Drum als je je draai
gevonden hebt
Meer
voor
leidingwater
glastuinbouw?
Gaudeamus 1976 leert dat
jongste muziek meer
aansluiting
zoekt bij
tonale tradities
Verlies verwacht
in bloementeelt
Groentetelers
spelen quitte
1971—
DINSDAG 7 SEPTEMBER 1976
LEIDSE COURANT
P.A.J. ENTHOVEN:
Voorzitter P. A. J. Enthoven van de Centrale Coöperatieve
Westlandse Snijbloemenveiling (CCWS) in Honselersdijk ver
wacht voor de Nederlandse bloementelers gemiddeld een
verlies van 12 procent
Dat neemt niet weg dat de veiling CCWS blijft uitbreiden.
Dit jaar is er al 19.000 vierkante meter bijgekomen en op
10 september wordt de eerste paal geslagen voor een uitbrei
ding met 34.000 vierkante meter. Is die gereed, dan beslaat
de veiling een oppervlakte van 145.000 vierkante meter.
J.H.J. REINCKE:
POELDIJK In de Westlandse groenteteelt krijgen naast
de "grote drie": sla, tomaten en komkommers, enkele voor
heen weinig of niet geteelde produkten steeds meer aan
dacht. De drie Westlandse groenteveilingen zullen dit jaar
samen 40 miljoen aan paprika's omzetten, de teelt van
aubergines groeit sterk en op sommige bedrijven komt een
jaarrondteelt van radijs tot ontwikkeling.
Produkten als koolrabi (in het Venlose tuinbouwgebied al
eerder geteeld) en rammenas beginnen zich nu ook in het
Westland aan te dienen. Grote resultaten van hun inspannin
gen verwachten de groentetelers dit jaar niet Voorzitter J.
H. J. Reincke van de veiling Westland-noord ziet aankomen
dat men net zo'n beetje quitte zal spelen.
In de Vara-studio in Hilversum heeft
NOS-voorzitter mr. E. Jürgens zon
dagavond de prijzen uitgereikt die
een internationale jury had toegewe
ien aan vier van de negentien compo
nisten van wie dezelfde jury ingezon
den partituren voor uitvoering had
uitgekozen. De eerste prijs ging naar
de 27-jarige Italiaan Fabio Vacchi
voor een knap en boeiend geschreven,
welluidend en fijn genuanceerd strij-
Aersstuk „Les soupirs de Geneviève"
dat door het Radiokamerorkest onder
Ernest Bour voorbeeldig was ge
speeld.
Ondanks het doordachte schema van
timbres, tijdsduren en harmonieën dat
Vecchi tot uitgangspunt diende, zocht
hij in bouwstof en uitwerking duide
lijk contact met de tonale tradities,
hoe vrij hij daar soms ook mee om
sprong. In dit opzicht was de hoofd
prijs karakteristiek voor de algemene
tendens van deze Gaudeamus-mani-
festatie. De nieuwe muziek die kenne
lijk niet meer vooruit kan met gedurf
de nieuwigheden, wil een brug slaan
naar het verleden zonder uiteraard
alle nieuwe verworvenheden prijs te
geven. Deze natuurlijke ontwikkeling
leidde er in dit geval toe dat elektroni
ca en zelfs tapes er nauwelijks aan te
pas kwamen, dat grafische partituren
en toevalselementen uitzonderingen
werden en dat de experimenten van
het mini-muziektheater allemaal een
nostalgische hunkering verraadden.
De tweede prijs kreeg een ook verre
van experimenteel blaaskwintet „It's
in the air" van Marjan Mozetich, in
Italië geboren maar in Canada opge
leid en woonachtig. Het levendige stuk
heeft een duidelijke persoonlijke in
breng, zoals bleek bij de verdienstelij
ke uitvoering door het Asko-ensemble
onder Cliff Crego zondagmiddag in
thet Amsterdamse Shaffy-theater.
De derde prijs was eveneens met Italië
verbonden want Claudio Bilucaglia
werkt zowel daar als in Joegoslavië.
Hij is een voortreffelijk vakman.
Vroeger hebben andere jury's ook al
werken van hem laten uitvoeren. Nu
eeg hij een derde prijs, niet voqr het
door Maarten Bon uitstekend gespeel
de pianoconcert maar voor „Sospiri",
een stuk dat het Utrechts Orkest aan
vankelijk niet wilde uitvoeren maar
dat na enig geharrewar onder Hup-
perts dan toch een redelijke vertolking
kreeg.
De bezwaren van de orkestmusici te
gen Bilucaglia zijn voor mij onbegrij
pelijk. Zijn muziek is goed gemaakt,
niet gemakkelijk maar ook beslist niet
buitenissig. Wel vind ik dat het ge
bruikte basismateriaal zich niet leent
en te bloedarm is voor zijn breedvoeri
ge uitwerkingen. Dat is echter een
kwestie van appreciatie en beslist
geen grond voor een uitvoeringsboy
cot.
