Church: niet verantwoordelijk
voor noemen naam van prins
CcidocSouAont
Verzet op
Zuid-Molukken
is groeiende
Bijzonder onderwijs
verontrust over ideeën
Van Kemenade
Vrijheid ondernemer
blijft noodzakelijk
FORD REORGANISEERT
INLICHTINGENDIENST
EG belast
export van
aardappels
Voorzitter
casino's
verklaart
zich nader
AFPERSERS
IN LONDEN
VOORGELEID
Boumedienne:
oorlog dreigt
om Sahara
VVD OVER OVERHEID-BEDRIJFSLEVEN
IfOENSDAG 18 FEBRUARI 1976
LEIDSE COURANT
PAGIN A 9
p 'nkelsluiting zaterdagmiddag
groothandel vreest omzet
verlies van 5 miljard
DEN HAAG (ANP) Het Verbond van de Nederlandse
Groothandel is ongerust over een eventuele algemene ver-
plichtstelling van de winkelsluiting op zaterdagmiddag.
Men vreest hierdoor een omzetdaling van 4 procent of wel
5 miljard gulden.
Het Verbond ontraadt in een brief aan de staatssecretaris
van economische zaken en aan de Bijzondere commissie voor
de winkelsluiting van de Tweede Kamer de winkels op
zatermiddag te sluiten. „Tot dusverre is onvoldoende aange
toond dat het effect daarvan op de detailhandel niet negatief
zal zijn, in het bijzonder op de korte en middellange termijn."
Voor een aantal groothandelsbranches zou de sluiting nood
lottig kunnen zijn, zoals woningtextiel, boven- en onderkle-
ding, kledingstoffen, tricotages en kleinvakartikelen, zo
schrijft het Verbond.
BRUSSEL (ANP) - De Eu
ropese landbouwraad heeft
gisteravond in Brussel be
sloten om de uitvoer van
aardappels naar landen
buiten de EG tijdelijk met
25 rekeneenheden (onge
veer 85 gulden) per 100 kg.
te belasten.
Die maatregel werd geno
men om te voorkomen dat
teveel aardappels naar bui
ten de EG geëxporteerd
worden. Er is een tekort
aan aardappels in de ge
meenschap. Bovendien wil
de de Europese Commissie,
voorkomen dat de EG-lan-
den elk voor zich hun aard-
appelhandel met derde lan
den zouden gaan regelen.
Illlllllllllllllllmilium IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIüIII
29jaar
Prinses Christina,
jongste dochter van
Koningin Juliana en
Prins Bernhard is
vandaag 29 jaar ge
worden, ter gele
genheid waarvan
Max Koot deze foto
maakte.
DEN HAAG (ANP)
De voorzitter van
de Nederlandse
Stichting Casinospe
len drs. J. Ritmeester
van de Kamp zal
morgen een onder
houd hebben met
staatssecretaris Ha-
zekamp van econo
mische zaken en
staatssecretaris Zee-
valking van justitie
over zijn vermeende
banden met The In
ternational Credit
Bank.
Deze in Ge-nève ge
vestigde bankinstel
ling die in staat van
faillissement verkeert
heeft een erg slechte
reputatie. Zij zou sal
di hebben beheerd
van ondermeer Ame
rikaanse casino's die
gecontroleerd wor- tijds is aangezocht
den door de maffia, als president-com
missaris van een
Drs. Ritmeester van eventuele Nederland-
de Kamp heeft kort se vestiging van de
geleden zelf ver- The International
klaard dat hij des- Credit Bank.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii in ui iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiM mi iiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiii
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De Amerikaanse Senator
Frank Church, voorzitter van de Se
naatscommissie die het gedrag van de
multinationals en meer in het bijzonder
dat van Lockheed onderzoekt voelt zich
niet verantwoordelijk voor het feit dat
de verhoren geleid hebben tot het noe
men van de naam van prins Bernhard.
Hij ziet ook de noodzaak niet in om
prins Bernhard voor de Senaatscommis
sie te laten getuigen.
Frank Church woont als hoofd van een
Amerikaanse delegatie het joodse wereld
congres in Brussel bij. Hij zei, dat hij
alleen in opdracht de gedragingen van de
multinationals nagaat en dat hij tijdens
de verhoren geen namen noemt of laat
noemen en niet verantwoordelijk is voor
de omstandigheid dat uit de context van
het verhoor de naam van prins Bernhard
naar voren is gekomen.
