Leids stadsbestuur
is dictatuur van
de 51 proeent"
i Firm POT T FCF HAT F WFC
PvdA vervreemdt
van bevolking
CDA-leider nir, Driessen:
1 11111 11111 1 1 1 11
1 ii JÏ.UO VjUI ji ii ilJlJ xx-nLLxL W xJ VX
DOOR
1 ARJEN
BROEKHUIZEN
likken
of
tikken
f]
A I
"ilNA
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 5 JUNI 1976
Mr. H. E. A. Driessen, fractievoorzitter van het CDA in
de Leidse gemeenteraaddictatuur van de 51 pro
cent
bouw in de Meren wijk startte,
het bestemmingsplan Heren
gracht/Zijlsingel kwam tot
stand. De volkshuisvestingsnota
over het bouwen in de Stevens-
hofjespolder kwam uit en de
renovatie kreeg een eerste aan
zet. Er werd een begin gemaakt
met het op grote schaal bouwen
voor alleenstaanden, waaraan
grote behoefte bestond.
Een beleid dat in het belang van
de stad zou moeten worden
voortgezet. Voorzover dat ge
beurt is het tempo bedroevend.
De ervaringen met de renovatie
in de vorige periode zouden
hebben moeten leiden tot het
spreiden hiervan als een olie
vlek over de stad. De bouw in
het gebied Herengracht/Zijlsin
gel is vertraagd en het is ron
duit een schandaal dat de raad
na 2 jaar door dit college nog
niet om een beslissing is ge
vraagd ten aanzien van de bouw
in de Stevenshof', oordeelt de
heer Driessen.
Onhandig
De CDA-leider vindt de wijze
waarop het stadsbestuur op
treedt met het verkeers- en par
keerprobleem erg onhandig.
„Hun voorgangers kwamen bin
nen een jaar al met plannen
voor de afsluiting van de Steen
den voorbereidingen getroffen
voor de bouw van parkeergara
ges, want je kunt de verkeer
sproblemen van een binnenstad
als Leiden niet los zien van die
van het economische belang van
die kern. Dit bestuur heeft nog
altijd geen duidelijke gedachte
ten aanzien van het parkeerbe
leid. Het enige dat men tot op
dit moment heeft kunnen doen
is het intrekken van een oud
verkeersplan uit 1961".
„Een zelfde laksheid kenmerkt
het economisch beleid. Ver
scheidene departementen in
Den Haag kampen met ruimte
gebrek en willen de randstad
niet verlaten. In Leiden ligt
vlakbij het station het Schut
tersveld en een wethouder van
economische zaken had best
eens kunnen proberen een over
heidsdienst naar Leiden te ha
len.
Voor het welzijns- en sportbe
leid is het al niet anders: wer
den onder het vorig college wei
nig nieuwe sportvoorzieningen
gerealiseerd, thans moeten deze
sectoren het alleen doen met
wat er uit de pot van de werk
loosheidsbestrijding komt. Op
de begroting prijkt verder geen
enkel project van deze soort,
maar als Teekens de Tour de
France naar Leiden wil halen is
er plotsklaps wel een ton be-
r -I
Giller
De wapenfeiten die de socialis
tische fractievoorzitter vorige
week in deze krant aanvoerde
ter ondersteuning van het pro
gressief stadsbestuur worden
.door zijn opponent min of meer
als een giller betiteld. Meijer
noemde toen onder meer de
bouw van het zwembad De Zijl,
de runderhal, de Sumatrabrug,
het buurtcentrum in de Meren-
wijk, de plannen voor het ge
bied Herengracht/Zijlsingel en
de afwikkeling van de grond-
verkoop aan de universiteit
voor de bouw van een nieuw
AZL.
Driessen wijst er echter op dat
vrijwel alle zaken stuk voor
stuk in eerste instantie op naam
van het vorige college moeten
worden geschreven:
„De verkoop van de gronden in
de Leeuwenhoek is tegengehou
den omdat de PvdA met Waal
voorop niet akkoord kon gaan
met de prijs. Waal was goed en
wel wethouder of de verkoop
ging door, zonder dat de ge
meente er meer aan overhield.
