Kardinaal Leger jeugd moet
derde wereld gaan helpen
DAMRAK
BEURSOVERZICHT
KLM vast op een
vriendelijke markt
"viz
Paulus de Boskabouter-Het beest van Ploemanac
Suske en Wiske De Blinkende Boemerang
LUCKY LUKE - DE WITTE RIDDER Dargaud S.A. -1975
T
Kerk en Wereld
PAGINA 10
LEIDSE GER ANT
Jvgr^weekjtg^weekJ
(Van onze financiële medewerker)
Amsterdam Wanneer inderdaad voor de structuurnota van
minister Lubbers het doeleinde verwezenlijkt wordt, namelijk de
lasten voor het bedrijfsleven te verlichten, dan zal dit zonder
twijfel de aandelcnsector van de Amsterdamse effectenbeurs ten
goede kunnen komen.
Vrijdag 11 juni. terstond na het bekendmaken van de regerings-
plannen waren de eerste tekenen daarvan al te bespeuren, toen
het Beursplein een opgewekter aanblik bood. Dit werd nog geaccen
tueerd op maandag 14 juni, toen de gehele aandelenmarkt vast
gestemd was en er ook belangstelling ontstond voor sommige
zogenaamde lokale industriefondsen. Het verstrekken van subsidies
aan de bedrijven om hun investeringen aan te moedigen, het
verhogen van de investeringsaftrek voor bedrijfsgebouwen en
outillages, het zijn allemaal goed bedoelde plannen die er mede
toe kunnen bijdragen enige verlichting te brengen in de werkloos-
heid.
Inmiddels, na bestudering van de nota, en na het kennis nemen
van de vele toelichtingen en commentaren, is het wel duidelijk
dat het plannen zijn op lange termijn, en dat de werkloosheid een
probleem zal blijven waarmee ons land nog tal van jaren gecon
fronteerd zal worden. Zelfs in Amerika, al waar de recessie
geleidelijk voor een herstel plaats maakt, is men er zich van bewust
dat de werkloosheid nog hoog zal blijven.
Het totale aanzien van de aandelenmarkt is de afgelopen week
echter bepaald niet slecht geweest, maar van grote omzetten kon
nog niet worden gesproken. Een van de oorzaken van dit gebrek
aan kooplust moet gezocht worden in de obligatiesector van het
Beursplein al waar de dalende richting zich heeft voortgezet en
op sommige dagen - men denke aan donderdag 17 juni - bepaald
dramatische afmetingen aannam. Er deden zich zware koersverlie
zen voor in de sector zowel van de Nederlandse staatsleningen,
als van de BNG-leningen, verliezen die normaliter in de obligatie-
hoek van de beurs uitzonderingen zijn. Zo zag men bijvoorbeeld
de 8 pet Nederland 1976 donderdag verder inzakken van 94,40 tot
93.60. In de BNG-leningen gingen de 8 3/4 pets obligaties 1975 terug
van 96.50 naar 94.50 en de 8 pet lening 1975 van 88.50 naar 87.
En dat na de vele dagen waarop de obligaties al uitermate flauw
gestemd zijn geweest.
Voor de houders van deze stukken is het bepaald geen opgewekte
gewaarwording. Vraagt men naar de reden van de dalende richting,
dan blijkt deze in hoofdzaak te liggen in een gebrek aan vertrou
wen. Dit betekent gebrek aan vertrouwen vooral in de waarde op
langere termijn van de gulden in het internationale betalingsver
keer. Dit heeft geleid tot een liquidatie van posities, die tevens
werd gestimuleerd door de verwachting van verder stijgende rente
en van de kans op een nieuwe verhoging van het officiële wisseldis
conto door de Nederlandse Bank, waarop feitelijk al wekenlang
wordt gerekend en gisteren een feit geworden.
Heel duidelijk is de onrust op dit punt aan het licht getreden door
de feitelijke mislukking van de uitgifte van AKZO. Het ging hier
om 125 miljoen, 9 1/4 obligaties met een looptijd van 10 jaar.
en een uitgiftekoers van 98 pet. Het resultaat is geweest, dat de
inschrijvingen ten volle zullen worden toegewezen, waaruit men
moet concluderen dat de belangstelling bepaald gering is geweest.
