MS
OMWEGEN
e „bezige dar" achter „De Bij":
Ibert Labordus weet er raad mee
menken
sboon
Ton Menkens ijsbaan: zand erover
en op 15 mei de eerste paal erin
Maredorp keurt jongerenhuisvesting Oude Rijn af
Bejaarden willen
maatregelen
tegen voetbalveld
A f
J
loogtepunt
i Leids
meert
ibeuren
STRAFVERZWARING VOOR
ONBESCHOFT GEDRAG
JEGENS DE POLITIE
DOOR ®p mi'n omwe9en door stad ®n |and kom ik g/aag mensen tegen. Elke
TO morgen tussen negen en tien uur kunt u mij telefonisch vertellen wie
IUN u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Het nummer van mijn
PIETERS geduldige telefoon is 071 12 22 44; u kunt dan naar toestel 19 vragen.
•ravond werd een groot
van „In den Vergulden
opgeëist door wol en
Albert Labordus
te zich er bijna over de
's middags en twee keer
inds. Een show in wol en
n van een Leidse leraar
jen en zijn duurzame me
lksters. U kunt er meer
lezen, elders in de
yskolommen. Maar waar
nij om gaat is, dat Labor-
een man apart is. De
ip is 40 jaar; vrij gevor-
grijs op de top van zijn
ion, leraar tekenen op het
if 't Hooftlyceum, oud-mi-
peler en tijdig terugge-
amateur-acteur
nt ik heb met dat toneel-
in huwelijken kapot zien
en daar pas ik voor"),
rt Labordus heeft ook ge-
e tijd een avondcursus te
rn van K&O verzorgd en
kte met een groepje vrou
wen (hij zegt nog steeds graag
en konsekwent „dames")
wandlappen - waarvan ko
mend najaar een expositie zal
worden ingericht.
Maar nu Labordus als mode
arbeider. Het is voor hem een
neven-bestaan; „want ik zou
het onderwijs geen ogenblik
willen missen, maar als ik tijd
over heb - en dat gebeurt nog
weieens in de vakanties - zit
ik in de winkel". Die winkel
zette deze tekenleraar op in de
Leidse Diefsteeg, samen met
zijn schoonzusje Wietske uit
Zeeland en met volgrage toe
stemming van zijn vrouw Iem-
ke. Het werd een handwerk-
boetiek, geïnspireerd door de
nijvere bij en daarom heette
het zaakje, dat al gauw bijna
de spuigaten uitliep, „De Bij".
Albert Labordus werd in zijn
vrije tijd de „dar", de manne
tjesbij achter de hele opzet.
Hij darde artistiek en inspire
rend rond. En dat legde De Bij
geen windeieren. Het werd een
lucratieve liefhebberij, waar
louter wollen draden doorheen
lopen. En bonte lappen ka
toen. Op zijn eerste modes
how, die kennelijk insloeg als
een tijdgevoelige kanonskogel,
vertelde hij me er iets van.
Albert stal de show als gentle
man-speaker. Dat kón hij ook,
als „man van woorden", gewe
zen dramaticus, bonhomme
van de planken, die bij „Litte-
ris Sacrum" menig succes
oogstte.
Een aardige bijkomstigheid is,
dat Labordus zijn ontvankelij
ke hart verpand heeft aan de
folklore. Die regionale cultuur
heeft zijn vrijetijdstoekomst
bepaald. Zijn boetiek - en die
van Wietske - spreekt er boek
delen van: „ik hou van folklo
re, het is een boeiend aspect
van ons volksleven. Sociologen
hebben uitgemaakt, dat de fol
klore in Nederland ontstaat in
een tijd van economische ach
teruitgang: gezellig bezig zijn
met volksdrachten, met volks
dansen en het koken van een
boerenpot". Voor Albert La
bordus komt het er op neer -
als folklorist - dat katoen weer
goed gebruikt moet worden.
En die kant gaat het ook hele
maal uit. Hij is de man gewor
den van het pure handwerk,
de opkomende nostalgie, de
weemoed die in tal van secto
ren van onze samenleving de
wind eronder heeft Het is wel
zo, dat zijn winkel - die de
volle belangstelling trekt - niet
meer verder uit moet groeien:
„het moet intiem blijven, geen
warenhuis worden".
