NOS onderzoekt kijkgewoonte kind
Samenvatting van
Afrikaans dagboek
'Oud en wijs genoeg' tv-serie
over wijsheid van bejaarden
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE WOENSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO WOENSDAG
IHlYHiH'li'illlMH
TERUGBLIK
Vanavond
Mini
Voetbal ShowJ
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
LEIDSE COURANT
DINSDAG 17 FEBRUARI 1976
Voor het eerst in de Nederland
se tv-geschiedenis stelt de NOS
een gericht onderzoek in naar
kijkgewoonten bij kinderen tot
12 jaar. Tot dusver hield de
afdeling Kijk- en lijsteronder-
zoek luisteronderzoek de NOS
alleen rekening met gegevens
afkomtig van 1500 mensen van
12 jaar en ouder. Het „kinde-
ronderzoek" heeft betrekking
op gegevens die 241 moeders
van de 1500 deelnemers kunnen
leveren. Deze 241 moeders heb
ben gezamenlijk 302 kinderen
die min of meer dagelijks op
hun kijkgewoonten worden ge
volgd.
De eerste gegevens zijn reeds in
een boekwerkje samengevat en
geven weer wat de kinderen vin
den van Sesamstraat. De helft
van alle kinderen tot 12 jaar
kijkt naar dit NOS-programma:
naar de eerste aflevering keek
49 procent, met een waardering
van 68. De tweede aflevering
werd bekeken door 52 procent
en de waardering steeg naar 69.
Drs. Jan. E. van Lil, weten
schappelijk medewerker van de
NOS: „Wanneer percentage en
waardering volgens de normale
gang van zaken was onderzocht,
zouden heel andere cijfers naar
boven zijn gekomen. Die zijn er
overigens. De gebruikelijke
groep van 1500 mensen, een
doorsnede van de kijker boven
de 12 jaar zou een kijkdichtheid
van 6.9 procent voor de eerste
aflevering hebben opgebracht
en voor de tweede uitzending 9,4
procent. De waardering lag res
pectievelijk op 64 en 65. Van de
moeders keek 13 en 17 procent,
die de eerste twee afleveringen
van Sesamstraat waardeerden
met 63 en 66."
Kijkdichtheid en waardering.
Jan van Lil: „Uit gegevens hier
over kan onmogelijk met één
klap een conclusie worden ge
trokken. Stel, dat een omroep
een programma maakt voor
werkloze arbeiders en wij stel
len kijkdichtheid en waardering
vast. Stel, dat de kijkdichtheid
3 procent bedraagt. Dat percen
tage lijkt laag, maar kan relatief
hoog zijn. Het ging immers om U
een doelgroep: de werkloze ar
beider. Eén procent is 100.000.
De werkloze arbeiders zijn pro- t
portioned vermoedelijk goed
vertegenwoordigd of oververtre- p
genwoordigd in de 300.0000 kij- j
kers. De desbetreffende omroep
is in de opzet volkomen ge-
Doorsnee
De afdeling Kijk- en luisteron
derzoek krijgt via het bureau
Intomart in Hilversum (weke
lijks) de kijkgegevens van 1500
mensen, die een doorsnede vor
men van de Nederlandse bevol
king. Zij zijn uitgezocht op alle
mogelijke gronden: politiek,
leeftijd, opleiding, godsdienst,
beroep, gehuwd of niet, veel of
weinig kijkend. Elk jaar wordt
een derde deel „ververst".
Deze 1500 deelnemers leveren
wekelijks de gegevens voor de
afdeling continu programma on
derzoek. Van Lil: „Alles wordt
bekeken en gewaardeerd. Pas
wanneer een aanvraag wordt in
gediend om gegevens voor een
bepaald programma, wordt na
der geanalyseerd."
Tot dusver kon naar kinder- en
jeugdprogramma's geen zuiver
ónderzoek worden ingesteld,
omdat deze programma's door
kijkers ouder dan 11 jaar wer
den beoordeeld.
