Europees parlement boos over
afwezigheid van mr. Brinkhorst
Kleurlingen in Z- Af rika
voelen zich onprettig
tussen blank en zwart
Londen ongerust
over Ierse crisis
ARABISCHE TOP
AKKOORD
MET VREDÉSPLAN
LIBANON
Spaarrente tot
Geen gejuich bij onafhankelijkheid Transkei
Diefstal van
vrachtwagens
intensiever
bestrijden
Brieven
van
lezers
Japanse auto's in opmars
176 JINSDAG 26 OKTOBER 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
levrouw Peron
•schuldig aan
erduistering
UENOS AIRES (RTR) Een
rgentijnse rechter heeft ex-
resident Maria Estela Peron
isteren schuldig bevonden aan
erduistering en opdracht gege-
en haar in preventieve hechte-
s te houden.
de eerste keer dat er een
«chterlijk vonnis is uitgespro-
•n over de 45-jarige weduwe
in generaal Juan Peron sinds
I in een plaats in het zuidelijke
irggebied onder huisarrest is
plaatst na op 24 maart door
lilitairen als presidente te zijn
gezet. De rechter zou ook be
llen hebben haar banktegoe-
»n te bevriezen. Mevrouw Pe
is ervan beschuldigd zes
ieques van in totaal een half
iljoen dollar te hebben uitge
dreven op naam van een Lief-
idigheidsfonds van de Pero-
stische partij waarvan zij de
iding had en diverse andere
ficiële fondsen.
rerzet in India
egen grondwet
EW DELHI De oppositie in
idia heeft gisteren de zitting
in het parlement geboycot
aarop werd beraadslaagd
ver een wetsvoorstel tot in-
rijpende wijziging van de
ondwet.
och hield de minister die het
etsvoorstel verdedigde, Hari
am Gokhale van justitie, vol
at goedkeuring van de 59 arti-
Jelen in het amendement het
looiste uur uit de geschiedenis
in het moderne parlement zou
jn.
e zitting werd geboycot door
i vier partijen die samen het
olksfront vormen. De Marxis-
sche communistische partij
>p uit het huis weg na tegen
doelstellingen van de voorge-
elde wet te hebben geprotes-
erd.
e meeste critici van de voor-
lellen vinden dat de bedoeling
rvan is de macht te leggen in
e handen van premier Indira
and hi, de rechtsmacht van de
iistitie te beperken en de presi-
ent bevoegdheden te geven om
uiten het parlement om de
rondwet te amenderen.
OPMAN FBI:
(Van een onzer verslaggevers)
(JTRECHT Een goede bestrij
ding van vrachtwagendiefstal
k beter dan een goede beveili-
|(ng. In de Verenigde Staten
nbben we hiervoor de beschik-
[iing over helicopters.
vrachtwagens hebben daar-
grote reflecterende num-
Imers op het dak, zodat ze na
een diefstal vrij snel vanuit de
ucht kunnen worden opge-
poord.
)it zei topfunctionaris J. Callag-
ler van de FBI gisteren op een
lijeenkomst in Utrecht, die was
georganiseerd door de NOB, de
irganisatie van werkgevers in
iet beroepsgoederenvervoer.
lij- schetste een door de FBI
ipgezet veiligheidsprogramma
lat er al toe heeft geleid dat het
otale aantal diefstallen van
Tachtwagens is afgenomen.
Vel toe neemt in de Verenigde
Staten het aantal diefstallen van
irachtwagens met zware uitrus-
ingen, zoals machines en werk-
uigen. De heer Callagher meen-
le ook dat de Nederlandse weg
vervoerders nog meer voor
zorgsmaatregelen kunnen tref-
'en, bij voorkeur in samenwerk-
ng met andere Europese lan
den.