Vooral werden beleggers afgeschrikt door de bepaling, dat de
aflossing pas begint op 15 juli 1982, zodat de eerste vijf jaar er
in het geheel geen aflossing zal zijn.
In de huidige omstandigheden wenst de belegger geen tienjarige
lening, en het gevolg was, dat de advieskoers voor de Akzolening
al terstond genoemd werd een stuk beneden de koers van uitgifte.
Onderpandzaak Philips Tabak
binnenkort opgelost
EINDHOVEN (ANP) - De ge
ruchtmakende zaak van het
door Philips Tabak in onder
pand geven van aandelenpak
ketten Veneta en Nederlandse
Bontweverij zal binnen enkele
maanden zijn opgelost.
Uiterlijk eind augustus zullen
alle aandelen (totaal 2 miljoen
Miljardenorder
voor Belgisch
consortium
BRUSSEL (ANP) - Een Bel-
gisch consortium van bedrijven
heeft met de „nationale wacht"
in Saoedi-Arabië een contract
afgesloten voor de ontwikkeling
van een geïntegreerd gezond
heidsprogramma
Voor de volledige verwezenlij
king daarvan zal ongeveer tien
jaar nodig zijn. De eerste fase
van het programma beslaat een
periode van ongeveer 4,5 jaar.
Met die eerste fase is een be
drag van twee miljard gulden
gemoeid.
Overeenkomst
OGEM-staat
DEN HAAG (ANP) - In over
eenstemming met eerder uitge
sproken verwachtingen, hebben
de besprekingen tussen de staat
der Nederlanden en OGEM Hol
ding NV over de oprichting van
een gezamenlijke bouwonderne
ming, tot volledige overeenstem
ming geleid, aldus het ministerie
van economische zaken.
gulden nominaal) weer ter vrije
beschikking van Philips Tabak
staan. Juist deze week zijn 3954
van de 5424 aandelen Neder
landse Bontweverij vrijgegeven,
zo heeft de heer B. Guenther
van de raad van bestuur in de
aandeelhoudersvergadering
meegedeeld.
De aandelen waren in onder
pand gegeven aan een dochter
van Vermögungs Verwaltung,
t welke laatste maatschappij
ruim 70 pet van de aandelen
Philps Tabak bezit.
Het Nederlanse bedrijfsleven kent nog tal van knelpunten, die een
gevaar vormen voor de werkgelegenheid. Zo doet thans weer een
onbevestigd gerucht de ronde, dat Rijn-Schelde-Verolme de rege
ring om een renteloze lening zou hebben gevraagd van 30 miljoen,
met daarachter het dreigement: zo niet voor 1 januari 1977 deze
steun wordt verstrekt, zal RSV genoodzaakt zijn haar dochterbe
drijf te Rotterdam de Nucleair, die zich bezig houdt met de
vervaardiging van reactorvaten, en waar 525 man werken, te
sluiten.
De gestadig oplopende richting in de aandelensector van het
Beursplein was niettemin een indicatie voor enig vertrouwen dat
de overheid alle krachten inspant om de gewettigde maatregelen
te nemen. De betrekkelijk goede houding van de aandelenmarkt
is daar de afgelopen week een weerspiegeling van geweest. Interna
tionale fondsen zijn op hoger niveau gekomen onder leiding van
Koninklijke Olie en Unilever. De eerste steeg van 128 tot 131,40,
de tweede van 123,- tot 127,40, beide mede gesteund door het
herstel van Wall Street.
Het aandeel KLM heeft na publicatie van de kwartaalcijfers de
behaalde koerswinst weer moeten afstaan. Van 11,50 ging de
koers terug naar 108,80. De scheepvaartfondsen Wisten zich goed
te handhaven zonder meer, maar Van Ommeren sprong er uit door
aan te trekken van ƒ232,- tot ƒ242,50, waarna een reactie volgde
tot 238,50.
