Kissinger vindt in Afrika
mti-Amerikaanse sfeer
fieicbeSotwa/nt
Kabinet-Den Uyl met
Kruizinga c.s. onmogelijk
PPR-leider
voorziet al
breuk CDA
'ritten
open op
erstel
an pond
President Leone:
volledig onderzoek
omkoopschandaal
CDA slaat aan, Aantjes voorop
23 april l/m 2 mei, RAI-Amsterdam.
__JERDAG
24 april 1976-
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
IROBI (UPI) De Amerikaanse minister
i buitenlandse zaken Henry Kissinger,
ns reputatie van politiek „wonderdier" da-
is geblust, begint vandaag aan een toernee
r Afrika die het karakter zal hebben van
spitsroedenloop.
zwarte continent heeft hem reeds voor zijn
ist aan de kaak gesteld als een „bemoeial"
jchuwt ook krassere kwalificaties als „moor-
laar" niet.
•nemers verwachten dat de kritische tegen-
,j tot stormkracht zal aanwakkeren bij Kis-
;ers aankomst in Tanzania, het eerste van
i landen op zijn program,
f discussie staat in hoofdzaak de Amerikaan-
iolitiek ten aanzien van de nog resterende
minderheidsregimes op het continent, in
idesië en in Zuid-Afrika.
Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE)
iakt zich op voor een groot offensief tegen
blanke Rhodesië, waarbij hulp van de
jet-Unie en Cuba door de meerderheid der
gesloten landen piet categorisch wordt ge-
uwd.
Russisch-Cubaanse steun aan de zwarte
rijdingsbewegingen in zuidelijk Afrika bete-
t in Kissingers machtspolitieke overwegin
een verstoring van het evenwicht tussen
super-mogendheden. De OAE, inclusief de
pn die tot dusver als min of meer pro-Ameri-
ms golden, is echter niet langer van zins zich
jelijk te voegen naar Kissingers conceptie
1 de internationale politiek. Willen de Ver
enigde Staten hun greep op Afrika behouden,
zo redeneert men daar, dan zullen zij hun
politiek radicaal moeten wijzigen. Washington
zou aktief steun moeten verlenen aan de verwij
dering van het regime Smith in Rhodesië en
pressie dienen uit te oefenen op Pretoria om
Zuid-West Afrika (Namibië), conform de beslui
ten der Verenigde Naties, zelfstandigheid te
verlenen.
De OAE heeft echter weinig of geen illusies
over de mogelijkheid dat Kissinger bereid is
zijn politiek in die zin bij te stellen. Om die
reden beschouwt de OAE Kissingers reis naar
Afrika dan ook eerder als een poging om
verdeeldheid te wekken binnen de Pan-Afri-
kaanse organisatie.
„Afrika moet niet lijdelijk gedogen dat Kissin
ger komt proberen de OAE te verminken",
waarscuwde Idi Amin, president van Oeganda
en thans voorzitter van de OAE.
„Kissinger is een aartsvijand van het vrije
Afrika", vervolgt Amin in zijn boodschap aan
de 47 leden-staten, „Hij komt hier naar toe om
een verdeel-en-heers-politiek te slijten".
Hoezeer hij overigens ook met Amin overhoop
ligt, op dit punt zal de Tanzaniaanse president,
Julius Nyerere, het waarschijnlijk wel met de
Oegandese dictator eens zijn. Als Kissinger
vandaag in Dar-es-Salaam aankomt zal hij daar
waarschijnlijk worden begroet met van rege
ringswege toegestane anti-Aiperikaanse beto
gingen.
Nyerere zelf zal er ook geen enkele twijfel over
laten bestaan dat hij Kissingers Afrika-politiek
een misgeboorte vindt De Tanzaniaanse presi
dent hecht namelijk weinig geloof aan wat
Washington met de mond beleidt en is er van
overtuigd dat Salisbury en Pretoria nog steeds
aktieve Amerikaanse steun krijgen.
Kissinger, die nog steeds zegt dat een zwart
meerderheidsbewind in Rhodesië vreedzaam
tot stand moet komen en dat de apartheid en
het blanke bewind in Zuid-Afrika niet te verge-'
lijken grootheden zijn, biedt naar Nyerere's
visie „veel te weinig, en dat nog veel te laat".
Hoewel de zes andere landen die Kissinger
bezoekt - Kenya, Zambia, Zaire, Ghana, Liberia
en Senegal - als gematigd en niet a priori
anti-Amerikaans gelden, zal Kissinger ook daar
dezelfde boodschap te horen krijgen, zij het in
wat gematigder bewoordingen. Met als mogelij
ke uitzondering Zaire, zijn al die landen nog
steeds diep geschokt over het Amerikaanse
beleid inzake Angola, waar zij menen dat Was
hington niet alleen zijn eigen belangen, maar
ook hun standpunten heeft verkwanseld.