De Sumatrabrug is evenals het
zwembad De Zijl allereerst een
verdienste van het vorig college.
Onder wethouder Kret werden
deze projecten aangemeld in het
kader van de aanvullende werk
gelegenheid. Zij hebben de
voorbereiding op hun naam
staan. Hetzelfde geldt voor de
bouw in Herengracht/Zijlsingel.
Uiteindelijk mag er dan onder
dit college gebouwd gaan wor
den, de voorbereiding kwam
wederom rond in het vorig col
lege. Het enige dat deze wethou
ders op hun naam kunnen
schrijven is eigenlijk het buurt
centrum in de Merenwijk. Maar
dat kwam pas zover nadat wet
houder Tesselaar zijn eel-ste
blunder had gescoord: hij liet
een miljoen subsidie lopen om
dat hij het centrum niet haal
baar achtte. Nu komt het er
toch, alleen wel met een jaar
Van het door zijn collega Meij
er genoemde slagvaardig beleid
is volgens Driessen onder dit
college dan ook geen sprake. De
vraag doet zich alleen wel voor
of het CDA een alternatief te
bieden heeft. Met name de pro
gressieve partijen in de raad
verwijten CDA en VVD dat zij
zich weliswaar uitputten in kri
tiek, maar daar niets tegenover
stellen.
Driessen: „Dat valt ook niet
mee. Het college is de motor van
de raad, en het is erg moeilijk
om deze sneller te laten draaien
wanneer je dat gewenst zou vin
den. Wat moet je er als raadslid
tegen doen als een wethouder
zijn ambtenaren niet aan kan of
doodeenvoudig het vermogen
mist om stukken te lezen. Tesse
laar en Waal zullen zich dit niet
zo snel laten gebeuren, maar
neem nou iemand als Verboom.
Hoe hadden wij een raadsbe
sluit over wel of niet bouwen in
de Stevenshofjespolder kunnen
bespoedigen? Een goed voor
beeld is de kwestie Endegeest:
De linkse partijen lagen dwars
en hoewel we alles hebben ge
probeerd lukte het gewoonweg
niet de procedure te bespoedi
gen en dr. Mojet benoemd- te
krijgen. Die hele zaak werd
door de linkse meerderheid een
voudig getraineerd. Hetzelfde
verhaal geldt voor de ellende
met de kabeltelevisie. De Meren
wijk zit er al jaren op te wach
ten. Het had allemaal al lang
zover kunnen zijn als Van Aken
maar niet zonodig een vinger in
de pap moest hebben, waardoor
de Mérenwijkers alsmaar aan
het lijntje gehouden werden".
„Daar komt bij: wij zijn niet zo
fel gedreven door politiek als
onze tegenstanders. Wij hebben
niet zo'n behoefte aan al die
veranderingen, en spelen het po
litieke spel niet zo fanatiek. Dat
zegt overigens nog helemaal
niets over de vraag of we dan
soms ook geen tegenkandidaten
voor de wethouders hebben. Er
zitten in onze fractie naast Ham,
Waal (ruimtelijke ordening) en
Van Dam (financiën). Ik denk
aan Bleijie en Bosch. En dan
praat ik nog helemaal niet over
een alternatief voor mensen als
Verboom en Oosterman.
Dictatuur
De grootste doorn in het oog
van Driessen is en blijft de
manier waarop het huidige col
lege Leiden regeert. Na de meer
inhoudelijke evaluatie, die al
niet veel van dit zestal over
laat, wijst de fractievoorzitter
van het CDA op een ander fa
cet: de mentaliteit van het ge
zelschap:
„Die is niets anders dan de dic
tatuur van de 51 procent. Het
absoluut niet willen openstaan
voor de meningen van anderen.