(Van onze correspondent Jan Schils)
Luxemburg Het Europese parlement heeft gis
teravond een telegram naar Den Haag gestuurd
waarin wordt geëist dat staatssecretaris E. Brink
horst aanwezig is op het begrotingsdebat, dat het
parlement gisteren in Luxemburg is begonnen. De
Europese parlementariërs eisen ook dat de Neder
landse staatssecretaris tekst en uitleg geeft over
het feit dat hij gisteren niet aanwezig was tijdens
het debat, ofschoon Nederland het vooraitter-
schap bekleedt tot het einde van het jaar.
Toen het begrotingsdebat gisteren begon, bleek de
Nederlandse voorzitter onvindbaar. Direct vroegen
de Duitse socialist Fellermaier en de Britse conser
vatief lord Besborough het woord om de Neder
landse afwezigheid bij dit belangrijke debat aan
de kaak te stellen. Ze spraken van schande.
Gebleken was namelijk dat niemand de reden van Alle fracties in het Europese parlement schaarden
de Nederlandse absentie wist. De ene parlementa- zich achter de protesten tegen de afwezigheid van
riër meende te weten dat Brinkhorst in Nederland mr. Brinkhorst. Alleen mr. Berkhouwer van de
was gebleven in verband met het koninklijk be- WD nam het op voor de Nederlandse staatssecre-
zoék uit Zweden, een ander zei dat de Nederlandse taris door er op te wijzen dat met name mr.
staatssecretaris wellicht in Parijs verbleef in ver- Brinkhorst een zeer actieve rol had gespeeld bin-
band met de zogenaamde Noord-Zuid-dialoog: dat nen de budgetcommissie van het Europees parle-
is het gesprek dat in de Franse hoofdstad wordt ment. De uiteenzetting van mr. Berkhouwer mocht
gevoerd tussen de arme en rijke landen. niet baten en werd weggehoond.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Hoewel in Britse regeringskringen nog geen commen
taar gegeven is op de Ierse constitutionele en politieke crisis,
veroorzaakt door het plotselinge ontslag van president O'Dalaigh,
maakt Londen zich nu kennelijk ongerust over een mogelijke
ineenstorting van het kabinei-Cosgrave. Vervroegde algemene
verkiezingen kunnen in de Ierse republiek opnieuw de Fianna
Fail-partij van Jack Lynch aan het bewind brengen, die zich veel
minder dan de huidige regering Cosgrave bereid zou tonen tot
samenwerking met Londen in de strijd tegen de voorlopige IRA.
Premier Cosgrave vond het niet nodig, dat zijn trouwe vriend
minister van defensie Donegal, die het staatshoofd „een bliksems
schandaal" genoemd had, uit zijn functie zou treden. De premier
verwachtte zeker niet, dat de pijnlijk getroffen president O'Dalaigh
uiteindelijk zelf ontslag zou nemen. Vandaag vergadert het kabinet-
Cosgrave nogmaals om de moeilijke politieke situatie, waarin het
zichzelf gestort heeft, te bespreken. Waarnemers achten het niet
uitgesloten, dat minister Donegal uiteindelijk toch zal aftreden om
voor zijn partij en de regering te redden wat nog te redden valt.
Nu moet binnen zestig dagen een nieuwe president gekozen worden.
O'Dalaigh, een gewezen lid van de Fianna Fail, was in december
1974 aangesteld na een overeenkomst tussen alle partijen, waardoor
zo 'el de last als de 250.000 pond kosten van een nationale
presidentsverkiezing werd uitgespaard. Ook voor het parlement zijn
vervroegde verkiezingen niet uitgesloten.
Vliegramp in Columbia: 32 doden
YOPAL Een Columbiaans en vijf bemanningsleden, allen
lijnvliegtuig van het type Columbianen.
DC—3 is gisteren in vlammen Het toestel had een tussenland-
neergestort, kort na het vertrek ing gemaakt in Yopal tijdens
van het vliegveld Yopal. Alle een binnenlandse vlucht van
32 inzittenden hebben het leven Villavicencio naar Cucuta, aan
verloren. Het zijn 27 passagiers de Venezolaanse grens.
