Je
EURSOVERZICHT
ote belangstelling voor
^NG-leningen
uropese bisschoppenconferentie
gesprak oecumene en „Helsinki
Haagse „Schola Cantorum" houdt gregoriaans in ere
RDAG 23 OKTOBER 1976
LE1DSE COURANT/
)AMRAK
(Van onze financiële medewerker)
rERDAM We zaten weer in de lift. Er is weer spanning
Damrak gekomen. Er werd weer met meer plezier handel
ven. Naast de al een paar weken stijgende obligatiekoersen
deze week ook de aandelenmarkt in beweging. En wel
j dat het algemene ANP-indexcijfer donderdag op 86.1
jdde tegen 82.2 vorige week donderdag en 80.6 een dag ervoor.
moeten we voorlopig van een technisch herstel spreken. Of
il uitlopen op een fundamentele verbetering van de markt
n we afwachten. Zoiets vereist toch ook dat er aan andere
iarden wordt voldaan, dat er zicht komt op een verdergaand
misch herstel, dat het bedrijfsklimaat beter wordt en dat de
nenten van het bedrijfsleven aantrekken,
voorhands moeten we blij zijn met het technisch herstel
lan verschillende krachten hebben meegewerkt. We noemen
n de eerste plaats de dalende rente op de obligatiemarkt,
ng gezet door de dalende tarieven op de geldmarkt. Drie tot
nds geld ligt ruwweg 3 4 procent lager dan een paar
den geleden en zweeft nu rondom de 9 procent,
chzelf houdt deze daling verband met de sterke geldverrui-
de geldpolitiek van de Nederlandse Bank en het sterker
>n van de gulden op de internationale valutamarkt. Een paar
len geleden zat de gulden in de klem en moest de Nederland-'
nk op grote schaal marken en dollars kopen waardoor er
rote geldkrapte ontstond. Nu zien we het omgekeerde. Na
scheiden revaluatie van de Duitse mark en het ongewijzigd
van de gulden blijkt er vraag naar die guldens te zijn. In
K'an verkopen kocht de Nederlandse Bank deze week marken
or er meer geld naar de markt stroomde en de geldruimte
ter werd.
eten overigens afwachten of de kleine revaluatie van de
wel de gehoopte rust zal brengen. Het verwachte effect is
i toe uitgebleven. En als de gulden aan de sterke kant blijft,
rt een speculatie op een revaluatie van de gulden tot de
lijkheden.
iling van het obligatierendement en de daling van de geld-
rente waardoor het op depositorekening plaatsen van geld
under aantrekkelijk wordt, brengt de aandacht weer naar
ndelen, vooral naar aandelen van bedrijven die met gunstige
iten tevoorschijn zijn gekomen. Die aandelen waren zo ver
ers gedaald, dat zij - op basis van het dividend van vorig
gunstige rendementen lieten zien. Hoewel het beleggende
beslist nog niet op grote schaal in de markt was, konden
ersen aantrekken doordat de verkopers hun stukken vasthiel-
Llleen bij sterk gestegen koersen verkochten zij.
IIIIIIIIII1IIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Als wij tot slot nog noemen de betere stemming in Wall Street
waar het Dow Jones gemiddelde van vorige week woensdag tot
afgelopen woensdag weer steeg van 933 tot 955 en voorts het
oplopende koersniveau in Frankfort en wij vermelden dan boven
dien nog dat er ook weer opdrachten op het Damrak van Duitse
kopers kwamen, dan hebben wij alle koersstimulansen wel gehad.
Bij elkaar hebben zij ervoor gezorgd dat de daling van het
koersniveau van de afgelopen weken ongedaan werd gemaakt Er
werd weer een bodem in de markt gelegd. En dat is erg belangrijk
omdat bij menige belegger de mening postvatte dat de aandelen
langzaam maar zeker waardeloos gingen worden.
