Toelating tot universiteit
moet via gewogen loting
Herindeling Nederland
zo niet haalbaar
GaidóeSowumt
Stichting 55+ laat onbereisde
senioren de wereld zien
Provincies-nieuwe-s tijl
VAN AGT STEUNT
BELEID VAN O.M.
ROND PORNOFILMS
Secretaris
Waterschap
maakte 8
ton buit
Yoghurt en kwark
erg in trek
[istoricus Blom
iede-rapporteur
Menten onderzoek
I977^0ENSDAG 5 JANUARI 1977
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
KRITIEK OP 24 PROVINCIES
DEN HAAG (ANP) Nauwelijks ingediend
hebben de voorstellen van minister De Gaay
Fortman over de herindeling van Nederland
in 24 provincies nu al forse kritiek gekregen.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten
twijfelt er sterk aan, of de voorstellen straks
door het nieuwe kabinet ongewijzigd overge
nomen zullen worden.
Gelderland en Limburg wijzen de opdeling van
deze provincies in kleinere eenheden van de
hand, althans volgens sommige Gedeputeerden
en de scheidende commissaris van de Koningin
in Limburg dr. C. van Rooy.
Voor de Vereniging van Nederlandse Gemeen
ten is het vooral de vraag, of de toekomstige
minister van Financiën het huidige kabinet
zal zeker niet aan de behandeling toekomen
bereid zal zijn de kosten van de reorganisatie
op zijn meerjarenbegroting te zetten. Deze kos
ten zijn op de duur zeker 400 miljoen gulden
per jaar.
Vooral de kosten van de herindeling maken
vele bestuurders huiverig. Volgens Gedeputeer
de Hendrikse van Gelderland is de herindeling
van Nederland in 24 provincies „noch haalbaar,
noch betaalbaar". Hij gelooft dat vermoedelijk
wel een kamermeerderheid te vinden is voor
15 of 18 provincies. Hij verwacht verder, dat
de kosten veel hoger zullen liggen, dan de door
minister de Gaay Fortman geraamde kosten
van 400 miljoen gulden per jaar.
De scheidende commissaris van de Koningin
in Limburg noemde het ontwerp gisteren een
„slecht staaltje van staatskunde", hopende, dat
het parlement het nu al omstreden ontwerp niet
zal aanvaarden.
Nederlander
at zestig
kilo vlees
RIJSWIJK De vleescon
sumptie in ons land is in
1976 toegenomen tot onge
veer 60 kilo per persoon.
De Nederlander at iets
meer rundvlees, terwijl de
consumptie van varkens
vlees iets daalde. Dit heeft
het Produktschap voor Vee
en Vlees meegedeeld. Toch
geeft het jaar 1976 voor de
vee- en vleeswereld weinig
reden tot tevredenheid,
zegt het schap.
In de rundvleessector lig
gen de prijzen voor de pro
ducenten voor het derde
achtereenvolgende jaar on
der de oriëntatieprijs, de
prijs die aan de producen
ten in de Europese Ge
meenschap als een richt
snoer voor een redelijke
opbrengst in het vooruit
zicht is gesteld en waarop
dan ook maatregelen in de
marktsfeer worden afge
stemd.
In de varkenssector zijn de
prijzen over geheel 1976
juist voldoende gebleken
om gemiddeld de rentabili
teit veilig te stellea
Het plan van minister De Gaay Fortman, om Nederland
te verdelen in 24 provincies is in feite de weergave van
een groeiproces, dat al jaren bezig is. Kleinere gemeenten
groeiden uit tot grote eenheden; deze grotere eenheden
vormden agglomeraties en op hun beurt gingen hier en daar
de agglomeraties over tot gewestvorming. De herindeling
van Nederland had hiermee dus al een bepaalde grondslag
gekregen.
'TVADAT duidelijk geworden was, dat er meer dan elf
provincies moesten komen, splitsten de discussies zich
enkele jaren geleden al toe op een aantal van 26 of 24
provincies-nieuwe-stijl. Minister De Gaay Fortman heeft in
zijn ontwerp indeling thans gekozen voor 24 provincies.
Daarmee opnieuw de discussie openend, waarom bijvoor
beeld Groningen, Friesland, Drente en Zeeland in de huidi
ge vorm moeten blijven bestaan. En waarom Zuid-Holland
niet tot vier, maar tot drie provincies herverkaveld moet
wordefh.