De show sloeg in elk geval in,
gisteren, met die folkloristi
sche motieven en stoffen:
Staphorst, een jak met een
Provencaals streepje. De zaak
maakt zelfs iakies van vier
zakdoeken, of een hesje van
wat ik noem „vaatdoek"
maar Albert noemt het pom-
pendoek, omdat dergelijk
veeg- of drooggoed vroeger bij
een pomp hing. Hang naar het
verleden: merklappen uit het
Fries museum. En wat weet
Albert Labordus nog meer?"
„Toen we hier nog onder de
witte, lakens sliepen, lagen de
Staphorsters al dik en breed
onder de gezellige roosjes te
pitten". Daarom verkoopt „De
Bij" ook die gezellige roosjes,
want in droomopzicht is Stap
horst ons voorland. Hier wordt
het boerenleven aangekleed
vertoond en bijna tot haute
chic verheven.
Albert Labordus heeft het,
vermoed of onvermoed, begre
pen. De vrouwen (pardon: da
mes) stroomden gisteren op
zijn eerste en meteen al door
slaggevende show toe. De
kwijnende geest van onze toe-
Albert Labordus, de bezige dar achter De Bij
komst, het leven met wat was,
slaat in als een bom: in ons
winkeltje zetten we net zoveel
spinnewielen om als in heel
België in dezelfde periode. Of
het niets kost: bijna 300 gul
den; elke week 5 of 6 spinne
wielen. Ze doen maar... Men
wil zelf weer bezig zijn, met
eigen handen maken..."
[Ton Menken: „De tegenstanders kunnen ons nog last genoeg bezorgen"
Terwijl een aantal omwonenden, onder
aanvoering van een advocaat, onver
minderd bezig is met het voltrekken
van storingsmanoeuvres, geheel belust
op voorhoedegevechten (maar volgens
bestemmingsplan-deskundigen zijn het
al achterhoedegevechten) om de hal de
vrij drassige grond in te boren, staat
Ton Menken als een veldheer met melk-
ervaring de gezonde teint verraadt
dit uit te zien naar de komst van de
heipalen. Dat worden de palen waarop
„Ton Menkens IJshal" nog dit najaar
gegrondvest moet zijn. .Ongeveer 8640
m2 kleigrond moet in de komende paar
weken onder een zandlaag van min
stens een halve meter bedekt zijn. Dat
wordt dan het basement voor een ijsge-
beuren waar Leiden al jaren op heeft
zitten wachten. Kan iemand daar nog
een speld, althans een bezwaarschrift
tussen krijgen? Ton Menken is optimis
tisch, „maar de tegenstanders kunnen
ons nog last genoeg bezorgen", zegt hij
met een vrij onbewolkte blik die door
de zuivel gestaald is.
In elk geval was ik gistermiddag even
ter plekke, bij de Vondellaan, waar de
kapitale reus van drs. Van Zadelhoff
eindelijk na zo veel jaren verhuurd is
aan o.a. kruisverenigingen en waar
naast een bulldozer (maar daar zit dan
nog een autobedrijf tussen) ronkend
bezig is met het effenen van bergen
grijs zand. Een paar jongetjes hadden
zojuist een perceeltje droog gras in de
fik gestoken. Met de fikse wind erop
ontstond al gauw een miniatuur-heide-
brandje dat echter niet veel te beteke
nen had. „Er komt trouwens toch zand
over", berekende melkbaron (zoals
kranten hem betitelen, maar hij wordt
nog een ijsgigant tevens) Menken. Sa
men liepen we een paar feiten na en
sprongen over een watergeul, wat me
op een paar natte voeten kwam te
staan. „Zand erover", reageerde Ton
Menken ferm en we liepen naar de
spoordijk. In de buurt daarvan kwam
een verrassing: ruim een meter onder
de grond lag een kabel bloot, een kabel
van het EZH, Energie Bedrijf Zuid-Hol
land. „Volgens de tekening moesten die
kabels veel dichter bij dé spoorbaan
liggen. Bij de proefboringen hebben we
die 150.000 volt-dingen zelfs bijna ge
raakt Het komt hierop neer, dat we
grond hebben gekocht met EZH-kabels.