„Ik kan me niet bemoeien met de gevol
gen van deze verhoren, niet met die in
de VS en ook niet met die buiten de VS.
De nare gevolgen voor prins Bernhard
en Nederland moeten de Nederlanders
zelf oplossen." Dat de naam van de geval
len was, had hij pas gehoord enkele
dagen na het verhoor.
Tijdens zijn verblijf in Londen had hij
geen gesprek gehad met premier Den
Uyl, die toen ook in de Britse hoofdstad
was. „Ik wist niet dat hij er was en zo
is het misschien beter", aldus Senator
Church.
In Japan is inmiddels bekend geworden
dat de Japanse regering afziet van het
aankopen van het Lockheedtoestel voor
onderzeebootbestrijding, de Orion. Overi
gens is de Japanse parlementaire com
missie geen steek opgeschoten met het
onderzoek naar de omkopingsaffaire.
Ook Colombia wil geen Lockheeds kopen
zolang deze firma de namen achterhoudt
van degenen aan wie het bedrijf steek
penningen heeft betaald.
99
ROTTERDAM (ANP) Het verzet op de Zuid-Molukken tegen
het „dictatoriale" bewind van Djakarta is groeiende. Dit heeft
de heer P. W. Lokollo, vice-president in ballingschap van de
Republik Maluku Selatan (RMS), gisteren gezegd tijdens een
bijeenkomst met studenten van de Erasmus-universiteit in Rotter
dam.
„Onze cultuur, onze adat is zo vertrapt door de generaals, dat voor
de eerste keer Islamieten en Christenen elkaar gevonden hebben,
i De diverse ondergrondse bewegingen werken nu samen, op Ambon,
tiaar ook op de andere Zuidmolukse eilanden", aldus Lokollo.
1 ie vice-president gelooft dat het er nu op aan komt mede vanuit
I.Vederland de verworven posities te consolideren en de geest-
I kracht van het Zuidmolukse volk te versterken, zodat het klaar
zal zijn om zich te bevrijden. Volgens Lokollo is^ dit moment
dichterbij dan men algemeen denkt. „En gaat het straks kraken
in Indonesië, dan hebben wij Ambon binnen drie dagen geheel
vrij. Desnoods sturen we er een bataljon heen", aldus Lokollo.
Zomerdag in
New York
NEW YORK (Reuter) - De
Newyorkers die de ergste
winter sinds ruim tien jaar
hebben beleefd, hebben gis
teren eindelijk hun jassen
en mantels uit kunnen trek
ken. De temperatuur steeg
plotseling tot 20 graden,
waarmee het de warmste
17e februari sinds mensen
heugenis werd. Het ijs op
de schaatsbaan in Rocke
feller Centre veranderde in
blubber. In 1891 is het eens
op zeventien februari 15
graden geweest.
LONDEN (Reuter-AFP) - In
Londen zijn vandaag drie man
nen en twee vrouwen voorgeleid
op verdenking van poging tot
afpersing van de Anglo-Ameri
can Corporation of South Afri
ka, een van 's werelds grootste
goudfirma's.
De vijf verdachten hebben
dreigbrieven, grafkransen en
lijkwagens gestuurd naar zes le
den van de directie van de fir
ma, om hen duidelijk te maken
dat ze ten dode zouden zijn
opgeschreven als Anglo-Ameri
can miet met 1,1 miljoen pond
sterling over de brug zou ko
men.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het bijzonder onderwijs vreest, dat verschillende
maatregelen van minister Van Kemenade van Onderwijs leiden
tot een aantasting van de door de grondwet gewaarborgde vrijheid
van onderwijs. Zeven organisaties van bijzonder onderwijs hebben
zich in dit verband met een uitvoerig schrijven tot de minister
gericht, waarin zij beklemtonen, dat een aantal subsidieregelin
gen, die hij wil doorvoeren, voor het bijzonder onderwijs onaan
vaardbaar zijn.
De zeven organisaties wijzen in dit verband naar de uitspraken
van dr. Van Kemenade enige tijd geleden in de Tweede Kamer.
Daarin menèn zij tekenen te ontdekken, dat hij aan de grondwets
artikelen, waarin de vrijheid van onderwijs gegarandeerd wordt,
een te beperkte uitleg geeft. Ook in de ministeriële nota's „naar
een struktuur voor de ontwikkeling van het primair en secundair
onderwijs" en de discussienota „contouren van een toekomstig
onderwijsbeleid" bespeurt het bijzonder onderwijs een aanval op
de vrijheid ervan.
