p Melkyoghurt
Me liter tijdelijk
1.08
ydeMelktijj
"I
Vastendag gaf relief aan
thema „Honger naar brood"
Chinezen vrezen gezichtsverlies huif) ub buitenland
ENGELSE OUD-OORLOGSVUEGER RICHARD LONG:
,Ik was toen
ontzettend bang
Lmelandse boeren
rillen 250.000 steun
IHl. LAGLL
EUCHARISTISCH CONGRES
Toenadering bepleit
tussen kerk en
psychotherapie
Belangstelling in V.S. voor
godsdienst neemt weer toe
JS 1
rOENSDAG 4 AUGUSTUS 1976 LEIDSE COURANTPAGINA
loor
ÈAN
►ULIEl
hij ovi
fn plo|
og zi<
js ket
ZWO!
LONDEN De enorme aardbeving in de dichtbe
volkte gebieden in noordoostelijk China, waardoor
vorige week Tangshan, Tientsin en de hoofdstad
Peking getroffen werden, was een afschuwelijke
natuurramp die internationale sympathie en hulp
verdient. Maar dat laatste is inmiddels beleefd van,
de hand gewezen. Het is tegelijk tragisch en iro
nisch dat het China moest zijn dat nu zo zwaar
getroffen is, terwijl dat toch het land is dat meer
vooruitgang heeft geboekt dan welk ander land ook
bij het totaalonderzoek naar de mogelijkheden van
het voorspellen van aardbevingen. Zij hebben al
verscheidene malen aardbevingen juist voorspeld.
De aardbeving in Liaoning van februari 1975 werd
verwacht en daardoor werden vele mensenlevens
gered. En vorig jaar werden al vage tekenen waar
genomen van de aardbeving die nu heeft plaatsge
vonden, maar de natuur heeft daarbij op wrede
wijze de sport gedreven met de menselijke neiging
het beter te weten. De autoriteiten zijn duidelijk
nog steeds bang dat er nog meer ernstige bevingen
zullen volgen - en hun waarschuwingen worden
alom serieus genomen.
De Chinezen zijn van aard en uit politieke overtui
ging tot geheimhouding geneigd. En zij worden dat
in het bijzonder als er rampen of andere gebeurte
nissen plaatsvinden die de nationale trots een klap
toebrengen of ook maar in de verte de autoriteit
van de regering zouden kunnen aantasten. De kwij
nende kracht van de hoogbejaarde voorzitter Mao
heeft misschien tot een grotere gevoeligheid geleid
in de officiële reakties dan anders het geval geweest
zou zijn. Van officiële zijde is men in ieder geval
nogal karig geweest met informatie aan buitenlan
ders (van wie de schattingen van het aantal doden
van de hand werdén gewezen als „louter specula
tie"). Het Chinese volk daarentegen is waarschijn
lijk, via bijeenkomsten en plaatselijke nieuwsblaad
jes met kleine oplage, veel beter op de hoogte. Zij
hebben snel en met hun spreekwoordelijke discipli
ne en organisatie-talent, gereageerd op de oproepen
van de regering om op straat te verblijven als
voorzorg tegen verdere bevingen. Deze reaktie, in
combinatie met de economische ontwikkeling van
China, zal het land wel in staat stellen om het hoofd
te bieden aan de secundaire effecten van grote
natuurrampen, die in andere gevallen, zoals bij de
droogtes in Afrika, regeringen ten val gebracht
hebben.
China heeft altijd geprobeerd rampen te boven te
komen met uitsluitend gebruik maken van eigen
hulpmiddelen. Dat is, hoe inconsequent het ook
lijkt, echter niet het geval met het importeren van
voort uit trots.
Maar China heeft ook de gelegenheid gehad om
elders te zien wat er gebeurt als goedbedoelende
maar ongecoördineerde landen en organisaties een
door een ramp getroffen land overspoelen met hulp.
