Moordbrigades Argentinië doden priesters uit wraak
Vier van de tien mensen
geloven in UFO's
Ideeënbussen leveren duizenden
uitdenksels per jaar op
Kardinaal
Wyszynski
biedt zijn
ontslag aan
Brian Faulkner
verlaat N-Iers
politiek toneel
Ontruiming
kraak
panden
6 jaar voor
wurgen van
weduwe (68)
ROTTERDAM (ANP) De
rechtbank in Rotterdam
heeft gisteren de 29-jarige
glazenwasser Theo S. ver
oordeeld tot zes jaar ge
vangenisstraf met aftrek
van voorarrest voor het
wurgen van een 68-jarige
weduwe. Twee weken gele
den eiste de officier van
justitie zeven jaar met af
trek.
De man was op 14 mei j.l.
na een bezoek aan een
buurtcafé met de weduwe,
die regelmatig hetzelfde ca
fé bezocht, naar haar wo
ning gegaan. Na nog wat
gedronken te hebben zou
de vrouw zich plotseling
hebben uitgekleed. Nadat
de vrouw zich op zijn ver
zoek weer had aangekleed
had zij Theo de deur gewe
zen. Toen werd ik zo
kwaad en heb ik haar bij
de keel gegrepen, verklaar
de hij veertien dagen gele
den op de zitting. Volgens
het psychiatrisch rapport is
de man volkomen normaal
en volledig toerekenings
vatbaar voor zijn daden.
JDAG 20 AUGUSTUS 1976 LEIDSE COURANT
Buenos Aires Argentijnse moordbrigades hebben
een nieuw doelwit gevonden: katholieke priesters.
De lugubere executies van vijf priesters en twee
studenten hebben de tot nu toe goede verhoudingen
tussen de kerk in Argentinië en de junta ernstig
verslechterd.
Zelfs de paus heeft tegen dit geweld geprotesteerd.
In een telegram aan kardinaal Raul Primatesta
veroordeelde de paus „de herhaalde gewelddaden
tegen de kerk van Argentienië.
Er is geen duidelijk motief voor de moorden. Zowel
de kerk als de junta onder generaal Jorge Videla
zijn duidelijk tegen de linkse oppositie. Ook is de
kerk het in grote lijnen eens met de conservatieve
„reorganisatieplannen" van de junta.
De moorden zijn waarschijnlijk wraakoefeningen
van ultrarechtse moordbrigades. Twee studenten
aan een seminarie en drie priesters werden op 4
juli in hun woonverblijf in de San Patricio kerk
bij Buenos Aires met machinegeweren neergescho
ten. Ze werden gevonden met hun handen achter
hun rug gebonden. De moordenaars moeten de kerk
's nachts binnengedrongen zijn.
Geen van de slachtoffers had zich ooit met politiek
bemoeid, volgens mensen die geregeld naar deze
kerk komen. Ook de politie is die mening toegedaan.
Maar de moordenaars hadden allerlei leuzen op de
muren geschilderd, waaruit bleek dat zij aannamen
dat de priesters betrokken waren geweest bij de
dood van eenentwintig politiemannen. Deze vonden
twee dagen eerder de dood toen hun hoofdkwartier
opgeblazen werd door guerrilla's.
„Aan degenen die het verstand van onze onschuldi
ge jongeren vergiftigen," stond er op de muren, en
„Voor onze vermoorde kameraden van de politie."
Volgens een gerucht had een van de studenten
contacten gehad met de guerrilla's. Als dat waar
is, zou dat de moorden kunnen verklaren.
Later, op 21 juli, volgde de arrestatie van twee
priesters. Ze werden gearresteerd door mannen, die
zich als politie voordeden. Een van de priesters was
een Fransman, Gabriel José Rogelio Longueville en
bevond zich in Argentienië voor het Franse bischop-
pelijke Comité voor Latijns-Amerika. De andere
priester, Carlos de Dios Murias, was Argentijn.
Later werden de lichamen van beiden gevonden
buiten de stad La Rioja.
De beide priesters werkten samen met de arme
boeren uit de streek. Het is niet uitgesloten dat zij
sympatiseerden met de groep „Priesters voor de
derde wereld", voorheen een progressieve, radicale
stroming in het van oudsher conservatieve Argenti
nië. De moorden in La Rioja volgden op felle
toespraken tijdens de begrafenis van vijf
priesters doorkardinaal Juan Carlos Aramburu,,
kardinaal Raul Primatesta en aartsbisschop Vicente
Zaspe van Santé Fe. Dezen hadden ook een brief
gezonden aan president Videla, die naar aanleiding
daarvan een gesprek met hem had.