In dit verband vragen de zeven organisaties van het bijzonder
onderwijs de minister een duidelijke uitleg van wat hij als zijn
visie ziet op het onderwijs. „Staatsrechtelijk onaanvaardbaar is het
dat de overheid in een bepaalde situatie het bijzonder onderwijs
dwingt zich naar haar hand te voegen en dat zij dit doet via
subsidieregelingen" aldus de organisaties. Duidelijkheid is volgens
hen des te meer noodzakelijk in verband met het aangekondigde
nieuwe grondwetsartikel over het onderwijs.
Op 29 maart zullen in Hollywood
weer de Oscars worden uitge
reikt. De vijf kandidaten waaruit
men kan kiezen voor iedere kate-
gorie zijn nu bekend. Het zal dit
jaar bij de mannelijke acteurs
gaan tussen Maximilian Schell
(kaalhoofdig links boven) voor
zijn rol in „The man in the glass
booth" Al Pacino voor „Dog day
afternoon", Walter Matthau voor
„Sunshine boys", James Whit-
more voor „Give 'em hell, Harry"
en Jack Nicholson voor „One
flew over the cuckoos nest" van
Milos Forman, de film die met
negen nominaties het hoogst ge
noteerd staat.
Bij de dames moet men kiezen
tussen Isabelle Adjani voor „The
story of Adele H.". Ann Margret
voor„Tommy", Louise Fletcher
voor „One flew over the cuckoos
nest", Carol Kane voor „Hester
street" en de vaste klant bij de
kandidaten Glenda Jackson voor
haar rol in „Hedda". Over vijf
weken weten we meer.
Slecht weer In Rome zijn
drie personen om het leven ge
komen als gevolg van een
grondverschuiving, die werd
veroorzaakt door de stortregens.
In Fosso San Agnese aan de
noordkant van de Italiaanse
hoofdstad raakten ongeveer 100
gezinnen dakloos door de aard
verschuiving. Verscheidene
bruggen in de omgeving zijn als
gevolg van de sterk gezwollen
rivieren voor het verkeer afge
sloten. In de rest van het land
heeft het verkeer ook veel te
lijden van de ononderbroken re
genval. In de bergen valt over
vloedig sneeuw.
ALGIERS (Reuter) President
Houari Boumedienne van Alge
rije heeft gisteren verklaard dat
de crisis rond de westelijke Sa
hara is verslechterd door meer
gevechten ën dat zij dreigt te
ontaarden in een oorlog tegen
zijn land.
In een boodschap aan interna
tionale leiders heeft Boumedien
ne gevraagd om solidariteit met
Algerije tegen agressie en voor
vermindering van de spanning
en vrede en samenwerking in
Noor d west-Af rika
Boumedienne zei dat zijn land
omwille van de vrede en het
zoeken naar een rechtvaardige
oplossing voor de saharacrisis
geen werk had gemaakt van de
aanval die eind januari werd
gedaan op een Algerijns kon
vooi met voedsel en medicijnen
voor vluchtelingen in de Sahara.
Rechtszaak
drama in
Schoonhoven
aangehouden
DEN HAAG (ANP) - Het ge
rechtshof in Den Haag heeft
gisteren de rechtszaak in hoger
beroep van de 22-jarige Erwin
L. tot L., die ervan wordt be
schuldigd in mei vorig jaar
twee jonge mensen in Schoon
hoven te hebben doodgescho
ten, aangehouden.
De verdediger had een getuige-
deskundige, een oud-officier op
geroepen om een nadere uiteen
zetting te geven over het ge
bruikte wapen. Volgens de ad
vocaat zou het mogelijk zijn, dat
het wapen zo slecht was, dat
misschien eerder van een af
schuwelijk ongeluk dan van al
gehele schuld gesproken moet
worden. Voor de procureur-ge
neraal was de verklaring van de
oud-officier reden de eerder ge
hoorde getuige-deskundige van
het gerechtelijk laboratorium
nogmaals op te roepen. De zaak
wordt 23 maart voortgezet.