Van Lil: „Wanneer een omroep
Drs. Jan E. van Lil: onderzoek
tot 12 jaar.
kijkgewoonte van het kind
kijkdichtheid en waardering
rond een jeugdprogramma pu
bliceert, doet die omroep zich
zelf vermoedelijk te kort. Wan
neer een kijkdichtheid wordt
vermeld, is die van ouderen,
niet van de jeugd zelf, waarvoor
dat programma was bestemd".
Sesamstraat is proefobject ge
worden. Kinderen en hun ou
ders worden gegevens gevraagd
en op grond van een tussentijds
onderzoek wordt beslist, of na
de 20ste aflevering op 16 mei
Sesamstraat wordt voortgezet of
niet.
Onderzoek
Op 26 en 27 april belegt de
BRT, waarmee de NOS Sesam
straat produceert, in Brussel
een grote bijeenkomst, waarop
alle betrokkenen worden ver
wacht. Van Lil: „Ja, we trekken
zwaar aan de voorlopige gege
vens, die op Sesamstraat be
trekking hebben. Niet alleen
stellen we naar dit programma
een onderzoek in, we doen dat
wekelijks ook naar andere
jeugdprogramma's van de di
verse omroepcomponenten."
De gegevens hiervoor worden
weer aangereikt door de 241
moeders uit de groep van 1500
deelnemers. Van Lil: "We vra
gen niet naar wét de kinderen
willen, dat is wat anders. Er zijn
kinderen die programma's van
tien uur 'savond willen zien. We
vragen alleen óf het kind heeft
gekeken. Wanneer een moeder
zegt, nee, je mag daar niet naar
kijken, we vinden dat te grieze
lig voor je, of gewoon niet goed,
dan heeft dat kind niet gekeken
en heeft het er dus ook geen
mening over".
Luisloronderzoekl
Niet alleen de televisie siepro-
gramma's.%/,/,Datworden op
de voet gevolgd, ook van Hil
versum 4 worden gegevens
verzameld. Sinds een be
stuursbesluit van de NOS
wordt vanaf 7 februari vorig
jaar gevraagd door wie en
waarnaar wordt geluisterd.
Deze gegevens zouden van in
vloed kunnen zijn op de toe
komstige gang van zaken bij
deze zender.
Van Lil: "We hebben ook een
plan voor een algemeen luiste
ronderzoek, waarbij 10.000
mensen moeten worden be
trokken voor een algemeen
doorsnee beeld van de luiste
raar. Dathis al een oud plan.
Maar op dit moment wordt al
een nieuwe kracht aangetrok
ken om mee te werken aan
het algemeen luister-onder-
zoek. Natuurlijk hebben we
meer mankracht nodig nu Hil
versum 4 erbij is gekomen,
maar als we dat plan met die
10.000 medewerkers kunnen
realiseren, kunnen we beter
nagaan waaraan behoefte be
staat op de radio. Wie wil er
klassiek en wanneer en wét
voor klassiek dan wel.
Met de huidige 1500 man is de
kans op een redelijk beeld te
klein. Stel dat je wil weten
hoeveel mensen er tussen ze
ven en acht opera willen ho
ren en dat van die 1500 men
sen niemand dat wil. Dat zou
inhouden dat niemand in Ne
derland opera wil, van zeven
tot acht, en dat is natuurlijk
onjuist. Daarom willen we die
groep van 10.000, die per veer
tien dagen een radiodagboek
insturen. Daar heb je wat
aan".
F. J. BROMBERG
Geen zendtijd
voor de
Vrije Boeren
HILVERSUM - Minister
van Doorn heeft het ver
zoek van de Vrije Boeren
om radiozendtijd afgewe
zen. De omroepraad had
overeenkomstig geadvi
seerd.
Minister van Doorn is tot
de slotsom gekomen, dat de
uitzendingen van de lande
lijke vereniging voor be-
drijfsvrijheid in de land
bouw, zoals de organisatie
van de Vrije Boeren heet,
niet geacht kunnen worden
van algemeen nut te zijn.
