1.29
Tweede Kamer achter
„forse loonmatiging"
a:;JeMelW.
Fitwas kan veel
energie sparen
ik
y Fles vanillevla
hele liter van 1.43
Groot aantal
getuigen in
nieuw proces
tegen Frans H.
WERKGEVERS WIJZEN
PRIJSCOMPENSATIE AF
Verkeersbrigadiertjes niet zo erg verantwoord
VVV en NKV zeggen
ociaal statuut NS op
JE
voor
Het MINISTERIE VAN VOLKSGEZONDHEID
Peter Stuyvesant Extra Mild de allerlaagste inteergehalte is
van de 152 onderzochte sigarettenmerken.
jjivO^iNöJJAtjr 10 OlNlOJDJJIV ia/u
EAGlfYA f
(Van onze parlementaire re
dactie)
Den Haag Een meerderheid
van de Tweede Kamer stemt
in met een forse loonmati
ging, omdat het belang van de
werkgelegenheid offers eist.
Zo nodig moet met de lonen
een pas op de plaats worden
gemaakt. Dat lieten de chris
ten-democratische fracties
gisteren weten tijdens de al
gemene politieke beschouwin
gen. Eerder had Van Thijn
(PvdA) gezegd, dat zijn fractie
ook een loonmatiging in het
belang van de werkgelegen
heid aanvaardt.
De stellingname van deze Ka
mermeerderheid is belangrijk
met het oog op het overleg dat
de regering volgende week
met de organisaties van werk
gevers en werknemers zal voe
ren. De vakbonden, die vorige
week al een gesprek voerden
met regeringsgezinde fracties,
voelen weinig voor loonmati
ging.
In de regeringsplannen voor
volgend jaar wordt uitgegaan
van een loonsomstijging van 8
tot 8,5 procent, waarbij dan
voor de gemiddelde werkne
mers een netto loonsverhoging
van 1,5 procent overblijft.
KVP-fractievoorzitter Andries-
sen, vond, dat zelfs die 1,5
procent niet kan. Hij vindt, dat
de regering daar volgende
week in het overleg vanuit
moet gaan. Daarbij kan zijns
inziens bedacht worden, dat
met name de laagste lonen de
laatste jaren belangrijk zijn
verbeterd. De niet-actieven,
zoals aow-ers en pensioentrek
kers, mogen niet de dupe wor
den van de inflatoire loonont
wikkeling van de actieven, zei
Andriessen.
Met Van Thijn vond Andries
sen een aantal werklozen van
150.000 in 1980 onaanvaard
baar. Hij erkende wel, dat de
tijd van volledige werkgele
genheid voorbij lijkt. De na
druk moet nu gelegd worden
op verdeling van de arbeid.
Volgens Andriessen moet er
meer ruimte komen voor in
vesteringen. Daarom valt aan
verdere bezuinigingen bij de
overheid niet te ontkomen. De
nul-lijn, zoals de WD, die
voorstelt, Wijst het CDA ech
ter af, omdat onaanvaardbare
maatschappelijke verstoringen
het gevolg zouden zijn.
Volgens Aantjes (AR) gaat het
bij een herbezinning op de
rijksbegroting niet meer om
afweging van redelijke verlan
gens tegen onredelijke, maar
om het afwegen van redelijke
tegen onredelijke,wensen. Dr.
Drees (DS'70) hekelde het ka
binetsbeleid, dat voor de Ne
derlandse economie verwoes
tend heeft gewerkt. Dr. Ter
louw (D'66) meende, dat niet
de particuliere consumptie be
hoeft te worden vergroot,
maar wel de bedrijfsrende-
menten dienen te worden her
steld.
Zowel Andriessen (KVP) als
Aantjes (AR) lieten duidelijk
uitkomen, dat het kabinet zijn
brugfunctie naar een hechtere
samenwerking tussen progres
sieven en christen-democraten
niet waar heeft gemaakt. De
liefdesverklaring van de WD,
die had laten weten volgend
jaar weer graag te willen
meeregeren, werd noch door
Andriessen noch door Aantjes
beantwoord. Zij lieten aan de
andere kant ook duidelijk uit
komen, dat het kabinet Den
Uyl op zijn laatste benen
loopt.
Evenals Wiegel (WD) liet ook
Aantjes scherpe kritiek horen
op het Defensiebeleid van het
Tamelijk onverwacht lanceer
den de CDA-fracties gisteren
nog een aanval op de ontwik
kelingshulp aan Cuba. Deze
dient te worden stopgezet van
wege het militaire optreden
van Cubaanse strijdkrachten
in Angola. De WD meent, dat
de hulp aan Cuba ons buiten
lands beleid ontsiert.
