Toenemende concurrentie bij aubergines Tuin verdringt auto als statussymbool Minder snijbloemen in Duitse Rijnland Landbouwexpositie Des genisten lant mans?" in Arnhems openlucht museum INVOERHEFFING TOMATEN AFGESCHAFT Ép NOG WEINIG REDEN TOT OPTIMISME HYACINTENKWEKERS: ORDE OP ZAKEN MAANDAG 14 JUNI 1976 LEIDSE COURANT Vanuit de Canarische Eilan den werden vorig jaar 562 ton aubergines in Nederland inge voerd. DEN HAAG Italië is dé grote aubergineproducent in West-Europa. Gelukkig eten de Italianen flink veel auber gines zelf op. De export is derhalve voornamelijk gecon centreerd op de periode van juli tot en met oktober. Dit neemt niet weg dat in de pe riode januari tot juli ook uit voer plaatsvindt Het betreft hier de zogenaamde be schermde teelt in plastic kas sen en tunnels. In een vijftal seizoenen is deze ruim ver viervoudigd. Hoewel Italië onbetwistbaar nog Westduits- lands grootste leverancier is, kan niet ontkend worden dat de rol van Nederland in de voorziening van de Westduit- se auberginevraag voortdu rend meer volwassen wordt. In 1974 verhield zich de Ne derlandse export tot de Ita liaanse export als 1:13. In 1975 wijzigde zich deze verhouding zeer sterk, namelijk in 1:2,2. We zullen de Italiaanse activi teiten nog wat uitdiepen. Hun uitvoer naar West-Duitsland duurt het gehele jaar. De top pen vallen in de periode juli tot november. De laatste sei zoenen laten echter enige ver schuiving naar voren zien. De ze vervroeging van de concur rentie komt de Nederlandse teler bijzonder slecht uit, om dat hij met zijn produkt dan nog in de primeurperiode zit. Overigens is het naar voren halen van de produktie in Ita lië mogelijk geworden door op uitgebreide schaal gewasbe schermend plastic te gaan ge bruiken, tunnels en kassen. De toepassing hiervan in de au bergineteelt heeft zich niet be perkt tot Sicilië. Ook noorde lijker. onder meer in Latium bij Rome, is de laatste jaren hard naar teeltvervroeging met behulp van plastic toege werkt. Dit houdt in dat de Nederlandse aubergine op de Westduitse markt in de nabije toekomst vroeger dan tot dus ver een groeiende concurren tie van de Italiaanse aubergine mag verwachten. De aanvoerkalender van deze beschermde aubergines ziet er als volgt uit Eerste kwartaal: 21,7%, tweede kwartaal: 74,8% en vierde kwartaal: 3,5%. Het komt dus op de Hollandse kwaliteit aan, wanneer we ten minste onze eigen export op een gelijk niveau willen hou den en zo mogelijk verder op voeren. Nog een enkel cijfer om de leidende positie van Italië te karakteriseren. Het vollegrondarsenaal bereikte in '74 12.012 ha. Goed voor een produktie van 310.600 ton. Wanneer we echter zien dat van de totale aubergine-oogst 9100 ton geëxporteerd wordt, is het gemakkelijk uit te reke nen hoeveel aubergines er in de Italiaanse magen belanden. Waren de Nederlanders er maar net zo verzot op, horen we al menig aubergine teler verzuchten. Het grootste deel van de export gaat naar West- Duitsland, 5044 ton. Frankrijk ligt op een goede tweede plaats. Even ter vergelijking: de Ne derlandse glasteelt van vorig Italië produceert jaarlijks meer dan 310.000 ton aubergines. jaar, groot 29 ha, leverde een produktie op van 4418 ton. Opgeklommen In West-Duitsland worden slechts op bescheiden schaal aubergines geteeld. Wel be veelt men de teelt onder glas aan. Voor de zomermaanden wel te verstaan. Dit om de sterke concurrentie van Ne derland op de tomaten- en komkommermarkt te ontlopen en om arbeidspieken die beide teelten meebrengen te vermij den. Het verbruik dat de laat ste jaren vrijwel ononderbro ken is toegenomen, moet bijna geheel uit import worden ge dekt. Na