Amerikaanse kijker neemt
tv-reclame op de koop toe
Symbiose wil
meer zendtijd
Glinsterende prijzen
met „Universiteitsleven
JOHNNY
ROEL
JAN
DEAN
CONNY/SETH
TELEVISIE VANAVONif
EnnaEZE
11
TELEVISIE DONDERDA
K
RADIO VANAVOND
NOS heeft geld nodig
voor nieuwbouw
PAGINA 2
LEIDSE COURANT,
WOENSDAG 24 NOVEMBER ypENI
Roel Renssen, hoofdredac
teur „Van gewest tot ge
west", kreeg de Edo Bergs-
ma-ANWB-prijs, een penning
en een bedrag van 2500 gul
den. De ANWB drukte hier
mee haar waardering uit
voor het werk van deze NOS-
rubriek op het gebied van
toerisme, verkeer, recreatie
en ruim gezien voor de wijze
waarop in- deze rubriek de
betekenis van de natuurge
bieden onder de aandacht
wordt gebracht.
Jan van Veen kennen wij
van ..Candlelight", de zachte
muziek voor eenzame of ver
loofde mensen, treurige of
verliefde zielen, elk wat wils
en alles op zijn tijd. Jan van
Veen kennen we van oudsher
ook als de deejee, die de ene
hotte hit na de andere er in
stampte. Jan eet derhalve
duidelijk van twee wallen en
nu maakt hij daar geen ge
heim van door in een recla
mefolder gewag te doen van
zijn muzikale gevoeligheden.
Want wat schrijft Jan, nu hij
de wereld vol hits heeft ge
praat? Dat je zelfs op het
strand en in de natuur niet
meer met rust wordt gelaten,
omdat overal de popherrie
uit transistors opkrijst. Je
rust wordt daar vergald door
een kakofonie uit draagbare
radio's. Het milieu wordt ver
pest door een toenemende
orgie aan lawaai. Ja, dat
schrijft Jan allemaal, hij de
man die de ene hit na de
andere door het zwerk liet
scheuren. En nu schrijft Jan,
dat een mens recht heeft op
zijn rust, dat hij moet kun
nen slapen zonder pillen.
Rust die eenieder broodno
dig heeft in een wereld vol
lawaai. En waarom schrijft
Jan dit allemaal? Wel, op
deze dubbelhartige wijze is
hij bezig zijn Candlelight-
plaat te adverteren. Dat hij
daarmee zijn vroegere eigen
instelling van „leve de pop"
verloochent, schijnt dit za
kenmannetje niet te deren.
Alle tieners die van pop hou
den weten het nu: zij verpes
ten de wereld door die vol
lawaai te stoppen. En zo
hoopt Jan boven Jan te ko
men.
Dean Martin scheidt en
trouwt in steeds sneller tem
po. Hij is nu 59 en hield het
met zijn derde echtgenote, de
28-jarige Catherine, precies
drie jaar uit. De volgende!
Er leeft een probleempje in de artiestenwereld, dat steeds
veelvuldiger uitdrukking vindt in een aantal vragen. Die
luiden: waarom bedienen Conny Vandenbosch en Seth Gaai-
kema zich van dezelfde pruik? Geeft dat nooit moeilijkhe
den bij het gelijktijdig optreden? Zo duur zijn die dingen
toch ook weer niet dat zij zich samen met één moeten
behelpen? Dat enige variatie wel gewenst is en dat als je
een kaartje voor Conny hebt gekocht het toch een afknapper
is als je dan de hele avond tegen Seth moet aanzien.
(Speciale Reuter-correspon-
dentie)
LOS ANGELES De Ameri
kaanse televisie maakt een
bloeitijd door, waarin de trits
landelijke „networks" CBS,
NBC en ABC commercieel
steeds beter boeren, hoewel
de overheid ze geen subsidie
geeft en ook de kijkers geen
cent hoeven te betalen. Alles
bepalend voor dit succes
maar ook voor vrijwel elk
aspect van het programma-
aanbod is de reclame.
In een natie zonder landelijke
dagbladen, waar radio, tijd
schriften en plaatselijke kran
ten nog steeds aan belang in
boeten, geniet de tv als lande
lijk advertentiemedium een
monopoliepositie.