Het EZH wil nu, hoor ik zojuist, de
gemeente Leiden om het een en ander
aanspreken."
Geen ijshal zonder problemen. Overi
gens hebben die kabels (waar niet ge
heid kan worden) ervoor gezorgd, dat
het project enkele tientallen meters
naar voren wordt geschoven. Op die
grond kan nu extra parkeergelegenheid
worden „gecreëerd". Aan de voorzijde,
bij de Vondellaan, komt minder plaats
voor autostalling, maar in totaal wordt
het nuttig bergingseffect groter. Ton
Menken berekent en beredeneert, en
enkele timmerlieden spijkeren een
Romney-loods dicht, daar kunnen
straks materialen in worden opgesla
gen. Er staan al twee bouwketen. In de
eerste wordt een informatiecentrum ge
vestigd. Deze week nog. Daar wordt de
bouwmaquette in tentoongesteld en ko
men tekeningen ter raadpleging te lig
gen. Iedereen die wil kan er de organi
satoren de oren van het hoofd komen
vragen; men zal er steeds het juiste
antwoord op vragen weten te vinden.
Ik heb alvast wat informatie. Onder de
vloer van de ijshal (76 x 40 meter)
„een flinke lap, hoor" komt onderver
warming. Ton Menken vertelt: „Als je
een betonnen vloer gaat bevriezen, krijg
je een brok kou met die 9 tot 12 maan
den ijs per jaar, zoals wij willen gaan
draaien. Op die manier blijft er altijd
ijs onder je vloer. Als je daar niets
tegen doet, komj het ijs omhoog en
drukt je hele hal naar boven. Dat kan
natuurlijk niet. Daarom gaan we het ijs
onder de vloer bestrijden, door die ver
warmde ondervloer. We maken daarbij
gebruik van de warmte die vrijkomt bij
het ijsmaken op de baan. Die warmte
wordt dus benut om het „onder-ijs" te
bestrijden". Menken vertelt het even
en-passant, maar het is weer koppie-
koppie. Eén nacht ijs is er niet bij.
Vóór 10 mei moet er ca. 4000 m3 grond
zijn opgebracht, op het terrein. En die
omwonenden rtiaar juridisch touwtrek
ken. En het voor de ijshal warmbloedi
ge college van B en W de boot maar
zien af te houden. Op 15 mei moet de
eerste officiële paal erin. Menken denkt
sterk aan het inschakelen van Piet Klei
ne, de Europese schaatskampioen en
winnaar van het Olympische goud. „Dat
is bijna rond." De televisie heeft al
bijzondere belangstelling getoond voor
de hal, vanwege het uitzonderlijke ka
rakter ervan: „We moeten hier kunnen
hard-wedstrijden en ook korte-baanren
nen kunnen houden. Als dat door de
tv. begeleidt kan worden, zou dat echt
leuk kunnen zijn."
Zo wordt een ijshal, een heel aparte,
de grond uitgestampt. In 125 werkda
gen. In de vakanties wil Ballast Ned am
te Den Haag (met veel Leidse onderaan
nemers erbij betrokken) gewoon door
werken. „Op 10 november kan het alle
maal achter de rug zijn. Tussen 20
oktober en die tiende november ver
wachten we de oplevering van het com
plex. Dat zie je nu nog niet zo zitten,
maar de beginfase vraagt nu eenmaal
even tijd. Ja, en dan heb ik de laatste
weken vreselijk veel aanvragen gehad
om ijshocky. Maar daar kan ik me ook
nog niet eens mee gaan bemoeien.