Toch zou het aan Peking duidelijk gemaakt moeten
worden dat in geval van nood gespecialiseerde hulp
snel geboden kan worden, zonder politieke verplich
tingen of gezichtsverlies. En als de beschadigde
huizen eenmaal zijn opgeruimd, de mensen opnieuw
gehuisvest zijn en de industrie weer op gang is
gebracht, zou de rest van de wereld er al genoeg
profijt van kunnen trekken als de Chinezen zouden
doorgeven wat zij hiervan geleerd hebben tegen de
tijd dat er elders een grote aardbeving toeslaat.
'ooral jongeren
jn bang voor
erkloosheid
B Haag (ANP) Ruim 8
«ent van de Nederlandse be
king is bevreesd vóór het
d van het volgend jaar werk-
s te worden. Dit blijkt uit
i enquete van het Nederlands
tituut voor de Publieke Opi-
(NIPO), in opdracht van het
sisterie van Sociale Zaken.
Het NIPO ondervroeg 1074 Ne
derlanders van 18 jaar ep ouder,
van wie er 708 werkzaam zijn
in beroep of bedrijf. Van deze
708 antwoordde 6,5 pet dat zij
misschien zonder werk komen,
voor eind volgend jaar, en 2 pet
dat zij in ieder geval zonder
werk komen te zitten; 88 pet
was van mening dat zij hun
werkkring zullen behouden, 3,5
pet tenslotte had geen oordeel.
Vooral jongeren vrezen zonder
werk te komen, evenals mensen
met lagere inkomens. Ongeveer
40 pet van alle ondervraagden
zou akkoord gaan met geen in
komensverbetering als daardoor
de werkgelegenheid gelijk bleef.
IE LAND (ANP) De Amelandse boeren hebben minister Van
t Stee (Landbouw en Visserij) 250.000 geldelijke hulp ge-
tagd voor de aanschaf van een wintervoorraad ruw- en kracht
er. In totaal moeten op Ameland voor 500.000 extra ruw- en
ichtvoer worden aangeschaft.
een brief aan de minister stellen de Amelandse boeren dat zij,
igevolge van de eilandisolatie en de daarmede verbandhoudende
nsportmoeilijkheden, verstoken blijven van de landelijke minis-
iële maatregelen die door de minister zijn genomen met het oog
de droogteperiode. Door de tot op heden nog steeds uitblijvende
■gen op Ameland, is daar sprake van een noodsituatie. Zij krijgen
al zes cent per kilogram melk minder en zij vrezen dat zij
"1 gevolge van transportmoeilijkheden vanaf het eiland door
iwongen verkoop van een gedeelte van hun veestapel nog minder
ld krijgen voor hun melk waardoor zij tot opheffing van hun
^stapel moeten overgaan. Zij hebben de minister uitgenodigd
(■soonlijk op Ameland naar deze situatie te komen kijken en de
ten daar te komen bespreken.
ADVERTENTIE
Geldig t/m zaterdag 7augustus.
(Van een onzer verslagge-
DEVENTER Richard
Charles Long (56) is in sep
tember '44 verschrikkelijk
bang geweest. Zo bang dat
zijn kameraden en hij een
week lang niet geslapen
hebben uit angst dat ze in
hun slaap gedood zouden
worden. Richard Long is
piloot van een van de
zweefvliegtuigen geweest,
die bij de slag om Arnhem
manschappen en materiaal
vanuit Engeland overvlo
gen. De zweefvliegtuigen
werden getrokken door
Halifax-bommenwerpers,
die geen bommenlading
meevoerden, maar die na
het loslaten van de enor
me zweefvliegtuigen (gli
ders) naar Engeland terug
vlogen.
Al die mensen die toen met
de zenuwen in het lijf in
de meest letterlijke zin op
de Europese fronten ge
stort werden en die de ver
schrikking met of zonder
letsel overleefden, houden
in Engeland tot op de dag
van vandaag contact met
elkaar. Richard Long (aan
nemer van beroep) vormt
met vele oud-collega's de
Glider Pilot Regimental
Association. Hij was een
paar dagen in ons land om
wat te zien van de filmop
namen voor „Een brug te
Thuis tegenover vrouw en
vier kinderen (drie doch
ters van 27, 18, en 17 en
een zoon van 25) spreekt
hij bijna nooit over de oor
log. De herinneringen ko
men wel weer boven als hij
met zijn vrienden naar de
septemberherdenkingen in
Arnhem komt. Een keer of
zeven is hij daar nu bij
geweest. Daarnaast is hij
meer dan eens in Neder
land op vakantie geweest.