KNSM was twee gulden hoger op 127 en de Holland Amerikali] n
bleef vrijwel gelijk aan vorige week. In een beschouwing over de
positie van onze rederijen schrijft de Nederlandse Middenstands-
bank: de vooruitzichten voor dit jaar zijn nog matig, vooral door
de daling van de resultaten in het eerste halfjaar. 1977 kan echter
een winstherstel vertonen. En voor wat betreft de resultatenontwik-
keling van scheepvaartunie, Van Ommeren en KNSM kan dat jaar
met enig vertrouwen worden tegemoet gezien. Omtrent Van Omme
ren speciaal zegt de bank: het lijkt ons niet onmogelijk dat met
name 1977 betere resultaten zal laten zien. Bankaandelen hebben
het deze week goed gedaan. De ABN bijvoorbeeld is opgelopen
van 301 tot 308,50. In de sector van de verzekeringsmaatschap
pijen worden ter beurze verhandeld de zogenaamde warrants van
de Nationale-Nederlanden, die tot ƒ74,- zijn opgelopen, maar die
donderdag reageerden tot 70,50.
Een lichtpunt in onze economie is het feit dat het bedrijfsleven
profiteert van enige grote orders uit de Arabische landen. Zo werd
de Hollandse Betongroep betrokken bij de uitvoering van haven
werken in Saoedi-Arabie-, hetgeen werk betekent voor vier jaren.
Het is een order voor de HBG van bijna 1 miljard. RSV samen
met Van der Giessen-de Noord en twee kleinere werven ontvingen
opdracht uit Egypte voor de bouw van vijf schepen, waarbij
subsidie van de overheid een doorslaggevende rol heeft gespeeld.
Eerder werd reeds melding gemaakt van een mogelijke order aan
Philips voor de levering van telefooncentrales in Saoedi-Arabie-.
Thans weer heeft de Adriaan Volkergroep een opdracht gekregen
uit dat land, eveneens voor havenwerken aan de Perzische Golf.
Op de beurs hebben diverse zogenaamde lokale aandelen van zich
doen spreken. Zo bijvoorbeeld de Exploitatiemaatschappij Sche-
veningen die haar voorheen zo befaamde en langdurige jaarverga
dering heeft gehouden, waarin vroeger de heer Zwolsman de toon
aangaf. Dit is nu niet meer het geval. De vergadering had ditmaal
een volkomen zakelijk karakter en de voorzitter kon de verheugen
de mededeling doen, dat over het lopende boekjaar een winst mag
worden verwacht van 1,2 miljoen.
Het aandeel EMS ter beurse bleef door de mededeling van de
vergadering vrijwel onberoerd. Het noteerde 18,20 per stuk van
50 gulden nominaal.
De HBG ging omhoog onder stimulans van de Arabische opdracht
tot 68,-. Het chemieconcern ACF was vast op 286,50, alsook de
chemische fabriek Naarden, waarvan men zich nog altijd afvraagt
of dit bedrijf niet voor een fusie in aanmerking zou komen. En
aldus behield het Beursplein zijn vele attractieve, maar ook onzeke
re aspecten, die door tal van politieke, economische, monetaire
bedrijfsfactoren worden veroorzaakt.
Van der Giessen:
mogelijk toch
dividend
ROTTERDAM (ANP) De
kans dat Van der Giessen - de
Noord over 1976 toch nog een
dividend zal betalen lijkt aller
minst uitgesloten. De vooruit
zichten waarmee de aandeel
houders op de volgende jaar
vergadering worden geconfron
teerd zouden wel eens heel wat
minder benauwd kunnen zijn
dan thans, aldus het bestuur in
de jaarvergadering.
Het bestuur zei goede redenen
te hebben om aan te nemen dat
de regering het in hoge mate
ongewenst zou vinden indien de
GN-werven in de komende ja
ren zouden moeten sluiten op
grond van het niet meer kunnen
aannemen van wel aanwezige
maar te veel verlies gevende
orders. Schriftelijke garanties
voor een verliesfinanciering
door de overheid zijn nog niet
binnengekomen
Amsterdam Op een overwe
gend vriendelijker Damrak
heeft KLM vrijdag een vast
beeld te zien gegeven. Geopend
werd op 112, wat een winst
betekende van 3,20, waarna
de neiging tot een verdere lich
te stijging aanwezig was.
