pkracht in
^Q77 anderhalf
cent omhoog
Spreiding
P.T.T.
gaat door
Wetenschappelijk onderwijs
moet veel zuiniger
OPENBAAR VERVOER
AFSTEMMEN OP
FEITELIJKE VRAAG
Raamwet over
inkomensvorming
MINISTER
TWIJFELT
NIET...
Humanisering
van de arbeid
Lawine van nota's
over onderwijs
en tuinbouw
Problemen teisteren land
LEIDSE COURAN
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1976
- Op grond van
betreffende
ontwikkelingen
komt het Centraal Plan
tot de conclusie, dat
de koopkracht van
werknemer met
anderhalf procent kan
De kosten van le-
zullen in 1977
- f». met 6,5 pet, wat niet
"•^langrijk minder is dan de
9 pet. van dit jaar
rj., „macro-economische ver
sing 1977" zegt het Centraal
e 3 bureau, dat het maken van
het prognose voor 1977 moeilijk
1 omdat de ramingen
de investeringen met een
onzekerheidsmarge zijn
Gedacht wordt aan
toename van de investerin-
(Van onze parlementaire redactie)
gen in vaste activa van 8 pro
cent. Dit betekent, dat die be
drijfsinvesteringen reeds in de
laatste maanden van 1976 een
herstel moeten laten zien Ver
wacht wordt voorts een produk-
tiegroei van 4,5 pet voor het
totale bedrijfsleven, die gepaard
gaat met een lichte toeneming
van de werkgelegenheid Hier
door daalt de geregistreerde ar
beidsreserve volgens het C. R
B. van 230.000 in 1976 tot gemid
deld 215.000 in 1977. Maar dan
moeten de gunstige veronder
stellingen betreffende de ex
portmogelijkheden (stijging ex
portvolume met 8,5 pet) en de
investeringen wel worden gerea
liseerd.
De lonen zullen in die situatie
totaal met 8 a 8,5 pet kunnen
stijgen. Dat is dan inclusief de
prijscompensatie en tevens een
compensatie op basis van een
„gezuiverde" prijsindex Dat
wil zeggen dat prijsstijgingen
als gevolg van onder meer be
lastingverhogingen niet meer
worden gecompenseerd. Als
men ermee rekening houdt, dat
er voor incidentele loonstijging
1 pet nodig is (dus voor perio
dieke verhogingen en promo
ties), dan kunnen de contractlo
nen met 2 pet omhoog. Van die
2 pet gaat niet veel af, aldus het
CPB, omdat de werknemers be
halve voor de (overloop van de)
BTW-verhoging nauwelijks voor
hogere lasten komen te staan:
de totale sociale premiedruk
blijft vrijwel ongewijzigd en de
belasting verandert voor de „ge
wone man" ook niet
Zijn prognoses samenvattend
komt voor het CPB 1977 naar
voren als een jaar, waarin een
gunstiger beeld voor de volume
bewegingen in onze economie
ontstaat met daarmee gepaard concludeerd, dat de arbeidsin- de financieringsproblematiek
gaande een geringere werkloos- komensquote (het aandeel van van de overheid onverminderd
heid, verminderde prijsstijging de lonen in wat men in Neder- aanhoudt, zo nietgroter wordt,
en gunstiger concurrentieposi- land, allen tesamen, verdient) op Wezenlijke knelpunten blijven
tie. Anderzijds moet worden ge- een zeer hoog peil blijft en dat zich dus voordoen.
Den Haag De spreiding van
de Centrale Direktie van de P.
T, T. naar het noorden gaat
door. Minister Westerterp van
Verkeer stelt dit nog eens na
drukkelijk in zijn begroting-
1977. zonder er verder één
woord meer aan te besteden. Uit
de begroting blijkt, dat de P. T.
T. bijna 90.000 medewerkers
telt. waarvan alleen al bij de
post 38.000 mensen werken.
Het telefoonverkeer is zodanig
toegenomen, dat zo'n tweederde
van het aantal woningen in Ne
derland een telefoonaansluiting
heeft. Toch doet zich het merk
waardige feit voor, dat het tele
foonverkeer nog niet in verhou
ding staat met het aantal tele
foons. De P. T. T. gelooft in dit
verband, dat het telefoonver
keer bij nieuwe abonnees eerst
op gang moet komen.
Voor wat de postgiro betreft is,
zo meent de P. T. T., het verza
digingspunt praktisch bereikt.
Wellicht, dat jongeren hierin
nog enige verandering kunnen
brengen.
