Zoeken naar werk nog steeds zinvol Critici in Zuid-Afrika worden hard aangepakt Koning van het Juan Carlos houdt niet koningschap \Wiegel daagt Van Agt uit tot duidelijkheid |NOTA LANGDURIG WERKLOZEN: Kartonnen wisselwoning Matige verhoging olieprijs is juist Atelier afgebrand litgewezen Nederlander: Bestuur van NVSH opgestapt Bonden boos op katholieke bejaarden tehuizen Commandant brandweer helpt zichzelf aan werk Brandkast stadhuis gekraakt IJSDAG 30 NOVEMBER 1976 LEIDSE COURANT PAGINA 9 JdEN HAAG WD-fraktie- [leider Wiegel heeft gister-' {avond minister Van Agt als {lijsttrekker van het CDA uit- edaagd om zich snel en dui- elijk uit te spreken over wat |jet CDA na de verkiezingen wil doen aan bestrijding van (werkloosheid en inflatie en Tijdens een redevoering in het Gelderse plaatsje Lievelde (ge meente Lichtenvoorde) zei Wiegel, dat het CDA en zijn lijsttrekker ons volk nog te veel in het onzekere laten over de grote problemen waarvoor land en volk staan. „De kie zers hebben het recht om te weten hoe de heer Van Agt de aanpak van deze zaken ziet", aldus Wiegel. De WD-voorman deed voorts in zijn speech een felle aanval op het tweetal wetsontwerpen van het kabinet over de grond- politiek. Daarin staat onder meer, dat gemeentebesturen in bepaalde gevallen de eigena ren van onroerende goederen kan dwingen die goederen aan hen te verkopen (als daarmee een algemeen belang wordt ge diend) en {lat bij onteigening van een onroerend goed slechts de gebruikswaarde daarvan als richtlijn voor de vergoeding zal dienen, dit om onnodige prijsopdrijving door speculatie te voorkomen. „Deze voorstellen moeten ten scherpste worden bestreden", aldus Wiegel, die van mening is, dat van die voorgestelde gebruikswaarde-regel vooral de agrarische bevolking de du pe zal worden. „Wij eisen dat het CDA meewerkt aan een fundamentele verandering van de wetsvoorstellen". Baard of hoofd [Ene Hallezius had in de achttiende eeuw een lumineus idee: Collectief scheren. Hij wilde dit in praktijk brengen door een paard 'n een carroussel vlijmscherpe messen langs gaten in een wand i laten trekken. Hoofd in het gat en voor je het wist was je baard [eraf. Onthoofden was niet uitgesloten en Hallezius waarschuwde [dan ook niet te ver naar binnen te leunen. De vinding werd nooit ast, maar het model staat van deze "scheermolen" in het ;heermuseum van Braun. i DHOVEN (ANP) De Eindhovense loudster me luw E. Klaassens- {stema (huisves- Dg) wil in het kader een renovatie- joject in Eindhoven n proef nemen met kartonnen wo- De wethoud- meent dat het nen huis goed i kunnen voldoen s zogenaamde wis- elwoning. Dat is een ming, die als tijde- onderkomen toegewezen bewoners van wie de eigenlijke wo ning een forse op knapbeurt onder gaat. Op het terrein van de technische hoge school in Delft staat al sinds september een proefwoning van karton. Die wordt daar getest op duur zaamheid en isolatie eigenschappen. De makers gaan ervan uit dat dit soort huis een levensduur heeft van vijf jaar. Zij schatten dat de prijs van de gebruikte ma terialen rond de 3000 gulden zal liggen bij een produktie'van 50 stuks. De opbouw duurt 16 manuren. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Zoeken naar werk heeft zin. Werklo zen moeten zich niet blindstaren op de omvang van de werkloosheid, llit het maandelijks berekende werkloosheidscijfer mag onder meer geconcludeerd worden dat er nog steeds een grote doorstroming is, doordat veel mensen van baan veranderen, zo blijkt duidelijk uit cijfers van de arbeidsbureaus. Deze passage staat in de nota „Langdurig werklozen", die op basis van de resultaten van een onderzoekpro gramma is samengesteld. Het programma is in opdracht van minister Boersma van So ciale Zaken