De obligatiemarkt opende ver
deeld, met niet al te grote ver
liezen bij de hoogst rentende
staatsfondsen en wat winsten
bij de lager rentende.
Goed in de markt lagen ook de
bankfondsen met een winst van
1,05 voor ABN op 310 en
van eenzelfde bedrag op 73,50
voor de Amro Bank. Van Om
meren was 4,50 in herstel op
243. De andere scheepvaart
waarden gaven slechts geringe
verschuivingen te zien. Van de
internationals begon Akzo
0,40 beter op 42. Kon. Olie
0,60 op 132, Philips 0,30
op 31,30 en Unilever 0,20 op
127,60. Hoogovens noteerde
onveranderd 52,50.
Bij de cultures wilde het weer
niet zo vlotten. Deli verloor
weer 2,20 op 95, terwijl
HVA onveranderd voor 50 in
andere handen overging. Heine-
ken was 1,50 hoger op
147,50, terwijl ook Nat. Ne
derlanden meedeed met een
avance van 0,60 op 88,20.
De lokale markt deed het weer
kalmpjes aan, waarbij de dalin
gen weer enigszins de overhand
kregen. Zo moest de Moluksche
Handelmaatschappij ruim 15
terug en Océ-van der Grinten
3. Nogal flauw waren ook de
Telegraaf, Kappa, ACF, Des-
saux, Inventum en Wyers. Van
Wijk en Heringa daarentegen
klom 13, terwijl ook Philips
Tabak, Amfas en Rademakers
gevraagd waren.
De actieve markt kon zich gedu
rende beurstijd in zijn geheel
bezien ruimschoots handhaven.
De banksector viel met een
lichte afbrokkeling wat uit de
toon. De staatsfondsen deden
pogingen tot enig verder her
stel. Ook de BNG leningen wa
ren overwegend wat beter.
ZATERDAG 19 JUNI^
W-11 Nadat Salomo Gregorius in
het kort had uitgelegd wat er was
voorgevallen drukte hij de das op het
hart om toch vooral uit de buurt van
Eucalypta te blijven. ,,Ze heeft een
vreselijk humeur", zei hij, „en als ze
nog zo'n buiteling maakt, dan is ze
tot alles in staat.1 „Bedankt hoor",
zei Gregorius, „bedankt voor de
schaarwuweling. Ik zal d'r aan perbe
ren te denkeren." Hij wuifde Salomo
vriendelijk toe en ging toen meteen
op weg naar de heksehut. Maa^ rÖ
zag Salomo al niet meer, wanVom,
vloog nu naar de kabouterbii
zoals hij zich had voorgenot"
Paulus en Oehoeboeroe zagen met
van ver al aankomen:
ges Ie
pnde
lentb
n vo
(ire 1
irioes
kn hi
rnoc
l zi<
e lat
fn v.
ttenl
Meer jonge mensen zouden
voor drie, vier of vijf jaar in
in de derde wereld hulp moe
ten gaan bieden. De opdracht
is nu de jonge generatie te
bereiken en hen via scholen,
de kerk en de media bewust
te maken van de problemen.
De Canadese kardinaal Paul-
Emile Leger (72) zei dit dezer-
dagen in Toronto. Kardinaal
Leger is aartsbisschop geweest
van Montreal. Enkele jaren ge
leden legde hij vrijwillig dit
ambt neer en ging als gewoon-
missionaris naar Kameroen in,
Afrika. De kardinaal heeft nu
een eigen caritas-organisatie
voor hulp aan lijders aan le
pra, gehandicapte kinderen en
anderen.
„Omdat we televisie hebben
en drie maaltijden per dag en
een zomerhuisje, denken we
dat we de wereld kunnen be
sturen". Volgens de kardinaal
verspilt de westerse wereld
goederen, voedsel en energie.
„We produceren niet om de
mensen te voeden, maar om
geld te verdienen. Geld is het
waarvoor we leven".