In 97 procent van de Ameri
kaanse huizen is momenteel
een tv-toestel aanwezig en het
gemiddelde gezin kijkt vijf en
een half uur per dag. Het gra
tis kijkgenot komt de Ameri
kaan te staan op een niet-afla-
tende stroom van commer
cials, die alle programma's
doorspekken met wervende
kreten voor produkten van
hondebrood tot haarverf. De
advertentiedichtheid op de tv
is vaak zo overstelpend, dat de
kijkers er geïrriteerd door
dreigen te raken. Gordon Sau-
ter, een man die bij zijn om
roep waakt over evenwicht
tussen reclame en de eigenlij
ke programma's, ziet dat ech
ter niet zo somber in: „De
mensen zijn hier met commer
cials opgegroeid", zegt Sauter.
„Ze zijn er aan gewend. Heel
wat spots zijn trouwens zo
goed gemaakt dat ze op zich
aardig zijn om te zien. Overi
gens, de mensen kennen het
alternatief. Ze weten dat ze
juist dankzij commercials gra
tis kunnen kijken".
Het leeuwendeel van de pro
gramma's op de Amerikaanse
buis is afkomstig van de al
eerder genoemde „networks":
Comlumbia Broadcasting Sys
tem (CBS), National Broadcas
ting Company (NBC) en Ame
rican Broadcasting Company
(ABC).
De grote drie hebben, verdeeld
over de grootste Amerikaanse
steden, elk vijf studio's, het bij
de wet bepaalde maximum.
Maar daarnaast heeft elk van
de „networks" ongeveer 200
aangesloten stations, die voor
tweederde van het program
mapakket van hen afhankelijk
zijn. Ze kunnen die program
ma's gratis overnemen krij
gen er meestal zelfs voor be
taald omdat de „networks"
dankzij hen pas een echt na
tionaal advertentiemedium
kunnen zijn. Het resterende
derde deel van de zendtijd vul
len de samenwerkende sta
tions met eigen produkties, in
clusief plaatselijk nieuws, die
worden gefinancierd uit de
commercials van lokale adver
teerders.
Voor vijf miljoen dollar kocht de Amerikaanse tv de rechten van de beroemdste
film aller tijden „Gejaagd door de wind" met v.l.n.r. Olivia de Havilland, Vivian
Leigh en Clark Gable.
Gejaagd door de
wind
Het batige saldo is zo groot,
dat de „networks" het zich
kunnen veroorloven om gi
gantische bedragen neer te
tellen voor de vertoning van
speelfilms, waarvan er veel
pas een jaar in de bioscoop-
roulatie zijn. Op dit stuk is
het record echter onlangs ge
vestigd door een klassieke rol
prent, „Gejaagd door de
wind", die na betaling van
vijf miljoen dollar aan rech
ten binnenkort voor het eerst
op tv te zien zal zijn.
Geld wordt door de „net
works" verloren op nieuws en
aktualiteitenprogramma's. Dat
geldt in nog veel sterkere mate
voor uitzendingen van alge
meen belang, zoals het ver
slaan van de verkiezingen en
andere politieke onderwerpen.
De adverteerders kunnen kie
zen welk programma ze willen
sponsoren, maar hebben vol
gens de „networks" niets te
zeggen over de inhoud. Het
ligt voor de hand dat veel
adverteerders geen brood zien
in controversiële, moeilijk lig
gende programma's. Als een
bepaald programma het niet
goed doet bij het publiek,
doorslaggevend daarvoor zijn
de kijkcijfers, dan wordt het
doorgaans na drie maanden
afgevoerd.
De belangrijkste Amerikaanse
steden hebben naast de „net
works" hun eigen onafhanke
lijke stations, soms wel vier
verschillende. Iemand die in
een stad als Los Angeles de
slaap niet kan vatten, kan de
hele nacht lang naar oude
films kijken, waarvoor hij wel
af en toe de kanaalkiezer moet
bedienen. De invloed van deze
onafhankelijke stations op het
totale programma-aanbod is
echter marginaal, omdat ze
voor de grote adverteerders
geen rol spelen in de media
planning.
Het enige moment waarop
Amerikaanse tv-stations in de
praktijk met de overheid te
maken krijgen, komt wanneer
ze om de twee jaar hun zend
machtiging moeten verlengen
bij de federale commissie die
daarover gaat. Die procedure
gaat gepaard met hoorzittin
gen waarin plaatselijke belan
gengroepen eventueel bezwaar
kunnen maken tegen bepaalde
programma's. Het is echter
een zeldzaamheid dat een
zendmachtiging niet wordt
verlengd. Indirect staan de
„networks" onder druk door
dat groepen burgers bezwaar
maken tegen door hen gesig
naleerde overdoses aan sex
en/of geweld. Voorts zijn er
regelmatig politici die zich ko
men beklagen over een ver
meend gebrek aan objectiviteit
in de berichtgeving.