Den Haag De arbeidsomstan
digheden moeten worden verbe
terd en de inhoud van taken en
functies moet worden verrijkt.
De organisatie van de arbeid,
inclusief de medezeggenschap
en de wijze van leiding geven,
moeten in de meest gunstige
omstandigheden worden ge
bracht, aldus minister Boers ma
in zijn begroting, die zijn doel
stellingen in dit opzicht om
schrijft in termen als humani
sering van de arbeid, volwaar-
dige werkgelegenheid en socia
le doelmatigheid.
De minister kondigt voor het
komende parlementaire jaar de
indiening van een veiligheidswet
aan. Hij zal in de sociaal-econo
mische raad advies vragen over
een nieuwe wettelijke regeling
voor de arbeids- en rusttijden'
van de werknemers. In deze
nieuwe wetgeving worden de
werknemers zoveel mogelijk op
het niveau van de onderneming
bij de uitvoering betrokken. Dat
gebeurt onder meer door vor
men van samenwerking tussen
overheid en organisaties van
werkgevers en werknemers op
het terrein van het arbeidsmi
lieu.
Van Kemenade niet te remmen
Den Haag De lawine van wetsontwerpen en
nota's die minister Van Kemenade de afgelopen
jaren over het parlement heeft uitgestort, zal ook
het komende jaar niet tot staan komen. In zijn
begroting kondigt de bewindsman opnieuw een
groot aantal stukken aan.
Van groot belang is het wetsontwerp op het basison
derwijs, dat tot doel heeft de drempel tussen kleu
ter- en lager onderwijs te slechten en alle kinderen
van 4 tot 12 jaar in één basisschool op te vangen.
De minister streeft ernaar dit wetsontwerp voor 1
mei volgend jaar bij de kamer in te dienen. In hét
voorjaar komt er een vervolgnota op de veelbespro
ken contourennota, waarin een visie wordt gegeven
op de ontwikkeling van het onderwijs tot het jaar
2000.
Begin 1977 is er een wettelijke regeling te verwach
ten voor het wederzijds overstappen van weten
schappelijk naar hoger onderwijs. Nog dit jaar
komt het wetsontwerp over de studiefinanciering bij
de kamer. Op korte termijn is een voorstel te
verwachten om de machtigingswet voor het invoe
ren van studentenstops met twee jaar te verlengen
tot 1 september 1979.
Verder kan worden gerekend op een nota over het
speciaal onderwijs. Volgend jaar zal ook metterdaad
een begin worden gemaakt met de experimenten
basisschool, middenschool en open school.
ïafhankelijkheid
Millen in fasen
*1 HAAG De regering zet
planmatige voorbereidin-
door om te komen tot een
,n) edige onafhankelijkheid van
Nederlandse Antillen. Zo
de Tilburgse hoogleraar in
Nederlands Staatsrecht en
Vergelijkend Staatsrecht,,
f. mr. J. Jeukens momenteel
onderzoek in naar alterna-
Etajen voor huidige staats-
aari Olijke structuur van de An-
Jn. Er is bovendien een com-
>ie gevormd voor het opstel
van een ontwikkelingsplan
ange tenrtijn op economisch,
mcieel, sociaal en sociaal-
ureel gebied. Deze commis-
komt volgende maand voor
eerst bijeen in Willemstad.
DEN HAAG Hoewel in Nederland per 1
juli 3,7 miljoen personenauto's geregistreerd
stonden, blijft, aldus minister Westerterp van
Verkeer en Waterstaat, het openbaar vervoer
onmisbaar. Maar ook dit vervoer dient aan
gepast te zijn of te worden aan de feitelijke
vraag. Samen met het bedrijfsleven wordt
in dit verband een daarop gerichte beleid
slijn opgesteld.
Dit geldt niet alleen voor het streekvervoer
(waarover de laatste tijd al veel te doen is)
maar ook voor het stedelijk vervoer. De bezet
tingsgraad zal hierbij maatstaf dienen te zijn,
aldus de minister. Bij deze criteria moet ook
het treinvervoer betrokken worden. De minis
ter merkt in dit verband op, dat het openbaar
vervoer zich als een geheel moet presenteren
om zo doelmatig mogelijk te kunnen werken".
Daarnaast zal het gebruik van de personen
-auto zo geregeld moeten worden „dat het
woon-, werk-, en verblijfklimaat met name in
de steden wordt verbeterd", aldus drs. Wester
terp.