uitgevoerd door het Instituut voor Sociaal Weten schappelijk Onderzoek, het Ge meenschappelijk Instituut voor Toegepaste Psychologie en de Groningse Stichting voor Perso neelsbeleid. Uit de nota blijkt voorts dat veel werklozen best bereid zijn hun eisen ten aanzien van het aange boden werk te matigen wanneer zij geconfronteerd worden met het werkelijke aanbod. Bij de grote werkloosheid zal een werkloze zich echter vaker en sneller moeten aanpassen dan vroeger. Een grote inspanning bij het zoeken naar werk kan de bestrijding van de werkloos- kwalificaties sterk afwijken van heid kunnen leveren door een wat voor de functie werd ge- zorgvuldige beschrijving van de vraagd. Uit dit feit kan men vacatures. Het komt vrij vaak opmaken dat de functievereis- voor dat een werkzoekende ten vaak ruimer zijn dan wordt wordt aangenomen terwijl zijn verondersteld. MINISTER PRONK: AMSTERDAM (ANP) „Een matige verhoging van de olieprijs kan op zichzelf niet als ongerechtvaardigd worden beschouwd". Dit heeft minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking giste ren gezegd op de 15e, in Amsterdam gehouden, wereldconferentie van de Society for International n«»velopment De bewindsman baseerde zijn welijks enige vooruitgang is ge stelling op de overweging dat de boekt in de strijd tegen de infla- olieprijs sinds september 1975 tie en in het verminderen van bevroren is geweest maar dat de het verbruik van schaarse ener- inflatie gewoon is doorgegaan. Als gevolg daarvan is de koop kracht van de olie-exporterende landen sinds september 1975 met 16 procent gedaald. Deze zogenaamde OPEC-landen dienen evenwel te begrijpen, al dus de minister, dat in de noord-zuid dialoog in Parijs de bereidheid van sommige ont wikkelde landen om extra geld vobr de ontwikkelingssamen werking beschikbaar te stellen omgekeerd evenredig is aan wat de olieprijsverhoging het ge rechtvaardigde te boven gaat. De argumenten die tegen een olieprijsverhoging worden aan gevoerd (de westerse econo mieën kunnen zich een dergelij ke verhoging heel moeilijk ver oorloven en de economieën van de armste ontwikkelingslanden helemaal niet) zijn juist, maar ook eenzijdig. Men moet toege ven, zo vindt Pronk, dat er nau- gie. De conclusie van de minis ter was dan ook dat alle landen samen een structurele aanval moeten doen op inflatie, werk loosheid en armoede. A. Wijting chef defensiestaf DEN HAAG (ANP) - Luite nant-generaal A.J.W. Wijting is met ingang van 1 december 1976 benoemd tot generaal. Generaal Wijting die momenteel voorzit ter is van het comité verenigde chefs van staven zal in de per 1 december 1976 vastgestelde organisatie voor het ministerie van Defensie de functie van Chef Defensiestaf gaan vervul len. de kansen op verkorting van de individuele werkloosheid zeker vergroten, maar dat neemt niet weg dat lang niet alle werklozen gelijke kansen hebben. De on derzoekers stelden in dit ver band vast dat de zoekactiviteit bij ouderen minder groot is en dat dit een van de oorzaken is waardoor ouderen minder mak kelijk weer aan werk komen. Wanneer ouderen echter bij hun sollicitatie in direct contact kun nen komen met de werkgever blijken hun kansen om de baan te krijgen niet slechter te zijn dan die van jongeren. In de nota wordt gesteld dat ook de werk gevers een belangrijk aandeel in MADE (ANP) Bij een brand in een confectieatelier in Made is gisteravond het gehele maga zijn verloren gegaan. Volgens de directie bedraagt de schade bijna twee miljoen gulden. Het magazijn, dat is afgebrand was pas een jaar oud. Het vori ge magazijn is ook door brand verwoest. De brand is bestreden door korpsen uit Made, Breda, Terheijden, Wagenberg, Hoge en Lage Zwaluwe en Ooster hout. De brandweer wist ternau