Filter brengt
voor fijnproevers
Bob Marley
The Wailers op tv
De Collaborators
met De blindeman
TELEVISIE VANAVOND
n
gedrag door ingreep
in de hersenen
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
TERUGBLIK
PAGINA 2 DINSDAG 5 OKTOBER 1976 Dl
Daarom willen wij uitsluitend
life-opnamen. En dan nog
liefst eigen produkties. We ge
ven daarbij ook informaties
over de groepen die optreden
en over de begeleidende ver
schijnselen. Dat doen we tot
het nieuws van half tien. Daar
na om tien voor tien de mu
ziek zelf."
De laatste tijd hoort men no
gal kritiek op Bob Marley en
zijn Wailers. Zij zouden de
Mick Jagger en de Rolling Sto
nes van de Reggae zijn en met
rijkdom en roem overladen
niet meer de oprechte vertol
kers kunnen zijn van de pure
reggae, die als een handelsarti
kel over de hele wereld gaat.
Harry de Winter: „Bob Marley
is inderdaad niet ontkomen
aan de trend. In onze opna
men is hij zeer bewogen in de
weer. In hoeverre hij verziekt
zou zijn door succes, daar
gaan we het in de tien minu
ten voor het nieuws over heb
ben."
TON OLIEMULLER
("Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM - De NCRV gaat
twee tv-programma's wijden
aan de psychochirurgie onder
de titel „Onder behandeling".
Dit medisch specialisme houdt
zich bezig met ingrepen in de
hersenen teneinde afwijkend
gedrag en psychoses te corrige
ren. De eerste uitzending kan
men vanavond zien op Ned. I
om 19.55 uur. Op 13 oktober
volgt de tweede aflevering,
waarin ook zal worden inge
gaan op reacties van kijkers.
Reeds eeuwenlang hebben men
sen geprobeerd het gedrag van
andere mensen te veranderen
en aan de normen van de sa
menleving aan te passen. Dat
heet het corrigeren van afwij
kend gedrag. Een groep mensen
die zich met gedragscorrectie
bezig houdt, is de psychochirur
gie. De psychochirurgen bena
deren het probleem vanuit de
volgende gedachte: onze herse
nen zijn het orgaan van waaruit
gedrag wordt veroorzaakt en ge
regeld. Daarom willen zij via
operatieve ingrepen in de herse
nen gewenste gedragsverande
ringen bewerkstelligen. De con
clusies voor deze opvattingen
werden getrokken op grond van
proeven met dieren.
Egon Moniz was in 1935 de eer
ste arts die begon met operaties
bij mensen. Via zijn ingreep, de
lobotomie, sneed hij de verbin-
dingsbanen tussen het voorste
en het achterste hersendeel
door. Moniz wilde zo het gedrag
en de emoties van zijn patiënten
beïnvloeden. Sinds die tijd zijn
er overal ter wereld meer dan
100.000 mensen door psychochi
rurgen behandeld. In al deze
gevallen werd gezond hersen
weefsel weggenomen of vernie
tigd. De laatste jaren is er veel
verzet gerezen tegen deze ma
nier van gedragsbehandeling.
NEDERLAND I
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Van nature
19.55 Tot in 't diepat van je ziel
20.30 The Collaborators
21.20 Filter Furore
NOS
21.35 Journaal
NCRV
21.50 Filter Furore (vervolg)
22.40 Wat bezielt je?
NOS
22.50 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Nationale Hitparade
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.25 Voor de vuist weg
21.35 De gebroeders Hammond
22.25 Televizier Magazine
NOS
23.10 Den Haag Vandaag
23.25 Journaal
DUITSLAND I
18.00 Nieuws uit Noordrijnland-
Westfalen
18.05 Intermezzo
19.15 Hier und Heute
19.45 Grap met Peter Franken-1
stein
20.00 Journaal
20.15 Wat ben ik? quiz
21.00 Jan de Tuitelaar, tv-spei
22.40 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Popeye, tekenfilm
18.35 De Enterprise, tv-tekenserle
19.00 Journaal
19.30 Susannah of the Mounties,
speelfilm (1939)
