7%
ertrouwen in de
egering is geschokt
Revolutie in Zuid-Afrika
zal beginnen in Soweto
ZEELAND HEEFT DE
VLAG UITGESTOKEN
HetSpaarpapier
aan toonder van de NMB.
Aan u de keuze!
Collectieve lasten moeten
nog verder omlaag
Kabinet moet 1 miljard extra vinden
Meisje (16) twee
jaar opgesloten
JUIJDAG 18 JUNI 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
[BTENARENCENTRALES:
14 (Van onze parlementaire redaktie)
I HAAG De centrale's van overheid-
soneel hebben minister De Gaay Fort-
- (Binnenlandse Zaken) gisteren bun
P-lazing en verontwaardiging laten horen
de bezuinigingen die de regering ten
mbtenarenzaken hebben zij verklaard,
van het overheidspersoneel op oneven-
7.£e wijze offers worden gevraagd.
llannen van de regering voor de bezuini-
en moeten zo worden herzien, dat een
(redig deel ten laste van de ambtenaren
g <t. Elke aantasting van de rechtszeker-
van het overheidspersoneel wordt afge-
>n, zo kreeg minister De Gaay Fortman
>ren.
|ens de minister kan niet worden gezegd
c yivan de ambtenaren een extra bezuini-
wordt gevraagd. Hij vond dat er geen
chil van mening kan bestaan, dat de
ambtenaren een venredig aandeel in de be
zuinigingen zullen moeten leveren. Afge
sproken werd, dat na de behandeling van
de bezuinigingsnota volgende week in de
Tweede Kamer een gesprek over de positie
van het overheidspersoneel in het kader van
de bezuinigingen zal plaats hebben.
Tijdens een kort debatje in de Tweede
Kamer deelde minister De Gaay Fortman
mee, dat de regering voor de wijziging van
het salarisbeleid voor de ambtenaren een
aantal suggesties aan het georganiseerd
overleg heeft voorgelegd.
Onderzocht wordt o.a. of het trend beleid
kan worden vervangen door zogenaamde
deeltrends: groepen van overheidsperoneel
zouden voor hun loonontwikkeling dan wor
den vergeleken met vergelijkbare groepen
werknemers in het bedrijfsleven.
Thans volgen de ambtenarensalarissen auto
matisch de gemiddelde loonontwikkeling in
het bedrijfsleven op. Het is de bedoeling dat
in de toekomst met diverse zaken geen
rekening meer wordt gehouden bij de bepa
ling van de loonstijging voor de ambtenaren.
Zo zullen compensaties voor gestegen pen
sioenpremies buiten de trend worden gehou
den. Met diverse voorstellen kunnen de amb
tenarenbonden instemmen. Nader moet wor
den bezien of bepaalde toelagen die in cao's
worden verwerkt, ook aan vergelijkbare
ambtenaren worden toebedeeld. In het geor
ganiseerd overleg wordt ermee akkoord ge
gaan, dat de gunstige effecten van verhoging
van het minimumloon inderdaag alleen aan
de laagste loontrekkers ten goede komen.
Het Kamerlid Vellenga (PvdA) gaf de minis
ter te kennen dat hoge ambtenaren, minis
ters, Kamerleden, burgemeesters van de
grootste gemeenten enzovoorts extra moeten
matigen. Als voorstellen hiertoe van de rege
ring achterwegen blijven, zal de PvdA-frac-
tie zelf met voorstellen voor de extra mati
ging komen.
Prof. V. Halberstadt (PvdA):
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In de jaren na 1980 zal de groei van de
collectieve lasten nóg minder dan één procent kunnen bedra
gen. Misschien zal zelfs vóór 1980 die 1% norm al verlaagd
moeten worden onder de druk van onverwachte omstandighe
den.
Dat heeft de hoogleraar in de openbare financiën prof. Victor
Halberstadt gisteren verklaard in een rede die hij op uitnodi
ging van het Zilveren Kruis hield bij de presentatie van het
jongste jaarverslag van deze stichting. Het Zilveren Kruis is
een organisatie die ziektenkosten verzekert.