VU AT dit laatste betreft: Leiden verzet zich om haar eigen
redenen sterk tegen de inlijving in de nieuwe provincie
„De Haaglanden" en het gewest Den Haag zet van zijn kant
een aantal vraagtekens tegen de taken van de nieuwe
provincies. Alleen al uit deze enkele commentaren blijkt,
dat de discussies rond de herindeling van de bestaande
provincies in het land zelf nog lang niet tot vastomlijnde
conclusies hebben geleid. Ook al is men het er in grote
lijnen wel over eens, dat een nieuwe indeling van Nederland
noodzakelijk is.
ER moet immers meer lijn komen in het al jarenlang
op gang zijnde groeiproces naar grotere bestuurlijke
eenheden. Er moet een nieuwe wettelijke basis komen, die
de bestuurlijke en financiële verhoudingen tussen rijk en
nieuw te vormen lagere overheden voor de toekomst vast
legt. Dit wordt temeer noodzakelijk, omdat de gewestvor
ming bestuurlijk, organisatorisch en financieel niet aange
slagen is. Voor een vierde bestuurslaag voelt Nederland
blijkbaar niets.
OF bij de nieuwe herindeling bepaalde gemeenten moe
ten worden opgeheven, omdat zij te Idein zijn, en of
de praktische voorstellen van de minister als juist aanvaard
zullen worden, is verder een kwestie van nieuwe discussies,
van overleg en van besluitvorming. Ook al is nu al zeker,
dat de voorstellen over de herindeling van Nederland niet
ongewijzigd aanvaard zullen worden. Het groeiproces, dat
al jaren gaande is, zal men echter niet meer kunnen
tegenhouden. Daarvoor is al te veel op lokaal en regionaal
niveau in beweging gezet.
DEN HAAG Minister Van Agt van Justitie is niet bereid de
procureurs-generaal op te dragen hun acties om te voorkomen
dat er nog pornografische films in gewone bioscopen worden
vertoond, op te schorten. De bewindsman heeft dit geantwoord
op schriftelijke vragen van de Tweede-Kamerleden Voogd, Haas-
Berger en Kosto (allen PvdA).
Van Agt zegt dat hij betrokken
is geweest bij het overleg dat
geleid heeft tot het besluit van
de procureurs-generaal om te
gen pornografische films in ge
wone bioscopen te gaan optre
den. De socialisten hebben de
minister erop gewezen, dat de
Tweede en Eerste Kamer door
het aanvaarden van het initia
tief-wetsontwerp Voogd/Haas-
Berger over de filmkeuring heb
ben laten merken dat zij vinden
dat burgers van zestien jaar en
ouder zelf moeten kunnen be
slissen wat zij op het gebied van
filmvoorstellingen wensen te
zien. De regering heeft bekrach
tiging ervan in het vooruitzicht
gesteld, aldus de PvdA-ers.
Minister Van Agt zegt dat de
procureurs-generaal hun actie
baseren op artikel 240 van het
wetboek van strafrecht. Het ini
tiatief-wetsontwerp heeft dat ar
tikel onverlet gelaten. Het be
sluit van de procureurs-generaal
is volgens Van Agt dan ook niet
onverenigbaar met het initiatief-
ontwerp.
(Van een onzer verslaggevers)
ZWOLLE De Zwolse recht
bank heeft de 42-jarige voorma
lig secretaris-ontvanger van
een waterschap te Zwolle, ver
oordeeld tot twee jaar gevange
nisstraf met aftrek van het
voorarrest. De officier van jus
titie, mr. dr. H. van Buuren,
had 2,5 jaar geëist
Verdachte heeft zich op grote
schaal schuldig gemaakt aan
oplichting. Hij zag kans om bin
nen 5 jaar acht ton van het
waterschap achterover te druk
ken. Dat geld ging op aan va
kanties, exotische vogels, eten
tjes, een dienstmeisje en een
luxueus leventje. Twee ton is
evenwel nog onvindbaar.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG Kwark stijgt in de Nederlandse huisgezinnen
steeds meer in populariteit: vergeleken met 1975 aten we het vorig
jaar ruim een ton meer kwark. De produktie in eigen land wordt
steeds groter. De import daalde met 1500 ton en er werd
ton meer in ons eigen land gemaakt.
De verschuiving van volle naar halfvolle en magere melkprodukten
heeft zich in 1976 voortgezet. Hierbij stonden karnemelk en yoghurt
bovenaan de lijst. Het gemiddelde vetgehalte van het totale melk-
pakket daalde van 2,28 procent in 1975 naar 2,22 procent in 1976.