21.00 Journaal
21.15 Kenteken D
22.00 Apropos Film
22.45 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 De Oniksen
18.05 Wickie, de Viking
18.30 Open school
19.00 Het vri|e woord
19.30 Politieke tribune
19.45 Journaal
20.15 Etta, Wonder Porter
20.40 Kijk mensen
21.30 Kiezen of delen
22.45, Journaal
NEDERLAND I
NOS/NOT
9.30 Schooltelevisie
Teleac
15.00 Sociale verzekeringen, les 3
TROS
15.30 Run, Joe, Runl, afl. 14
15.55 Scapa
16.10 Ren je rot, afl. 36
16.40 Suske en Wiske, afl. 25
17.05 Wij en onze huisdieren
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 Draaischijf
10.30 Dagboek
10.45 Kenteken D
11.30 Het begon overmorgen
12.20 Rondblik
12.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
16.15 Journaal
16.20 Geheimen der zee
17.05 Lapis lazuli
17.30 Protestsongs
17.55 Journaal
DUITSLAND II
16.20 Turn mee!
16.30 Kli-Kla-Klawitter
17.00 Journaal
17.10 Circussensaties
17.40 Draaischijf
BELGIE
NEDERLANDS
HILVERSUM I
P P. 18.19 Uitzending van de Partij van
de Arbeid. AVRO 18.30 Nws. 18.41 Per
saldo. 18.55 Dokumentaire Radiojour
naal NOS. 19 15 (S) Accoord, kroniek
van de amateuristische muziekbeoefe
ning. AVRO 20.00 (S) American Youth
Bicentennial Band and Chorus. 20.30
(S) Hoogtepunten uit operettes. 21.15
(S) Lesuur Moord, hoorspel. 21.35 Rata
touille. 22.30 Nws 22.40 Radiojournaal.
23 00 (S) Dichter bij de muziek 23 20
(S) AVRO Skymaster Show. 23.55 Jour
naal
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.11 Echo. 18.30 (S) Op
Vleugels. 18.50 Verkenning op sociaal
maatschappelijk terrein. 19.00 (S) Zin in
muziek. 19 30 Kerk in meervoud 20.00
Nws 20.05 Overweging 20 15 (S) Bay-
reuther Festspiele 1876-1976 NOS
23.00 (S) met het oog op morgen (23.06
Aktualiteitenoverzicht Radio-TV. 23.20
Den Haag vandaag. 23.52 Even
spannen voor het slapen gaan) 23.55
HILVERSUM III
leder heel uur nws NOS. 18.03 De
Vakaturebank 18.10 (S) NOS-maal met
Frits Spits. VARA 19.02 (S) Poprekon-
struktie 20.02 (S) Nashville 21 02 (S)
Jazz en blues 22.02 (S) Popdonder
2302 (S) Wachten op middornachL
00 02 (S) Nacht-drie-draai. 2 02 (S) Heip
Voor werkers in de verzorgende en i
verplegende beroepen 4 02 (S) De rode
dageraad (voor nachtwerkers) 5.02 (S)
Truck. Programma voor vrachtwagen-
chauffeurs
HILVERSUM I
TROS: 7 00 Nws. 7 02 (S) Bij de tijd
..sein". 7.30 Nws. 7.41 Aktua 8.30 Nws
8.36 Gymnastiek voor de huisvrouw
8.45 (S) Kom er maar eens bij. muziek
en gesprekken. 10.00 (S) Een oude hit
in een nieuwe snit. 10.30 Nws. 10.33
(S) Toerja-Toernee. gevarieerd streek-
programma 11 45 (S) Café-Chantant
12 26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw 12.30 Nws. 12 41 Aktua 13.00 (S)
Hoogtepunten uit musicals. 13.30 (S)
Sport na sport, sportprogramma voor
de jeugd. 14 00 (S) Specialiteiten a-la
carte, muzikaal wensprogramma. 15.00
(S) Als dat zou kunnen, verzoekplaten-
programma. (15.30 Nws). 16.30 (S)
Keerpunt, informatief programma.
