Geen kamerdebat loonmaatregel
Kanselier in Bonn
verhuist naar
nieuwesuper
Zusters
uit de brand
PvdA-FRACTIE: BESLISSING „BEGRIJPELIJK"
)1 echts helft Europese
onsumenten vindt
eelame nuttig
Franse pomphouders verontwaardigd
over Nederlandse beschuldigingen
Belastend Pools
dossier over
Pieter Menten
Amalrik
mag minder
betalen
Oproep opperrabinaat
KERKEN OPGEROEPEN
TOT NAUWERE CONTACTEN
MET DE MOLUKKERS
ZATERDAG 10 JULI 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
STILLE GETUIGEN
Deze messen zijn gevonden in de woning van de
44-jarige Joachim Kroll uit Duisburg. De man is
gearresteerd en heeft bekend met deze werktuigen
in de afgelopen veertien jaar zes kinderen en een
volwassene te hebben vermoord. De man werd het
afgelopen weekeinde aangehouden in verband met
de verdwijning van een vierjarig meisje. Ook dit kind
heeft hij vermoord.
(Van o
e parlementaire redactie)
DEN HAAG De door het kabinet aangekondig
de loonmaatregel kan volgende week zonder meer
van kracht worden nu gebleken is, dat er geen
extra-kamerdebat over dit onderwerp zal worden
gehouden. De Tweede Kamer had daarvoor van
vakantie teruggeroepen moeten worden. De Pv-
dA-fractie heeft als laatste nog enige tijd met de
gedachte aan terugroeping gespeeld, maar besloot
gisteren er toch van af te zien.
Na afloop verklaarde waarnemend-fractievoorzit
ter Dolman het te betreuren, dat geen loonakkoord
tot stand is gekomen. Daardoor werd het begrijpe
lijk, zo zei hij, dat het kabinet maatregelen in het
vooruitzicht stelde, gericht op inflatie- en werk
loosheidsbestrijding en de bescherming van de
economisch zwakken. De komende loonmaatregel
voldoet aan de verlangens, die de PvdA-fractie
steeds heeft gesteld.
Dolman zei voorts, dat de feitelijke ontwikkelingen
in het najaar nader moeten worden beschouwd,
met name die van de prijzen. De thans gekozen
doelstelling en handhaving van de koopkracht
voor de gemiddelde werknerrter moet ook dan
gehandhaafd blijven.
Omdat het bijeen roepen van de Kamer nu niet
meer te verwachten is, heeft het kabinet zich
gisteren in zijn vergadering ook niet meer zo
ernstig bezig gehouden met de reacties, die op de
aankondiging van de loonmaatregel zijn losgeko
men. Niettemin verklaarde premier Den Uyl na
afloop toch wel getroffen te zijn door de afwijzen
de kritiek van de grootste vakcentrale FNV.
,,Ik neem die kritiek zeer ernstig. Maar ik ben het
er volstreekt mee oneens. Onze beslissing is beter
dan het plan van de FNV, daarover heb ik geen
enkele twijfel",. Een eventuele breuk met de FNV
noemde hij „niet onherstelbaar".
De Industriebond CNV vindt het verzet van de
FNV onverantwoord. Evenals de vakcentrale CNV
heeft ook de Industriebond CNV (in een brief aan
de kaderladen) meegedeeld zich niet tegen de
loonmaatregel te zullen verzetten.
„Het is van groot belang voor de werkloosheidsbe
strijding en voor het terugdringen van de inflatie
dat er geen sociale onrust gaat ontstaan. Wij willen
daarvoor niet verantwoordelijk zijn".
