s ACCENT deTijd le demonstraties Israël tegen rij laten Daoed HP Eaan eter voor ord: VS er in '74 '•osland: geen economische )ycot Z-Afrika Tijger doodt acht personen LUDWINA: „IK BEN MISHANDELD" Kissinger wil bescherming Ook veel Oostenrijkers slachtoffer van Schaden de^lENE Spijbelen: uiting van onbehagen EISNERS Manipuleren met realiteit moest Kissinger armslag bieden „DEAR HENRY' STAPT OP (2) vgi%DERDAG 13 JANUARI 1977 LEIDSE COURANT PAGINA 7 dat ieubelAVIV (AP/RTR) Isïae- Weirdie uiterst verontwaar- e fotowaren over de vrijlating ruimttfjoe Daoed, de door Israël nklaphte Palestijnse terrorist in eergrdacht wordt van de or- je me|itie van het bloedbad tij- rijvende Olympische Spelen in weeben, stroomden gisteren kai| voor de Franse ambassa- bijzet Tel Aviv en gooiden met tijd| naar het gebouw. Voorts ziejen ze de Franse president 070p eisten dat de Franse in Israël onmid- i het land zou verlaten, tegen Frankrijk laai- titelt hoger op toen in Parijs overjd werd gemaakt dat Fran 5(200 Mirage-jagers van het ger 1 aan Egypte, Soedi-Ara- bië, Qatar en de Verenigde Ara bische Emiraten, heeft verkocht. De transactie met Egypte zou de reden zijn geweest voor de snel le vrijlating van Aboe Daoed, en voor het feit dat hij toestem ming kreeg om in alle veiligheid naar Algerije te vliegen. Familieleden van de slachtof fers van het bloedbad in 'Mun-' chen hebben vandaag in een onderhoud met de Israëlische minister van buitenlandse za ken, Yigal Allon, geëist dat de Franse ambassadeur in Israël het land wordt uitgewezen. De Israëlische pers en nieuws bladen in andere landen hebben Frankrijk beschuldigd van capi tulatie aan Arabische druk, om dat het in hoge mate afhanke lijk is van geïmporteerde Arabi sche Olie en omdat het mogelij ke terroristische repressailles zou vrezen. Franse kranten le verden gisteren in hun commen taren vernietigende kritiek over de hoorzitting van een Parijse rechtbank van twintig minuten tijdens welke werd besloten tot vrijlating van Aboe Daoed. Sommige kranten vergeleken de hoorzitting met een klucht. De zaak was op een geheimzinnige manier begonnen en eindigde op cabaret-achtige wijze. De haast waarmee de justitie de zaak afhandelde heeft iedereen verrast, ook degenen die wisten dat Aboe Daoed zou worden vrijgelaten, aldus Le quotidien de Paris. De Nederlandse werkgroep Israël heeft gistermiddag haar „enorme afschuw over het corrupte Franse be sluit" uitgesproken om de Palestijnse extremist Aboe Daoed, vrij te laten. Dat gebeurde tijdens een demon stratie voor de Franse ambassade aan het Lange Voorhout in Den Haag, waar ongeveer veertig betogers een petitie aan de ambassadeur van Frankrijk hebben aangeboden. Gedurende anderhalf uur betrokken zij de wacht voor het gebouw met spandoeken waarop o.m. stond te lezen- „Frankrijks tien geboden, Aboe Daoed kan weer doden" De betogers noemden de politiek van Fran krijk opportunistisch. Bij het in ontvangst nemen van de petitie bleef de deur van het gebouw overigens gesloten. Een personeelslid nam de brief via de brievenbus in ontvangst met de mededeling, dat aan dacht aan het verzoek zou worden besteed. De Franse ambassadeur zelf, graaf Jaques Senard, was volgens hem door afwezigheid niet in staat de petitie in ontvangst te nemen. is af, eurdHlNGTON (UPI-Reuter) President Ford gisteravond zijn laatste State of the Union van het land") voor het gezamenlijke zijnes uitgesproken. Hij zei dat de V.S. en de klasd er veel beter voor staan dan tijdens zijn in 1974 en DRONG ER BIJ DE ikanen op aan, president Carter te helpen gipsve successen te behalen. Hij zelf had daar zijnezonde grondslag voor gelegd, zei hij. met twee waarschuwingen. Hij meent Jqet Congres niet al te ijverig de buitenlandse et isek moet willen bepalen „omdat er slechts één aver-ein op een schip kan zijn". Besnoeiing op nielisie kan de Sovjet-Unie in de kaart spelen ende> bescherming van de wereld in gevaar bren- zijn Dielfgelopen 30 maanden is de gevaarlijke terug- mee-n de defensie-uitgaven van de jaren 1970 ten ïops.jte gekeerd maar er moet nog veel gedaan ien."