Even leek het alsof de rust tussen kerk en staat
was weergekeerd, maar die rust werd verstoord
door de moorden in La Rioja. Direct nadat hij van
deze moorden gehoord had, stuurde de paus zijn
telegram.
Er zijn binnen de Argentijnse kerk drie duidelijke
stromingen. De eerste steunt zonder meer de militai
re en politieke machthebbers, die de laatste dertig
jaar voor hun positie hebben moeten vechten tegen
de Peronistische en socialistische krachten.
De tweede stroming is het grootst en bestaat voor
namelijk uit de hogere geestelijkheid en enkele
bisschoppen. Zij zijn gematigder dan de eerste
groep, staan vernieuwingen binnen de kerk voor en
weerspiegelen ongeveer de politieke overtuigingen
van de middenklasse.
De derde stroming is niet alleen voor vernieuwingen
binnen de kerk, maar wil ook, op basis van christe
lijke uitgangspunten verbeteringen in de maat
schappij aanbrengen. De groep werkte vroeger sa
men met linkse stromingen binnen de Peronistische
beweging en noemde zich toen de „Priesters voor
de Derde Wereld." Juist omdat de groep zoveel
banden had met het Peronisme, verdween ze na de
dood van Peron in 1974 enigszins uit het gezicht
Vooral de priesters die in arbeiders- en achterbuur
ten werken waren juist ten tijde van de militaire
coup in maart bezig zich te organiseren in een
beweging van basis gemeenten, die priesters, andere
leden van de kerk en inwoners van de buurt
samenbracht
De moorden en de arrestatie van meer dan een
dozijn priesters zullen geen groot conflict tussen de
kerk en de junta veroorzaken, althans niet binnen
afzienbare tijd. Wel zullen deze gebeurtenissen lei
den tot een hernieuwde discussie over de rol van
de kerk in Argentinië in de verdere toekomst. Tot
nu toe heeft de regering nog niets gedaan aan de
ultra-rechtse moordbrigades, die sinds januari al
bijna vijfhonderd mensen vermoord hebben. Maar
de junta kan ^de protesten van de Argentijnse kerk
en van Rome niet voor altijd blijven negeren.
(Copyright the Guardian)
ROME De Poolse primaat,
Stefan Kardinaal Wyszynski,
heeft zijn ontslag aangeboden,
is in Vaticaanse kringen ver
omen. De kardinaal is op 3
augustus vijfenzeventig jaar ge
worden en heeft daarmee de
pensioengerechtigde leeftijd be
reikt.
Het is nog niet duidelijk of het
ontslag wordt aanvaard. In het
jongste consistorie is geen Pool
se residerende bisschop tot kar
dinaal gecreëerd.
Het wordt in Rome niet uitgeslo
ten geacht dat een gelijksoortige
oplossing als voor Nederland
wordt gezocht. Het aftreden van
Kardinaal Alfrink was aan
vaard, maar deze bleef na zijn
verjaardag in functie totdat met
zijn vervanging door de curie
kardinaal Willebrands een voor
alle partijen aanvaardbare op-
DEN HAAG Duizenden Nederlanders
leveren ieder jaar een grote stroom
ideeën aan de bedrijven en instellingen
waar zij werken. Ideeën die variëren van
simpele ingrepen tot ingewikkelde veel
geldbesparende „uitvindingen in vrij
wel alle gevallen levert een idee dat te
gebruiken is de uitdenker een beloning
op: soms een paar tientjes, ma^r soms
ook duizenden guldens.
Met name bij bedrijven in de technische
sector komen veel ideeën binnen. Zo
kreeg Philips vorig jaar het niet geringe
aantal van 16.000 uitdenksels te verwer
ken. Een vrij grote hoeveelheid van de
ideeën is bruikbaar, aldus een Philips-
voorlichter. Zo bruikbaar zelfs dat de
ideeënbus het bedrijf vorig jaar een be
sparing opleverde aan bijna 23 miljoen
gulden. Tien procent van die besparing
gaat naar de uitdenker; met een maxi
mum overigens van 10.000 gulden.