Prof. Halberstadt ging er in zijn toespraak van uit dat de reële
groei van het nationaal inkomen in de jaren na 1980 de 3
a 4% niet te boven zal gaan. En ook dat het besteedbaar
inkomen van de werkende bevolking tenminste gelijk blijft.
De waarschuwing van deze vooraanstaande econooih, die lid
is van de PvdA, volgt op verklaringen van christendemocrati
sche prominenten die ook gesteld hebben dat de 1% norm
waarschijnlijk aan de royale kant is. Als grootste bedreiging
van het bezuinigingsplan wees prof. Halberstadt de mogelijk
heid aan dat inkomenstrekkers niet bereid zullen zijn zich
beperkingen op te leggen en door allerlei trucjes onder de
van hen gevraagde „solidariteitsbijdragen" proberen uit te
komen.
Overigens kan het 1%-bezuinigingsplan van de regering de
goedkeuring van prof. Halberstadt wel degelijk wegdragen. Hij
noemde het een „juist en aanvaardbaar richtsnoer".
- t»
Op Schiphol is gisteren de uit de Nederlandse
gemeenschap in Nieuw Zeeland afkomstige 18-jarige
Miss Windmill, Patricia Half, aangekomen, die haar land
de komende weken als goodwill-ambassadrice in Neder
land zal vertegenwoordigen.
5.*
6 <an bekent
er jaar oude
oord
LIpHEN (anp) - De 33-jari-
Martin H. uit Brummen
42t bekend in juli 1972 de
^^rige Zutphense zenuwarts
Hp van Bork te hebben ver-
ird. Het slachtoffer werd
een schaar verscheidene
S Hen in de borst gestoken
iteeoma H. hem met enkele har-
havtiappen op het strottehoofd
lare<8sloeg.
Sens het regionadl bij stand -
3 lm van de politie kwam H.
ierdcijn daad toen hij bij een
65U;aak in het huis van de arts
'ORjieterdaad werd betrapt. Hij
n glde zich in het nauw gedre-
agpien handelde in paniek. De
'9stt kwam aan het rollen toen
pp 31 mei jongstleden zijn
275#w, van wie hij gescheiden
sestde, met een mes enkele ma
s'- tin de borst stak. De vrouw
100, rleefde de aanslag. Na huis-
jgeóng in het huis van de
50,-jw vond men een gouden"
0,-. logeketting die toe had be-
<td aan de Zutphense zenu-
lts. Toen H. met de ketting
i.zjd geconfronteerd bekende
ZIJ Hem zal moord en poging
jarAdoodslag ten laste worden
in Ugd.
P€
Joodstraf
Ipëist tegen
^uurlingen
'ÜEANDA (Reuter) De open-
aanklager in het proces
en de 13 blanke huurlingen
32Sn Britten en 3 Amerikanen)
2.(5 de Angolese hoofdstad
Ir rden berecht, heeft gisteren
3n: jen de hele groep de dood
90o>r het vuurpeloton geëist.
4 zei, dat deze straf huurlin-
485) elders in Afrika zal af-
'olvtrikken. De aanklager, die
ddaak van „professionele moor-
laars" vroeg geen speciale
r. isideratie voor de Amerikaan
n: Allo, die zich tijdens zijn ver-
Opjf in de militaire gevangenis
Fiaa Loeanda had bekeerd tot
E 1 „revolutionair socialisme".
jjjfwee Duitse
e grenswachten
Vrijgelaten
'3 DRTMUND (AP) De twee
®Jst-Duitse grenswachten die
uids afgelopen dinsdag door
—Pst Duitsland worden vastge-
eriuden zouden vandaag wor-
1jn vrijgelaten.
7t incident leidde eerder deze
p' eek tot verhitte diplomatieke
izies tussen beide landen.
