LEIDSE
BINNENSTAD AUTOVRIJ?
,,Bij foute dagvaarding
liever thuis
LEIDSE KANTONRECHTER:
X.C. peilt
Ijneningen in
^gemeenten met
verkeersvrij
"centrum
Weerstand
middenstand
slaat om in
enthousiasme
Randstad" mag geen
reclameborden uithangen
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
rgelconcert
in Marekerk
n LEIDEN De organist
Bartelink zal vrij-
30 juli in de Marekerk
er een orgelconcert geven.
Het is het derde concert uit
jde serie K&O-zomerorgel-
jconcerten 1976. Op het pro-
t (gramma staan werken van
afH. Scheidemann, J. Pachel-
Bbel, J. S. Bach, G. Ff. Han
del, W. A. Mozart, J.
tel Brahms, R. Schumann en
tyA. van der Horst. Het con
cert begint om 20.15 uur en
ii de kaartverkoop 2,75,
vi/ 2,50 en 2,25) vindt
op het bureau van
K&O, Oude Vest 45.
aOok telefonisch zijn kaar-
aten te bespreken: telefoon
&141141. Op de avond van
döhet concert zullen in de Ma-
pi rekerk eveneens toegangs-
zd kaarten verkrijgbaar zijn.
^Programma's worden gra-
tftis uitgereikt
27 JULI 1976
doorgaand verkeer te willen maken. Nu
een deel van dit plan- op het punt staat
verwezenlijkt te worden, heeft het college
zich het ongenoegen van de winkeliers, de
stichting Leidse Binnenstad en de Kamer
van Koophandel op de hals gehaald.
Een deel van de winkeliers is wel voor
afsluiting van de Breestraat, maar dan
van een totale afsluiting. Ook (brom)fiet-
sers, bussen en taxi's zouden er niet meer
mogen rijden. Een gedeeltelijke afsluiting
vanaf het Stadhuisplein tot het Gangetje
zou eventueel ook nog acceptabel zijn.
„Daarmee wordt het doorgaand verkeer
geweerd, terwijl de Stadsgehoorzaal en
het Stadhuis gewoon bereikbaar blijven",
aldus een van de winkeliers.
De vice-voorzitter van de stichting Leidse
Binnenstad, de heer J. van Egmond,
noemt de afsluiting van de Breestraat
„waanzinnig". Hij stelt zich op het stand
punt dat afsluiting alleen maar verant
woord is, wanneer aan een aantal dwin
gende voorwaarden, zoals het creëren van
parkeerplaatsen, is voldaan. Op drie ver
schillende punten, bij voorbeeld op de
Boommarkt, de Ir. Driessenstraat en de
Garenmarkt zouden parkeergarages moe
ten verrijzen. „Voor het publiek is het
alleen aantrekkelijk in de Leidse binnen
stad te komen winkelen wanneer het niet
verder dan vijftig meter naar de winkels
hoeft te lopen", aldus de heer Van Eg-
mond. Het Breestraat-plan noemt de heer
Van Egmond een van de vele adhoc-beslis-
singen, die het binnenstadsbeleid van het
Leidse college kenmerken.
Leiden loopt overigens bepaald niet voor
op met haar plan een voetgangersgebied
te willen creëren. Vele gemeenten hebben
inmiddels, met of zonder grote tegenstand
van de plaatselijke middenstand, de
knoop doorgehakt. Zowel gemeente als
winkeliers bleken achteraf bijzonder ge
lukkig met het autovrij maken van hun
binnenstad.
De Leidse Courant peilde de meningen
van winkeliersverenigingen en gemeente
besturen in gemeenten, die al enige tijd
een voor verkeer afgesloten centrum ken
nen.
LEIDEN „U had gewoon weg
moeten blijven, dan hadden we
de straf niet ten uitvoer kunnen
leggen en dan had u uw doel
bereikt". Deze wat wonderlijke
woorden sprak de edelachtbare
heer kantonrechter De Koning
gistermiddag tot een 23-jarige
receptioniste die zich moest
verantwoorden voor te hard rij
den op het Leiderdorpse Enge-
1 endaal. In plaats van de toege
stane 50 reed de juffrouw daar
maar liefst 80 km. Beden ge
noeg om haar te verbaliseren
en voor de rechter te brengen.
