BON
„Ik heb een
machtig leven
op zee gehad
,,Het irriteert me mateloos als
ze de Katwijker
voor achterlijk verslijten'
Gusta Paul-Ernst Hickmann gaat
geen culinaire zee te hoog
x-
DEZE ZAND, ZEE,
ZOMERVOORDEEL-
BON
EEN GRATIS GLAS
ROSE-WIJN
REDER KLAAS VAN DUYN:
„Een echte Katwijker, de
originele Ketteker dus, is
van huisuit een zuinig
mens. En conservatief is
hij ook, dat brengt zijn
geloof mee. Maar het irri
teert me mateloos, als ze
ons voor achterlijk verslij
ten. Je moet Katwijk niet
met Staphorst gaan verge
lijken, want dan heb je
een kwaaie aan me.
Maar als ik een schip
koop van twee miljoen
zegt vader wel: „Klaas,
jongetje, hoeveel is dat
nou?", want dat gaat zijn
verstand te boven. Het
mijne trouwens ook, want
ik heb ook nog nooit een
miljoen in mijn handen ge
had. Zulke zaken worden
door anderen geregeld.
Daar is de bank goed
hij meestal het einde van
de week. Pa heeft name
lijk veel vrienden in Kat
wijk en als die langs zijn
huis komen tikt hij tegen
het raam en roept hij ze
binnen voor een borrel.
Dorst
Als moeder nou de volle
fles op tafel zet is het ge
lijk gedaan met de koop
man, want vader heeft een
gezonde dorst en blijft
doorschenken. Daarom
giet ze elke week een bo
dempje in een andere fles
en daarmee komt ze de
kamer binnen. „Het is een
merakel Maarten", zegt ze
dan, „maar hij is temèt
leeg. Je kunt er net nog
eentje, tweetje uithalen".
Als ik dat hoor lach ik me
rot.
Laatst zegt vader: „Klaas,
de onderste plank van de
schutting in mijn tuintje is
temèt verrot. Als jouw jon
gens toevallig eens een
plankje op zee vissen,
houd ik me van harte aan
bevolen." „Nou vang je op
de Noordzee makkelijker
een witte haai dan een
plank voor de schutting,
maar alsof het een wonder
was halen mijn jongens
een paar weken later een
prachtig stuk hout naar
boven. Ik heb hem gelijk
naar de ouwe Maarten ge
bracht. Maar toen ik we
ken later bij hem kwam
zat ie nog niet in zijn
schutting. Ik zeg dus: „Pa,
wat heb je in vredesnaam
met die plank gedaan". Hij
zegt: „Die ligt in het
schuurtje te drogen. Ik
heb hem goed in de kcol-
teer gezet en nou kan hij
er v/eer vijftig jaar tegen.
En dat komt uit de mond
van een man van zeven
entachtig. Nou moet ik er
wel even bij vertellen, dat
pa nog prima in de pekel
zit. Ht borreltje loopt nog
goed bij hem weg. D'r is
niks verstopt en met Kath-
nen geniet hij nog steeds
volop van het leven. Moe
der is nou vijfentachtig.
Die is thuis de diplomaat.
Ik zeg wel eens: „Die moe
der van ons had advocaat
moeten worden. Die is d'r
roeping mooi misgelopen".
Pa krijgt elke week van
haaL zijn zakgeld en een
fles jonge klare. Daar
komt ie krap mee uit,
maar dankzij moeder haalt
Nellie
Ik was elf. toen ik met va
der naar zee ging. Dat was
op 28 mei 1924. Ik zat in
de vierde klas van de lage
re school, ach ja, ik heb
altijd alles op mijn gemak
gedaan.
In mijn geval moest de
school trouwens wijken
voor de Nellie, de zeillog-
ger Katwijk 248. Ik was de
oudste van elf kinderen en
dan heb je wel wat anders
te doen dan rekenen en
taal te leren.
De hele familie ging mee
naar IJmuiden om ons uit
geleide te doen. Ik weet
niet eens, of ik ontroerd
was, toen we door een
sleepboot uit de haven
werden getrokken. Mis
schien dacht ik toen al
leen. dat het zo hoorde.
Als zoon van een visser
man ging je automatisch
naar zee. D'r was gewoon
geen andere toekomst voor
je weggelegd.