P°est-Duitsland eiste de terug-
*f5er van beide mannen en be
schuldigde Oost-Duitsland van
-Atvoering. Oost-Duitsland zei
,l Jit de grenswachten werden
larresteerd nadat ze de grens
^"aren overgestoken,
jjjdens een persconferentie gis-
igfen in Dortmund verklaarde
h0^nselier Schmidt dat Oost-
üitsland onmiddellijk gevolg
fceft gegeven aan „onze eis
>r de vrijlating van de twee
ictionarissen".
Itandaardgroep
waarschijnlijk uit
ie nesten
iUSSEL (ANP) - Voor de
lilijkheden van de zogeheten
idaard-groep (uitgeefster
de voornaamste Vlaamse
it, De Standaard, plus vier
-adere dagbladen en een aantal
Weekbladen) lijkt voorlopig een
•plossing bereikt te zijn.
itisteravond laat werd officieel
bevestigd dat een ontwerpak
koord bereikt was voor overna-
ae. Dit ontwerp zal met de ver-
pgenwoordigers van 1800 werk
nemers van de groep worden
©esproken. De inhoud van het
jkkoord is niet bekendgemaakt
Minister Westerterp van Verkeer en Waterstaat toont hier een ontwerp-tekening
van de zogenaamde Pijlerdam in de monding van de Oosterschelde, tot de bouw
waarvan het kabinet gisteren heeft besloten.
Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Zeeland heeft de vlag uitgesto
ken nu het kabinet "aan alle wurgende onze
kerheid" een einde heeft gemaakt en voor de
Oosterschelde gekozen heeft voor een zoge
naamde piulerdam. Ondanks de financiële pro
blemen heeft het kabinet volgens minister
Westerterp van Verkeer en Waterstaat una
niem voor de dure, maar mi lieu-vriendelijke
oplossing van een pijlerdam met doorlaatope-
ningen gekozen.
Het kabinet zal echter voor dit "grootste water
staatkundige project van de 20e eeuw", waar
mee een bedrag gemoeid is van 4,1 miljard
gulden (ruim 2,5 miljard meer dan volledige
afsluiting) een bedrag van bijna 1 miljard extra
moeten opsporen. Pikant, omdat de regering
anderzijds voor de taak staat ettelijke miljar
den te moeten bezuiningen. Alle departementen
zullen hun steentje aan deze "opsporingsactie"
moeten bijdragen.
Minister Westerterp vindt dat de nu gekozen
oplossing een optimale combinatie biedt van
veiligheid voor Zeeland en West-Brabant en het
behoud van een uniek natuurgebied, behoud
ook van de bedrijfstak mossel- en oesterkwe
kers.
De Oosterscheldedam zal bestaan uit 83 pijlers,
diep in de zeebodem gefundeerd, met daartus
sen tachtig openingen van ongeveer 40 meter.
Tussen de pijlers worden stalen schuiven opge
hangen, die onder normale omstandigheden
zijn opgeheven, maar bij stormvloed gesloten
worden. Over de pijlerdam wordt een verkeers
weg aangelegd.
Het project, dat naar verwachting in 1985 zal
zijn voltooid, verschaft aan ongeveer 3500 men
sen werk. Volledige afsluiting (waartegen met
name milieugroepen sterk hebben geageerd)
zou nog niet de helft zoveel werkgelegenheid
hebben geboden, maar zou wel 2,5 miljard
goedkoper zijn geweest.
De Kamerfracties van de progressieve partijen
(PvdA, PPR en D'66), die zich het hardst
hebben beijverd voor het volledig open dan wel
half openhouden van de Oosterschelde, hebben
positief op het kabinetsbesluit gereageerd, hoe
wel zij wel een beetje aanhikken tegen de hoge
kosten.
De CDA-fracties vinden het verheugend, dat bij
de betrokken bevolking nu een einde is geko
men aan de "slopende onzekerheid", maar dat
het project een overschrijding van de met het
parlement afgesproken financiële grens met 150
miljoen gulden betekent.
D'66-fractieleider Terlouw noemde de beslis
sing "een groot succes voor het milieubeleid in
Nederland".
