Galo Malo"
laakte einde
an leven
an taxichauffeur
sr
el
jt.
\wart miljoen van „Betaald Antwoord
oor anti-racismefonds Wereldraad
el
)ts«
ff
Volgelingen mgr. Lefebvre actief
BISSCHOPPELIJKE
BEHEERS
KOMMISSIE PLEIT
VOOR BELEIDSPLAN
"SDAG 17 AUGUSTUS 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA i
tag beeft de Haagse rechtbank zich in een
lerpt bewaakt Paleis van Justitie beziggehou-
et de behandeling van een van de meest trieste
uit de Haagse criminele geschiedenis: de
I op een puinstortpiaats in Rijswijk op de
ige taaichauffeur Gerard J. M. Hofstede uit
laag in de nacht van 2 op 3 maart en de moord,
ug later op dezelfde plaats, op de 40-jarige
ijkse rechercheur van politie Wilhelmus J. de
ir. Het waren niet alleen koelbloedige maar
de wijze waarop ze uitgevoerd werden ook
iwelijke moorden, gepleegd door drie jonge-
m, van wie een in wettelijke zin nog een kind
I zijn bewoners van het Rijswijkse woonwagen
die na een onderzoek door een speciaal politie-
werden gearresteerd. De verhoren verliepen
tmakkelijk. De jongste verdachte, een 16-jarige
i, hield zelfs lange tijd vol beide moorden
te hebben gepleegd en vertelde in geuren en
n het verhaal alsof het een door hem beleefd
est verhaal was.
en.
en van de twee slachtof-
liet verslepen en verber-
i de lijken bij de afval-
Its werd vandaag uit
lij de Haagse rechtbank
en. Hoofdpersoonen wa-
die eergisteren 20 jaar
len, Anton, die 19 jaar
de 16-jarige broer
k. Een voor een stonden
laag voor hun rechters,
it van de rechtbank was
Stolk- Rechters waren
I. de Groot en mr. Th.
I, die tevens kinderrech-
zodat de rechtbank in
samenstelling de straf-
ren de jongste verdachte
Undelen.
blieke tribune in de
tal was meer dan voL
imilieleden van de drie
•varen twiintig
beschikbaar ge-
leveer tien uur werd de
verdachte. Dirk, de
al binnengeleid, waarna
zier van Justitie, mr. C-
ideren, de vier foliovel-
it de dagvaardingen
voorlas. Voor wat de
feur betreft was de
e legging „doodslag in
ng". bij de politieman
t in de dagvaarding om
tmiliel
op h
ie Noo
ind
m de nacht van 3
's eig/311 driehonderd gulden
;tie iai°°'d werd taxichauffeur
toonf «J* Df" ko-
ij Loi?r "et ho°fd en de hals
ïgenti^H" Toen het slachtoffer
Bepp^6" van leven vertoon-
ie in hij korte tijd bewaakt
manii19-!0"^ Anton. De ta-
feur, wiens handen en
leeftipet 6611 ijzerdraad wa
lt iedPncJerh smeekte zijn be-
1 ken«re8 te mogen rijden,
ijn mi11 verzoek werd afgewe-
gepparna werd de chauffeur
^ekepfferbak van zijn eigen
zustef"" de puinstortpiaats ge-
p eig^*1" Du"k hem voor alle
Het was diezelfde Dirk, die een
dag later 's avonds de Rijswijk
se rechercheur De Krijger op
belde en hem vroeg naar de
omgeving van de stortplaats te
komen. De rechercheur was, in
politietermen, een goede beken
de van Dirk. Niettemin schoot
deze hem ter plaatse drie dodw-
lijke kogels door het hoofd. De
dagvaarding sprak overigens in
meervoudsvorm, namelijk van
twee revolvers.
Het verhoor tijdens de rechtszit
ting moest hierin duidelijkheid
brengen. Zoals ook over ver
schillende andere feitelijkheden
in het afschuwelijke gebeuren.
Vast staat wel dat de twee oud
ste verdachten de voornaamste
rol hebben gespeeld bij het ver
moorden van taxichauffeur
Hofstede. Toen hij om betaling
vroeg voor de rit van Den Haag
naar Rijswijk werd hij,, door
Dirk in het achterhoofd gescho
ten. Terwijl Anton de chauffeur
bewaakte rende Dirk naar het
woonwagenkamp en haalde zijn
16-jarige broer, die de auto ver
volgens naar de stortplaats
reed, waar eerst nog ongeveer
tien minuten werd gepraat „Ga
lo Moelo". een woonwagenbar-
goens dat „schiet hem dood"
betekent maakte een einde aan
het gesprek en aan het leven
van Gerard Hofstede. Dirk
schoot hem toen nog eens door
het .hoofd.
