De Scherpschutter: western uit 1964
r
Willy
Langestraat
een
self-made
duizendpoot
TELEVISIE VANAVONI
TELEVISIE WOENSDA
RADIO VANAVOND
TERUGBLIK
RADIO WOENSDAG
PAGINA 2
LEIDSE C0URAN1
DINSDAG 27 april lj DIN
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Les Gammas
NOS
18.45 Informatie voor Spanjaar
den
18.55 Journaal
AVRO
19.05 M.A.S.H.
19.30 Geheimen der Zee
20.20 Udo Jürgens
20.40 300 jaar na De Ruyter
NOS
21.35 Journaal
21.50 Scherpschutter
23.15 Ontdek je plekje
23.20 Stichting Socutera
NOS
23.30 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter
18.55 Journaal
NCRV
19.05 De geheime schatten van
de Rode Zee
19.30 Tweekamp
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.25 De gebroeders Lautensack
21.20 NCRV-MInlvoetbalshow
1975-1976
22.10 Hier en Nu
22.50 Muzikale dagsluiting
NOS
23.05 Den Haag Vandaag
23.30 Journaal
DUITSLAND I
NDR
18.00 Trefpunt New York
18.30 Journaal
18.45 Klaas Vaak
18.55 Nordschau-Magazine
19.26 Vrijwillige brandweer
19.59 Programma-overzicht
WDR
18.00 Nieuws uit Nordriji
Westfalen
18.05 Intermezzo
18.45 Commissariaat 9
19.15 Hier und Heute
19.45 Grap om kwart voor ad
20.00 Journaal
21.00 Herinnering
22.15 De onttoverde Gatsby
23.00 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Popeye de zeeman
18.35 De Enterprise
19.00 Journaal
19.30 De opzienbarende zaal
leraar Adam Juracek
21.00 Journaal
21.15 Gezichtspunt
22.00 Aspecten
22.45 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
14.00 Schooltelevisie
Schooltelevisie
18.00 Ti-Ta-Tovenaar
18.05 Wickie de Viking
18.30 Paling en Co
18.40 Habeas Corpus
19.00 Tienerklanken
19.45 Journaal
20.15 My song to you
20.50 Mag ik u iets vragen,
ter?
21.40 Naakt onder de wolven
23.40 Journaal
NEDERLAND I
NOS/NOT
9.30 Schooltelevisie
Teleac
15.00 Sociale Verzekering
KRO
15.30 Wat heet oud (9)
16.15 De rode autobus
17.00 Wickie de Viklnq
HILVERSUM I
HILVERSUM II
HILVERSUM III
NOS-maal VARA: 19 02 (S) Popi
struktie. 20.02 (S) Nashville. 21 d
Jazz en Blues. 22.02 (S) Opdo
23.02 (S) Wachten op middernacht
(S) Nacht-drie-draai 2.02 (S) Help
(S) De rode dageraad. 5 02-7.0
Truck, programma voor vrachtw
chauffeurs.
HILVERSUM I
HILVERSUM I!
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 In de Roode Cirkel.
(8.00—8.11 Nws.) 9 35 Waterstanden.
9.40 Schoolradio 10.00 Radioweekblad.
11.00 Nws. 11.03 Johan van Minnen -
Ombudsman. 11.15 Even 'bij' draaien
12.00 Borger - centraal. 13.00 Nws.
13.11 Dingen van de dag. 13.25 Een
middagje stoomradio. 16.00 Nws. 16.05
HILVERSUM III
KRO: 7.02 (S) Drie op je boterhai
(S) Pep-op-drie. 12.03 (S) Drie l
de middag. 14.03 (S) Pop-kontakt.
(s De Hitmeesters.
HILVERSUM IV
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het
woord. 7.08 (S) Te Deum Lauc
7.30 (S) Preludium. 9.00 Nws. 7.a
Onder schooltijd. 9.30 Theologl
etherleergang. 10.00 Orkest palet.