Het verwondert me dan ook he
lemaal niet dat dit college zoveel
moeilijkheden heeft met het ge
ven van inspraak. Hoe kan je
nou een afwijkende mening
dulden in de burgerij als je die
al niet toelaat in het college
zelf? Dan doen de meningen
van de burgers je ongetwijfeld
ook niets. Kijk maar eens naar
de manier waarop het college
omsprong met de tweede nota
„wensen en vragen" het verlan
glijstje van de wijkorganen in
Leiden. Het is toch gewoon bij
de beesten af dat ze allemaal
nog eens mochten komen vertel
len wat ze zo graag wilden en
dat de heren vervolgens niets
meer konden meedelen dan dat
het „hun aandacht had". Maar
wat wil je eigenlijk met zo'n
elitaire club van intellectuelen.
De PvdA vertegenwoordigt nog
slechts het academisch gevorm
de kiezersbestand. Van de
Leidse bevolking vervreemdt ze
totaal. Dat zie je aan zo'n kwest
ie als de sluitingstijden van de
horecabedrijven. Dacht je dat
de Leidenaren het zo leuk vin
den als de kroegen eerder dicht
gaan. Nee, dit college gebruikt
de inspraak alleen maar om aan
de macht te blijven: net als in
rU«-tpt,n)r V>Pf nPtllllHÜV
wel aardig om eens een mening
te peilen. Maar daar blijft het
bij.
Openheid?
„Het met veel tam-tam open
baar maken van de collegebe-
sluiten, het inrichten van een
informatiecentrum is allemaal
een kwestie van openbaarheid.
Maar dat is heel wat anders dan
openheid. De openbaarheid doet
je alleen maar verzuipen in de
stukken. De belangrijke dingen
waar het om gaat kom je echter
niet te weten. Zodra de college-
besluiten openbaar werden, stel
den de partijen waar dit stads
bestuur op steunt een geheim
overleg in zonder de burgemees
ter maar met de wethouders en
de fractieleiders. Wat daar in
besloten wordt komt niet naar
buiten. Ik heb de indruk dat ze
op het stadhuis nog nooit zo
voorzichtig zijn geweest met het
verstrekken van informatie.
Ook als raadsleden krijgen we
veel moeilijker te horen wat we
weten willen dan vroeger het
geval was. Nee, die openheid is
maar schijn. Een gemeentebe
stuur moet wat zijn mentaliteit
aangaat dichtbij de bevolking
staan en niet op een dergelijke
wijze te werk gaan".
Driessen vindt de daad van de
PPR, het voortzetten van de
steun aan dit college aan voor
waarden te binden en straks (en
dat is op 18 juni) daaraan te
toetsen, eigenlijk overbodig.
„Van deze wethouders is geen
ander beleid te verwachten dan
dat wat ze tot nog toe hebben
gevoerd. Zo'n autoritaire menta
liteit is onmogelijk te verande
ren. Die zit er bij hen helemaal
ingebakken..Maar ik verwacht
heus niet dat de PPR daarom
de samenwerking zal verbreken.
Voor die partij is het uiteinde
lijk toch slikken of stikken. Het
is (als het puntje bij het paaltje
komt) de PvdA die bepaalt wat
de PPR moet denken. Dat is de
prijs die de radikalen moeten
betalen voor hun deelname aan
bff rollpop is zonder moor
waar als Leo Meijer zegt: „Zoals
je het nu hebt kun je het nooit
krijgen". De PPR mag met haar
drie mensen in de raad meepra
ten in het college, waar veel
grotere fracties als het CDA en
de WD zijn buitengesloten. Als
de PPR kapt valt via wethouder
Oosterman een belangrijke
vorm van informatie weg. Al
leen al daarom zullen ze het wel
laten. De ledenvergadering zal
misschien nog wel zo ver willen
gaan, maar je denkt toch niet
dat de fractie dat besluit zal
uitvoeren? Die draait zich er
wel uit.
Reconstructie
Gesteld dat het echter wel tot
een breken komt. Wat moet vol
gens Driessen dan gebeuren?