Verklaring
13=
Bij de opening van de rechtszit
ting vanmorgen legde president
mr. C. Stolk, voor hij met de
behandeling van de zaak tegen
de hoofdverdachte Dirk begon,
namens de rechtbank een korte
verklaring af. „We hebben hier
vanmorgen zeer trieste zaken
onder behandeling. Om deze
echter bespreekbaar te honden
zal de rechtbank ze zakelijk
benaderen. Dit impliceert niet
dat de rechtbank daarmee ge
voelloos staat tegenover de
slachtoffers en hun nabestaan
den. Duidelijk wil de rechtbank
aangeven dat er een diep mede
lijden bestaat met de slachtof
fers en hun nabestaanden", al
dus president mr. Stolk.
Al kort na de aanvang van de
zitting, die ook werd bijge
woond door veel Rijswijkse en
.Haagse politiemensen, bevestig
de hoofdverdachte Dirk tegen
over de rechtbank dat de bero
ving van taxichauffeur Gerard
Hofstede een vooropgezet plan
is geweest Samen met zijn
vriend, de negentienjarige An
ton, wilde Dirk op die manier
aan geld zien te komen. Het
tweetal leefde sinds enige tijd in
een pand aan de Lange Beesten
markt in de Haagse binnenstad.
Dirk hield zich daar, na zijn
ontsnapping op 23 januari van
dit jaar uit de inrichting Groot
Batelaer op de Veluwe, schuiL
In deze inrichting was hij ge
plaatst na een veroordeling tot
ter beschikking stelling van de
regering.
Zijn vriend Anton nam intrek in
het pand nadat hij een gevange
nisstraf had uitgezeten. „De
huur van dat pand was 500 gul
den per maand. En dat bedrag
moest worden opgebracht door
een ontvluchte man, die tbr
heeft en een werkeloze ex-gede
tineerde. Dan is het niet moei
lijk te raden wat er dan alle
maal kan gebeuren", hield mr.
Stolk de hoofdverdachte voor.
Dirk bevestigde vervolgens het
plan om via een beroving geld
binnen te krijgen. Dat plan
kreeg op 2 maart zijn beslag. In
het pand aan de Lange Beesten
markt werd besloten door het
tweetal dat Anton in de stad een
taxi zou aanhouden. Met de wa
gen reed hij naar de Lange
Beestenmarkt Daar stapte ook
Dirk in. Beiden waren gewa
pend. De rit met de taxi ging
vervolgens naar het woonwa
genkamp aan de Lange Kleiweg
in Rijswijk- De wagen stopte
daar en volgens verklaringen zei
Anton toen dat hij even geld zou
pakken. Hierop trok Dirk een
revolver en zei tegen de taxi
chauffeur: „Dit is een overval".
Ook Anton greep hierop naar
zijn wapen.
Hierna stapten Dirk en de taxi
chauffeur uit de wagen. Anton
reed de auto in de richting van
de vuilstortplaats. Dirk volgde
te voet terwijl hij chauffeur
Hofstede onder schot hield. Op
de vuilstortplaats stapten ze
weer in de wagen en werd enige
tijd met de chauffeur gesproken
en werd een sigaret gerookt Uit
de verklaringen van Dirk bleek
toen dat de taxichauffeur met
koperdraad en een zwart snoer
werd vastgebonden. Uit zijn jas
je en uit de tunnelbak van de
auto werd geld gestolen.
Dirk bevestigde dat later door
zijn vriend Anton het idee werd
geopperd om ook Dirk's broer
Janus er bij te halen. Dirk heeft
zijn broer vervolgens in de
woonwagen in het kamp wak
ker gemaakt en mee naar de
vuilstortplaats genomen.
Zielig
Op de vuilstortplaats heeft het
drietal enige tijd overlegd wat
er met de chauffeur moest ge
beuren. ,Jk wilde de man vast
binden en in de bosjes leggen.
Janus, mijn broer, vond het zie
lig om de man in de kou te laten
liggen en vroeg of we hem niet
in de auto konden achterlaten.