Twee vliegers neergestorte
Starfighter nog vermist
Een archieffoto van de neergestorte Starfighter van de luchtmachtbasis Leeuwarden.
HARLINGEN (ANP) - Een
Starfighter type F-104 van de
vliegbasis Leeuwarden is gis
termiddag kort na drie uur in
de Waddenzee bij Kornwerder-
zand neergestort. Zoekacties
naar de twee inzittenden heb
ben tot nu toe nog geen resul
taat opgeleverd. Wel werden
ten westen van Zurich in de
Waddenzee enkele wrakstuk
ken, een helm en een schietstoel
gevonden.
De vliegers die vermist worden
zijn de 30-jarige J. Richert uit
Tietjerksteradeel en de 28-jarige
A. Vilijn uit Warga. Opvarenden
van een sportvissersboot heb
ben verklaard dat zij de straal
jager brandend van geringe
hoogte zagen neerstorten. Vol
gens Scheveningen-radio waren
er radiosignalen die duidden op
een ongeluk. Het vliegtuig was
van een normale oefenvlucht op
weg terug naar Leeuwarden.
IEN HAAG (ANP) De huisvrouwen gebruiken over het alge-
leen te veel energie bij het wassen van het witte goed. Alleen
Is de was echt vuil is, heeft de witwas water met een tempera-
ïur van 95 graden nodig, maar in twee van de drie gevallen
in men volstaan met een verhitting tot 60 graden.
Is men de huisvrouwen ertoe zou kunnen brengen hun wasmachi-
zo af te stellen, dat zij de niet zo vuile was (70 procent van
witwasgoed) bij 60 graden wassen, dan zou op de Nederlandse
;e was een energiebesparing van vijftig procent zijn bereikt, wat
!®foeënkomt met 100 miljoen kubieke meter aardgas per jaar.
Tjlolgfns een grote detailhandel zou dit bereikt kunnen worden als
iMBbrikanten een spaarprogramma in hun wasmachines zouden
"Jpfluwen, d.w.z. de machines zouden voorzien van een knop voor
ip-jssen bij 60 graden. Als de wasautomaat eenmaal van- een
Jjergelijk spaarprogramma is voorzien, gaan de huisvrouwen er
emakkelijker toe over zuinig te wassen. Daarom eist dë detailhan-
van al zijn leveranciers, dat zij zulke automaten gaan leveren,,
is al een machine op de markt met een dergelijk programma,
it instituut voor textielreiniging TNO -heeft het wasresultaat
irvan onderzocht. Behalve een energiebesparing van vijftig pro-
ït constateerde, het TNO een vermindering van de chemische
ijtage van katoen met 50 pet, een vermindering van de vergeling
het wasgoed met 14 pet, een vermindering van de vergrauwing
het "wasgoed met 23 pet en een verkorting van de wastijd
et zeven procent.
JTRECHT (ANP) De algemene vergadering van de bedrijfs-
lep Spoorwegen van de vervoersfederatie NVV/NKV heeft
iteren in Utrecht' met grote meerderheid besloten het sociaal
atuut van NS op te zeggen. De vergadering nam tevens een motie
in waarin gesteld werd, dat geen nieuwe cao met NS wordt
fgesloten als niet de voorwaarde is verkregen, dat de vakorgani-
ities beter en sneller worden betrokken bij de besluitvorming
iver reorganisaties bij NS, waarbij arbeidsplaatsen in het geding
het sociaal statuut zijn afspraken vastgelegd tussen NS en de
mden over de hoofdlijnen van het sociaal beleid bij de
lorwegen. De vervoersfederatie meent, dat de directie van NS
de overheid onvoldoende bevoegdheden heeft opgeëist, om het
1972 tot stand gekomen statuut naar behoren te kunnen naleven.
CHAMPAGNE VOOR PUSSICAT
Met hun nummer „Mississippi" heeft de groep „Pussicat" als
eerste Nederlandse formatie de hoogste plaats op de Engelse
hitparade bereikt. Het heuglijke feit werd gisteren in Heemstede
gevierd, waarbij uiteraard de champagne, de bolhoed en de
paraplu niet ontbraken.