Deze cijfers blijken uit de nieuwjaarsrede die drs. H. Schelhaas,
voorzitter van het Produktschap voor Zuivel, vanmorgen in Rijs
wijk uitsprak. De toetjes blijken in Nederland erg in trek te zijn,
wat zich uit in een steeds grotere vraag naar verschillende soorten.
Het verbruik van vruchtenyoghurt bijvoorbeeld, dat in 1967 nog
slechts 1000 ton bedroeg, was in 1975 al tot 21.000 ton gestegen.
„De kaasexport", aldus drs. Schelhaas, „bereikte met een afzet van
245.000 ton een nieuw record. Vergeleken met 1975 betekende dit
een stijging van ruim 8 procent De binnenlandse kaasafzet vertoon
de een stijging van 1,5 procent". Opvallend vond de heer Schelhaas
dat ruim een kwart van de Nederlandse bevolking zich beperkt
tot het inkopen van één kaassoort De verklaring hiervan ligt
volgens hem in de oude zinspreuk „onbekend maakt onbemind".
Import-boeken
blijven duur
DEN HAAG (ANP) - Er wor-
den voorlopig geen regerings
maatregelen genomen om bui-
*®*landse boeken in Nederland
goedkoper te maken. Het minis
terie van economische zaken
heeft de mogelijk- en wenselijk
heid van dergelijke maatrege
len wel al enige tijd in studie.
Daarom zal binnenkort een on
derzoek worden ingesteld bij de
betrokken importeurs, waarbij
de ontwikkeling van kosten en
opbrengsten zal wórden betrok
ken.
Dit zegt minister Lubbers (eco
nomische zaken) in antwoord op
schriftelijke vragen van de
Tweede-Kamerleden mevr. Epe-
ma—Brugman (PvdA) en de
heer Krosse (KVP), die de mi
nister er opmerkzaam op heb
ben gemaakt dat Engelse en
Amerikaanse boeken in ons
land aanmerkelijk duurder zijn
dan in de landen van herkomst.
De minister wijst er op dat de
prijzen van alle boeken zijn on
derworpen aah het gevoerde
prijsbeleid van de regering. Dit
beleid stelt geen regels voor het
winstniveau, maar voor de mate
waarin de kostenstijgingen kun
nen worden doorberekend in de
prijzen.
toets teveel het karakter van
een vergelijkend toelatings
examen zou krijgen, waardoor
geen recht wordt gedaan aan
de betekenis van het VWO-di-
ploma. De commissie Warries
is ook tegen een systeem waar
in alle gegadigden tot het eer
ste jaar worden toegelaten en
pas aan het eind van dat jaar
een aantal studenten wordt
uitgeselecteerd. Hierdoor zou
het eerste jaar onherroepelijk
het karakter van een concur
rentieslag tussen de studenten
krijgen, terwijl een groot aan
tal studenten zou moeten wor
den afgewezen, die objectief
gezien voldoende resultaten
hadden geboekt. Die studenten
hebben dan voor niets een
jaar verloren.
Overzicht
Om opnieuw een
duidelijk overzicht te
krijgen van het aan
tal woningzoeken
den, hun behoeften
en omstandigheden
is de gemeente Am
sterdam gisteren be
gonnen met herin
schrijving. Voor de
zo fel begeerde ur
gentieverklaring kon
den gegadigden,
waarvan de achter
naam met een A be
gint, zich gisteren la
ten inschrijven.
Verzekerings -
groep voor
schade door
medische fouten
UTRECHT (ANP) Veertien
schadeverzekeringsmaatschap
pijen hebben sinds 1 januari
een groep gevormd die de aan
spraken zal gaan behandelen
van patiënten (of familieleden)
die menen dat ze schade hebben
geleden door fouten van artsen
of althans fouten bij een medi
sche behandeling.
Vice-voorzitter dr. J. B. Sterren
burg kon overigens nog niet zeg
gen om hoeveel claims en om
welke bedragen het gaat. In eer
ste instantie wil men inzicht
krijgen in de aard en de ontwik
keling van de aanspraken op
schadevergoeding.
De betrokken verzekerings
maatschappijen verwachten dat
op deze manier tuchtzaken en
gerechtelijke procedures tot een
minimum kunnen worden be
perkt. Het laatste jaar zijn de
klachten bij de medische tucht
colleges steeds toegenomen. De
indieners zouden de eventuele
uitspraak willen gebruiken voor
een civiele procedure en schade
vergoeding.
(Van een onzer verslaggevers)
BAARN Met ingang van
het nieuwe jaar is in Baarn
een reis-organisatie aan de
slag gegaan die zijn activitei
ten speciaal richt op ouderen.
