En tóch en tóch
\VV 122146
Gevraagd:
15 miljoen
Vluchtelingen
in Thailand:
triester
kan het
Cajkovski
laan uit
Sponsor voor
Ruud Wielart
Ben skipak voor uw kinderen kan dit jaar
wel eens véél voordeliger zijn dan u denkt, C&A hoeft nu
een koüektie leuke skipakken die beha gelijk wann zitten en heel
goed tegen een stootje kunnen Trouwem de. wintermode van C&A
zó htk datje er thuis ook nog heel veel plezier aan kunt beleven.
Wat 'n geluk dat C&A 't allemaal véél voordiiiger brengt
IJzersterk nylon skipak met
kontraststrepen en capuchon.
Kompleet met broekophottders
en sneeuwvangers
in mouwen en pijpen.
Niet alleen voor skiërs.
C&dUtbcA
OortdeiUjeZi!
De actie „Vluchteling 1976"
die deze week in Nederland
wordt gehouden, wil 15 mil
joen gulden bijeenbrengen
om daarmee S0.000 vluchte
lingen tn drie werelddelen
een nieuw bestaan te geven.
Het gaat om 20.000 vtuchte-
.lingen die op drift zijn ge
raakt door de oorlogen in
Indo-China, 6000 vluchtelin
gen die in Tanzania en Soe
dan verblijven, 2500 vluchte
lingen die in Lattjns-Amerika
een nieuw bestaan willen op
bouwen en 1500 vluchtelin
gen, die nog nader zullen
worden aangewezen aan de
hand van de actuele toestand.
De actie zal voornamelijk
werden gevoerd door ruim
100.000 vrijwilligers die 4,5
migoen enveloppen vrijwel
hurs-aan-huis zullen versprei
den en weer ophalen. Voor
wie geen envelop in de bus
krijgt: het gironummer van
tie actie Is 959.
Onze speciale verslaggever
Rob Ruggenberg doet bier-
mast verslag van zijn erva
ringen bij de vluchtelingen in
Thailand.
FRANKFORT, Kickers Offen
bach, tweede in de tweede
Westduitse Bundesliga zuid,
heeft trainer Tsjick Cajkovski
ontslagen. De training zal voor
lopig worden geleid door de
spelers Wolfgang Rausch en Si-
gi Held.
Cajkovski was in januari bij
Kickers Offenbach gekomen als
opvolger van Otto Rehhagel, die
door de Duitse voetbalbond was
geschorst.
De ploeg uit Offenbach is met
het ontslag van Cajkovski zijn
derde leidinggevende figuur in
één maand kwijtgeraakt. Voor
zitter Hans-Leo Böhm en mana
ger Willy Konrad namen in de
laatste vier weken zelf ontslag.
Kopstoot
Arnhem ANP De Arn
hemse sportjournalist Rene
van Eijk heeft gisteren bij
de politie aangifte gedaan
van mishandeling door de
Vitesse-speler Herman Vee-
nendaal. De voetballer had
zich geërgerd aan het ver
slag van de betrokken jour
nalist over de ontmoeting
FSC-Vitesse, een week ge
leden. Daarin stond dat hij
te egoïstisch had gespeeld.
Veenendaal maakte zich
daar zondag voor de wed
strijd Vitesse-FC Den
Bosch zo kwaad over, dat
hij de journalist bij de keel
greep en een kopstoot gaf.
(Van onze sportredactie)
DEN HAAG - De Nederlandse
kampioen en recordhouder
hoogspringen Ruud Wielart zal
voor de duur van een jaar door
de firma Buitonu gesponsord
worden.
Het is de bedoeling dat Wielart
op gezag van zijn in West Duits
land wonende trainer Tancic di
verse buitenlandse trainingssta
ges za1 volgen. Vanaf 16 oktober
verblijft Wielart al in Spanje.
DEN HAAG - Bert Schoofs is
de nieuwe coach van de Neder
landse Tafeltennisbond. Schoofs
en de NTTB zijn een contract
aangegaan voor de tijd van een
jaar.
PAGINA 12
De temperatuur ligt dicht bij de 45 gra
den. Na de hevige moessonregenbui, die
even tevoren is neergeplensd dampt de
grond alsof er kokend water over is uitge
stort Het troosteloze kamp ligt vijf kilo
meter van de hoofdweg, midden in de
jungle. Het bestaat uit een honderdtal
hutten, opgetrokken uit bamboe, wat
palmbladeren en golfplaten. Er is prikkel
draad en er zijn met geweren gewapende
wachtposten. Het kamp heet Wat C ha man
en ligt in Thailand, vlak bij de Cambod
jaanse grens. De bewakers zijn Thais. In
het kamp 500 mannen, 175 vrouwen en 200
kinderen: Cambodjaanse vluchtelingen.
