^168 CENTIMETERS EN
57 KILO PURE SHOWBIZ
Jank van Amerikaans episcopaat
aan Nederlandse katholieken
Sammy Davis heeft nooit een korte broek gedragen
KORTE
METTEN
Kerk
en
Wereld
Bisschoppen Paraquay organiseren
hulp voor gearresteerden
Gelovigen van Sverdlovsk willen bisschop kwijt
DERDAG 9 SEPTEMBER 1976
LEIDSE COURANT
my Davis jr. heeft nooit een korte
k gedragen. De 50-jarige Mr. Won-
ul van het Amerikaanse entertain
kan er als een van de weinigen
ijn professie prat op gaan dat hij
beetje regelrecht van de luiers in
pote-mannen-kleding is gehesen,
laf z'n derde jaar werd hij al door
Ma Davis de planken op gesleurd
in hun vaudeville-act te figureren,
nenveertig jaar later staat hij er
altijd. In lengte niet zo bar veel
■oeid, maar als artiest een van de
zijdigsten. Zondag 11 september
nt hij een Europese toernee op de
ken van het Amsterdamse Concert-
uw, 168 centimeters en 57 kilo
showbiz.
geleden zond de Duitse televisie
show van de kleine entertainer uit.
imusementsmiljonair kroop erin op
iraatstoel, haalde herinneringen op,
k zich om de scène een andere,
■st modieuze bril op het hoofd te
en liet een van de oudste filmop-
les van zichzelf zien: Een aap van
ventje, acht jaar oud maar met
pdas, gesteven boord en een keurige
er met lefdoekje, een vroeg-ouwe-
je dat overigens griezelig per-
een zang- en dansnummertje op z'n
n voor de te hoge microfoon bracht,
in die TV-show liet Sammy Davis
eens zien waarom hij zich altijd
ïior" is blijven noemen. Vader Sam-
Davis senior was grijnzend en zeer
laan aanwezig om de typisch Ameri-
ns-sentimentele hulde van zijn zoon
Hitvangst te nemen, bekroond met
stevige smakkerd van junior op z'n
Achterdeur
fnmy Davis jr. heeft nooit het vroege
>in van z'n carrière willen verlooche-
Hij is er altijd eerder trots op
veest te stammen uit dat oude enter-
ïersras van zangers, moppentappers,
Itators en tapdansers die van nacht-
naar nachtclub trokken op zoek
ir een boterham met beleg.
zoon traden in de dertiger
en op met een oom als het Wil
stin-trio, een tapdansend vervolg op
eerdere familie-act die een knauw
gekregen in de dagen van de grote
iressie. Ze zaten in programma's met
een beroemdheid als Bill Robinson
als de beste tapdanser ter
reld en bekend werd als Mr. Bojaji-
s. Sammy Davis jr. zingt de naar
binson gemodelleerde ballade nog al-
met een extra brokje sentiment in
met de hoogblonde Mai Britt misschien
te maken heeft met Davis' pogingen
zich los te maken van z'n zwarte origi
ne. Grapjes over dat oog zijn inmiddels
een vast punt geworden in het program
ma van Davis. Bij persconferenties
pleegt hij vooral verslaggeefsters toe te
roepen: „Kunt u die vraag even herha
len? Ik kan u moeilijk zien." Na een
onderhoud met de toenmalige Israëli
sche minister van Defensie Mosje
Dayan, verklaarde Davis plechtig dat
hij een goed gesprek onder twee ogen
gehad had. Het is duidelijk dat Sammy
Davis zich geen zorgen meer hoeft te
maken om opmerkingen in de pers over
z'n uiterlijk, zoals die van een New
Yorkse journalist die hem „Gods lelijk
ste creatie" noemde die „daarna ook
nog eens een klap met een koekepan
op z'n gezicht had gehad". Het zijn
overwonnen problemen voor een van de
meest betaalde entertainers ter wereld.