De stijging van het koerspeil deze week vinden wij bij alle sectoren
terug. Zij het dat die het grootst was bij de internationale fondsen
en bij de groep industriële fondsen. Wij zagen dan ook dat
Koninklijke Olie ƒ5.30 op kon lopen tot 121.50 en Unilever zelfs
ƒ7.80 tot ƒ113,-. Philips verbeterde van ƒ25.40 tot ƒ27.70, AKZO
bleef nagenoeg gelijk in koers maar Hoogovens kon van 39,- tot
41.20 komen, alles op donderdag.
in de industriële hoek waren vele koersverbeteringen te zien
waarvanenkele opvallend. Van de laatste nemen wij voor de vuist
weg wat voorbeelden, alle koersveranderingen van maandag tot
en met donderdag. Heineken plus 12.20, Bols plus 6,-, Schuitema
plus 8.30, Holec plus 10,-, Twentsche Kabelfabriek plus 8,-,
Bergoss plus 9.50, Koninklijke Nederlande Papierfabrieken plus
ƒ6.80, Kappa plus ƒ15.20, Bredero plus ƒ22,-, Audet plus ƒ11,-,
El sevier plus 24,-, Nederlandse Dagblad Unie plus 9,-, Telegraaf
plus 7.50 en de VNU plus 5.30 en nog een enkel voorbeeld uit
een andere hoek: Van Ommeren plus 11.50 en Algemene Bank
Nederland eveneens plus 11.50. Het is allemaal moedgevend.
De stijging van de obligatiekoersen ging ook deze week door
waarbij het opviel dat er ook goede kooplust was voor langlopende
leningen. In een tijd van stijgende rente geeft men de voorkeur
aan kortlopende stukken, maar als de rente daalt, komen de
langlopende stukken met een hoge rente weer op de voorgrond.
De daling van de rente bleek in de eerste plaats uit het stijgen
van de koersen. De 8-jaar lopende 9 1/2 procents Bank Nederlandse
Gemeenten was vorige week donderdag 101.10 en afgelopen donder
dag 103.10. Dit betekent nu, als wij de invloed van de looptijd
buiten beschouwing laten, een rendement van 9.21 procent. De
25-jaar lopende 9 1/2 procents bank Nederlandse Gemeenten steeg
van 100.30 naar 103.50, hetgeen een rendement thans van 9.18
procent oplevert. Tegen deze achtergrond moeten we het verlagen
van de rente van de nieuwe lening van de Bank der Nederlandse
Gemeenten zien. Bij het bekendmaken was de rente 9 3/4 procent
en afgelopen woensdag werd het 9 1/2 bij een uitgiftekoers van
100. Gegeven de rendementen van de uitstaande leningen waren
de voorwaarden van de nieuwe lening nog aantrekkelijk. Men
voorspelde dan ook een gunstige ontvangst.
Een rentedaling die de kapitaalbezitters liever niet zien, zitten voor
velen natuurlijk aantrekkelijke kanten: de hypotheekrente zakt, de
overheid kan tegen lagere rentelasten lenen terwijl ook het bedrijf
sleven als het proces doorzet op lagere tarieven kan rekenen. Dit
zal zeker het geval zijn als de Nederlandse Bank, zoals op de beurs
al geruchten de ronde doen - haar tarieven naar beneden aanpast.
Bij haar overwegingen of een rentedaling noodzakelijk is, zal de
Nederlandse Bank echter op z'n minst ook het rentepeil in het
buitenland betrekken en de consequenties van onze economie en
onze gulden nagaan.
Het was al met al een weekje waarin de animo terugkwam en
het vertrouwen in aandelen weer iets werd hersteld en dat was
erg noodzakelijk.