In de V.S. bestaan 262 niet-
commerciële tv-stations voor
voorlichtende of educatieve
programma's. Deze stations
krijgen hun budget wel van de
overheid of andere instellin
gen en verminderen bij de
„networks" de noodzaak tot
het produceren van culturele
of meningsvormende pro
gramma's.
Kabel-tv
In de Ver. Staten zijn voorts
al tientallen commerciële ka-
bel-tv-organisaties werkzaam
met in totaal 10 miljoen abon
nees, waar er per maand om
streeks 40.000 bijkomen. Deze
kabelnetwerken dreigen de
films en sportevenementen
weg te zuigen die de „net
works" tot dusver onbedreigd
verzekerden van hun miljoe
nenpubliek. De kabel-tv wordt
beschouwd als een voor de
toekomst mogelijk doorslagge
vende ontwikkeling.
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
Adèle Bloemendaal zingt en speelt in „1000 jaar als
één dag".
Voorafgaand aan de voetbal
wedstrijd Espagnol—Feyenoord
wordt vervroegd deel 5
uitgezonden van „Glinsterende
prijzen", met de ondertitel
„Universiteitsleven". Hierin
keert Bill Bourne na een ver
blijf van enkele jaren in Ameri
ka, in Engeland terug. Hij heeft
een zwarte vrouw. Aan de nieu
we universiteit van Staunton
aanvaardt hij een functie onder
de mentor die hij tijdens zijn
studie had. Deze mentor, Den
ny, probeert ten behoeve van de
universiteit geld los te krijgen
van de industrieel Tim Dent.
Het wordt moeilijk, wanneer
een groep studenten wil demon
streren tegen Dent, wegens dis
criminerende maatregelen in
zijn bedrijf. Welke kant moet
Bourne kiezen, met zijn zwarte
vrouw?
Ned. 1,19.20 uur.
Gewest
Een oude veerman uit de kop
van Noord-Holland en de geres
taureerde Grote Kerk in Leeu
warden vormen de onderwer
pen van het wekelijks tv-pro-
gramma van de NOS „Van ge
west tot gewest". De oude veer
man Muntjewerf moest na een
hartaanval zijn werk stoppen;
de NOS blikt terug. Het oude
hart van Leeuwarden raakt in
verval, maar op sommige plaat
sen wordt aan herstel gewerkt.
Zo ook aan de Grote Kerk
waarin, hoewel nog niet gereed,
concerten worden gegeven.
Ned. 1,19.05 uur.
Sprekershoek
In „Sprekershoek" komen, zij
het ingekort door de ingelaste
voetbalwedstrijd, twee onder- Drees
werpen aan de orde: het werk
van de Nederlandse Orgel Fede
ratie, die theaterorgels van de
sloop wil redden en de Haagse
mevrouw Quiny Herkströter,
die een bijzondere methode
heeft ontwikkeld weggelopen
huisdieren op te sporen.
Rita Reys terug in „Music all in - encore".
„1000 jaar als één dag" wordt
vanavond besloten met „De
-twintigste eeuw" tot de Twee
de Wereldoorlog. In dit pro
gramma wordt gezongen en ge
speeld door Adèle Bloemendaal,
Coen Flink en Peter Faber, ge
regisseerd door Joes Odufré.
Ned. II, 19.05 uur.
1000 jaar
De zesdelige serie van de IKON
!n het TROS-programma „In
formatie op woensdag" wordt
vanavond een documentaire uit
gezonden over dr. Willem Drees
sr. die dit jaar zijn negentigste
verjaardag vierde. In gesprek
met Paul Wallenburg vertelt
Drees over zijn jeugd en hoe hij
zijn leven verder ervoer. Enke
len, die Drees goed kenden, ver
tellen over hun ervaringen.
Ned. II, 20.30 uur.
Music all in
Het programma van Ralph In-
bar „Music all in" heeft er van
avond een woordje bij: „enco
re". Hoogtepunten uit program
ma's van het afgelopen jaar
worden uitgezonden m.m.v. Rita
Reys, Thijs van Leer, Chris Hin-
ze, Laurens van Rooyen, Pim
Jacobs en Rogier van Otterloo
en zijn orkest.
Ned. II, 21.45 uur.
Simonscoop
Simon Carmiggelt opent van
avond de rij van bekende Ne
derlanders die hun lievelings
film bespreken in „Simons
coop". In dit programma onder
meer een gesprek met John
Wayne en met Nick Nolte, Tim
Jordache in „De Jordaches".