Mocht Kissinger ook in Afrika gaan uitpakken
tegen de Cubaanse interventie in Angola, dan
zal hij daar weinig of geen begrip ontmoeten
en de positie van Washington alleen maar
verder ondergraven. William Eteki, secretaris
generaal van de OAE, vindt Kissingers dreige
ment van vergeldingsmaatregelen tegen Cuba,
mocht dat land ook de Rhodesische bevrij
dingsbeweging gaan assisteren, „nonsens" en
zegt dat Afrika zich door Washington niet de
wet zal laten voorschrijven.
Kissinger zal met zijn zeven gastheren ook
diepgaand van gedachten wisselen over econo
mische aangelegenheden. Vrijwel zonder uit
zondering zijn de zeven landen belangrijke
grondstoffenexporteurs. Het economische deel
van Kissingers overleg mondt uit in een rede
die hij op 6 mei in Nairobi zal houden voor
de VN-conferentie over handel en ontwikkeling.
Naar wordt verwacht zal Kissinger de oprich
ting voorstellen van een internationale grond-
stoffenbank, die exporteurs en geïndustriali
seerde afnemers nader tot elkaar zou moeten
brengen.
Ondanks de politieke meningsverschillen zullen
de zeven gastlanden op het bilaterale vlak elk
voor zich proberen meer Amerikaanse hulp te
krijgen. Afrika is bijzonder zwaar getroffen
door de inflatie en de stijgende olieprijzen en
elk van de zeven landen kampt met ontwrich
tende economische moeilijkheden.
Zambia's in hoofdzaak op de koperexport
draaiende economie is vrijwel verlamd door het
lage prijspeil op de wereldmarkt Kenya en
Tanzania houden nauwelijks het hoofd boven
water en Zaire ondervindt een zware terugslag
van de oorlog in het buurland Angola, doordat
de uitvoer niet langer via de Angolese havens
kan lopen. Senegal heeft een verwoestende
droogte van vier jaar achter de rug en ook
Liberia zal volgens Afrikaanse diplomaten pro
beren van Kissinger extra hulp los te krijgen.
Ziekenbuistarieven
ZELFS DE OVERHEID is thans geschrokken van de
prijsstijgingen in de ziekenhuizen. De ziekenhuistarieven
worden langzamerhand zo hoog, dat men zich bijna twee
maal zou bedenken,voordat men zich als patiënt zou durven
laten behandelen. Iedereen die direkt of indirekt met zieken
huizen te maken heeft, weet ervan mee te praten. Het is
begrijpelijk, dat de overheid - in dit geval staatssecretaris
Hendriks van Volksgezondheid - zich met de snelle stijging
van de tarieven gaat bemoeien.
DE VRAAG IS ECHTER, waar het snoeimes van de
bezuinigingen in de ziekenhuizen gehanteerd moet worden.
Gaan deze bezuinigingen ten koste van het personeelsbe
stand? Of ten koste van de voor de moderne medische
wetenschap onmisbare apparatuur? Of moet bezuinigd wor
den in de secundaire verplegingsvoorwaarden, die het leven
van de patiënt iets dragelijker moeten maken?
KOSTENDRUKKENDE MAATREGELEN zullen niet ge
makkelijk gevonden kunnen worden, wanneer men er ten
minste van uit wil gaan, dat op geen enkele manier de
patiënt daarvan het slachtoffer mag worden. Per slot van
zaken is de samenleving, zoals zij al sinds jaar en dag
fungeert, vaak mede-oorzaak van allerlei ziekteverschijnse
len. De samenleving zal daarom verplicht blijven het hare
te doen, om de gezondheid zo goed mogelijk te houden,
of zo goed mogelijk te herstellen.
WANNEER FACTOREN buiten de medische en verpleeg
kundige behandeling kostenverhogend werken, dan zal de
overheid daartegen maatregelen dienen tp nemen. Zeker
wanneer het zoals de ziekenhuisdeskundigen laten weten
gaat om onder meer onroerend goed-belasting, bijdragen
ter bestrijding van de waterverontreiniging en dergelijke.
De westelijke rijbaan van rijks
weg 4 (Rotterdam-Amsterdam)
is gistermiddag ter hoogte van
Leidschendam over een lengte
van 10 meter verzakt. Door de
verzakking, die op sommige
plaatsen 14 centimeter bedroeg,
ontstonden tijdens het spitsuur
verkeersproblemen.