Typerend noemde hij een be
storming twee dagen eerder
van het parlementscentrum in
Ottawa door boze zuivelboe-
ren, die politici en politie had
den bekogeld met boter en
melk. „Zij produceren te veel,
te veel, zij hebben te veel melk
en boter en zij gooien het
weg", aldus de kardinaal, die
een verdeling onder behoefti-
gen in en buiten Canada voor
stond.
Naar aanleiding van Zijn sug
gestie, dat jonge mensen be-
vyust moeten worden gemaakt
van de situatie, zei hij: „Bin
nen tien jaar zullen er vier
miljard mensen zijn in de lan
den van de derde wereld, die
niets bezitten en wat zullen wij
dan doen? Ik weet: het niet".
Hij zei, dat er een werkelijke
mentaliteitsverandering op
gang gebracht zal moeten wor
den, niet door bijvoorbeeld eu
charistievieringen, maar door
enkelingen, politici inbegre
pen. In plaats van miljarden
voor wapens uit te geven zou
er geld moeten worden gesto
ken in bijvoorbeeld waterput
ten en en soortgelijke projec
ten.
„Het wordt tijd bij te sturen.
De welvarende westerse we
reld zal de door armoede ge
teisterde derde wereld over
vloedig moeten gaan helpen,
voordat de arme landen uit
zichzelf ontwaken en grijpen
wat zij willen hebben"
MONNIKEN WILLEN GEEN
MUSEUMSUPPOOSTEN ZIJN
De monniken van de berg
Athos - de „theocratie" op
een eiland in het noorden van
Griekenland - hebben beslo
ten het toeristische bezoek
aan hun republiek te beper
ken door Voortaan alleen nog
mensen toe te laten die geïn
teresseerd zijn in de gods
dienst of de wetenschap.
Voorts zullen bezoekers met
niet meer dan een tiental per
dag worden toegelaten en mo
gen de bezoeken niet langer
dan vier dagen duren. Grieken
en Grieks-Cyprioten die de
orthodoxe godsdienst belijden,
zullen een week op Athos mo
gen verblijven. Het bezoek kan
worden verlengd wanneer de
synode van de monnikenge
meenschap daartoe aanleiding
aanwezig acht.
Boten aan boord waarvan zich
vrouwen bevinden mogen de
heilige berg niet dichter dan
vijfhonderd meter uit de kust
naderen. De ongeveer elfhon
derd monniken van Athos
klaagden de laatste tijd over
de schade die het toeristische
bezoek toebracht aan hun be
schouwende leven. Zij wilden
niet de weg opgaan van hun
confraters in de kloosters in
centraal Griekenland, die naar
Athos vluchtten, omdat zij ge
worden waren tot„museum-
suppoosten en verkopers van
entreebewijzen".
Kard Don Franzoni zet
Poletti:
zichzelf buiten kerk
Door zich openlijk te beken
nen tot de communistische
partij van Italië (zie ook ons
blad van donderdag) heeft de
voormalige abt Giovanni
Franzoni zichzelf buiten de
gemeenschap van de kerk ge
sloten.
Dit heeft kardinaal Poletti, die
namens de paus het bisdom
Rome bestuurt, verklaard in
een uitvoerig dokument. Don
Franzoni, die als priester
reeds door het Vatikaan was
Een speciale werkgroep over
de plaats van de vrouw in de
kerk, ingesteld door de bis
schoppenconferentie in de
Verenigde Staten, heeft de
Amerikaanse bisschoppen
aanbevelingen gedaan om te
komen tot toelating van vrou
wen tot het priesterschap.
Concrete stappen zouden moe
ten worden gezet om de toela
ting te verzekeren van vrou
wen tot alle vormen van pas
toraat in de kerk, inbegrepen
het diaconaat en de priester
wijding, aldus de werkgroep.
Met de wijding van mgr.
Mandlenkosi Zwane tot bis
schop van Manzini in Ngwane
(het vroegere Swasiland) is m
zuidelijk Afrika het aantal
van honderd bisschoppen be
reikt sinds het begin van de -
KORTE METTEN
katholieke missie-activiteit
daar. De eerste was de bene
dictijn Edward Slater, die in
1818 bisschop van Kaapstad
werd. Tot dan toe stond heel
zuidelijk Afrika onder de ju
risdictie van de patriarch van
Goa.