Echter, zij kreeg een dagvaar
ding thuis waarin de nodige fou-
ten geslopen waren: hij stond op
i naam van haar echtgenoot en
volgens ht gele formulier was zij
met zichzelf getrouwd. Dingen
die in het dagelijks leven niet
voorkomen maar kennelijk wel
op het papier. Maar dat was
uiteindelijk door mensenhanden
ingevuld. Kortom: 't klopte niet,
ook al begreep verdachte drom
mels goed dat het om haar ging.
Daarom was ze gisteren ook
maar gekomen, al probeerde ze
op alle mogelijke manieren on
der de gepeperde boete van 90
gulden vandaan te komen. Ze
wees de kantonrechter erop als
meer met zo'n bijltje gehakt te
hebben. Toen stond er een fout
in het proces-verbaal en op
grond daarvan was toen van
strafvervolging afgezien. „En
waarom toen wel en nu niet",
was de redenering van de recep
tioniste.
Maar nee, haar vlieger ging niet
op. „Ik zal het u allemaal eens
uitleggen", sprak de kanton
rechter wijs als immer: „ver
schijning dekt de eventuele nie
tigheid van de dagvaarding. U
had gewoon niet moeten komen,
dan was er niets aan de hand
geweest. We hadden het vonnis
dan nooit ten uitvoer kunnen
leggen omdat uw naam niet
klopt". Wel, kijk eens aan, een
goede gratis les voor ieder die
een redelijke fout op de adresse
ring van de dagvaarding aan
treft.
En dat er nog wel eens fouten
worden gemaakt, bleek gister
middag overduidelijk. Zo kwam
er iemand ter terechtzitting die
verkeerd had geparkeerd op de
Langevelderslag in Leiden. Nu
kan je lang zoeken in de sleutel
stad, maar die mooie naam zal
je er nooit aantreffen. Daarvoor
moet men in Noord wijk zijn.
Kijk, en zo'n geval is nou wel
goed genoeg om vrijspraak bin
nen te halen. In dat geval kan
het te laste gelegde feit nu een
maal niet bewezen worden, om
dat er zo'n straat in Leiden niet
Staat er echter een fout in het
adres en de verdachte ver
schijnt toch voor de rechter dan
gaat deze er van uit dat men
begrepen heeft wat er werd be
doeld en is een boete meestal
onvermijdelijk.
Een andere verdachte uit Alp
hen aan den Rijn die zijn wagen
5 minuten aan de Stille Rijn had
geparkeerd om een pak te halen
en daardoor niet meer aan de
formulering .Jaden en lossen"
De eind juni door het Leidse
aangekondigde recon-
van de Breestraat lijkt een stap
van de afsluiting van de
de reconstructie zullen de
en de Marktenroute alleen nog
zijn voor (brom)fietsers, voet
en taxi's,
gemeentebestuur heeft nooit
gemaakt van zijn plan de
binnenstad ontoegankelijk voor
en I
IIIIIIIIIIIIIIII
mil
iera J
Rotterdam
get totstandbrengen van een voetgangers
gebied in Rotterdam is vrij geruisloos ver-
Fopen. Na de oorlog werd de verwoeste
binnenstad in een sneltreinvaart opge-
iouwd. In tegenstelling tot de oude binnen
steden vain Leiden, Delft en Utrecht kon-
Éen hier onmiddellijk voorzieningen wor
pen getroffen om de bereikbaarheid van
•He Lijnbaan en omgeving voor vrachtver
keer zo optimaal mogelijk te houden. Aan
(iet oog van de voorbijganger onttrokken,
C^ijn er overal toeleveringshofjes, waar
Vrachtwagens de gehele dag kunnen laden
jm lossen.
Hüet Rotterdamse voetgangersgebied, dat in
het begin van de vijftiger jaren werd geo
pend is volgens een woordvoerder van de
gemeente „het eerste ter wereld".
middenstand is bijzonder gelukkig
iet het voetgangersgebied. De klanten
op hun gemak inkopen doen. Van
Voorbij sjezende auto's hebben we in de
"Rotterdamse binnenstad al lang geen last
aldus een woordvoerder van de
jemeente. Maar ook in de oude stadswij
ken voelen de winkeliers veel voor een
[voetgangersgebied. Hier en daar worden
pelen geleidelijk auto-vrij gemaakt. Tussen
pcht en tien uur worden er vrachtauto's
toegelaten en hier en daar rijdt een taxi
door de straten.