Italië staat Holland met 2236 ton op de tweede plaats. Er kan m korte tijd veel ver anderen, want in '73 bezetten wij nog maar de zevende plaats en wel achter Italië, Frankrijk, Israël, Ivoorkust, Canarische Eilanden en Ke nya. Belgische vraag In België ontstaat langzaam aan meer belangstelling voor de aubergineteelt Met het doel vervroeging en vergroting van de produktie te bereiken, wer den proeven genomen met be lichting. Het favoriete type is hetzelfde als in Nederland. Overigens werd in België reeds een teelt van aubergines gesignaleerd in 1952 en wel in de streek rond Brussel. Tot op heden is de Belgische consument voor zijn aubergi nes nog grotendeels op het geïmporteerde produkt aange wezen. De volgende begelei dende cijfers gelden voor 1975 tot de maand oktober. Fran krijk is de voornaamste lever ancier (651 ton). Op enige af stand volgt dan Italië ,(454 ton). Nederland leverde 188 ton. Ook de Canarische Eilan den, Marokko en Ivoorkust brachten aubergines naar on ze zuiderburen. De Belgische invoer van Fran se aubergines is de laatste ja ren in de eerste vier maanden sterk toegenomen. In het late voorjaar en de zomermaanden is deze echter gedaald. Ook Italië heeft in de zomermaan den voortdurend minder au bergines aan Belgie kunnen slijten. Deze daling zou in ver band te brengen zijn met de toenemende concurrentie van IN DUITSLAND DEN HAAG In Duitsland blijkt het tuinieren de auto als status-symbool tc verdringen. Volgens de jongste gege vens, heeft de tuin thans zelfs de eerste plaats weten te veroveren. Ruim 70 procent van het aantal ondervraagden, noemde het tuinieren als hun hobby en ruim 12 miljoen gezinnen verheu gen zich in het bezit van een tuin of tuintje, hetgeen 54 procent van het totaal aantal gezinnen betekent. En anders dot men wel aan beplantingen op het balkon (60 procent) of heeft potplanten in huis (92 procent). De tuiniers zijn voor 56 procent de ambtenaren en administratief personeel, 20 procent arbeiders, 16 procent niet-werkenden en 8 procent zelfstandigen. DEN HAAG Te oordelen naar de voorlopige cijfers, zullen dit jaar in het Duitse Rijnland meer groenten en potplanten worden gekweekt en minder snijbloemen. Ook de trend naar kouder teelten blijkt zich voort te zetten. De totale oppervlakte verwarmd glas is verminderd met ruim 73.000 m2 terwijl de oppervlakte onverwarmd glas is toegeno men met 117.000 m2. De snijbloementeelt op de koude grond loopt terug met plm. 35 procent, maar de teelt van potplanten neemt toe met ruim 10 procent. De perkplanten zijn beperkt, maar er is veel vraag. Toename van de potplantenteelt is overigens geen onbekend geluid, want ook in ons land is er een duidelijke toename van die teelt. Engelse vraag In de Engelse invoerstatistie- ken wordt de aubergine niet apart genoemd. Bekend is dat in de zomer- en herfstmaan den vooral Frankrijk en Italië leveren. In de rest van het jaar is een aantal niet-Europese landen aan de markt zoals de Canarische Eilanden, Israël, Kenia, Marokko, Ethiopië, Uganda en Cyprus. In 1972 hebben ook de Nederlandse aubergines in Engeland een voet aan de grond gekregen, zij het slechts een kindermaat je. De Nederlandse export kon echter op een steeds bredere leest worden geschoeid en in 1975 was de exportstijging zelfs spectaculair. Het CBS geeft over '74 het exportcijfer van 77 ton en over '75 van 343 ton. De Engelse aubergineteelt is nog van geringe omvang. Daar de teelt weliswaar veel nauw gezetheid en zorg vereist, maar niet overmatig veel ar- beidsinbreng vraagt, is er on derzoek verricht met het doel de mogelijkheden te bekijken. Uit een onderzoek dat eind 1974 gehouden