(S) Pianowerken uit de Romaj
12.30 (S) Zangers portret. 13.00
de schaduw van de meesters.
Nws. 14.02 Hier en nu. 15.00 (S) K
voor Diaghilev 15.55 (S) In kleine Ij.
ting 16.40—17.00 (S) Muziek v"
tijd.
Er werd in het programma-pak
ket dat de KRO ons.gisteravond
thuis bezorgde wel wat afge
praat. Afgezien van „de Flint-
stones" was het praktisch een
interview, al interview. Maar het
gesprek dat Berend Boudewijn
in zijn keuken voerde met Jan
Wolkers was daarbij ongetwij
feld de kroon op het werk. In
feite ging het trouwens meer om
een langgerekte monoloog. Want
je hoeft de schrijver-beeldhou
wer maar één woord te geven
en hij maakt er wel een taaibrij
van, waar je nauwelijks meer
bovenuit kan kijken. Wat niet
wegneemt dat hij niet alleen een
radde, maar bij tijd en wijle
ongetwijfeld ook een bijzonder
Tijdens een voorstelling in Dunser-
land zakte op het toneel de Britse
blijspelacteur Sidney James inel-
kaar. Hij overleed direct erna. In
ons land is hij bekend geworden
door een rol in de tv-serie "In
Londen staat een huis".
die
op i
goudschaaltje weegt maar jrf
wel zeer exact en uitera
„beeldend" weet over te biP.
gen wat hij gezegd wil hebtf,'
Hoe dat verder zij, sinds gi
ren weten wij dan in ieder g(
ook weer dat de kat
Wolkers zozeer vermenselijkre
„dat hij alleen nog maar ili
mes en vork eet". Er zit
toekomst in de beschaving.
Het programma van Hans
Willigenburg ,,'n Rondje Tl u
ter" heeft in de loop van a
seizoen wel een merkwaarau
metamorfose ondergaan,
begon als een nogal omslach
theater-agenda, waaraan
soortement quiz met een dob 4
steen was verbonden. Gis
avond verklaarde Hans edfo
dat hij „het spelletje maar
spelletje zou laten". Op het i
ste gezicht een vrij ingrijpeij
wijziging, maar bij nader in;
viel het niet eens op, dat er
was geschrapt. Waaruit
overigens wel konden aflei j
dat wij destijds min of ni
voor Jan Joker naar dat
ganzenborden hebben zitten
ken. Enfin, Van Willigenbi
had dus nu uitsluitend gespi
jes met artiesten, die „in
pixture" zijn, ofschoon hij
een overliet aan een mevrt
die een erge (begrijpelijke)
wondering voor Herman
Veen bleek te hebben en die
aan hem honderduit mocht
gen. Welaan, iedereen bleek
praatje klaar te hebben. Mi
Hans zelve toch het meest W
wat je ook van de brave k<
zou kunnen zeggen (of niet
zeggen), niet dat hij daar
om verlegen zit.
Ook hij komt dus het volgi
seizoen terug. Met een rondje
een praatje. En misschien
wel meer met die dobbelsteei
HERMAN HOFHUIZ
Geef de 62-jarige Willy Lange-
straat een wandelstok in han
den, hij prikt er een aantal
gaten in en blaast er een sona
te van Bach op. Of de Rhapso
dy in Blue. Geef hem een
bakje en een autoband en bin
nen de kortste keren roffelt
hij Noord Oost-, Zuid-, of
West-Afrika de lucht in. Met
het gezicht van iemand die
wil zeggen: „Fijn hè, muziek
maken." En dat hij het zijn
hele leven fijn moet hebben
gevonden, bewijst hij morgen
avond in het NOS-programma
„Solo for seven" waarin Lan-
gestraat onder zijn artiesten
naam Laguestra op Ned. I om
21.25 uur een samenvatting
van tien minuten geeft, van
waarmee hij van kindsbeen af
bezig is geweest.
