Doping
treft hart
military
5Paardesport
mogelijk
maken door
middel van
pijnstillende
middelen
is meest
gemene
vorm mis
handeling'
5ENSDAG 10 NOVEMBER 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 17
onthutsend snelle ontwikkeling van de hippische sporten, die met
BSO toenemen van de welvaart de groep actieve beoefenaren vlot tot
tJTlen de tweehonderdduizend zagen stijgen, en het aantal gevallen
- mi paardenmishandeling hebben minimaal gelijke tred gehouden.
$~*IecLs meer stedelingen bemerkten dat het berijden van een paard
bijzonder aangename manier is om verpozing te zoeken maar lang
iedere ruiter die zich om die reden een paard aanschafte realiseer-
r zich in voldoende mate dat het houden van een huisdier van een
k (gelijk formaat bijzondere eisen stelt aan verzorging. Het berijden
j een paard brengt veel kosten met zich mee en omdat de meeste
nsen nauwlettend de bodem van de portemonnaie in de gaten
eten houden, wordt regelmatig geld bespaard om de exclusieve sport
;ch,c. kunnen blijven bezigen door de diersoort met een gebrekkige
Eist olsvesting genoegen te laten nemen. Paardesport wordt immers door
-'higeen beschouwd als een symbool van status en daarom wordt
'prestigeverhogende bezigheid kost wat kost volgehouden.
tsfoncj gevallen van mishandeling die
voordoen bij de dieren van recreatie-
jfuiters", stelt dr. F. Nemeth, hoofdme-
jterker van de heelkundige kliniek van
Utrechtse faculteit der diergeneeskun-
g '„spreek ik liever over een onjuist
Z15ruik van het paard. Meestal ünmers
de oorzaak bij een onvoldoende ken-
kl'van de specifieke eisen die het houden
I i een paard stelt. Mensen uit de stad
e vaïhikken "iet over een wei of een goede
g en nemen dan soms hun toevlucht tot
schuurtje midden in de bebouwde
I H i waarmee het paard dan maar genoe-
raarf0,061 nemen-
J onvoldoende huisvesting is natuurlijk
r dridtrelct ontoelaatbaar- Precies zoals wan-
ir euf ïe een voSei in een veel te kleine kooi
as r?t, ook al zoiets waanzinnigs. Iemand
Norir3" bieren h°udt sluit toch niet zomaar
u t 1 kanarie of een papegaai in een kooi
b "irin hij zich nauwelijks kan bewegen?
'merkwaardigste is dat de r"QnCDn
vogel achter tralies stoppen ook nog
•achten dat het diertje vrolijk gaat
i'kia®-
koe}ikkeldraad
ander voorbeeld van onjuist gebruik
l het paard is het laten grazen van die
[en in weiden omzoomd door prikkel-
jad. Het paard is nu eenmaal een vlucht-
v°r Zodra iets vreemds, iets ongewoons
jeurt slaat een paard op de vlucht. Na
voj behoorlijke onweersbui komen in onze
kiek dikwijls paarden die zich verminkt
[ben in het prikkeldraad. Wonden ver-
kaakt door prikkeldraad zie ik dage-
ildeft het houden van te veel paarden op
I klein stuk grasland vormt een bron
veel narigheid. Iemand die paarden
fit moet toch weten dat de veelal laagge-
en weiden in Nederland bijzonder voch-
zijn en dat daardoor de kans op ver-
g tiding van een worminfectie bijzonder
2 lot is. Regelmatig wordt ik geconfron-
1 rd met dieren die in feite helemaal
jevreten zijn door de wormen. En dan
1 er nog tal van andere vormen van
iandeling te noemen. Neem alleen
het geval van de strandpaarden-
,vijf paarden Lieden kopen in het
•jaar een stel paarden die eigenlijk
de slacht bestemd zijn en dan moeten
dieren tot het einde van het seizoen
iet strand bij de toeristen dienst doen.
principe is daar niets op tegen maar
schort nogal eens aan de noodzakelijke
leiding waardoor de paarden onnodig
te lijden hebben"
Ie mishandeling van paarden de laatste
toegenomen is nauwelijks vast te
len. Slechts een erg klein gedeelte van
gevallen waarin op onjuiste wijze wordt
ii gesprongen met paarden komt in de
Inbaar hei d en de gevallen die de publi-
ej fceit bereiken zijn veelal afkomstig uit het
lerne wereldje van topsporters. En dat
U ierwijl de meeste regels ongetwijfeld over
treden worden door de recreatieve ruiter.