Daarvoor is koeltechnieus Theo Nijssen
ingesprongen. Die wil zich gaan bezig
houden met het coördineren van de
belangstelling. Niet zo'n ijshockyclub
met dure Amerikanen. Eerst gewoon en
dagelijk beginnen, belangstelling voor
de jeugd kweken. Daarna zien we wel
weer verder. En nou maar wachten op
die eerste paal. Op 15 mei wordt in elk
geval de hele Leidse jeugd hier op het
terrein gratis getracteerd'op een Men-
ken-ijsje. Dan hebben die kinderen al
vast de voorsmaak
muziekme-
lewerker)
Zoals de
pianist Jean-
Pommier za-
ivond in de
maal het
icert van
nann speelde,
l het wel op de
hebben. Hij
er dan de con-
l van Racbma-
f en Prokoviev
tn, want deze
it heeft een uit-
Dde opvatting
romantisch-lyri-
pianomuziek.
waar maakt hij
gebruik van
pedalen, maar
t dat zo dat
bijdraagt
volheid van
van zijn in-
Van de
inzet tot
lot wist hij aan
stuk door de
Hing hoog te
en, daarbij ge
en door het Con-
[ebouw-orkest
t va
pent.
inte
Jot v
onder leiding van
Bernard Haitink. So
list en dirigent heb
ben al eérder samen
opgetreden, en de sa
menwerking tussen
deze twee grote mu
sici bleek uitstekend
te zijn. Maar ook in
de grote solopassage,
de dadens in het eer
ste deel, was de ver
tolking van Pommier
precies zoals wij dat
willen horen: exact,
briljant, maar niet
overdreven virtuoos.
Het concert begon
met de ouverture van
de opera „Tannhau-
ser" van Wagner, en
het ballet dat hij er
zestien jaar later aan
toevoegde, toen
„Tannhauser" in Pa
rijs werd uitgevoerd.
Wagner heeft mijn
sympathie niet, eer
lijk gezegd kan ik dat
geschetter op die toe
ters niet aanhoren,
en ik begrijp niet
waarom zo'n ouver
ture nog altijd op het
repertoire staat
Maar de beide ande
re werken die op het
programma stonden
maakten alles weer
goed: Pommier excel
leerde in het concert
van Schumann, en na
de pauze speelde het
orkest de eerste sere
nade van Johannes
Brahms op voorbeel
dige wijze. De negen-
tiende-eeuwse sere
nade is een. niet erg
veel toegepaste, maar
zeer prettige compo-
sitievorm, men zou J
kunnen zeggen een
middenvorm tussen
een orkestsuite en j
een symfonie.
Brahms' serenade die I
we zaterdagavond te j
horen kregen is een
jeugdwerk, door de
componist op vijen-1
twintigjarige leeftijd j
voltooid. Het heeft
zes delen met wisse-
lende tempi, die toch i
wat klank en orke-1
stratie betreft over-1
eenkomen.Zowel
voor de ^blazers als
voor de strijkers een j
zeer dankbare partij, i
die vooral door de
fluitisten in het „alle
gro molto" en door
de fagottist in het-
tweede „scherzo" bij
zonder muzikaal uit
gevoerd werd. Hai
tink had zoals we van
hem gewend zijn de
touwtjes zeer strak in i
handen, en zorgde
voor een hoogtepunt
in het Leidse concert-,
gebeuren.
BON HARMSEN
LEIDEN Na een aantal bewoners van de Oude Rijn en
enkele gemeenteraadsleden heeft nu ook de projectgroep Mare
dorp zich geschaard onder degenen die protesteren tegen de
plannen die bestaan om in het pakhuis Oude Rijn 36 negentien
appartementen voor werkende jongeren in te richten. De
eigenaar van dit pakhuis heeft aan het college van burgemees
ter en wethouders een vergunning gevraagd om tot de hiertoe
noodzakelijke verbouwing over te mogen gaan.
De DroiecteroeD Maredoro is bang dat door het plan het
karakter van de Oude Rijn als bedrijvige woongracht zal
worden verstoord. Zij zien in het plan slechts een bijdrage tot
vervlakking en verval van de Leidse binnenstad.
In een brief aan het gemeentebestuur van Leiden schrijft de
'projectgroep het om verschillende redenen onaanvaardbaar te
vinden wanneer de gemeente zijn medewerking aan het plan
zou verlenen. Ten eerste wijst men op de verzwaring van de
parkeerdruk die de huisvesting van een zo groot aantal jongeren
ten gevolge zal hebben en verder vraagt de projectgroep zich
af of het überhaupt wel verantwoord genoemd kan worden zo
veel mensen in een zo kleine ruimte te huisvesten. „Een
bestemming als atelier- of expositieruimte, crèche, binnen- of
ruilmarkt, antiekhuis of iets dergelijks lijkt ons evenwichtiger
en past bovendien in het bij ons in voorbereiding zijnde
structuurplan voor de wijk", zo schrijft de projectgroep Mare
dorp.