Wat Chaman is het kleinste van de vijftien
vluchtelingenkampen die over een grote
afstand verspreid langs de grenzen van
Thailand met Cambodja en Laos liggen.
In al die kampen tezamen verblijven 76.000
vluchtelingen: Laotianen, Cambodjanen en-
een handjevol Vietnamezen.
Zij vluchtten naar Thailand nadat de com
munistische vrijheidsbewegingen in Indo-
China de Amerikanen eruit hadden ge
schopt en nieuwe gedragsregels hadden
vastgesteld. In de oren van deze vluchtelin
gen hebben de namen van die bevrijdings
bewegingen, de Pathet Lao (Laos), de Rode
Khmer (Cambodja) en de Viet Kong (Viet
nam) een vreeswekkende klank.
Wat Chamen. Triester kan het bijna niet.
De meeste kampbewoners zitten hier al
maanden. Zij hebben een dak boven hun
hoofd, een minimum aan voedsel en wat
kleren aan hun lijf. Maar daar is dan ook
alles mee gezegd. Zij hebben geen vader
land, geen werk, geen gezinsleven, geen
toekomst. De hutten, lek als een vergiet en
kleiner dan onze huiskamers, bevatten
vaak tien tot vijftien mensen. Zij mogen
het kamp niet verlaten en zijn gedoemd
tot stilzitten en afwachten.
Als ik door het kamp loop, staren vluchte
lingen mij na. Een man spreekt mij aan,
maar ik kan hem niet verstaan. Een jonge
vrouw, die haar kind zoogt, probeert te
lachen, maar het lukt haar niet erg. Ik voel
me een indringer.
In de week die volgt, bezoek ik nog vier
van zulke vergaarbakken van menselijke
ellende. In sommige daarvan is de situatie
beter, maar nooit veel. Er zijn veel zieken.
Malaria, buikloop en, in een kamp in het
noorden, tyfus. Weet de wereld dat deze
kampen bestaan? Aranyaprathet: 3739
Cambodjanen. Kamput: 2201 Cambodja
nen. Ban Vinai: 13.444 Laotianen. En de
grootste van allemaal: Non Khai, bijna
17.000 Laotianen.
Mekong
En er komen steeds meer vluchtelingen.
Non Khai bijvoorbeeld krijgt er maande
lijks zeker tweehonderd bij. Honderden
anderen halen het niet, worden neerge
schoten op de vlucht of verdrinken tijdens
de gevaarlijke oversteek van de brede
Mekong-rivier, die hier de grens met Laos
vormt. In Non Khai praat ik met Phay-
boun Saosaykhong, een 30-jarige student
uit Vientiane. Waarom is hij gevlucht
„Omdat de universiteit werd leeggehaald.
Ik zou op transport worden gesteld naar
het binnenland. Ik ben 's nachts de rivier
ingedoken. Na drie kwartier zwemmen be
reikte ik de Thaise oever. Nu zit ik hier.
Kunt u mij verder helpen?"
Die vragen zijn het ergst Overal, in alle
kampen, komen vluchtelingen op mij af en
vragen uit welk land ik kom.
„Nederland"
„Neemt Nederland vluchtelingen op?"
„Nee, reken daar niet op."
„Maar Nederland heeft vorige maand toch
Vietnamezen geaccepteerd?"
tussen de2e twee landen in. Daarom ligt
de enige vluchtweg voor Vietnamezen mo
menteel over zee. Wrakke bootjes, volge
pakt met vluchtelingen, steken de Golf van
Siam over en arriveren in het zuiden van
Thailand.
De Thaise regering wil die vluchtelingen
niet Zij verbiedt hen zelfs aan wal te
stappen, bang als zij is voor nieuwe stro
men Vietnamezen. Op 14 oktober lagen er
zo voor de Thaise kust 59 bootjes met aan
boord 671 vluchtelingen. Ondertussen doet
het hoge commissariaat van de NV voor
vluchtelingen alle mogelijke moeite om
voor deze Vietnamezen toegang tot Thai
land of enig ander land te krijgen.
