Driftkikker terug van weggeweest
Smakelijk kerstdiner
met herrezen
Louis de Funès
ZATERDAG 18 DECEMBER 1976
LEIDSE COURANT
Onder de vele bioscooppremières,
die in de donkere dagen voor Kerst
mis „de pan uitvliegen" zijn er te
genwoordig altijd wel een paar, die
vrijwel overal in het land te zien
zijn. Filmverhuurders maken met
de film, waar zij veel van verwach
ten liever meteen een grote klap,
door met veel copieën uit te gaan,
dan dat ze eerst de kat uit de boom
kijken om dan wat extra copieën na
te bestellen als de vette dagen al
voorbij zijn.
De re-make van de klassieke mon
ster-thriller uit 1933 „King Kong"
komt in volle breedte en in kleur
in alle windstreken van ons ui
zijn angstaanjagende kop opstek
Blake Edwards' derde Inspect*
Clousea u-a von tuur met Peter jsi
Iers „The pink panther strüll
again" is in elke wat grotere jij
meente te zien en de Disney-tey|
filmstudio's hebben het sproofeS
„Assepoester" maar weer 'ns vanp
plank gehaald en er nieuwe copj#
van getrokken.
Voor de smakelijke hap zorgt vel
der Louis de Funès, terug van
jaar weggeweest, met zijn nieuw»
komedie „L'aile ou la cuisse", i„y.
liefst op 26 plaatsen in ons In
tegelijk te zien zal zijn.
Coluche beleeft weinig plezier aan de synthetische wijn van de heer Tricatel,
tot groot vermaak van papa-gourmet Louis de Funès in Claude Zidi's „L'aile
ou la cuisse"
Charles Duchemin (Louis de Funès) is
schrijver en samensteller van de jaarlijkse
Guide Duchemin, waarin alle Franse res
taurants met sterren worden gewaardeerd.
Fijnproever Duchemin is dus een machtig
heer voor wie het hele Franse horecawe-
reldje siddert.
Jarenlang heeft Duchemin al proevend en
keurend in allerlei vermommingen het
land doorgezworven, maar hij acht nu de
tijd gekomen dat zijn zoon de zaak over
neemt, niet vermoedend dat deze elke
avond als hobby optreedt als clown in 'n
eigen armetierig circusje en niets voor pa's
beroep voelt.
Maar als de levensmiddelenfabriek van de
heer Tricatel de restaurants in de provin
cie dreigt over te nemen en ze met inferieu
re synthetische maaltijden wil exploiteren,
groeien vader en zoon Duchemin dichter
naar elkaar toe. Seniorwil Tricatel als
laatste daad nog 'n vernietigende klap
toebrengen door hem in een populair tele
visieprogramma te ontmaskeren. Maar o
wee, juist voor de uitzending raakt Duche
min zijn wereldberoemde smaak kwijt na
een hem opgedrongen slechte maaltijd.
Claude Zidi? die ook voor de regie zorgde
heeft voor 'n ijzersterk verhaal gezorgd,
dat de wat scenario's betreft berucht-lasti-
ge De Fuuès meteen deed besluiten om
voor de rol van fijnproever te tekenen met
de kanttekening „Perfect, niets aan veran
deren". En zo kreeg Zidi na de Chariots
en Pierre Richard Frankrijks meest gevier
de komiek onder zijn hoede, met liefst 112
films tussen 1945 en 1963 op zijn saldo en
vervolgens 24 films, die stuk voor stuk
kassuccessen werden onder regisseurs als
Jean Girault (de Gendarme-serie), André
Hunebelle (De Fantomas-serie) en niet te
vergeten Gerard Oury, wiens „De eend en
de Cadillac" alleen al 11 miljoen bezoekers
over heel de wereld trok om van „Samen
uit, samen thuis" met 16,5 miljoen kijkers
nog maar niet te spreken.
En toen kwam door De Funés' ziekte alles
plotseling op losse schroeven te staan.
Na het voorspoedige herstel van z'n hoofd
rolspeler waren er weer nieuwe proble
men. Men had geen bindende afspraken
voor studioruimte kunnen maken en alles
zat „volgeboekt". In de omgeving van
Trappes werd echter 'n grote hangar ont
dekt, die met enige goede wil de hoogte
was slechts 6 meter in plaats van de
gebruikelijke 10 en aan de akoestiek
moest druk gesleuteld worden tot studio
kon worden omgebouwd, waar 90 procent
van de opnamen zouden plaats vinden.