„Electoraal gezien is het niet
onaantrekkelijk wanneer het be
leid en dit college bij de volgen
de verkiezingen de inzet zou
worden. De PvdA zal dan onget
wijfeld opnieuw voor een derge
lijk programcollege moeten kie
zen: als je eenmaal aan zoiets
begint heb je de weg terug niet
meer in eigen hand. Je zou je
zelf verloochenen als je ineens
van gedachten zou veranderen.
Het praten voor de volgende
gemeenteraadsverkiezingen,
zoals de PvdA dat wil, over een
gemeenschappelijk programma
lijkt mij volkomen inconse
quent. En als we zo nog twee
jaar verder gaan, zal er op sa
menwerking na 1978 tussen Pv
dA en CDA niet gerekend kun
nen worden.
De PPR kan haar socialistische
broeders eigenlijk geen betere
dienst bewijzen dan nu te bre
ken. Zo kan de PvdA in de
gelegenheid gesteld worden zon
der al te veel gezichtsverlies te
rug te keren van de twee jaar
geleden ingeslagen heilloze weg.
Beter ten halve gekeerd dan ten
hele gedwaald. Het is voor ons
natuurlijk weinig aantrekkelijk
om nu, twee jaar voor die ver
kiezingen, nog in dit college te
gaan zitten. Die bereidheid heb
ben we echter nog wel. Over een
jaar daarentegen zeker niet
meer. En als het nu tot een
reconstructie van het college
zou komen dan kan dat niet tot
de positie van wethouder Oos
terman (die namens de PPR en
D'66 in het college zit-rec.) be
perkt blijven".
Hoe ver die reconstructie dan
wel zou moeten gaan wil Dries
sen nog niet zeggen, hoewel hij
nog eens opmerkt met name
wethouder Verboom geen zegen
voor de stad te vinden.
Enfin, hoe de zaken er
ook in juni uit zullen
gaan zien, voor de leider
van het CDA staat een
ding intussen wel vast:
zijn animo om in de poli
tiek bezig te zijn is na
zijn ervaringen met een
links programcollege
aanzienlijk getaand.
„Voor mij is de lol er wel
af; je ziet nauwelijks re
sultaat van je inspannin
gen en je bewijst met dit
systeem de democratie er
ook geen goede dienst.
Het zal moeilijk zijn om
bij de volgende verkie
zingen nog mensen voor
je kandidatenlijst te
«Irtifkpn.
—DEN Sinds sep-
"lïer 1974 is hij fractie-
•zitter van het CDA
le Leidse gemeente-
I en na de verkie-
soverwinning van de
enwerkende linkse
ijen, twee jaar gele-
bevindt hij zich in
lositie van oppositie-
>r: mr. Hellmuth E.
jriessen, 44 jaar oud
n het dagelijks leven
nog wetenschappe-
i medewerker aan de
eentelijke universi-
van Amsterdam,
r hij voornamelijk
1 politicologen staats-
jt doceert.
jg rol van oppositielei-
;:jis hem duidelijk op-
V jongen, toen links na
^ei 1974 weigerde nog
jderhandelen met an-
partijen over de vor-
van een stadsbe-
r op brede basis,
ssen ziet zich niet
jg als oppositieleider
empeld, omdat hij het
oppositievoeren in de ge
meentepolitiek principieel
onjuist zegt te vinden. Hij
is een duidelijke tegen
stander van de polarisa
tie, het willens en wetens
verscherpen van tegen
stellingen, en hangt juist
het harmoniemodel aan.
Toch heeft de CDA-leider
zich met zijn fractie moe
ten schikken in de politie
ke realiteit die er nu al
weer twee jaar in Leiden
is: het links programcol
lege. Hij heeft zich intus
sen ontpopt als een van
de meest markante figu
ren in de Leidse politieke
arena. Een echte politi
cus, die ronduit toegeeft
dat politiek een vuil zaak
je is en eigenlijk niet an
ders kan zijn, omdat het
een voortdurend, zoeken
naar een compromis
moet zijn. Maar om nu te
zeggen dat een program-
college als dit nu zo'n ze
gening is omdat, iedereen
het al bijvoorbaat zo bij
zonder met elkaar eens
is....nou nee. Zoals Dries
sen hieronder betoogt is
ook deze vorm van poli
tiek een vies zaakje:
„Macht corrumpeert"....