ADVERTENTIE
Geen bericht van Sovereign
Londen (DPA) De Britse atoomonderzeeër .Sover
eign' die in het weekeinde door het noordpoolijs zou
opduiken, heeft zich tot dusver nog niet gemeld bij
zijn basis in Portsmouth. De marine-autoriteiten spra
ken gisteravond het vermoeden uit dat atmosferische
storingen daarvoor verantwoordelijk zijn.
De Sovereign, die een bemanning van 121 koppen
heeft, heeft zaterdag nog foto's doorgeseind van het
ijsdek.
Een marinewoordvoerder zei dat het uitblijven van
bericht niet geheel onverwachts is gekomen.
Schrijver Queneau
overleden
PARIJS In een ziekenhuis in
Parijs is gisteren de bekende
schrijver Raymond Queneau op
73-jarige leeftijd overleden.
Queneau was met André Breton
en Jacques Prevert een van de
voormannen van de surrealisti
sche beweging in het begin der
twintiger jaren.
Queneau heeft talrijke romans
geschreven, waarvan de be
kendste wel „Zazie dans le me
tro" is. Dit boek verscheen in
1959.
Galerie—t, Keizersgracht 97
Amsterdam, exposeert van 30
oktober t/m 28 november schil
derijen en grafiek van Ton van
Os.
ADVERTENTIE
CITROËN
MEMO
goed nieuws
van de Citroen agent
-$géén prijsverhoging
2CV nog steeds vanaf
6.999,-
GS nog steeds vanaf
13.180,-
modellen 1977
maak een proefrit
la Citroën
CAIRO (Reuter-AFP-UPI-AP)
Op de Arabische topconfe
rentie die gisteren in Cairo is
begonnen, is men het spoedig
eens geworden over het vredes
plan voor Libanon, dat zes Ara
bische leiders een week tevoren
in de Saoedi-arabische hoofd
stad Riad hadden opgesteld.
Irak dat al eerder kritiek op
het plan had laten horen, was
het enige land dat weigerde de
besluiten van de „mini-top" te
onderschrijven.
De vorming van een Arabische
vredesmacht van 30.000 man die
de rust in het door de langduri
ge burgeroorlog geteisterde Li
banon moet herstellen, schijnt
echter nog moeilijkheden op te
leveren. Deze vredesmacht
speelt een essentiele rol in het
vredesplan van Riad.
Een verrassende ontwikkeling
was de komst van een libische
delegatie, nadat de regering in
Tripoli eerder had laten weten
dat zij de topconferentie zou
boycotten omdat zij deze bijeen
komst tijdverspilling achtte.
Volgens politieke kringen in Je
ruzalem heeft de Israëlische
premier, Rabin, afwijzend ge
reageerd op een verzoek om met
christenen in Zuid-Libanon te
praten over Israëlische militaire
steun aan hun strijd tegen de
moslemstrijdkrachten. Rabin
zou hebben laten weten dat Is
raël wel medische en andere
bijstand wil verlenen, maar
geen militairen over de grens
wil sturen.
De Libanese linkse moslems
hebben gedreigd de strijd te zul
len hervatten als de Palestijnse
guerrillastrijders zich niet vrije
lijk mogen bewegen in het zuid
en van Libanon.
De waarschuwing is doorgezon
den aan de Arabische topconfe
rentie. De moslems beschuldi
gen Israël van openlijk militaire
steun aan de christenen, die het
zuiden van Libanon onder hun
beheer proberen te krijgen.
Boycot-acties
Door het steeds verder doorvoe
ren van boycot-acties, o.a. tegen
Zuid-Afrika, bereikt men ui
teindelijk een resultaat, dat zo
wel de blanke als de zwarte
bevolking ernstig kan treffen.