Ned. II, 22.20 uur.
NEDERLAND I
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
19.05 Van Gewaat tot Gewest
19.20 The Glittering Prizes, En
gelse serie (5)
2QJ5 Journaal
20S5 Voetbal Espanol - Feyen
oord
21.4$ Zendtijd politieke partijen
RKPN
21.55 Espagnol - Feyenoord
22.45 Den Haag Vandaag
23.00 Sprekershoek
23.10 Journaal
NEDERLAND
NOS
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
IKON
19.05 Duizend jaar ais één dag
(slot)
IKON/KRO/RKK
19.30 Kenmerk
NOS
20.00 Journaal
20.25 Stichting Socutera
TROS
20.30 Informatie op woensdag
21.45 Music All In Encore
22.20 Simonskoop
NOS
22.45 Journaal
17.55 Journaal
18.00 Nieuws uit Noc
Westfalen
18.05 De zes waanwijzen
18.45 Aan Babylons stroi
riatle 4
19.15 Hier und Heute
19.45 Truc om kwart over
Zo of niet zo
20.00 Journaal
20.15 Het Westduitse Rode
21.00 De Ti|gerbrlgade
21.55 China na MAO
22.40-23.00 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Percy Stuart
19.00 Journaal
19.30 De Sportspiegel
20.15 ZDF-Machine
21.00 Journaal
21.15 Pfarrer Sommerauer
woordt
21.45 Die Abenteuer des br
Soldaten Schwejk
22.45 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.45 Simon in het land van
tekeningen
18.50 Bonanza
19.40 Mededelingen
19.45 Journaal
20.15 Nationale Loterij
20.20 Het meisje van de TV
20.45 Zonder onderschriften
21.40 Première-Magazine
22.25 Journaal
leidi
plafon
heeft
den g
j. bo:
het m
de in
onder
Beide
NEDERLAND I
15.00 Van hart tot hart
Teleac
18.15 Wereldgodsdiensten
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 De draaischijf
10.25 Ehen vor Gericht
11.50 Actuele vragen
12,05 ZDF-Magazine
12.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
16.15 Journaal
16.20 Hoe zou u dat hebben,
daan?
17.05 Hier is Keulen
17.25 Oeverzwaluwen
17.55 Journaal
derzc
diens
zicht
liH'nii'J'l'Iai rm,
ieidse
erdag
lius C
e eer
werke
nuzie
es. O
1 natio
icte c
HILVERSUM I
NOS: 18 30 Nws. TROS: 18.41 (S) De
een ziet het zus en de ander zo. 19.00
(S) Muziektriptiek met ondermeer Jazz-
Sir, 20.00 Eight o'clock special en 21.00
(S) Kruis en mol. 22 00 (S) Nana Mous-
kouri. 22.30 Nws. 22.40 Aktua III. 23.00
Hoorspel. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NOS: Nws. VARA: 18.11 Dingen van de
dag. P.P.: Uitzending van D'66. VARA:
18.30 (S) Tussen start en finish. 19.30
(S) Portret van een akkordeonorkest.
20.00 Nws. 20.05 (S) Bregenzer
spiele 1976. 21.55 Martin Ruber-
drich Weinreb, gesprek. NOS:
Gamma van Alpha en Beta. 23.0( r"
Met het oog op morgen met onderi iaa_r;
23.05. Aktualiteitenoverz. 23.20
Haag vandaag 23.52 Even ontspa
voor het slaoen aaan. 23.55-24.00
HILVERSUM III
'NOS: 18.03 De vakaturebank. 18 1fl|
NOS-maal. 19.30 (S) Langs de I
(19.38 paardenkoersen) 23.02 NOS-J
0.02 (S) Metro's Midnight Music.l
(S) Take it easy. 2.02 (S) Dat wordt®
nachtwerk. 4.04-7.00 (S) De af|
nacht.
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus.
7.30 Nws. 7.41 (S) Vandaag m
donderdag. (7.41 (S) Hier en nu). 8.24
Op de man af. 8.30 Nws. 8.36 Gymn.
voor de huisvr. 8.45 (S) Tot uw dienst.
9.45 (S) Onder de hoogtezon. 10.30
Nws. 11.00 (S) In 't zilver. 11.00 (S) De
Kilima Hawaiians Show. 12.15 Boer en.
tuinder. 12.26 Med. voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.41 (S) Hier en nu.
12.55 (S) Middagpauzedienst. 13.15 (S)
Metropole Orkest. 1.30 (S) Globaal.