ïen om aan de groeiende Sovjetkracht het a aisjd te bieden, eend sprak niet over Carters verkiezingsbelofte •ogte deze de defensiebegroting met zeven miljard die-ar wilde beknotten, maar zei: „De V.S. kan toestaan dat de strategische balans ten nade- P. in ons uitvalt, of zelfs maar een toestand Duidelijk onder de indruk neemt de scheidende Ameri kaanse president Ford de minutenlange ovatie in ontvangst na het uitspreken van de jaarlijkse en tevens zijn laatste State of the Union (toestand van het land). ontstaat waarin het Amerikaanse volk en onze bondgenoten menen dat dat het geval is." Hij drong er bij Carter op aan drie „onmisbare" strategische programma's voort te zetten, namelijk de met trident-raketten uitgeruste onderzeeër, de B-l bommenwerper en de verbeterde interconti nentale ballistische raket die een atoomaanval beter kan weerstaan en vernietigend kan terug slaan. eder J (Rtr) De nieuwe voorzitter van de Europese de Britse minister Anthony Crosland, voelt niets dan een economische boycot van Zuid-Afrika, zo heeft hij giste- otenneegedeeld in het Europese Parlement, in antwoord op vragen socialistische afgevaardigden, waaronder de Nederlandse fmentariër Waltmans (PPR). Crosland zei overigens hierover ^^niet met zijn Europese ambtgenoten te hebben gesproken. ens Waltmans is een economische boycot misschien nog de mogelijkheid om langs een vreedzame weg tot een oplossing luropese gemeenschappen willen de bevrijdingsbeweging SWA- niet als enige vertegenwoordiger van het volk in Namibië' linen. Omtrent Rhodesië is alle hoop gevestigd op de besprekin- in Genève. Als deze mislukken, zal er een onmiddellijke (sieve guerrilla-oorlog ontstaan, waarbij veel buitenstaanders (i worden betrokken. DACCA (AP) In Soen- darbans, 240 kilometer ten zuidwesten van de Ben gaalse hoofdstad Dacca, zijn deze maand acht men sen door Bengaalse koning stijgers gedood. In dat deel van Bangladesj is voor de ze met uitsterving bedreig de dieren door de regering een aantal reservaten ge sticht. Verleden jaar werden er in hetzelfde gebied 50 mensen door tijgers gedood. TEL AVIV (AP) In Tel Aviv is gisteren het proces begonnen tegen het Nederlandse meisje Ludwina Jansen. Zij wordt ervan beschuldigd naar Israël te zijn gekomen om, in dienst van de Volksbeweging voor de Bevrijding van Palestina, een vliegtuig van de Air France te kapen. Op de eerste zittingsdag heeft zij verklaard dat zij mishandeld was en dat haar juridische bijstand ontzegd was, omdat „zij zich niet in arrest zou bevinden". Zij zei verder dat zij onder druk een bekentenis had afgelegd, omdat haar de vrijheid beloofd was, als zij zou toegeven schuldig te zijn. Het proces wordt achter gesloten deuren gevoerd in verband met de getuigenissen van vijf agenten van de Israëlische geheime dienst. WASHINGTON (AP) De Amerikaanse president Ford heeft het Congres gevraagd om nog voor het eind van zijn ambtstermijn een speciaal we tje goed te keuren waarmee Henry A. Kissinger bescher ming krijgt van de geheime dienst als hij eind van deze maand zijn portefeuille van buitenlandse zaken kwijtraakt. Het verzoek van Ford is geba seerd op rapporten van de ge heime dienst over voortdurende bedreigingen aan het adres Van