In een dagboek, dat Claude Zidi tijdens
de volgende drie maanden bijhield vinden
we dat daarmee nog niet alle moeilijkhe
den van de baan waren. Niet tussen de
hoofdpersonen, want zo weet Zidi zich te
herinneren: „Het klikte meteen tussen De
Funès en zijn film-zoon Coluche. Coluche
is een groot bewonderaar van Louis en
komt daar openlijk voor uit. De Funès
beschouwde hem als een geadopteerd kind
en deed alles om zijn jongere collega alle
fijne kneepjes van het vak bij te brengen.
Ik moet er niet aan denken wat voor 'n
sfeer er rond (le opnamen had gehangen
als die twee niet zo goed met elkaar over
weg gekund hadden". Coluche had in juli
Louis de Funès kijkt bestraffend naar film-zoon Coluche, die liever met
eieren jongleert, dan de culinaire carrière van zijn vader te volgen.
en augustus nog 'n contract lopen voor 'n
optreden in de provincie en moest elke
avond na de opnamen per auto of particu
lier vliegtuig naar een of andere uithoek
getransporteerd worden. De volgende och
tend was hij dan weer om negen uur
present.
De Funès stond om zes uur op en hield
op medisch advies een arts begeleidde
de filmploeg een middagdutje. „Dan
zetten we de opnamen stil tot hij wakker
was", weet Zidi zich te herinneren. De
Funès hield een strikt dieet, maar Coluche
genoot zichtbaar van deze vreetfilm. „Hij
had een onvoorstelbare eetlust en het was
altijd uitkijken met hem dat je van de
duizenden gerechten niet een kippevleugel-
tje of een paar oesters kwijt was", zegt
Zidi. Nog bonter maakte hét personeel van
een ziekenhuis het tijdens de opnamen.
„Aan het eind van een draaidag in de
kliniek, lieten we een uitgebreid diner op
de kamer van Louis de Funès achter met
een briefje „Niet aankomen". De volgende
dag was alles weg en lag er een briefje,
getekend Fantomas. Weer 'n dag later ver
dween de hele lunch van de filmploeg uit
de kantinewagen. Toen lag er een briefje
met „Fantomas slaat weer toe" bij. Grote
moeite hadden we ook met het goed hou
den van alle uitgestalde lekkernijen onder
de hete schijnwerpers en vaak moesten wij
ze vervangen omdat ze er niet meer fris
uitzagen. Het meeste verdriet had ik nog
om een sierlijke zwaan van roomijs. Die
moesten we uit de film laten omdat zijn
lange nek het telkens begaf voor we de
camera's in beweging hadden gezet", zegt
Zidi, die meestal met twee of drie camera's
tegelijk werkt. Vandaar dat de montage-
ploeg voor de niet geringe klus kwam te
staan van 50.000 meter film een 105 minu
Christian Bourqui, die votf-
effecten moest zorgen, kw
vuren te staan. „Zidi vroeg:
gen aan me. Zo moest ii
ontwerpen, waar levensmidi
worden. Machines van driei
die vis aan de graat spoten e
band waar braadkippen gefe
den. Of rubber slablaadje
groententuin geen gek figua
ben geslagen. Voor de clc
televisiestudio nagebouwd, e
presentator Philippe Bouvs
film zichzelf speelt, hem
eigen studioruimte had willet:
Een andere kostbare grap*
dagen dat er op het kantoon
kant Tricatel moest worden?
was een échte kantoorruinfc
al die lampen al spoedig zo
we drie dagen lang de ain
voor het hele gebouw op1
moesten laten werken om rtf
Ik heb gelukkig de rekening'
zegt Zidi, die nu de film zf
door Europa is begonnen wal'
ademhalen.
Zo ook de 32-jarige produce
Fechner, die zegt „Dat fiks
steenrijk zijn is voor mij een:
ken ze niet en als je geldt
kan je beter in de kledingte
dan deze gok wagen. Stel je
aan 'n project van 2 miljard:
francs bezig bent dat binnen5
klaar moet zijn, terwijl je ne!
de eerste vijf weken bij elkaar.'
maar wat blij dat Zidi zich s
het schema heeft gehouden".
Vermomd als Amerikaan tracht Louis de Funès de onwillige
naar om de tuin te leiden in ,,Wie dan leeft, wie dan zorgt".