werd, bleek dat de consumentenvraag nog dui delijk kleiner was dan die naar paprika, maar dat er on miskenbaar groei aanwezig was. Ofschoon daardoor de twijfel of er inderdaad een markt voor Engelse aubergi nes op te bouwen is niet ge heel werd weggenomen, heeft een aantal telers in 1975 de sprong gewaagd. Hierbij steunde men op de ervaringen van Britse proefstations. Het volgende schema werd aange houden. Zaaidatum tussen begin de cember en 19 maart: plantda- tum tussen '20 maart en 13 mei; oogstdatum vanaf 2 mei tot vanaf 30 juni. Tot nu toe behaalde men de meeste suc cessen in de verwarmde teelt onder polytheen. Ook op Guernsey bestaat een teelt van aubergines. Vorig jaar werd daarvoor een groter areaal ge reserveerd en hiermee verdrie voudigde men ineens de pro duktie. Op Britse proefstations wegend per vliegtuig in 5 kg Aquitaine met 9%, Lanquedoc met 9% en Midi-Pyrenées met 6%. De succesvolle voortschrij ding van het hybridenonder- zoek heeft het mogelijk ge maakt een goede spreiding van de produktie te verwezen lijken. Al was het daarbij geen geringe opgave het nadeel van de stijgende energiekosten zo veel mogelijk terug te dringen. Een deel van de Franse auber- gineproduktie wordt gëexpor- teerd. Ook vindt export plaats van eerder ingevoerde auber gines, re-export dus. Van deze totale export, 2813 ton, ging 970 ton naar Belgie/Luxem- burg, 510 ton naar Engeland, 484 ton naar West-Duitsland, 420 ton naar Zwitserland en 399 ton naar Nederland. De Franse invoer is vooral van belang in de wintermaanden. De omvang van deze invoer is de laatste seizoenen vrijwel steeds gegroeid en is daardoor het kwantum dat Frankrijk zelf produceert al dicht gena derd. Belangrijke leveranciers zijn Marokko ('74: 8501 ton), Spanje ('74: 7682 ton), Italië ("74: 4175 ton), Martinique en Guadeloupe. De exportperiode op Martini que en Guadeloupe loopt van november tot juni. Beide eilan den zouden in het seizoen '74- '75 ruim 9000 ton aubergines hebben geëxporteerd. Dit bete kent tweemaal de hoeveelheid die een seizoen eerder deze eilanden verliet. Het meren deel was bestemd voor Fran krijk. Een kleiner deel kwam in West-Duitsland aan de markt. Met het sterk opvoeren van de ^xport naar West-Euro pa in '74-'75 reageerden de te lers al vast vooruit op de te verwachten moeilijkheden met de vroege, beschermde teelt in Europa. Moeilijkheden ener zijds vanwege een vermeend tekort aan vakkennis in Euro pa en anderzijds vanwege de sterke stijging van de energie kosten. Verre concurrenten In Ivoorkust is een interessan te ontwikkeling aan de gang. De oogstperiode van aubergi nes loopt van november tot :i. De export geschiedt over- kartons. Deze omvatte in '70- 71 907 ton, in '71-72 1200 ton en in '72-73 2000 ton. De uit voer is onder meer gericht op Frankrijk en West-Duitsland. Het Amerikaanse type en het lange Provencaalse type zijn favoriet. 1 Over Israël zijn de volgende weest. Deze schommelt om de uitvoergegevens bekend. Over werden eveneens proeven ge nomen mét een tweede, onver warmde teelt in plastic tun nels. Frankrijk stabiel De Franse produktie is de af gelopen jaren zeer stabiel ge- 28.000 ton. De produktiegebie- den liggen vanwege de warm tebehoefte van het gewas over- de periode in 1974 van okto ber, november en december: 330 ton. Over dezelfde termijn wegend in het Zuiden. Daar in 1975: 525 ton. In het laatste leveren vier provincies 94% kwartaal van 1976 hoopt men van de totale produktie. Dit de export tot boven de 600 ton zijn de Provence met te kunnen opvoeren. ARNHEM „Des genisten lantmans?", zo heet, heel uit drukkelijk, met een vraagteken, de tentoonstelling die tot 1 november