In Duitsland komt hij nooit
meer.
Tijdens een gesprek wordt
duidelijk waarom hij liever
niet meer over de oorlog
praat. Hij schrikt er eigen
lijk zelf van als hij na een
paar minuten tot z'n ont
zetting merkt dat zijn han-
1 Oud Glider-piloot Richard Long
a x TT"*
Het tweemaal per jaar verschijnende blad van
de Engelse oud-vliegers: The Eagle.
den erg beginnen te trillen.
„Ik word ineens ontzettend
zenuwachtig nu ik deze
dingen vertel. Arnhem is
nog altijd een afschuwelij
ke herinnering voor me en
ik schaam me niet te be
kennen dat ik doodsbang
ben geweest". Richard
Long was 24 toen hij op
die zeventiende september
opsteeg voor de vlucht
naar Arnhem Het was op
een zondag.
Hij vertelt: „We kwamen
zondagmiddag om onge
veer half twee goed neer
bij Wolfheze. Aan boord
van onze glider, behalve ik,
de tweede piloot Ashworth
en 34 gewapende Red De
vils. Die dag gebeurde er
verder weinig. We hebben
de spullen uitgeladen en
we groeven ons in. Er zijn
wat contacten met burgers
geweest. Die mensen wa
ren blij dat ze ons zagen.
Ze lachten en praatten
druk. De tweede dag ruk
ten we op in de richting
Oosterbeek, Arnhem We
bezetten het café bij de
Hervormde kerk van Oos
terbeek. Dinsdag en
woensdag trokken we ver
der richting Arnhem Maar
we kwamen toen al para
chutisten tegen die van
Arnhem terugkwamen.
Onze eenheid stond onder
leiding van majoor Cane.
Op zeker moment zaten we
in een wasserij. We waren
drijfnat en hebben pyja
ma's die daar lagen aange
trokken. Bij de kerk van
Oosterbeek heeft zich onze
strijd voornamelijk afge
speeld. We kwamen er
goed doorheen. Maar die
hele week sliepen we toen
niet. Scheren kwamen we
ook niet aan toe.
Op 25 september (maan
dag) werden we door Ca
nadese geniemensen met
ongeveer 1200 man over de
Rijn gezet. De Duitsers
hadden de echte veerpont
lek geschoten en die lag op
de bodem van de rivier".
Richard Long staat tijdens
de overtocht doodsangsten
uit, want hij kan niet
zwemmen. Verschillende
andere soldaten zwemmen
de rivier over, terwijl ze
door de Duitsers beschoten
worden.
„In Driel hebben we de
nacht doorgebracht. De
volgende dag gingen we
met trucks door de Betuwe
naar Nijmegen. Elf dagen
na onze landing bij Wolfhe
ze, kwamen we in Nijme
gen aan". Die tocht door
de Betuwe zal Richard
nooit vergeten. Hij zag
voor zijn ogen, hoe een
truck met kameraden aan
flarden geschoten werd.
„In Nijmegen werden we
in barakken onderge
bracht". Waar ze stonden
kan hij zich niet meer pre
cies herinneren. Ook niet
of het ten noorden of ten
zuiden van de rivier was.
Twee dagen blijven ze
daar. Dan naar Tilburg en
vandaar terug naar Enge
land. Op de laatste dag van
september zijn ze weer
thuis. Bij de gevechten in
Oosterbeek heeft sergeant
Long generaal Urquhart
meegemaakt „Ik zag hem
in een jeep voorbij komen.