Als ik nou mijn nefies zie.
De één is hoogleraar, de
ander professor en er zit
waarachtig ook een ban
kier tussen. Allemaal jon
gens met een helder ver
stand en niet lui uitgeval
len. Dan denk ik toch wel
eens: „Als Klaas nu jong
was geweest had er mis
schien ook een bruikbare
advocaat uit kunnen
groeien."
Van vader zei de reder al
tijd: „Schipper Maarten
heeft niet de hoogste be
somming, maar ik houd
OME KLAAS EN HET VUEGWEZEN
„Ik heb altijd tegen
mezelf gezegd: Klaas,
een vogeltje vliegt en
jij staat op de grond.
Als je dat nou maar
blijft volhouden, kan je
niks gebeuren. Ik had
ook nog nooit gevolgen,
toen Jan de West een
paar jaar terug vroeg,
of ik zin had in een
tripje naar Berlijn. Ja,
zin wel, maar je zult
altijd zien: ,Je zit je
hele leven op de grond
en net die ene keer, dat
je de lucht in gaat la
zert die kist naar bene
ik zeg: „Jan, ik weet
het goed gemaakt. Jij
bent katholiek en daar
om ben jij de aangewe
zen figuur om aan de
pastoor van Aalsmeer
te vragen om alle kaar
sen in zijn kerk aan te
steken, als we vertrek
ken. Dan kan ons temèt
niks meer gebeuren. En
als ik het goed heb, is
er bij jou in de buurt
ook nog een klooster
met veertig nonnen. Als
die nou tijdens de
vlucht stug voor ons
blijven doorbidden
schieten we al aardig
op."
Nou Jan regelt die za
ken piekfijn voor me en
ik stap dus met een blij
gemoed in dat toestel.
Zitten we nauwelijks
een half uur en ja hoor,
schieten we een lucht
zak binnen en donderen
we honderden meters
omlaag. „Verek", denk
ik, „zijn die kaarsen
nou al uitgebrandIk
kreeg het vermoeden
dat die pastoor de
stompies had aangesto
ken, omdat ik toch niet
van zijn kerk ben. Be
grijp je. Zo'n man had
aan mij geen enkele
bhjde boodschap.
Op de terugweg hadden
we in Hamburg ook
nog een uur vertraging.
„Jan", zeg ik „doe me
eei) lol en bel effe naar
die nonnen in Aals
meer. want anders zul
je zien, dat ze voor het
verkeerde vliegtuig zit
ten te bidden".
99
i originele Ketteker met snaakse kijk op het leven: „Man, ik heb
OME KLAAS EN HET ROOKWEZEN
„Acoord, als jij stug
volhoudt, dat roken
slecht is voor een mens,
spreek ik dat niet te
gen. Maar vader is wel
87 en die heeft zijn le
ven lang gerookt als
een ouwe logger. Zelfs
in de oorlog had hij de
godganselijke dag een
brandend eind in zijn
mond, dat stonk als de
pest. Moeder zei wel
eens: .Maarten, wat
rook je daar tocji voor
merkwaardig spul?"
Maar daar gaf hij ge
heel geen antwoord op.
In 1945 hebben we pas
kunnen achterhalen,
waar hij zijn tabak van
daan had gehaald. Op
zolder stond een ouder
wets bed met tijken,
die gevuld waren met
zeegras. Nou, die tijken
waren er nog, maar de
inhoud was goed ver
dwenen. Zover ik het
kan bekijken heeft
Maarten er geen nadeli
ge gevolgen aan overge
houden".
wel het meeste aan zijn
schip over.De Nellie had
26 lasten van 17 kantjes
onder de luiken en in elk
kantje ging 46 kilo haring.
En vader kwam niet aan
de wal, als zijn schip niet
Vol vis zat. Daar kon de
reder blind op varen.
Riemen spek
Er waren in die tijd veer
tien man aan boord. De
schipper, de stuurman en
de machinist achterop en
de rest voorin. Ik was ze
venentwintig, toen ik zelf
schipper werd en naar
achteren verhuisde. Dat
was een formidabele pro
motie, want een schipper
was in die tijd een man
van aanzien. Als ik door
Katwijk wandelde nam ie
dereen eerbiedig zijn pet
Achteraf vraag je je af,
hoe vissers in die dagen
konden blijven leven. Op
de zeillogger moest je al
tijd wachten op gunstige
wind en als die wegbleef
duurde het vaak weken,
voordat je weer thuis was.