IRUSSEL (ANP) Slechts de helft van de Europese consumenten
van mening dat ze door middel van reclame nuttige informatie
rijgen. Acht op de tien Europese consumenten vinden dat
eclame er dikwijls toe leidt dat men artikelen koopt die niet
cht nodig zijn; 62 pet van de Europese consumenten is bovendien
i/an mening dat merken waarvoor veel reclame gemaakt wordt,
n de praktijk duurder uitvallen dan die waarvoor weinig of geen
a éclame wordt gemaakt.
t gegevens zijn te vinden in een rapport dat de Europese
issie, het „dagelijks bestuur" van de EEG, gisteren heeft
epubliceerd. Het rapport steunt op gegevens die verkregen zijn
oor middel van een enquête onder 9.500 Europese consumenten
i de negen lidstaten van de Europese Gemeenschap.
)e Europese consument, aldus blijkt uit het rapport, is er zich
•eelal van bewust bij een aankoop te zijn misleid of het slachtoffer
zijn geweest van een fout of van misleiding van een dienstverle-
ende instelling. In vier van de tien gevallen beklaagt de Europese
tonsument zich daarover achteraf bij de leverancier. Als het een
tfênstverlening geweest is die tot ontevredenheid van de klant is
'gevoerd, dient de consument in zeven van de tien gevallen een
acht in, hetzij schriftelijk, hetzij mondeling.
'ARIJS De klachten van Nederlandse
utomobilisten bij de KNAC en de ANWB,
at zij door Franse pompbedienden zijn
pgelicht, heeft in de Franse servicesta-
ons een golf van verontwaardiging en
egenbeschuldigingen ontketend.
'erwijl de Franse minister voor Vreemdelin-
enverkeer beloofd heeft een nauwgezet on-
erzoek in te stellen en schuldigen te straf
zeiden de pomphouders, dat het vrijwel
nmogelijk is om een Nederlander op te
Aardbeving
West-Iran
kost 9000
mensenlevens
JAKARTA (Reuter) De aard
beving die op 28 juni de Indo
nesische provincie West-Irian
heeft getroffen, heeft aan meer
dan 9060 mensen het leven ge
kost. Dit hebben de Indonesi
sche autoriteiten gisteren offi
cieel meegedeeld.
De gouverneur van de provincie
heeft een dringend verzoek ge
daan om hulp. De aardbeving
ontketende aardverschuivingen,
waardoor zeventien dorpjes zijn
weggevaagd. Volgens berichten
uit de getroffen streek belem
meren zware regenval en laag
hangende mist de hulpverle
ning.
Zo heeft het slechte weer een
vloot helicopters en andere
vliegtuigen met kleren, voedsel
en geneesmiddelen voor de
overlevenden, aan de grond ge
houden.
Gisteren zijn vliegtuigen erin ge-
slaagd rijst uit te werpen boven
een bijzonder zwaar getroffen
gebied. Later ontdekte men ech-
ter dat de bevolking daar geen I
rijst eet, maar leeft van casave,
een eetbare wortel.
REGEN-RAKET
Medewerkers aan de Technische Hogeschool in het
Zwitserse Luzern hebben de hand weten te leggen
op een bijzondere Russische raket. Het projectiel
heet „Obluka". Als hij in een hagelwolk wordt
geschoten, veranderen de stenen in regen. De
kosten van de raket bedragen ongeveer 2500
gulden, hetgeen minder is, aldus de medewerkers
van de TH dan de schade die hagelstenen veelal
aanrichten.
DEN HAAG/WARSCHAU De Centrale Commissie voor
onderzoek naar nazi-misdaden in Polen houdt haar dossiers
over Pieter Menten, de 77-jarige kunstverzamelaar uit Blari-
cum, gereed voor de Nederlandse autoriteiten. Dit heeft het
Poolse persbureau PAP gisteren meegedeeld.
De voorzitter van de commissie, prof. Czeslav Pilichowski,
heeft PAP een overzicht verstrekt van de jaren die Menten
in Polen doorbracht.