De kan me niet meer goed herin
neren wat we toen allemaal ver
der gezegd hebben, maar Anton
zei toen dat dat niet kon. Dan
kom je nooit meer van de tbr
af en worden ook je broer en
ik gepakt Daarop werd ik bang.
Ik vroeg toen aan Anton: „Moet
ik hem „Galo Moelo" (dood
schieten). Ton zei toen: „Aba"
(Ja).
Een deken, die in de auto lag
werd om een van de revolvers
heengeslagen om het geluid van
het schot te dempen. De eerste
schoten werden in de geheel
afgesloten auto door Dirk ge
lost Chauffeur Gerard Hofste
de viel tussen de banken. Dirk
heeft hem samen met Anton
vervolgens op de achterbank
gelegd. De chauffeur leefde nog
en Anton loste toen opnieuw
een schot Na de schietpartij
werd het levenloze lichaam
naar de vijver gesleept door
Dirk en zijn broer Janus.
Anton probeerde inmiddels vin
gersporen van de taxi te wissen.
Ook hij hielp later het lichaam
in het water te duwen.
Fouillering
Over de moord op de Rijswijkse
rechercheur De Krijger zei Dirk
op vragen van rechtbankpresi
dent mr. Stolk dat hij met twee
wapens zeven keer heeft gescho
ten. Uit verklaringen van de
hoofdverdachte is komen vast te
staan dat rechercheur De Krij
ger 's avonds om ongeveer acht
uur bij het woonwagenkamp
aan de Lange Kleiweg is gearri
veerd om daar op verzoek van
Dirk een gesprek met hetm te
hebben. Bij die ontmoeting
heeft Dirk eerst willen fouille
ren. De rechercheur moest daar
voor zijn jasje uittrekken, maar
zei dat Dirk niet in de zakken
mocht kijken. Uit het jasje werd
door Dirk toen onder andere het
politielegitimatiebewijs en wat
andere spullen weggenomen.
Daarna moest de rechercheur
met de handen in de nek voor
hem uit lopen in de richting van
het woonwagenkamp. „Terwijl
we liepen vroeg De Krijger wat
voor wapens ik bij me had. Ik
liet ze allebei zien. Toen sprong
De Krijger ineens achteruit
naar me toe. Ik had echter de
vinger aan de trekker en toen
ging het schot af. Op de grond
ontstond een vechtpartij, waar
bij De Krijger mijn handen
vasthad. Opeens ging een van
mijn handen in de richting van
mijn voorhoofd. Tegelijkertijd
kreeg ik mijn andere hand vrij
en loste ik een schot De Krijger
sprong op en gilde. Ik werd
zenuwachtig. De rechercheur
rende van me weg en ik wilde
op zijn benen schieten. Maar
omdat ik ook rende ging dat
niet goed. Ik schoot en zag dat
De Krijger viel of struikelde. De
liep naar hem toe en keek wat
ik kon doen. De Krijger sprong
toen weer op en opnieuw schoot
ik. Waarheen precies weet ik
niet meer", aldus hoofdverdach
te Dirk, die verder verklaarde
dat de rechercheur hem tijdens
de schietpartij had gesmeekt om
niet te schieten.
Over de overval op taxichauf
feur Hofstede zei mr. Van
Steenderen dat deze zeer onge
richt en chaotisch was verlopen.
Ze hebben hem tenslotte dood
geschoten om zo straffeloos te
blijven.
Mr. Van Steenderen eiste ten
slotte tegen Dirk levenslange ge
vangenis wegens doodslag in
vereniging op taxichauffeur
Hofstede en wegens doodslag op
rechercheur De Krijger. Bij de
laatste achtte hij moord met
voorbedachte rade niet bewezen
omdat er een vechtpartij aan
vooraf gegaan is.
ialf
ïppel i
<r.
docht
[gen:
oen h<
2r opgi
Beppi
capot
laar i
sther i
ee hiel
ging i
een i|
en stol
KERK
EN
WERELD
aldus dr. Philip Potter,
"s-generaal van de We-
iaar"V?*d' nadat d* B- J- van dr
pplppef voorzitter van de actie-
«Betaald Antwoord" aan
iti?f J^schop E- W. Scott, voor-
van het te Genève verga-
a mota centrale comité een be-
Amste960.000 gulden had
voor het program-
0s dasT besWjdin« v™ he'
"an is 163.000 gulden gege-
loor leden van de gerefor-
ie kerken, die middels een
de gereformeerde synode beslo
ten had elke aanbeveling voor
bijdrage aan het anti-racisme
fonds voortaan achterwege te
laten.
