij
ke beleidspunten. De regering
behoort, gecontroleerd door
het parlement, de uiteindelijke
verantwoordelijkheid te dra
gen".
(Van een onzer verslaggevers)
Utrecht/Den Haag Als de
deskundigen nog niet weten
hoe de problemen van het be
jaardenbeleid kunnen worden
opgelost, waar haalt dan een
overheid het lef vandaan om de
zaken nu al maar vast voor de
lange toekomst te regelen en in
wetten en besluiten vast te leg
gen.
Deze opmerking maakte de heer
G. Mannessen, lid provinciale
staten van Gelderland voor de
PvdA, vandaag in Utrecht op de
jaarvergadering van de Neder
landse vereniging van bejaarde
noorden. Hij zei, er zich aan te
ergeren, dat er zoveel wordt
„bestuurd" op een manier die
de helpers vaak meer proble
men bezorgt dan er worden op
gelost. De bejaarde wordt daar
volgens hem de dupe van.
De overheid denkt en regelt in
massa's, zo zei de heer Mannes
sen, de bejaarden en helpsters
staan echter voor individuele,
persoonlijke situaties. Hij pleitte
voor proefgebieden, waar ken
nis en ervaring kunnen worden
opgedaan met de samenhang
van allerlei woon-, leef- en ver-
blij fvormen.
Ook voorzitter W. Schreuder
uitte zijn vrees voor „staatsdiri
gisme". Hij oefende kritiek uil
op de plannen van staatssecre
taris Meijer (CRM), die persoon
lijk geleide bejaardenoorden he
bestaan onmogelijk wil maken
omdat die „winstbeogend" zou
den zijn. De heer Schreuder ont
kende dit.
In de Tweede Kamer kwamen
de bejaarden gisteren ook ter
sprake. Staatssecretaris Meijer
zei, dat binnenkort plannen be
kend zullen worden gemaakt
om de bewoners van bejaarde
noorden meer invloed te geven
op het beheer van hun tehuizen.
Bekend werd ook gemaakt, dat
de overheid subsidies gaat ge
ven voor het ombouwen van
gewone huizen tot bejaardenwo
ningen. De meerderheid van de
Kamer was het erover eens, dat
bejaarden zo lang mogelijk hun
zelfstandigheid dienen te behou
den, maar anderzijds had men
wel kritiek op het regerings
voornemen perk en paal te stel
len aan de bouw van bejaarden
tehuizen, door te bepalen dat
niet meer dan 7 procent van het,
totaal aantal bejaarden in een
bejaardentehuis mag worden
opgenomen.
asiels heeft
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Hoofdbestuursleden en commissie
leden van de Dierenbescherming dienen hun func
ties ter beschikking te stellen (al dan niet met
herkiesbaarstelling) teneinde een overgang naar
een nieuwe structuur van de vereniging mogelijk
te maken. Bij de samenstelling van een nieuwe
hoofdbestuur zal, om een effectief en slagvaardig
optreden mogelijk te maken, het aantal leden wel
drastisch moeten worden ingekrompen.
Dit zijn enkele conclusies van de commissie-Sijt-
hoff, in het leven geroepen nadat in 1975 een
aantal leden van de vereniging, voornamelijk uit'
de afdeling Apeldoorn, misstanden in bepaalde
dierenasiels had geconstateerd. Het rapport zal
aan de orde komen op de algemene ledenvergade
ring in mei.
Bij de doorlichting van de vereniging is de com
missie op nogal wat klachten, spanningen en
frustraties gestuit, voornamelijk voortspruitend uit
de huidige structuur en uit het feit dat „dierenbe
scherming" nu eenmaal door de aard van het
beestje gekenmerkt wordt door het bestaan van
sterk uiteenlopende opvattingen en principes.
Geconstateerd wordt ook, dat de Werkgroep Asiel
Konsulenten (WAK), in 1975 in het leven geroepen
om een aantal asiels te bezoeken en daarover te
rapporteren aan de Centrale Asielraad (CAR) van
het hoofdbestuur, door een teveel aan wederzijds
wantrouwen en onderlinge meningsverschillen niet
optimaal heeft künnen werken en daarom voortij
dig is opgeheven.
