FRANSE COMMUNISTEN OP WEG NAAR DE MACHT
WINNAAR IN CONDITIE-
HYS-INTERVAM EN ORWO
GEEN
SLAG
jegoslaaf Ljubojevic
reputatie eer aan
OPERATIE DOELMAN
NIET IN NEDERLAND
PIOT:
BELGIË
EERSTE TRIOMF VAN
HOOGOVENTOERNOOI
Hennie Kuiper
beste renner
I van 1975
Weer biljart
succes Martien
van Deursen
Nieuwe
vrijheden
moeten
dictatuur
vervangen
Zo gaat dat dan. als je tegenstander Michael Tal heet. Ulf Andersson
raakte er niet door onder de indruk, getuige de remise
WIJK AAN ZEE Het verloop van de partij tussen Dvorecki
(Rusl.) met wit en Ljubojevic (Joeg.) was:
(siciliaans)
1. e2-e4, c7-c5 - 2. Pgl-f3. d7-d6 3. Lfl-b5+, Pb8-d7 4. d2-d4,
Pg8-f6 5. Pbl-c3, a7-a6, 6. Lb5xd7+, Pf6xd7 7. Lcl-g5. h7-h6
8. Lg5-h4, g7-g5 9. Lh4-g3, Lf8-g7 10. 0-0, g5-g4 11. Pf3-h4,
c5xd4 12. Ph4-f5, d4xc3 13. Pf5xg7 Ke8-f8 14. Pg7xf5, c3xb2
15. Tal-bl Pd7-f6 16. Lg3-h4, Lc8xf5 17. e4xf5, Dd8-b6. 18.
Tfl-el. Ta8-c8 19. Tel-e3. Db6-b5 20. Lh4xf6, e7xf6 21. Te3-b3.
Db5xf5 22. Tblxb2, b7-b5 23. h2-h3 h6-h5 24. Tb3-b4, d6-d5
25. h3xg4, h5xg4 26. Ddlxg4, Tc8xc2 27. Tb2xc2. Df5xc2 28.
Tb4d4, f6-f5 29. Dg4-f3, Dc2xa2 30. Td4xd5. Da2-al^ 31
Td5-dl, Dal-e5 32. g2-g3, Kf8-g7 33. Df3-a3, Th8-h6 34. Da3-cl,
De5-e4 35. Dcl-g5+, Kg7-h7, wit geeft het op.
(Joeg) 0-1
Tal (Rusl)—Andersson (Zwe)
1/2-1/2
Szmetan (Arg>—Ligterink (Ned) 1-0
(VS) 0-1
Kusnir (Isr>—Lehmann (W-Dld.)
1/2-1/2
Hartoch (Ned)-Boersma (Ned)
Westerinen (Finl.)Christiansen 1-0
Nikolac (Joeg.)—Marcus (Ned)
Farago (Hong.)—Bellin (G-B)
1/2-1/2
Damesgroep:
Ivanova (Buig)—Vreeken (Ned)
1/2-1/2
Vokralova (Tsj)—Baumstark
(Roem) 1-0
vd Mije (Ned)—Erenska (Pol) 1-0
Belle (Ned—Belamaric (Joeg)
0-1
Teodorescu (Roem)—v.d. Gies-
sen (Ned) afg.
Lemacko (Buig.)—Bruinenberg
(Ned) 1-0.
DEN HAAG Bijna tweeduizend toeschouwers hebben gister
avond op De Uithof vooral gedurende de laatste periode genoten
van een strijd op leven en dood tussen de Haagse ijshockeyploeg
HYS-Intervam en de Amsterdamse opponent Orwo. In een uiter
mate sportieve wedstrijd werd een conditieslag gestreden waar
aan geen einde kwam. Beide ploegen, die het uiterste hadden
gegeven, moesten dan ook genoegen nemen met een gelijkspel van
5-5. Een voor beide niet geheel bevredigende uitslag, omdat elke
speler zich tot en met de laatste seconde van het door spanning
zinderende duel volledig had gegeven om alsnog een overwinning
uit het vuur te slepen.
Dat de eerste reactie van bij
voorbeeld Harry Wielheesen te
leurstelling verraadde was dan
ook niet onbegrijpelijk. Juist hij
was het, die in de laatste perio
de de Hagenaars op een naar
men vermoedde beslissende
voorsprong bracht. Onder uit
bundige aanmoedigingen van
het razend enthousiaste publiek
leek HYS de zege te veroveren,
maar in de slotfase kwam Or
wo, verdiend, langszij. Het moet
echter voor de spelers genoeg
doening geven, dat het publiek
zich kostelijk amuseerde en de
volgende keer ongetwijfeld weer
in grote getale De Uithof zal
bezoeken.