Nippend aan bier, dat als een
kabbelend beekje zijn leven
begeleidt: „Ik zat op de am
bachtschool haalde negens en
tienen en zou scheepswerk
tuigbouwkundig tekenaar wor
den of machinetekenaar, deed
examen en zakte als een bak
steen. Had er het hoofd niet
meer naar, ik was als veertien
jarige bezeten van de klarinet
Het was, als of alle kennis van
het ene vakje van m'n hoofd
naar het andere was overge
gaan. Want die klarinet... Ik
zou meedoen in de kapel van
mijn vader die daarin Cornet
Piston speelde maar daar
konden ze geen trompettist
meer gebruiken en ik wilde
eigenlijk trompet spelen.
Kwam hij thuis met zo'n rare
zwarte buis met klepje, moest
ik dat maar leren. Na twee
weken lukte het al heel aardig,
binnen een jaar was ik eerste
klarinettist Ik had er wel ple
zier in, ja, ik was ervan beze
ten."
„De crisisjaren braken aan, ik
had een baan in een fabriek
waar mijn vader de leiding
had over zo'n honderd man.
Ik nam m'n ontslag, hoewel
iedereen zei dat ik gek was,
in die tijd, toen tachtig man
mijn baantje wel wilden heb
ben. Twee weken heb ik stem
pelend gewacht, toen werd ik
in een orkest opgenomen."
Rusteloos als Willy Lange-
straat is, zwerft hij door het
verleden; hij raakt hoogtepun
ten aan en goochelt met be
kende namen. „Ik was al gauw
krijgsgevangen toen de Moer-
dijkbrug stuk was, werd vrij
gelaten, had me in Breda moe
ten melden om in Duitsland te
gaan werken. Daar trap ik niet
in, dacht ik en daarom dook
ik onder. Even later werkte ik
tóch in Duitsland, maar toen
als musikus, vrij man.
Ik heb nooit onder iemand
willen werken, ik moet mijn
gang kunnen gaan. Goed, ik
geeft toe dat ik behalve klari
net en saxofoon eigenlijk niet
éen instrument echt goed be
speel. Maar wie merkt dat? Ik
studeer nu dwarsfluit, maakte
in mijn eentje een sextet voor
klarintet, saxofoon, slagwerk-
Nam eerst het ritme op, spoed
de de band terug en op dat
ritme bespeelde ik één voor
ALS LAQUESTRA
SOLO FOR SEVEN"
een de andere instrumenten.
Ik dacht, als je dat ritme maar
goed in de gaten houdt, wordt
het een éénheid; je hebt het
resultaat gehoord. 'Het was
toch goed?"
Voor zeven
Morgenavond bespeelt Lan-
gu es te ra in tien minuten ab
stract slagwerk met klokken,
twee toongeneratoren, India
fluit, swing slagwerk, sop
raansax, tenorsax in C, altsax,
elektrische bas en klarinet.
Maar dit aantal is slechts een
greep, want Langestraat is in
staat uit elk instrument een
geoefend geluid te laten horen.
„Ik ben verzamelaar. Ik verza
mel niet alleen grammofoon
platen, ook instrumenten. Ik
heb op de plaat alle Engelse
orkesten, alle zwarte zangeres
sen, je kunt zo gek niet beden
ken of ik heb het. En elk
instrument dat ik in handen
krijg, wil ik kunnen bespelen.
Noem ook de cameraman, Lex
Richters, met wie ik dat televi
sieprogramma maakte. Met
hem heb ik drie weken fijn
samengewerkt."
Nog niet genoemd is de sithar,
waarmee Langestraat uitste
kend uit de voeten kan. „Ik
heb het eerste concert voor
sithar en orkest geschreven,
als Westers componist". Het is
uitgevoerd door het Promena
de Orkest, waarbij Lange
straat de solopartij voor zijn
rekening nam. Langestraat be
luisterde het werk nog eens
uitvoerig en kwam tot de con-
cluise dat het einde anders
moet. „Ht eindigt te Oosters.
