HENNIE KUIPER
HUILDE DIKKE
TRANEN NAVAL
De blunder van Zoetemelk
„VOLGEND JAAR ZIEN WE WEL WEER"
Pardon voor
renners van
Tl-Raleigh
SAINT LARY-SOULAN
Zaterdagmorgen voor de
luncl s*art van de veertiende etap-
idse pe die het hele peloton uit
cht v! e'kaar zou en de ren-
tiekp}ners meer dood dan levend
ale J Saint Lary Soulan zou
raad! hrengen, was Hennie Kuiper
H al weer behoorlijk opge
knapt van zijn zware valpar
tij tijdens de eindsprint van
de rit naar Saint Gaudens.
Vrijdagavond had dokter
Geert Simons zijn verwon
dingen gedurende een inten
sieve behandeling van an
derhalf uur schoongemaakt
en goed ingepakt. De pijnlij
ke plekken werden plaatse
lijk verdoofd en Hennie Kui
per voelde zich zo goed dat
hij voor hij van start ging
nog een uurtje was gaan
trainen. In de gezellige druk
te, die aan elke start vooraf
gaat, was de wereldkam
pioen weer monter. Hij gaf
Si zelfs interviews in drie talen
weg en ging tegen half
twaalf opgewekt met het pe-
vordi loton, op weg naar de vier
zware cols, die belangrijke
beslissingen zouden brengen.
Kuiper had er weer zin in,
had zelfs al nieuwe plannen
bedacht. Een half uur later
sloeg hij met zijn hoofd te
gen de straat en reed hij aan
het hoofd gewond in de am
bulancewagen naar het
zieenhuis in Saint Gaudens,
de wereldkampioen had de
strijd moeten staken. De ron
de van Frankrijk heeft elk
jaar zijn drama's. Van alle
renners besefte Hennie Kui
per dat misschien het meest,
maar hij stond er nooit bij
stil dat hij het middelpunt
van een groot drama zou
kunnen worden. Daarvoor
kende hij de gevaren van de
wielersport te goed daarvoor
kende hij zichzelf misschien
nog beter.
Omdat hij zijn 40 jaar ge
trouwde ouders wij dag de
zegebloemen voor de Tour
de France wilde schenken,
nam hij een keer te veel risi
co's. Kuiper viel tijdens de
eindsprint, kon de strijd
voortzetten, maar was toch
nerveus geworden. Zijn
ploegleider Peter Post zei:
„Als een renner een keer ge
vallen is, valt hij nog een
keer. Daar kun je vergif op
innemen. Is het niet ver
schrikkelijk dat hij nu al
weer op straat ligt?" Het dra
ma-Kuiper vond plaats een
dag na de voor hem al onge
lukkige dertiende etappe tij
dens de dertiende kilometer
van de veertiendeHet ge
beurde op een brede weg,
zomaar midden in het pelo
ton.
Uit balans
Hij kwam in aanraking met
andere renners, raakte uit
balans en viel met zijn
hoofd tegen het wegdek.
Kuiper lag daar voor de
tweede keer in een paar da
gen als een triest hoopje el
lende. Uit een flink gat in
zijn achterhoofd gutste
bloed....
Lichamelijk kreeg de wereld
kampioen misschien niet
eens zo'n grote klap. In het
ziekenhuis, waar zijn won
den verzorgd werden, knapte
hij zienderogen op en werd
Hennie Kuiper ligt verslagen op de straat. Zijn kansen op een goede klassering in de Tour zijn voorbij.
Behulpzame handen worden toegestoken om de Nederlander bij te staan.
hij door de artsen in Saint
Gaudens, zelfs in staat
geacht om gisteren per vlieg
tuig naar Nederland terug te
keren. Maar moreel was
Hennie Kuiper, daar op die
grijze straat vlak voor Aspet
in de Pyreneeën helemaal
kapot. Hij zat versuft en.
triest voor zich uit te staren.
Hij begreep er niets van dat
dit hem had kunnen gebeu
ren. 's Avonds in het zieken
huis te Saint-Gaudens kon
hij zich ook nauwelijks iets
herinneren van het ongeluk.
Pas op het moment dat hij
op de brancard werd gelegd
stamelde Kuiper: „Laat de
mensen van de radio omroe
pen dat alles goed met me is.
Dan kunnen ze thuis gerust
zijn".