De Poolse regering heeft zon
der opgave van redenen het
verbindingsbureau van de vijf
clubs van katholieke academi
ci gesloten. De vijf clubs
in Warschau, Krakau, Bres-
lau, Thorn en Posen vor
men gezamenlijk de Znak-
groep, die gesteund wordt
door de kerk. De Znak-groep
had vijf zelfgekozen leden in
het parlement, maar bij de
laatste verkiezingen wees de
regering de leden aan, die nu
door de Znak-groep niet wor
den erkend. Door opheffng
van het verbindingsbureau in
Warschau is de Znak-groep nu
de wettelijke mogelijkheid
ontnomen voor gezamenlijk
overleg over de ontstane si
tuatie.
De bisschop van Rotterdam
heeft A. v.d. Boog wegens
emeritaat eervol ontslag ver
leend als rector van het St.-Eli-
sabeth-ziekenhuis te Leiden.
Voorlopig zal hij nog voor
twee jaar als pastor meewer
ken ten behoeve van de bewo
ners van Huize Roomburg te
Leiden.
geschorst omdat hij een voor
stander was voor de mogelijk
heid tot echtscheiding in Italië,
kondigde woensdag aan, dat
hij bij de verkiezingen (mor
gen) op de communisten zal
stemmen.
Volgens kardinaal Poletti
heeft Don Franzoni, ondanks
pogingen van zijn kant, nooit
contakt met hem opgenomen.
In plaats daarvan heeft hij „de
voorkeur gegeven aan valse,
kleinzielige van geen enkel
respect getuigende kritiek op
de paus".
Kardinaal Poletti zegt ver
baasd te zijn over „naieve aan
matiging" van Franzoni, on
danks zijn beslissing lid van
de kerk te willen blijven: „Don
Franzoni moet zijn eigen be
slissingen nemen, maar dan
ook de gevolgen dragen. Maar
hij heeft in elk geval niet de
vrijheid zich het proesterschap
toe te eigenen als een p'rive-be
zit, want het priesterschap
heeft alleen zin en betekenis
als het wordt uitgeoefend in
gemeenschap met de paus en
de bisschoppen".
De positie van Franzoni is,
volgens kardinaal Poletti, dui
delijk: „Hij heeft niets meer te
maken binnen de kerkelijke
gemeenschap, die op haar
beurt echter steeds erop wach
ten zal hem weer op te nemen
in het vaderhuis bij het eerste
oprechte teken van berouw".
Cursus voor
kerkdiensten
geleid door »o:
parochianen.^
Na enkele jaren ervarinl ei
kritische begeleiding bi|k
een paar parochies in hejf j
dom Groningen is een cv n:
tot stand gekomen, getl
„Kerkdiensten onder le|r~
van een parochiaan". |he
Het is een cursus voor deulC
tor of andere liturgiedeskjerl
ge, die leken wil toerusten
deelneming in de leiding
liturgische diensten,
meldt het informatiebu|
van de kerkprovincie.
De cursus is in versch
parochies in de praktijk i|
probeerd door basisp;
en daarna door leden val'
Adviesraad voor liturgieLV
de Nationale Raad voor I
gie kritisch bekeken.
Boelens s.j., studieseerf
van het Diocesaan Pastf
Centrum van het bisdom
ningen maakte de defir
tekst, die te bestellen is bif
D.P.C., Beilerstraat 73 tej,
sen.
Daar is ook een klemmaj
verkrijgen, getiteld „De 1
chieraad" van de werkj
Volwassenenkatechese vai
Pastoraal Centrum,
meer wordt daarin
ven hoe men praktisch t
ganisatorisch gestalte 1
ven aan een levendige gel<|
gemeenschap aan de basis!
Aangegeven wordt hoe daj
rochieraad hier met vele»
name ën taakomschrijvi
noemde werkgroepen bij L
dragen. Ook worden deL
langrijkste vuistregels gegf
voor zinvol en effectief
deren.