Unieke prenten in ,,'t Weevershuys"
Vincente Minelli op
de ouderwetse toer
Operettepiraten op dreef
Arabieren contra zeven stoeipoezen
EN VERDER...
WERK VAN VERSTER
EN
KAMERLING ONNES
IN „DE LAKENHAL"
TENTOONSTELLING
GALERIE KERKDAM
Harlekijn met
„Jukebox 2008"
„Van de brug af gezien"
in Rijnlands Lyceum
LEIDEN In het i
tiek- en curiosazaakje aan de
Jan Vossensteeg 60, ,,'t Wee
vershuys" is een voor Leiden
unieke verkooptentoonstel
ling ingericht. Dit ter gelegen
heid van de officiële opening.
Onder bezielende leiding van
René Reniers (in het dagelijks
leven hoofd van de Heilig
Hartschool in de Lusthoflaan)
Zelden zal een film een
meer toepasselijke titel
hebben gehad als Vin
cente Minnelli's "Een
kwestie van tijd". Het
was een kwestie van
tijd en de naar zijn
AOW sluipende Vincen
te zou zich wel ontfer
men over zijn talentvol
le 30-jarige dochter Liza
in een film, die de belof
te van "Cabaret" hele
maal waar zou moeten
maken. Stanley Donen's
"Lucky lady" was ten
slotte maar 'n kostbare
grap geweest, die iedere
actrice had kunnen spe
len. Het was ook 'n
kwestie van tijd en
Charles Boyer zou film
echtgenote Ingrid Berg
man nog eens opzoeken
om te zien of hij haar
werkelijk zo gek gekre
gen had als hij destijds
in 1944 in "Gaslight" ge
hoopt had.
"Een kwestie van tijd" is ei
genlijk een heel ouderwetse
film. Nadat Minnelli in de van
hem van vroeger bekende stijl
wat met fondant-kleurtjes
heeft gespeeld in 'n aantal
zwaar-romantisch aangezette
filmbeelden, krijgen we in
flash-back het levensverhaal
van de gevierde filmster Nina
(Liza) te zien een boerenmeisje
dat naar Rome komt om daar
in een vervallen hotel dat riekt
naar 'n roemrijk verleden als
kamermeisje te werken. Even
vervallen als het hotel waarin
zij zich heeft teruggetrokken is
een van de gasten, een grijze
gravin die nog helemaal teert
Liza Minelli op de Spaanse trappen in Rome.
op haar glorieuze en scanda
leuze jeugd.
Van haar kijkt het kamermeis
je Nina zoveel af, dat zij met
de opgedane wijze levensles
sen later een carrière als film
actrice aankan. Juist op het
moment dat Nina met succes
'n proefopnamedoorstaat
loopt de door haar verafgode
lerares in een vlaag van waan
zin onder 'n auto waardoor we
nog 'n mooie hartverscheuren
de sterfscène te zien krijgen.
Het is geen geheim dat Vin
cente Minnelli het tijdens de
opnamen van deze film al niet
meer zag zitten en de eind
montage aan anderen overliet.
Jammer, want in zijn spel met
werkelijkheid en verbeelding
bereikte hij zo nu en dan intri
gerende effecten.
Liza Minnelli krijgt volop gele
genheid om te schitteren en
Ingrid Bergman, spookachtig
gegrimeerd door haar dochter
van Roberto Rosselini
bouwt een interessant perso
nage op als de verlepte gravin.
Boyer mag «ven als gedisting
eerd heer op bezoek komen en
krijgt meer tijd op het doek
dan de Italiaanse sterren die
deze co-productie opleverde
als Gabrielle Ferzetti en Ama-
deo Nazzari.
Rome alstoeristenoord speelt
eveneens 'n belangrijke rol in
de film, maar Je tien-minuten
sightseeing-tour van een wild
en lukraak schietende camera
ploeg doet de stad minder
recht dan in Minnelli's "Two
weeks in another town". Jam
mer dat Vincente Minnelli niet
tot het misschien bittere
einde zich met deze "Kwestie
van tijd" heeft bemoeid. Wat
er nu uit de montagekamer
tevoorschijn kwam is een film
vol goede bedoelingen en ook
vol gemiste kansen.