Staken
Op dat moment weigerde hij
weer de strijd te staken. Hij
zei tegen Peter Post: „Geef
me mijn fiets eens aan, kij
ken of het nog gaat". Het
ging echter niet. Terwijl hij
overeind werd geholpen,
zakte de wereldkampioen
opnieuw in elkaar. In de am
bulance-wagen kwam Kui
per tot het besef dat zijn
tour de France-avontuur
voorbij was. Hij sloeg zijn
bebloede handen voor het
gezicht en huilde dikke tra
nen van verdriet, terwijl de
ambulancewagen met
loeiende sirenes terug naar
Saint-Gaudens reed.
dens achtten de artsen Kui
per zaterdagavond rijp voor
ontslag. Peter Post gelastte
zijn assistent Peter Bonthuis,
die nit van zijde van Kuiper
was geweken, dat Kuiper op
zijn minst een nacht in het
ziekenhuis moest blijven.
Hennie Kuiper verliet gister-:
morgen het ziekenhuis in
Saint-Gaudens en voegde
zich bij de overige leden van
de TI-Raleighploeg in Pau.
Vandaag vliegt Kuiper naar
Nederland terug. Hij maakte
het gisteravond goed.
Met Jean
Nelissen
in de Tour
TOURELANTIJNEN
Lucien van Impe heeft, als hij
de Tour wint, voor elke ploeg-
makker een auto verdiend. „In
St. Lary stond de president-di
recteur van Gitane bij de aan
komst", vertelde de drager
van de gele trui, „hij omarmde
mij en was dolblij, 's Avonds
liet hij in het hotel champagne
aanrukken, we konden zoveel
drinken als we wilden. Ik
vroeg aan hem: Mijnheer Le
iier, als ik de Tour win, dan
krijgen mijn ploegmakkers en
ik toch ook een auto van u
cadeau? Hij bedacht zich geen
moment en antwoordde: dat is
akkoord, dat is afgesproken".
Van Impe vindt de geste van
de president-directeur heel ge
woon. „Die man is toch 50
keer miljonair, hij zal dat geld
niet eens missen", zei hij.
Lucien van Impe zal in de
tijdrit die morgen wordt verre
den, gebruik maken van een
nieuwe fiets, die gemaakt is
van superlicht materiaal,
waardoor het kader van de
fiets slechts 1200 gram weegt.
De complete fiets blijft onder
de zes kilo. Zijn ploegleider
Cyrille Guimard heeft de fiets
al enkele keren geprobeerd en
hij is er erg tevreden over.
De Roermondenaar Servaas
Verstappen, die het vorig jaar
in zijn eentje de Tour de Fran
ce fietste, heeft een opvolger
gekregen. Het is de Duitse stu
dent Thomas Hillinger (16), die
enkele uren voor de renners
het parcours aflegt.
De Belgische televisiereporter
Fred Debruyne is tijdens de
etappe van zaterdag aan de
dood ontsnapt. Debruyne reed
met zijn auto op de Col Portil-
lon toen een groot rotsblok
met donderend geraas naar
beneden kwam. Bijna was het
rotsblok door het open dak'
van de auto naar binnen gesla
gen, maar Debruyne had ge
luk. Het rotsblok sloeg tegen
de zijkant van de auto en ver
oorzaakte daar een levensgro
te deuk.
INDIVIDUELE TUD RIT
13JULLI7eETAPPE-3ökm
PAU Op de Col Portillon heeft Joop Zoete
melk zaterdagmiddag door een blunder waar
schijnlijk de Tour verloren. Drie kilometer
onder de top demarreerde Lucien van Impe
en voor het eerst in deze ronde ging Zoetemelk
niet met hem mee. „Ik weet dat ik een onver
geeflijke fout heb gemaakt", verzuchtte Joop
Zoetemelk gisteren na het zware weekend in
Had Zoetemelk die drie minuten en twaalf
seconden op Van Impe verloor, een black-out?
„Nee", antwoordde hij, „ik heb me in de luren
laten leggen, gewoon niet goed opgelet. We
reden naast elkaar de Portillon op, Thevenet,
Van Impe en ik in de eerste lijn. Thevenet had
al een keer gedemarreerd en ik was hem gaan
halen. Waarom ik dat niet aan Van Impe heb
overgelaten, daarvoor kan ik achteraf geen
verklaring vinden. Maar ik heb het gedaan en
meteen daarna sprintte Lucien weg. Hij nam
50 meter voorsprong en het verschil werd niet
groter. Als ik nu naar Van Impe rijd, springt
Thevenet weer achter mij vandaan, dacht ik.
Dus wat deed ik: Ik rekende tenslotte ook op
de hulp van Thevenet en van Delisle om in de»
afdaling Van Impe terug te pakken".
„Maar die Van Impe speelde het spel erg slim.
Óp die col heb ik gemerkt, dat hij niet alleen
hard kan fietsen, maar dat ie ook erg intelligent
is. Hij bleef gewoon voor ons rijden en pas na
een bocht, toen hij even uit het zicht verbleef,
moet hij enorm snel zijn weggegaan. Ineens
zagen we hem niet meer".