Geldig van donderdag 14 oktober t/m 2aterdag 16 oktober
Commissie
onderzoek
P.G.G.M.
ingesteld
ZEIST Een commissie van
onderzoek, waarin zitting heb
ben prof. A. Bel infante, oud-
hoogleraar aan de universiteit
van Amsterdam, drs. R. Zijl
stra, burgemeester van Smallin-
gerland en dr. P. Pels, SER-se-
cretaris, gaat de buitenlandse
beleggingen in onroerend goed
van het Pensioenfonds voor de
Gezondheid, Geestelijke en
Maatschappelijke belangen
(PGGM) doorlichten. De com
missie is door het bestuur van
het pensioenfonds ingesteld.
Het pensioenfonds was in op
spraak gekomen doordat pen
sioengelden door de dochter
maatschappij IOM (Internatio
nale Ontwikkelings Maatschap
pij) op twijfelachtige wijze zou
den zijn belegd in recreatiepro-
jekten in Frankrijk.
OPENING
Prinses Margriet heeft gisteren in Sliedrecht de officiële opening
verricht van „Merwépolder", het medisch-pedagogisch instituut
voor geestelijk gehandicapten. Zij werd o.a. rondgeleid door de
werkplaats, waar de bewoners van het instituut verschillende
werkzaamheden verrichten. v-
KRITIEK OP
KIEZERS
ONDERZOEK
ROTTERDAM - Het als zeer
betrouwbaar bestempelde ver-
kiezingsonderzoek van het VA-
RA-programma „Rooie Haan"
en de Amsterdamse socioloog
drs. De Hondt dat een ware
politieke aardverschuiving in
Nederland te zien gaf (forse
winst voor WD, verlies voor
progressieve drie) is twee dagen
na de publicatie van de uitslag
door een wetenschappelijk me
dewerker aan de sociale facul
teit in Rotterdam als „uiterst
twijfelachtig" bestempeld. Drs.
Foppen heeft ernstige kritiek op
de onderzoekmethoden terwijl
hij grote twijfels heeft over de
betrouwbaarheid van de uit
komsten. Onder andere de
steekproef van 4000 personen,
zóu volgens Foppen in werke
lijkheid een steekproef van vier
maal duizend man zijn geweest.
De Hondt zou slechts twee vra
gen hebben toegevoegd aan het
wekelijkse routineonderzoek
van het Nipo.
Groeiend aantal
kleuterscholen
DEN HAAG (ANP) - In de
periode januari 1975 tot januari
1976 is het aantal leerlingen bij
het kleuteronderwijs toegeno
men met 5300 tot 518.900. Het
aantal scholen steeg met 243 tot
7568 en het aantal leidsters (in-
cl. hoofdleidsters) nam toe van
18.550 tot 19.285.
De gemiddelde schoolgrootte
bedroeg 69 leerlingen tegen 70
vorig jaar. Het gemiddeld aantal
-leerlingen per leidster liep terug
van 27,7 tot 26,9. Bijna alle 4-
en 5-jarigen resp. 94 pet en
98 pet volgden kleuteronder
wijs.
Dit blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statis
tiek. Uit de gegevens betreffen
de het aktebezit blijkt dat van
alle kleuterleidsters en assisten
ten 76 progent in het bezit is van
een akte hoofdleidster en 23
procent in het bezit van een
akte leidster. Voor de ongeveer
7570 hoofdleidsters is deze ver
houding 96 procent en 4 procent
bij de 11.720 als leidster werkza
me personen zijn deze percenta-
ges 64'en 35.
(Van een onzer verslaggevers)
MAASTRICHT In de nieuwe
behandeling van het proces te
gen hoofdverpleger Frans H.
van de Lückerheidekliniek in
Kerkrade zal de rechtbank op
de zitting van 25 oktober om
ringd worden door een groot
aantal getuigen. Het openbaar
ministerie vindt het - gezien de
ontwikkeling van deze straf
zaak - gewenst, dat de getuigen
in de gelegenheid worden ge
steld hun verklaringen onder
ede af te leggen en tevens dat
men in de gelegenheid zal zijn
die getuigen ter zitting vragen
te stellen.
Zoals bekend heeft de recht
bank in Maastricht een nader
onderzoek gelast in de zaak
Frans H. „Het openbaar minis
terie achtte dit onderzoek niet
nodig", zegt de officier van jus
titie, Mr. J. Booster, „Anders
zou ik tegen de verdachte niet
tot tweemaal toe levenslang
hebben geëist."