En dan vooral op die ouderen
die uit onwennigheid met het
fenomeen reizen, wat huiverig
staan tegenover de grote com
merciële touroperators.
„Stichting 55+ Reizen" heet
de Baarnse organisatie en ze
is tot stand gebracht door
Wim van Zanten, tot voort
kort waarnemend hoofd van
de propaganda dienst van de
NCRV.
Het plan om „iets voor onbe
reisde Roeien te doen" is bij
hem gerijpt toen hij bij die
omroep zat „Ik heb daar vier
jaar lang reizen voor NCRV-
leden georganiseerd", vertelt
hij, „en ik ben in die periode
tot de conclusie gekomen dat
er verschrikkelijk veel, vooral
oudere mensen zijn die over
geen enkele reiservaring be
schikken en zich om die reden
niet durven opgeven voor een
georganiseerde vakantie van
een grote tour-operator. Ter
wijl ze wel degelijk erg veel
zin hebben in een uitje en de
mogelijkheid in contact te ko
men met anderen. Om die ca
tegorie vakantie-zoekers over
de drempel te helpen moet je
een uitgebreide en intensieve
begeleiding bieden. Voor com
merciële organisaties niet inte
ressant, omdat een dergelijke
begeleiding de reizen onbetaal
baar maakt. De oplossing is
natuurlijk: een organisatie in
het leven roepen die geen
winstmotief heeft en de bege
leiding laten verzorgen door
vrijwilligers. Welnu dat is dan
ook de opzet van de Stichting
55+".
Belangrijkste onderscheid tus
sen de reizen van deze stich
ting en die van haar commer
ciële tegenvoeters zit hem in
de reisleiders/reisleidsters.
Daarvoor trekt „55+" vrijwilli
tenslotte ook dat de menus in
de, niet overmatig chique, ho
tels waar de nacht wordt door
gebracht door de stichting zelf
worden opgesteld en te allen
tijde zijn afgestemd op de Ne
derlandse smaak.
Overigens is niet alleen de
reisleiding in handen van vrij
willigers. Ook de werkzaamhe
den op het kantoor in Baarn
worden door niet betaalde
krachten verricht. Van Zanten
zelf is als spil van de organisa
tie de enige die maandelijks
een salaris op zijn giro krijgt.
De stichting biedt dit jaar een
programma aan met reizen
naar ondermeer Luxemburg,
Oostenrijk, Duitsland, Zwit
serland, Mallorca, Kenia en In
donesië. Om een idee te krij
gen van de prijzen: zes dagen
Luxemburg kost in het hoog
seizoen 365,en daarbui
ten 350,Voor tien dagen
Oostenrijk wordt respectieve
lijk 560,en 510,be
rekend. Voor tien dagen Ber-
ner Oberland (Zwitserland)
respectievelijk 705,en
655,Een zeventiendaag-
se reis naar Indonesië kost
3475,Alle reizen zijn
volledig verzorgd. Ook de kos
ten van reis-, bagage-, ongeval
len- en annuleringsverzekering
zijn inbegrepen. Alleen het
„drankje aan tafel" en het sou-
venirtje dient men tijdens de
vakantie zelf te betalen. De
Europese reizen (met uitzon
dering van die naar Mallorca)
worden gemaakt tussen 2 mei
en 3 oktober.
Grotere gezelschappen, bij
voorbeeld in bejaardentehui
zen, kunnen door middel van
een diapresentatie nader ken
nis maken met het werk en de
reisdoelen van de stichting.
Slechts de reiskosten van de
man of vrouw die de presenta
tie verzorgt worden dan in re
kening gebracht. Telefonische
informaties kunnen worden
ingewonnen onder nummer
02150-17078.
Van Agt naar
Bangkok
vertrokken
gers aan die een sociaal-medi
sche achtergrond hebben. Dat
kunnen verplegers of ver
pleegsters zijn, maar ook ge-
zins- of bejaardenverzorgsters.
Voorwaarde is in ieder geval
dat ze ervaring hebben in de
omgang met oudere mensen
en de ongemakken waarmee
het overschrijden van de 55-ja-
rige leeftijd gepaard kan gaan.
Bij voorkeur dienen ze zelf
ook niet veel jonger te zijn.
Een ander aspect van de door
de stichting geboden service is
dat enkele weken na afloou
van elke reis een reünie wordt
georganiseerd. Dit om het de
deelnemers mogelijk te maken
om tijdens de reis gelegde con
tacten verder te bestendigen.