wernood te voorkomen dat de brand oversloeg op een maga zijn van automaterialen. De oor zaak van de brand is nog niet bekend. IIJMEGEN Op dinsdag 16 november lelde een Zuidafrikaanse politiefunctiona- Hs aan bij de flat van Toine Eggenhuizen in Johannesburg en overhandigde hem het kevel van de autoriteiten om Zuid-Afrika lo spoedig mogelijk te verlaten. Toine Eg genhuizen (38), die gedurende 10 jaar in Zuid-Afrika heeft gewoond en gewerkt, ver telde gisteren in zijn ouderlijke woning in [Nijmegen, waarom hij denkt dat hij is (uitgewezen, want het is niet de gewoonte van de Zuidafrikaanse regering iets uit te leggen aan hen die haar een doorn in het oog zijn. ffien paginagrote advertentie in het dagblad World, waarin kritiek werd geleverd op de onafhankelijkheid van Transkei, en die op 22 oktober verscheen, 4 dagen voor de onaf hankelijkheid, is volgens hem de vermoede lijke aanleiding tot de uitwijzing geweest. De advertentie was geplaatst door een comi- 'té voor mensenrechten in Johannesburg, waarvan Toine Eggenhuizen deel uitmaakte." Het comité, dat in februari van dit jaar een (verbod was opgelegd om zijntot op dat [moment verschenen bulletin uit te geven, had in een advertentie het enige middel [gezien om nog lucht te geven aan zijn 'mening. Toine Eggenhuizen: „Korte tijd la- j ter, op 3 november, werd het bevel tot huisarrest van onze secretaresse, Sheila Weinberg, ondertekend. Twee weken later kreeg ik te horen dat ik het land moest verlaten. Onze voorzitter Mohammed Timol, was al in augustus zonder vorm van proces vastgezet, nadat hij had gesproken bij de begrafenis van iemand die in de gevangenis was overleden". Toine Eggenhuizen, die constateert dat het optreden van de Zuidafrikaanse autoriteiten tegen haar critici hoe langer hoe brutaler wordt, ziet de harde actie tegen het mensen rechten-comité als een onderdeel van de •litgebreide zuiveringsactie tegen andere kri tische organisaties zoals "hét christelijke in stituut voor rassenbetrekkingen. De laatste weken worden er vrijwel dagelijks arresta ties en huisarresten gemeld. Toine Eggenhuizen, die in 1966 als pater dominicaan naar Zuid-Afrika trok, is in de voorbije tien jaar steeds meer betrokken geraakt bij de maatschappelijke en politieke problemen van de zwarte bevolking. „Ik kwam terecht in Viljoenskroon in Oranje- vrijstaat, een agrarische gemeente met uitge strekte landerijen. Bij het dorp heb je een kleine ghetto voor de zwarten, terwijl ook iedere landerij zijn eigen plek heeft waar de zwarte arbeiders wonen. Ik was niet op de klassieke manier missionaris. Als je als blanke priester preekt over naastenliefde en rechtvaardigheid en jè weet dat er onder je gehoor er een zit die zojuist door z'n baas is ontslagen en een ander die heeft vastgeze ten, dan kan dat toch niet. Mede om die reden besloot ik uit te treden. „Ik vond werk in een rioolbuizenfabriek in Germiston in de oost-rand. Op den duur kreeg ik tot taak onder supervisie van de personeelschef speciaal de belangen van de 500 zwarte arbeiders te behartigen. In die functie heb ik geprobeerd de zwarten gelei delijk meer bewust te maken, maar ik denk niet dat je eigenlijk zo veel goed kunt doen, tenzij op een soort sinterklaasachtige ma nier. Ik kon ervoor zorgen dat de kantine verbeterd werd, dat er een hogere bonus kwam, ik kon voor loonsverhoging zorgen. Maar ik wilde niet dat de arbeiders zo afhankelijk bleven en heb, op een gegeven mement vakbondsmensen uitgenodigd om met vertegenwoordigers van de arbeiders te komen praten. De directie moest er niets van hebben en het ging niet door". Bij een consultatie bureau kreeg hij later speciaal te maken met de problemen van de trek-arbeiders. Inmiddels had hij zich in 1973 aangesloten bij een groep mensen die het eerder genoemde comité voor de men senrechten oprichten. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll UTRECHT (ANP) Het lande lijk hoofdbestuur van de NVSH is dit weekeinde opgestapt. In een motie werden de komende reorganisatieplannen aangeval len, die ongeveer tien mensen hun baan zouden kosten. De voorzitter van het aftredend be stuur, Wim van der Geer meen de dat „uit de motie duidelijk sprak dLat er in ons geen ver trouwen bestaat". De motie, ingediend door de afdelingen Rotterdam en Vlaar- dingen, beoordeelde het beleid van het bestuur als te snel en ondoordacht en noemde het be leid van Van der Geer ondemo cratisch. Het bestuur werd voor al aangevallen op zijn maat schappijvisie die te „rechts", zou zijn. Van der Geer: „Binnen de NVSH zijn twee stromingen. De ene die ik vertegenwoordigde vond dat individuele hulpverle ning het belangrijkste was, de andere kant stelde de maat schappijvisie voorop. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Van onze correspondent Johan Hooper MADRID Toen het resultaat van de debatten over de hervormingen in Spanje vorige week donderdag bekend werd barstte er in de Cortes een enthousiast applaus los. Maar de man die zeker voor die over winning mede verantwoordelijk was zat niet in de zaal. Koning Juan Carlos keek naar de gebeurtenis sen op de televisie in zijn kamers. Voor die overwin ning had de regering verschillende belangrijke con cessies moeten doen. Toch was de marge waarmee gewonnen werd groter dan verwacht. Voor de ko ning was het de eerste overwinning van de koers die hij gekozen had. „Zesendertig jaar lang hadden we een monarchie zonder koning", merkte een regeringsfunctionaris op. „Nu hebben we een koning zonder monarchie". In Nederland is het de gewoonste zaak ter wereld dat de koning a-politiek en onpartijdig is. In Spanje, zeker sinds de negentiende eeuw, werkte de monar chie eerder polariserend dan bindend. Ruzies binnen de koninklijke familie brachten twee burgeroorlogen binnen de 40 jaar. Tweemaal werd de monarchie ten val gebracht: in de jaren negentig van de vorige eeuw, en in de jaren dertig van deze eeuw. Ondertussen werd „monarchisme" een duide lijk omlijnde stroming in de politiek. De monarchis ten waren centralistisch, anti-carlisten en anti-republi keinen. Koning Alfonso XII, de grootvader van Juan Carlos, verloor in 1931 zijn troon hij in de gemeenteraadsver kiezingen een krachtmeting wilde zien tussen de monarchisten en de republikeinen. Dp jonge koning heeft blijkbaar de les van zijn grootvader goed geleerd. In de 12 maanden sinds de dood van Franco zorgde hij ervoor dat de koning als persoon en monarch van elkaar gescheiden werden. Juan Carlos maakt een goede kans de eerste constitutionele mo narch in de Spaanse geschiedenis te worden. Hier streeft hijzelf naar en hierdoor werd hij de drukst bezette en meest eenzame koning van Europa. Al een paar dagen na de dood van Franco waren de eerste tekenen te zien.De monarchisten wilden dat de koning om het uur nul na Franco's dood met een duidelijk, pasklaar programma op tafel zou komen. In plaats daarvan wildé Juan Carlos het Francoisme de tijd geven zichzelf te. ontbinden. Overigens had hij weinig keus. Een pasklaar pro gramma vergt jaren voorbereiding, en Franco hield zijn opvolger, altijd stevig in de hand. Zelfs zorgde Franco ervoor dat die hand er na zijn dood nog bleef. Hij liet Juan Carlos zweren dat hij de instellingen van de staat hoog zou houden. Ook zette Franco een Raad van Staten op die een oogje op de koning moest houden. Deze raad is uitermate conservatief. Misschien wel tegen wil en dank verloor de koning door zijn handelingen de steun van veel van zijn monarchistische volgelingen. Een