De verzakking was een gevolg
van de werkzaamheden aan de
verlenging van de fietstunnel
die daar ligt Bij het wegpom
pen van water zakte de water
stand onder de rijksweg, waar
na er zand onder de weg weg
liep. Er moesten 15 vrachtwa
gens met zand aan te pas komen
om de verzakking te bestrijden.
Met het storten van dat zand
was men ongeveer drie uur be
zig.
VICE-VOORZITTER PvdA:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Op een kaderbijeenkomst
van de PvdA in Amersfoort heeft J. van
der Doef, eerste vice-voonitter van de Pv
dA, vrijdagavond regeringssamenwerking
met de CHU afgewezen. Niemand binnen de
PvdA, zei hij, kan zich een voorstelling
maken van een kabinet-Den Uyl met Leyen-
horst of Kruis inga als staatssecretaris.
Van der Doef zei het niet wenselijk te
vinden als de PvdA een anti-C DA-motie zou
aannemen. Wel meende hij dat de tot stand-
koming van het CDA met de CHU daarin
een bedreiging vormt voor het meeregeren
van zijn partij in de komende jaren. Bij de
kabinetsformatie in 1973 heeft mr. Burger
juist getaxeerd dat de CHU niet aan de
regeringscoalitie kon deelnemen. De politie
ke situatie daarna heeft dat bevestigd. De
KVP en ARP zijn betrouwbare regering
spartners gebleken, de CHU is een rechtse
oppositiepartij geworden, met wie de pro
gressieve partijen geen enkele verwantschap
hebben. Zolang KVP en ARP zich onafhan
kelijk van de CHU blijven opstellen, ziet
Van der Doef een voortzetting van de rege
ringssamenwerking wel zitten.
Als KVP en ARP echter concessies doen aan
de CHU, zullen de spanningen binnen kabi
net en in het parlement toenemen. Een
dergelijke ontwikkeling zou tot een politieke
crisis, en wel in deze zomer, moeten leiden.
Van der Doef voegde daar wel onmiddellijk
aan toe dat er geen aanwijzingen in deze
richting bestaan.
De progressieve samenwerking geeft vol
gens hem overigens weinig reden om trots
op te zijn.
I onze correspondent Roger Simons)
EN In de hoop de nieuwe, scherpe
"ng van het pond te kunnen afrem-
;ft de centrale bank van Londen
de Britse minimumrentevoet met
int verhoogd tot 10.5 procent Hier-
r icht men van Britse zijde het gebrek
ötenlands vertrouwen tegen te werken
Dor het pond weer iets steviger zou
werkelijk zal gebeuren, valt nog te
Tot nu toe valt er weinig of niets
f merken. De Britse noodmaatregel
Duwens ook een averechtse psycholo-
uitwerking hebben. De koers van het
is nu al 10 procent lager' dan de
B, die de Britse valuta een maand
bhad.
leuwe staking in de automobielindus-
ie de barometer is van de Britse
rie en onzekerheid inzake de houding
t vakbonden ten aanzien van de loon-
k van de regering Callaghan, verster
ft gebrek aan buitenlands vertrouwen
ïritse valuta.
>pig betekent de verdere devaluatie
ft pond sterling voor de doorsnee Brit
Been duurdere vakanties in het buiten-
naar ook een nieuwe, sterke verhoging
HSjn kosten van levensonderhoud, omdat
hjke geimporteerde eetwaren en ande-
tontbeerlijke buitenlandse produkten
i duurder worden. Bovendien verkeert
-Oeter een belangrijk onderdeel van de
iüandse economische politiek in ge-
Sin ds 6 maanden werd gepoogd de
lumrentevoet zo laag mogelijk te hou-
jm nieuwe investeringen aan te moedi-
'asle algemene koopkracht te verhogen
Boende de werkloosheid te bestrijden.
(Van onze correspondent)
ROME De president van Italië, Giovanni
Leone, heeft in een brief aan de parlemen
taire onderzoekcommissie in het Italiaanse
Lockheed-schandaal, dringend verzocht het
omkoopschandaal tot op de bodem uit te
zoeken. President Leone wordt sinds twee
dagen genoemd als een van de oud-minis
terpresidenten die in de periode 1968-1971
mogelijk betrokken is geweest bij de steek
penningenaffaire van Lockheed. In die pe
riode besliste Italië over de aankoop van
een aantal bijzonder kostbare Hercules-
transportvliegtuigen.
In de loop van deze week arriveerden in
Italië belangrijke documenten over het om
koopschandaal van Lockheed. Achter een
meermalen genoemde codenaam zou een
ex-premier schuilgaan.