'ee gewonden bij vechtpartij
(Van onze politieverslaggevers)
)EN Tijdens het weekeinde heeft een vechtpartij plaatsge
in de Wolsteeg, waarbij twee jongens van 18 jaar uit Hoogmade
>nd raakten. Zij moesten naar het ziekenhuis worden overge-
ht. Gedurende de vechtpartij sneuvelde een ruit en werd een
vernield. De Leidse politie heeft in verband hiermee drie
enaren in de leeftijd van 20 tot en met 26 jaar aangehouden,
tenteel wordt nog onderzocht wat de aangehoudenen precies
>en uitgericht
Van onze rechtbankverslaggeefster
LEIDEN Een zojuist geverbaliseerde weggebrui
ker is doorgaans niet in het meest stralende
humeur. Dit wordt gelukkig door geen enkele wet
geëist. Iets anders ligt het, wanneer men verzuimt
de normale beleefdheid tegenover de verbaliseren
de agent in acht te nemen, maar integendeel blijk
geeft van ronduit onbeschoft gedrag. De officier
van het Leidse kantongerecht, mr. Lubberink,
vindt tenminste dat zo'n houding niet door de
beugel kan. Voor twee verdachten die gistermor
gen terechtstonden wegens foutief verkeersgedrag
leverde onhebbelijkheid jegens de politie dan ook
een verzwaarde straf op.
De Katwijker K. kreeg een boete van 75 omdat
hij niet gehoorzaamd had aan een ambtelijk bevel.
I Het proces-verbaal vermeldde dat K. met zijn auto
onwettig geparkeerd stond op een trottoir en
weigerde daar van af te gaan toen een agent hem
j dit opdroeg. In een onprettige sfeer, waaraan
volgens verbalisant vooral verdachte schuldig was,
werd de zaak afgehandeld. Op de terechtzitting
verklaarde verdachte K. echter dat de agent was
gaan schelden. De politieman zou hem hebben
beboet en weggejaagd zonder ook maar de gering
ste motivatie.
In de ogen van mr. Lubberink was een motivatie
overbodig geweest. „Als een agent tegen u zegt
van de stoep af te gaan, dan heeft u dat maar
te doen. U heeft zich aan verkeersregels noch aan
fatsoensregels gehouden." In zijn boosheid neigde
mr. Lubberink ertoe verdachte een week voor
waardelijke hechtenis op te leggen. Wel een erg
hoge straf, wanneer je alleen maar weigert je auto
van de stoep af te halen, vond verdachte. Kanton
rechter Van Dijke voelde met hem mee. De boete
bleef beperkt tot een geldstraf van 100.
Veel hoger was de straf voor een rijschoolhouder
uit Leiden.
'Volgens zijn proces-verbaal had deze man met een
snelheid van 120 km. op een afstand van ongeveer
3 meter achter zijn voorganger gereden. Hierdoor
was de verkeersveiligheid in gevaar gebracht.
Verder kwam uit het verbaal naar voren dat de
Leidenaar niet bijzonder welwillend was geweest
om de politie zijn medewerking te verlenen. Maar
verdachte zelf was het met dit verbaal niet eens.
„De afstand en snelheid kloppen niet. Die agent
kan niet schatten. De man ging trouwens tegen
mij te keer alsof hij Jezus was." Nadere bijzonder
heden over het optreden van de agent verschafte
de rijschoolhouder het nieuwsgierig geworden pu
bliek helaas niet Overigens had hij een slechte
ochtend uitgezocht om voor te komen. Officier van
justitie, mr. Lubberink, op andere strafzittingen
de mildheid zelve, was ditmaal super streng. „Ik
begrijp niet hoe u als rijschoolhouder tot zo'n
onverantwoordelijk gedrag komt. Leert u dit uw
leerlingen ook?"