Dit geschiedde onder druk van
de blanke Nederlandse gerefor
meerde kerken van Zuid-Afrika
die hadden gedreigd haar ban
den met de gereformeerde ker
ken te verbreken als de gerefor
meerde synode zich niet zou
onthouden van steun aan dit
fonds.
Het bedrag is het grootste tot nu
toe ineens door een organisatie
gegeven behalve de bijdrage
van minister Pronk. Over een
ander belangrijk punt van het
programma van de Wereldraad
is door het centrale comité tot
heden nauwelijks gesproken:
het programma ter bestrijding
van het militarisme. Hiertoe
heeft de assemblee van de we
reldraad vorig jaar in Nairobi
een principe-besluit genomen.
De kwestie is echter wiel uitvoe
rig ter sprake gekomen in de
subcommissie „Dienst en ge
rechtigheid".
In deze subcommissie dringt
men erop aan, dat het centrale
comité zal besluiten tot uitge
breid overleg met de kerken,
mét vredesorganisaties en mili
taire deskundigen. Behalve over
acties voor de vrede zal in dit
overleg ook gesproken moeten
worden over de betrokkenheid
der kerken bij wapenproduktie
en -handel.
In de subcommissie wordt ook
sterk aangedrongen op een
mondiale ontwapeningsconfe
rentie onder auspiciën van de
Verenigde Naties en op theologi
sche reflecties op oorlog, vrede
en macht
In kringen van de Wereldraad
van Kerken is men echter be
zorgd over misverstanden inza
ke het anti-militarismeprogram.
Men zoekt daarom naarstig
naar goede definities en wellicht
ook naar een andere benaming
van het program.
Men stelt duidelijk voorop, dat
het anti-militarismeprogram
van de wereldraad zich niet
richt tegen het bestaan van legi
tieme legers met een duidelijk
omschreven defensieve taak,
maar tegen toestanden, waarin
het militaire element overheer
send aanwezig is in de samenle
ving of wordt gecultiveerd. Het
richt zich ook tegen een situatie,
waarin het militaire apparaat
zich als de enige organisatie be
schouwt, welke besturend kan
optreden.
De voorstanders van het anti-
militarismeprogram wijzen
erop, dat het militaire apparaat
onevenredig veel geld verslindt
en onderontwikkeling in de
hand werkt of handhaaft Het
leidt tot onderdrukking van gro
te groepen van de bevolking.
Vooral de armen worden getrof
fen. Dit verschijnsel constateert
men vooral in Afrika, Azië, La
tijns-Amerika en het Midden
Oosten.
Men wijst erop, dat het milita
risme in de wereld met al zijn
kwalijke gevolgen wordt gevoed
door de machtige militaire com
plexen in een aantal ontwikkel
de landen, terwijl de invloed
van die gevestigde machten ge
staag toeneemt zowel in de rijke
landen als in de ontwikkelings
landen.
ORTE METTEN
Voor het onderhoud en de uitbreiding van West-
minster-ca thedral, de katholieke bisschopszetel
van Londen is via giften een bedrag van 540.000
pond (ruim drie miljoen gulden) bijeengebracht
In totaal zal een miljoen pond nodig zijn.
tionale broederschap van gehandi-
deken zal haar volgende wereldcon-
in Iv.8 in Spanje honden. Gedelegeerden
"ig landen van Europa, Afrika en Zuid
hebben dat tijdens hun jongste werk
ing in Frankfurt besloten. Abbé Henri
'is bleef leider van het Internationale
i. Als zijn plaats vervanger werd gekozen
Jean-Maria Patois uit Zwitserland. Daar
esptt?0 66X1 internationaal informatiebureau
nadja. yf®®® gevestigd om een blijvende uitwisse-
p.s.; cwf van ervaringen ««ogfl'jk te
De pauselijke commissie Justitia et Pax heeft
opnieuw een prijsvraag uit geschreven voor
studenten van katholieke theologische facultei
ten en hogescholen en grootseminaries. Het
thema luidt „Vrijheid, verantwoordelijkheid en
solidariteit onder de volken", waarbij gevraagd
wordt in te gaan op bepaalde aspecten van de
encycliek JPopulorum progressio", waarvan
volgend jaar het tweede lustrum wordt gevierd.
