Doorgewinterde pony's
Dr. Pluizer vraagt uw aandacht
Bridgen
Schaken
iPU
Mii Ai
Oplossing vorige puzzel
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1},au
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Twaalf gulden vijftig: J. G. Siecker, Noordwijkerweg 16. Katwijk
a/d Rijn.
Zeven gulden vijftig: mevr. A. Heijker, Dorpsstraat 185a, Hazerswou-
de.
Vijf gulden: mej. B. van Delft, Javastraat 6, Oegstgeest.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden.
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
rlji
HORIZONTAAL
134 verlaagde toon
59 watervogel
1 rijschool
135 provincie in Japan
61 plaats in Saoedi-Arabië
6 afstandmaat
136 gravin van Holland
62 steen
9 Kledingstuk
137 plaats in Z-Afrika
63 baan
14 voorzetsel
139 strijdmacht
65 vreemde munt
15 bereide dierenhuid
141 rivier in Tanganyka
68 slaapje
17 noodsein
142 meisjesnaam
72 mee
19 kloosterlinge
144 bleek
73 familielid
21 vrouwelijk dier
145 steelhuis
74 dapper krijgsman
22 paardje
147 meisjesnaam
76 afstandsmaat
23 snijwerktuig
148 vod
77 vogel
25 wilde haver
149 plaats in Italië
79 boom
26 landbouwwerktuig
150 halfgod
81 druipnat
28 depot
152 roede
82 tijdelijk
32 korist
154 ingedijkt land
84 regerings-reglement
35 deel van het gelaat
156 wilddief
85 rover
36 woonschip
157 toeslag
87 plaats in Turkije
37 kleurling
159 gelijk
88 metaal
39 stookinrichting
160 baby
90 rivier in Overijssel
41 durende vijandschap
161 iedereen
91 gil
42 ledepop
163 projektiel
92 opgeven
44 zangvogel
165 Noorse godheid
93 meisjesnaam
46 afwezigheid
167 tandrad
95 plaats in Gelderland
48 bevrachten
169 benoeming
99 politieke partij
50 kei
172 riviermonding
106 emmer
52 rekening
174 samentrekking van te
108 deel van de boom
54 niet thuis
en der
110 roofdier
55 jongensnaam
175 zandheuvel
111 cowboybijeenkomst
57 muzieknoot
176 hert
112 voegwoord (Fr)
58 soort van palm
178 honingdrank
114 voorzetsel
60 droog
180 ontkenning
115 bedevaartplaats
61 gravure
181 barak
117 baan
62 zuidvrucht
183 anti
118 moeder
64 tennisterm
185 mannetjesbij
119 aanleggen
66 plechtige gelofte
186 opdrinken
120 cijfer
67 terug
187 kapgebint
122 groot gebouw in Am
69 met
188 schriftelijke verklaring
sterdam
70 broeder
124 mee
71 naam
VERTIKAAL
125 bruin gesteente
73 reukwater
1 omslag
,126 klein vertrek
75 land in Azië
2 negatief geladen ion
127 Sociaal Economische
78 ganzevoet
3 lengtemaat
Raad
80 kwekeling
4 dwaas
129 electriciteit
83 naaldboom
5 lusthof
130 bijeen
84 korting
6 titel
132 etsen
86 getemd
7 pek
135 asfalt
89 toelage
8 dwarsmaat
136 aannemen
91 tap
9 inwendig orgaan
138 Engelse titel
92 vernak
10 deel van een wet
140 snelle loop
94 dieregeluid
11 maandstand
141 mand
96 of dergelijke
12 hemelgeest
143 holtedier
97 mannelijk dier
13 plomp
146 ongebonden
98 anonymus
14 onzeker
148 gibbon
99 jongensnaam
16 nobel
150 hefboom
100 vermetel
18 afkeuring
151 damp
101 spil
20 Europees land
152 spook
102 voegwoord
23 klap
153 plaats in Turkije
103 speels
24 groente
155 rivier in Engeland
104 ontkenning
27 voorval
158 rivier in Utrecht
105 achter
29 meubelstuk
162 vertrek
107 kwekeling
30 dierentuin
163 eetgerei
108 muzieknoot
31 spaans riet
164 klein
109 dop
33 plakmiddel
165 paling
110 jonge stier
34 voertuig
166 Ierland
111 pook
37 zeuren
168 al
113 symbool van Indianen
38 lidwoord
169 edelgas
116 keurig
40 verschil
170 lekkernij
118 meerstemmige compo
43 toegang
171 echtgenoot
sitie
44 paardje
173 eikeschors
119 de mensen
45 gravure
174 gesloten
121 geestelijke
47 trektuig
177 bevel
123 hoon
49 tafel
179 aanw. v.n.w.