Dansgevecht
z'n voordracht. Na de oorlog ging Sam
my alleen het amusementspad op. Een
bar moeilijke tijd voor een negér die
best op het toneel de ovaties van een
blank publiek in ontvangst mocht ne
men, maar wel geacht werd stilletjes
door de achterdeur te verdwijnen. In
zijn autobiografie „Yes, I can" vertelde
Sammy Davis hoe hij in die tijd door
de steun van mensen als Frank Sinatra,
Mickey Rooney en andere grootheden
steeds steviger op eigen benen kwam
te staan. Als artiest dan weliswaar,
want privé werd hij in Hollywood al
gauw bekend als een vrolijke stapper
die, altijd met „stariets" om zich heen,
z'n verdiende dollars snel weer in om
loop bracht. Het werd een gedragspa
troon dat spreekwoordelijk werd voor
Sammy en z'n latere vrienden uit de
„clan" met Frank Sinatra en Dean Mar
tin. Nog in 1971 stortte hij in elkaar
tijdens een optreden in Las Vegas en
dokters moesten hem waarschuwen dat
hij binnen drie jaar het loodje zou
leggen als hij niet zuiniger zou omsprin
gen met z'n leven en de alcohol.
Wie Davis' autobiografie nog eens na
leest, valt op dat Sammy's leven altijd
gekenmerkt werd door een drang „er
bij te horen". Hij wilde geaccepteerd
worden tussen en door z'n blanke colle
ga's. De zwarte pers heeft het hem in
het begin van z'n carrière uitgebreid
verweten. Sammy Davis zou teveel „de
blanke" willen spelen, en sensatieverha
len vermelden zelfs dat hij pilletjes
slikte om in die richting bij te kleuren.
Aan de andere kant stikt Davis' auto
biografie van de discriminaties die de
jonge Sammy moest ondergaan. In
dienst, via allerlei brieven van negerha
ters en in z'n werk. Pas toen hij een
maal de zorgen om geaccepteerd te
worden kon vergeten hij was een van
de artiesten die Kennedy uitgebreid
steunden, maar later als Democraat
toch ook achter Nixon ging staan wiens
favoriete artiest hij was kon hij laten
zien ook in de praktijk met de positie
van minderheden in de maatschappij
begaan te zijn. Hij steunde met geld de
Indianen die Wounded Knee bezet hiel
den, in Swaziland wilde hij wel optre
den maar niet in Zuid-Afrika waar geen
gemengd publiek in de zaal zou worden
toegelaten en in de Londense Playboy
club trad hij op ten behoeve van de
kinderen van Biafra.
Sammy Davis noemt zelf z'n grootste
handicap dat hij „een joodse neger met
één oog" is. Een grapje met een ernsti
ger achtergrond, want in 1954 veronge
lukte hij tussen Hollywood en Las Ve
gas met z'n 'auto en om het licht in z'n
andere oog te redden werd één oog bij
hem vervangen door een glazen. Na dat
ongeluk ging Sammy Davis over tot het
joodse geloof, een merkwaardige stap
die evenals z'n kortstondige huwelijk
Als artiest is Sammy Davis dan ook
stukken veelzijdiger dan even riant be
taalde collega's. Sammy zingt, danst,
imiteert nog steeds, kan bogen op een
prima staat van dienst op de film (Spor-
tin' Life in Premingers versie van
Gershwin's „Porgy and Bess", de hip
pie-priester in „Sweet Charity") en wist
niet zo lang geleden het liedje „The
Candyman" hitleven in te blazen. Bij
z'n laatste optreden in Nederland in
1967 (voor een bedrag van 72.000 gul
den, dat inmiddels verveelvoudigd is)
imiteerde hij bovendien nog eens de
typische „loopjes" van Amerika's hel
den van het witte doek als John Wayne,
Robert Mitchum en Gary Cooper. Nog
niet zo lang geleden werd het stuk van
Clifford Odets „Golden Boys" voor hem
omgeschreven tot musical met als
hoofdpersoon een weltergewicht-neger-
bokser in plaats van een Italiaan. Een
musical waarin hij een uitputtend dans
gevecht in de ring moest leveren.