Op last van de rechter-commis-
saris, zijn 9 (oud)-persorieelsle-
den van de kliniek getest op
kleurenblindheid. Men heeft
hiermee willen nagaan of er bij
de bepaling van de bloedsuiker
gehalten van patiënten uit de
kliniek fouten gemaakt kunnen
zijn. De uitslag van de kleuren-
test is nog niet bekend. Hoofd
verpleger Frans H. wordt ervan
verdacht dat hij minstens negen
patiënten van de Lückerheide
kliniek heeft doodgespoten met
■insuline.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het bestuur van het Verbond van
Nederlandse Ondernemingen en de heer Perquin
van het Koninklijk Nederlands Ondernemersver-
bond hebben gisteren heel nadrukkelijk besloten
niet mee te werken aan een extra prijscompensa1
tie, die volgens de Federatie Nederlandse Vakbe
weging vanaf deze maand moet worden uitge
keerd.
De FNV wil die compensate, omdat de kosten van
levensonderhoud sedert april met 2 procent zijn
gestegen en de werknemers nu in koopkracht
achteruit gaan.
De werkgevers baseren zich op het beleidsstand
punt van de regering, volgens hetwelk de werkne
mer met 20.000 gulden in 1976 in koopkracht gelijk
moet blijven. De twee loonmaatregelen hebben er
toe geleid dat deze inkomenscategorie er iets (0,7%)
op vooruit ging. Deze voorsprong is ook nu nog
niet volledig weggevreten door de prijsstijgingen.
Het VNO wil temeer niet van een extra compensa
tie weten „omdat de inflatie toch al afzwakt".
Over het arbeidsvoorwaardenbeleid volgend jaar
besloot het VNO-bestuur, dat bedrijfstakken en
ondernemingen alle eenzelfde beleid zullen voeren.
Men zal nog een week of vier nodig hebben om
dit beleid te formuleren. Het zal mede worden
bepaald door de uitkomst van de kamerdebatten
deze week over de rijksbegroting.
Dominee
blijft bij
kritiek op
prins
SOESTDIJK (ANP) De
Dordtse gereformeerde
predikant M. Ton, die on
langs in een preek stelde,
dat de rol van Prins Bern-
hard in de Lockheed-affai
re wel degelijk het ver
trouwen van de Nederlan
ders in het vorstenhuis
heeft geschokt, blijft de
strekking van zijn uitspra
ken juist vinden.
Hij verklaarde dit gister
morgen na een ruim twee
uur durend gesprek met
Prins Bernhard op paleis
Soestdijk. De prins had de
dominee, een 53-jarige ex-
legerpredikant, voor dit ge
sprek uitgenodigd.
Dominee Ton meent nu
wel, dat hij sommige onder
delen van zijn preek anders
geformuleerd zou hebben,
als hij op de hoogte was
geweest van bepaalde om
standigheden, die Prins
Bernhard hem nu had ver
teld. Dominee Ton las na
afloop van zijn bezoek aan
Soestdijk een verklaring
voor, die ook door Prins
Bernhard was onderschre
ven. Volgens deze verkla
ring verliep het gesprek
tussen de dominee en de
prins in een open, eerlijke
en onomwonden sfeer.
NEDERLANDSE HUISVROUW MEENT:
DONGEN ANP - Een onder
zoek heeft uitgewezen, dat de
Nederlandse huisvrouw op
het ogenblik minder enthou
siast is over de hulp, die ver
keersbrigadiertjes andere kin
deren bieden, dan elf jaar ge
leden. Verder vinden zij de
bromfiets minder gevaarlijk
dan in 1965 en ook vinden
minder huisvrouwen het erg
als een automobilist na een
paar biertjes achter het autos
tuur plaats neemt.
Dit blijkt uit een onderzoek
onder tweeduizend huisvrou
wen, dat is ingesteld door het
in Dongen gevestigde instituut
voor sociaal-psychologisch on
derzoek en marktanalyse Inte
ract b.v., dat ook elf jaar gele
den een onderzoek onder huis
vrouwen heeft ingesteld. In
1965 u/erden duizend dames
ondervraagd over dezelfde on
derwerpen, maar het doel is
nu: nagaan in hoeverre in be
paalde opyattingen over het
verkeer verschuivingen zijn
opgetreden. Het instituut'
spreekt van landelijk repre
sentatieve steekproeven.
Elf jaar geleden juichten bijna
vier van de vijf (78 pet.) van
de huisvrouwen het toe wan
neer schoolkinderen leeftijdge
nootjes hielpen bij het overste
ken tegen ruim de helft (54
pet.) nu. De mening, dat zoiets
onverantwoord is nam toe, n.l.
van 18 naar 44 pet. Bovendien
vindt nu een minderheid (37
pet.) en toen een meerderheid
(57 pet.) dat verkeersbrigadier-
,tjes twaalf jaar of jonger zou
den moeten zijn. Veranderin
gen zijn er niet alleen ten' aan
zien van verkeersbrigadiertjes.