De WD vindt, dat de regering zodanig met
cijfers goochelt, dat het niet mogelijk is een
helder inzicht in het kostenaspect te krijgen.
De fractie zal het werkgelegenheidsaspect nog
tegen het extra-kostenaspect moeten afwegen,
maar zal aan het eerste dan wel de voorkeur
geven.
(Van onze correspondent Denis Herbstein)
KAAPSTAD Als er in Zuid-Afrika ooit
een revolutie komt, dan zal die beginnen
in Soweto, zeggen ze hier. Hoewel de rellen
en de doden die gevallen zijn in deze uitge
strekte voorstad van Johannesburg met zijn
1 1/2 miljoen inwoners toegeschreven kun
nen worden aan een meningsverschil over
het gebruik van Afrikaans op negerscholen,
liggen de oorzaken toch dieper, in de frus
traties van de negers in de grote steden.
Hetzelfde geldt voor de 69 negers die in 1960
door de politie werden doodgeschoten in
Sharpeville - die waren vreedzaam aan het
protesteren tegen de verplichting voor ne
gers om pasjes bij zich te dragen, maar in
de grond van de zaak eisten zij toegang tot
het goede der aarde in hun land.
De rechtstreekse aanleiding tot de huidige
onlusten was het regeringsvoorschrift dat
Afrikaanse scholieren in „blanke" stedelijke
gebieden onderwijs moeten krijgen zowel in
het Engels als in het Afrikaans. Alle andere
groepen in Zuid-Afrika - blanken, Indiërs,
kleurlingen en de Afrikanen op plattelands-
scholen en op de scholen in de Bantoe
thuislanden - hebben het recht om voor een
van de twee talen te kiezen. Alle thuisland-
regeringen hebben in feite het Afrikaans
laten vallen ten gunste van het Engels.
De scholieren in Soweto en andere zwarte
voorsteden krijgen hun onderricht in hun
moedertaal (Zoeloe, Xhosa, Tswana) tot het
voorlaatste jaar van de basisschool, waarna
alle vakken onderwezen moeten worden in
de twee officiële „Europese" talen.
Een aantal Afrikaanse schoolbesturen in
Soweto verwierpen een recent regerings
voorschrift over de gelijkheid van de talen
en gaven hun schoolhoofden opdracht om
gewoon verder te gaan met alleen maar
Engels te gebruiken. In februari dit jaar
werden twee leden van het Tswana-school-
bestuur in Meadowlands (Soweto) ontslagen
door het plaatselijke (blanke) Bantoe-be
stuur omdat zij geweigerd hadden het Afri
kaans in te voeren. Het hele schoolbestuur
trad toen af uit protest Sinds dat moment
zijn al minstens 5 zwarte voorzitters van
schoolbesturen vervangen.
Maar de leerlingen zelf zijn in de afgelopen
paar jaar ook hoogst militant geworden. Zij
vinden dat hun ouders een te zwak stand
punt innemen. „Als wij dood zijn zullen zij
op onze graven spuwen", meent Dr. Aaron
Matlhare, de voorzitter van de Gemeen
schappelijke Ouderraden van Soweto.
Zwarte middelbare scholieren vormen een
elite. Slechts één op de 5 negers die het
geluk hebben überhaupt onderwijs te krij
gen, komt op een middelbare school terecht
Als hem dat lukt is hij doorgaans ouder dan
zijn blanke klasgenoten. Op 16-jarige leeftijd
wordt zijn politieke bewustzijn toch zeker
acuut, omdat hij dan het gehate pasje bij
zich moet dragen.
De bezwaren tegen het Afrikaans zijn zowel
van praktische als van emotionele aard.
Engels is een nuttige internationale taal. De
Afrikanen in de grote steden spreken zonder
uitzondering Engels als voornaamste Euro
pese taal, en in steden als Johannesburg,
Port Elisabeth, Durban en Kaapstad pikken
zij nauwelijks enig Afrikaans op. Vandaar
de problemen voor de scholieren die ineens
onderwijs moeten volgen in twee vreemde
talen.