De complete artiest Sammy Davis heeft
sinds geruime tijd een aparte kamer in
zijn Hollywood-residentie moeten inrui
men voor alle medailles, trofeeën en
officiële onderscheidingen die hem ten
deel zijn gevallen. Maar op zijn vijftig
ste verjaardag vorig jaar december was
z'n liefste wens een ouderwets kinder-
partijtje met lauwe prik en een Ameri
kaanse variant op koekhappen. „Nu
weet ik 'eindelijk wat ik gemist heb"
riep Sammy Davis grijnzend. De man
die nooit een korte broek gedragen had,
kon weer even kind zijn.
BERTJANSMA
)bert Kreis In de Steeg
zijn nieuwe programma, waarmee hij in het begin van dit
al veel succes had in Diligentia, verschijnt Robert Kreis op
1,17, 18, 24 en 25 september in het Theater In de Steeg. Legde
ïrt in zijn eerdere programma's vooral een groot talent aan
lag in het imiteren en parafraseren, hij liet zich nadien ook
Iien als een man, die zelf vorm kan geven aan wat aan ideeën
na aanwezig is. Hij beschikt over een sterke toneelpersoonlijk-
die duidelijk in de zaal aanwezig is. Peter Stoops zorgt bij
alles voor een goed stuk muziek.
EX-BEATLE
PLEEGDE
ONBEWUST
PLAGIAAT
New York Ex-Beatle George
Harrison is voor de rechtbank
in New York schuldig geoor
deeld aan het „onbewust" ple
gen van plagiaat Voor zijn „hit"
uit 1970 „My Sweet Lord", zou
hij zijn teruggevallen op John
Macks „He's so fine", uit 1962.
Rechter Richard Owen, zelf
componist, vond dat Harrison
schuldig was aan inbreuk op het
copyright maar, zei hij, „ik ge
loof niet dat hij het opzettelijk
heeft gedaan".
Owen zal op 8 november de
strafmaat bepalen in de zaak
die door „Bright Tunes Music
Corp.", eigenares van het copy
right, tegen Harrison is aange
spannen.
Kunst en kunstenaars
Galerie „Ja" in het Sportfond-
senbad te Wassenaar exposeert
van 16 september t/m 3 oktober
schilderijen van Els de Haas,
schilderijen en prenten van
Frans de Haas, tekeningen van
Gerard Lutz en bronsplastieken
van Peter van der Meer.
De Kleine Stem o.l.v. Thijs Sik-
king geeft op woensdagavond 29
september een concert in de-Ko
ninklijke Schouwburg te Den
Haag, waarbij achtereenvolgens
het kinderkoor, het jeugdkoor
en het jongerenkoor zullen op
treden. Tevens worden op deze
avond voor de eerste maal de
handbellen ten gehoren ge
bracht die zijn geschonken door
het Anjerfonds, dat daartoe
2.500,- fourneerde.
Het Trio Dick Visser, bestaande
uit de gitaristen Dick Visser,
Theo Krumeich en Emile Hop
man, verzorgt op dinsdag 21
september in Theater PePijn
het 281ste Zingende Zolder-con
cert. Op het programma staan
werken van Carl Graun, Sieg
fried Müller, Philippe Gragnani,
Mauro Giuliani, José Sors,
Hans-Georg Lotz, Paul Hinde-
mith, Alfred von Beckenrath,
Jan Maarten Komter en Dick
Visser.
In het Van Gogh-Museum te
Amsterdam wordt van 11 sep
tember t/m 24 oktober een ten
toonstelling gehouden van het
werk van de joegoslavische
kunstenaar Joze Ciuha.
Dr. Willem Mudde geeft op vrij
dag 17 september een concert
op het orgel van de Lutherse
Kerk te Den Haag. Hij speelt
werken van Bach en Walther en
centraal in zijn programma
van Ernst Pepping, de ver
nieuwer van de lutherse kerk
muziek die 75 jaar geleden te'
Duisburg werd geboren.
Het Frans Halsmuseum te
Haarlem exposeert van 11 sep
tember t/m 10 oktober in de
Vishal werk van Benjamins, We
vers, Soemprungsuk, Ligtvoet
en Pander.