Thailand zit tot over haar nek in de vlucht
elingenproblemen. Het liefst zou het land
zien dat de vluchtelingen terugkeren naar
waar ze vandaan komen. Voor sommige
Vietnamezen en voor een aantal Laotianen
behoort dat wellicht ook wel tot de moge
lijkheden. Maar dat de Cambodjaanse
vluchtelingen niet terug kunnen, staat vrij
wel vast. Het Cambodjaanse regime neemt
een veel harder standpunt in ten opzichte
van de uit het land gevluchten, dan de
regimes van Laos en Vietnam.
Definitief blijven
Het hoge commissariaat der VN voor
vluchtelingen probeert Thailand ervan te
overtuigen dat althans een flink deel van
de 76.000 vluchtelingen definitief in Thai
land zal moeten blijven. Schoorvoetend
lijkt Thailand nu bereid dat te erkennen.
Maar officieel zal zij dat pas doen als blijkt
dat de mogelijkheden voor de vluchtelin
gen om naar huis terug te keren, of om
naar derde landen te emigreren, uitgeput
zijn.
Onder de vluchtelingen zelf trof ik weinig
enthousiasme aan voor terugkeer naar
huis. Angst voor respressailles was daar
niet vreemd aan. Het liefst willen zij naar
Amerika of Europa. En zij blijven daarop
hopen, ondanks aat die emigratiemogelijk
heden er vrijwel niet meer zijn. In de
laatste anderhalf jaar hebben 31.000
vluchtelingen Thailand verlaten. Meer dan
de helft ging naar de Verenigde Staten.
Ruim 11.000 werden door Frankrijk opge
nomen, dat nog voor zolang het duurt
circa 500 vluchtelingen per maand ac
cepteert
Maar de Verenigde Staten stoppen ermee,
zo verzekerde een hoge Amerikaanse di
plomaat mij. „Wij hebben genoeg gedaan.
Sinds de val van Saigon hebben wij 150.000
vluchtelingen opgenomen, van wie 130.000
Vietnamezen, die rechtstreeks naar Ameri
ka zijn vertrokken".
Voor verreweg de meesten van de 76.000
vluchtelingen die nog in Thailandse kam
pen verblijven, zal emigratie dus wel een
droombeeld blijven. Een aantal hunner zal
op den duur naar hun eigen land terugke
ren, maar de rest wat moeten zij? Hun
aantal wordt geschat op zeker 35.000. De
meesten zijn boeren. De intellectuelen en
de beter gesitueerden wisten hun weg naar
Amerika en Frankrijk wel te vinden.
Oplossing
David Jameison, VN-veldofficier:
„Aan noodhulp moet een einde ko
men".
„Ja, maar dat waren er slechts 54. Asje
blieft, denk niet dat ik hier ben om vlucht
elingen naar Nederland te halen."
„Maar waarom ben je dan hier?"
„om te schrijven."
„oh, om te schrijyen..."
Tientallen malen gaat het zo. En aan het
eind van de week, als we terug zijn in
Bangkok en we praten met dr. Cesar
Berta, die in Thailand namens de VN de
belangen van de vluchtelingen probeert te
behartigen, zegt hij: „De komende weken
zullen, dat weet ik nu al, honderden brie
ven komen van vluchtelingen die willen
dat ik moeite doe om hen naar Nederland
te krijgen. Een gevolg van jullie bezoek".
Maar Nederland neemt alleen de allererg
ste gevallen. Zoals die 54 Vietnamezen vier
weken geleden. Vietnam grenst niet direct
aan Thailand. Als een ondoordringbare
buffer ligt het communistische Cambodja
De oplossing die voor. de hand ligt is
dezelfde als die tien jaar geleden gevonden
is voor de Tibetaanse vluchtelingen in
India. Ruim 30.000 Tibetanen hebben de
afgelopen jaren in India een nieuwe wereld
gevonden. Zij zijn door een aantal westerse
landen, met name Nederland, geholpen
zichzelf een agrarisch bestaan te verschaf
fen. De Tibetanen hebben geen hulp meer
nodig. Zij kunnen nu voor zichzelf zorgen.
Het hoge commissariaat beschikt over eni
ge fondsen, die echter nauwelijks voldoen
de zijn om de vluchtelingen een dak boven
hun hoofd te geven en hen te voeden. Die
voedig is minimaal: 500 gram rijst per dag
(kinderen 250 gram), en per maand ander
halve kilo vlees, anderhalve kilo gedroogde
vis en twee kilo groenten. Aan voedsel kost
elke vluchteling 50 cent per dag.