Behalve een drastische inkrimping van het hoofd
bestuur bepleit dp commissie de benoeming van
een algemeen-secretaris/directeur van het vereni
gingsbureau, die het bestuursbeleid kan voorberei
den en uitvoeren; de instelling van een uit onaf
hankelijke deskundigen bestaande Raad van ge
schillen; realisering van districtvorming en de
instelling van een Raad van overleg, dit om bij
een kleiner hoofdbestuur het contact met de ach
terban niet te verliezen; verbetering van de com
municatie tussen hoofdbestuur, afdelingen en le
den; de benoeming van een nieuwe inspectie-com
missie (bij voorkeur bestaande uit een politiefunc
tionaris, een jurist en een dierenarts), die zich in
overleg met de inspecteurs moet gaan beraden op
het beleid en de werkwijze van de inspectie; het
op peil brengen van een aantal dierenasiels (het
inspecteren van de asiels en de rapportage daar
over aan het hoofdbestuur kan worden uitgevoerd
door hiervoor gespecialiseerde inspecteurs); uit
breiding van de Centrale Asielraad, wiens taak het
is het begeleiden van asiels en het verstrekken van
adviezen; activering van de afdelingen (de steunpi
laren van de vereniging) en ervoor zorgdragen dat
deze op een behoorlijk niveau worden geleid.
Als bijlage bij haar rapport heeft de commissie
een concept „Richtlij en voor dierenasiels" ge
voegd. De. algemene vergadering wordt verzocht
te bepalen, dat deze richtlijnen worden ingevoerd
voor alle asiels waarvoor de vereniging verant
woordelijkheid wil dragen. In hoofdbestuur en
Centrale Asielraad ziet men momenteel in, dat
men de ogen niet kan sluiten voor misstanden in
asiels. Volgens de commissie-Sijthoff beginnen de
contouren van een aangepast beleid op dit terrein
zich reeds af te tekenen.
PPR-fractie -
voorzitter
negatief over
Palestina-comité
AMSTERDAM - De fractie-
voorzitter van de PPR, Bas de
Gaay Fortman, heeft zich te
genover het Nieuw Israël ietisch
weekblad gedistantieerd van
het protest van zijn partijbe
stuur tegen het besluit van mi
nister Pronk van Ontwikke
lingssamenwerking om geen
subsidie toe te kennen aan het
Palestina comité.
„Ik vind dat een beslissing tot
subsidie voor ontwikkelings
werk niet kan worden losge
maakt van de bijdrage tot de
vrede, die de betreffende orga
nisatie levert," alduz De Gaay
Fortman. „Mijn oordeel over het
Palestina comité ten aanzien
van de bijdrage tot de vrede in
het Midden-Oosten is volstrekt
negatief."
Wachten op kabinetsbesluit rond „Almelo"
ASSEN Volkomen in zijn element
zat de Drentse amateur-archeoloog
Tjerk Vermaning gisteren voor de
rechtbank in Assen. Het gaf hem
zichtbaar voldoening eindelijk se
rieus genomen te worden. En dat hij
moest voorkomen op verdenking van
het namaken van pre-historische ste
nen werktuigen die hij aan het pro
vinciaal bestuur van Drente had ver
kocht, bleek voor hem een bijkom
stigheid. Hij liet zijn verdediger al
gauw achter zich en greep elke gele
genheid aan die zich voordeed om
met zachte stem een overtuigend col
lege te geven. Maar als het ging over
een van de vijf stenen die als corpus
delicti voor hem op tafel lagen, dan
sloot hij zijn betoog af met opmerkin
gen als „ik laat me fusilleren voor de
echtheid van die stenen", of „maar
die bijl is echt, edelachtbare, ik laat
me er levend voor cremeren".
De eerste dag van het proces ademde
,een gemoedelijke, bijna genoeglijke
sfeer. Wetenschappers onder elkaar.
Voordat de president mr. F. C. Fliek
begon met het algemeen verhoor van
verdachte, stelde hij hem op zijn ge
mak met de opmerking: „Het is erg
belangrijk dat u zich in deze situatie
op uw gemak voelt. Trek daarom ge
rust uw jasje uit als u het warm hebt".
Vermaning zei dat hij het nog niet
warm had, maar toen gevraagd werd
sinds wanneer hij belangstelling voor
de archeologie heeft, stond hij al gauw
in vuur en vlam. Er volgde een exa
men over de tijdperken in de prehisto
rie, over de speurmethoden waarmee
Vermaning („ik bouwde in 1957 een
theorie opte velde trok, en over
d plaatsen waar hij wel en de weten
schap niets vond. Zo kwam ook de
verhouding tussen Vermaning en de
functionarissen van het Biologisch Ar
cheologisch Instituut in Groningen en
van het provinciaal museum in Assen
ter sprake. Want Tjerk had enkele
belangrijke vondsten niet gemeld,
zoals de wet voorschrijft.