nvangrijk
i stelt: „In ieder geval kun je zeggen
it we te maken hebben met een probleem
i niet geringe omvang. Enkele weken
leden kwam ik bijvoorbeeld in de bossen
Zeist acht ruiters tegen. Vij waren
idelijk kreupel. Op zo'n moment vraag
me af wat ik eigenlijk aan het doen ben
de heelkundige kliniek. Daar krijg ik
ding mag rijden. „Rijscholen", zegt Neme
th, „kampen dikwijls met financiële pro
blemen en daardoor durven sommige in
structeurs niet tegen de leerling te zeggen
dat hij voorlopig nog in de manege moet
blijven oefenen. De klant, die vanzelfspre
kend graag buiten wil rijden, is immers
koning? Gelukkig laten de bonafide mane
ges niemand alleen rijden voordat hij daar
toe ook werkelijk is staat is."
Bewust kwellen
Kunnen de vormen van mishandeling die
bij de groep recreatieruiters worden aan
getroffen nog worden toegeschreven aan
onkunde, bij het selecte gezelschap ruiters
dat aan hoog aangeschreven wedstrijden
deelneemt, moet het woord mishandeling
in verband gebracht worden met het be
wust kwellen van paarden ten einde de
weg naar roem en mogelijk zakelijk succes
te effenen. De bestuurderen van nationale
en internationale bonden lijken de exces
sen die zich voordoen in de top en dus
het representatieve deel van de ruitersport
nauwelijks op waarde te kunnen schatten.
Wel worden maatregelen getroffen als rui
ters betrapt worden bij het door middel
van scherpe zalfjes of elektrische schokken
overgevoelig maken van de voorbenen van
een paard in de hoop dat de viervoeter,
in een poging zijn benen te ontzien extra
hoog zal springen. Eeveneens wanneer rui
ters op~ al te harde wijze paarden tot
grotere prestaties manen. Die maatregelen
betreffen evenwel dikwijls niet het fors
straffen van de overtreder maar het mini
maliseren van het incident om de rotte
plekken in de paardesportwereld buiten de
openbaarheid te houden. Met als gevolg
dat de betrapte ruiter in feite in bescher
ming wordt genomen.
De koers die de te hippische bonden, ver-
Dr. F. Nemeth, hoofdmedewerker van
de heelkundige kliniek van de Ut
rechtse faculteit der geneeskunde, gaf
tijdens de military te Boekelo die van
21 tot en met 24 oktober op de terrei
nen rond het hippisch centrum Tee-
sinkbos plaats vond, leiding aan het
team van dierenartsen dat in Boekelo
actief was. Voor de 43-jarige doping-
deskundige uit Zeist was het CCI
Boekelo de eerste keer dat hij nauw
betrokken was bij het zwaarste onder
deel van de paardesport, de military.
Sedert de FEI butazolidine, anabolica
en cortisone-preparaten van de lijst
verboden stoffen heeft geschrapt ziet
Nemeth geen heil meer in het contro
leren op dopinggebruik bij paarden.
De meest gebruikte vormen van dope
zijn immers momenteel toegestaan. In
Boekelo greep het team van dr. Ne
meth dan ook alleen maar in wanneer
geconstateerd werd dat iemand ille
gaal een paard een middel toediende.
Alle stoffen die de paarden tijdens de
military werden toegediend moesten
immers gemeld worden bij het veteri
naire team.
Over het fenomeen
military vertelt Ne
meth: „Je kunt een
vergelijking ma
ken met de trans
atlantische zeil
wedstrijden, een
overblijfsel van
het intercontinen
taal vervoer per
zeilschap. Aan die
zeilwedstrijden is
geen behoefte
maar toch zou het
een verarming be
tekenen wanneer
tot afschaffing
werd overgegaan.
Bij de military ligt
de zaak eender".