Maar Afrikaans is ook de taal van de blanke
overheersers. In de afgelopen 28 jaar zijn
veel van de wetten die hun dagelijks leven
tot in de kleinste details bepalen en beper
ken, uitgevaardigd door de Nationale Partij.
Het Bantoe-onderwijs is opmerkelijk in het
nadeel. De meest recente cijfers (1974) tonen
aan dat per jaar meer dan 1.500 wordt
uitgegeven per blanke scholier, terwijl het
cijfer voor Afrikanen 90 is. Zwarte mid
delbare scholieren moeten nog steeds hun
eigen schoolboeken betalen, terwijl de ande
re rassen ze gratis van de staat krijgen. En
hoewel de regering het aantal negerkinderen
op de scholen tot bijna 4 miljoen heeft
opgevoerd, krijgt driekwart van hen nooit
meer dan 4 jaar onderwijs. De regering
heeft helemaal geen plannen voor invoering
van een leerplicht, omdat dat onmogelijk
zou zijn vanwege het gebrek aan bevoegde
leerkrachten en de onvoldoende klaslokalen.
Meer kinderen voor langere tijd op school
houden zou ook problemen opleveren voor
de industrie, die grote aantallen ongeschool
de arbeiders nodig heeft. Maar de regering
is wel van plan om 350 miljoen gulden uit
te trekken voor een afzonderlijk TV-kanaal
voor Afrikanen, zowel de Afrikaanse leiders
er unaniem de voorkeur aan geven dat dat
geld wordt besteed aan onderwijs.
(Copyright The Guardian)
ADVERTENTIE:
LONG BEACH (AP) De politie heeft gisteren een inval
gedaan in een woning in het Californische Long Beach en
een 16-jarig meisje bevrijd dat twee jaar lang opgesloten
had gezeten in een slaapkamer. Het meisje was opgesloten
door haar ouders die haar niets anders te eten gaven dan
een snee brood met pindakaas per dag.
De politie had de inval ge- Het 16-jarige meisje heeft te-
daan na een tip van een ou
der zusje.
Het geredde meisje woog nog
maar 70 pond en is in een
ziekenhuis opgenomen. Haar
19-jarige zusje heeft ver
klaard vier maanden door
haar ouders te zijn opgeslo
ten. Zij zag echter kans te
ontsnappen en haar toe
vlucht te nemen tot een ker
kelijke organisatie.
genover de politie verklaard
dat haar ouders haar vaak
sloegen en dat zij de slaapka
mer slechts mocht verlaten
als zij naar het toilet moest.
Het kind had over haar hele
lichaam verwondingen en
was zwaar ondervoed.
De ouders hebben nog geen
duidelijke verklaring voor
hun wreedheid gegeven.
Hogerhuis
mag blijven
LONDEN (DPA) In het Brit
se Lagerhuis is gisteren een so
cialistische motie voor de af
schaffing van het Hogerhuis
met 168 tegen 153 stemmen ver
worpen.
De motie was ingediend door de-*
linkse Labour afgevaardigde
Dennis Skinner, die de Angli
caanse bisschoppen en edelen
met een erfelijke en niet-erfelij-
ke titel die het Hogerhuis vor
men, op één hoop gooide als
„vechtersbazen in hermelijn".
Wat Skinner vooral leek dwars
te zitten was, dat het aantal
conservatieve lords groter is
dan dat der socialistische, waar
door het Hogerhuis wetsontwer
pen van de Labourregering we
liswaar niet kan verwerpen
maar wel ophouden.
Spaarwinstbiljet
met vaste looptijd.
Rente tot
Het Spaarwinstbiljet is een spaarvorm,
speciaal voor hen die van te voren weten hoe
lang ze hun geld kunnen vastzetten. Dat kan
kort zijn, dat kan lang zijn. Twee jaar vast met
een rente van 6 of zes jaar vast met een
rente van 7V2 Berekend op basis van rente
op rente.