126 godin van de landbouw
51 het morgenrood
181 maandstand
128 betaalplaats
53 plaats
182 vaartuig
131 aker
55 roofvogel
183 geheel de Uwe
133 afgelegen
56 kortom
184 deel uit de bijbel
Het onderstaande spel, afkomstig
s uit een viertallenwedstrijd, is een
mooi voorbeeld van het scheppen
van een extra kans om een ogen
schijnlijk eenvoudig contract, maar
door het slechte zitsel erg lastig,
in veilige haven te loodsen.
Wellicht wilt u zelf uw speelplan
opmaken, alvorens de oost-west
kaarten te bekijken. Gegeven is dat
oost, met niemand kwetsbaar, in
de eerste hand met 1 ruiten opent.
Zuid volgt met 3 schoppen, west
past en noord biedt 4 schoppen,
het eindcontract.
West komt uit met ruitenboer.
Allereerst de (plausibile) gang van
zaken in de praktijk: de eerste slag
werd met het aas genomen, ge
A 3
tfH 853
OA6 4 2
+H6 2
B 842
tf B 9 7 4
tf A V 10
OB 9
o HV10875
+V 10 5
B984
HV109765
tf 6 2
03
A73
volgd door schoppenaas. De slech
te troefdistributie was nu bekend
en zuid kon weinig beters doen
dan de troeven er uit halen en
west een schoppenslag geven, in
de hoop dat oost in eindspelmoei
lijkheden zou komen. Dat bleek
echter niet het geval te zijn en zuid
ging een down.
Achteraf is natuurlijk makkelijk
praten, maar toch had zuid de
mogelijke 40 troefverdeling (met
de vierkaart bij west, anders gaat
het toch nog wel goed) in zijn
speelplan kunnen opnemen. In dat
geval heeft zuid maar negen sla
gen en moet er een tiende in een
van de bijkleuren worden ontwik
keld. Klaveren of ruiten komen
hiervoor nauwelijks in aanmerking,
dus zal er iets in harten moeten
worden gedaan.
Een mogelijkheid is. dat west har
tenaas heeft, maar gezien oosts
openingsbod is dat niet waar
schijnlijk.
De kans is veel groter dat oost
hartenaas heeft en zuids beste
plan bestaat dan hierin, dat oost
niet meer dan drie hartens heeft,
wat gezien de ruitenopening ook
niet zo onwaarschijnlijk is.
De hartenheer van noord kan dan-
worden vrijgetroefd, maar met het
oog op de benodigde entrees is
het noodzakelijk dat zuid daar di
rect mee begint. In slag 2 moet
daarom een kleine harten uit
noord worden gespeeld. Oost
neemt en speelt ruiten na, die zuid
troeft. Daar het ook al weer niet
waarschijnlijk is dat oost de vier
troeven heeft, moet zuid nu schop
penheer incasseren om te weten
waar hij aan toe is. Blijkt nu dat
west inderdaad de vierkaart heeft,
dan speelt zuid weer harten waar
op in noord een kleine wordt ge
speeld. Oost komt aan slag en
speelt weer ruiten, die zuid met de
9 troeft. Het maakt niets uit wat
west nu doet. Troeft hij over, dan
komt noord met klaveren of schop
pen aan slag. Zuid troeft een har
ten, gaat met de andere zwarte
kleur naar noord en gooit op har
tenheer een klavertje weg. Klaver
aas is de entree om de laatste
troef te halen Troeft west niet, dan
gaat zuid met troef naar noord,
troeft een harten, steekt over naar
klaverheer en gooit op hartenheer
eveneens een klavertje af. De ver
dediging maakt nog slechts een
In de vorige week zaterdag ge
speelde voorlaatste ronde in de
ereklasse van de landelijke club
competitie, vielen enkele verras
sende uitslagen te noteren. Zo ver
loor het aan de leiding gaande
Amsterdamse VAD met 12-8 van
Huissen en kwam het eveneens
leidende Roxy-Duai niet verder dan
een 10-10 gelijk spel tegen Benne-
kom. Door deze uitslagen kon Lent
mede de eerste plaats bezetten,
want het won met 12-8 van VAD
II. Huissen, Roxy-Dual en Lent lei
den nu met elk 11 punten gevolgd
door VAD I met 10 punten. Twen-
te's Eerste verraste door het Rot
terdamse Constant met 13-7 te
kloppen en ontsprongt hiermee
misschien nog net de degradatie.