Hij zat op de bodem bij de
pedalen, handen aan het
stuur. Alleen zijn rode ba
ret kon je zien. Hij reed
dwars door vijandelijk
vuur". In tegenstelling tot
sommige verhalen heeft hij
Roy Urquhart daar leren
kennen als een geweldige
„De andere generaals ble
ven veilig achter de fron
ten maar Urquhart zat tus
sen de soldaten midden m
de gevechten". Long is het
ook niet eens met Corne
lius Ryan als die schrijft
dat er juist bij de slag om
Arnhem zo geblunderd is.
„Die afkeuring in onte
recht", zegt hij.
Long's directe comman
dant, majoor Cane, wordt
tijdens de gevechten blind
geschoten. Bij de beschie
ting van een Duitse tank
wordt hij geraakt door te
genvuur en dat kost hem
zijn ogen. Hij krijgt van
zijn land het Victoria
Cross, een van de hoogste
onderscheidingen. Tweede
piloot Ashworth wordt ge
vangen genomen, maar
overleeft de oorlog en leeft
nu nog.
Het volgend voorjaar,
maart 1945, vliegt sergeant
Long weer over het Ka
naal. Op 23 maart van dat
jaar start weer een aantal
gliders van het vliegveld
Woodbridge in Suffolk.
Tweede piloot is nu ser
geant Ford. Ze vliegen
naar Duitsland en komen
neer bij Hamminkeln bij
Wesel.
„Het was een veel moeilij
ker landing deze keer. Er
hingen enorme rookgordij
nen, waardoor we de
grond niet konden zien.
Bovendien werden we me
teen onder vuur genomen.
Er zijn toen bij de landin
gen meer doden gevallen,
dan bij Arnhem tijdens de
gevechten".
Long en Ford komen met
hun 17 ponds kanon en de
uit vier man bestaande
„gun-crew" goed aan de
grond. „We hadden twee
dagen gevochten en kregen
toen contact met Ameri
kaanse en Britse legeron
derdelen. De verliezen bij
de gevechten waren hier
minder dan bij Arnhem en
bovendien kende ik de ges
neuvelden niet. Na een
week waren we weer in
Engeland".
Richard Long was hele
maal geen piloot, zelfs
geen Royal Air Forceman.
Hij zat bij de fuseliers (in
fanterie). Hij en zijn colle
ga's kregen een stoomcur
sus zweefvliegen van drie
dagen en mochten daarna
de lucht in.
Ieder jaar komen ongeveer
300-oud-strijders op de reü
nie van de Glider Pilot Re
gimental Association.
Twee keer per jaar ver
schijnt het tijdschrift „The
Eagle". De leden betalen
een pond per jaar. Op kos
ten van de club komen ge
regeld Nederlandse kinde
ren voor korte vakanties
naar Engeland. Die contac
ten zijn ontstaan als gevolg
van de herdenkingstochten
naar Arnhem. De Engelse
oud-strijders logeren dan
bij Nederlandse gezinnen
en om daar wat tegenover
te stellen, zijn de vakantie
reizen voor Nederlandse
kinderen bedacht.
En omdat ze dat allemaal
zelf bekostigen, hebben
Long en zijn makkers een
beetje moeite met de mil
joenen verslindende film
„Een brug te ver".
„Het grieft me. dat be
roemde filmsterren dui
zenden ponden verdienen
voor een rol en daar nog
een hoop glamour bij ca
deau krijgen en dat nie
mand bij de filmmaat
schappij op de gedachte
komt om de kas van onze
club eens wat te spekken".
de twee doeleinden die presi
dent Kennedy aan het begin
yan zijn ambtsperiode had ge
formuleerd: een man op de
naan en het uitbannen van de
longer. „Het is een veeg teken
'oor de waarden van onze be-
:having", zo zei hij, „Dat het
eerste technische en weten
schappelijke doel voortreffe
lijk werd bereikt, terwijl het
tweede, meer menselijke en
sociale doel zelfs verderweg is
geraakt."
Tijdens een persconferentie
zei Moeder Teresa, stichteres
.van de zustercongregatie „mis-
isionarissen van barmhartig
heid", werkzaam onder de
"armsten in de wereld, dat naar
haar mening de armen van
India vaak wel eens beter af
zouden kunnen zijn, dat de
rijken van New York, die lij
den aan geestelijke armoede.