Ook Strawinsky, door wie ik
me beïnvloed voel, moest het
slot van een werk later bij de
Westerse maatstaven aanpas
sen. En de sithar moet door
een ander worden bespeeld,
door iemand die het echt goed
kan..."
Beperkingen
Langestraat weet wat hij
heeft bereikt en kent te gelijk
zijn beperkingen. „Ik bracht
het van ambachtschooljongen
tot componist van dit werk.
Ik heb nergens les op gehad,
kreeg alleen spraakles omdat
ik dat Rotterdamse accent
kwijt wilde". Maar hoe goed
hij Von Weber, Mozart maar
ook Glenn Miller uit zijjn kla
rinet haalt, zijn veelzijdigheid
staat een specialiteit in de
weg. Langestraat weet het,
maar heeft er geen moeite
Elke woensdagmorgen om 10
uur op Hilversum 1 zendt de
TROS „Van heide en verre"
uit, met het onderkopje „Met
Laguestra naar vreemde lan
den". Willy Langestraat: „Dat
programma maak ik ook met
plezier, het is een kwestie van
logica. Met de luisteraars zoek
ik vreemde landen op, laat
exotische muziek horen, ik
weet dan waar ik het over heb.
Overal duiken zigeuner-invloe
den op. Dacht je dat het ole-
geroep Spaans was? Welnee.
Zigeuners brachten dat. En
vergeet de invloed van de Mo
ren niet in Zuid-Spanje op de
muziek van die landstreek.
En neem Afrika. Negers die in
steenachtig bergland wonen,
hebben steenachtige instru
menten of maken gebruik van
beenderen. Het ligt voor de
hand dat een neger in bosge
bied houten fluiten maakte en
houten slaginstrumenten. De
auto kon pas worden uitgevon
den na de uitvinding van het
wiel, de harp kon pas worden
gemaakt na de uitvinding van
pijl en boog; logisch naden
ken, dan kom je een heel
eind."
Willy Langestraat heeft zijn
leven lang logisch nagedacht
en daarom zit hij niet aan een
tekentafel, maar maakt hij
met heidens plezier muziek.
En met wat minder plezier de
muziek bij de Loeki de Leeuw
reclamespots. „Ik heb er nu
zo'n zeshonderd achter de rug.
Maar ja, een mens moet z'n
inkomen hebben. Maar het
wordt wél taai. Hoewel, alles
bij elkaar ben ik enorm blij zo
totaal in muziek te kunnen
werken".
F. J. BROMBERG
aan een gelijkspel reeds vol
doende, maar ook Roermond
heeft nog kansen, al zal het
team van deze school met een
grote voorsprong moeten win
nen.
Ned. H, 19.30 uur.
Lautensack
In deel vier van „De gebroe
ders Lautensack" klaagt Os
kar Lautensack, gedwongen
door de partij, de journalist
Paul Cramer aan, die een felle
opponent van de nazi's is. Cra
mer bereidt zich voor op de
krachtproef met de NSDAP,
die zich achter Lautensack
heeft geschaard. Hildegard
von Trettnow heeft kans ge
zien het proces uit te stellen
tot een gunstiger tijdstip voor
de nazi's is ontstaan. Het
wordt een show-proces en
Cramer wordt veroordeeld.
Lautensack wordt één van de
machthebbers en hij kan zijn
geluk niet op, wanneer zijn
secretaresse Kathe Severin
naar zijn paleis komt. Zij is
niet erg onder de indruk.
Ned. H, 20.25 uur.
Minivoetbal
Ook de Mini-voetbalshow van
de NCRV is toe aan de finale.
Vanavond komen de ploegen
op het scherm die deze finale
haalden: Hoofdstad Amster
dam en Domstad Utrecht. De
spanning van deze strijd, on
der leiding van Leo van der
Kroft en Theo Boosten, zal tot
het einde toe te snijden zijn,
want het spectaculaire doel-
puntenverloop wordt pas en
kele seconden voor het laatste
fluitsignaal beslist
Ned. U, 21.20 uur.