Ook bij Hoogovens blijken de werkne
mers vindingrijk te zijn. Daar kwamen
het vorig jaar 5700 ideeën binnen. 30
procent daarvan komt in aanmerking
voor uitvoering. Hoogovens kent even
eens een beloning van rond de tien pro
cent: echter zonder maximum. Zo kreeg
in 1975 iemand voor een „koelingsidee"
11.000 gulden. De gemiddelde beloning
voor een idee ligt bij het staalbedrijf op
ongeveer 220 gulden. Het bedrijf neemt
de inkomstenbelasting - uitvinden is ar
beid, dus belastbaar - voor zijn rekening.
Bij Hoogovens werken 25.000 mensen.
Zoveel ideeën er bij het bedrijfsleven
binnenkomen, zo weinig komen er uit de
ambtenarensector. „Dat is nogal ver
klaarbaar, want verreweg de meeste
ambtenaren hebben een kantoorbaan. En
ideeën komen nu eenmaal het veelvul-
digst voor in technische bedrijven", aldus
de secretaris van de Centrale Ideeencom
missie Rijksambtenaren. Deze commissie ideeën „in de bus." Tien procent daarvan
kreeg vorig jaar zo'n twaalfhonderd wordt in de praktijk gebruikt Een PT-
ideeën binnen. Twee hiervan zijn beloond T'er kan zijn idee met ten hoogste 6000
met de maximumpremie van 25.000 gul- gulden beloond zien. De afgelopen 25
den. Ook het rijk neemt de verplichte Jaar heeft het Staatspostbedrijf in totaal
belasting voor zijn rekening. 26 duizend ideeën ontvangen. Het uitge
keerde „prijzengeld" daarvoor bedraagt
De gemiddelde beloning die rijksambte- driehonderdduizend gulden,
naren krijgen ligt rond de tien procent Waarschijnlijk de hoogste beloning geeft
Maar een vaste regel is eigenlijk niet te de gemeente Den Haag aan een ideeen
geven. We bekijken ieder geval apart en maker. Een bruikbaar idee levert de be
de premie is afhankelijk van vindingrijk- denker de helft van de besparing op. Als
heid, besparing en de tijd die met het de man die bij de Staatsdrukkerij werkt
idee is gemoeid, aldus de secretaris. On- en op de gedachte kwam om de numme-
der de commissie vallen honderdduizend ring van telefoonboeken te veranderen -
ambtenaren. Dat aantal van 1200 inzen- besparing: 300.000 bij de gemeente had
dingen is overigens geflatteerd, aldus degewerkt was hij 150.000 rijker gewor-
secretaris, omdat „ideerijke" staatstw den, in plaats van de 3500 gulden die hij
drijven zoals de PTT, de Staatsdrukke, nu heeft gekregen, aldus het personeels-
en de Belastingdienst een eigen ide^en- blad van de gemeente. Nu komen er bij
commissie hebben en dus niet ia dat de ideeëncommissie van de Residentie
cijfer verwerkt zijn. niet zoveel ideeën binnen: vorig jaar wa
ren het er 46. De hoogste beloning be-
De PTT krijgt per jaar zo'n duizend droeg 1090
27,'
Van onze correspondent De-
rek Brown
BELFAST "Als je de poli
tiek in wilt, moet je bereid
zijn om op een zeepkist op
de hoek van de straat te
gaan staan en je niet te sto
ren aan wat mensen van je
denken. "Die woorden zijn
van Brian Faulkner, de
vroeger premier van Noord-
Ierland, die zich voorgoed
uit de politiek teruggetrok
ken heeft. Aan het eind van
zijn politieke loopbaan
«naakt hij zich weinig illu
sie» over de harde werkelijk
heid van de politiek.
De mensen hebben heel wat
over Faulkner gedacht, en
het was lang niet altijd posi
tief. Hij heeft, na 27 jaar in
de politiek, drie reputaties.
De gematigden in Noord-Ier-
land en Engeland zien hem
als één van hen, en hebben
veel bewondering voor zijn
moed. Voor de meer heetge
bakerde Unionisten (die
Noord-Ierland onder Brits
bewind willen houden) is hij
een verrader. De militante
Nationalisten tenslotte vin
den dat Faulkner de kath
olieke minderheid onder
drukt heeft.
De grote moeilijkheden kwa
men pas laat in Faulkner's
loopbaan. In het begin leek
hij geknipt voor een briljante
carrière als politicus. Hij
kwam van een eerzuchtige,
rijke familie en eigenlijk wa
ren er maar twee bezwaren
tegen hem in te brengen: hij
was in Ierland zelf naar
school gegaan, en tijdens de
oorlog was hij niet in militai
re dienst gegaan, maar had
hij geholpen in de familie
zaak.