„Hij pakte meteen anderhalve minuut. Toen
begon ik te rijden en wat gebeurde? Thevenet
en Delisle, op wier steun ik vast gerekend had,
bleven meteen achter. Ik was alleen in het duel
tegen Van Impe, en nog was er niks verloren
geweest, als Van Impe in de vallei voor de
laatste berg niet de steun had gekregen van
Luis Öcana. Dat is mijn ondergang geworden".
Geluk
Inderdaad had Van Impe in zijn ren naar de
gele trui veel geluk. Op de top van de voor
laatste col, de Peyeresourde, sloot hij net aan
bij Luis Ocana, die het leek wel een wonder
plotseling als herboren was en iets van zijn
oude allure had teruggevonden.
Ocana, die als renner immers het water tot aan
de lippen is gestegen, reed als een furie. Hij
alleen gaf in de vallei aan de voet van de Pla
d'Adet, op wiens top de finish lag, het hoge
tempo aan. En Zoetemelk? Hij kreeg alleen
even de steun van Freddy Maertens, maar toen
de rijdende camera van de televisie de groep
Zoetemelk in beeld nam, liet Maertens zich
bliksemsnel afzakken, want Freddy begreep
wel, dat de supporters het hem nooit zouden
vergeven als hij Zoetemelk hielp en als daar
door een andere Belg, Van Impe, de Tour zou
verliezen. Ik weet zeker dat als Ócana er niet
geweest was, ik Van Impe zou hebben ingelo
pen", zei Zoetemelk treurend in Pau.
Moed
Weer eens had zijn karakter, teveel speculeren
en te weinig durven in de koers, hem danig
parten gespeeld. Want Zoetemelk had niet
hoeven te verliezen. Hij bewees in de vallei
en op de laatste col even sterk als Van Impe
te zijn, die echter een groot voordeel heeft:
méér moed. Gisteren in de bergrit over de
Tourmalet en de Aubisque, waarin de renners
een noodweer moesten trotseren, was Zoete
melk niet bij machte terug te vechten. Na
afloop van de etappe in Pau, toen de winnaar
Panizza uitbundig gekust was door de actrice-
Rika Zarai, zei Joop Zoetemelk: „Ik had pijn
in de benen. Ik kon niets doen. Bovendien heb
ik een grote steenpuist op mijn bil gekregen.
Eén en al ellende dus".
VAN KILOMETER
TOT KILOMETER
SAINT-LABT-SOULAN Voor
de veertiende etappe gingen in
Saint Gaudens 98 renners van
start, voor een rit over vier bergen
en een afstand van 139 kilometer.
2 km.: Demarrage van Sibille. Ro
mero en Mintkewicz volgen. Daar
na komt peloton terug.
4 km.: Nieuwe aanval van Sibille.
Danguillaume Casas en Mintke
wicz gaan mee.
12 km.: Koplopers hebben veertig
seconden voorsprong.
13 km.: Valpartij in het peloton
van Kuiper, die strijd moet staken.
27 km.: Kopgroep verliest Mintke
wicz, peloton heeft 1.10 achter-
34 km.: Achtereenvolgens worden
Casas, Sibille en Danguillaume in
gelopen door peloton onder aan
voering van Van Impe.
36 km.: Doorkomst op de Col de
Mente, tweede categorie: 1. Van
Impe, 2. Pollentier, 3. Zoetemelk,
4. Poulidor, 5. Delisle, 6. Galdos.
50 km.: Demarrage van Ocana
wordt beantwoord. Hierna gaat
Talbourdet er vandoor. Bourreau,
Danguillaume, De Witte, Torres en
Martinez-Herendia gaan mee.
56 km.: Kopgroep heeft een minuut
voorsprong. Martinez, Bellini, Pe
sarrodona, Bouloux en Riccomi
zetten achtervolging in.
65 km.: De Witte wint sprint voor
sprintklassement voor Torres en
Bourreau. De achtervolgersgroep
wordt ingehaald door Ocana,
Maertens, Maingon, Conati en Me-
nendez. Peloton met Zoetemelk ligt
2.40 achter.
70 km.: Achterstand peloton opge
lopen tot 6.15. Van de twaalf koplo
pers zijn Ocana en Ovion terug.
Kopgroep bestaat nog slechts uit
Martinez-Heredia, Torres, Pesarro-
dona, Riccomi en Bellini. In het
peloton demarrage van Lucien van
74 km.: Doorkomst op de Col du
Portillon: 1. Torres, 2. Bellini, 3.
Martinez, 4. Pessarodona op vijf
tien sec. 5. Riccomi. Hier heeft Van
Impe 1.30 voorsprong op peloton.
82 km.: Van Impe bereikt koplo
pers en gaat door, Ocana en Ricco
mi kunnen hem aanvankelijk vol
gen.