Inzendingen moeten eind maart 1977 bij de
P'iTf'Ijkf commissie h|nw*" «ij»
Op het feest van Maria-ten-he-
mel-opneming afgelopen zon
dag hebben in Frankrijk volge
lingen van mgr. Lefebvre, op
vijf plaatsen de eucharistie ge
vierd volgens de Fridentijnse
rites. In Lanvallay in Bretagne
zegende een integristische
priester de muren van een oude
abdij, waarin de traditionalisti
sche richting van de voormali
ge aartsbisschop van Tnlle een
tweede seminarie wil stichten.
Aldus meldt onze Franse cor
respondent.
De bisschop van Saint Brieux,
in wiens diocees Lanvallay gele
gen is, heeft de ceremonie met
beslistheid veroordeeld. Na de
bisschop van Straatsburg heeft
zondag ook de kardinaal-aarts-
bisschop van Parijs de actie van
mgr. Lefebvre nog eens veroor
deeld. In Lourdes hebben de
traditionalisten als gevolg van
het verbod van de plaatselijke
bisschop van hun voornemend
afgezien, maar hebben niette
min tal van vlugschriften ver
spreid waarin de na-conciliaire
kerk van modernisme beschul
dig wordt.
In de Ardennen, waar een mis
door de volgelingen van mgr.
Lefebvre opgedragen werd, ver
klaarde de celebrant: „Wij zijn
nu in een titanenstrijd gewik
keld tussen de katholieke kejk
flees-: die van mgr. Lefebvre) en
de conciliaire kerk (van Rome)".
Ook de bisschop van Sion, in
wiens Zwitserse diocees het eer
ste traditionalistische seminarie
van cone ligt, heeft zondag nog
eens degenen gewaarschuwd die
de door Rome geschorste bis
schop volgen. De gebeurtenissen
van zondag hebben volgens de
mening van waarnemers de
kloof tussen de traditionalisten
en Rome nog verbreed.
Evenals het secretariaat van de rk. kerkprovincie (zie ons
blad van zaterdag) heeft de Bisschoppelijke Be heerskom
missie (BBK) in haar jaarverslag de klacht geuit, dat zij
in te geringe mate initiatieven heeft kunnen nemen bij
problemen die een omvangrijke bestudering en een verdere
toekomst betreffen.
De Beheerskommissie en het secretariaat van de rk. kerk
provincie komen bij hun arbeid deze meer fundamentele
problemen op het spoor, maar zij slagen er nog niet in
ze zo systematisch te ordenen, dat een verdere behandeling
bevorderd kan worden. Een beleidsplan van de Beheers
kommissie of van de bisschoppenconferentie wordt daarom
nodig geacht.
Met name denkt de BBK hier aan de problemen, die
voortkomen uit de deconfessionalisering van grote instellin
gen (onderwijs, gezondheidszorg, communicatie, welzijns
zorg, politieke organisaties). De commissie heeft hier ook
het oog op de veranderende gezagsverhoudingen, op de
verhouding tussen bijbelse waarden en de waarde van een
moderne samenleving, op het toekomstig kader van de rk.
kerkprovincie.
Gebrek aan tijd en inventiviteit beperken volgens de Bis
schoppelijke Beheerskommissie haar werk te zeer tot oplos
singen op korte termijn. Zij laten niet toe om bezig te zijn
met een verderliggende maar zeker komende toekomst
In het jaarverslag van het secretariaat der r.k. kerkprovin
cie bepleit het secretariaat kerkelijk kader (dr. O. ter
Reegen) dat er op basis van ervaringen een onderzoek komt
over de noodzakelijke vorming van een pastorale werker
(priester en niet-gewijde pastorale werker). Er moet volgens
dit secretariaat langs andere wegen gezocht worden naar
alternatieve opleidingen.
De persafdeling van het secretariaat der r.k. kerkprovincie
pleit eveneens voor een pastoraal meerjarenplan, op dat
men beleidsmatiger te werk gaat Deze afdeling vindt het
ook wenselijk, dat functionarissen van de kerkprovincie
zich bondiger, duidelijker en in beter Nederlands uitdruk
ken, dat alle bisdommen en de belangrijkste organen van
de kerkprovincie over een behoorlijk voorlichtingsapparaat
beschikken en dat er tenslotte minder, korter en efficiënter
wordt vergaderd. De twee functionarissen van de afdeling
pers en publiciteit woonden in het verslagjaar 250 vergade
ringen bij.