Morgenmiddag
De KRO zendt morgenmiddag
voor de negende keer „Wat
heet oud" uit, een programma
van en over de ouder worden
de mens. In deze rubriek
wordt aandacht besteed aan
arbeidsbureau's voor 65-plus-
sers, het Scheepvaartmuseum,
de blindenbibliotheek en een
gesprek met mevrouw Rita dé
"Boer, die op haar zeventigste
naar de Sociale Akademie
ging en daar ook afstudeerde.
Woensdagmiddag Ned. I, 15.30
uur.
Willy Langestraat, „Solo for seven".
De jonge cowboy Clint Cooper
haalt zich de haat van zijn
stadje op zijn hals, als hij in
een vuurgevecht twee zoons
van een machtige veeboer
doodt. Hoe de omgeving hem
daarna ziet, is te volgen in de
western uit 1964 „De scherp
schutter". Cooper wil na het
gevecht terug naar zijn stad
en hij wil ook de liefde her
winnen van een onderwijze
resje dat hij sterk bemint. De
stad staat echter niet met
open armen klaar en Cooper
zal zich op een of andere ma
nier moeten bewijzen.
Ned. I, 21.50 uur.
Jürgens
De AVRO zendt uit „Das klei
ne portrat" waarvoor de Oos
tenrijkse zanger Udo Jürgens
model stond. Hij zingt vier
nummers: Griechischer Wein,
Ein ehrenwertes Haus, Ein
Neuer Morgen en Illusionen.
Ned. I, 20.20 uur.
De Ruyter
In de geschiedenisboekjes
staan de heldendaden van on
ze zeelieden en scheepsbou
wers breed uitgemeten en niet
geheel ten onrechte, want op
de wereldranglijst van zeeva
rende naties prijkte Nederland
als nummer 1. Dat is echter
300 jaar geleden; Nederland
staat nu op de dertiende
plaats. De AVRO zendt van
avond een reportage uit, over
de afgelopen drie eeuwen
waarin ons land naar dat
nummer 13 duikelde. Dieper
wordt daarna ingegaan op de
situatie nu in de scheepsbouw
en de havens, waar de proble
men zich net zo opstapelen als
in de scheepsvaart. De docu
mentaire „300 jaar na De Ruy
ter" is samengesteld door Joop
Scheltens.
Ned. I, 20.40 uur.
Rode Zee
In deel vijf van „De geheime
schatten van de Rode Zee"
ontmoet Henri de Monfreid op
de terugweg naar Djibouti een
rijke koopman die hem vraagt
een lading handelswaar mee te
nemen. Bij het inladen van de
Judith Bosch en Dick Passchier presenteren dit seizoen voor de laatste keer - dus de finale - Tweekamp.
^llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
I HOU HET
SCHERM
I IN
HET OOG
llllllWIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIUIIIIIIIIÉ
Van Udo Jürgens zendt de AVRO een portret uit. Oskar Lautensack, steeds hogerop.
schepen ontmoet Henri de ne
gerslaaf Gabre, voor wie hij
onmiddellijk sympathie opvat.
Die sympathie wordt vergroot,
wanneer Gabre vertelt hoe hij
getuige is geweest van de
moord op zijn vader en vervol?
gens als slaaf is behandeld.
Henri wil alles doen om mee
te helpen aan Gabre's ideaal:
zijn broers terugvinden en te
rugkeren naar zijn geboorte
land.
Ned. II, 19.05 uur.
Tweekamp
Vanavond wordt de dertigste
en laatste aflevering in dit sei
zoen van Tweekamp uitgezon
den. In deze uitzending wordt
ook beslist, wie zich winnaar
mag noemen van de win terse
rie. De eindstrijd gaat tussen
leerlingen van het Rijnlands
Lyceum uit Wassenaar en het
Bisschoppelijk College uit
Roermond. Wassenaar heeft
Audy Murphy speelt in „De scherp
schutter" de rol van Clint Cooper.