MILO
Een scène uit „The scarlet buccaneer
LIDO: The scarlet
buccaneer (14) met Robert
Shaw en Genevieve Bu-
jold. Regie: James Gold-
stone.
Je ziet ze tegenwoordig bijna
nooit meer, die atletische char
mant lachende kaperkapiteins,
die de rijke tirannen beroofden
en het onderdrukte volk steun
den, al hielden ze de buit meestal
zelf.
„The scarlet buccaneer" van Ja
mes Goldstone is zo'n genoegelij-
ke piraten-operette-zonder-zang, -
waarin Robert Shaw in de beste
traditie van Douglas Fairbanks
en Errol Flynn door het want
slingert en zich ook aan de wal
met zijn flitsende degen best op
zijn plaats voelt. Breeduit la
chend, want de soldaten van de
persverse Lord Durant zijn zo
oliedom dat van hen geen gevaar
te'duchten valt, dartelt Shaw als
kaperkapitein Ned Lynch van het
ene gevaar in het andere, de kitti-
ge dochter van een gekerkerde
magistraat met zich mee slepend.
Een zware rol voor Genevieve
Bujold, die in deze film vrijwel
niets bespaard blijft.
Als de tiran Lord Durant mag de
kolossale Peter Boyle zich hele
maal uitleven in geniepigheid. Hij
wendt zelfs een hartaanval voor
als hij in de climax van kapitein
Lynch dreigt te verliezen.
Anderhalf uur plezierig kijken
naar tuimelende mannen, waarbij
wel de nodige slachtoffers vallen
maar alle bloedige details ons
bespaard blijven. En dat komt
.tegenwoordig maar zelden voor.
'n.Ouderwetse film dus.
MILO
„Three bastards and seven,
sinners" nogal vrij en met ver-|
onachtzaming van de telwoor-|
den vertaald als „Een non enl
drie bastaards" zou men het»
best een Arabier-western kun-,
nen noemen. Zeven zware ge-'
vallen uit een vrouwengevan
genis weten in nonnenkleren
te ontsnappen en samen met
een echte non, die over hun
zieleheil waakt, de woestijn in
.te vluchten.
Dat hadden zij beter niet kun
nen doen, want achter ieder
LUXÓR: Een non en
drie bastaards (18) met
Monica Teuber en William
Berger.
rotsblok gluurt wel een begeri
ge Arabier. Politie en militai
ren zijn al geen haar beter en
de meisjes, zouden het maar
kort gemaakt hebben als Tony'.
Kendall er niet was geweest de
enige nobele manspersoon in
dit deel van de wereld. Hij
zorgt er voor dat de dames tot
verveling van de toeschouwer.
telkens weer de meest hache
lijke situaties overleven al
neemt hun aantal bij iedert
avontuur af. Aan het slot is'
Kendall's gevolg tot twee ge
slonkenmaar er is ook
geen levende Arabier meer in'
de woestijn te vinden om het
de dames lastig te maken. Ie
mand die zich achter de naam
Richard Jackson verschuilt
trok met negen stoeipoezen en
een aantal enthousiaste man
nelijke figuranten voor dit
werkje met de camera del
zijn ruim tachtig prenten, ge
maakt in de periode tussen
1150 en 1850 bijeengebracht in
het volle winkeltje.
Op de prenten staan oude, al
dan niet nog bestaande gebou
wen. Er worden historische ge
beurtenissen weergegeven. Te
vens zijn er spotprenten en
Leidse plattegronden te zien..
In de laatste categorie is een
uit de zeventiende eeuw date
rende gravure voorstellende
de Leidse situatie in de tijd,
het pronkstuk van de tentoon
stelling.
Veel besproken maar ook veel
getekend is de ontploffing van
het kruitschip op het Rapen
burg in de zeventiende eeuw.