Weekagenda
Donderdag 9
september
HOT 20.30 Rosencrantz en Guilden-
stern zijn dood (voorpremière Haagse
Comedie) (J)
Theater Aan de Haven 20.30 Prepara-
dise sorry now (De Appel) (J)
Congresgebouw, 20.15 Éin Abend in
Wien, operettefestival met Rudolf
Schock, Ursula Benz en orkest o.l.v.
Willy Boskovsky.
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van de familie
Willekeur.
Kasteel Duivenvoorde Voorschoten
20.30 Margreet van Gunsteren mezzo
sopraan, Maarten Karres hobo, Adria-
ne Karres-Veelo piano.
Zondag 12 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 De
stern zijn dood (Haagse Comedie) (J)
Theater In de Steeg 20.30 Café chan-
tant met Astrid Nijgh (J)
Theater PePijn 15.00 Jazzconcert
Kwintet Barry Harris (J)
Maandag 13 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 Drie
koningenavond (Globe)
Dorpskerk Voorschoten 20.00 Orgel-
beiaardconcert met Hans van Nieuw
koop. Addie de Jong en kamerorkest
Concertino.
Dinsdag 14 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 Drie
koningenavond (Globe)
HOT 20.30 Wouterje Pieterse (Haagse
comedie) (J)
Circustheater 20.15 De liefde voor de
drie sinaasappelen (Nederlandse Ope
rastichting (J)
Nieuwe Kerk Schevenlngen 20.15 Or
gelconcert Feike Asma.
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van de familie
Willekeur.
Woensdag 15 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 Elektra
(Publiekstheater) (J)
HOT 20.30 Wouterje Pieterse (Haagse
Comedie) (J)
Gemeentemuseum 20.15 Klassieke
muziek uit Noord-lndia (J)
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van de familie
Willekeur. (J)
Theater PePijn 20.30 Ciselore Gerrit
sen in Heb je ons gezien? (J)
Poppentheater Frank Kooman 14.30
De kleine giraffe.
Donderdag 16 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 Butiey
(Haagse Comedie) (J)
HOT 20.30 Woutertje Pieterse (Haagse
Comedie) (J)
Congresgebouw 20 30 Hou jij van mij
of ik van jou? met Luc Lutz en
Simone Rooskens.
Theater Aan de Haven 20.30 De tuin
van het paradijs (De Appel) (J)
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van de familie
Willekeur. (J)
Theater PePijn 20.30 Liselore Gerrit
sen in Heb je ons gezien? (J)
LAK-theater Leiden 20.15 Ik ben geen
kind meer (Jeugd-toneel Genesius)
Vrijdag 17 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 Butley
(Haagse Comedie) (J.)
HOT 20.30 Rosencrantz en Guilden-
stern zijn dood (Haagse Comedie) (J)
Theater Aan de Haven 20.30 De tuin
van het paradijs (De Appel) (J)
Lutherse kerk 20.15 Orgelconcert dr.
Willem Mudde (J)
Congresgebouw Prins Willem-Alexan-
derzaal 20.15 Orkest Stan Kenton;
Toneelzaal 20.30 Hou jij van mij of
ik van jou? met Luc Lutz en Simone
Rooskens.
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van Nde familie
Willekeur. (J)
Theater PePijn 20.30 Liselore Gerrit
sen in Heb je ons gezien? (J)
Theater in de Steeg 20.30 Kabaret
Robert Kreis en Peter Stoops (J)
Pieterskerk Leiden 20.15 Rijnlands
Christelijk Mannenkoor en Oratorium-
koor uit Voorschoten en Zoetermeer.
Zaterdag 18 september
Koninklijke Schouwburg 20.15 De
bosgeest (Haagse Comedie)
HOT 20.30 Rosencrantz en Guilderv
stern zijn dood (Haagse Comedie) (J)
Theater aan de Haven 20.30 De tuin
van het paradijs (De Appel) (J)
Congresgebouw Prins Willem-Alexan-
derzaal 20 30 Residentie-Orkest o.l.v.