Hij is er weer, het kleine kaalhoofdige
Fransmannetje met de mimiek en het
temperament van Donald Duck. Drie jaar
na zijn laatste kassucces „De avonturen
van rabbi Jacob" heeft Louis de Funès
weer een film gemaakt en als zijn Neder
landse schare bewonderaars net zo rea
geert als de Fransen en de Belgen, dan
zouden de 26 copieën waarmede de film
„L'aile ou la cuisse" in ons land met de
kerstdagen rouleert wel eens niet toerei
kend kunnen zijn om aan de vraag te
voldoen.
We staan er niet zo gauw bij stil, maar
ook sterren van het witte doek worden
ouder. Maurice Chevalier bleef ook niet
zijn hele leven de jeune-premier uit de
Ernst Lubitsch-operettes maar switchte tij
dig naar de rol van de grijze charmeur, op
leeftijd. Joan Crawford en Lana Turner
bouwden 'n nieuw filmleven op in de rol
van moeder van een bijna volwassen doch
ter en Bette Davis paste haar steeds meer
verleppend uiterlijk met succes in haar
.carrière door griezelige oude vrouwtjes te
gaan spelen.
Met filmkomieken ligt de zaak moeilijker.
Chaplin hing in 1940 na „The great dicta
tor" zijn bolhoed aan de kapstok en ruilde
zijn onvergetelijke zwerver in voor 'n glad
de vrouwenmoordenaar, een vergeten va
riété-artiest en een gevluchte koning. Bus
ter Keaton maakte na jaren als circus
clown de wereld te hebben rondgezworven
als een uitgedoofde man zijn come-back in
twee-acters en kleine bijrollen. Het meest
opvallende voorbeeld van plotseling ouder
worden is te zien aan Stan Laurel en
Oliver Hardy, de „dikke en de dunne" die
je na 1940 met elke film meer in oude
mannen ziet veranderen.
Drie jaar weg zijn van het witte doek is
voor de thans 68-jarige Louis de Funès een
heel lange tijd. Bijna hadden we hem
helemaal niet meer in een nieuwe film
gezien, want na het tekenen van het con
tract voor „L'aile ou la cuisse" op 6 januari
1975 werd De Funès getroffen door een
hartinfarct, die de hele speciaal door Clau
de Zidi voor De Funès geschreven film op
losse schroeven zette. Ook na zijn genezing
bleef het plan nog enige tijd in de ijskast
liggen, want wie durfde het risico van
twaalf zware draaiweken, met De Funès
elke dag noodzakelijk op de set, aan?
Achter het driftige baasje, dat op het witte
doek zo ongecontroleerd naar het schijnt
kan uitvallen, schuilt echter een nauwgezet
acteur, die zijn rol steeds perfect kent, een
half uur voor de anderen in de studio
arriveert en dan precies weet welke bewe
ging of grimas hij straks zal maken. Die
ijzeren discipline vindt u ook terug in De
Funès' privé-leven en dat is dan ook mis
schien het geheim, waardoor we de Franse
driftkikker weer „als nieuw" op het doek
zien verschijnen, geen dag ouder lijkend
dan rabbi Jacob. De scherpe opmerker zal
wèl 'n kleine verandering bespeuren, want
al zijn de grimassen er niet minder om.
het zware kluchtwerk is toch 'n beetje in
de schoenen van Louis' film-zoon Michel
Coluche geschoven, die onder honderd kilo
brooddeeg bedolven wordt en dan letterlijk
„gebakken" zit. Ook het dritiige is er een
beetje af en op een gegeven moment zegt
Louis de Funès zelfs in de film „Ik kan
me niet eens meer kwaad maken".
Voor het opvliegerige karakter is echter
wat anders in de plaats gekomen. In enkele
ingetogen scènes, zoals het op 't oog bepa
len van soort en jaartal van een wijntje,
bemerk je, welk een voortreffelijk acteur
er achter dit eigenwijze mannetje schuil
gaat.
L'aile ou la cuisse", een vraag die betrek
king heeft op welk deel van de kip men
gereserveerd wil hebben „Vleugel of
kontje" noemen de Belgen de film dan ook
gaat zoals de titel reeds aanduidt over
lekker eten. En hoe!
ten durend werkje te, mal
Zidi zit alles zo logisch in
volgorde dat het best mee
Robert en Monique Isnardf
kregen ruim 47.000 meter i
„We hadden er nog wel twe
films van kunnen maken", i
wekt.