te zien is in het openluchtmuseum in Arnhem. De expositie is tot die tijd steeds, weer of geen weer, open want alles is in één gebouw onder dak gebracht. De tentoonstelling geeft een overzicht van de geschiedenis van de Nederlandse landbouw en wil het bewijs leveren dat de 18e eeuwse dichter Poot nimmer gelijk heeft gehad met zijn opmerking over het „genoegelijk voortrollende leven des gerusten lantmans". De eeuwen door is het boerenleven eerder hard en zwaar geweest dan genoeglijk vinden de> organisatoren, maar de euewen door, tot in onze tijd, hebben stedelingen er een vertekend beeld van gegeven. Van Gogh was de eerste kunstenaar die zich met de boer wist te identificeren. De tentoonstelling laat met schilderijen, tekeningen en foto's zien hoe de boer de eeuwen door heeft gewerkt en geleefd, en toont verschillende oud werktuigen en machines, echt of als verkleinde modellen. Onder meer is een dankbaar gebruik gemaakt van de schoolplaten van Jetses. Het open luchtmuseum heeft de tentoonstelling opgezet in samenwerking met de directie voorlichting en externe betrek kingen van het ministerie van landbouw en visserij. Het aanbod van tomaten is de afge lopen weken aanmerkelijk groter geweest als over dezelfde periode vorig jaar. Door het warme weer van de afgelopen week is er weer een opleving in de aanvoer ont staan. Toch hebben de prijzen zich redelijk kunnen handhaven. Inmid dels heeft de Commissie van de Europese Gemeenschappen beslo ten om de compenserende heffing van 126,92 op de invoer van to maten uit Bulgarije en Roemenië met ingang van 9 juni te laten vervallen. Als de internationale marktsituatie wordt bekeken, dan valt op dat de invoer van West-Duitsland voor het overgrote deel uit Hollandse tomaten bestaat, n.l. over de pe riode van 25 mei t/m 3 juni ruim 10.000 top. Dit wil echter niet zeggen dat er geen wolkje aan de lucht zou zijn voor de Hollandse tomaten. Naast Nederland voerde West- Duitsland ruim 2500 ton in uit andere lan den. De belangrijkste landen waren Albanië 161 ton, België 575 ton, Bulgarije 425 ton, Italië 71 ton, Marokko 700 ton en Roemenië 641 ton. Er dient opgemerkt te worden dat er over de genoemde periode nog geen sprake was van een opheffing van de invoerheffing voor Roemeense en Bulgaarse tomaten, deze invoerheffing fs inmiddels wel afgeschaft. Het ligt daarom in de lijn der verwachtingen dat er juist van deze landen wel weer meer concurrentie valt te verwachten. De export naar Frankrijk is tot nu toe nog steeds aanzienlijk groter geweest als vorig jaar. De aanvoer van binnenlandse tomaten in Frankrijk zal spoedig groter worden, waardoor de afzet van Hollandse tomaten meer moeilijkheden zal gaan ondervinden. fc*® S» Radijs bossen Al met al kan uit de genoemde ontwikkelin gen de conclusie getrokken worden dat er de komende week moeilijk aan een prijsda ling te ontkomen valt. Komkommers De vraag naar komkommers is de afgelopen week zonder meer goed geweest, de belang rijkste oorzaak hiervan is zonder twijfel het gunstige zomerweer. Het gevolg was dan ook dat de prijzen opliepen en gunstig afsta ken tegen de prijzen van vorig jaar P dezelfde verslagweek. 