Kissinger. De huidige wet voorziet in be scherming van ex-regeringsle den behalve voormalige presi denten, hun naaste famiÜe of belangrijke presidentiële kandi daten. WENEN (AP) Verscheidene Oostenrijkers heb ben gemeld dat ook zij het slachtoffer zijn gewor den van de zich microbioloog noemende, in Oos tenrijk gevestigde Nederlander, Herbert Schaden en zijn assistente Herta Celta, die naar hun zeggen een bacterie ontdekt hebben, die plastic kon „eten", zodat het probleem van afvalverwerk ing zou kunnen worden opgelost. Sommige van Schadens vermeende ontdekkingen doen wat komiek aan. Zo zou een Oostenrijker 45.000 gulden hebben betaald voor een project om bacillen te kweken, die elektrische energie zouden kunnen opwekken. Zoals gisteren gemeld was een Nederlands bedrijf, c.„ Van Leer, me? Schaden in zee gegaan voor dé De ..ontdekker van de plasticvreter Herbed Schaden ontwikkeling van de zogenaamde .plasticvreters" !Ln f'f. "llLwa 1 voor commerciële doeleinden. Het Nederlandse ®os'en 'I se po i g bedrijf werd spoedig uiterst achterdochtig, omdat er weinig positiefs uit Schadens handen kwam en van Schaden. Als gevolg daarvan werden hij en Jimdat een onderzoek van echte deskundigen resul- zijn assistente door de Oostenrijkse politie, op teerde in een vernietigend oordeel over het werk verdenking van zwendel, gearresteerd. i r Haagse post brengt een ge reven portret van Henry Kis- ger. die volgende weqk na fit jaar voorgoed uit Washing- vertrekt. Nemen we nu af leid van de redder van de ireldvrede en de herontdekker jn China? Of lag Kissingers .lent voornamelijk op het ter- Cl6n van imagebuilding en me s-manipulatie. Volgens H.P. is dwelt een moderne machiavelli. chtj 'erkPer een rePortage over de dl /ste bewoners van „Waald- ïrlapt 'n de polder", zoals Alme- .wordt genoemd en een inter- ;w met van Hedy d' Ancona, ste Kamerlid voor de PvdA, iniste van het eerste uur, van ^et wetenschappe- onderzoeksbureau dat het i telkens laat wmnen en [endin van PvdA-fractievoor- ■r E. van Thijn. ,H.P. zocht (mens achter de vrouw. eigët blad ging tenslotte op be- |ek bij Nederlands nieuwste partij, de Reformatori- 2he Politieke Federatie, van de t Poer van Beernink, de partij /ooie het CDA gaat aanpakken, lijedidat men vindt, dat de AR-be- malnselen en ook de Christelijk I vjistorische, op z'n zachtst ge- dc'gd, in het CDA zwaar in het üebèdrang komen. Tegenspel uit 'gen kring dus voor het CDA Ra| anie^i' Ian Smith in Geneve 'ftderhandelt, ronselt hij vol- •ts -ö gens Vrij Nederland in Brussel - In het verleden steeds een belangrijke schakel in de huur- lingen-handel-huurlingen. En terwijl België toch de VN-reso- lutie ondersteunde, waarin de ronsel werd veroordeeld. Van het weekblad l'Europe heeft VN een groot artikel overgenoiqen over Vaticaan b.v., handelend over d'e onmetelijke rijkdom men van het Vaticaan. Het arti kel leidde in Italië tot een parle mentaire interventie. Voorts een uitvoerig gesprek met de socioloog A. Teulings, die „een waarheidsgetrouw boek" schreef over Philips, dit maal dus minder zonnig dan de altijd door het bedrijf zelf be taalde publikaties en studies. Verder een interview met de actrice Simon Signoret, die on langs haar autobiografie publi ceerde en die menige film on vergetelijk maakte. Spijbelen deed je vroeger omdat het leuker was dan naar school gaan. VN stelde een onderzoek in naar het moderne spijbelen en kwam tot de conclusie dat het een maatschappelijk pro bleem is geworden, een uiting van sociaal en psychisch onbe hagen. De Groene Amsterdammer noemt de werkgevers zo soepel als beton en zet alles wat er tot dusver gebeurd is in de CAO- onderhandelingen