En al die tijd moest je te
ren op groene en grauwe
erwten, bruine bonen en
ranzig spek, dat door het
zout je bek uitbrandde. We
namen ook altijd 150 ton
nen vers water mee en als
die een maandje aan
boord stonden dreven er
bruine sjerpen in. Uit
voorzorg zeefden we het
water door een laken, dat
we van het bed van de
schipper hadden afgetrok
ken. En als de reis erg
lang duurde stopten we
een gloeiende pook in de
ton om de bacteriën te do
den. Dat hielp natuurlijk
geen fluit, maar je had
tenminste het gevoel, dat
je alles deed om gezond te
blijven.
Te water
Ik herinner me een reis,
die we maakten naar de
58e breedtegraad. We la
gen net aan de vleet, toen
er een storm opstak, waar
je driemaal U" tegen zei.
We hadden net het jatzeil-
tje achterop gehesen en
opeens zie ik voor mijn ei
gen ogen vader te water
plompen. Mijn hemel, ik
zag me al als een halve
wees verder door het leven
gaan. Maar gelukkig kon
hij het touw grijpen, dat
we hem toewierpen en met
de hele bemanning hebben
we hem aan boord kunnen
trekken.
Onder redaktie van
Leo Thuriïig
En dat deed je allemaal
voor een grijpstuiver. Als
jongen werd ik door moe
der altijd om kwart vóór
negen 's morgens naar de
bakker gestuurd om oud
brood voor de halve prijs
te kopen. Het verse brood
mocht toen pas vanaf ne
gen uur worden verkocht.
En later was ik blij, als we
aan het einde van het jaar
een besomming hadden ge
had van 23.000 gulden.
Daarvoor had je je dan
wel twaalf maanden rot
gewerkt Nou zeg je: „We
OME KLAAS EN
HET
ZEEWEZEN
„Kijk jongen, met vis
sen is het krèk hetzelf
de als met jagen. Je
kunt rustig alle vogels
uit de lucht paffen, als
je de eieren maar met
rust laat. En dat is nou
net het grote probleem.
Die Noordzee stelt in
feite weinig voor. Dat is
niet meer dan een plas
je. Maar m de tijd, dat
er nog met de vleet
werd gevist hadden we
allemaal een goed be
staan in dat meertje.
Wij durfden vroeger
ook nooit bewesten
Noordwest te vissen,
want dat was de kwaai-
grond. Daar zat de du
vel je op de hielen.
Maar tegenwoordig met
de moderne vistechnie
ken en schepen met een
machtig motorvermogen
draaien ze er hun hand
niet voor om. Vroeger
kon de jonge haring
ook altijd ontsnappen,
maar nu met die stalen
sleepnetten scheppen ze
de hele tobbe leeg. En
dat scheelt natuurlijk
een aardige slok op een
borrel.
Nou hoor je mij niet
beweren, dat we de
klok moeten terug
draaien. Ofschoon het
wel een zegen voor de
visserij zou zijn, als de
vleet weer in ere werd
hersteld. Wat ik wél wil
zeggen is, dat er zo
gauw mogelijk binden
de afspraken moeten
worden gemaakt. We
zullen ons vrijwillig of
desnoods onder dwang
beperkingen moeten op
leggen. Tot hier en niet
verder. Want wat er
nou gebeurt is gekken
werk. Als je nou weet,
dat er op de Noordzee
een Russisch schip ligt,
dat in feite een drijven
de visverwerkende fa
briek is. Russische ja
gers brengen daar hun
vangst heen en aan
boord wordt de troep
ingevroren en ingeblikt
en vervolgens met con
tainerschepen naar Rus
land gebracht. Kijk. dat
is natuurlijk foute boel.
En in Engeland hebben
ze een enorme stofzui
ger gebouwd, waarmee
ze straks al het leven
uit de zee opslorpen.
Als je dat hoort, hou je
als visserman wel even
je hart vast."
hebben een bar slechte
week gehad", als je in ze
ven dagen voor 23 mille
hebt gevangen.