koningsgezinde po liticus bedankte voor een kabinetspost. De koning had geen kans gezien een programma op te stellen in de zes jaar sinds hij tot Franco's opvolger benoemd werd, vertelde de politicus, en van hem zou de koning nu geen hulp krijgen. Het viel dan ook niet in de lijn der verwachtingen dat Juan Carlos van veel steun zou zijn om de hervormingen te versnellen. Eerlijk gezegd, aldus een vroegere leraar van Juan Carlos, „geloofden we dat Carlos een zachtgekookt eitje was. We leerden snel anders". De eerste indicatie kwam toen Juan Carlos de oude premier Carlos Aria de laan uitstuurde en de onbe kende Alfonso Suarez tot premier benoemde. De toenmalige minister van buitenlandse zaken, de gema tigde monarchist Maria Areilza, die verwachtte pre mier te worden weigerde in het nieuwe kabinet zitting te nemen. Sindsdien maakte Areilza sarsactische opmerkingen over de koning, wat een verdere verwij dering tussen de monarchisten en de monarch bete kende. Juan Carlos en zijn nieuwe premier gaan blijkbaar gemakkelijk en vriendschappelijk met elkaar om. Maar er zijn geen aanwijzingen dat Suarez, de basis voor een „nieuw monarchisme". De meeste jeugdvrienden van de koning zijn er niet meer. Er zijn echter twee belangrijke uitzonderingen. Generaal Alfonso Armada y Comyn en Santiago Martinez Caro. Beide mannen bezoeken de koning veel en schijnen grote invloed op hem te hebben. Generaal Armada y Comyn (56 jaar) is de vroegere militaire instructeur van de koning en nu hoofd van diens secretariaat. Hij is zijn levenlang al monarchist, en staat bekend als solide rechts. Martinez Caro is hoofd van het vage „Onderzoekbu reau" van de koning. Wat Caro's verplichtingen zijn is erg onduidelijk, wat zijn politieke banden zijn des te meer. Caro heeft namelijk al heel oude banden met de Opus Dei, en vooral met diens beroemdste politieke vertegenwoordiger, Lopez Bravo. Bravo en Caro werkten samen in het ministerie van buitenland se zaken, tegenwoordig werken ze voor dezelfde scheepsbouw maatschappij, Cristinavis. Als er een „rode draad" door het leven van de koning loopt, dan moet dat wel Opus Dei zijn. Veel leraren van de koning kwamen uit die organisatie, de konin klijke kapelaan, Federico Suarez, was medeoprichter, en zelfs de persoonlijke secretaresse van de koningin schijnt banden met Opus Dei te hebben. De koers van de koning was echter even onaantrekke lijk voor de militairen als voor de katholieke techno craten. Een verbijsterde, maar niettemin bewonderen de vroegere leraar van de koning zei: „Hij is duidelijk een zelfstandige man". Juan's grote probleem blijft de erfenis van Franco. Eigenlijk kwam de monarchie Spanje binnen via een achterdeur. In kantoren van de regering heeft men nog steeds de keus een portret op te hangen van de koning of van de Caudillo. Franco staat nog op vele postzegels, en, een jaar pa zijn troonsbestrijging staat Juan Carlos op bijna geen enkele munt. Met Franco nog in hun zak is het moeilijk voor de Spanjaarden Juan Carlos in hun harten te sluiten. Copyright the'Guardian UTRECHT (ANP) Een aantal voorstellen van het bestuur en de direktie van de Katholieke Vereniging van Bejaardentehuizen (KVB) voor de ledenvergadering op 3 december, is de FNV-bon- den KABO eri ABVA in het verkeerde keelgat geschoten. Volgens ABVA-bestuurder J. van Geffen houden die voorstellen in om enkele voor 1977 overeenge komen cao-voorstellen op een laag pitje te zetten of zelfs geheel af te wijzen. Zo zou de KVB-leden- vergadering zijn voorgesteld, niet akkoord te gaan met het instellen van een ondernemingsraad in huizen met minder dan 100 werknemers, terwijl daarover in het overleg met twee andere organisa ties van werkgevers in de bejaardentehuizen over