op een rij. Daarbij wordt opgemerkt, dat de overheid nog uitkomst zou kunnen brengen met een potje van 2,5 miljard, dat gereser veerd is voor investeringsreke ningen en loonkostensubsidie en dat de overheid moet zorgen dat gesubsidieerde bedrijven geen bijdrage leveren aan de weer- standskassen van de werkge vers. Anders komt het tot sta kingen breken met gemeen schapsgeld. In een reportage over tealtronic zegt P. de Vreede van de Indus triebond NKV: „Ze zijn op Eco nomische Zaken doodsbang voor wat ze daar „nationalisa tie" en „verstoring van de eigen domsverhoudingen" noemen. Het blad wijdt twee pagina's aan de presidentswisseling in Mexico, waar ieder jaar 800.000 jonge mensen voor het eerst op zoek gaan naar werk. Werk dat er niet is. „Misschien is dat wel het grootste drama van Mexico. Een drama dat onontkoombaar naar een onvoorspelbare ont knoping toe moet". Accent blijft de zaak-Menten hardnekkig volgen. Ditmaal heeft het zijn omslagartikel ge wijd aan Meta Menten: „Een vrouw met vele gedaanten". Me ta zelf wilde met met Knoop c.s. praten. Haar buren wel: „Piet kon nog geen spijker recht in de muur slaan. Meta is vanaf hun eerste huwelijksdag zijn slavin, secretaresse, huishoud ster, kokkin en minnares ge weest." Kortom, hondetrouw. De Tijd besteedt ruime aan dacht aan prof. dr. Arnold Heertje, economoom, publicist en daldoos-amateur- politicus, omdat hij werd geweerd uit de PvdA en verstoten door de Tros. Ruime aandacht in De Tijd ook voor honden, waarte gen een haatcampagne zou wor den gevoerd. Ten onrecht, vol gens Tijd-redacteur Van der Eijk. „Veel mensen hebben steeds minder contact met me demensen en vatten vriend schap, soms liefde, op voor hun hond. Wat is er nu overgebleven van de uitdrukking „een honde leven" nu een onderzoek heeft uitgewezen, dat 40 procent op het bed van het baasje slaapt?" Jan Mulder over zomer '78:-„Ik zie het al helemaal voor me. Johan Cruijff is terug. Spaanse gewoonten komen in zwang. Op de muren van de Meer staat gekalkt „Arriba Ajax". Studentenpastoor Van Kilsdonk komt uitgebreid aan het woord in Hervormd Nederland. De hui dige linkse studentenbeweging houdt volgens hem niet meer in dan veel geschreeuw en weinig wol. „De eerste lichting was an ders, zeer begaafd. Maar die generatie neemt af. De studen tenbeweging is nu alleen met materiele zaken bezig, te veel op geld gericht. Het zijn tweede rangs acties, die nu gevoerd worden. De echte democraten zijn vermoeid geraakt". Het omslagartikel van het blad gaat over de KGB in Nederland. Na de onthullingen van de Rus sische ex-kapitein Aleksei Myagkov in Hier en Nu van de NCRV vorige week zaterdag weinig nieuws onder de zon. Over de gezinsvorming laat het blad Hein Jansen, medewerker van de protestantse stichting ter bevordering van verantwoorde gezinsvorming, aan het woord. „Het is tekenend dat veel kin derloze echtparen geringschat ting ervaren, mensen die wel kinderen hebben achten hen minder omdat zij die „prestatie" niet hebben kunnen leveren. Ge wilde kinderloosheid vermag zich evenmin in ruime positieve aandacht verheugen". Van onze correspondent Jonat han Steele WASHINGTON - Kissinger is gedurende zijn ambtsperiode vaak gebrandmerkt als een overmatige cynicus en onnozele hals. Hij werd aangevallen om dat hij niets belangrijker scheen te vinden dan de betrek kingen met de Sovjet Unie en omdat hij, bijvoorbeeld in An gola, veel te heftig reageerde. Tegelijkertijd werd hij aange vallen omdat hij in Helsinki West-Europa „verkocht" zou hebben. Deze twee soorten cri tici hadden beiden ongelijk - zij het om de juiste redenen. Kissinger zag namelijk nooit kans goed uit te leggen waar