Sinds 1923 woonde hij in Polen. In 1939 dook hij op in
Krakau en werd veel gezien in SS-gezelschap. Hij had ook
contact met de Gestapo. In 1941 kreeg hij een woning
toegewezen van een door de nazi's vermoorde professor. In
de woning waren veel kunstschatten aanwezig, aldus Pili
chowski. Ook zou Menten hebben deelgenomen aan een
moord op een joodse familie, van wie hij voor de oorlog
een civiel proces had verloren. Alle getuigen in dat proces
zijn later vermoord. Ook kocht of stal hij kunstwerken voor
SS-ers en Gestapo-lieden. In 1943, toen hij naar Nederland
vertrok, mocht hij kunstwerken meenemen. De Gestapo zou
hem daarvoor vier treinwagons ter beschikking hebben
gesteld. Aldus in het kort het Poolse dossier-Menten.
Of er Poolse kunstschatten tussen de in Amsterdam te veilen
collectie zitten, zal nu worden onderzocht.
BELANGRIJKE ORDER RDM
ROTTERDAM (ANP) De Rotterdamsche Droogdokmaatschappij
(RDM), onderdeel van Rijn-Schelde-Verolme, heeft van de Indiase
staatsoliemaatschappij OOGE een opdracht ontvangen voor de
bouw van een kraanbak/pijpenlegger. Met de uitvoering hiervan
zijn voor de Nederlandse scheepsbouw ongeveer 1 miljoen manu
ren gemoeid.
De bouw wordt gefinancieerd met Nederlands geld. Driekwart van
het bedrag bestaat uit ontwikkelingshulp en de rest komt uit het
speciale werkgelegenheidsfonds van het ministerie van Economi
sche Zaken.
De kraanbak/pijpenlegger zal worden ingezet bij de ontwikkeling
van een olieveld voor de kust van Bombay. Het werkschip zal in
het najaar van 1977 worden opgeleverd.
lichten.
„Met andere buitenlanders hebben we nooit
last", verklaarde een pomphouder langs de
snelweg Brussel-Parijs, „maar iedereen hier
heeft een zekere afkeer van Nederlanders".
„Er is nauwelijks een Nederlander die geen
zakboekje bij zich heeft, waarin hij nauw
keurig de getankte benzine en het aantal
gereden kilometers noteert. Niemand is zui
niger, om het woord gierig niet te gebruiken,
dan een Nederlander en niemand kankert
meer. Alles vinden ze te duur en voor een
nieuwe band wordt de familieraad bijeen
geroepen". Volgens de servicestations en de
benzinemaatschappijen is het onmogelijk
benzine te leveren zonder dat de teller op
nul sprint. Er zijn, zo verklaren zij, twee
tikken te horen. De eerste als de teller op
nul springt, de tweede als de benzine gaat
stromen. Het is onmogelijk de teller op nul
te zetten, zonder dat de pomp afslaat. Het
omgekeerde kan ook niet.
MOSKOU (UPI) De dissiden
te Russische schrijver Andrei
Amalrik heeft gisteren verteld,
dat de douane de uitvoerrech
ten voor de schilderijen die hij
wil meenemen naar het westen,
drastisch heeft verlaagd.
De Russische douane waagt nu
1500 roebel (ongeveer 5000 gul
den) in plaats van de oorspron
kelijke 4000 roebel. Tot Wester
se correspondenten zei Almalrik
te verwachten dat hij uiteinde
lijk helemaal niets hoeft te beta
len. De eis van de douane was
er de oorzaak van dat Amalrik
niet, zoals verwacht, vorige
week donderdag naar Neder
land is gekomen. Zijn uitreisvi
sum is verlengd tot 15 juli, maar
Amalrik heeft aangekondigd
niet te vertrekken voor de zaak
van de schilderijen is opgelost.
KERK EN
WERELD
Vijf Zuidlimburgers hebben de stichting Nieuw Jeruzalem
opgericht met het doel een nog jonge religieuze gemeenschap
van Belgische en Nederlandse zusters te vrijwaren voor finan
ciële moeilijkheden.