\—+lore
n.
erdam, 2 okt. Evenals in
lerika wilde het vrijdag op
Damrak niet zo erg vlotten,
de actieve markt kwamen
ningskoersen tot stand die
vrijwel de gehele linie la-
waren dan de slotkoersen
donderdag.
begon 60 cent lager op
16,70, Philips 40 cent op
i,70 en Hoogovens 30 cent
41,20. Unilever zag 1.80
Horen gaan op 111,20 en
Olie 1,20 op 119,60.
moest 1,70 prijsgeven
115,50. Heineken en Natio-
federlanden verloren bei-
1 op 138,50 resp. 76.
de cultuurfondsen kon De-
rich handhaven op 98,20
ar HVA brokkelde een paar
jbeltjes af. Van Ommeren
g 5 lager in andere handen
maar daartegenover ging
leepvaart Unie als enige ac-
fonds omhoog, en wel met
tot 107,50. Kon. Boot
HAL bleven onveranderd,
de banken ging ABN 2
naar 283 en Amro Bank
65,40. De staats-
senmarkt lag er zeer licht
leeld bij.
NG-leningen waren vast ge-
md met stijgingen die oplie-
b tot zo een 80 cent. Vrijdag
ind de inschrijving tegen 100
ft open op de nieuwe 25-jarige
pet BNG-lenihg. De belang-
ng hiervoor is zeer groot.
Gedurende de beurstijd sloegen
ook de staatsfondsen de weg
omhoog weer in, waarbij tot
een halve gulden meer werd
betaald dan aan het begin van
de handel.
De lichte beweging op de lokale
markt in opwaartse richting
donderdag bleek vrijdag een
strovuurtje te zijn geweest. Bij
weer kalme handel zakten nu
de koersen over front wat te
rug. Voor Kappa werd, nadat
donderdag op een gunstig be
richt van het bedrijf hogere
biedkoersen waren opgemaakt,
nu ten opzichte van de laatstge-
dane koers een 18 hogere no
tering opgemaakt. Gunstige uit
zonderingen in de markt war.
ook Jean Heybroek en Stevin.
Veel fondsen moesten echter te
rug. Zo ging er nog eens 10
van de koers van Inventum af
en weer 5 van die van Uni-
kap. De kleinere scheepswer
ven Arnhemsche Scheepsbouw
en Van der Giessen-de Noord
stonden eveneens onder druk,
terwijl grote broer Rijn-Schel-
de-Verolme 2,50 moest inleve
ren. In verhouding flauw waren
ook De Telegraaf, Drentsch-
Overijsselsche Hout, Oce-Van
der Grinten en Nutricia.
De internationals bleven zich ge
durende beurstijd rond de ope
ningskoersen bewegen. Op de
rest van de actieve markt was
er meestal sprake van een nei
ging tot lichte afbrokkeling.
Nieuws uit de bedrijven
DGC-DCC De Amerikaanse
computermaatschappijen Data
General Corporation in South-
boro en Digital Computer Con
trols Inc. in Fairfield hebben
een voorlopige overeenkomst
bereikt over de overname van
DCC door Data General.
Twenthe NV Stoomspinnerij
Twenthe heeft in de eerste zes
maanden van 1976 een verlies
voor belastingen geleden van oa.
1,8 min. (gehele jaar 1975
2,7 min verlies).
ABN Amro De Algemene
Bank Nederland gaat mi.v.
maandag de opslag op de debe
trente verlagen van 3 tot 2 pet
Tot deze verlaging is besloten
op grond van de recente daling
van de geldmarkttarieven en op
grond van de verwachting, dat
de ruimer geworden positie van
de geldmarkt mede door de
daarop gerichte maatregelen
van de Nederlandse Bank van
meer blijvende aard zal blijken
te zijn. Ook de Amro heeft de
opslagrente verlaagd.
DAF Trucks De afdeling Di
rect Export van DAF Trucks
levert nog voor het einde van
het jaar aan Turkije 200 trek
kers van het type PTT 2800 en
100 opleggers met een koelop-
bouw, met een totale waarde
van ruim 25 min.
dienstregeling in werking, die
tot de invoering van de zomer-
tijd in de Benelux, op 3 april
1977, van kracht zal blijven. Het
nieuwe schema wordt t.o.v. de
zomerdienst slechts gekenmerkt
door enkele frequentieverande
ringen en wijzigingen in de
vluchtuitvoering. De KLM zal
gedurende dewin termaanden
110 steden in 70 landen bedie
nen.