Alain Lombard, sol. Liviu Stanese alt
viool (J); Toneelzaal 20.15 Hou jij van
mij of ik van jou? met Luc Lutz en
Simone Rooskens.
Diligentia 20.15 Seth Gaaikema met
Grepen uit het leven van de familie
Willekeur (J)
Theater In de Steeg 20.30 Kabaret
Robert Kreis en Peter Stoops (J)
Theater PePijn 20.30 Liselore Gerrit
sen in Heb je ons gezien? (J)
Poppentheater Frank Kooman 14.30
Sophonijnus, het wijze konijn.
APOLLO 1 (tel. 460340): André van
Duin's pretfilm (a.l.) 2.30, 7.00,
9.15, zo. 2.00, 4.15, 7.00, 9.15. The
stonekiller (18) vr. en za. 24.00.
APOLLO 2 (tel. 460340): The man
from the organization (18) 2.00,
7.30, 9.45, zo. 2.30, 4.45, 7 30, 9.45.
Vereniging voor vrije filmkeuze: De
grote toverstaf. Dag. beh. zo. 12.00
vr en za. ook 0.15. ASTA (tel.
463500): Max Havelaar (14) 2.00,
8.00. BIJOU (tel. 461177): Wan pi-
pel (a.l.) 2.00, 7.30, 9.45, zo. 2.00,
4.15, 7.30, 9.45. La grande bouffe
(18) vr. en za. 0.15. CALYPSO (tel.
463502): Barry Lyndon (14) 2.00,
8.15, zo. 1.15, 4.30, 8.15. Straw-
dogs (18) vr. en za. 24.00. CAME
RA (tel. 467200): Monty Python en
de heilige gr. .gr. .graal (14) 2.00,
7.00, 9.45, zo. 1.30, 4.15, 7.00, 9.45.
La notte (18) vr. en za. 0.15. CI
NEAC (tel. 630637): The party (a.l.)
7.00, 9.30. Woody Woodpecker-fes
tival (a.l.) 11.30, 1.30, 3.30. Phase
IV (18) za. 24.00. CORSO (tel.
467200): One flew over the cuc
koo's nest (18) 2.15, 6.45, 9.30, zo.
1.15. 4.00, 6.45, 9.30. DU MIDI (tel.
855770): The sound of music (a.l.)
8.15, zo. 4.00, 8.15. Benji (a.l.) za.
en wo. 2.00, zo. 1.00 EUROCINE
MA (tel. 667066): De tien geboden
(a.l.) 1.30, 7.30 za. zo. en wo. 3.45,
7.30. Women in love (18) za. 24.02.
Vol gas met Herbie (a.l.) za. zo.
Feike Asma geeft op dinsdag 14
september een concert op het
orgel van de Nieuwe Kerk te
Scheveningen.
en wo. 1.30. Toya het weesmeisje
(a.l.) za. 11.00 KUKHUIS (tel.
651880): Chili-week: Als het volk
ontwaakt do. vr. en za. 8.00. Het
beloofde land, zo. 8.00 Zij zullen
ons niet tegenhouden di. 8.00 Een
minuut duisternis maakt ons niet
blind wo. 8.00 METROPOLE (tel.
392244): All the president's men
(14) 6.45, 9.30 za. en zo. 1.00, 3.45.
6.45, 9.30. ODEON 1 (tel. 462400):
The groofe tube (18) 1.45, 6,45,
9.30. zo. 1.45, 4.15, 6.45, 9.30.
Verraderlijker dan een gifslang (18)
vr. en za. 0.15. ODEON 2 (tel.
462400): Aces high (14) 2.00, 6.45,
9.15, zo. 2.00, 4.30, 6.45, 9.15.
Frenzy (18) vr. en za. 0.15. ODEON
3 (tel. 462400): De 7e compagnie
is weer boven water (a.l.) 2.15,
7.15, 9.45, zo. 2.15, 4.45, 7.15, 9.45
vr. en za. ook 0.15. ODEON-THE
MOVIES (tel. 462400): Tarzoon, de
schande van de jungle (18) 2.15,
7.15. 9.45, zo. 2.15, 4.45, 7.15, 9.45.