Aanleiding hiervoor is dat het voorheen in Meerssen gevestigde
klooster in financiële moeilijkheden geraakte en failliet werd
verklaard. De zusters, onder leiding van twee adellijke dames
uit Vlaanderen, M. van Puyvelde en Th. de Pape, dreigden op
Straat gezet te worden. Ambtenaar P. Dikkens uit Klimmen en
accountant L. Winkelmolen voorkwamen dit. De een stelde zijn
zijn woegere woning in Klimmen aan de zusters beschikbaar
en de ander financierde de aankoop van de inboedel van het
failliette klooster.
Samen met drie andere Zuidlimburgers hebben beiden nu een
stichting in het leven geroepen, die alle financiële zaken van
de elf jaar oude congregatie regelt. Voorzitter Winkelmolen
verklaarde dat alle problemen van geldelijke aard zijn opgelost
en dat het nieuwe klooster in Klimmen er financieel gezond
voorstaat. „Onze stichting staat borg dat de zusters een tweede
bankroet bespaard zal blijven".
Volgens de huidige moeder-overste is haar congregatie gesticht
om religieuzen, die in andere kloosters buiten hun schuld
moeten vertrekken of niet opgenomen worden, op te vangen.
Momenteel telt haar gemeenschap negen leden, die zorgden voor
gehandicapten. Daartoe wordt in Klimmen een herstellingsoord
ingericht.
Het opperrabinaat voor Nederland heeft een oproep doen
uitgaan waarin het de wens uitspreekt, dat de gebeurtenissen
in Entebbe het joods bewustzijn bij iedere jood wakker zal
maken. „De haatpropaganda tegen ons volk misleidt jonge
mensen van verschillende nationaliteiten om geweldacties en
misdaden tegen joden te begaan. Alleen daardoor kon het
gebeuren dat jonge mensen met wapens joden in bedwang
hielden en een selectie toepasten die ons deed herinneren aan
de donkerste dagen van 19401945", aldus het opperrabinaat.
Het heeft de joden opgeroepen vandaag naar de synagogen te
komen „om god te bidden voor ons land Iraël en zijn bewoners,
die alleen door god in staat worden gesteld ons voortbestaan
te verzekeren."
Op uitnodiging van de her
vormde en de gereformeerde
zending heeft dr. Leimena uit
Jakarta een bezoek aan ons
land gebracht en vrienden en
kerkelijke instanties ontmoet.
Hij heeft er bij de Nederland
se kerken op aangedrongen
het contact met de Molukse
kerkelijke groeperingen in
Nederland te intensiveren.
Dr. J. Leimena (71), die enkele
weken met zijn vrouw in ons
land verbleef, is arts en werk
te voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog op West-Java in
kerkelijke ziekenhuizen. Hij is
zelf afkomstig uit de Moluk-
ken en was van 1945 tot 1966
met korte onderbrekingen mi
nister van volksgezondheid en
vice-premier van de Indonesi
sche regering. Bij alle conflic
ten tussen beide landen is hij
steeds contact met Nederland
se vrienden blijven onderhou
den.
Nu heeft hij in ons land er de
nadruk op gelegd dat overal
ter wereld behoefte is aan
christen leiderschap dat de
vragen van deze tijd onder
ogen durft zien. Voor wat Ne
derland betreft wees hij er op
dat verschillen in maatschap
pelijke positie, in politiek in
zicht, nimmer een verhinde
ring mogen zijn voor contact
tussen christenen en kerken.
Zijn inziens zal het contact
met de Molukkers in ons land
van verschillende groeperin
gen (nog) meer moeten worden
nagestreefd.
Monnik nieuwe
patriarch Ethiopië
De monnik Aba Melaku Woldet Michael,
afkomstig uit het zuiden van Ethiopië is
gekozen tot de nieuwe patriarch van de
Koptisch-orthodoxe kerk van Ethiopië. Aan
de verkiezing, die plaatsvond in Addis Abe
ba, namen 1149 kiesmannen deel uit het
gehele land. De nieuwe patriarch is de opvol
ger van patriarch Theophilos, die in februari
door de militaire regering is afgezet en ge
vangen genomen.