Van Portman zijn twee pren
ten die het Rapenburg vóór en
Aan' de zich kronkelend door het Zuid
hollandse polderlandschap voortslinge-
rende Kerkstraat in Hoogmade is al vele
eeuwen het geslacht Van der Ploeg ijver
ig bezig met de verzorging van de inwen
dige mens. Zo rond 1650, toen de Kerk
straat nog een zanderig pad was door de
polders, dreef de familie er een herberg
waar paarden konden rusten, boeren een
pint konden vatten en waar een eenzame
reiziger de nacht kon doorbrengen.
Thans, zo'n dikke 300 jaar later, is de
familie Van der Ploeg er nog steeds
verankerd en nok immer werkzaam in de
verzorgende sector. Het etablissement is
inmiddels van.yeen herberg uitgegroeid
tot een sociaal centrum voor de dorpsbe
woners, met feestzalen, een ruime bar,
restaurant, en voor de bezoekers van
Hoogmade en wijde omgeving uitste
kende slaapgelegenheid.
Onlangs vierde het gezin Van der Ploeg,
dat. thans het bedrijf beheert, het 25-jarig
jubileum. Dat ging gepaard met de ope
ning van de nieuwe hotelaccommodatie
en van een nieuwe eetgelegenheid: het
restaurant „De Heerlijkheid". Die „Heer
lijkheid" is èen nieuw project van de
familie.
Tot voor kort werden de maaltijden ver
strekt in een grote wat kil aandoende
zaal, met ruime blik op de bar met
biljart. Geïnspireerd door de 26-jarige
Nico van der Ploeg is een intiem restau
rant opgetrokken aan de achterzijde van
het complex aan de Kerkstraat. Het res
taurant kreeg dan ook een eigen ingang
aan de Van Alcmaerlaan, waar ruime
parkeergelegenheid werd aangelegd voor
restaurantbezoekers en hotelgasten.
De Heerlijkheid is min of meer het do
mein van Nico van der Ploeg. Hij zwaait
in de keuken de scepter. Ervaring heeft
Nico voldoende. In de afgelopen jaren
werkte hij in vele gerenommeerde eetge-
legenheden zoals Le Bistroquet in Den
Haag en de Witte Burcht in Wassenaar.
Kortom, een uitermate vakbekwame
chef-kok. Hij loopt zelf niet te koop met
al z'n ervaring. Hij wil het liever wat
eenvoudig houden en pas na een diner
mogen de gasten hem lof toezwaaien.
„Wij hebben hier natuurlijk geen sterren
restaurant. Dat willen we ook niet", zegt
Nico van der Ploeg. „We hebben goede
gerechten op het menu staan tegen een
redelijke prijs. Die sterrentoestanden zijn
voor ons niet haalbaar".
Het menu van „De Heerlijkheid" is niet
al te uitbundig van samenstelling. De
wijnkaart is dat daarentegen wel, want
voor relatief uiterst lage prijzen zijn vele
tientallen wijnen verkrijgbaar uiteenlo
pend van een simpele Bordeaux voor
enkele guldens tot een uitstekende Roth
schild voor 135 harde florijnen. Een uit
gebreide en uitgelezen wijnkaart derhal
ve. De menukaart is heel wat soberder,
maar biedt toch nog wel keus voldoende,
zoals onder de voorgerechten behalve de
diverse soepen, kikkerbillen, mosselen in
escargotsaus en zelfs een niet te versma
den huispaté voor 6,50 gulden. De prijzen
Smakelijke
pleister
plaats
van de hoofdgerechten liggen dicht bij
de twintig gulden. Een Escalope de porc
„Viennoise" voor 15 gulden, een Tourne-
dos poivre vert voor 24 gulden, een Sole
meunière voor 29 gulden.
Chef-kok Nico gebruikt voor al zijn sma
kelijkheden slechts verse ingrediënten, de
zogenaamde „haute cuisine". Sauzen ko
men bij hem niet uit een blikje, maar
worden direct klaargemaakt wanneer de
gast zijn bestelling heeft gedaan. „Daar
door moeten de gasten weieens even
wachten, want de sauzen moeten vaak
eerst inkoken. Dat even wachten moeten
ze maar voor lief nemen, de smaak van
het gerecht en de saus maakt dat tijdver
lies wel weer goed'', meent Nico.