Beleggingsfonds van de 7 Het
teleurstellende koersverloop op
vrijwel alle aandelenmarkten
heeft ook het Beleggingsfonds
van de 7 niet onberoerd gelaten.
Het vermogen daalde in het der
de kwartaal van 78,5 min tot
74,5 min en de basiswaarde
per participatie van 9,30 tot
8,82 zo blijkt uit het kwartaal
bericht.
Van Rees De goed gevulde
orderportefeuille van werf van
Rees in Sliedrecht is uitgebreid
met een voorlopige opdracht
van de Bos Kalis Westminster
Group voor de bouw van een
cutterzuiger en een opdracht
voor een cutterzuiger voor Hon
gaarse rekening, zo heeft de
werf bekendgemaakt De op
dracht van Bos Kalis werd ge
gund onder voorbehoud van
overeenstemming over enige na
der uit te werken voorwaarden.-
Paulus de Boskabouter De Toverhoed
door Jean Dulieu
x—19 Nadat Paulus aan de grijp- weg zijn boom was. stopte hij haalde diep adem en zei toen: „Voor
vingers van Eucalypta ontkomen opeens met rennen en zei: „Waarom uit hoed. doe je plicht en breng me
was, had hij het eerste stukje nog loop ik eigenlijk zo hard? Nu ik deze netjes thuis." Toen hoefde hij niets
hard gelopen. De toverhoed had hij hoed in mijn bezit heb, kan me meer te doen. De hoed nam hem
voor het gemak wel op zijn hoofd immers niets gebeuren? Het leven mee, moeiteloos zeilend door het
gezet, maar echt gebruikt had hij wordt een stuk eenvoudiger." Hij grote bos.
hem nog niet. Toen hij echter half-
Suske en Wiske De Raap van Rubens
Lucky Luke „De genezing van de Daltons'
Dargaud S A. 1976
a
kke CU
aitst
ider voorzitterschap van de Franse
rtsbisschop Rocher Etchegaray, heeft
jvoc week de Europese bisschoppen-
;oldi nferentie in Vatikaanstad vergaderd,
n d muit Nederland werd de bijeenkomst
leve jgewoond door mgr Moelier, de bis-
ïop van Groningen,
de agenda stonden de oecumenische
lenwerking in Europa, pastorale sa-
enwerking in Europa en verwezenlij-
ng van de besluiten van de veilig-
idsconferentie van Helsinki over de
chten i
at betreft de oecumenische samen-
êrking is vooral gesproken over het
Vatikaanse dokument, waarin
nische samenwerking op plaatselijk, re
gionaal en landelijk niveau wordt uitge
werkt. De vergadering sprak zich uit
voor nauwere samenwerking met het
congres van Europese kerken, waarin
protestantse kerken van Europa zijn
vertegenwoordigd
Betere samenwerking tussen bisschop
pen en leken zou concreet gestalte kun
nen krijgen via het congres van Europe
se leken, dat in juli wordt gehouden in
Leuven. De vergadering sprak zich ook
uit voor betere samenwerking tussen de
Taden van priesters en de bisschoppen
conferenties.
Aartsbisschop Benelli onderstreepte bij
de bijeenkomst het belang van samen
werking op Europees niveau. Hij wees
hierbij op het onlangs opgerichte infor
matiebureau voor Europese pastorale
vragen in Brussel. De Europese bis
schoppen verklaarden nadrukkelijk, dat
Europese samenwerking niet alleen be
trekking mag hebben op West-Europa.
De tweede secretaris van de Vatikaanse
raad voor openlijke aangelegenheden
berichtte de bisschoppen uitvoerig over
hoe de bisschoppenconferenties de be
sluiten van de veiligheidsconferentie
van Helsinki pogen te propageren. Hij
stelde voor een lijst met prioriteiten op
te stellen.