Zuster Teressa trok later tij
dens een bijeenkomst zoveel
belangstelling, dat zij door or
decommissarissen tegen het
gedrang moest worden be
schermd.
Tijdens het congres, dat duurt
tot zondag, zullen onder ande
ren nog spreken kardinaal J.
Willebrands over oecumene
tijdens een bijeenkomst met
theologen uit vijfentwintig ver
schillende kerken en mevrouw
dr. M. Klompé tijdens de dag
voor de vrouw. Verwachi
wordt, dat president Ford d<
slotbijeenkomst zal bijwonen
De deelnemers aan het eucha
ristisch congres, dat deze
week in Philadelphia in de
Verenigde Staten wordt ge
houden. hebben het thema
van de eerste dag „De honger
naar brood" extra relief gege
ven door te vasten. Bovendien
vertrok een schip, geladen
met voedsel, naar Bangladesh.
De Amerikaanse katholieken
hebben de laatste maanden
overigens zes miljoen dollar
extra bijeen gebracht voor de
derde wereld.
In een toespraak noemde de
bekende Braziliaanse aartsbis
schop Helder Camera het feit,
dat tweederde van de mens
heid leeft in onmenselijke om
standigheden, zonder voedsel,
zonder kleding, zonder huizen,
zonder gezondheid, zonder
werk, zonder uitzicht en zon
der hoop, „het schandaal van
de eeuw."
Een groepje landen wordt
steeds rijker, terwijl het groot
ste deel van de mensheid
steeds armer wordt, zo zei hij.
„In arme landen houden de
rijken vast aan hun weelde ten
koste van hun medeburgers en
in rijke landen wordt de over
vloed in stand gehouden ten
koste van de ellende van de
arme landen."
Pater Pedro Arrupe, de alge
meen overste van de Jezuie-
ten, deed een beroep op de
Verenigde Staten en op'andere
rijke landen om de honger te
bestrijden. Hij herinnerde aan
Kerk
en
wei eld
De r.k. psychotherapeut, prof.
dr. Erwin Ringel, hoogleraar
aan de universiteit van We
nen, heeft gewaarschuwd te
gen de vernietigende gevolgen
van aangekweekte schuldge
voelens.
Ernstige schuldcomplexen en
neurotische gedragingen kun
nen onder meer ontstaan,
wanneer mensen in een uit-
zichtsloze huwelijkscrisis gera
ken, maar zich er tegelijkertijd
bewust van moeten zijn, dat
de r.k. kerk in het geval van
een scheiding een tweede hu
welijk verbiedt.
Prof. Ringel verklaarde na
drukkelijk geen pleidooi te
willen houden voor afschaf
fing van onontbindbaarheid
van het huwelijk. Wel vroeg
hij in de r.k. kerk meer begrip
vor gehuwden, wier huwelijk
duidelijk stuk gelopen is. Een
eventueel tweede huwelijk
mag er niet toe leiden, dat die
ménsen het gevoel krijgen niet
meer bij de kerk te horen.
De Weense psychotherapeut
sprak op de Salzburger Hoch-
schulwochen, die momenteel
aan de gang zijn. Hij had ook
kritiek op de r.k. kerk voor
wat betreft haar houding te
genover de opgroeiende jeugd.
In dit verband vroeg hij van
de kerk, dat zij in de periode
van het lichamelijke rijpings
proces bij zelfbevrediging niet
meer over zonde zou spreken.
Uitvoerig ging prof. Ringel in
op de verschillen tussen kerk
en psychotherapie, met name
voor wat betreft sexualiteit en
huwelijk. Deze discrepantie is
wel te overwinnen, meent hij.
De r.k. kerk moet haar dwalin
gen in dit opzicht corrigeren,
terwijl de psychotherapie vele
oude anti-godsdienstige res
sentimenten dient op te rui
men. Met wederzijdse goede
wil kunnen kerk en psucho-
therapie haar meningsver
schillen overwinnen. In de
psychotherapie is in ieder ge
val een duidelijke ontwikke
ling in die richting te constate
ren, aldus Ringel.