Voor kinderen is De Heerlijkheid minder
geschikt. Op het menu prijkt geen kin
dermenuutje en de vaak voor de jeugd
bestelde frites met kroket zijn niet ver
krijgbaar. „Voor een frietje en een kroket
moeten de mensen vóór zijn. Daar is dat
wel verkrijgbaar", zegt Nico, die overi
gens daarmee niet wil stellen, dat De
Heerlijkheid duidelijk afstand heeft ge
nomen van het overige deel van Huize
Van der Ploeg met z'n biljart, bar en
flipperkasten, maar wel te kennen geeft
dat De Heerlijkheid met een iets andere
instelling wordt gedreven.
Speciaal voor de lezers van Etenswaar-
digheden heeft Nico van der Ploeg een
menu samengesteld, waarbij een ieder
het water in de mond loopt. Zijn recept
beslaat een volledig menu met voorge
recht, entrée en hoofdgerecht.
Vooraf een grapefruitcocktail. Een grape
fruit besprenkeld met wat Kirsch of sher
ry en een kersje erop voor het gezicht.
Als entrée „Moules l'escargots". Voor
vier personen een kilo ongepelde mosse
len of per persoon een ons gepelde. Eerst
het bouquet maken. In een niet te grote
pan een bodem witte wijn met wat prei
en een uitje. Toevoegen peper, zout, tijm,
laurierblaadje. De ongepelde mosselen
erin en snel (met gesloten deksel) aan de
kook brengen. Als de kook „erover" is
snel de geopende mosselen afgieten.
In een andere pan wat boter smelten,
uitje en knoflook toevoegen alsmede ver
se kruiden als peterselie, tijm, selderij,
wat ansjovis. De mosselen met dit sausje
overgieten en in schelpjes opdienen. Voor
de liefhebbers: de saus kan worden afge-
blust met wat citroen. Anders een schijf
je citroen bijvoegen op de serveerschel
pen.
Steak de veau la Normande
Het hoofdgerecht bestaat uit een kalfs-
haasje (lendestukje mag ook). Vlees zou
ten en peperen en licht braden op niet
al te hoge vlam. Als het vlees aan beide
kanten dichtgebraden is in de pan wat
schijfjes Golden Delicious leggen. Een
scheutje Calvados om te blussen en room
(kwartliter voor vier personen) toevoe
gen. Het geeel rustig laten inkoken (het
vlees blijft gewoon in de pan) totdat de
vereiste dikte is bereikt. Op smaak afma
ken met zout en peper.
Chef-kok Nico van der Ploeg in zijn „Heerlijkheid".
woestijn in. Wat daarvan te
recht kwam kimt u in „Een
non en drie bastaards" zien.
De heren hebben er duidelijk
meer plezier aan beleefd dan
de dames, die handen te kort
kwamen om deze playboys
van zich af te houden. Maar
je moet er wat voor over heb
ben om carrière bij de film te
maken.
na de ramp tonen. „De ont
ploffing van het kruitschip
neemt een heel belangrijke
plaats in de Leidse geschiede
nis in", aldus Reniers. „Er
'werden zelfs gedichtenbundels
jgemaakt. De opbrengst hier-
tvan was voor de slachtoffers".
Hoewel er in ,,'t Weevershuys"
ook oude publicaties over Lei
den te bezichtigen zijn, heeft
'Reniers niet de hand kunnen
'leggen op deze bundel. Wel
zijn er veel, voor de moderne
mens vaak komische, medede
lingen („notificaties" heetten
ze vroeger) van het gemeente
bestuur in de Napoleontische
tijd te bezichtigen. Een gebun
deld aantal exemplaren dui
kelde René Reniers zelfs er
gens in Engeland op. „Het is
zo vreselijk jammer dat veel
bundels niet in de oorspronke
lijke staat bewaard zijn geble
ven. Uit winstbejag werden
vaak de prenten van de tekst
gescheiden. Dat brengt na
tuurlijk meer geld op", aldus
Reniers.