*Nog een ander punt waarin de'
geboden extra-begeleiding tot
uiting komt is de afhaal-servi-
ce. Als reizigers niet in de
gelegenheid zijn zich naar het
dichtstbijzijnde vertrek-punt
van een reis te begeven, wor
den ze per auto afgehaald. En
als voor velen essentieel punt
noemt directeur Van Zanten
SCHIPHOL (ANP) Om in de
Thaise hoofdstad Bangkok de
autoriteiten van dat land te
overtuigen, dat Nederland de
illegale export van verdovende
middelen, met name heroïne,
naar ons land als een zeer groot
probleem beschouwt, is minis
ter Van Agt van justitie gister
middag van Schiphol naar
Bangkok vertrokken.
Het voornaamste doel van mi
nister Van Agt is te komen tot
wat hij noemde „een nog betere
samenwerking tussen de beide
landen voor wat betreft het te
gengaan van deze illegale han
del in verdovende middelen".
Per 1 maart zal in Bangkok een
Nederlandse politiefunctionaris
worden gestationeerd.
Minister Van Agt en zijn directuer—generaal mr. A. J. Fonteyn (midden) werden
gisteren op Schiphol voor hun reis naar het Verre Oosten uitgeleide gedaan door de
Britse ambassaderaad. J. Sankey (links)
een gezellige vakantie voor onbereisde Roeien
DEN HAAG De commissie
toelatingscriteria wetenschap
pelijk onderwijs vindt dat het
systeem van gewogen loting
bij de toelating tot studierich
tingen waarvoor een studen
tenstop geldt, gehandhaafd
moet worden. Een advies van
die strekking heeft de com
missie uitgebracht aan staats
secretaris Klein (onderwijs).
Uit een onder ruim 2300 eind-
examen-kandidaten gehouden
enquête is gebleken dat het
merendeel van de leerlingen
niets moet hebben van selectie
op eindexamen-cijfers. Alge
hele loting en gewogen loting
vonden ongeveer evenveel
aanhangers. Van die leerlin
gen die van plan zijn te gaan
studeren voelt echter de meer-
ADVIES COMMISSIE WARRIES:
derheid voor een gewogen lo- gevraagd over een systeem tenen naar de resterende 20 zou hierbij slechts eenmaal
ting. waarbij 80 procent van de procent zouden kunnen dingen mogelijk zijn. De commissie
Staatssecretaris Klein heeft plaatsen via loting zou worden via een landelijke toets. Deel-' Warries ontraadt een dergelijk
het advies van de commissie toegewezen, terwijl de uitgelo- name aan de lotingsprocedure systeem, daar de landelijke
Schöffer die hem reeds voordat
hij met de minister ging praten
over de voorwaarden van het
onderzoek had benaderd. De 34-
jarige historicus Blom promo
veerde in 1975 op een studie
over de muiterij op het Neder
landse marineschip De Zeven
Provinciën in 1934 in het toen
malige Nederlands Indië. Hij zei
te verwachten dat nog deze
week een jurist kan worden
aangesteld als mede-rapporteur.
„Het is natuurlijk nog niet pre
cies te zeggen wanneer we kun
nen beginnen maar eind januari
hoop ik toch wel behoorlijk aan
de slag te kunnen zijn met dit
onderzoek", aldus Blom. „Ik
verwacht dat het een zware taak
zal worden. Veel zal afhangen
van de bereidheid van de be
trokken mensen om informatie
te verschaffen. Het is een gevoe
lige materie, dat is wel duide
lijk. Ik weet op dit moment nog
niet meer van de zaak af dan
wat erover in de kranten heeft
gestaan.
Prof. Schöffer heeft gisteren
van de Leidse universiteit toe
stemming gekregen het onder
zoek uit te voeren. Zijn onder
wijstaak zal voor de duur van
het onderzoek beperkt blijven
tot het begeleiden van promo-i
vendi.
(Van een onzer verslaggevers)
9EN HAAG - Dr. J. H. C.
Hom heeft gistermiddag van
lijn vakgroep nieuwe en theore
tische geschiedenis aan de uni-
rersiteit van Amsterdam toe
stemming gekregen om prof. dr.
j. Schöffer als mede-rapporteur
lerzijde te staan bij het histori-
tch-wetenschappelijk onder
hoek in de zaak Menten. Alleen
het universiteitsbestuur moet
pu nog toestemming verlenen.,
pr. Blom had al eerder zelf „ja"
gezegd op het verzoek van prof.
t Dr. H. J. C. Blom
j
I