De drie „verdachte" oud-premiers zijn de
huidige premier Moro, president Leone en
minister Rumor die alle drie ontkend heb
ben betrokken te zijn geweest bij het schan
daal. De onschuld van Moro wordt intussen
algemeen aanvaard.
Blijven Leone en Rumor over, welke laatste
de slechtste papieren heeft, omdat hij een
kabinet leidde in de periode dat de bewuste
Hercules-vliegtuigen gekocht werden.
Het totale schandaal en de kans dat een
christen-democratisch oud-premier bij de af
faire betrokken is, levert extra complicaties
op bij de pogingen van de christen-democra
ten om uit de huidige politieke impasse te
komen.
Een regeerakkoord tussen de voornaamste
politieke partijen lijkt steeds minder haal
baar, waardoor de kans op vervroegde alge
mene verkiezingen groter wordt. Moeten nog
vóór de zomervakantie nieuwe verkiezingen
worden gehouden, dan moet het parlement
uiterlijk woensdag a.s. worden ontbonden.
II? i Billy Carter, jon-
ge re broer van
de Amerikaanse
presidentskandi-
daat Jimmy Car
ter, accepteert
hier lachend een
vrachtwagenla
ding vol katoen
die in zuidelijke
staten is opge
haald onder
boeren. Oe op
brengst is voor
Carters campag
ne. Veel Ameri
kaanse presi
dentskandidaten
lijden momen
teel geldgebrek.
Carter is. zoals
bekend, katoen
plukker
weest.
NIPO ENQUETE:
DEN HAAG (ANP) CD A-vorming is be
kend en populair bij de overgrote meerder
heid van de confessionele stemmers. Aan
tjes, Andriessen, Biesheuvel en Steenkamp
zijn de meest spontaan genoemde lijsttrek
kers voor het CDA. Dat concludeert het
NIPO uit een vrijdag gepubliceerde enque-
te onder 983 Nederlanders.
In september vorig jaar bleek 75 procent
van de ondervraagden van de CDA-vorming
op de hoogte te zijn. In april van dit jaar
was dat 86 procent. Van alle ondervraagden
toonde zich 61 procent voor vorming van het
CDA. Van KVP-stemmers is 81 procent voor
vorming van het CDA, van ARP-stemmers
82 procent en CHU-stemmers 88 procent Bij
de ARP zijn onder de confessionelen de
meeste tegenstanders van CDA-vorming te
vinden: 11 procent (onder CHU-stemmers is
zes procent tegen en vier procent van de
KVP-stemmers).
Op 'de vraag wie lijsttrekker van het CDA
moet zijn werd het meest de naam van
Aantjes genoemd, daarop volgen Andries
sen, Biesheuvel, Steenkamp en Kruisinga.
Lubbers zoekt
Amerikaanse
investeerders
DEN HAAG (ANP) Minister
Lubbers van economische zaken
gaat in de Verenigde Staten het
belang onderstrepen, dat Neder
land aan investeringen van
Amerikaanse bedrijven hecht
Hij zal dit doen in gesprekken
met vertegenwoordigers van het
Amerikaanse bedrijfsleven tij
dens een bezoek, dat hij van 25
tot 27 april aan de Verenigde
Staten zal brengen.
as:
sIK
ADVERTENTIE
31'Internationale
Alles over mode, voeding, doe-'t-zelf, bouw en Dagelijks geopend van
i ii..a.:io.oo-i7.oo en van
verbouw, interieur, keukens, cosmetica,
de tuin,bloemen,vakantie...
Leuk aangekleed met hapjes en drankjes
en veel andere attracties.
Kom dat nou 's gezellig samen bekijken.
Op de Huishoudbeurs.
met hééél veel nieuwtjes
10.00-17.00 en van
19.00-22.30 uur.
Ook op Koninginnedag.
Op zondagen alleen van
10.00-17.00 uur.
Entree f 5,- per persoon.
Kinderen tot 14 en groepen
boven de 25 personen f 3,50.
Gratis parkeerruimte.
(Van een onzer verslaggevers)
NIJMEGEN PPR-leider De Gaay Fortman meent dat het CDA,
als het er zou komen, uiteen zal vallen zodra het aankomt op
het kiezen van een concrete politieke opstelling. Hij voorspelde
vanmorgen op het PPR-congres in Nijmegen, dat de progressief
denkende confessionelen het christen-democratische kamp dan
zullen verlaten.