Maar de heer De Leeuw van het mu
seum was er achter gekomen toen hij
in december 1969 toevallig bij Tjerk
aan boord kwam, op het moment dat
deze, opgetogen, een deel van de kers
verse buit voor een journalist op tafel
legde: vreemdsoortige speerpunten,
beitels en half afgewerkte beilen uit
het mesolithicum.
„De vondsten in Hogersmilde en Ra-
venswoud. Kort na elkaar: dat heeft
verbazing gewekt. Dat klopt toch niet?
zocht mr. Fliek een verklaring. Die
kreeg hij: „Dat hoeft toch geen verba
zing te wekken. Ik heb niet dat hele
depot ineens gevonden. De vondsten
van Hogersmilde heb ik gedaan toen
ik nog niet gesubsidieerd werd". Dat
scheelde een paar maanden. „Dan
heeft de heer De Leeuw dus een latere
datum opgegeven?" begreep de presi
dent. Ondanks de wrevelige sfeer die,
bestond tussen Vermaning en de we
tenschap werd een proefopgraving ge
daan waar Tjerk niet bij was. Het
resultaat? Eén kringetje. „Ik zag pas
later dat ze niet op mijn vindplaats
bezig geweest waren, maar aan de
andere kant van een slootje", aldus
Vermaning, die meteen weer een be
schouwing weggaf over concentraties
uit het paleotithicum, die kleiner zijn
dan die uit het mesolithicum.
Tekekend voor de steer tussen Verma
ning en het BAI is de lezing die dr.
O. H. Harsema van dit instituut als
getuige gaf van het speuren in de wal
van het bewuste slootje. „Ik stond met
Vermaning te praten en ineens tover
de hij een stuk afslag uit het talud".
Hij vertelde ook dat er op Vermanings
vindplaats niet meer gegraven was
omdat het perceel was ingezaaid.
Overigens uitte getuige alle lof voor
verdachte: „Hij heeft zich tot een zeer
doelgericht archeoloog ontwikkeld".
Over de afwisselingsaankoop van de
vondsten vertelde de heer Harsema
dat de eerste schatting van 250 tot
500 gulden per nummer leidde tot
een bepaling van de prijs op bijna
30.000 gulden. Vermaning weigerde en
bleef zelfs halsstarrig na een bezoek
van gedeputeerden. Op 1 november
'72 werd eindelijk een voorlopige
koopovereenkomst gesloten voor
45.000 gulden plus 5000 gulden op
basis van de eerste schatting.
Mr. Fliek: „Heeft u dit bedrag ontvan
gen?" Vermaning: „Ja zeker, edelacht
bare, bij de waarde die aan mijn
collectie werd toegekend hoef ik geen
genoegen te nemen met het eerste bod.
Harsema spreekt over waardering. Dit
is een aankoop. Ik heb alleen mijn tijd
in rekening gebracht. Want wat is de
waarde van deze stenen? Dat weet
niemand."
De middagzitting begon met een verto
ning van dia's, gemaakt en ingepraat
door dr. E. R. Groeneveld van het
gerechtelijk laboratorium in Rijswijk.
Hij liet detailvergrotingen van de vijf
door hem onderzochte stenen zien en
vestigde de aandacht op een niet te
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De PvdA-fractie zal zich voorals
nog niets aantrekken van de oproep van het
partijcongres om niet mee te werken aan uitbrei
ding van het ultra-centrifuge project in Almelo.
Na enige uren beraad nam de fractie gisteravond
het standpunt in, dat eerst maar het definitieve
kabinetsbesluit moet worden afgewacht. Tot zo
lang wil men de ministers niet voor de voeten
lopen.
Minister Van der Stoel (Buitenlandse Zaken) ver-'
wacht, dat de besluitvorming over de U.C.-kwestie
„binnen enkele weken" kan worden afgerond. Hij
zei dit gisteren na een bespreking met de Kamer
commissie voor Buitenlandse Zaken.
De minister maakte duidelijk, dat wat hem betreft
het licht op groen kan worden gezet voor de
uitbreiding van het project, als vaststaat dat het
vanuit Almelo te leveren verrijkt uranium „nooit
zal worden gebruikt voor het maken van een
atoombom."