Hij overwoog, dat de Vrije
Boeren hun doel willen be
reiken door o.m. propagan
da te voeren voor vrije me
dedinging in de agrarische
handel, voor intrekking der
crisiswetgeving, voor in
krimping van het ambtena
renkorps en in het alge
meen voor beperking van
de bemoeiingen van de
overheid met de bedrijfs
voering in de landbouw. De
Vrije Boeren zijn daarmee
een sociaal-economische
belangengroepering en niet
een omroepvereniging ter
bevrediging van culturele
of godsdienstige dan wel
geestelijke behoeften,
meent de bewindsman.
Kritiek wegens
sluikreclame
op de radio
HILVERSUM - Mr. M. M.
L. G. M. Custers, regerings
commissaris voor de om
roep, wil de gebruikelijke
controle op de sluikrecla
me in de ether versterken.
Hij heeft dit laten weten in
brieven aan de AVRO, de
TROS, de NCRV, de VARA
en de VPRO. In deze brief
wordt de betrokken omroe
pen meegedeeld, dat zij
zich in de periode van 15
december tot 25 januari
hebben schuldig gemaakt
aan sluikreclame in een ra
dioprogramma.
Er werden namen van mer
kartikelen, een groot win
kelbedrijf en reisorganisa
ties genoemd, alsmede prij
zen van vakantiereizen
voor bejaarden. „Hiermee",
aldus het schrijven van de
regeringscommissaris,
„hebben deze omroepen de
omroepwet overtreden."
De omroepen hebben de re
geringscommissaris geant
woord, dat zij van harte
willen meewerken aan het
weren van sluikreclame in
de ether. Waar nodig zullen
de programmamakers
scherpere instructies krij
gen.
Aad van den Heuvel: 12.000 km. door West Afrika
Ton van Duinhoven, gast in "Voor een briefkaart".
De KRO zendt vanavond „Afri
kaans dagboek" uit, een samen
vatting van acht eind vorig
jaar uitgezonden reisreporta
ges. Een KRO-team trok per
Landrover zes weken door een van moord maggie.
aantal West-afrikaanse landen Ned. 1,19.45 uur.
en deed daarbij zo veel moge
lijk ontwikkelingsprojecten
aan. De samenvatting van de
oorspronkelijk 12.000 km lange
reis geeft een beeld van grote
en kleine projecten, van dure
en goedkope, van goede en min
der geslaagde ondernemingen.
Aan de orde komen onder meer
rarapenhulp en nazorg, werkge
legenheid en adoptie, onderwjs
en analfabetisme.
Ned. I, 21.50 uur.
O-show
In „De-O-Show" die vanavond
wordt uitgezonden, zijn de kwis-
deelnemers Peter Koelewijn,
Kees Groot en Tineke Vos.
Voorts worden gefilmde frag
menten uitgezonden van optre
dens van popzangers en groe
pen. Speciaal aandacht wordt
gevraagd voor Hauser Orkater.
waarin de groep Hauser Kame
rorkest en de straattheatergroep
Witte Theater zijn gebundeld.
Getoond wordt de slotscène van
het eerste deel van „Famous
Artists", het tweede programma
van Hauser Orkater.
Ned. 1.19.05 uur.
Father Brown
Vanavond „De gevleugelde
dolk", een nieuwe aflevering uit
de serie Father Brown, naar de
boeken over de priester detekti-
ve Brown van Chesterton. In dit
avontuur wordt Father Brown
geconfronteerd met zwarte ma
gie, als hij aan het sterfbed
wordt geroepen van de oude en Briefkaart
rijke Augustus Aylmer. Deze
heeft vier zoons, van wie er een
iets vreemds heeft. Brown ver
moedt, dat er eeder sprake is
„Voor een briefkaart op de eer
ste rang" heeft als speciale gast
Ton van Duinhoven, die speelt
in de film „Vandaag of morgen"
van Roeland Kerbosch. Getoond
worden onder meer fragmenten
uit „The wind and the lion", met
in de hoofdrollen Sean Connery
en seenta Berger en uit een
Hongaarse Elektra-verfilming
van Miklós Jancso.