De Europese bisschoppen spraken te
vens met kardinaal Baggio en aartsbis
schop Hamer, die respectievelijk ver
slag uitbrachten van het werk van de
congregatie van de bisschoppen en de
congregatie voor de geloofsleer.
Aan de Europese bisschoppenconferen
tie konden geen afgevaardigden deelne
men uit Tsjechoslowakije, Roemenië en
Bulgarije. De Hongaarse afgevaardigde
moest wegens ziekte verstek laten gaan.
Kerk en wereld
KORTE METTEN
De hervormde synode zal op
15, 16 en 17 november bijeen
komen in Driebergen. Aan de
orde komen de besluiten en
aanbevelingen van de gezame-
Iijke vergadering van de her
vormde en gereformeerde sy
nodes in september. Ook
wordt, aan de hand van een
verslag van dr. A. van den
Heuvel, een evaluatie gehou
den van de algemene vergade
ring van de Wereldraad van
Kerken. Tevens behandelt de
synode het rapport „Intercom
munie en ambt", dat onlangs
ook op de synode van de gere
formeerde kerken is bespro
ken.
Zaterdag 20 november wordt
ppe
zorpDe Schola Cantorum in Den Haag, die het
aats regoriaans in ere houdt, glijdt geleidelijk aan
ïart aar haar derde lustrum toe. Het moment van
r c lerkomst is echter vager dan het latijn, dat
r d,kij zingt, maar wie verband legt met het
wncilie zit op het goede spoor terug,
pel" Het bleek, dat het gregoriaans terugliep in die
01 ijd. Veel mensen meenden, dat als gevolg van
Oohet concilie het latijn in de eredienst zou
kla Verdwijnen en daarmee het gregoriaans. Het
lam was evenwel zó, dat de mogehjkheid werd
z* geopend de liturgie ook in de landstaal te Zij staan in die mening lang niet meer zo alleen
om! vieren. Er werd een keuzemogelijkheid gescha- als in die begintijd. Zij stellen bijvoorbeeld vast
lei(* Pen, hetgeen overigens wel tot gevolg had, dat hoe ook in reformatorische kring de belangstel-
ho het latijn en daarmee het gregoriaans in de
lrt2( knel dreigde te komen.
9°' Kerkzangers, die het gregoriaans een goed hart vuu, v
j zi toedroegen verenigden zich. Niet uit een afwij- ervan,
wilc
zende instelling tegen de liturgie in de land
staal, maar om het gregoriaans te behouden,
dat zij bovendien positief waarderen als een
middel om diep-menselijke gevoelens uit te
drukken en dat toch nooit vervalt tot sentimen
taliteit. De bewogenheid van het gregoriaans is
een beheerste bewogenheid, zeggen zij. Het is
bij uitstek geschikt om de evangelische bood
schap over te dragen, omdat het de mens
aanspreekt in hoofd en hart.
ling en ook de waardering voor het gregoriaans
is toegenomen. Ook jongeren blijken gevoelig
voor de uitdrukkingskracht en bewogenheid
Zij maken dan ook deel uit van de Schola
Cantorum, die overigens al met al een vrij
kleine groep vormt: vijfentwintig leden. Dezen
maken veelal ook nog deel uit van parochiale
zangkoren en dat legt aan hun activiteit een
zekere beperking op. Maar ze zijn elke eerste
zondag van de maand te horen in de mis van
k -art over tien in de Haagse Pastor van Ars-
kerk en in de vasten en de advent elke zondag
middag om vier uur bij de vespers in de
dekenale St.-Jacobskerk.