Gouda
Gouda is inmiddels al gewend geraakt
aan de afgesloten binnenstad, geplaveid
■iinet fraaie, zogeheten gewassen grindte-
gels. Een viertal jaren geleden besloot het
op aandrang van- enkele
leden van de Goudse Ondernemers Cen-
Btrale tot het afsluiten van het centrum.
„De besluitvorming had een wat manipu
latief karakter", weet voorzitter J. A. M.
Linderhof van de middenstandsvereniging
„De Eendracht" zich te herinneren. „De
9jmeeste winkeliers in de Kleiweg en direc-
usste omgeving, waren felle tegenstanders
lijf van het plan. Ondanks dit verzet is de
doorgedrukt. En achteraf moet
g®.iedereen zeggen, dat het een succes is
Tegenstanders zijn er nu niet
Het gemeentebestuur van Gouda heeft na
de beslissing tot afsluiting van de Goudse
binnenstad (Kleiweg en aanliggende stra
ten) gezorgd voor parkeerruimte. Direct
achter het winkelcentrum is een groot
parkeerterrein aangelegd, terwijl de par-
lejkeermogelijkheden rondom De Markt en
J langs de grachten werden verruimd. Sinds
de officiële afsluiting is het Goudse cen
trum langzamerhand geplaveid met sierte-
gels. Zeer recent is de sierbestrating uitge
breid tot het gebied rond het gemeente
huis. Op diverse plekjes zijn bomen ge
plant en bankjes neergezet, zodat een puur
wandelgebied is ontstaan. Voor het be
stemmingsverkeer is een uitzondering ge
maakt op het verbod voor gemotoriseerd
verkeer. De winkels kunnen 's ochtends tot
elf uur door vrachtauto's bevoorraad wor
den.
Voorzitter van de belangenvereniging Klei
weg Linderhof: „Alle winkeliers hebben
inmiddels nadrukkelijk ontdekt, dat de
stelling „winkelen is recreëren" door de
aanleg van een sierbestrating wordt onder
schreven. Momenteel wordt de binnenstad
frequenter bezocht dan vroeger. Het is er
gezelliger dan voor de afsluiting en de
omzetten zijn hoger geworden". De meeste
winkeliers hebben zo'n vier jaar geleden
als bijdrage aan de aanleg van de sierbe
strating een bedrag gegeven op basis van
vrijwilligheid. De winkeliers die niet wil
den bijdragen, kregen een zogenaamde
„baatbelasting" door de gemeente opge
legd, overigens na overleg met de midden
standsverenigingen. En zo is in Gouda het
centrum van de grond gekomen. „Wij zijn
sinds kort begonnen met het organiseren
van activiteiten. Er hangen vlaggen, er is
muziek en we houden festivals in samen
werking met de lokale VW. Dat zijn alle
maal zaken die vroeger onmogelijk georga
niseerd konden worden. Thans hebben we
een afgesloten wandelgebied, waar het
winkelen tot recreëren is geworden, temid
den van winkels en groen met de auto op
een parkeerplek binnen handbereik", aldus
voorzitter Linderhof.
Haarlem
Zo'n vijf tot zes jaar geleden besloot het
gemeentebestuur van Haarlem, ondanks
verzet van vele middenstanders, tot het
afsluiten van de belangrijkste winkelstra
(Van een onzer verslaggevers)
ten voor alle Verkeer. De Barteljoris-
straat, de Zeilweg en de Grote Houtstraat
(beroemd geworden door hun vermelding
in het Nederlandse Monopoliespel) waren
na de beslissing slechts toegankelijk voor
gemotoriseerd bestemmingsverkeer en dat
dan nog alleen 's morgens tot elf uur.
In de directe omgeving van de grote win
kelstraten heeft de gemeente daarna, par
keergarages aangelegd. Thans zijn het er
drie, elk met een capaciteit voor vierhon
derd personenauto's. De derde werd dit
jaar opgeleverd. Ook heeft de gemeente in
overleg met de betrokken winkeliers sier
bestrating aangelegd. In Haarlem werd
gekozen voor „gewassen grindtegels" (zoals
de trottoirs in de Leidse Haarlemmer
straat) van een rode kleur. Op diverse
plekken werden bomen geplant, die op
speelse wijze werden omgeven door cirkels
van enkele meters, bestraat met de „gewo
ne" straattegels. Ook verschenen er bank
jes en bloembakken, terwijl de puien van
winkels een wat speelser aanzicht kregen.