De verkooptentoonstelling is
voor de echte liefhebber. De
prijzen verschillen sterk „Dat
'is vooral te wijten aan het
winstbejag. Het is met deze
zaken nog steeds zo dat de
prijzen almaar worden opge
dreven", aldus Reniers, die er
■echter onmiddellijk bij op
merkt dat deze tentoonstelling
,in het geheel niet bedoeld is
om er veel geld uit te slaan.
„We moeten natuurlijk wel uit
de kosten komen".
De tentoonstelling is geopend
.tot 30 januari.
LEIDEN In het Stedelijk museum „De Lakenhal" is een
tentoonstelling van aquarellen en tekeningen van Floris Ver
ster en Menso Kamerlingh Onnes ingericht. De aanleiding tot
deze tentoonstelling is de sterfdag van Floris Verster, 21
januari 1927. De tentoonstelling wil het werk van Verster in
een ander daglicht laten zien, dan meestal gebeurt, namelijk
naast Amsterdamse tijdgenoten als Breitner, Israels of Hage
naars zoals de Marissen en Toorop.
Floris Verster was een inwoner van Leiden. Vooral na 1900 had
het kunstleven hier een eigen karakter. De belangrijkste Leidse
tijdgenoot van Versters vroegere periode was de schilder Menso
Kamerlingh Onnes. De laatste werd minder bekend omdat hij
in tegenstelling tot Verster, met zijn meer diepgravende instel
ling, de steun van invloedrijke critici niet genoot
De schilders deelden omstreeks 1886 enige tijd een atelier.
Beiden volgden de techniek van de Haagse School. Na 1896
ging Verster onder invloed van Toorop een eigen weg, terwijl
Kamerlingh Onnes de zijne bleef volgen. Hoe de wegen eerst
parallel liepen en vervolgens uiteen gingen, is het onderwerp
van deze tentoonstelling.
CAMERA Death in Venice (14). Dirk Bogarde in
een film van de onlangs overleden L. Visconti.
STUDIO The Pink Panther strikes again (a.l.). Peter
Sellers als de blunderende Franse politie-inspecteur in
een vermakelijke familiefilm.
REX Survive (18). De gruwelijke reconstructie van
een vliegtuigramp en de gevolgen voor doden en overle
venden in het Andes-gebergte.
WASSENAAR Frans de
Haas opent zaterdag 22 janua
ri in Galerie Kerkdam aan de
Lange Kerkdam 113, een ten
toonstelling van twee schil
ders. Bernhard Lutz, die in
1975 overleed was vooral be
kend als portretschilder, maar
maakte ook naam als schilder
.van naakten, stillevens en
landschappen. Van Tom van
As, de andere exposant, han
gen in de galerie aquarellen,
landschappen in Zuid-Fran
krijk en_ Nederland gemaakt.'
De tentoonstelling is "geopend
tot 12 februari. De openingstij-
,den zijn van woensdag tot en
;met zaterdag van tien tot vier
:uur en dinsdag van twee tot
acht uur.
Harlekijn Toneel brengt donderdag 27 januari in de Leidse
Schouwburg „Jukebox 2008", een volkstoneelstuk van Herman
van Veen. De acteurs zijn Rita Boas-Koopman, Trudy Labij,
Marlous Fluitsma, Theo Pont, Michiele Kerbosch, Dirk Celis,
Cor Witschge, Frits Hassoldt, Fransjes Gelderblom, en Caroline
den Berg. De regie is in handen van Herman van Veen. Aanvang
20.15 uur.
OEGSTGEEST - Volksuni
versiteit K O brengt zondag
23 januari in het Rijnlands
1 Lyceum „Van de brug af ge-
.zien", een toneelstuk geschre
ven door Arthur Miller, onder
'regie van Joris Diels.
JHet is het aangrijpende ver
haal van de eenvoudige have
narbeider Eddy (André v.d.
Heuvel) van de liefde tussen
twee onschuldige jonge men
sen (Liesbeth van Santvoord
en Hans van der Gragt) en de
fatale afloop.
De voorstelling begint om
kwart over acht Kaarten zijn
te krijgen aan het bureau van
K en O, Oude Vest 45, Leiden,
telefoon 141141 en 141200.