Hieronder de stand:
HUISSEN, ROXY-DUAL en LENT
elk 11 punten, VAD 1 10 punten,
RDG 9 punten, HUIZUM 8 punten,
CONSTANT 7 punten, BENNEKOM
5 punten. VAD II en TWENTE'S
EERSTE elk 4 punten. Het pro
gramma voor de vandaag te spelen
laatste ronde luidt: HUISSEN-HUI-
ZUM, VAD l-RDG, ROXY-DUAL-
CONSTANT, VAD ll-TWENTE'S
EERSTE, LENT-BENNEKOM. Zo
wel de strijd om het kampioen
schap als de strijd om aan degra
datie te ontkomen is buitenge
woon spannend. Twee clubs de
graderen.
Hieronder de notatie van twee par
tijen gespeeld in de ereklasse.
T. Sijbrands wit, (Roxy-Dual)—R.
Clerc zwart, (VAD I) Groningen, 25
september 1976.
1. 32-28 19-23 2. 28x19 14x23 3.
37-32 10-14 4. 35-30 20-25 5. 33-29
5-10 6. 40-35 14-19 7. 41-37 17-22
8. 46-41 11-17 9. 45-40 6-11 10.
31-27 22x31 11. 36x27 17-21 12.
38-33 11-17 13. 43-38 10-14 14.
30-24 19x30 15. 35x24 14-20 16.
48-43 21-26 17. 50-45 17-22 18.
41-36 22x31 19. 36x27 4-10 20.
47-41 12-17 21. 34-30 23x34 22.
40x29 25x23 23. 33-28 20x29 24.
28x1913x24 25. 27-21 16x27 26.
32x34 10-14 27. 34-29 24x33 28.
39x28 8-13 29. 38-33 2-8 30. 42-38
13-18 31. 43-39 8-13 32. 45-40
14-19 33. 40-34 7-12 34. 41-36 1-7
35. 36-31 9-14 36. 38-32 15-20 37.
49-43 18-23 38. 33-29 3-9 39. 29x18
13x33 40. 39x28 12-18 41. 44-40
18-23 42. 34-30 20-24 43. 30-25
9-13 44. 31-27 7-11 45. 43-39 13-18
46. 40-35 11-16 47. 39-34 24-29 48.
35-30 29x40 49. 30-24 19x30 50.
25x45 26-31 51. 28x10 31x42 remi
se.
T. Sijbrands wit, (Roxy-Dual)-M.
Pershad zwart (RDG) Den Haag,
2 oktober 1976.
1 33-28 17-21 2. 31-27 21-26 3.
39-33 11-17 4. 44-39 17-22 5. 28x17
12x21 6. 50-44 7-12 7. 33-28 1-7
8. 38-33 7-11 9. 42-38 19-23 10.
28x19 14x23 11. 35-30 10-14 12.
30-25 14-19 13. 25x14 19x10 14.
40-35 10-14 15. 35-30 14-19 16.
44-40 12-17 17. 36-31 17-22 18.
33-29 5-10 19. 30-24 19x30 20.
34x25 23x34 21. 40x29 10-14 22.
45-40 14-19 23. 40-35 19-23 24.
38-33 23x34 25. 39x30 13-19 26.
33-29 18-23 27. 27x18 23x12 28.
43-39 12-18 29. 30-24 19x30 30.
35x24 9-14 31. 49-44 8-13 32. 32-27
21x32 33. 37x28 26x37 34. 41x32
11-17 35. 39-33 16-21 36. 44-40
6-11 37. 48-43 11-16 38. 43-39 3-9
39. 40-35 21-26 40. 46-41 17-21 41.
41-37 21-27 42. 32x21 26x17 43.
39-34 17-22 44. 28x17 18-23 45.
29x18 13x11 46. 46. 34-30 11-17 47.
33-29 14-19 48. 24x13 9x18 49.
30-24 2-8 50. 24-19 4-10 51. 35-30
10-14 52. 19x10 15x4 53. 25-20
17-22 54. 30-24 22-28 55. 24-19
16-21 56. 20-15 21-27 57. 47-41
27-32 58. 41-36 32x41 59. 36x27
18-23 60. 29x18 28-33 61. 18-13
8-12 62. 15-10 4x15 63. 13-9 33-39
64. 9-3 12-17 65. 3x21 39-44 remi
se.