(15.30 Nws.) 17.30 Nws. 17.32 (S) Hier
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.01 Ochtendgymn.
7.20 Op blote voeten. (8.00 Nws. 8.11
Radiojoum. 8.50 Morgenwijding. 9.00
Suriname, klankbeeld. 9.35 Waterstan
den. 9.40 Schoolradio. 10.00 Radio La-
waaipapegaai. 10.10 Arb.vit. (11.00 Mws.
11.03 Radiojoum.) 11.30 Rondom
HILVERSUM III
TROS: 7.02 (S) Vaak 's ochtens. 9 ber
(S) Pep op drie. 11.03 (S) Gerard dez
Vries draait op verzoek. 12.03 (S) BoK sch
Klaas en prijzen. 14.03 (S) Polderpopf ^UI
rade. 16.03 (S) Europarade.
Bo
ver
HILVERSUM IV
KRO: 7 00 Nws. 7.02 (S) Badinerie. 9 re
Nws. 9.02 (S) Aan woorden voort ge^
meditatie. 9.10 (S) Vioolmuziek. 9.30 R0
sta hier niet voor de banken te praü v_
10.00 (S) Aubade: Salsburger Feslspi
1976. 12.00 (S) Rondom Haydn (2 ar
15.00 Nws. 14.02 Hoogachtend. hert de
ling van programma's. 15.00 (S) Kolla G(
v. alledaaq en zeldzaam.
o,
HILVERSUM De radio- en
televisie-omroep Symbiose
heeft tijdens de behandeling
van de CRM-begroting in de
Tweede Kamer, in een brief
aan minister Van Doorn om
meer zendtijd gevraagd. Per 1
april 1977 wil Symbiose per
week 10 -minuten zendtijd voor
televisie en 30 minuten voor
radio. De omroep heeft sinds
oktober 1974 een zendmachti
ging voor 3 1/2 minuut televisie
en 10 minuten radio per week.
Symbiose schrijft in haar brief
aan de minister, dat de beperkt
zendtijd die zij nu heeft, negi
tief werkt op de kwaliteit va
haar programma's. Een tv-uB
zending van 3 1/2 minuut ka
volgens Symbiose vaak leide
tot een programma met slecht
het karakter van een reclames
pot. Aan een duidelijke om
schrijving van een maatschap
pelijk probleem ter aktiverin
van de kijkers en luisteraar
komt men in die korte tij
slechts met moeite en na
grote inzet van de programma
makers toe.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Voor de gecontinueerde nieuwbouw van de NOS
op het omroepkwartier, ten bate van de gehele omroep, is een
tekort van 254 miljoen gulden ontstaan. Dit tekort geldt voor d<
in voorjaar 1977 te beginnen bouwfase 4ab, die de bouw omval
van een schakel- en presentatiecentrum, een filmcentrum, bel
tweede energiecentrum en de eerste fase van een tweede parkeer
garage, met wegen-, terrein- en tuinaanleg.
Tot nu toe heeft de minister van CRM jaarlijks 30 miljoen gulden
gestort in het investeringsfonds nieuwbouw. In deze pot zit nu nog
ruim 56 miljoen gulden. De NOS wil weten, op welke manier geld
ter beschikking kan komen, waar het om meer dan 250 miljoen
gulden gaat.
Samen met NCRV-regisseur
Bob Löwenstein is de Britse
muziekmaker Johnny Pear
son verleden jaar in ons
land geweest. Johnny is niet
een man wiens naam al aan
de grote klok hangt, maar in
de kringen van kenners
geldt hij als een grootheid
op zijn gebied, als een man
die hele mooie muziek kan
schrijven. Daarom vroeg
Rob Löwenstein hem voor
de muziek van „Sil de
strandjutter". Jchnny rea
geerde positief, maar wilde
wel even aan de frisse wind
van Terschelling ruiken
voor hij zijn compositori
sche werk zou beginnen. Dat is gebeurd en Johnny heeft
toen uitgeroepen, terwijl zijn haar recht overeind stond in
de stijve bries van het Terschellingerland: „In Londen moet
je in de treurige roezemoes van het verkeer op inspiratie
wachten, maar hier in de wijdsheid stormen de melodieën
op je aF'. Hij heeft gelijk gehad, want „Sil" kreeg mooie
muziek. Bijna net zo mooi als de stemmige muziek op
Pearson-elpee „Silence and Romance", gespeeld door het
orkest van Pearson en zo succesvol hier, dat Johnny er een
gouden plaat aan overgehouden heeft. Die komt hij begin
volgend jaar persoonlijk afhalen.