Ned. I, 20.40 uur.
Hauser Orkater in "De-O-Show" met een groep worstelaars.
Dominic
Dominic ziet kans om te ont
snappen uit de kerk waarin hij
gevangen wordt gehouden. Hij
ontmoet Harriet, Beever en Lu
cy, die op weg zijn naar het
kasteel. Barty blijkt daar al te
zijn en is inmiddels in gezel
schap van Lord Stainton. Lucy
zou de dochter zijn van een
Franse edelman, maar zou als
baby verwisseld zijn met een
andere baby. Een horloge moet
het bewijs leveren. Sarah draagt
een horloge, dat om haar hals
hangt...
Ned. II, 19.05 uur.
Sain
De zevende aflevering van Sam
heeft de ondertitel „Op afbeta
ling". In dit deel wil Sam weg
gaan.- Hij ontmoet Cassie Dent,
die op zoek is naar Jack en
Arthur Corby, want haar vader
ligt op sterven. Eileen vraagt
zich af waarom Les niet te ma
ken wil hebben met Sam. Als
Alan dat eens aan Les vraagt,
is de reactie overduidelijk. In
deze aflevering speelt ook de
mijn weer een grote, niet zo
plezierige rol.
Ned. II, 20.25 uur.
Mini-voetbal
Vanavond valt in poule A de
beslissing, welk team zich naast
Hoofdstad Amsterdam plaatst
voor de finalepoule. De strijd
gaat tussen Zuid-Nederland en
de militairen.
Ned. II, 21.20 uur.
(Van onze radio- en tv-redac-
tie)
HILVERSUM - De IKON-te-
levisie zal onder de titel „Oud
en wijs genoeg' een serie van
zes filmportretten uitzenden,
waarin oudere mensen laten
zien hoe zij op hun manier nog
„midden in het leven staan" en
nog volop kunnen meedoen
aan aktiviteiten, die in het al
gemeen uitsluitend worden ge
koppeld aan het jong-zijn.
In tegenstelling tot vroeger
heeft het oud worden de laat
ste jaren steeds meer een ne
gatieve klank gekregen. De be-
j aarde wordt niet meer als een
volwaardig medemens bena
derd, maar als een „geval"
met alle problemen van dien.
Uit een onlangs gehouden en
quête bleek 40 pet van de on
dervraagde jonge volwassenen
en 50 pet van de bejaarden
van mening te zijn dat meer
dan de helft van de Neder
landse bejaarden dement, zie
kelijk en hulpbehoevend is.
Dit soort ouderdomsverschijn-
selen komt volgens de IKON
echter slechts bij een gering
percentage bejaarden voor.
Kennelijk zit onze angst voor
ouder worden en bejaard zijn
al zo diep geworteld, dat we
niet meer openstaan voor de
positieve kanten van het ouder
worden. Oudere mensen be
schikken vaak over een veel
dieper inzicht en wijsheid.
Omdat het leven van alledag
hen niet meer zo onder druk
zet, kunnen zij de dingen vaak
met enige afstand en ontspan
ning gadeslaan. De serie films
wil deze positieve aspecten
van de ouderdom aan de orde
stellen, om de isolerende sfeer
van het begrip „bejaardenpro
bleem" te relativeren.
Vanaf 20 februari wordt de
serie „Oud en wijs genoeg" op
zes achtereenvolgende vrijdag
avonden op het scherm ge
bracht.