88 km.: Doorkomst op de Col du
Peyresourde, eerste categorie: 1.
Van Impe, 2. Ocana, 3. Riccomi op
35 sec., 4. Torres op 1.10, 5. Bellini
op 2 min. Zoetemelk heeft het pelo
ton verlaten en de achtervolging
ingezet.
100 km.: Zoetemelk haalt vele ren
ners in heeft 2.30 achterstand.
115 km.: Zoetemelk verwisselt van
fiets en gaat op zoek naar vlucht
ers. Achter hem verkeren Delisle,
Thevent en Poulidor in moeilijkhe-
132 km.: Van Impe lost eerst Ricco
mi en even later Ocana en gaat
alleen op de etappe-zege en de gele
trui af.
134 km.: Zoetemelk haalt Ricomi
139 km.: Van Impe wint veertiende
etappe met 3.12 voorsprong op
Zoetemelk en wordt nieuwe leider
van het klassement
PAU In Saint-Lary-Soulan
startten 93 renners voor de vijf
tiende etappe over 195 kilometer
naar Pau. De zieken Baronchelli
en Knetemann hadden zich afge-
24 km.: Doorkomst op de Col d'As-
pin, tweede categorie: 1. Gerben
Karstens, 2. Bellini op vijf secon
den, 3 Conati, 4. Torres, 5. Pouli-
53 km.: Doorkomst op de Tourma
let, eerste categorie: 1. Galdos, 2.
Van Impe, 3. Bertoglio op veertig
seconden, 4. Poulidor en 5. Paniz-
59 km.: Galdos wint extra premie
in La Mongie.
75 km.: Aanval van Martinez-Here
dia, Sibille, Paolini en Giulinai.
90 km.: Voorsprong kopgroep twin
tig seconden. Labourdette in tegen
aanval.
98 km.: Labourdette en Giuliani
gaan er samen vandoor, rest van
kopgroep wordt ingelopen.
100 km.: Bellini, Ovion, Panizza,
Menendez, Pesarrodona en La-
boumette zetten achtervolging in.
Peloton volgt op 1.30.
106 kn.: Labourdette en Giulinai
ingelopen door zes achtervolgers,
peloton ligt twee minuten achter.
120 km.: doorkomst op de Aubis
que, eerste categorie, 1. Panizza, 2.
Menendez op vijftig seconden, 3.
Bellini op tien seconden, 4. Ovion
op 20 sec., 5. Pesarrodona. Eerste
peloton met Van Impe, Zoetemelk
maar zonder Thevenet volgt op
2.15.
121 km.: Panizza gaat alleen door
in de afdaling.
137 km.: Panizza heeft 1.50 voor
sprong op rest van kopgroep, die
na 167 kilometer wordt ingelopen
door eerste peloton.
171 km.: Panizza wint sprint voor
sprint-klassement met 2.25 voor
sprong op eerste peloton.
175 km.: Martins, Talbourdet, Me-
lero, Pollentier, Caverzasi, Paoliru,
Menendez en Giuliani verlaten pe-
187 km.: Panizza eerste 'op de Cote
l'Equillot, vierde categorie, 2. Mele-
ro op 2.25, 3. Talbourdet
195 km.: Panizza wint vijftiende
etappe net voor Paolini en Pollen
tier.
De beslissende ontsnapping van zaterdag in beeld. Lucien van Impe (geheel rechts) heeft met Luis Ocana de grote slag
geslagen. Het levert Van Impe, die gevolgd wordt door de Italiaan Riccomi .de gele trui op.
Koestert Zoetemelk geen hoop meer? Wegrij
den kan ik van Van Impe niet, daarvoor is hij
te sterk", antwoordde hij, „ik heb alleen nog
een kans als ik hem op een goede dag kan
verrassen". Mentaal blijkt hij niet aangeslagen
te zijn. „Nee, waarom zou ik?", vroeg Zoete
melk, „het volgend jaar zien we wel weer".
Deze laatste zin verklaart veel, zo niet alles.
SAINT LARY SOULAN -
Zoals door het oponthoud van
vijf minuten bij het drama
van kopman Hennie Kuiper te
verwachten was, kwamen vijf
van de zes overgebleven ren
ners van de TI-Raleigh-ploeg
te Iaat in Saint Lary Soulan
aan. Alleen Bert Pronk arri
veerde op tijd.
Gerben Karstens, Gerrie Kne
temann, Jose de Cauwer, Aad
van den Hoek en Jan Raas
kwamen ver na sluitingstijd
binnen. Na urenlange discus
sies besloot het wedstrijds
commissariaat de renners toch
te pardonneren. Gerrie Knete
mann kwam desondanks gis
termorgen niet aan de start.
Hij voelde zich te vermoeid
om de Tour te vervolgen.