15 De prijs per stuk varieerde van 43 t£( cent voor de sorteringen van 41 t/m 7r! de Westduitse markt heeft Nederland s tisch een monopoliepositie met zo'n 750H» tegen 806 ton uit andere landen, waaro in hoofdzaak België en Roemenië. CP prijzen zich zullen kunnen handhaven a01 belangrijke mate van het weer afhanger ziet er echter naar uit dat aan een pri ling de komende week niet valt te ontko d De zeer sterke uitbreiding van de sla*i: voer en de betrekkelijk geringe exportq c zijn er de oorzaken van dat de prijzekc het niveau van de minimumprijs zijn bef Een aanvoer van 6 miljoen kroppenjg ongeveer 100% hoger als over dezelfde pj 1 de vorig jaar. Er wordt een prijs beii die ligt tussen de 9 en 19 cent per ir Alleen West-Duitsland is een afnemer1 enige betekenis, dit land voerde 581 tq_ uit Nederland en 500 ton uit andere lar~ In de zwakke situatie op de slamarkt ook de komende week weinig verandt te komen. Overige gewassen Voor de meeste overige gewassen wo redelijke prijzen betaald. Voor kroten de prijs tussen de 61 en 79 cent perfi Bloemkool is thans vrij goedkoop, gefi deld 1,10 per stuk voor de grootste sfl ring. Spinazie wordt verhandeld tegen R prijs van 85 cent per kg. Bospeen note gemiddeld een gulden per bos. De prijs sperziebonen ligt nog steeds op een aanl kelijk niveau n.l. 6,50 per kg. Snijbi noteerden een iets lagere prijs n.l. 5,7( kg. Er is nog maar bitter weinig reden tot optimisme bij de bloemenhandel. De warme dagen in de afgelopen week plus de uitvoe ring van vakantieplannen, maken het er niet beter op. Om toch een optimistisch geluid te laten horen: in de eerste dagen van de nieuwe maand met koelere weersomstandig heden, verbeterde het prijspeil. En omdat het allemaal voor een groot deel afhankelijk is van het weer, blijft het een wisselvallige gescheidenis in de bloementeelt. Er zit bovendien nogal verschil in de note ringen, hoewel die meer benéden dan boven het peil van het vorig jaar liggen. Hoewel het koude weer aanvakelijk de aanvoer ta melijk ongemoeid liet, deed de felle zon de meeste bloemen toch snel tot omtwikkeling komen, hetgeen in de aanvoer duidelijk was te zien. Fresia en irissen waren nogal be perkt, even als anthurium en gladiolen. Ge durende de maand mei lagen van die bloe men de prijzen gunstiger dan het vorig jaar. Topprijs Anjers brachteh het afgelopen week tot een topprijs van tegen de 60 cent, anthuriums tot 2,50. Irissen liepen op tot 3,80. Maar dat zijn dan wel uitzonderingen. De lelies waren iets hoger in prijs tot 78 cent wat de kelken .betreft en tot drie gulden voor de takken. Een prijs, die overigens beneden die van voorgaande week lag. Het zijn echter nog steeds de potplanten en perkplanten, die het leeuwen deel hebben m de omzetcijfers, waarbij eerstgenoemden het nog beter deden dan de snijbloemen. Het groter aanbod dan vorig jaar, leverde geld op, ook al was het allemaal geen winst. De perkplanten zijn niet alleen erg in trek, maar ook de prijzen geven reden tot tevre denheid. Als geheel dus nogal wisselende resultaten. Men wacht nog steéds op verbe tering in de sitatie Vader-Anjerdag. Of Vaderdag 20 juni daaraan zal meei ken, is op dit moment nog niet te voon len. De bekende organisatie van bloem „Fleurop" wil daar een steuntje aan gf door Vaderdag te proclameren tot Anjer Op 29 juni hoopt Prins Bernhard zijn 61 verjaardag te vieren. Gedurende de afg0, pen veertig jaar, heeft men Prins Bernh steeds als propagandist voof de bloem meer speciaal de anjer zien fungeren. Die datum wil een Fleurop-comité tot An dag uitroepen en mën verwacht dan ook goede vraag naar bijzonder witte anjers, bloemisten is gevraagd een speciale recli toe te passen in winkels en stands en m< lijk kan dat gunstige resultaten oplevei bijzonder voor de anjer-telers. Die een gelijk steuntje best kunnen velen! De hyacintenkwekers willen orde op zaken gaan stellen. Dat is een „must", want het afgelopen jaar bleven niet minder dan 27.000.000 hyacintenbollen onverkocht en verdwenen in de veevoermolen. Da^ bracht niet alleen lage prijzen met zich mee voor de bollen die nog wèl een koper konden vinden maar het