Wanneer de zwarte bevolking
uiteindelijk de macht zal heb
ben overgenomen, is er door de
acties reeds zoveel vernield en
economisch lamgelegd, dat het
jaren kan duren voordat er
weer sprake kan zijn van enig
herstel. Het is daarom van groot
belang, dat acties achterwege
blijven en men zich gaat bezin
nen op een toekomst, die gelijke
rechten biedt voor iedereen. Er
zijn ook vele blanken die in
moeilijke omstandigheden moe
ten leven, maar die vallen door
het kleine percentage blanken
niet zo op. Bij een zwarte meer
derheidsregering is het beslist
niet zeker, dat ook de gehele
zwarte bevolking daar profijt
van zal hebben. Ook bij de
zwarte machtshebbers is er een
groot verschil tussen rijk en
Kredieten kunnen in overleg al
tijd door een volgende regering
worden overgenomen. Politiek
mag hierbij geen obstakel zijn,
omdat deze toch steeds veran
dert; men zou dan nergens meer
kunnen investeren of handel
drijven. Door te investeren kan
men tevens contact met elkaar
houden (handel drijven enz.),
hetgeen de verstandhouding tus
sen de diverse landen ten goede
kan komen.
Poeldijk
J.C. Kohier.
Vijftig Nederlandse edelsme
den exposeren van 29 oktober
t/m 22 november hun recente
werk op een verkooptentoon
stelling in het Goud—, zilver- en
klokkenmuseum te Utrecht.
ADVERTENTIE
JL De rente die wij vergoeden op spaar- HË
9/2/0
z wij vergoeden op spaar
gelden loopt van 41/4% tot g1/2%. Vraag bij een
van onze kantoren ook eens naar ons spaarpapier
aan toonder dat, afhankelijk van de gekozen
vormen, een rente geeft van 7% tot 9%.
NEDERIANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
DEN HAAG (ANP) De zes jaar bereikten deze merken In 1973 bereikten de Japan-
Japanse automerken (Toyota, een rekord marktaandeel van ners voor het eerst de derde
Datsun, Mazda, Honda, Mitsu- 16,8 procent (65.044 auto's). plaats (na Duitsland en Fran-
bishi en Sabaru) krijgen een krijk) op de ranglijst van naar
steeds sterkere greep op de In totaal werden in deze perio- Nederland exporterende lan-
Nederlandse markt. In de eer- de in Nederland 404.795 nieu- den. Sindsdien zit de Japanse
ste negen maanden van dit we auto's gekocht. auto sterk in de lift.
UMTATA, (UPI/Rtr) Transkei is van
nacht als eerste van de Zuidafrikaanse
„thuislanden" formeel onafhankelijk ge
worden. Het gebeurde vrijwel zonder
buitenlandse vertegenwoordigers, omdat
Transkei door vrijwel de gehele werêld
wordt gezien als een „ongewenst kind
van de apartheid", dat geen erkenning
verdient. Ook van de VN heeft Transkei
geen enkele vorm van erkenning te ver
wachten. 1
Zelfs zeven van de acht overige thuis
land-leiders lieten in de hoofdstad Umta-
ta verstek gaan, toen de Zuidafrikaanse
president Diederichs het onafhankelijk
heidsdocument verleende aan premier
Kaiser Mantanzima. Als enige andere
thuisland-leider was Lucas Mangope van
Bophutatswana aanwezig, naast Transkei
het enige thuisland dat voor onafhanke
lijkheid van Zuid-Afrika heeft gekozen.
De andere thuislandleiders eisen ofwel
een aanzienlijke uitbreiding van hun
grondgebied, om hun staat levensvat
baarheid te geven, ofwel zijn, zoals Zoe
loeleider Boethelezi, vierkant tegen de
th lislandenpolitiek, omdat zij aanspraak
maken op de rijkdommen en burgerrech
ten van Zuid-Afrika.
Premier Matanzima heeft aan de voor
avond van de onafhankelijkheid voor wat
opschudding gezorgd door in een inter
view te verklaren dat Transkei zou kun
nen toestaan dat op zijn gebied bases
worden gevestigd van de Zuidafrikaanse
bevrijdingsbewegingen ANC en PAC.