Wat de concrete plannen betreft, volgend jaar
komen bij de N.S. onder meer gereed:
het opstelemplacement reizigerstreinen Leid-
schendam-Voorburg.
in 1978 van de Schiphollijn het deel Amster
dam-Schiphol,
op of na 1981 het deel Schiphol-Leiden,
eerste gedeelte Zoetermeerlijn tussen 1977-
1978,
een beslissing in 1977 over de lijn Den Haag
C.S.-Scheveningen kan eveneens in 1977 ver
wacht worden
In het kader van het vervoersbeleid past
volgens de minister ook het inzetten van de
taxi. Helaas zijn, zegt hij in zijn begroting,
de gemeentelijke taxiverordeningen voor wat
dit betreft nog vrijwel nergens definitief aan
gepast. Het verhuur van taxi's'per zitplaats
loopt nog erg moeizaam. Toch zal dit een
onderdeel van de oplossing voor het vervoer
sprobleem kunnen zijn, aldus de minister.
Bovendien zal een en ander de taxiprijs gun
stig kunnen beïnvloeden.
DEN HAAG In de komende jaren moet de toeneming van de
reële arbeidskosten achterblijven bij de groei van de arbeidspro-
duktiviteit. Dit is nodig om het beleidsprogramma tot 1980 ter
bevordering van de werkgelegenheid kans van slagen te geven-
Minister Boersma (Sociale Zaken) heeft dit nog eens in zijn
begroting uitgesproken en eraan toegevoegd, dat het jaar 1976
dankzij de loonmaatregelen een brug heeft geslagen naar lagere
nominale stijgingen van lonen en prijzen in de toekomst. Voor
1977 is een uitgangssituatie geschapen, die goede vooruitzichten
biedt op de zo noodzakelijke matiging van de loon- en prijsont
wikkeling.
Het matigingsbéleid zet overigens het door de regering voorgeno
men actief inkomensbeleid onder druk, zo erkent de minister. Hij
meent, dat een wenselijker inkomensverdeling kan bijdragen tot
bestrijding van de inflatie en bevordering van de werkgelegeheid.
Als instrumenten voor die andere inkomensverdeling noemt minis
ter Boersma het reeds ingediende wetsontwerp Vermogensaanwas-
deling, het komende wetsontwerp op de openbaarheid van Inko
mens en het binne'nkort te publiceren voorontwerp voor een
raamwet op de inkomensvorming.
Door de wet Openbaarheid van Inkomens wordt het mogelijk de
beloningsopbouw zowel van werknemers als van beoefenaren der
vrije beroepen te toetsen aan de norm voor compenseerbare
verschillen. Dat zijn de verschillen, die de regering aanvaardbaar
acht namelijk voorzover die voortvloeien uit inspanningen, waar
mee het inkomen wordt verdiend of uit de offers waarmee dit
gepaard gaat, b.v. arbeidsduur, ongunstige werkuren, onaangename
arbeid e.d. De raamwet Inkomensvorming zal de structuur van
de inkomensvorming en van de inkomensverdeling langs verschil
lende wegen kunnen beïnvloeden.
DEN HAAG Essentieel in het
onderwijsbestel is de verschei
denheid van het schoolwezen.
Het gaat hier om de vrijheid
van de betrokkenen om, binnen
de grenzen van doelmatigheid,
deugdelijkheid en rechtszeker
heid, vooral hun eigen beeld van
mens en maatschappij in de
school tot uitdrukking te kun
nen brengen. Dit zegt minister
Van Kemenade in de toelichting
op zijn begroting voor 1977.
De uitgaven voor het onderwijs
bedragen volgend jaar ruim 18,2
miljard gulden. Dat is 1,2 mil
jard meer dan dit jaar. Deze
stijging is vooral toe te schrij
ven aan salarismaatregelen en
prijsstijgingen. Minister Van
Kemenade heeft echter een fors
aandeel, 453 miljoen gulden,
moeten leveren in de bezuini
ging op de overheidsuitgaven.
Hij heeft de besparingen vooral
gezocht bij het wetenschappe
lijk onderwijs (212 miljoen) en
de scholenbouw bij het voortge
zet onderwijs (95 miljoen).
De onderwijsvoorzieningen voor
achtergebleven groepen zijn bij
voorrang ontzien. Alsook het
aantal Arbeidsplaatsen in het
onderwijs. Van Kemenade ver
klaart, dat de rechtvaardigheid
even essentieel is als de onder
wijsvrijheid. Die rechtvaardig
heid moet worden verzekerd
door het treffen van maatrege
len en stimuleren van ontwikke
lingen, die voorkomen dat be
paalde groepen worden achter
gesteld of achterblijven.