„We kunnen van de westerse wereld niet
verwachten dat zij jaar in, jaar uit geld
blijft geven om deze mensen alleen maar
te voeden. Daar moet een einde aan ko
men. Het geld dat er is moet gebruikt
worden om de vluchtelingen definitief mid
delen van bestaan te geven. Ik heb goede
hoop dat misschien volgend jaar al kan
worden begonnen met het bouwen van
nederzettingen voor vluchteingen in Thai
land", zegt Jameison, een 26-jarige energie
ke Schot die toezicht houdt op de vluchte
lingenkampen in het oosten van Thailand.
De actie die deze week in Nederland voor
de vluchtelingen wordt gevoerd, gaat ook
van dit principe uit Vluchtelingen moeten
in staat worden gesteld voor zichzelf te
zorgen, zodat na verloop van tijd aan de
hulp een einde kan komen. Het experiment
met de Tibetanen in India heeft bewezen
dat dit kan.
Op dit moment zijn vergaande onderhan
delingen aan de gang met Thailand. Het
onderhandelingspakket lijkt veel op wat
voor de Tibetanen in India bereikt is.
Thailand moet grond beschikbaar stellen
voor nederzettingen voor vluchtelingen, die
hun boerenbestaan weer moeten kunnen
opvatten.
Anderzijds moeten de maatregelen die
voor de vluchtelingen getroffen worden
ook ten goede komen aan de plaatselijke
bevolking in de omgeving van die nederzet
tingen. Medische voorzieningen in de ne
derzettingen bijvoorbeeld zullen niet alleen
toegankelijk mogen zijn voor de ex-vlucht-
LEIDSE COURANT,
DINSDAG 26 OKTOBER 19761!
Vluchtelingen, gedoemd tot stilzitten en afwachten.
De Nederlandse hulpaktie van deze week
richt zich op 30.000 vluchtelingen in de hele
wereld, van wie 20.000 in Indo-China: Thai
land, Laos, Cambodja en Vietnam. Be
stuurslid van de stichting „vluchteling
1976" is mr. C. Brouwer, de vertegenwoor
diger in Nederland van de hoge commissa
ris der VN voor vluchtelingen. Hij is ook
de stuwende kracht geweest achter de
grote actie van tien jaar geleden, die resul
teerde in een opbrengst van negen miljoen,
waarmee de Tibetanen in India in het
zadel konden worden geholpen. Dit keer
gokt mr. Brouwer op vijftien miljoen gul
den.
„Het is", zegt hij, „een volstrekt reëel plan
om met dat bedrag 30.000 vluchtelingen te
helpen. Gemiddeld is er voor een vluchte
ling ongeveer 500 nodig. Daarmee kun
nen wij voor hem een nieuw bestaan
scheppen. Dat bedrag dekt ook de huisves
ting, voeding in een overgangsperiode en
medische verzorging".
Ik denk terug aan een zondagmorgen, nu
tweeëneenhalve week geleden. In het
vluchtelingenkamp Aranyaprathet ligt in
een hoek van een hut een in lompen
geklede, doodzieke jonge Combadjaanse
boer. Na een tocht van zeventien dagen is
hij net de avond tevoren de grens overge
komen. „Waarom ben je gevlucht?", vraag'
ik hem.
„Mijn dorp", antwoordt hij, „wordt lang
zaam uitgemoord. Als je ongehoorzaam
bent, of als de Rode Khmer vindt dat je
te lui bent, of als je ziek wordt, dan wordt
je meegenomen, het bos in. Je komt niet
meer terug. Ik werd ziek. Daarom ben ik
gevlucht. Ik wil leven. Ik wil werken. Ik
wil vrij zijn".
Rob Ruggenberg
Beperkte groei
Rabo-bank Lisse
LISSE Het bestuur van de
Rabo-bank Lisse stelt in haar
jaarverslag dat het groeitempo
van de bank vorig jaar is ge
remd. Dit zou, aldus het be
stuur, voornamelijk te wijten
zijn aan invloeden van buite
naf. Het bestuur merkt op dat
het economisch klimaat alles
behalve opwekkend was en dat
de vaderlandse economie het
vorig jaar te maken had met de
ergste terugslag sinds de twee
de wereldoorlog.
Toch zijn de bedrijfsresultaten
over het vorig jaar bepaald niet
onbevredigend en bespeurde de
bank een duidelijke toename
van de belangstelling voor de
diverse vormen van financiële
dienstverlening, assurantie en
de verkoop van vakantiereizen.
eingen, maar ook voor de omwonende
Thais.