Teleac
18.15 Les Gammas (les 25)
NOS
18.45 Informatie voor Spanjaar
den
18.55 Journaal
KRO
19.05 De-O-Show
19.45 Father Brown
20.40 Voor een briefkaart op de
eerste rang
NOS
1.35 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter
18.55 Journaal
NEDERLAND 1
1
DUITSLAND 1
19l05RDomlnlc (afl. 7)
19.40 Tweekamp
NCRV
20.25 Sam (afl. 7)
21.20 Mlnl-voetbalshow
22.10 Hier en Nu
22.50 Koorzang
NOS
23.00 Den Haag vandaag
23.15 Journaal
NDR
18.00 Wort-Wörtllch
18.30 Journaal
18.45 Klaas Vaak
18.55 Nordschau Magazine
19.26 Een geval voor Ménndli
WDR
18.00 Nieuws uit Noordrijnland-
Westfalen
18.05 Ahol, Pacific Lady
19.15 Hier und Heute
19.45 Pret om kwart voor acht
20.00 Journaal
20.15 Wat ben ik? - Kwis
21.00 Liefde op |e vijftigste
TV-spel
22.40 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Tekenfilms
19.00 Journaal
19.30 Vijanden TV-spel
21.00 Journaal
21.15 Gezichtspunt
22.00 Aspecten
22.45 Journaal
18.00 Tl-Ta-Tovenaar
18.05 Wickle de Viking
18.30 Open School
19.00 Tienerklanken
19.45 Journaal
20.15 Dwaallichtjes liedjes
20.45 Kijk mensen documentai
re
NEDERLAND I
KRO
15.30 Wat heet oud (afl. 7)
16.15 De rode autobus
17.00 Wickle de Viking (afl. 16)
HILVERSUM I
P.P.: 18.19 Uitzending GPV. AVRO:
18.30 Nws. 18.41 Hongarije. ZEVENDE
DAGADVENTISTEN: 19.00 Een fatale
vergissing. NOS: 19.15 Accoord. AVRO:
20.00 Vanavond, muziek, verstrooiing
en vrolijkheid. 22.30 Nws. 22.40 Radio
journaal. 23.00 (S) Trio Lajos Horvath.
23.20 (S) Er floot een vogel in de wei.
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II
19.30 Kerk in meervoud. 20.00 Nws.
20.05 Overweging. 20.15 (SKlassieke
muziek. 21.45 Op Texel is het lente,
hoorspel. NOS: 23.00 Met het oog op
morgen. 23.20 Den Haag vandaag.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vakalurebank. 18.10 (S)
NOS-maal. VARA: 19.02 (S) Pop-Rekon-
struktie. 20.02 (S) Nashville. 21.02 (S)
Jazz en blues. 22.02 (S) (P)Oponder.
23.02 (S) Wachten op middernacht. 0.02
(S) Nacht-Drie)Draai. 2.02 (S) Help! 4.02
(S) De rode dageraad. 5.02-7.00 (S)
Truck.
HILVERSUM I
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Kom er maar
i. 7.41
jymn. v.d. huisvrouw). 10.00
ioj Van heinde en verre. 10.30 Nws.
10.33 Toerja-nee. 11.45 Cafe-chantant.
12.26 Mededelingen 12.30 Nws. 12.41
Aktua. 13.00 (S) Een mondje Frans.
13.30 (S) sport na sport 14.00 (S) Spe
cialiteiten a la carte. 15.00 (S) Close-up.
(15.30 Nws) 16.30 (S) Keerpunt. OVER-
HEIDSVOORL.: 17.20 Mens en samenle
ving. TROS: 17.30 Nws. 17.32 Aktua.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 In de Roode Cirkel. (8.30 Nws. 9.35
Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Radioweekblad. 11.00 Nws. 11.03 Om
budsman. 11.15 Even bij draaien. 12.00
St. Philipsland - Centraal. 13.00 Nyvs.
13.11 Dingen van de dag. 13.25 Een
middagje Stoomradio. 16.00 Nws. 16.03
Moordbrigade Stockholm. 17.00 Uit het
muziekalbum van Paul Godwin.
RVU: 17.35 Wetenschap in beweging (5).
VARA: 17.55 Mededelingen.