De vierde prijs, de aanmoedigingsprijs
van de AVRO, ging naar de Ameri
kaan Burr van Nostrand, van wie
zaterdagmiddag in de Rotterdamse
•Doelen Susan Allen en Robert Stall-
man een faaie uitvoering gaven van
een duo voor harp en fluit. Voor de
inhoud was het stuk twee keer te lang
en van een 31-jarige mag men meer
verwachten. Wat mij betreft had de
aanmoedigingsprijs mogen gaan naar
"3-jarige Fin Jukka Tiensuu, van
wie het ensemble Pro-Kontra zater
dagavond in het Amsterdamse Con
certgebouw een pittig en soms verras
send kwartet onder de titel „Aspro"
uitvoerde.
Zo zou er over de prijstoekenning nog
meer te redetwisten zijn. Jury en deel
nemers hebben dat gisteren in Biltho-
ven gedaan en zouden dat vandaag
voortzetten. Zondagavond waren er
echter al velen die er vast op hadden
'gerekend dat de eerste prijs zou gaan
naar de Brit Nigel Osborne, niet voor
de muziek voor bas-blokfluit, cello en
tape bij oude foto-dia's die in Amster
dam hun effect misten, maar wèl voor
de beide liederen op Russische teksten
die onder de gezamenlijke titel „The
Sickle" in een bezielde weergave van
de sopraan Anne Haenen met het
Radiokamerorkest in Hilversum verre
weg de meeste weerklank vonden van
alle 21 stukken op de 8 concerten.
Er waren er ook die met reden vonden
dat de Duitser Jürgen Beurle best een
prijs of een aanmoediging had kunnen
krijgen voor zijn „Kontra" voor drie
piano's, een leuk, vitaal speelstuk dat
met een geweldige inzet werd ge
bracht.
Een teleurstelling was dat er maar één
Nederlands werk aan bod kwam. Wa-
'ren er niet meer aanvaardbare inzen
dingen of had alleen Wim de Ruiter
zijn tweede strijkkwartet voorgelegd?
Dit werd zaterdagmiddag door het
Gaudeamus kwartet levendig en ex
pressief gespeeld. Het had als compo
sitie stellig ook kwaliteiten maar het
valt te veel in herhaling en is niet
helemaal gaaf gerealiseerd.
Toen de manifestatie vrijdagavond in
het sjofele Utrechtse Tivoli begon, zag
ik de toekomst eerst somber in. In
„Mutations" imiteert Hodgson Mahler
en Bartok maar het is dan ook het
eerste opus van deze Canadees. Beter
maar toch moeizaam maakwerk bleek
„Diagramma" van Prochènzka, een
Tsjech die als politiek vluchteling in
een Zwitserse machinefabriek werkt
en nog nooit een noot van zijn eigen
muziek had gehoord. Waarom de jury
deze onrijpe stukken voor uitvoering
koos, weet ik niet maar zij deed twee
goede padvindersdaden want de com
ponisten in-spe waren als kinderen zo
blij dat zij in dit kader mochten mee
doen. Dót is wat Maas met Gaudea
mus voor had: geen demonstratie van
meesterwerken maar een werklabora-
torium waar meningen over probeer
sels mogen en moeten botsen. Dat
unieke werk moet blijven, welke ver
gissingen er ook bij worden gemaakt
en in welke situatie de nieuwe muziek
ook komt te verkeren.
Gaudeamus wil in dit verband ook
komen tot een uitwisseling van buiten
landse compositie-studenten. Natuur
lijk kwam Milaan het eerst aan de
beurt. Een magnifiek dubbelblaas
kwintet liet horen hoe docenten aan
het Verdiconservatorium aldaar ge
staag blijven zoeken naar nieuwe
klank- en structuurmogelijkheden.
Hoewel niet spectaculair „nieuw"
vond ik „Actus" van Corghi heel goe
de muziek en „Die Zefiro e Pan" van
Sciarino was best de moeite waard.
Milanese conservatoriumstudenten de
monstreerden daarna hoe knap zij het
vak leren: de uitvoeringen onder de
jonge Vittorio Parisi waren heel goed
en de composities hadden allemaal
wel wat aantrekkelijks, zelfs die van
Ben Omar met zijn goochel-attributen
en zijn in een kuip water ondergedom
pelde gong.
Nederlandse muziekstudenten deelden
het programma met hun Milanese col
lega's. Charles van dér Leeuw bleef
in zijn „Confession in shadows" ste-4
ken in een Schönberg-achtig expres
sionisme maar treffend vond ik „Mei",
een goed stuk voor fluit en vier strij
kers van, Alex Manassen.
Natuurlijk is het onmogelijk alle uitge
voerde werken te bespreken. Wel moet
worden opgemerkt dat de prijstoeken
ning uiteraard slechts een relatieve
betekenis heeft. Ten eerste was het al
bijna onmogelijk in korte tijd uit on
geveer 200 inzendingen er 20 tot 25 te
selecteren maar bovendien was de uit
voeringskwaliteit vaak zo verschillend
dat men zich gemakkelijk kon vergis
sen in de intrinsieke waarde van de
compositie. Men moest zich verweren
tegen overwaardering als gevolg van
een suggestieve vertolking en tegen
onderwaardering omdat de uitvoeren
den de stof slechts middelmatig be
heersten.