OLYMPIA (tel. 454460): Little big
man (14) 2.00, 8.00. PASSAGE (tel.
460977): Family plot (14) 2 00, 6.45,
9.30, za. en zo. 1.15, 4.00, 6.45,
9.30. Kung Fu, de ijzeren man (18)
vr. en za. 0.15. REX (tel. 636747):
The magnificent seven (14) 11.30,
1.45, 4.00, 7.00, 9.30. ROYAL 70
(tel. 462677): Meisjes, die alles slik
ken (18) 2.00, 7.00, 9.30, vr. 2.00,
6.45 ma. 2.15, 8.00 di. en wo. 2.15.
De bloedige vuist van Kung Fu (18)
vr. en za. 24.00. De 13 slavinnen
van Fu Manchu (14) zo. 12.00.
ROYAL OP ZOLDER (tel. 462677):
Oog om oog (14) 2.00, 7.00, 9.30,
zo. 1.45, 7.00, 9.30. ma. di. en wo.
2.15, 8.00. De stalen vuist van King
(18) vr. en za. 24.00. STUDIO 2000
(tel. 542288): Once upon a time in
the West (14) 2.00, 8.00 za. en wo.
8.00. Sjors en Sjimmie en de tover
ring (a.l.) za. en wo. 2.00. DE
UITKUK (tel. 542288): Taxi driver
(18) 2.00, 7.00, 9.30.
LEIDEN
LUXOR (tel. 121239) The Taxi-
driver (18) 14.30, 19.00, 21.15, zon.
14.15, 16.30,19.00, 21.15. CAMERA
(tel. 124919) Once upon a time in
the West (18) 20.; De zotte wereld
van Charlie Chaplin (a.l.) za. wo.
14.30, zo. 14, 16.15; The Graduate
(18) vr. za. 23.30. STUDIO (tel.
133210) One flew over the cuc
koo's nest (18) 14.30,19, 21.15, zo.
14.30, 16.45, 19.00, 21.15. LIDO
(tel. 124130) Mother, jugs and
speed (14). 14.30, 19.00, 21.15, zo.
14.30, 16.45, 19.00, 21.15. TRIA
NON (tel. 123875) André van
Duin's Pretfilm (a.l.) 14.30, 19,
21.15, zo. 14.30, 16.30, 19.00,
21.15. REX (tel. 125414) Meisjes
die zichzelf bedienen (18) 19.00,
21.15; 101 T)almatiërs (a.l.) za. wo.
14.30; De blonde sexmachine (18)
vr. za. 23.30.
j Jlgr. Joseph L. Bernard in, voorzitter van
te e Amerikaanse bisschoppenconferentie,
afh eeft, bij gelegenheid van het 200-jarig
p lestaan der Verenigde Staten, de Neder-
j tadse katholieken bedankt voor hun
ni teun aan de kerk in zijn land. Hij heeft
34 dit gedaan in een brief, die hij „namens
lesfte bisschoppen en de hele katholieke
3,''f em eenschap van de Verenigde Staten"
Sneeft gericht aan kardinaal Willebrands,
95. voorzitter van de Nederlandse bisschop-
.80 leoconferentie.
Mgr. Bernardin gewaagt van de „blijven
de dankbaarheid jegens de kerk in Ne-
le derland voor haar talrijke bijdragen aan
3*het geestelijk en tijdelijk welzijn van de
kerk in ons land en bijgevolg aan de
a" ontwikkeling van de Verenigde Staten
ali
r, ..Gezond geloof en loyaliteit jegens de
kerk hebben de katholieken die van Ne
derland naar Amerika kwamen, geken
merkt", schrijft mgr. Bernardin. „Zij zijn
gevolgd door seculiere en reguliere pries
ters, die hen en anderen pastoraal heb
ben verzorgd zonder zich te sparen".