Surplusfonds dat de door gedraaide bollen overneemt en de minimum prijs aan de kwekers uitbetaalt, zag zich genoodzaakt hoge heffingen op te leggen om aan de benodigde duiten te komen. i Dóór kan de schoorsteen niet van blijven roken. In de vergadering die de ver. De Hyacinth deze week (op donderdag 17 juni) belegt in het Bloembollencentrum te Hille- gom, gaat men dan ook voorstellen om de innameprijzen voor 1977 te, stellen op 20— voor de maat 19/op, Ï8voor 18/19, 16-. voor 17/18, 14— vóór 16/17, 13- voor 15/16 en 11— voor 14/15. Voor de jaren na 1977 moeten de innameprijzen af hankelijk worden gesteld van het areaal geholde en gesneden hyacinten Dat zijn de grote bollen die „kapot" gemaakt worden en dan het jaar daarop een massa jonge bolletjes geven. De bedoeling van het voorstel is het areaal gehold en gesneden sterk in de hand te houden, omdat anders de overnameprijzen sterk verlaagd zouden moeten worden. Op die manier een inkrim ping van het areaal bewerkstelligen is een kostbare operatie en daarom wil het bestuur van De Hyacinth het op genoemde manier proberen. Bundelen 1 Ziekzoekers aan het werk in de hyacinten Tijdens de in Wageningen gehouden Tuin- bouwdagen heeft de directeur Akkerbouw en Tuinbouw, ir. W. Van Soest, ook veel aandacht geschonken aan het bloembollen- bedrijf. Hij wees er niet alleen op dat de bolbloemen een zeer grote plaats gaat inne men op het bloembollenbedrijf in de streek tussen Haarlem en Leiden houden bijna de helft van de bollenbedrijven zich in de wintermaanden bezig met het broeien van bollen maar ook op de noodzaak dat de producenten zich gaan bundelen. Want het mag dan zo zijn dat de bloembollenhan- del momenteel naar wens verkoopt, vooral de tulpen liggen prima in de markt, maar dat wil niet zeggen dat de fundamentele problemen nu ook zijn opgelost. Niets is minder waar. Het is alleen een schaarste (onstaan door de slechte oogst van 1975) dat de tulpenbollen gevraagd zijn, maar bepaald niet door een grotere vraag. De heer Van Soest noemde in dit verband de opgerichte bloembollencoöperatie van de ZPC in Leeu warden, die in het derde jaar van zijn bestaan al naar een export van zes miljoen gulden is gegaan. Daardoor heeft dezé coöp eratie zich meteen al genesteld in het leiden de kopgroepje van 17 exporteurs, dót een omzet heeft van meer dan vijf miljoen. Dit groepje heeft echter wel 30% van de exportmarkt in handen. De heer Van Soest vroeg zich nl. af ofde opzet van de ZPC niet model kan staan voor de stappen die het bollenvak zal moeten ondernemen. Een gemakkelijke bevalling zal dat niet zijn, omdat een vak vol individualisten niet ge makkelijk tot een bundeling zal komen. Helaas, zo verzuchtte de heer Van Soest, is er nog geen pil uitgevonden die de collectie ve gezindheid en het saamhorigheidsgevoel sterk stimuleert. Het bollenvak zal het dus zonder pillen moeten doen, want voortgaan op de weg die men tot nu toe heeft afgelei zal ongewijfeld weer tot een overprodukt van-hier-tot-ginder leiden. Lelies Tot verbazing van vriend en vijand heeft leliemarkt niet paniekerig gereageerd op enorme uitbreiding van de cultivar Encha ment, waarvan dit jaar maar liefst 220 méér staat dan in 1975. Eén ding staat vast: de kopers van artikel hebben spijt als haren op hun hoc dat ze een paar maanden geleden een koo briefje hebben laten schrijven voor een lervriendelijkste prijs. Ze hebben voor bloemen bepaald geen uitbundige noteri gen gemaakt en ze zouden die koop gra ongedaan willen maken, Maar daar wil kweker natuurlijk niets van weten. Zak zijn tenslotte zaken...

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1976 | | pagina 6