Het zou een poging van Matanzima kun
nen zijn zich te rechtvaardigen in de ogen
van de wereld, maar veel kan er niet van
komen wegens het „niet-aanvalsverdrag"
dat Pretoria en Transkei hebben geslo
ten.
Matanzima verklaarde vannacht dat hij
de apartheid afwijst, maar veel van de
apartheidswetten blijven voorlopig van
kracht, zelfs de omstreden wetten die
huwelijk en sexuele omgang tussen men
sen van verschillende huidskleur verbie
den.
(Van onze speciale verslaggever Ivo Post-
ma)
KAAPSTAD „Kijk, daar heb je mijn
zoon", zegt Norman, die mij in de auto
rondrijdt door de Kaapstadse woongebie
den voor kleurlingen. Een jongen van
ongeveer acht jaar komt naar de auto
toegerend en vader zegt dat hij over een
uur of twee thuiskomt.
Het huis waar Norman met zijn vrouw, zes
kinderen en een inwonende jongere broer
blijkt te wonen, is een kleine bungalow in
een lange rij aan een vreugdeloos stoffig
straatje. Het stukje tuin is te verwaarlozen,
maar zijn kinderen zijn behoorlijk gekleed.
Als personeelslid van de regeringsvoorlich
tingsdienst verdient Norman 400 rand (on
geveer 1150 gulden) per maand. Hij zegt
dat hij met dit salaris tweehonderd rand
per maand kan sparen, wat hij dan ook
doet. Hij leeft zuinig. Hij zegt: „Wij leren
onze kinderen goed te eten, d.w.z. niet veel,
maar wel het juiste voedsel". Televisie (in
Zuid-Afrika is sinds één jaar televisie)
hoeft voor hem niet. Hij zegt daarover:
„Wij kleurlingen en de zwarte mensen in
dit land moeten evenveel voor hun toestel
betalen als de blanken. Maar wat zie je
op de televisie? Alleen maar witte mensen,
terwijl er juist heel goede artiesten zijn
onder de kleurlingen en de zwarten". Neen,
Normans enige hobby is dansen. Verder
is hij in staat er een Volkswagen combi
op na te houden, waar hij zonodig met
vrienden aan sleutelt. Op de zondagen gaat
hij er wel eens met zijn gezin op uit, want
hij laat ze graag het leven op het land zien,
dat vindt hij leerzaam.
Norman en zijn vrouw hebben onlangs
besloten een ander huis te kopen. In Ne
derlands geld omgerekend kost het onge
veer 37.000 gulden. Hij moet een aanbeta
ling doen van tweehonderd rand en de rest
in maandelijkse termijnen van zeventig
rand. Er is een aardig stukje tuin bij, waar
hij groenten zal kweken.
De wijk waar Norman woont, wordt door
een verkeersweg gescheiden van het zwar
te woongebied Langa. „Als de wind deze
kant op staat", zegt hij, „horen we het als
daar gevochten wordt. Gisteravond werd
er weer geschoten, waarschijnlijk door de
politie die een rel kwam onderdrukken".
Norman laat mij de ongelooflijkste achter
buurten zien, waar golfplatenhutjes het
onderkomen der kleurlingen vormen, maar
brengt me ook naar de nieuwbouwwijken,
waar goed uitziende koophuizen staan die
9000 tot 11.000 rand moeten opbrengen.
Opvallend is een der slechtere woongebie
den, waar het blanke stadsbestuur van
Kaapstad in de tuintjes van de bewoners
een tweede huizenrij heeft laten bouwen.
„Nergens ruimte voor de kinderen om te
spelen", zegt Norman.
In Kaapstad, dat volgens de cijfers van
1970 een totale bevolking van 1.100.000
telde, woont de grootste concentratie kleur
lingen van heel Zuid-Afrika. Van de
2.185.330 kleurlingen die Zuid-Afrika in
1970 telde, woonden er 598.952 in Kaap
stad. De zwarte bevolking van Kaapstad
telde toen ruim 100.000 zielen.