De Koptisch-orthodoxe kerk van Ethiopië telt
tuim veertien miljoen gelovigen en ongeveer
200.000 priesters. In Ethiopië" wonen ook
ruim veertien miljoen mohammedanen. De
gelovigen van de Koptisch-orthodoxe kerk
wonen met name in het Abessinische hoog
land en in Eritrea.
Methodisten
wereldcongres
Van 25 tot 31 augustus houdt de Methodisten
Wereldraad in Dublin een internationaal con
gres, waaraan naar verwacht wordt meer dan
2.000 personen zullen deelnemen.
De conferentie bestaat uit een werkbijeen
komst van de raad, die wordt gevormd door
afgevaardigden van Methodisten Kerken uit
alle werelddelen. Voorts zijn er theologische
voordrachten, internationale ontmoetingen en
enkele andere bijkomende manifestaties. Het
thema van de conferentie luidt: „De dag van
de Heer". Het heeft betrekking op verscheide
ne aspecten van gods werk in de wereld en
het daarbij betrokken zijn van christenen: een
dag van oordeel, zending, wederzijds begrip,
eredienst en lofprijzing, en broederschap.
BONN In het jaar 1963, enke
le maanden voor zijn dood, be-
I zorgde John F. Kennedy de
j Duitse regering de schrik van
I haar leven. Onder zomerse tem-
I peraturen had hij in de kansela
rij van Bonn een vederlichte
lunch genuttigd, toen hij plotse
ling de wens te kennen gaf dat
j hij in bad wilde. Zijn gastheren
I trokken wit om de neus weg.
j Het regeringsbureau van de
j bondskanselier, het idyllische
I „Palais Scliaumburg", beschik-
I te weliswaar over een luxueuze
j badkamer, maar sinds een Prui- j
sische prinses hierin had rond-
gedarteld, had geen loodgieter j
I meer zijn tangen naar de intus-
j sen verroeste warmwaterbuis
uitgestoken.
I Zoals Duitse regeringen in het
noodpaleis van Bonn een volko-
j men Onduitse improvisatie-
kunst ontwikkeld hadden, zo
wist men ook Kennedy na het
bekomen van de eerste schok te
helpen. De chef van het protocol
trommelde ijlings een aantal be
dienden bijeen en gaf hen de
opdracht met emmertjes warm
water uit de keuken het bad
voor de president te vullen.
Duitse vlijt was er de oorzaak
van, dat Kennedy de vertraging
niet eens merkte.
De historie vermeldt nog een
incident in het „Palais Schaum-
burg". Toen Duitse ministers
het vorige jaar met Franse col
lega's hoogst gecompliceerd
confereerden, struikelde een di
plomaat over een aantal kabels,
dat nonchalant over de vloer
liep. Dodelijke stilte was het
gevolg, want de diplomaat had
met zijn voet de draden van de
installatie voor de simultane
vertaling verbroken. Nu trad er
weliswaar geen babylonische
spraakverwarring in, maar we
gens de taalgevoeligheid van di
plomatieke en politieke thema's
moest de conferentie enige tijd
onderbroken worden.
Van deze ongelukjes, die de po
litiek zo menselijk maken, gaat
Bonn nu definitief afscheid ne
men. Een bedrag van 106 mil
joen mark en nog eens tien mil
joen mark voor het interieur
heeft de regering uitgetrokken
voor een nieuwe kanselarij, die
weliswaar onmiddellijk naast de
oude staat, maar met het paleis
alleen nog maar het aan de Rijn
gelegen park gemeen heeft De
hierin uitbundig tierende bomen
van een onwaarschijnlijke
pracht en praal vormen echter
maar een schrede troost voor de
zakelijke koelheid van het nieu
we gebouwencomplex met zijn
geestdodende rechtlijnigheid en
uniformiteit. „Je kunt goed zien,
dat men zich de vooruitgang
alleen maar technisch kon voor
stellen".