KRO: 7.02 (S) Drie op je boterham. 9.03
(S) Pep-op-drie. 12.03 (S) Drie tussen
de middag. 14.03 (S) De Theo Stockink
Show. 16.03 (S) De hitmeesters.
HILVERSUM IV
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 Te Deum Laudamus. 7.30
(S) Preludium. 9.00 Nws. 9.02 (S) Onder
schooltijd. 9.30 Theologische etherleer
gang. 10.00 (S) Orkestpalet. 12.00 (S)
Pianowerken uit de Romantiek. 12.30
(S) Zangersportret. 13.00 (S) Wiener
Kaffee. 13.23 Beroemde solo concerten.
14.00 Nws. 14.02 (S) Hier en nu. 15.00
(S) Muziek voor Diaghilev. 15.45 (S) In
Llninf, kn,AHinn Ifi 1 A /C\ UilTialf \f9H
Als ik mij niet vergis heeft Ne
derland ooit met voetballen op
Houtrust van Engeland gewon
nen met 2-1. Dat moet echter
ver voor mijn tijd zijn geweest,
en die wedstrijd is alleen via de
mondelinge overlevering tot mij
doorgedrongen.
Die andere match, waarin wij
ook met 2-1, maar nu over Fran
krijk zegevierden, en die zich op
12 maart 1953 in het Pare des
Princes afspeelde - de zoge
naamde „Watersnoodwedstrijd"
- herinner ik mij nog als de dag
van gisteren. En velen doen dat
ongetwijfeld met mij. Allicht
dus dat Jan van Hillo ook daar
even de tijd voor stilzette. Hij
was er waarachtig in geslaagd
het hele elftal van destijds nog
eens bij elkaar te trommelen
voor een glorieuze reünie. En
ook kregen wij gedeeltes van de
match nog eens te zien. Er bleek
van alles te zijn veranderd: de
spelers met name (Bertus de
Harder had er zelfs haar bij
gekregen), de smet van de voet
balbroekjes, de spelopvattingen,
en vooral (gelukkig) de televisie
techniek, maar wij zwijmelden
dus in de gelukzalige herinne
ringen.
Bij de hervertoning van tien
„legendarische doelpunten" mis
te ik overigens smartelijk „de"
kopbal van Bep Backhuys tegen
België (9-3). Van Hillo beperkte
zich niet tot de befaamde wed
strijd alleen. Hij had van zijn
uitzending ook een geschiede
nislesje gemaakt, dat de invoe
ring van het beroepsvoetbal in
ons goede vaderland betrof. Ie
dereen kwam er wat over vertel
len van bovengenoemde Back
huys tot en met ome Cor Coster
toe. Maar de acteur Henk Mo
lenberg, die „ons" (het voetbal
publiek) vertegenwoordigde,
sprak inderdaad de taal van
mijn hart: hij beleed zijn diepe
afkeer van wat tegenwoordig
eufemistisch uitgedrukt „resul
taat-voetbal" wordt genoemd.
De NCRV lanceerde een nieuwe
comedy-serie: „Nee, eerlijk,
niet", met de bijzonder ontwa
penende John Alderton in een
van de hoofdrollen. De eerste
aflevering was zeer veelbelo
vend. Frapperend waren vooral
de voortreffelijke dialogen. De
schrijver daarvan had zich ken
nelijk geïnspireerd op zijn grote
engelse voorgangers in dezen,
van Oscar Wilde tot en met
Somerset Maugham. Iedere zin
is bijna een geestigheid. En
daarom is dat kunstmatige pu
bhek-gelach op de achtergrond
in dit geval hinderlijker dan
ooit. Temeer daar het meestal
gaat om grappen, die (terecht)
meer afgestemd zijn op de glim
lach dan op het kolossale ge
schater. De humor echter blijft
van de zeer bevrijdende soort.
Een serie om naar uit te kijken.
HERMAN HOFHUIZEN
(21.20-
NCRV Ned. II)