de beperkingen van zijn overeen komsten met Rusland lagen en dat verwarde de mensen. Meer dan zijn voorstanders gaf hij toe dat realpolitik bij elk buiten lands beleid hoort. Maar toch ging hij daarin nog niet ver genoeg, en vertelde niet dat een term als „machtsevenwicht" al sinds lange tijd deel uitgemaakt had van de Amerikaanse bui tenlandse politiek. Wat bedreef Amerika anders dan realpolitik toen het zich tussen 1939 en 1941 buiten de oorlog besloot te hou den? Was het niet realpolitik dat Amerika uiteindelijk toch in de oorlog bracht? Stond niet voor een groot deel eigenbelang ach ter het Marshallplan? Was het niet realpolitik en de wens aan de hele wereld te laten zien dat linkse bevrijdingsoorlogen in de Derde Wereld nooit zouden luk ken, dat Amerika naar Vietnam bracht? Detente was voor hem maar een aspect van de ideologische strijd met de Sovjet Unie. Wat betreft atoomwapens en Midden-Euro pa, vraagstukken waarin de Verenigde Staten en de Sovjet Unie zeer diep betrokken wa ren, was het doel een wederzijds niet-aanvalsverdrag te sluiten en de erkenning dat beide zij den er profijt van zouden heb ben de huidige situatie niet al te veel te veranderen. Elders, zoals in het Midden-Oosten, waar de Sovjet Unie betrekke lijk kort van de partij was maar duidelijk haar invloed probeer de te vergroten, wilde Kissinger duidelijk de Russen er uit gooien. In de rest van de wereld, zoals in Chili en Angola, waar Sovjet - gesteund links nationa lisme zwak de kop begon op te steken, was het doel dat natio nalisme uit te roeien voor het wortel kon schieten. Nu komt niet alle eer alleen hem toe. De ongelooflijke verbe teringen in de betrekkingen met China waren op zijn minst ten dele het werk van Richard Ni xon. En zelfs voor 1969 hadden de Democraten al zitten te den ken over verbeterde verhoudin gen met China op de lange duur. Maar Kissinger had het geniale idee om eerst het nieuwe beleid in het geheim uit te wer ken om die dan als een vredes duif uit de hoed te toveren en wel in de vorm van de Nixon- Mao topconferentie. In zijn eerste baan, als Nixon's adviseur voor nationale veilig heid, had Kissinger nauwelijks belangstelling voor het Midden- Oosten. Pas toen Sadat zijn Russische adviseurs plotseling naar huis stuurde begon Kissin ger interesse te krijgen. Hij zond een aantal geheime dank- briefjes aan Sadat. Maar daar uit kwam niets tastbaars. Nau welijks was Kissinger minister van Buitenlandse Zaken gewor den na het ontslag van de nu bijna vergeten William Rogers, of de Oktoberoorlog brak uit. Prompt zag Kissinger dé gele genheid de Sovjet Unie buiten te sluiten en de vriendschap van de Arabieren te winnen zonder die van de Israëli's te verliezen. Kissinger bedacht dat hij alleen maar een patstelling tussen de Arabieren en Israël nodig had. Hij zag kans om de wapentoe voer naar Israël te manipuleren in de eerste fase van de oorlog toen de Israëli's al de eerste Arabische aanvallen hadden af geslagen maar nog niet klaar waren om zelf in de aanval te gaan. Later, toen de Israëli's het kanaal overstaken, waren er va ge berichten dat Russische pa rachutisten klaarstonden om de Israëli's voor Cairo tegen te houden. Of de Russen dit wer kelijk van plan waren werd nooit helemaal duidelijk, maar Nixon en Kissinger plaatsten Amerikaanse troepen over de gehele wereld in staat van waakzaamheid: een duidelijk waarschuwingsteken. Deze dramatische stap van de Amerikanen weerhield de Rus sen ervan zich in het conflict te mengen, of ze dat nu van plan geweest waren of niet. Tegelij kertijd had Kissinger de Israe li's ervan overtuigd hoe gevaar lijk een eventuele bezetting van Caïro zou