Kleinere klassen in het geding
i
ONDERWIJZEND NEDERLAND wacht vandaag in span
ning af, of minister Van Kemenade onder druk van Tweede
Kamer en onderwijsorganisaties toch nog zal besluiten
kleinere klassen voor het kleuter- en basisonderwijs toe te
laten. Vorige week liet hij de Kamer namelijk weten, dat
het voor hem onmogelijk was, om de kleinere klassen dit
jaar door te voeren. Het zou zelfs de grote vraag zijn, of
het in 1977 en 1978 wel zou kunnen. Want, aldus de
redenering van de minister, de kosten ervan zijn zo hoog.
dat het voor de regering uit financieel oogpunt onverant
woordelijk is, deze kleinere klassen nu al toe te laten.
DE DRUK VAN HET georganiseerd onderwijzend perso
neel en van vele politici is echter zo groot geworden - men
wil het zo nodig zelfs op een conflict laten aankomen - dat
de minister van Onderwijs er bijna niet meer onderuit kan.
Als hij daarbij dan ook nog in overweging neemt, dat hij
nog niet zo lang geleden als een van de belangrijkste punten
van zijn beleid juist de kleinere klassen heeft aangekondigd,
dan zal hij het bijzonder moeilijk hebben, om zijn afwijzend
standpunt tochte handhaven.
BEHALVE HET KLEMMENDE FEIT, dat de te grote
kleuter- en lagere-schoolklassen langzamerhand het op het
individu gericht onderwijs onmogelijk maakt, komt daarbij
ook de vrees, dat hierdoor een groot aantal kleuterleidsters
en onderwijzers werkloos worden, of voorlopig geen baan
kunnen vinden. Het argument van de minister, dat het
bijzonder hoger beroepsonderwijs zijn advies, over een
beperkte toelating waarschijnlijk te onnauwkeurig opvolgt,
zodat daarin ook een oorzaak van de werkloosheid onder
de onderwijzers zou zijn te vinden, is een argument, een
minister eigenlijk onwaardig. Hij heeft daarvoor namelijk
geen enkel bewijs.
De dure aardappel
DE AARDAPPEL mag dan niet meer volksvoedsel nummer
één gebleven zijn, toch maakt zij -in welke vorm dan ook
klaargemaakt- een belangrijk bestanddeel uit van de Neder
landse maaltijd. Het ligt daarom voor de hand, dat de sterk
oplopende consumentenprijs voor aardappelen nogal wat
wrevel wekt. Overigens niet alleen vanwege de maaltijd.
De belangrijkste oorzaak van de wrevel is dunkt ons te
vinden in de manier, waaróp in het nog zeer nabije verleden
de stijgende aardappelprijzen verklaard werden.
DE EXPORT ERVAN was volgens de verklaring een van
de redenen van de oplopende prijs. Daarom heeft men de
export thans aan vergunningen gebonden, maar desondanks
heeft men niet willen vastleggen, dat dan ook de consumen
tenprijs zou dalen. En dat wekt uiteraard nog meer wrevel,
vooral wanneer men tegelijk voor de mededeling geplaatst
wordt, dat sommige soorten aardappelen per winkel soms
70 en meer centen per kilo uiteenlopen. En dat begrijpt
de consument natuurlijk helemaal niet meer.
Weeroverzicht
Boven Oost-Europa blijft de
luchtdruk hoog, terwijl zich ten
westen van Frankrijk een ge
bied met lage barometerstanden
handhaaft. Tussen beide syste
men stroomt morgen met zuide
lijke winden warmere lucht van
uit Frankrijk naar ons land. In
deze lucht komen opklaringen
voor. Vannacht kon zich in
Frankrijk op veel plaatsen mist
vormen, bij temperaturen rond
het vriespunt. Depressies boven
de oceaan kunnen door de aan
wezigheid van het hogedrukge-
bied boven West-Rusland niet
tot West-Europa doordringen. In
Zuid-Europa komen middag-
temperaturen omstreeks 15 gra
den voor, in Oost-Europa liggen
de maxima rond of enkele gra
den boven het vriespunt en in
de Scandinavische landen wer
den gistermiddag plaatselijk
temperaturen tussen plus 5 en
plus 8 graden gemeten.
Vooruitzichten voor vrijdag
Overwegend droog met enkele
opklaringen. In het algemeen
weinig verandering in tempera
tuur.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor vrijdag:
Aantal uren zon: 1 tot 7
Min. temp.: omstreeks 0 graden.