Mgr. Bernardin herinnert eraan dat in
het jaar 1893 vanuit de abdij van Beme
in Heeswijk (Noord-Brabant) de eerste
norbertijnen, onder leiding van Bernard
Pennings, naar de States werden gezon
den. De Amerikaanse prelaat releveert
ook dat kanunnik Pennings later de eer
ste abt werd van de enige abdij der
praemonstratensers op het westelijk hal
frond: St-Norbert's Abbey in de staat
Wisconsin.
„De familieleden en vrienden die thuis
bleven, terwijl de stoutmoedige immi
granten zee en land overtrokken naar
hun nieuwe woonplaatsen," aldus mgr.
Bernardin, „hebben de jonge kerk in de
Verenigde Staten gevoed met hun gebe
den en giften. Geestelijk en cultureel
hebben de Nederlandse katholieken deze
kerk helpen groeien en bloeien."
Aan het slot van zijn brief geeft mgr.
Bernardin de verzekering dat deze feiten,
samen met het gemeenschappelijk geloof,
een onvergankelijke band tussen de kath
olieken van de Verenigde Staten en die
van Nederland hebben geschapen.
In zijn antwoord schrijft kardinaal Wille
brands dat de Nederlandse katholieken
de broederlijke liefde die zij van de kerk
in de States hebben ondervonden, altijd
op hoge prijs hebben gesteld. „Tezamen
met veel andere Nederlanders hebben zij
in de VS grote kansen gevonden voor de
geestelijke en materiële ontwikkeling van
henzelf en hun gezinnen. Zusters, broe
ders en reguliere en seculiere priesters
hebben in uw midden grote gastvrijheid
ontmeet en de kans gekregen zowel te
ontvangen als bij te dragen. Om deze
redenen zijn wij verheugd en dankbaar
dat onze wederzijdse hulp en samenwerk
ing de mogelijkheid hebben geschapen
tot een bijzondere uitdrukking van de
eenheid en katholiciteit van de kerk",
aldus kardinaal Willebrands.
Prof. dr. Karl Talmer s.j.
heeft aan zijn ruim driedui
zend artikelen en boeken een
..basiscursus van het geloof'
toegevoegd. Hij heeft er tien
jaar aan gewerkt. Zijn nieuw-
ste boek heeft niet het karak-
ter van een katechismus,
maar bespreekt eigentijdse
1 geloofsvragen. Het is zijn be
doeling om het denken van
zijn lezers op gang te brengen.
De basisvraag, die Rahner in
zijn boek bespreekt is: wat is
oen christen en waarom kan
men ook in deze tijd zijn
christen-zijn als intellectueel
gevormd mens beleven.
Een nieuw concilie kan naar
mening van Hans Kueng,
professor in de theologie in
Tuebingen, een dreigend schis
ma in de katholieke kerk voor
komen. Hij zei dit voor de
Westduitse televisie in een ge
sprek over de controverse tus
sen paus Paulus en mgr. Le-
febvre. Op een derde Vati
caans concilie zouden volgens
hem de vraagstukken aan de
orde kunnen komen, die het
tweede concilie niet voldoende
heeft besproken, zoals paus
en bisschopskeuze, geboorten-
regeling, abortus, celibaat, ver
houding kerk-staat en kerk
maatschappij. Hij meende, dat
er in de katholieke kerk ook
plaats moet zijn voor een man
als bisschop Lefebvre.
Wanneer de katholieke bis
schoppen van West-Duitsland
een verkiezingsbrief laten uit
gaan, dan zal die zich beper
ken tot de aansporing om van
het stemrecht gebruik te ma
ken. In geen geval zullen zij
zich uitspreken - ten gunste
van een of andere partij. Al
dus mgr. dr. Josef Homeyer,
secretaris van de Westduitse
bisschoppenconferentie naar
aanleiding van de verkiezin
gen op 3 oktober voor de
Bondsdag. Hij ontkende na
drukkelijk, dat de bisschop
pen een regeringswisseling
zouden wensen, omdat zij in
bepaalde maatschappij-poli
tieke vragen met de FDP/SDP
regering van mening verschil
len.