Tot besluit weer een damvraagstuk
ter oplossing. Het is een composi
tie uit 1935 van R. van Eek met
als opgave: Wit speelt en wint. De
oplossing in een volgende rubriek.
Oplossing probleem van G. L
Gortmans uit de vorige rubriek.
1. 31-27 22x31 2. 34-29 16x38 3.
29x7 38x20 4. 25x3 1x12 5. 3x5.
Het verschil in speelsterkte tussen
een, grootmeester en lagere
schaakgoden wordt veroorzaakt
door een aantal factoren. Een
grootmeester beheerst in het alge
meen de theorie der openingen,
blijft op de hoogte van vernieuwin
gen en analyseert ze naar verdere
verbeteringen om deze in de prak
tijk toe te passen. Ook bestudeert
hij de vele en omvangrijke facetten
van het eindspel en verdiept zich
intensief in de strategische en tac
tische finesses van het midden
spel. Van groot belang is mede het
bestuderen van geselecteerde par
tijen voor het ontwikkelen van het
taxatievermogen. Onderstaand
volgt een partij van de internatio
nale grootmeester Pomar met een
eerste- klasse speler Pujols, die
het bovenstaande op treffende wij
ze illustreert.
Wit: Pomar. Zwart: Pujols
Gespeeld in het toernooi te 12h 1973
Geweigerd damegambiet
1. d2-d4, d7-d5 2. c2-c4, e7-e6 3.
Pb1-c3, Pg8-f6 4. Lc1-g5, Pb8-d7
5. e2-e3, c7-c6 6. Pg1-f3, Dd8-a5
(De zogenaamde Cambridge
Springsvariant. Een in 1904 inge
voerde en beproefde voortzetting)
7 Pf3-d2, d5xc4 8. Lg5xf6. Pd7xf6
9. Pd2xc4, Da5-g5 (juist was 9....
Dc7) 10. f2-f4, Dg5-h6 11. Lf1-e2.
Lf8-b4, 12. 0-0, 0-0 13. Dd1-b3.
Lb4xc3, 14. b2xc3, Pf6-d5, 15. Tf1-
f3. f7-f5.
(De zwartspeler is al in paniek. Met
de tekstzet geeft hij veld e5 prijs
en bovendien is het paard op d5
niet te handhaven)
16. Pc4-e5, Dh6-f6 17. c3-c4. Pd5-
b6. 18. a2-a4, Tf8-d8, 19. a4-a5,
Pb6-d7, 20. c4-c5. Pd7xe5 21.
f4xe5, Df6-e7 (Beter was in ieder
geval 21. ...Df7)
22. Tf3xf5 (Allicht)
22. ...Kg8-h8 23. Tf5-f4, De7-c7 24.
Tal-fl. Lc8-d7 25. Db 3-b1. Td8-g8.
(Verliest direct).
Stelling na 25.Td8g8
Wit: Kg1, Db1. Tf4, Tf 1Le2 pi: a5,
c5, d4, e5, e3, g2, h2.
Zwart: Kh8, Dc7, Ta8, Tg8. Ld7 pi:
a7, b7, c6, e6, g7, h7.
(Een dame-offer dat in enkele zet
ten mat afdwingt)
26. ...Kh8xh7 27. Tf4-h4+, Kh7-g6
28. Le2-<J3+, Kg6-g5 29. Tf1-f4 en
zwart gaf zich gewonnen. Tegen
30. Tfg4 mat is geen verweer meer
mogelijk.
„Pony's" Die worden al eeu
wenlang gebruikt als goedkoop
werkdier voor de arme mensen.
Ze kosten bijna niets, want ze
hebben toch geen verzorging
nodig. Die redden zichzelf wel".
Deze onzin, die men soms nog
wel eens hoort, moet zo gauw
mogelijk uit de wereld worden
geholpen. Natuurlijk is het
waar dat pony's vroeger
maar ook nu nog als werk
dier werden gebruikt door de
minder rijke mensen, terwijl de
hele armen het van de ezels
moesten hebben. Pony's hebben
in vergelijking met het paard
over het algemeen een sterk
gestel. Eeuwenlang werden ze
aan hun lot overgelaten. Hun
omgeving was toen nog niet
afgerasterd en ze leefden ge
woon in uitgestrekte gebieden
met heuvels en beschutte bos
sen, terwijl beekjes en meertjes
het drinkwater leverden. Onder
andere in Schotland kunnen de
pony's nog op die manier leven
en is de verzorging van de mens
nauwelijks noodzakelijk.