Max. temp.: omstreeks 5 graden.
Kans op een droge periodevan
minstens 12 uur: 95 procent.
Kans op een geheel droog et
maal: 80 procent.
Van onze parlementaire redac
tie
DEN HAAG - De overheid
mag de ondernemer in zijn vrij
heid van handelen niet belem
meren. Dat is een van de stel
lingen die zaterdag zal worden
besproken in een vergadering
van de VVD-partijraad in
Amersfoort. De bespreking
over het „ondernemingsrecht"
gebeurt aan de hand van stel
lingen van de Tweede Kamerle
den Van Aardenne en Rietkerk.
Een maatschappij, aldus de stel-
lingname, waarin de economi
sche initiatieven in de regel tot
stand komen in particuliere on
dernemingen, is veruit de beste
waarborg voor algemene wel
vaart en daarop gebaseerde wel
zijnsvoorzieningen, alsmede
voor de persoonlijke ont
plooiingsmogelijkheden.
De overheid moet zich niet inla
ten met de investeringen, want,
aldus een volgende stelling, de
investeringsbeslissingen moeten
binnen de onderneming worden
genomen. Door deze decentrali
satie van beslissingen wordt me
de keuzevrijheid voor de consu
ment gewaarborgd.
De VVD ziet voor de onderne
mingsraad een stimulerende
taak om aan alle werknemers zo
veel mogelijk verantwoordelijk
heid te geven. Tegen polarisatie
binnen de onderneming moet
echter stelling worden genomen
en daarom wordt de personeels-
raad dan ook afgewezen. Het
beste kan de leiding van de
ondernemingsraad in handen
van een directeur blijven. Wel
moeten de leden van de raad
gelegenheid hebben tot onder
ling beraad en tot contact met
de achterban.
De leiding van de onderneming
dient zowel verantwoording af
te leggen tegenover de aandeel
houders als tegenover de werk
nemers. De raad van commissa
rissen dient het vertrouwen van
aandeelhouders en werknemers
te hebben, aldus de stellingen
voor de WD-partijraad.
WASHINGTON - President
Gerald Ford heeft gisteren het
Amerikaanse inlichtingenappa
raat georganiseerd en een com
missie onder voorzitterschap
van CIA-directeur George
Bush, opdracht gegeven alle in
lichtingenactiviteiten te coördi
neren. Voorts heeft hij een
„waakhond-commissie" van
drie man tegen misbruik inge
steld.
Ford heeft een beroep gedaan
op het Congres samenzweringen
tegen het leven van buitenland
se leiders door de Amerikaanse
inlichtingendiensten bij de wet
te verbieden en werknemers
van officiële inlichtingendienst
en aan strafvervolging bloot te
stellen als zij geheime informa
tie laten uitlekken.
De Amerikaanse president heeft
verder bindende richtlijnen ver
schaft die stringente bescher
ming tegen illegale activiteit van
inlichtingendiensten voor de
burger bieden.
Ford heeft Bush hoofd van het
Amerikaanse inlichtingenwezen
gemaakt. Het algemene beleid
ervan zal worden bepaald door
de Nationale Veiligheidsraad
onder voorzitterschap van de
president zelf. De Commissie-
Bush en de inlichtingendiensten
die onder haar ressorteren, zul
len opdrachten van de Nationa
le Veiligheidsraad uitvoeren.
De waakhondcommissie is ge
plaatst onder voorzitterschap
van oud-adjunct-minister van
buitenlandse zaken Robert D.
Murphy, die in de tweede werel
doorlog geheim diplomatiek
werk heeft gedaan en die een
commissie heeft voorgezeten die
Ford vorig jaar op zijn verzoek
heeft geadviseerd over de her
vorming van de nationale veilig
heid.
Ford deelde mee dat hij binnen
kort met fractieleiders in het
Congres zal overleggen over
wettelijke maatregelen tegen
elektronische spionage en het
openen van poststukken.
SCHAAKSIMULTAAN
Burgemeester Samkalden van Amsterdam was gisteravond een
van de schaakliefhebbers die meededen aan de schaaksimultaan-
wedstrijd die door het Euwecomitè in hotel Krasnapolsky werd
georganiseerd. De gróte man in deze wedstrijd was de Russische
kampioen Karpov die onder belangstelling van een groep foto
journalisten een tegenzet doet aan hét bord van de burgemeester.