De vier mogelijkheden in de tabel laten u
precies zien wat u betaalt en hoeveel u straks
ontvangt. U bepaalt uw eigen winst.
Premie Spaar Biljet
met variabele a
looptijd. Rente tot i /U
De flexibele tussenvorm. Vindt u een vaste
looptijd van 2 jaar wat te kort en 6 jaar te lang
dan ishetPremieSpaarBiljeteen winstgevend
alternatief. Premie Spaar Biljetten kunnen
namelijk na twee jaar elk jaar worden uitbe-
taald.U ontvangt dan bij uitbetaling boven de
jaarlijkse basisrente van 6% rente op rente,
een progressief oplopende premie.
De tabel geeft de mogelijkheden op een
rijtje.
U stort nü f 1.000.- en wij betalen u terug:
u stort
spaartermijn
rente
u ontvangt
f 890,-
2 jaar
6%
f I.OOO,-
f 4.449.98
2 jaar
6%
f 5.000,-
f 647,96
7V2
f I.OOO,-
f 3.239,81
6 jaar
7V2
f 5000,-
termijn
hoofdsom
6% basisrente
premie
waardoor
u ontvangt
totaal*
2 jaar
3 jaar
4 jaar
5 jaar
f 1.123,60
f 1.191,02
f 1.262,48
f 1.338,23
f 10,-
'35.*
f 65,-
f 1.123,60
f 1.297,48
f 1.403.23
6
6V4%
63/4%
7%
Geeft loon naar sparen.
De percentages vermeld onder „totaal rente" zi)n
afgerond en berekend op basis van rente op rente.
Er zijn ook Premie Spaar Biljetten van
f 5.000,-.Behalve 6% basisrente krijgt u een
premie tot max. f325,- na 5 jaar.
Het NMB Spaarpapier aan toonder is
ook voor niet-kliënten onmiddellijk aan
de balie verkrijgbaar.
Vraag folder en inlichtingen.
„Jan, kijk
auto eens
Je
NOORDSCHARWOUDE
(ANP) Waarschijnlijk door
de luchtdrukgolven van een
of twee laag overvliegende
straaljagers is bij een fabriek
in het Noord-Hollandse
Noordscharwoude een rond
twee meter hoge stapel tegels
gedeeltelijk ingestort. Met de
woorden „Jan kijk je auto
eens"m aakte een van de
personeelsleden een collega
er op attent dat er boven
diens Daf een grote stofwolk
hing. De tegels bleken boven
op de auto van de man te
recht te zijn gekomen. Het
voertuig werd volkomen ver
pletterd en zelfs alle vier de
banden sprongen.
Vrouw overleden
Twee artsen
abortuskliniek
voor rechter
AMSTERDAM (ANP) De
twee Amsterdamse artsen van
de 13 november 1974 door de
justitie gesloten abortuskliniek
Sarphati-huis in de hoofdstad
begin deze maand door het
medisch tuchtcollege in Am
sterdam voor zes maanden uit
hun bevoegdheid als arts ge
schorst zullen op 22, 23 en
24 juni voor dezelfde zaak voor
de rechtbank in Amsterdam te
recht moeten staan.
In deze abortuskliniek werd op
9 mei 1974 een 37-jarige Belgi
sche vrouw uit Turnhout, moe
der van vijf kinderen, die meer
dan drie maanden zwanger
bleek, geaborteerd. Nog diezelf
de dag overleed zij aan een bij
de behandeling opgetreden com
plicatie (bloeding) in het nabij
gelegen Weesperpleinziekenhuis
waarheen zij was overgebracht
Aan de beide artsen is het ple
gen van abortus als geneeskun
dige (dat is strafverzwarend)
zonder voldoende medische in
dicatie ten laste gelegd en het
medeplegen van het veroorza
ken van dood door schuld, sub
sidiair zwaar lichamelijk letsel
•de dood ten gevolge hebbende.