Spelen in Canada wat betreft de paardes
port uitgedraaid op een catastrofe. Een erg
groot deel van de paarden die namelijk in
Bromont aan de start zijn gekomen had
zonder butazolidine geen goede prestatie
kunnen leveren. Van de paarden die uitko
men tijdens internationale wedstrijden
schat ik dat zeker de helft zonder butazoli
dine geen goede prestatie kan leveren.
Pijnstillers
de recreatieruiters weten we precies wat
er aan de top gebeurt.
En dan ligt de doping mij het meeste na
aan het hart. Internationaal gezien zijn we
wat betreft het dopingbeleid volkomen op
de verkeerde weg. Op 1 januari 1975 wer
den de reglementen betreffende de doping
controle van de FEI bekend maar blijk
baar was de eerste lijst met middelen die
allemaal verboden waren om te gebruiken
nogal voorbarig. Een jaar na de invoering
van de eerste Ujst kwam de FEI met een
tweede reeks waarop de meest gebruikte
vormen van doping niet meer voorkwa
men. Anabole stero'iden - middelen ter
versterking van de spieren -, cortisone
stero'iden (ontstekingsremmers) en butazo
lidine (een pijnstiller) werden van de eerste
lijst geschrapt. Blijkbaar had de FEI de
gevolgen van die oorspronkelijke lijst niet
helemaal overzien. Ik vermoed dat de be
langrijkste reden waarom de FEI is over
gegaan tot het samenstellen van een twee
de lijst de Olympische Spelen in Canada
waren. Indien tijdens de Olympiade een
goede dopingcontrole was verricht waarbij
ook een stof als butazolidine tot de verbo
den groep had behoord, dan waren de
Door de jarenlange training hebben veel
paarden slijtage aan de gewrichten waar
door pijn veroorzaakt wordt. Pijn is een
sein dat er iets mis is en daarom zal een
paard proberen het been waarmee hij pro
blemen heeft zo veel als mogelijk te ont
zien. Geef je een paard een pijnstiller en
neem je dan deel aan een wedstrijd dan
blijft het dier dapper op dat kwetsbare
been landen. Relatief gaat het paard dus
zijn zwakke been forceren. Het is duidelijk
dat als de pijnstiller is uitgewerkt, het
paard met de gevolgen van het niet ontzien
van zijn been met gewrichtsaandoening zit.
Je doet het paard op zo'n manier evenveel
onrecht als een ex-atleet met zware reuma
die je volstopt met pijnstillers en 3000
meter steeple laat lopen....
Had de FEI de oorspronkelijke lijst van
verboden stoffen gehandhaafd dan waren
bij de Olympische Spelen de bestaande
krachtsverhoudingen volkomen dooréén
gegooid. Die blamage wilde de internatio
nale bond voorkomen. Daarnaast speelt
het belang van de paardeneigenaren een
grote rol. Door het toepassen van een
efficiënte dopingcontrole zouden immers
veel toppaarden plotseling waardeloos
worden! Door op butazolidine te controle
ren zou grof geld zijn weggegooid."
Atletiek
Lijnrecht tegenover de mening van dr.
Nemeth over het gebruik van pijnstillers
in de springsport - stoffen als butazolidine
worden in de draf- en rensport wel zeer
resoluut onder de noemer verboden stoffen
geschoven - staat het oordeel van tal van
springruiters en bestuurderen. Prins Phi
lip, president van de FEI zegt over de
pijnstiller: „Butazolidine stelt een paard
alleen maar in staat om aan een wedstrijd
deel te nemen. Niets meer, niets minder.
Er is sprake van een prestatieverhogend
effect. De medische commissie van het
Internationaal Olympisch Comité staat ook
atleten het gebruik van butazolidine toe.
In feite hebben we met dezelfde omstan
digheden te maken als in de atletiek".
De redenering van de Engelse prins is
evenwel niet helemaal sluitend. De atleet
zal immers na het gebruik van een pijnstil
ler heus niet vergeten om zijn gekwetste
ledematen in hoge mate te ontzien. Over
die mogelijkheid beschikt het paard niet.
Regelmatig wordt ook de mening geventi
leerd dat het gebruik van butazolidine
gerechtvaardigd is bij paarden met ge
wrichtsaandoeningen die zonder gebruik te
maken van de pijnstiller voor de sport
waardeloos zouden worden waarna de
viervoeter rechtstreeks naar de slachtbank
zou moeten worden gevoerd. Toch, ook
slacht kan een heilzame oplossing voor de
problemen van het paard zijn.