Desondanks werd hij in 1949
gekozen voor de Stormont,
het Noordierse parlement Ie
dereen was toen nog Unio
nistisch, en de welbespraakte
en efficiënte jonge zakenman
steeg al snel in de gelederen
van zijn partij. In 1956 werd
hij fractievoorzitter voor de
regeringspartij en in 1959 mi
nister van Binnenlandse Za
ken. In 1963 leidde Faulkner
een interneringscampagne
tegen grenspatrouilles van de
IRA, en werd hij vervolgens
door de nieuwe premier, Te
rence O'Neill benoemd tot
minister van Handel. Faul
kner trok zich uit de familie
zaak terug en werd beroep
spoliticus.
De daaropvolgende zes jaai
waren voor hem de meest
opwindende en meest lonen
de. Faulkner heeft gelijk als
hij beweert door het invoe
ren van kapitaal en ideeën
de Noord-Ierse economie
verbeterd te hebben, die los
jes gebaseerd was op
scheepsbouw, linnen en land
bouw.
Helaas ging voor Faulkner
en Noord-Ierland de interna
tionale recessie aan het eind
van de zestiger jaren samen
met het begin van de onrust
thuis.
In deze tijd behoorde Faul
kner tot de rechtervleugel
van zijn partij, die fel gekant
was tegen de door premier
O'Neill voorgestelde hervor
mingen. Faulkner's aftreden
in 1969 werd dan ook gezien
als protest tegen die vernieu
wingen.
Faulkner is het met die op
vatting in het geheel niet
eens. "Het kabinet had beslo
ten om algemene verkiezin
gen voor te stellen. Maar
toen werd opeens beslist dat
we dat voorstel voorlopig ge
heim moesten houden. Ik
vond dat dat niet eerlijk was.
Ik heb O'Neill verteld dat als
we de mensen van onze plan
nen zouden vertellen, de hele
Unionistische partij achter
ons zou staan. Hij wilde er
niets van horen".
Niettemin was Faulkner bin
nen de drie maanden al weer
terug in de regering, ditmaal
onder James Chichester
Clarke als minister van Ont
wikkeling. Bijna was hij pre
mier geworden, maar hij
kwam net één stem tekort
Twee jaar later werd Faul
kner toch premier, toen Clar
ke ontslag nam, en Faulkner
met gemakt zijn rivaal, Wil
liam Craig, versloeg.
Faulkners opkomst was er
de oorzaak van dat, nogal
onverwacht de macht in
Noord-Ierland met de Kath
olieken gedeeld werd. Tot
grote woede van de Unionis
tische Partij benoemde Faul
kner een katholiek, Dr. G.B.
Newe in zijn kabinet Het
was de eerste keer dat zoiets
gebeurde in de geschiedenis
van Ulster.
Faulkner's stap kan een poli
tieke revolutie genoemd wor
den, maar er was toen al een
echte revolutie aan de gang.
Velen zeggen zelfs dat Faul
kner met zijn interneringen
van augustus 1971 die revolu
tie veroorzaakte.
Hij is het daar natuurlijk
niet mee eens en verdedigt
zijn beleid nog steeds. "Ik
ken geen enkele andere ma
nier om de leiders van het
geweld buiten de maatschap
pij te houden. Als je ze niet
naar de rechtzaal kan bren
gen, dan moet je iets in
plaats van een rechtzaal heb
ben, en dan is er geen andere
oplossing behalve interneren.
Ik geloof niet dat iemand een
betere oplossing weet".
"Een van de mooiste momen
ten van mijn leven was in
februari van dat jaar. Samen
met Gerry Fitt - leider van
de katholieken - ontving ik
zo'n 250 gasten; mensen van
de vakbeweging en de indus
trie. Alleen wij tweeën, met
al die mensen. Voor mij was
dat een erg ontroerende ge-
beurtenis...Ik geloof dat tij
dens het bestaan van de uit
voerende regering ik veel
respect heb kunnen opbren
gen voor mensen als John
Hume en Paddy Devlin. Ik
kan naar waarheid zeggen,
dat ik ze tot mijn stervens-
dag zal blijven vertrouwen,
en ik geloof vast dat zij mij
vertrouwen. Dat betekent erg
veel voor me".