Minister Van der Stoel zal overigens niet deelne
men aan het overleg tussen de drie partnerlanden
(Nederland, Engeland en West-Duitsland) over de.
U.C.-zaak dat vandaag in Londen zou plaatsvin
den. In zijn plaats ging staatssecretaris Kooijmans
'an Buitenlandse Zaken.
Volgens Van der Stoel zou het zwaartepunt van;
het overleg vooral op de commerciële aspecten
liggen. Op dit punt is minister Lubbers van Econo
mische Zaken de verantwoordelijke bewindsman.
Hij is wel naar Londen gegaan.
DEN HAAG (ANP) De cassa
tiebehandeling door de Hoge
Raad van de zaak tegen de tot
levenslange gevangenisstraf
veroordeelde 58-jarige Lim
burgse fabrieksarbeider en ex-
SS'er Loyen, die oorspronkelijk
op 22 februari zou plaatsvinden
is voor enige tijd aangehouden.
De bijzondere strafkamer van
de rechtbank Roermond veroor
deelde op 14 december vorig
jaar Loyen wegens het als SS-
kampbewaker plegen van oor
logsmisdrijven en misdrijven te
gen de menselijkheid in het
kamp Bobruisk in Rusland,
overeenkomstig de eis tot leven
slang. Loyen tekende tegen dit
vonnis cassatie aan bij de Hoge
Raad in Den Haag.
Mevr. Van Gent
in Eerste Kamer
Ruud Krol in mode
Ajax-verdediger Ruud Krol schittert dikwijls niet alleen op de Nederland
se en buitenlandse voetbalvelden, als dressman weet hij ook behoorlijk
hoe het hoort. Dit kon men gisteren tijdens een show van Societyshop
te Amsterdam duidelijk waarnemen, toen dressman Ruiid de nieuwste
mannenmode toonde. Of zoals de aanwezige dames zeiden: „het is een
genoegen om naar een goed geklede man te kijken."
DEN HAAG (ANP) - Mevrouw
J. J. van Gent de Ridder uit
Den Haag heeft besloten haar
benoeming tot lid van de Eerste
Kamer te aanvaarden.
Zij volgt, als lid van de KVP-
fractie, N. F. A. Vugts op, die
wegens gezondheidsredenen
heeft moeten bedanken.
Tjerk Verma
ning in een van|
zijn bezweren
de pogingen
president mr.
Fliek (geheel
rechts) te over
tuigen van de
echtheid van
zijn vondsten.
Links verdedi
ger mr. Doorn
bos.
verklaren rulle glans. Op enkele plaat
sen, op onverklaarbare krasjes en op
een rode verkleuring van de gele vuur
steen van de leemdijk-bijl, die zijns
inziens alleen heeft kunnen ontstaan
door krachtig drukken tegen een co-
rund-schijf. „Wij hebben er geen logi
sche verklaring voor kunnen vinden,
anders dan dat ze tegen een slijpsteen
zijn gehouden. En aangezien men die
toen nog niet had, moet dat recent
gebeurd zijn."
Verdediger mr. G. M. Doornbos greep
gretig het feit aan dat dr. Groeneveld
geen geoloog, maar een chemicus is,
dat in het laboratorium geen aandacht
is besteed aan de bij Drente aanslui
tende vindplaatsen in Duitsland en dat
er niet getracht is de natuurlijke
„martelgang" van de stenen na te
bootsen. Bovendien heette het onder
zoek „gestuurd in de richting van het
rapport van Stapert".
Vermaning zelf nam de verdediger ten
slotte het heft uit handen. Hij wist
beter over welke feiten er gesproken
werd, en stelde tegenover de theorie
van dr. Groeneveld steeds een alterna
tieve mogelijkheid. Om dan uit te
komen op een stukje van de theorie
over de kampen van de mammoetja
gers. Hij zei het niet sportief te vinden
dat dr. Groeneveld hem tijdens het'
onderzoek nooit gehoord had. Maar
toen mr. Fliek hem erop attendeerde
dat daar alle wettelijke mogelijkheden
voor waren geweest, verontschuldigde
hij zich. .Het spijt me dat ik u voorba-
rig heb aangevallen. Ik maak daar*
mijn excuses voor. Maar die stenen
zijn echt en dat blijven ze zolang ik
leef'.