Voor nieuwe maatregelen is op
de begroting een bedrag uitge
trokken van 120,3 miljoen gul
den. Het gaat hier onder meer
om taakverlichting in het kleu
ter- en lager onderwijs, verla
ging van het aantal leerlingen
per klas in het lager onderwijs
(van 33 tot 32), extra financiële
injekties voor de ontwikkeling
van het participatie-onderwijs,
stimulering van het onderwijs in
achterbuurten en achtergeble
ven plattelandsgebieden en de
start van de open school.
Door de verlaging van de leer-
lingenschaal in het lager onder
wijs ontstaan ongeveer 800 nieu
we arbeidsplaatsen voor onder
wijzers. Voor het onderwijssti-
muleringsbeleid worden 100 ex
tra kleuterleidsters beschikbaar
gesteld. In totaal zullen dan 1600
boventalligen in het kleuteron
derwijs les geven op stimule-
ringsscholen.
idt jjkswegen
miljoen
proi
enwl HAAG Minister Wester
van Verkeer en Waterstaat
ïoeul voor 1977 een bedrag van
ft 450 miljoen gulden uitge-
n aken voor de aanleg ep ver-
opdking van een aantal rijks-
Ie cffn. Dit bedrag wordt be
id voor onder meer:
schffiwegen in de nabijheid van
den, Haag 14 miljoen
en swegen in de omgeving van
onjterdam 64 miljoen
swegen nabij Rotterdam
63 miljoen
wegen rond Utrecht 144
wat de vaste oeververbin-
over de Westerschelde be-
laat de minister weten, dat
geen zinnig woord gezegd
worden over het tijdstip
-op hierover een beslissing
f^OIJfnen kan worden.
tra steun voor
iere
fstandigen
HAAG In de eerste
/an 1977 zal voor oudere
tandigen met een structu-
onvoldoende inkomen uit
ijf of beroep en die hun
men niet meer kunnen uit-
ien, een bijzondere regeling
len getroffen. Er zal een
groepsregeling Oudere
«tandigen (ROZ) in het ka-
]yan de Algemene Bijstands
in het leven worden geroe-
Hierbij kunnen zelfstandi-
vanaf 58 jaar met een on-
:ikend inkomen een supple-
iu-ijgen tot het naar con-
ptiemogelijkheden voor
tandigen gelijke niveau van
wettelijk netto-minimum-
voor werknemers.
Visserij
beleid
onder
druk
DEN HAAG Doordat diverse landen hebben aangekondigd hun
territoriale wateren tot 200 mijl uit te breiden, komt het visserij
beleid van de Europese Gemeenschap onder druk te staan. In
de visserijbegroting 1977 schrijft minister Van der Stee dat
gewaakt moet worden tegen aantasting van de visserijrechten.
Zo snel mogelijk moet er een gemeenschappelijk beleid voor de
steunverlening aan de visserij komen. Voor de kleine zeevisserij
duren de moeilijkheden en beproevingen onverminderd voort. Het
nadelig resultaat is vooral te wijten aan het nog steeds niet
voldoende doorwerken van de sanering der bedrijfstak.
DEN HAAG De afgelopen jaren
brachten woelige tijden voor de land- en
tuinbouw, aldus minister Van der Stee
in de Landbouwbegroting 1977. Eerst
was er de oliecrisis, daarna de economi
sche terugslag. Dan was er het natste
najaar en de droogste en heetste zomer
van de eeuw. Klimaat en markten waren
grillig en onvoorspelbaar, stormen teis
terden de bossen.
Het landbouwbeleid heeft, aldus de mi
nister, op die ontwikkelingen ingespeeld.
Hij laat zich in dat beleid leiden door de
volgende uitgangspunten:
een verantwoorde sociaal-economi
sche ontwikkeling.,
waarborgen van een voorziening met»
hoogwaardige agrarische produkten.,
zodanige inrichting van het platteland
dat de verschillende functies ervan het
best tot hun recht komen.
De minister wijst erop dat het oogstjaar
15116 een belangrijk gunstiger beeld'
heeft laten zien dan het slechte jaar
'74/75. Volgens voorlopige berekeningen
lagen de opbrengsten in 15116 bijna 20
percent hoger dan het jaar daarvoor.
De minister acht de ontwikkelingen van
de grondprijs zorgelijk. In toenemende
mate leiden de stijgende grondprijzen tot
financieringsproblemen bij bedrijfsover
name en bedrijfsvergroting.