En daarnaast, „mondjesmaat" om zo te zeggen,
waar bij tij en ontij de Schola hen brengt:
trouw- en rouwmis, in kerken en kapellen. Men
moet wel eens weigeren. Men kan de mensen
niet te veel belasten. Maar als het kan gebeurt
het, in toog en superpli. Geleend weliswaar,
maar daarom niet minder stichtend en ver
zorgd, al pretendeerd men geenszins een koor
van vakmensen of benedictijnen te zijn.
Men ziet het: zingen staat voorop, het verband
is aan de losse kant, want de Schola is geen
vereniging, zodat de voorzitter (W. Luscuere,
Loenensestraat 51, tel. 32.42.82) eigenlijk geen
voorzitter is en de secretaris (Ch. Blom, Willem
de Zwijgerlaan 60, tel. 54.44.83) eigenlijk geen
secretaris.
Hetgeen niet betekent, dat hij niet graag nieuwe
leden, vooral ook jonge, zou willen inschrijven.
En evenmin, dat de Schola niet dankbaar zou
zijn voor togen, superplis en „libri usuales", die
wellicht ergens in parochies of kerken nog te
vinden zijn. Want zonder toog, superpli en boek
met linten geen „echte" Schola Cantorum.
in de kathedrale basiliek van
St.—Jan in Den Bosch een
plechtige heilige mis van re
quiem opgedragen voor alle
gesneuvelde en overleden mi
litairen. Het initiatief tot dit
jaarlijks gebeuren gaat uit
van de stichting Nationaal
Katholiek Thuisfront.
Bij gelegenheid van de onaf
hankelijkheidsverklaring van
Transkei op 26 oktober ver
spreidt de werkgroep Raciale
Vragen van de Raad van Ker
ken in Nederland de brochure
„South Africa's Bantustans",
geschreven door een deskundi
ge van het Programma ter Be
strijding van het Racisme van
de wereldraad en uitgegeven
bij uitgeverij Kok in Kampen.
De brochure bevat de infor
matie, die de wereldraad
bracht tot zijn afwijzende stel-
lingname tegen de onafhanke
lijkheidsverlening.
Het internationale Paulusge-
nootschap zal in september
volgend jaar een groot opge
zet congres organiseren in
Salzburg over het thema „Een
sociaal en democratisch Euro
pa van morgen". Waarschijn
lijk zullen ook afgevaardig
den uit de communistische
landen deelnemen. Het con
gres zal zich vooral inspannen
voor het overbruggen van de
tegenstelling kapitalisme—so
cialisme en de bijdrage van
de kerk daarin. Zeer geva
rieerd samengestelde commis
sies zijn al met de voorberei
ding bezig, hetgeen ook in
houdt het beleggen van werk
bijeenkomsten in diverse lan
den.
Jeugdraad
bezint
zich op
voortbestaan
De Katholieke Jeugdraad
voor Nederland houdt op 27
november een bijeenkomst
voor allen, die menen dat het
werk van de KJR doorgang
moet vinden. Op die dag zal
worden bezien of en hoe de
KJR kan blijven bestaan.
Op 7 juli liet staatssecretaris
Meijer van CRM de KJR we
ten, dat de jeugdraad met in
gang van 1 januari 1977 niet
meer kan rekenen op subsidie.
Hij zei niet overtuigd te zijn
van de onmisbaarheid van de
KJR en meende bovendien dat
de jeugdraad te weinig men
sen bereikt Ook had hij be
zwaren tegen de bestuurlijke
formule van de KJR
Het bestuur van de KJR ziet
mogelijkheden om ook zonder
subsidie een aantal activiteiten
voort te zetten. Dit zou kun
nen, aldus het bestuur, in de
vorm van een vrijwilligersor
ganisatie, waarbij het bestuur
van de KJR een secretariaat
en financiële middelen kan
aanbieden. Uit de bijeenkomst
van 27 november moet blijken
of er werkelijk behoefte be
staat aan een dergelijke orga
nisatie. De dag wordt gehou
den in het gebouw van de
studentenvereniging SSR, Be-
muurde Weerd Westzijde 3 te
Utrecht van 10.38—16.30 uur.