Zodra pony's echter een kleine
weide ter beschikking hadden
en ze toch voor hun eigen kostje
moesten zorgen, kregen ze het
ongelooflijk moeilijk. Er waren
veel pony's die de wintermaan
den op die manier niet overleef
den. Deze selectie zorgde er ech
ter wel voor dat de overgeble
ven dieren een sterker ras
vormden.
Gelukkig krijgen pony's tegen
woordig wel de nodige verzor
ging en aandacht, want ze wor
den nu vooral uit liefhebberij
gehouden en de werkpony's
hebben meestal ook niet meer
te klagen. Toch zijn er nog men
sen van mening dat onze voor
ouders er goed aan deden de
pony's voor zich zelf te laten
zorgen, want daardoor zijn het
immers sterke en schrandere
beesten geworden. Er wordt
jammer genoeg niet aan ge
dacht dat men zich vroeger de
luxe van extra voer en een stal
niet eens kon permitteren. Ook
wordt vergeten dat dieren, dus
ook pony's, geen menselijke ver
zorging nodig hebben wanneer
zij in „natuurlijke" omstandig
heden leven. Maar zodra pony's
op een stukje land worden ge
zet, moet aan elke pony extra
aandacht worden besieed. De
conditie en het gedrag van de
pony speelt hierbij een grote rol.
In de zomermaanden hebben ze
bijvoorbeeld niet zoveel behoef-
Als de pony goed verzorgd wordt, kan hij makkelijl
's winters in de wei blijven
te aan bijvoeding, maar zij moe
ten dan natuurlijk wel op een
wéide staan die groot genoeg is
tenminste één hectare per
pony en waar voldoende mals
gras groeit, wat ook voor de
vochtopname van belang is.
Met een grote bak (vers) water
kan hun dorst op elk tijdstip
worden gelest. Alhoewel ze het
niet vaak zullen gebruiken is
een afdakje of een open schuur-
DIERENPORTRET
tje een goede beschutting tegen
regen en storm. In de koudere
jaargetijden moet bij de beslis
sing of het dier al dan niet
buiten kan overwinteren, zeker
worden gekeken naar de condi
tie van de pony. Sommigen heb
ben meer „paardebloed" en zijn
dan minder bestand tegen de
ontberingen van de winter. Ze
voelen zich dan beter thuis in
de stal. Andere dieren kunnen
heel goed tegen een stootje en
trekken zich zelfs niets aan van
de meest winterse omstandighe
den. Ze weiden rustig door, met
de wind van achteren, en schui
ven met de voorbenen vaak de
sneeuw opzij. De meest ideale
winterweide voor de pony is een
stuk land met graspollen, waar
bijvoorbeeld zomers koeien heb
ben gestaan. Ook hier moet het
dier weer de ruimte hebben
wanneer zij elk hun eigen voe
der- en waterbak hebben, kun
nen zij elkaar niet hinderen tij
dens het eten. Water is voori
belangrijk wanneer het vries
omdat het dier dan geen voel
kan opnemen uit het gras di
immers bevroren is. Om hfl
drinkwater niet te laten bevrii
zen kan men er bijvoorbeel
wat suiker in doen. Ook bvjvo
ding is nodig. Grof gestengel
hooi en naarmate het koudf
wordt voederbieten en wi
vitaminenrijke biks doen
deren. Geef echter nooit drog
pulp (afval van suikerbietei
aan uw pony of paard. Dit ka
in de paardeslokdarm blijve
steken met als gevolg dat de2
verstopt raakt.
Veulens in hun eerste winte
hebben het meestal moeilijke
dan hun ouders. Tussen de v
en zes maanden valt de voèdzs
me moedermelk weg. Ze zij
dan op het najaarsgras aange
wezen, wat meestal van matig
kwaliteit is. Wanneer het veule
gezond is, kan het dier best t
winter buiten op het land dooi
brengen. Op stal krijgt het na
melijk te weinig beweging ter
wijl het jonge dier dat jui
nodig heeft voor de ontwikki
ling van zijn gestel. Extra voe
ding, water en natuurlijk de no
dige aandacht zal hen door c
winter heen helpen. De veearl
weet daar alles van.