Het Amerikaanse Gallup-instituut voor me
ningspeiling is tot de conclusie gekomen, dat
in de Verenigde Staten de belangstelling voor
godsdienst en godsdienstige aangelegenheden
weer toeneemt. Ondanks aanzienlijke schom
melingen in de houding der Amerikanen meent
het instituut te mogen zeggen, dat de Amerika
nen een godsdienstig volk blijven.
Uit het jongste onderzoek van dit instituut,
getiteld „Godsdienst in Amerika, 1976", blijkt
dat vierennegentig procent der Amerikanen in
God en 68 procent in een leven na de dood
geloven. Deze percentages zijn sedert 1948 con
stant gebleven.
Maar in de zestiger jaren verminderde de be
langstelling voor godsdienst en godsdienstige
aangelegenheden sterk. Steeds meer Amerika
nen gingen twijfelen aan de invloed van de
godsdienst op de samenleving. In 1957 vond nog
69 procent van de Amerikanen de godsdienst
relevant voor de maatschappij, maar in 1970
was nog slechts veertien procent deze mening
toegedaan. Nu is dit percentage weer toegeno
men tot 39 procent.
Vierenveertig procent ziet voor de kerk nog een
toekomst weggelegd. De protestantse Amerika
nen blijven naar de kerk gaan: 38 procent van
hen gaat iedere week. Hierin is sedert 1964 geen
verandering gekomen. De katholieke Amerika
nen werden minder trouwe kerkgangers. Onder
hen daalde het percentage geregelde kerkbezoe
kers van 71 naar 54 procent.
De franciscaanse vredesprijs
1976 is toegekend aan aarts
bisschop J. L. Bernardin,
voorzitter van de Amerikaan
se bisschoppenconferentie,
wegens diens verdiensten
voor de vrede in de wereld.
Vrijdag zal hem de prijs wor
den uitgereikt. De prijs is eer
der uitgereikt aan Moeder Te
resa, aan paus Paul us en aan
vroegere minister van justitie
van de VS, Robert Kennedy.
Mgr. Clement Mukasa, secre
taris van bisschop Ddungu
van Masaka in Oeganda is tij
dens een eucharistieviering in
Kitovu door Oegandese solda
ten gearresteerd en naar een
onbekende plaats vervoerd.
De overval op de parochiekerk
van Kitovu gebeurde op 12
juli, maar de persdienst van
de Oegandese bisschoppen-
KORTE
METTEN
conferentie deelt nu mee, dat
het ondanks intensieve pogin
gen de bisschoppen niet is ge
lukt de gevangen genomen
priester „dood of levend" te
rug te vinden.
De lutherse bisschop van Ko
penhagen. Ole Bertelsen,
heeft gepleit voor een christe
lijke cultuurrevolutie, die een
einde maakt aan „de onver-
dragelijke alliantie van chris
tendom en burgerlijkheid".
Hij noemt het een gevaarlijke
zaak, dat een linkse stroming
in de kerk onmiddellijk wordt
opgemerkt, maar dat de poli
tieke draai naar rechts binnen
de kerk onbewust veel te lang
aanvaard is. Volgens hem is
voor veel christenen het evan
gelie een vrijbrief voor poli
tieke apathie. Daardoor wordt
de kerk belemmerd haar
maatschappelijke verant
woordelijkheid tot uitdruk
king te brengen.
De Zuidafrikaanse raad van
kerken heeft tijdens zijn jaar
vergadering in Hammanskraal
bij Pretoria zijn steun betuigd
aan „alle christelijke bewegin
gen en alle christenen die strij
den voor een vrij en recht
vaardig Namibië". In deze re
solutie, ingediend door de pre
ses van de Verenigde Evange-
lisch-Lutherse kerk van Zuid
west Afrika (Namibië), Lukas
de Vries, uit de vergadering
haar diepe bezorgdheid over
de „recente gewelddadige ont
wikkeling" in Namibië.