De fractievoorzitter van
het CDA doet dat in het
kader van de beschou
wingen in deze kolommen
op drie achtereenvolgen
de zaterdagen ter gele
genheid van het tweejarig
bestaan van het huidige
stadsbestuur, onder het
motto „Het Leids College
Half Weg".
Na de college verdediging
van PvdA-fractievoorzit-
ter Leo Meijer en vóór de
mening van de PPR, die
over enkele weken zal be
slissen over het verder
gaan met het programcol
lege, vertelt de CDA-lei
der hoe aardig hij wet
houders als Verboom en
Van Aken vindt, „al wil
dat nog niet zeggen dat ze
zo'n zegen voor de stad
zouden zijn"
I
e i
lui;
ksl
stai 1
.al
A Met programcollege van burgemeester en wet
houders. Van links naar rechts: Arie Verboom
(volkshuisvesting), Cees Waal (ruimtelijke or
dening), Tinus van Aken (economische zaken),
daarnaast burgemeester Vis en gemeentese
cretaris Lodder, vervolgens Hans van Dam
(Financiën). Dick Tesselaar (onderwijs, sport
en samenlevingsopbouw) en Bert Oosterman
(sociale- en gezondheidszorg en cultuur).
Zes wethouders gerecruteerd uit en steunend
op de 18 raadsleden van PvdA en PPR/D'63.
Eigenlijk sinds januari, toen de PSP haar
steun opzegde, ai een minderheidscollege.
Maar dankzij de regelmatige steun van deze
partij en de CPN en door het ontbreken van
een krachtige oppositie nog altijd op het
wethouderlijke pluche. De vraag is alleen:
Voor hoelang nog?
>ffEN „De dictatuur van
procent, een elitaire club
'-4en eigen vorm van demo-
;e", zo typeert de voorman
~+;Vjhet Christen-Democratisch
il (CDA) in Leiden het zes-
at hier nu al twee jaar de
ieke lakens uitdeelt. „Een
die alleen maar voort-
(Mft op de fundamenten die
p hun confessioneel-liberale
(Lljangers werden gelegd,
ej-tf dat^loen in een onaan-
dbaar langzaam tempo.p
^ieer de CDA-leider terug-
op de afgelopen twee jaar
lij eerst het aantreden van
irogramcollege vergelijken
ie situatie die in 1970, toen
en: voorgangers aantraden.
isen was toen fractievoor-
_ug van de KVP. „Toen dit
FrJ begon lagen er op de eer-
trajlaats veel meer ambtelijke-
s klaar, die in de periode
n: Voor met de medewerking
de PvdA waren voorbereid.
\jmbtelijke reorganisatie
zeer ingrijpend proces
i/alivoor een groot deel qua
(A<J>ereiding al afgesloten. De
Hal was onder haar financiële
Jele uit: we hoefden niet
voor elke cent om toestem-
Frl naar Gedeputeerde Staten,
:ho) onder het bewind <faar-
i Gc Stuk voor stuk punten die
inkse zes een aanzienlijke
?rti$prong gaven. Voeg daarbij
)osirgumenten uit eigen kring,
pleiten voor een dergelijk
stadsbestuur van „de ho-
orefene club van mensen die
naai op één politieke lijn
:st)n" en kijk vervolgens eens
11e wat ze de afgelopen 20
hden hebben uitgevoerd. In
objektiviteit kan je dan stel-
(Ofitiat er aanmerkelijk minder
n ftbeurd dan onder het vorig
ok«ge in een vergelijkbare pe-
P v|b onder de zwaardere om-
jdigheden van toen",
een paar punten te noe-
de woningbouw. Die zie ik
.steeds als een van de groot-
moden van deze stad. In de
ge periode heeft men de
H aan Hp nW* oo^aam- Hp
J
n ^st