OVERHEIDSVOORLICHTING. 17.20 Uit
zending van het Ministerie van Volks
huisvesting en Ruimtelijke Ordening
TROS: 17.30 Nws. 17.32 (S) Aktua-ma-
HILVERSUM II
VARA 7.00 Nws 7 11 Ochtendgymnas
tiek 7.20 In de Roode Cirkel (8.00
Nws9.35 Waterstanden 9.40 School
radio 10.00 Radioweekblad, program
ma voor de vrouw 11 00 Nws. 1*1 03
Johan van Minnen - Ombudsman. 1115
Even .terug draaien oude grammo
foonplaten 12 00 Kruiningen - Centraal
gesprekken 13.00 Nws. 13.11 Dingen
van de dag. 13.30 Een middagje Stoom
radio een programma vol goede
jeugdherinneringen. 16.00 Nws. 16.03
Jodelen in een leren jekkie, hoorspel
116.50 Lichte grammofoonmuziek
17.00 (S) Metropole Orkest. R VU
17.35 In de derde versnelling: voorbe
reiding op de pensionering (1) VARA
17 55 Mededelingen
HILVERSUM III
KRO 7.02 (S) Dne op je boterham
muziek en informatie. 9.03 (S) Pep-op-
drie 10.03 (S) Dne draait op verzoek
Je kunt me nog meer vertellen, verzoek-
verhalen. 12.03 (S) Drie draait tussen
de middag, om de KRO-Kies-Schijf
14.03 (S) Pop-kontakt: de Theo Stok
kink-show. In het tweede uur een spe
cial over Fungus. 15 03 Hitmeesters; de
Vincent-van-Engelen-show. waarin op
genomen aktualiteiten
HILVERSUM IV
NCRV 7 00 Nws 7 02 Het levende -
woord 7 08 (S) Te Deum Laudamus
gewijde muziek 7.30 (S) Preludium
Kamer- en orkestmuziek 9 00 Nws 9.02
(S) Onder schooltijd Programma voor
luisteraars in de school en daarbuiten
10 00 (S) Orkestpalet 11.30 Platen-
nieuws. 12.00 (S) Pianowerken uit de
Romantiek. 12.30-17 00 (S) Bayreuther
Festspiele 1876-1976: Der Ring der Ni-
belungen
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
Niet omdat de reggae-sound al enige tijd in de trend past,
misschien wel omdat dit de muziek is van de allerarmsten
op Jamaica die naar een menswaardiger toekomst willen, maar
in elk geval omdat deze vocale en instrumentale ritmiek puur
ontspringt aan het hart, de bron van alle muziek, brengt
„Filter" van de NCRV vanavond op Ned. I om 21.20 en om
21.50 uur „Bob Marley The Wailers" op het scherm.
Daarmee start de Filter-redac
tie van de NCRV-tv, die al
eerder in Furore-programma's
de liefhebbers aan zich ver
plichtte, tevens een nieuwe
formule. Deze houdt in, dat er
elke maand tijd op tv wordt
uitgetrokken om niet-commer-
ciële groepen aan het werk te
zien en te horen. Het gaat om
muziek, die normaal gespro
ken niet tot hitlijsten door
dringt en ook niet gehuld
raakt in het lawaai van „Top-
pop", ...Losse Groeven" en
..Eddy go round".
Dick van "t Sant, hoofd van de
afdeling waar „Filter" onder
valt: „Die hitprogramma's
trekken vooral veel bekijks bij
de jongere tieners. Naarmate
de muzikale smaak zich ont
wikkelt, ontstaan er andere
luisterbehoeften en dan kom
je terecht bij de liefhebbers,
die je ruim genomen aantreft
bij de 16- tot 35-jarigen. Een
klein publiek, maar als het er
enige honderdduizenden zijn,
zijn wij al dik tevreden. Wij
bedienen daarmee een minder
heid, die niet zo'n boodschap
hebben aan de „Hammonds",
-
die vanavond gelijktijdig op
het andere net staan."
Daarmee dupeer je dan de
jongeren, die zich moeten re
gelen naar het ki jkgedrag van
de ouderen, wanneer die zich
de „Hammonds" niet willen
laten ontgaan?
Dick van 't Sant: „Ja. maar
misschien kunnen de ouderen
voor een keer van de ..Ham
monds afzien. Ook kunnen de
jongeren op een ander adres
gaan kijken. Zouden we „Fil
ter" eerder op de avond heb
ben geplaatst, dan zouden we
tegenover „Toppop" zijn ko
men staan en dan maak je de
keus al helemaal erg moeilijk
voor de jongeren, die aarzelen
tussen commerciële en oprech
te muziek. Wie zowel „Top
pop" als „Filter" willen bekij
ken, krijgen direct een goede
indruk van de verschillen tus
sen deze twee soorten pro
gramma's, die te maken heb
ben met eigenlijk ook twee
soorten muziek. Wij gaan voor
„Filter" niet uit van een hoge
kijkdichtheid, maar als je een
kleine groep intense kijkers
trekt, zit je al gauw goed met
een hoge waardering."
Voor de komende maanden
staan al genoteerd „Poco", Jan
Akkerman met „Kasimir
Lux", „The Commodores" en
Garry Wright, de beide laat-
sten uit Amerika. „Filter" pro
beert zoveel mogelijk eigen op
namen te maken. Bij Bob Mar
ley was dit niet mogelijk, om
dat hij en zijn Wailers de op
namen van film en geluid in
eigen hand willen houden te
neinde het eigen karakter van
sound en groep te garanderen.