eenstemming zou zijn bereikt Hetzelfde geldt, aldus de ABVA-woordvoerder, voor de invoering van een sociaal statuut in de cao voor het perso neelsbeleid, het werkoverleg en de personeels beoordeling. De KVB zou het nu alleen willen laten bij een adviesregeling. De heer Van Geffen noemt de houding van de KVB volstrekt onjuist en weinig loyaal. NIGTEVECHT (ANP) - De bevol king van de Ut rechtse gemeente Nigtevecbt liep gis teren niet zonder leedvermaak te hoop, toen bleek dat er brand was uitge broken in de woning van de commandant van de vrijwillige brandweer, de beer A. Verheul. De man was op de vliering van zijn wo ning met schilder werk bezig en had daarvoor wat doeken met oplosmiddel doordrenkt De vluchtige dampen die uit deze doeken op stegen veroorzaakten de brand toen de cv- ketel aansloeg. De commandant moest toen zijn 12-jarig zoontje ijlings de brandweer laten waarschuwen. Op het uitdrukkelijk verzoek van de heer Verheul werd de brand met koolzuur- sneeuw in plaats van met water de kop in gedrukt, waardoor waterschade werd voorkomen. Als hoofd van de brandweer spoedde ook de burgemeester van Nigtevegt zich naar de plaats des onheils. De burgerva der kreeg als veront schuldigend com mentaar te horen: „Och, meneer de bur gemeester, een dok ter kan ook wel eens ziek worden". BOCHOLTZ (ANP) Inbre kers zijn het afgelopen week einde het stadhuis van de Zuid limburgse gemeente Bocholtz binnengedrongen en hebben daar met snijbranders de brandkast gekraakt. Ambtenaren die maandagmor gen aan het werk togen kwamen tot de ontdekking dat totale in houd van de kluis, ongeveer 15.000 plus enige waardepapie ren, verdwenen was. De brand kast stond in de kelder. Daar werd een grote ravage aange richt Van de daders ontbreekt elk spoor. Bejaarde vrouw bij beroving verminkt SCHAESBERG (ANP) - Een 23-jarige man uit Kerkrade, die er van wordt verdacht de al leenstaande bejaarde vrouw C. Jelsma-Faber uit het Limburg se Schaesberg levensgevaarlijk te hebben verwond, is gister avond aangehouden. De politie vermoedt dat de da der de vrouw in haar slaap heeft verrast In de huiskamer heeft -een worsteling plaatsge vonden. De vrouw werd zwaar verminkt, overdekt met wonden van messteken, op de divan in de huiskamer aangetroffen. Of er bij deze vermoedelijke roof overval gestolen is, staat nog niet vast Buren kregen argwaan toen zij zagen dat het rooster voor het klederraam verdwenen was. Toen zij na herhaaldelijk aan bellen bij het slachtoffer geen gehoor kregenwaarschuwden zij een buurman die een sleutel van de woning bezit DE BILT In een sterke weste lijke stroming die boven de oceaan staat, trekken stromin gen mee, die voor een groot deel het weer in Europa beheersen. In de loop van vandaag trok in snel tempo een frontensysteem, over ons land en nam de wind tot stormachtig toe. Na de front passage komt ons land onder invloed van een gebied met ho gere barometerstanden. De wind zal morgen daarom wat afnemen. Naast opklaringen zul len er ook buien zijn. In het temperatuurverloop komt nog maar weinig verandering. De minimumtemperaturen zullen ongeveer 6 graden zijn, terwijl morgen het kwik tot omstreeks 8 graden zal stijgen. Vooruitzichten donderdag. Wis selvallig met middagtemperatu- ren ongeveer zeven graden. Weersvooruitzichten in cijfers: Voor donderdag: Aantal uren zon 0 tot 3. Min. temp.: om streeks 4 graden. Max. temp.: omstreeks 7 graden. Kans op een droge periode van minstens 12 uur: 70 procent Kans op een geheel droog etmaal: 40 procent Amsterdam onbew. Vlissmgen Z-Limburg Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Genève Helsinki Kopenhagen Casablanca Istanboel Las Palmas geh. bew. h. bew. Lbew.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 9