Fluwelen broek
Ik weet, wat je wil zeggen:
andere tijden, andere ze
den. Man. je hebt gelijk,
maar toch kijk ik nog
steeds vreemd op. als ik
nou een reepschieter of
een jongste aan boord zie
stappen in een keurig klof
fie met een koket strop
dasje en een hagelwit
overhemd. Dan zie ik me
zelf weer lopen in mijn
schipperstrui en mijn flu
welen broek.
Toch hoorde je mij niet
klagen. Ik heb wel degelijk
een machtig leven op zee
gehad. Man. man. wat was
ik bhj, toen ik dat baantje
aan de wal vaarwel kon
zeggen. Ik was terwille
van Analeida huisschilder
geworden, omdat haar va
der zijn jongste dochter
met met een visser wilde
laten trouwen. Hij was zelf
een boer en had weinig op
met vissers.' „Analeida".
zei hij bezorgd. .Jk twijfel
niet aan je hefde voor
Klaas, maar ik zeg je toch:
„bezin eer ge begint". Als
je met hem trouwt wacht
je een hard en medogen-
loos leven."
Die boodschap kreeg ik
door van Analeida en voor
haar ben ik toen een baan
tje op de wal gaan zoeken.
Ik heb het precies vijf jaar
volgehouden. Toen dacht
ik: „Ons huwelijk is nu
hecht genoeg om de
sprong naar zee weer te
wagen. En zo is het ge
beurd. Want jongen, weet
één ding goed: echte liefde
is tegen de hoogste golven
opgewassen.
KNAAPJE ZAG
ROSEETJE STAAN
Het klinkt hoogst onwaarschijnlijk, we zijn ons er van
bewust, maar het is wel degelijk een feit: op het Sche-
veningse Gevers Deynootplem, het knekelcircuit vol
spookachtige skeletten van vergane en halfvergane glorie
is zojuist een nieuwe bar geopend. Er zit dus kennelijk
nog een bewijs van leven op deze gigantische dodenak
ker. En om de komst van deze Clipper-bar te vieren (u
vindt hem bóven de ingang van 'de bowling, even naar
binnen, gelijk rechts de trap op) staat er voor u een koe
le. opwekkende dorstlesser op de tap. In deze tropische
dagen is een rosé-wijn de aangewezen drank en daarom
werpt uitbater Herman van der Dussen, zwager van de
bekende van der Broek uit Rotterdam, er een gratis glas
met tintelende inhoud tegenaan, als u zelf inmiddels het
eerste glas besteld en betaald hebt. Op dus naar de Clip
per-bar.
geeft recht op
voor elke gast, die tevoren al een
bestelling geplaatst had tussen
zaterdag 3 juli en zondag 8 juli
1976.
Deze bon te overhandigen aan het personeel van de
Clipper-bar in de bowling op het Gevers Deynootplein i
Scheveningen.
G us tav Paul-Ernst Hick
mann komt er indrukwek
kend rond voor uit, dat
hij een gulzige afnemer is
van zijn eigen spijzen en
dranken. Als hij in zijn
witte keukenschort eh ge
tooid met een tintelverse
kokmuts in zijn restaurant
Marina aan de Katwijkse
Boulevard 69 verschijnt,
gaat er van zijn lijfelijke
aanwezigheid een grotere
wervingskrachtuit dan
van een pagina-grote ad
vertentie in vier kleuren
druk. Je ziet de gasten op
zo'n moment uiterst tevre
den glimlachen en samen
zweerderig naar elkaar
kijken. En je hoort ze bij
na denken: ,JMct zo'n kok
achter het fornuis zitten
we op het duurste flu
weel.
Als later de schotels op ta
fel komen blijkt, dat hun
gedachten-associatie volko
men terecht is geweest.
Want Hickmann kan er
wat van. Deze zoon van
een boertige Beier en een
lustige Weense heeft zich
in de loop der jaren opge
werkt tot de keukenprins
van Katwijk, dat hij met
verve omschrijft als „een
dorp zonder kapsones, dat
de lekkerste en gezondste
lucht van Nederland
heeft.