Sinds de instelling van het wandelgebied
en het weren van al het verkeer, uitgezon
derd de winkelende voetganger, is het cen
trum van Haarlem duidelijk in belangrijk
heid en aanzien gestegen. De aantrekkings
kracht van het centrum werd sterk ver
groot en de winkeliers hebben met de
toename van de omzetten hun verzet tegen
de afsluiting en sierbestrating snel laten
vallen. Wel vraagt men het gemeentebe
stuur regelmatig om uitbreiding van de
parkeerruimte. „Maar dat zit er niet meer
in", meent een woordvoerder van de ge
meente Haarlem. Als we nog meer par
keergarages moeten aanleggen, zullen we
huizen moeten slopen. En welke woonwijk
wil een kolossaal betonnen onderdak voor
auto's binnenhalen".
Utrecht
In 1971 werd het eerste deel van de Ut
rechtse binnenstad autovrij gemaakt. Zon
der veel tegenstand van de middenstand
werd eerst de Oude Gracht, de Bakker
straat en de Lange Elisabethstraat en de
Steenweg aangepakt. Een jaar later volgde
de afsluiting van de Lijnmarkt. De winkel
straten werden opgefleurd met gekleurde
klinkertjes en gezellige lantarens. De scep
tische houding van een minderheid van de
winkeliers sloeg binnen een jaar om in
groot enthousiasme. Het winkelende pu
bliek bleek de weg naar de binnenstad
toch te kunnen vinden. Het laden en lossen
heeft tot acht uur 's morgens plaats, het
geen geen onoverkomelijke hindernis
bleek.
In het verwezenlijken van het laatste ge
deelte van het voetgangersgebied blijkt het
gemeentebestuur zich evenwel te hebben
verslikt. Al meer dan drie jaar wachten
de winkeliers van de Zadelstraat op afslui
ting. Een woordvoerder van de gemeente:
(luchtfotografie Frans Rombout).
„Het afsluiten van deze straat geeft aan
merkelijk meer problemen, aangezien alle
belangrijke busroutes door de Zadelstraat
gaan". 4
De heer Beringen, woordvoerder voor de
Zadelstraatwinkeliers wijt het uitblijven
van een beslissing voor deze straat aan de
negatieve houding van de middenstand die
al in het voetgangersgebied zit. „De andere
winkeliers menen dat de Zadelstraat een
te belangrijke aanvoerstraat voor het pu
bliek is. Zij vrezen dat hun omzet zal
dalen, wanneer de Zadelstraat wordt afge
sloten".
De Zadelstraat-winkeliers zijn unaniem
van mening dat hun winkelstraat bij het
voetgangersgebied hoort. „Bij proeven is
gebleken dat dertig procent van het aut
overkeer dat de Zadelstraat nam in de
straatjes erachter terechtkwam. Zeventig
procent koos gewoon de ringweg die om
de binnenstad loopt", aldus de heer Berin
gen.
Overigens is de heer Beringen van mening
dat er een spelletje met de middenstand
in de Zadelstraat is gespeeld. „Tijdens de
gemeenteraadsvergadering, waar afsluiting
aan de orde kwam, bleek verantwoordelij
ke wethouder helemaal omgepraat te zijn.
Hij stemde tegen zijn eigen voorstel om de
Zadelstraat af te sluiten".
Den Haag
Het Haagse centrum kent de afgesloten
winkelstraten al zeer lang. In bi] voorbeeld
Vlamingstraat en Spuistraat wordt ver
keer, uitgezonderd de voetganger, al jaren
lang geweerd. Slechts bestemmingsverkeer
mag voor elf uur in de morgen het wandel
gebied binnenkomen. In de laatste jaren
heeft het stelsel van voor verkeer afgeslo
ten winkelgebieden zich sterk uitgebreid.
Op diverse plekken zijn promenades ver
schenen, vooral op nadrukkelijk verzoek
van de er gevestigde winkeliers. In enkele
gevallen is de bestrating zelfs aangelegd
geheel voor eigen rekening van de midden
stand.
In vrijwel alle promenades is sierbestra
ting aangelegd in de vorm van gewassen
grindtegels. De puien kregen ui veel geval
len een ander uiterlijk en met bankjes,
bloembakken, bomen en kiosken werd het
wandelgebied aangekleed. In Den Haag is
thans ook een nieuwe en nog verdergaande
ontwikkeling merkbaar. Den Haag wordt
een stad van passages. De Haagse „Passa
ge", met z*n drie van een glazen dak
voorziene armen, heeft volgelingen gekre
gen. Momenteel zijn er al vier overdekte
winkelgalerijen, ontstaan door doorbraken
tussen de bestaande panden. In die over
dekte passages zijn tal van kleinere winke-
leenhèden ondergebracht, vooral veel bou-
tiekjes en bistro-achtige eethuisjes en ca-
fé's.