zijn. De Israëli's ac cepteerden een staakt-het-vuren, en de Egyptenaren stonden, alt hans voorlopig, helemaal bij Kissinger in het krijt. Het daaropvolgende olie-embar go gaf Kissinger de benodigde psychologische motivering voor een nog grotere Amerikaanse inmenging in het Midden-Oos ten. Voor het eerst kwam er een duidelijk Arabisch beleid. Kis singer werd zich bewust van de nieuwe economische macht van de olielanden, en begon ze voor zich te winnen. Kissinger speel de op hun angst voor de Sovjet Unie en voor radicale elementen in eigen land. Voor Saoedi-Ara- bië en Iran had Kissinger enor me hoeveelheden wapens. Tege lijkertijd liet hij de Saoedi's de armere buurlanden van Israël, Egypte en Syrië, onder druk zetten om een overeenkomst met Israël te sluiten. Deze situa tie leidde tot Kissinger's mo ment supreme: zijn pendeldienst in het Midden Oosten. Vaak leek de ironie van het achtjarige Kissinger tijdperk dat hij in theorie faalde waar hij in de praktijk in slaagde. Met zijn geheime gesprekken met Tsjoe En-Lai, en later in het Midden Oosten en in Zuid-Afri ka bewees Kissinger uitstekend situaties, die blijkbaar op dood spoor geraakt waren, weer op gang te kunnen krijgen. Soms deed hij dat door doelbewust te liegen, of op zijn minst met doelbewuste vaagheid, steeds het smalste plekje in de kloof tussen twee partijen te vinden. Hij vertelde aan beide partijen dan dat de ander bereid was die kloof te overbruggen. Soms ge bruikte Kissinger een doelbe wuste ommekeer, waarbij hij gebruik maakte van de pers die met hem reisde om „onbewuste" opmerkingen de wereld in te zenden. Kissinger zei ooit dat je situaties die op dood spoor ge raakt waren eerst „heet" moest maken voor je ze weer op gang kon krijgen. In zijn boek over de Amerikaan se buitenlandse politiek uit 1969 schreef Kissinger dat de staats man manipuleert waar de pro feet de realiteit creëert. Maar af en toe, wist Kissinger, is de staatsman een profeet, en af en toe wilde Kissinger de realiteit manipuleren om een nieuwe te creëren. Zijn onderhandelingen met Zuidelijk Afrika zijn daar een voorbeeld van. Tot op zekere hoogte gebruikte hij hetzelfde scenario als in het Midden Oos ten. De bedoeling om beide zij den, blank en zwart, te tonen dat alleen de VS als tussenper soon konden fungeren en dat de Sovjet Unie alleen maar een bijrolletje kon vervullen, en dan nog alleen de rol van spelbre ker. Er was een of andere dra matische zet nodig om de ge sprekken weer op gang te bren gen en om de vrijheidsstrijders bij Kissinger in het krijt te zet ten. Kissinger besloot dat hij dit het beste kon doen door Ian Smith zover te krijgen dat hij in het openbaar zich zou uit spreken voor een vroege komst van een meerderheidsbewind. Als hij dat kon doen dan zou de situatie weer nieuw leven ingeblazen kunnen worden, ter wijl tegelijkertijd de vrijheids strijders zouden inzien dat de VS hun beste bondgenoot was. Het lukte Kissinger door middel van een telegram dat met opzet in vage termen geschreven was. Hij gaf Smith redenen om aan te nemen dat de zwarte gesprek spartner het zogenaamde Kis- singerplan wilden aanvaarden. De vrijheidsstrijders hadden dit nooit gezegd. Natuurlijk wist Kissinger dat de waarheid ooit aan het licht zou komen, maar Kissinger hoopte dat iedereen zou inzien dat het een leugentje om bestwil geweest was. Het belangrijkste was de nieuwe realiteit die gecreëerd kon wor den. Copyright The Guardian Het eerste artikel verscheen in onze krant van woensdag 12 januari. Kissinger tijdens zijn pendelreis door Afrika in gesprek met president Nyerere van Tanzania.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 7