De verdaging van de oude
Stormont was ongetwijfeld
een grote klap voor Faul
kner, maar erg bitter is hij
over hét opheffen van de uit
voerende regering in Ulster.
"Nooit zal ik begrijpen waar
om de Engelsen geen actie
ondernomen hebben, eind
mei 1974. We hebben London
zowat op op onze knieën ges
meekt om de politie de barri
cades te laten ontruimen,
maar ze deden er niets aan.
Eén keer totaal machtverlies
was voor een politicus van
het kaliber als van Faulkner
nog wel te overleven. Twee
keer is - ook volgens zijn
eigen zeggen - ondoenlijk,
copyright The Guardian.
De Amsterdamse politie heeft
gisteren op last van de ge
meente vier panden die door
studenten van de gemeente
universiteit van Amsterdam ge
kraakt waren, ontruimd. Hoe
wel sommige verdiepingen ge
barricadeerd waren, verliep de
ontruiming erg rustig, doordat
de politie via de daken van de
huizen ernaast wist binnen te
komen en daardoor de krakers
verraste. De universiteit had de
panden al enige jaren geleden
gekocht om er kantoorruimte
van te maken. Het ministerie
van Onderwijs en Wetenschap
pen had echter lange tijd no
dig om tot toestemming voor
verbouwing te kunnen beslis
sen. Uit protest hiertegen wa
ren de studenten in april tot
kraken over gegaan.
Een-jarige viel 10 meter
Rotterdam ANP- Edwin van Bregt - een jaar - heeft gisteren een
val van tien meter gemaakt. Met een zware hersenschudding is
het jongetje in het Dijkzigtziekenhuis opgenomen.
Edwin was in zijn oudeÜjke woning in Rotterdam op een keuken-
trapje geklommen en in de vensterbank gaan zitten. De ramen
waren niet goed gesloten, zodat het jongetje naar beneden viel en
terecht kwam op de tegelplaats in de achtertuin.
Nieuw systeem beveiliging voertuigen
DEN HAAG (ANP) - Aan de
in de handel zijnde beveili
gingssystemen voor voertuigen
is een nieuw systeem toege
voegd, het Elvasysteem, dat
zich van de andere onder
scheidt doordat het continu is
en alleen door de chauffeur bui
ten werking gesteld kan wor
den.
Het systeem kent drie types:
beveiliging tegen inbraak, bevei
liging tegen diefstal en met een
uitgebreider systeem kan het
voertuig continu beveiligd wor
den. In het laatste geval is er
een bepaalde code ingebracht,
die alleen de chaufeur kent
Sinds 1973 zijn er in Italië 112
Nederlandse vrachtwagencom
binaties ontvreemd ter waarde
van ongeveer 40 miljoen gulden.
Volgens cijfers van de Amster
damse politie worden in ons
land jaarlijks ruim 10.000 perso
nenauto's gestolen. Het overgro
te deel wordt later weer terug
gevonden, maar in vele gevallen
hebben de onrechtmatige be
stuurders dan toch de nodige
schade aangebracht. Beveiliging
is dus geen overbodige luxe.
Brian Fauner toen hij zijn ontslag als premier
bekend maakte.
ARNHEM Vier van de tien
Nederlanders gelooft in het be
staan van „vliegende schotels",
ofwel UFO's (unidentified
flying objects). Uit een in de
maand juli gehouden enquête
door het Nederlands onderzoek
bureau voor ongeïdentificeerde
vliegende objecten (Nobovo) is
verder gebleken dat 99 procent
van de 1800 ondervraagden bo
ven de 18 jaar wel eens heeft
gehoord van de zogenaamde
vliegende schotels, terwijl
slechts 59 procent de term UFO
kent
Op de vraag wat naar de me
ning van de ondervraagden vlie
gende schotels zijn, antwoordt
44 procent fantasie, 38 procent
hemellichamen, drie procent na
tuurverschijnselen, 32 procent
luchtspiegelingen, gezichtsbe
drog, 22 procent buitenaardse
ruimteschepen.
Bijna 80 procent zou een UFO-
waarneming ergens melden (po
litie, sterrenwacht en lucht
macht). Van de 1800 onder
vraagden verklaarden zes wel
eens „iets" gezien te hebben.
Jaarlijks komen in ons land en
kele tientallen meldingen bin
nen, die de Nobovo onderzoekt.
De berichten over UFO's komen
vooral uit het noorden en oosten
van ons land.