Bob Marley werkt onder het
motto: Reggae got soul. Bij het
concert in de Exeter Universi
ty in Engeland ging het om
gezongen gerechtigheid: „Get
up. stand up for your rights,
don't give up to fight". Reggae
leunt tegen de revolutie aan,
met een snerpende gitaar, een
dwingende bas, tegenritme op
drums en conga en het zwel
lende geluid van het orgel, mu
ziek ontstaan in de armoe van
Jamaica, een kruising van
Amerikaanse en Zuidameri-
kaanse stijlen. In de monoto
nie van deze muziek, het balla-
de-achtig herhalen van dezelf
de motieven in variërende rit
men schuilt iets van de heim
wee naar het moederland.
Afrika, een bijna religieuze
verering voor Ethiopië, dat als
een beloofd land wordt erva
ren in negroïde uitingsvormen.
Harry de Winter, de man ach
ter de muziek van „Filter":
„Met dit soort werk hebben we
illlllllilllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
De TROS begint vrijdag
de komische serie „Hotel
de Botel". Hierin speelt An-
drè van Duin (rechts) de
hoofdrol als Koos Overwa-
ter. de broer van Bob (Al-
lard van der Scheer) die
een hotelletje heeft. Ook
Kitty (Ronnie Bierman)
helpt mee in de concurren
tiestrijd tegen twee grote
Amerikaanse hotels
School-tv vraagt meer zendtijd
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De Stichting Nederlandse Onderwijs Televisie
(NOT) heeft aan de NOS gevraagd de zendtijd voor onderwijstele
visie de komende jaren met telkens 10 zenduren uit te breiden.
Ongeveer 9000 scholen beschikken inmiddels over televisietoestel
len. waarvan vooral in het basisonderwijs regelmatig gebruik wordt
gemaakt. In het voortgezet onderwijs neemt de belangstelling de
laatste jaren toe, nu steeds meer scholen de beschikking krijgen
over een videorecorder.
Bezitters van kleme huisdieren,
zoals hamsters, cavia's en witte
muizen, kunnen wellicht iets op
steken als zij morgenmiddag het
tv-toestel aanzetten. Na pro
gramma's als Run, Joe, run.
Ren je rot en Suske en Wiske,
zendt de TROS een programma
over deze dieren uit.
Woensdagmiddag Ned. I, 17.05
In de Canadese serie „The Col
laborators" worden twee bo
maanslagen gepleegd in de Ita
liaanse wijk van Toronto. Hoe
wel de politie over een ver
dachte beschikt, is de zaak niet
eenvoudig. Want de slachtoffers
van de twee aanslagen tonen
geen enkel verband en het mo
tief is zoek. Bovendien heeft
die éne verdachte een water
dicht alibi.
Ned. I. 20.30 uur.
Van nature
Het NCRV-programma „Van
nature", waarin de relatie mens
natuur centraal staat, schenkt
Vanavond aandacht aan bos
branden, het Nederlandse ren
paard, de opvoeding van jonge
huisdieren en een portret van
Harm van de Veen.
Ned. 1.19.05 uur.
Zuidmoluks
„Wat bezielt je" is een serie
korte documentaires over men
sen Vanavond: het verhaal van
John Pesuiima die werd gebo
ren op het Zuidmoiukse eiland
Tanimbar.
Ned. I, 22.40 uur.
Tanja Koen presenteert
„Van nature".
Hammond
Paul Merroney is dus getrouwd,
maar als hij van de huwelijks
reis terug komt, moet hij naar
Amsterdam om de nieuwe Ne
derlandse firma op te zoeken.
Mary Hammond heeft haar twij
fels over haar 15 jaar oude
kleindochter die in Frankrijk op
school is geweest Mary krijgt
bezoek van Ann
Ned. 11.21.35 uur.
Hamsters
Morgenmiddag is Maggie McNeal gast in „Ren je rot"
op Ned. I om 16.10 uur.
Vooral omdat de resultaten in
het gunstigste geval „de aanpas
sing" van de patiënt te zien
gaven en in het ongunstigste
geval zijn of haar vervroegde
dood ten gevolge hadden. Voor-
en tegenstanders bestrijden el
kaar steeds heviger. Vandaar
dat twee programma's van de
NCRV-serie Onder behandeling
hoofdzakelijk zijn gewijd aan
„In het diepst van je ziel".