De man schudde heftig van nee, maar het hielp
hem weinig. Honderd gulden boete plus een voor
waardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid ge
durende drie maanden, zo luidde dè eis. Kanton
rechter Van Dijke bestempelde deze overtreding
als „levensgevaarlijk". De drie maanden ontzeg
ging - toch geen geringe straf voor een rijschool
houder vond hij te weinig. Het uiteindelijke
vonnis resulteerde in een ontzegging (voorwaarde
lijk) van 4 maanden met een proeftijd van twee
jaar en een geldboete van 100.
LEIDEN - De
bewoners van de bejaardenwo
ningen aan de Leidse Dozy heb
ben de gemeente om maatrege
len gevraagd tegen de toene
mende overlast die zij onder
vinden van voetballende jeugd.
Dat voetballen vindt plaats op
het voormalige terrein van de
speeltuinvereniging dat daartoe
de afgelopen winter werd ver
hard en voorzien van doelpalen.
Volgens de omwonende bejaag,
den een raadselachtige zaak. Zij
vinden het onbegrijpelijk dat de
gemeente tot deze bestemming
is overgegaan. Weliswaar zijn er
wél vanghekken van enkele me
ters geplaatst, maar die zijn
naar de mening- van de omwo
nende bejaarden volkomen on
toereikend. De ballen vliegen
volgens hen regelmatig over de
afscheiding heen en knallen met
geweld tegen de gevels en ra
men van de huizen of belanden
in de tuinen waar ze ook voor
de nodige schade zorgen. Om de
ballen vervolgens uit de tuinen
te krijgen wordt er ook nog eens
kwistig in de tuinen rond ge
hold.
De bejaarden en de belangen
vereniging die zich voor hun
standpunt heeft opgeworpen
vinden de huidige toestand on
aanvaardbaar. Enkele oudjes
hebben zich al onder doktersbe
handeling laten stellen vanwege
de opgetreden spanningen. An
deren denken volgens de brief
aan het gemeentebestuur al aan
evacueren. "Zij voelen zich on
veilig en bedreigd, zijn wreed in
hun rustig wonen gestoord en
durven hun huis niet meer uit
uit vrees voor vernielingen", al
dus de brief. Vervolgens doen
de briefschrijvers een klem
mend beroep op het gemeente
bestuur om de bejaarden ter
stond van deze overlast te bev
rijden.
Lekker muziektheater van Sadista Sisters
LEIDEN De Sadista Sisters
gaven gisterenavond voor een
stampvol LAK-theater een punt
gave muzikale show met vooral
voor de pauze enige fraaie staal
tjes muziek-theater. De sisters
bestaan uit de "zusjes" Jacky,
Linda, Judy en Teresa, die bege
leid worden door een formatie
met piano, elektrische bas,
drums en twee solo-gitaren. De
ze groep zorgde voor een stevige
rock ondergrond waarop het
verdere gebeuren zich kon af
spelen en de meiden hun capaci
teiten konden tonen behalve
Jacky, die achter de piano zat
en af en toe zong.
Die capaciteiten liggen in het
vlak van dans, zang, mime en
meer van dat soort showachtige
zaken, waarover een vleugje to
neel is gegaan. Met behulp daar
van ontstaan allerlei typen zoals
trutten, dellen, juffen, nuffen,
vamps, meiden, verloederde we
zens, enge en geile mannen,
bruiden die het wit afgooien en
bruidegommen die het burger
lijk huwelijk niet waard zijn.
Hoewel tegen het buitensporige
aan of zelfs ervoorbij blijft het
hele gebeuren in ieder geval
emotioneel zeer binnen de per
ken. De zusters zetten techni
sch knap dit alles neer, maar
het blijft afstandelijk en beheer-
De diepere boodschap over
vrouwen en hun onderdrukt
worden blijft voor mij wel se
cundair. Allereerst gaan teksten
ten onder in de keiharde mu
ziek; de muziek is toch tamelijk
essentieel. In de tweede plaats
vermaak ik mij meer om het
theatrale gebeuren -bot plezier
dus- dan dat ik mij na gisteren
weer wat bewuster voel. Daar
voor is het allemaal te overdone
en onwezenlijk.
Lekker entertainment dus. Dat
kunnen de Sadista Sisters soe
pel en routineus brengen. Kor
tom een fijne avond.
PAUL VAN DER PLANK.