Terwijl de Zuidafrikaanse regering voor
de zwarte bevolking het thuislandenbeleid
heeft uitgedacht, heeft ze voor de twee
andere grote groepen, de Indiërs en de
kleurlingen, andere oplossingen gecon
strueerd. Tot op zekere hoogte mogen de
kleurlingen zichzelf besturen en wel via het
uitvoerend orgaan van de Vertegenwoordi
gende Kleurlingen Raad (V.K.R.), welk or
gaan van de centrale regering een budget
voor haar bestuurstaken krijgt toebedeeld,
een bedrag dat rond de 150 miljoen rand
per jaar ligt. Voor wat betreft de nationale
politiek heeft de V.K.R. een adviserende
taak, die kan worden uitgeoefend in de
zogenaamde „inter-kabinetsraad". Zoals
premier Vorster soms een conferentie
houdt met de thuislandleiders, zo is het
intèr-kabinetsberaad een beraad tussen re
gering en kleurlingenleiders.
Hoe denken leidende kleurlingen zelf over
hun vrij machteloze positie? Het gedeelte
van een VKR-zitting, dat ik meemaakte,
maakte een zo onserieuze indruk dat Lofty
Adams, de chief whip van de labourpartij
van de kleurlingenraad, zich geroepen
voelde tot een verontschuldiging. Op mij
had het kleurlingenberaad de indruk ge
maakt van een klas met erg veel stoute
jongens. De twee afgevaardigden die door
lopend aan het woord waren werden voort
Een groep omsingelde schoolkinderen heeft het i
enkele doden hebben geëist.
1 de stok met de oproerpolitie tijdens de rellen in Soweto, die in het weekeinde weer
durend uitgelachen door vrijwel alle aan
wezigen. Lofty Adams: „Soms staan de
debatten echt op hoog niveau", zo drukte
hij mij op het hart.
Arthur Peter Booijsen, chief whip van de
federale partij, gaf ronduit toe dat de VKR
weinig om het lijf heeft. Arthur Booijsen:
„Als degenen die de apartheidspolitiek uit
voeren, eerlijker zouden zijn, zouden er
minder moeilijkheden zijn. Het gaat om de
manier waarop deze politiek wordt uitge
voerd. Of je nu voor of tegen die politiek
bent, je bent in feite gedwongen deze
werkbaar te maken. In deze raad zitten
mensen die zo sterk anti zijn dat het
eigenlijk niet te geloven is dat zij lid zijn.
Maar er zijn geen alternatieven".
Heeft „Soweto" iets veranderd in de hou
ding van de kleurlingenleiders?
Booijsen: „Soweto heeft voor ons gevolgen
gehad. Wij gekleurden waren ook het
slachtoffer van de rellen, die hebben name
lijk duidelijk gemaakt hoe diep de wrok
van de zwarten tegen ons is. Ik vertegen
woordig een taalgebied van kleurlingen dat
aan Soweto grenst; toen de zwarten en
masse optrokken kwamen ze tot twee keer
toe door ons gebied; ze gingen de huizen
binnen en namen al het voedsel dat ze
konden vinden. Ik ben opgegroeid in het
zwarte woongebied Alexandra" bij Johan
nesburg, maar de Afrikaanse gemeenschap
accepteert ons niet. We moesten altijd de
minsten zijn".
Volgens Booijsen is het probleem van veel
kleurlingen dat zij geen raad weten met
het feit dat ze blank noch zwart zijn:
„Sommigen zeggen: je bent gekleurd, dus
je hoort bij de zwarten, bij de onderdrukte
mensen van dit land. Maar wij gekleurden
moeten de realiteit accepteren dat wij an
ders zijn. De eerste stap om elkaar te
accepteren moet van de zwarten komen,
want zij zijn met 18 miljoen en wij met
maar 2 1/2 miljoen. Wederzijdse acceptatie
vind je wel in de meer ontwikkelde krin
gen, maar is onmogelijk op de lagere
niveaus. Daar accepteert men elkaar niet".