PPR-voorzitster Ria Beckers verklaarde gis téren dat bezuiniging
op de collectieve voorzieningen en de sociale uitkeringen op geen
enkele wijze past in het beleid van eerlijk verdelen van inkomen
en arbeid, zoals haar partij dat voorstaat Collectieve voorzieningen
betekenen volgens haar niet alleen werkgelegenheid, maar ze zijn
ook een vorm van inkomen. Hierop bezuinigen betekent zonder
meer dat de minst draagkrachtigen de dupe worden.
Het congres heeft zich gisteren uitgesproken voor een economische
orde waarin geen plaats meer is voor grote ingewikkelde onderne
mingen die werkzaam zijn in verschillende bedrijfstakken. Dergelij
ke ondernemingen moeten worden opgesplitst in zelfstandige een
heden per bedrijfstak.
Universitair
nieuws
Aan de Rijksuniversiteit in Leiden zijn
geslaagd: Doct.ex.geneeskunde: S. J.
Abad (Oegstgeest), J. J. A Verzuu
(Oegstgeest). Semi-artsex: G. J. J. Bur-
(Leiden), F
Haag). G. Stapper (Alphen a/d Rijn). P.
P. A M. van Thiel (Leiden).
Artsex: A J. J. Boschker (Den Haag).
J. W. Das (Leiden). J. A van Duren
(Leiden), J. Kist (Leiden). C. J. Kraaije-
veld (Leiden). J. A M. Luiken (Oegst-
rst), W. v.d. Merwe (Rijswijk), R. M.
Roest (Scheveningen). mevr. A L
Ravesteijn-Weber (Leiden), H. A H. Wil-
berding (Zoetermeer), A H. Wouters
(Apeldoorn).
Basis-arts: Mevr. A J. v. Drooge-Maas
kant (Leiden), mevr. E. Hoornweg-Slee
boom (Leiden). B. Mak (Voorschoten).
Doct.Ex. "nieuwe stijl". G. L Chocolaad
(Leiden). J. L C. van Geel (Rijswijk),
T. S. A. Geertsma (Oegstgeest), W. v.d.
ster). F. R. Kemp (Leiden), B.l
(Den Haag), J. A. L. de Keijzer (Den
Haag). A H. J. Miedema (Rotterdam),
W. J. Molendijk (Den Haag). J. de Niet
(Rijswijk), J. P. Posthumus (Wassenaar).
F. Vermeer (Driel), P. A Wertheimer
(Leiden), mej. P. M. Domisse (Den
Reichert-Niiman (Voorburg). J. B. van
Overeem (óverveen). H. F. Verweij (Lei
der wiskunde en natuurwetenschappen.
De heer J. W. Pel is gepromoveerd tot
doctor in de faculteit der wiskunde en
natuurwetenschappen.
Jurgens lijdt in
vergadering
NOS nederlaag
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het NOS-be-
stuur heeft in zijn openbare
vergadering de richtlijnen van
het rapport-Berenschot inzake
„beheersing van de groei van
het bedrijf' in grote lijnen aan
vaard. Het advies om bij bet
aanstellen van drie directeuren
met eigen verantwoordelijk
heid de raad van beheer als
overbodig op te heffen, werd
echter niet aanvaard.
De raad van beheer had geadvi
seerd tot het behoud van de
raad met geleidelijke delegering
van taken naar de te vormen
directie. Een minderheidsrap
port van voorzitter Jurgens wil
de alleen beleidszaken aan de
raad overlaten en de banden
tussen raad.en bedrijf doorsnij
den. Bij de voorstellen die ver
volgens op tafel kwamen, speel
de het minderheidsrapport ech
ter niet mee. Het bestuur zal op
zijn vergadering van 25 juni de
eindbeslissing nemen over het
dan uitgewerkte besluit Mr.
Jurgens heeft geen consequen
ties getrokken uit de besluiten
van de vergadering, die via mr.
Jurgens een te grote invloed van
de minister vreesde.
Luns enthousiast
over bekwaamheid
Ned. militairen
BRUSSEL (ANP) NAVO se-
cretaris-generaal Luns is bij een
bezoek aan Nederlandse eenhe
den in de Bondsrepubliek Duits
land onder de indruk gekomen
van de bekwaamheid, waarmee
de Nederlandse militairen hun
taak vervullen. Ook was hij aan
genaam getroffen door de gedis
ciplineerde wijze van optreden
en had hij ervaren, dat de Ne
derlandse eenheden zeer effec
tief samenwerken met de eenhe
den van andere navolanden. Bo
vendien was hij getroffen door
de zeer goede verhouding tussen
de nederlanders en de plaatselij
ke bevolking. Luns heeft dit na
afloop van zijn bezoek ver
klaard.