Zo bleek in 1965 de bromfiet
ser, vergeleken bij andere
weggebruikers door bijna ze
ven van de tien huisvrouw (69
pet) als het meest gevaarlijk
voor het verkeer te worden
gezien, 7 procent noemde be
stuurders van personenauto's.
Nu, in 1976, liggen die percen
tages op respectievelijk 46 en
20. De brommer blijft dus het
grootste gevaar op de weg,
maar minder uitgesproken
dan in 1965, aldus verder het
vergelijkend onderzoek.
Het sinds dat jaar toegenomen
autobezit is trouwens af te lei
den uit de antwoorden op de
vraag, tot welke groep wegge
bruikers men zichzelf rekent.
Zag destijds nog bijna de helft
(49 pet) van de huisvrouwen
zich als voetganger en 12 pro-,
cent als automobilist, nu is dat
resp. 22 procent en 28 procent,
waarbij het opvalt, dat zowel
toen als nu, 44 procent van de
huisvrouwen zich als wegge
bruiker tot de fietsers rekent.
In 1965 vonden drie van de
vijf huisvrouwen (60 pet) het
ontoelaatbaar als een automo
bilist op een verjaardagsfeest
je een paar glazen bier zou
drinken om na afloop naar
huis te rijden. In 1976 is dat
percentage drastisch gedaald:
38 procent vindt een dergelijk
gedrag ontoelaatbaar.
Daar staat tegenover, dat nu
de helft van de ondervraagde
huisvrouwen zegt: het is on
verantwoord maar begrijpe
lijk, een standpunt dat elf jaar
terug bij nog geen kwart (24
pet) vóórkwam. Daaruit zou
kunnen worden afgeleid, dat
het oordeel wat milder is ge
worden, .ondanks alle campag
nes tegen alcoholgebruik door
automobilisten.
Dit geldt vooral voor huisvrou
wen in Zuid-Nederland, van
wie 27 procent spreekt van
„ontoelaatbaar" en 59 procent
van „weliswaar onverant
woord, maar toch begrijpe
lijk", aldus het onderzoek.
CNV wil keuring bouwvakkers
UTRECHT (ANP) - De Hout- n Bouwbond CNV vindt, dat
^erkgevers en werknemers in de bouwnijverheid moeten worden
^P^°ht deel té nemen aan de bedrijfsgezondheidszorg voor de
Dit houdt onder andere in, dat werknemers bij hun eerste intrede
de bouwnijverheid worden onderworpen aan een medisch
onderzoek. Hierbij moet dan worden nagegaan of de bouwvakker
'cnamelijk en geestelijk is opgewassen tegen zijn werk.
up de tweedaagse bondsraadsvergadering stelde de Hout- en
Bouwbond zich gisteren op het standpunt, dat verplichte deelname
moet worden vastgelegd in dc CAO.
Weeroverzicht
Voor morgen wordt rustig
herfstweer verwacht. Een lage
drukgebied waarvan het cen
trum vanmorgen boven Bretag-
ne lag trekt opvullend in ooste
lijke richting weg.
Een bij deze depressie behorend
front bracht in Frankrijk regen-
hoeveelheden die varieerden
van enkele tienden van millime
ters tot ongeveer tien millime
ter.
Een andere storing bracht in het
Alpengebied plaatselijk zelfs
1A2 millimeter regen in vieren
twintig uur tijds.
In onze omgeving zorgt dit lage
drukgebied voor veel bewolking
waaruit hier en daar wat regen
kan vallen. Op de Atlantische
Oceaan bevindt zich een nieuwe
storing die naar verwacht wordt
morgen boven West-Frankrijk
zal arriveren. In het huidige
weerbeeld zal echter nog maar
weinig verandering komen, zo
dat voor morgen op vrij rustig
weer gerekend mag worden,
met in de ochtend plaatselijke
Vooruitzichten voor vrijdag:
Enkele opklaringen, vooral later
ook regen. Micjdagtemperaturen
ongeveer 15 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor vrijdag:
Aantal uren zon: 0 tot 5
Min. temp. omstreeks 10 graden
Max. temp. omstreeks 15 graden
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 60 procent.
Kans op een geheel droog et
maal: 30 procent.
Istanboel
Las Palmas
New York
Tel Aviv
George Washington Presi
dent Ford heeft gisteren een
wetsontwerp getekend op grond
waarvan George Washington ge
promoveerd wordt tot zes-ster-
rengeneraal, opdat de eerste
president van de V.S. verheven
zal zijn boven „alle andere ran
gen van het leger, in het heden
zowel als in het verleden".