De psychochirurg gaat ervan uit
dat alle gedragingen worden ge
stuurd door een bepaald cen
trum in de hersenen. Als je dit
centrum geheel of gedeeltelijk
vernietigt, dan vernietig je ook
het ongewenste gedrag. Het pro
bleem is echter dat de ingreep
een groot deel van de hersenen
vernietigt. Weliswaar verdwijnt
meestal het abnormale gedrag,
maar ook een groot deel van het
normale gedrag. De patiënt
werd vaak apathisch en verviel
in een langdurige emotieloze
toestand. Er gebeurde niets
meer.
Al deze zaken waren voor de
maker van het programma,
Henk Mochel, aanleiding om
wat meer over de achtergrond
en te weten te komen. Hij zegt:
„Het is een interessant onder
werp, maar het kent ook zijn
ethische kanten. Mag je iemand
zo maar veranderen? In Ameri
ka, maar vooral in Japan zijn
rellen ontstaan omdat studen
ten het niet eens waren met
wat hun professor op dit gebied
wilde gaan doen".
De Vara startte gisteravond het
nieuwe tv-seizoen, voor zover
het haar aandeel daarin betreft.
Dat er meteen wereldschokken
de veranderingen vielen te con
stateren zou ik niet durven be
weren. Dat kan uiteraard ook
geen eis zijn. Er waren wel twee
nieuwe komische series, waar
van er één, „De volgende pa
tiënt", overigens een teruggrij
pen op een vorig succes inhield.
„Addam's family" daarentegen
was nog nooit vertoond. Naar
het mij wil voorkomen gaat het
hier om een soort „Je kunt het
toch niet meenemen" humor:
duidelijk maar niet al te spiri
tueel.
Er werd verder gestart met een
serie van tien programma's (elk
van een half uur) over Harry,
een jongeling van 19 jaar die
anderhalf jaar geleden zijn Ma
vo haalde en inmiddels wel on
geveer toe is aan zijn dertiende
ambacht, zonder dat er nou di
rect sprake is geweest van even-
zovele ongelukken. Deze eerste
keer konden wij zien hoe hij,
zonder al teveel succes, bij de
boeren ging werken. Maar in de
nabije toekomst komt hij, als ik
mij niet vergis, ook in de bouw.
in de zwakzinnigenzorg, in de
haven en zelfs in het buitenland
terecht. Het nieuwe van deze
serie korte reportages is, dat ze
voor een goed deel, door het
„onderwerp" ervan Harry
dus zelf zijn gemaakt. Zij het
dan onder waarschijnlijk even
nauwgezet als soepel toezicht
van Aart Staartjes en Jaap van
den Broek (sociaal werker). Het
gevolg daarvan is dat men
zoals gisteren al meteen bleek
te maken krijgt met een ongepo
lijst en daardoor wel aardig
soort verslag van het wederva
ren van een brave jongen, die
het in de maatschappij niet erg
meezit en die kennelijk ook we!
een beetje met zichzelf in de
knoop zit. Het is allemaal zeer
uit het leven gegrepen en onop
gesmukt gedaan. Recht voor z'n
raap kun je, onder de gegeven
omstandigheden geloof ik, nog
het beste zeggen.
„Beryl's lot" was natuurlijk zo
gebleven en „Koning klant" had
enige verandering ondergaan in
de presentatie. Dat laatste was
ook het geval met „Achter het
nieuws". Daarin had W. L.
Brugsma zijn intrede gedaan.
En hij is natuurlijk maar dat
kon men allang zien aankomen
een belangrijke aanwinst
voor de actualiteitenrubriek. Hij
is een geroutineerd televisiepre
sentator, een interviewer bij de
gratie van het vak en een man.
die zelf tot een schrandere (en
beknopte) analyse in staat is.
Dat alles bevestigde hij bij deze
gelegenheid direct al in een na
beschouwing over de verkiezin
gen in West-Duitsland.
Herman Hofhuizen
Bob Marley
in het jongste verleden succes
gehad op de radio en ook op
tv met groepen als „Kokomo",
„Sailor", „Dr. Feelgood" en
„Seals Crofts". Op radio en
tv brachten we „Wishbone
Ash" met de vraag aan de
kijkers te laten weten wat ze
ervan vonden. Daar kregen we
niet minder dan 12.000 zeer
bewogen brieven op. We gaan
er van uit, dat play back niets
met muziek te maken heeft.
Muziek is pas muziek op het
moment waarop ze ontstaat.