Maar al is geen enkel concours hele
maal en voor iedereen bevredigend, ér
gaat stellig een belangrijk stimulerend
effect van uit Dat heilzame effect is
ook bij Gaudeamus 1976 opnieuw ge
bleken. j. KASANDER
NAALDWIJK - De zoetwa
tervoorziening voor de glas
tuinbouw in het Westen van
ons land heeft zich dit jaar als
bijzonder onbetrouwbaar ge
karakteriseerd. Vandaar dat
enkele tuinbouwbedrijven op
leidingwater zijn overgescha
keld. Hierbij speelt het erva
ringsfeit dat leidingwater
geen virus bevat eveneens een
grote rol. Tot dusver betreft
het nog speciale bedrijven,
zoals plantenkwekerijen en
veredelingsbedrijven. Indien
het waterleidingbedrijf in
staat is het zoutgehalte zo
rond de 80 mg te krijgen,
wordt het voor de tuinders
interessant, zo meent de heer
Sonneveld van het Proefsta
tion te Naaldwijk. De telers
zullen dan wel over een bas
sin moeten beschikken, want
aftappen op elk willekeurig
tijdstip is er niet bij.
Onlangs ging plantenkweker
Duijvestijn in Honselersdijk
over op leidingwater. Hij liet
een bassin in de kas aanleg
gen. Aannemer Van Antwer
pen, eveneens uit Honselers
dijk, klaarde het karwei. De
heer Duijvestijn mag alleen 's-
nachts het bassin, 350.000 m3,
bijvullen. Overdag kan dat al
leen na telefonisch overleg.
Deze plantenkweker heeft uit
gerekend dat het leidingwater
hem drie kwartjes per liter
kost. Het gaat hier om een
jaarkontrakt.
Speciale bedrijven gaan over op leidingwater
Volgens de heer J. Walma, di
recteur van de Westlandse
Drinkwaterleiding NV te Mon
ster, zijn de tuinders welkom.
Al zou de capaciteit van zijn
bedrijf wel verdrievoudigd
moeten worden, indien werke
lijk alle tuinders in het betref
fende gebied op leidingwater
willen overgaan. Zo'n vaart zal
het wel niet lopen. Binnen een
jaar of vier vijf hoopt men
in Monster het zoutgehalte
aanzienlijk te hebben terugge
bracht. Normaal ligt dit op
160- 170 mg. De in de toekomt
te hanteren EEG-norm komt
uit op 150 mg. De heer Walma
hoopt echter beneden de 100
mg uit te komen.
Meer- tuindersaansluitingen
zullen het leidingwater niet
goedkoper maken, aldus de
heer Walma. Dit vanwege de
extra benodigde investerin
gen. Het regelmatige overleg
tussen het Naaldwijkse Proef
station en de Monsterse Wa
terleiding NV brengt wellicht
in de nabije toekomst nieuwe
mogelijkheden voor het ver
krijgen van betrouwbaar giet-
water.
Eerste kamerlid Elfferich
(ARP) heeft onlangs antwoord
ontvangen op de vragen die
hij aan Minister Westerterp
van Verkeer en Waterstaat
heeft gesteld. Met name drong
de heer Elfferich aan op een
snelle aanleg van het zoetwa
terkanaal Maarssen-Bodegra-
ven. Dit als verlengstuk van
het geprojecteerde zoetwater
kanaal Waddinxveen-Voor-
burg. Beide kanalen zijn vol
gens de betreffende water
schappen nodig voor een vlot
te en voldoende aanvoer vap
zoetwater uit het IJsselmeer
via het Amsterdam-Rijnka
naal.
Oplettendheid
Minister Westerterp erkent dat
de grootste oplettendheid ver
eist is voor de kwaliteit en
kwantiteit van de watervoor
ziening. Niet alleen in West-
Nederland, maar in ons gehele
land. De bewindsman wijst
echter een beslissing op korte
termijn over de aanleg van het
kanaal Maarssen-Bodegraven
van de hand. Gezien de steeds
hogere kosten dient een kos-
ten-baten balans opgesteld te
worden. Ook technische zaken
zullen opnieuw in studie wor
den genomen door een daartoe
ingestelde werkgroep.
Het antwoord van de Minister
is uiteraard met teleurstelling
in tuinderskringen ontvangen,
omdat iedere nieuwe studie
verdere vertraging meebrengt
van de reeds meer dan tien
jaar oude plannen. Deze jong
ste ontwikkeling zou er we
ieens sterk toe bij kunnen dra
gen dat het aantal waterbas
sins in het Westland en de
Kring sterk toeneemt.
Drukkerij te Zaanck