De aartsbisschop van Colom
bo (Sri Lanka), kardinaal Tho
mas B. Cooray heeft zijn ambt
vanwege redenen van leeftijd
en gezondheid neergelegd. Hij
wordt op 28 december vijfen
zeventig jaar. Sinds 1947 is' hij
aartsbisschop van Colombo
geweest In 1965 werd hij kar
dinaal.
Op initiatief van de bisschop
pen van Paraguay is naar
voorbeeld van het Chileense
vicariaat voor solidariteit een
interkerkelijke commissie
voor hulp in nood in Para
quay opgericht Het secreta
riaat is voorlopig onderge
bracht in het gebouw van de
Paraqnayaanse bisschoppen
conferentie. De bisschoppen
hebben de andere kerken in
Paraquay uitgenodigd aan het
werk van de commissie deel
te nemen.
In een verklaring van mgr. D
Gauto, secretaris-generaal van
de bisschoppenconferentie,
wordt gezegd, dat de interker
kelijke commissie hulp wil
verlenen aan de velen, die zich
in moeilijkheden bevmden als
gevolg van arrestatie. De hulp
is ook bestemd voor de fami
lieleden van de gearresteer
den, omdat dezen meestal on
verzorgd achterblijven.
Bijzondere aandacht wil de
commissie ook besteden aan
de landarbeiders, die tegen
hun wil uit hun dorpen verdre
ven zijn.
De commissie zal bovendien
informatie verzamelen over
het lot der gearresteerden, hun
behandeling en eventuele pro
cessen.
Paraquay is het armste land
van Zuid-Amerika. Ruim de
helft van het land is in het
bezit van 125 grootgrondbezit
ters, onder wie buitenlandse
ondernemingen als Brooke
Bound Liebigs, die 353.000
hectare bezit, en International
Product Cooperation met een
grondbezit van 700.000 hecta-
De regering van generaal Al
fredo Stroessner voert al jaren
een schrikbewind. Vele hon
derden intellectuelen, studen
ten, arbeiders, boeren, pries
ters en buitenlandse missiona
rissen zijn gearresteerd. Coöp
eraties van boeren worden
'door militairen overvallen en
vernietigd. De boeren zelf wor
den bij honderden gevangen
genomen.
In juli 1976 beschuldigde de
bisschoppenconferentie van
Paraquay der regering, dat zij
gevangenen foltert en spoor
loos laat verdwijnen. Alleen in
de maand april werden zes
tienhonderd mensen gearres
teerd. In juni van dit jaar be
sloten de kerkelijke hulporga
nisaties uit Nederland, Duits
land, Engeland, Oostenrijk en
de Verenigde Staten htm fi
nanciële steun aan ontwikke
lingsprojecten in Paraquay
stop te zetten, omdat door
grootscheepse arrestatie van
de medewerkers het onmoge
lijk is het ontwikkelingswerk
voort te zetten.
Tegenover het nationaal en in
ternationaal protest heeft de
regering Stroessner verklaard,
dat er geen sprake is van con
frontatie, maar dat de rege
ring verplicht is op te treden
tegen het geweld van extre
misten en politieke opstande
lingen.
Gelovigen in de Russische
stad Sverdlovsk hebben een
beroep gedaan op dr. Philip
Potter, secretaris-generaal
van de Wereldraad van Ker
ken, om hen van hun bisschop
af te helpen, die naar bun
mening zijn taak niet naar
behoren verricht.
Zij deden hun verzoek in een
brief met 253 handtekeningen,
waarvan Russische dissiden-
.ten een afschrift ter hand stel
den aan westelijke correspon
denten in Moskou.
Het kerkvolk van Sverdlovsk,
een stad van meer dan een
miljoen inwoners, zegt dat bis
schop Kliment het aantal gees
telijken in de stad verkleint,
de diensten inkrimpt en
■slechts zelden zelf de dienst in
de kathedraal leidt.
De briefschrijvers zeggen dat
ze herhaaldelijk naar Moskou
zijn gegaan ora te trachten de
zaak te bespreken met de pa
triarch van de orthodoxe kerk,
maar dat ze hem niet te sn-
ken hadden kunnen
Ook hun brip-
hem niet