De winkeliers in de Haagse binnenstad zijn
zonder uitzondering tevreden over de di
verse afsluitingen. Dit ondanks het ontbre
ken van optimale parkeervoorzieningen. In
de hofstad is men zelfs in een dusdanig
stadium aangeland, dat winkeliers vragen
om afsluiting en het mogen aanleggen van
sierbestrating.
Delft
De winkeliers uit de Delftse binnenstad
zitten, evenals hun Leidse collega's, be
paald niet te springen om een voetgangers
gebied in het oude centrum. Zij vrezen
concurrentie van het nieuwe, goed bereik
bare winkelcentrum in een van de buiten
wijken. Aan dwingende voorwaarden voor
een wandelgebied, zoals het creëren van
parkeerplaatsen en het bereikbaar maken
van de winkels voor vrachtverkeer kon
hier worden voldaan.
Weliswaar is bij de gemeente van Delft
thans een bereikbaarheidsplan voor de ou
de stad in bewerking, maar dit plan zwijgt
in alle talen over het zo belangrijke par
keerprobleem. „De taktiek die de gemeente
thans volgt, is het voor het doorgaand
verkeer zo moeilijk mogelijk maken de
stad te bereiken. Mogelijk zal dit automobi
listen afschrikken," aldus een woordvoer
ster van de gemeente.
De heer Breddels van de adviesraad voor
het midden- en kleinbedrijf stelt dat er nog
heel wat moeilijkheden moeten worden
overwonnen voordat de Delftse binnenstad
autovrij gemaakt is. „De winkeliers hebben
het bereikbaarheidsplan zeer slecht ont
vangen. Zij stellen dat er eerst parkeer
voorzieningen moeten worden getroffen,
alvorens aan afsluiting kan worden ge
dacht. En juist daar wringt de schoen; de
progressieve partijen, die een meerderheid
in de gemeenteraad hebben stemmen elk
voorstel ter verbetering van de parkeer
voorzieningen in de binnenstad af'.
ELISABETH VOGELS
LEIDEN Het beroep dat Textiel-Industrie „Randstad" ingesteld
heeft tegen de beslissing van het Leidse gemeentebestuur om geen
vergunning te geven tot het ophangen van reclameborden aan
haar pand op de Morsweg 47b is afgewezen. De commissie voor
beroepschriften kwam gisteren tot dit besluit omdat zij de zonder
vergunning aangebrachte reclameborden „ontsierend" vond.
De commissie beschouwde de
borden als „onevenredig groot",
daardoor een niet meer zichtba
re raamindeling veroorzakend
met als gevolg „dat de harmonie
van de bouw van het huizenblok
verstoord is". Zij vroeg zich bo
vendien af waarom Textielin
dustrie „Randstad" geen toe
stemming bij de gemeente had
gevraagd voor het plaatsen van
de reclameborden. De heer Min
gele, die namens Textielindus
trie „Randstad" optrad ver
klaarde hierop dat aüle stappan
ondernomen waren, dat het ver
zoek was ingediend en dat er
foto's waren opgestuurd. Het
bedrijf had zelfs al een rekening
voor de precariorechten ontvan
gen, aldus de heer Mingele. De
commissie wees er echter op dat
„Randstad" niet op de toestem
ming gewacht had en dat het
sturen van foto's met de recla
meborden al aangebracht niet
de manier is om toestemming te
vragen. Het argument van de
heer Mingele dat door de recla
meborden de omzet gestegen
was, weerhield de commissie er
verder niet van om unaniem het
beroep ongegrond te verklaren.
IIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
voldeed zag zijn poging om op
grond van allerlei verschrijvin
gen vrijspraak te krijgen dan
ook hopeloos stranden. Hij
kreeg zelfs nog meer straf opge
legd dan de officier had geëist.
De kantonrechter gaf hem dui
delijk geïrriteerd over zijn vol
houden zonder pardon 25 gul
den. Ook hij had beter maar
helemaal weg kunnen blijven.
Het spaart je zo een paar geel
tjes uit, alleen je mist wel een
leuke voorstelling.
ARJEN BROEKHUIZEN