De nieuwe kanselarij van Bonn
Dat klopt, want de ontwerper is
de voormalige minister Horst
Ehmke, een technocraat, die
meende warme regeringsautori
teit te moeten vervangen door
een koel, ontmenselijkt appa
raat, dat. in nuchtere distantie
administratieve en machinale
regelingen voor staat en burge
rij treft. Ook kanselier Helmut
Schmidt uitte zijn misnoegen
over de groep blokkendozen:
„Het zou net zo goed het hoofd
kantoor van een spaarbank of
van een levensverzekering kun
nen zijn".
Geen wonder, dat de volksmond
al een litanie van scheldnamen
vond voor de gebouwen met
hun platte daken pn triest aan
doende, bruine gevels, zoals
„mausoleum van de macht",
„super-markt" en „bruin huis",
waarmee dan meer het che
misch bewerkte brons is be
doeld dan de kleur, die eens de
politiek van Duitsland bepaalde.
Uniformiteit bepaalt ook het in
terieur. Bijna 250 kantoorver-
trekken hebben een afmeting
van 22,5 vierkante meter, zodat
geen enkele medewerker op
meer ruimte kan pochen. Alleen
acht afdelingschefs werd met
hiërarchische maat 45,65 meter
toegestaan, maar dan ook met
de duimstok nagemeten. Daar
entegen werd het woonopper-
vlak van een gemiddelde Duitse
staatsburger van honderd vier
kante meter ook uitgetrokken
voor de kanselier, wiens gemoed
ook nog opgelucht zal worden
door het uitzicht op de oude
bomen.
Het sterk overschatte gevaar
van Baader-Meinhof-a<mslagen
is er de oorzaak van, dat het
onwikkelde technische kunnen
voor een groot deel in de veilig
heid werd geinvesteerd. Uiter
lijk zichtbaar is dit alleen maar
aan het onoverwinnelijke hek,
maar televisiecamera's op da
ken en rondom houden elk vo
geltje vast en gepantserd glas
beschermt de inwoners zelfs te
gen ongevraagde granaten. Om
onbevoegd afluisteren van ge
sprekken uit te sluiten, voldoen
de conferentiezalen aan de
strengste NAVO-eisen en een
stroom-aggregaat zorgt ervoor,
dat er in Bonn veertien dagen
lang doorgeregeerd kan worden
wanneer de energie uitvalt.
Niet alleen zwaar bewapende
manschappen van de grenstroe
pen houden ongewenste bezoe
kers tegen, maar de deuren wor
den afgegrendeld met sloten, die
zelfs de meest deskundige safe
kraker nog met "de mond vol
tanden doet staan, ofschoon hie
raan wel een ogenblik getwij
feld werd. Met de schrik van
spion Günter Guillaume nog in
de benen vroeg een hoofdamb
tenaar zich namelijk plotseling
af of deze sloten soms uit de
DDR stamden. Hij kon gerust
gesteld worden, want als lever
ancier ontpopte zich Finland.
Het hoeft uiteraard geen betoog,
dat er door de nieuwe kanselarij
overal buizen met warm water
lopen en dat kabels voor simul-
taan-installaties en voor televi
sie-opnamen veilig werden op
geborgen. Het summum van de
technische perfectie is echter
wel de met politieke feiten over
voede computer, die eierhoofd-
en van de regering het denken
gaat vergemakkelijken, maar
met volgens sceptici het gevaar,
dat dezen het denken gaan ver
leren.
Enkele attracties zoals dertien
theekeukentjes, slaapcabines en
een zwembad in de kelder kun
nen echter niet verhinderen, dat
velen het weliswaar niet meer
maagdelijke, maar dan toch wel
prinsesselijke „Palais" met wee
moed in het hart verlaten. Zij
vrezen, dat het gezegde van een
Amerikaanse journalist „Bonn
is twee keer zo klein als het
kerkhof van Chicago, maar
twee keer zo dood", bewaarheid
zal worden.
Frans Wennekes