Nemeth: „Een eigenaar vroeg mij eens of
ik de pijn niet kon verhelpen bij zijn paard
waarmee hij jaren wedstrijden gereden
had. Hij gaf toe het dier al jaren pijnstil
lers toe te dienen maar wilde het paard
een rustige oude dag in de wei geven. „Op-
het moment heeft het paard zoveel pijn dat
het zonder meer invalide verklaard wordt",
zei hij. Ik heb de man verteld dat ik, als
ik het paard zou helpen, geen enkele ga
rantie had dat hij die twee jaar lang
butazolidine had toegediend, toch niet
weer met het dier aan wedstrijden zou
deelnemen en dat ik daarom het paard niet
wilde helpen. Soms is slachten inderdaad
de beste oplossing. Om het dier verder pijn
lijden te besparen.
We moeten in de strijd tegen doping na
tuurlijk niet naar de andere zijde door
slaan en zeggen: schaf de paardesport af.
Dat zou volkomen irreëel zijn. Door de
komst van het gemotoriseerde verkeer
dreigde het paard immers uit te sterven
en dank zij de sport kon het paard volledig
terugkomen.
Paarden zijn gevoelig voor gewrichtsaan
doeningen. Sommige paarden ondervinden
nergens hinder van maar andere krijgen
al op jeugdige leeftijd aandoeningen en
hebben dan geruime tijd rust nodig. Je
kunt niet in het algemeen stellen dat een
paard wel of niet geschikt is voor de
springsport. Die zaak ligt volkomen indivi
dueel. Precies zoals niet iedere mens in
staat is om iedere dag zakken met vijftig
kilo cement te sjouwen.
Sommige mensen denken dat ik een tegen
stander van de springsport ben maar dat
is helemaal niet het geval. Alleen, als je
sport mogelijk moet maken door het toe
dienen van pijnstillers heb ik grote bezwa
ren. Indien butazolidine, anabolica en cor-
tisonepreparaten weer op de dopinglijst
zouden worden geplaatst, zouden de wed
strijden veel eerlijker worden. Sport moge
lijk maken door middel van pijnstillers
vind ik de meest gemene vorm van mis
handeling".
Bij de military, de voor mens en dier
zwaarste vorm van paardesport, liggen de
problemen betreffende doping, nog dieper
dan bij dressuur of springen. Maarten
Jurgens, Nederlands meest ervaren milita-
ryruiter stelde onomwonden in het paar-
desportblad De Hoefslag: „De geloof niet
dat er op internationale kampioenschap
pen ruiters rondlopen die de spuit niet
hanteren. Bij die wedstrijden wordt vaak
op het scherpst van de.snede gevochten.
Ik ben er van overtuigd dat men alleen
maar zoveel risico's durft te nemen omdat
men weet dat aan de finish de spuit
wacht..."
Controle
Hoewel Maarten Jurgens al herhaalde ma
len fel heeft aangedrongen op een effectie
ve dopingcontrole bij de diverse military's,
verloopt het proces dat moet leiden tot een
volwassen beteugeling van het gebruik van
stimulerende middelen tot op heden uiterst
moeizaam
Pas onlangs werd bekend dat tijdens de
military te Boekelo een wagen met appara
tuur geschikt voor controle op het gebruik
van de doping aanwezig zou zijn. De pre
sentie van de dopingwagen betrof een pri
meur voor Nederlands enige military van
internationale allure. Internationaal gezien
is lang nog niet iedereen overtuigd van de
noodzaak van het limiteren van het ge
bruik van een stof als butazolidine.
En dat terwijl dopingcontrole bij de milita
ry juist de kern van de sport treft Na
dressuur en een zware uithoudingsproef
wil de military juist laten uitkomen welke
combinaties nog voldoende fit zijn om met
goed gevolg een springconcours af te wer
ken. De injecties die de paarden na de
cross krijgen maken dat de dieren, ook
nadat eigenlijk teveel geëist is in de cross,
toch nog aan het springconcours kunnen
deelnemen en daarmee wordt het doel van
de military toch wel behoorlijk onder
mijnd.
Theo Leoné