Zijn restaurant Marina
- sober aan de buitenkant,
wat Ifaal aan de binnen
kant - wordt van harte
aanbevolen door de culi
naire scherpslijpers van de
Guide Michelin. En te
recht, zoals wij persoonlijk
konden vaststellen tijdens
een opwindende zwerf
tocht door zijn rijk gestof
feerde specialiteiten. Eerst
i de vrienden. Zij beloven u bij
kwam de Sole Picasso aan
de beurt, een geraffineerd
opgemaakte schotel, die
oogde als een klefirrijk
stilleven. In het midden de
grootste tong, die wij ooit
hebben gezien. Voortreffe
lijk bereid en koninklijk
van smaak. En daarom
heen vruchten, mini-do
perwten, guirlandes van
In de zonzalige momenten,
die toen volgden kwam
steeds dat zelfde kinder
lied in onze gedachten.
„Gustav Paul-Ernst, hij is
niet gierig, hij is niet ka
rig, hij is verschrikkelijk
royaal.
Later blijkt dat nog eens
ten overvloede, als Hick
mann zijn keukengeheim
onthult „De mensen, die in
mijn zaak komen moeten
zich volledig thuis voelen.
Als ze een lekkere trek
hebben kunnen ze van mij
rustig een extra schaaltje
gebakken aardappelen
krijgen. En een Engelsman
geef ik veel sla en frites,
want dat is hij thuis ook
gewend. En de Fransman
geef ik lekker knapperig
brood en voor mijn Duitse
gasten bak ik wat spek
mee in de aardappelen. Zo
krijg je tenminste tevreden
klanten. Je kunt natuurlijk
eigenwijs zijn en redene
ren: wat heb ik met de
smaak van het Amerikaan
se volk te maken, maar als
een Amerikaan geen liters
ijswater en een jerry-can
met tomaten-ketchup bij
zijn warme eten krijgt
heeft hij gelijk de pest in."
In de keuken van Marma
KUST EN TE KEUR
ISSsc- Ji N
Nog even snel wat vrijetijd-tips voor zondag 4 juli: op
het wandelhoofd van de jubilerende Pier begint om ne
gen uur 's morgens een rommel- en curiosamarkt. Een
gouden kans voor liefhebbers van grootvaders nachtspie
gel en de wormstekige penantkast van ridder Gozewijn.
Op de Pier staat ook een schandblok, waar u vanaf tien
uur gratis een kleurenfoto mag maken van een dierbare,
die u al-jaren met het hoofd in dat blok wenst. De ma
ker van de mooiste foto krijgt een camera. Om één uur
's middags speelt Tony Berk bij Nautica „prijsbewust".
Om twee uur in de Pirate kindermatinee met poppen
theater, clowns, kinderspelletjes, goochelaars en andere
potsenmakers. In de Nautice 's avonds om acht uur Ver
onica's drive-in-show.
In Katwijk op maandag 5 juli groot concert door drie
Amerikaanse jeugdbands in de sporthal Cleyn Duin aar.
de Stadhoudersdreef.
zijn ze trouwens met al
leen berekend op de fijn
proevers, maar ook op de
hap-snap-toerist. De culi
nair onderlegde gast krijgt
desgewenst een chateau
Briand Henry IV extra
speciale met superbe sauce
béarnaise voorgeschoteld.
Of een vurige Stroganoff.
een kreeftencocktail, kip
in het pannetje of een hal
ve haan met kerrysaus,
ananas, doperwten en rijst.
Maar ook de gast, die min
der culinaire behoeften
heeft komt in Marina
voortreffelijk aan zijn
trek. Voor hem zijn er de
gebruikelijke schotels, va
riërend van kroketten met
brood tot snee Marma,
ommelet. kip met frites,
schnitzel en gekookte ka
beljauw. Dit alles in een
plezierige prijsklas tussen
2 en 10 gulden.
Voor Gustav Paul Ernst
Hickmann maakt het to
taal geen verschil, hoeveel
men bij hem besteedt. Hij
stelt het alleen op prijs,
dat u als tevreden klant
na gedane eetzaken weer
opstapt De liefhebbers
van de duurdere schotels
raadt hij wel aan om hem
tevoren telefonisch van
hun komst op de hoogte te
stellen: 01718-12816.