Rust
HYS had in het duel met Orwo
doelman Cor Hoogendoorn rust
gegund. André Lockhorst, be
kwaam reserve-doelman, nam
zijn plaats in. Maar toch was
het Lockhorst die het eerste
foutje maakte, waardoor de
Amsterdamse opponent al na
één minuut een geheel onver
wachte voorsprong kon nemen.
Uit een voorzet van William
Klooster plaatste Leo Koopman
de puck achter de verslagen
Lockhorst.
De Haagse ploeg leek even aan
geslagen en Orwo greep die
kans gretig om het driftige of
fensief te vervolgen. De omme
keer kwam echter al na vijf
minuten, toen de uitblinkende
Harry Wielheesen de puck uit
een schot door de paal gekeerd
zag worden. HYS herleefde op
dat ogenblik en startte, ge
steund door het publiek, een
heftig offensief. Enkele minuten
later mondde dat uit in de ver
diende gelijkmaker van Dave
Bell. Maar Orwo bleef gevaar
lijk en doelman Lockhorst
moest in die fase van de strijd
dan ook herhaaldelijk reddend
optreden.
Orwo speelde gedurende de eer
ste periode een uitgerekend
spelletje. Het had een tactiek
uitgestippeld, die HYS naar een
nederlaag moest voeren.
Met defensief spel liet men de
tegenstander komen om door
middel van levensgevaarlijke
uitvallen te scoren. Het tweede
Amsterdamse doelpunt was er
een voorbeeld van. Corky de
Graauw was na twaalf minuten
de maker van de tweede Am
sterdamse treffer. Het offensief
van de Hagenaars hield echter
aan. Er werden diverse kansen
onbenut gelaten, maar dat was
zeker niet in de laatste plaats
een verdienste van doelman Cor
van Veller, die een bijzondere
bijdrage leverde in de uiteinde
lijke uitslag. Rob Hagendoorn
kwam ondermeer alleen voor
Van Veller, die de puck met het
been wist weg te werken. De
wederom verdiende gelijkmaker
van HYS kwam toch. Uit een
voorzet van Dave Bell bracht de
onopvallende, maar constant
goed spelende Ron Weiland
HYS naast de opponent.
Derde keer
Ook in de tweede periode wij
zigde het beeld van de wed
strijd zich niet. Toch was het
weer Orwo, dat voor de derde
keer een voorsprong bewerk
stelligde. Leo Koopmans, ma
ker van de eerste treffer, bracht
Orwo op een voorsprong van
3-2.
HYS wilde echter niet buigen
voor de tegenstander. Hoewel
elke tegentreffer een geduchte
knauw aan het zelfvertrouwen
gegeven moet hebben, slaagde
de ploeg er telkens weer in zich
te herstellen. Nu was het Jerry
Schaffer, die de duizenden op
de tribunes weer hoop gaf. Uit
een voorzet van Hagendoorn
scoorde hij. Harry Wielheesen
zorgde vervolgens voor de eer
ste maal in die wedstrijd voor
een Haagse voorsprong, nadat
hij de puck van Dave Bell had
ontvangen. Op dat moment had
HYS door kunnen stoten, maar
het was doelman Van Veller die
meer Haagse doelpunten in de
weg stond. Het was dan ook een
teleurstelling toen Jos Bles uit
een contra-attack de Amster
dammers weer naast de Hage
naars bracht. Hagendoorn had
de tweede periode nog met een
voorsprong voor HYS kunnen
afsluiten, maar de buitenkant
van de paal keerde zijn schot.
In de laatste periode werd een
ware conditieslag geleverd, die
iets meer kansen voor HYS dan
voor Orwo bood. Wielheesen
bracht dan ook de stand op
54, maar de felle Amsterdam
mers kwamen via Lew alsnog
op 5—5.
JOS HEYMANS
Uitslag Nijmegen-Heerenveen
9-4 (5-4, 0-0, 4-0).
LEIDSE COURAN' PAGINA 11
2ATERDAG 17 JANUARI 1976
DEN BOSCH De „Club van 48", bestaande
uit wielerdeskundigen, heeft Hennie Kuiper
gistermiddag in Den Bosch gekozen tot renner
van het jaar 1975.
LUIK Een van de belangrijkste
spelers van het Belgische natio
nale elftal, doelman Christian
Piot, heeft gisteren een operatie
aan zijn knie ondergaan en zal in
de kwartfinale van het toernooi
om de Europese beker niet tegen
Nederland uitkomen.
Piot raakte zondag geblesseerd tij
dens een wedstrijd van zijn club
Standard Luik. Aanvankelijk
werd aangenomen dat hij slechts
een lichte blessure had opgelopen.
Later bleek dat de kruisbanden
van de knie waren beschadigd.
Volgens zijn arts zal hij dit seizoen
waarschijnlijk niet meer spelen.
De interland tyederland-België
wordt op 24 en 25 april gespeeld.
Doelman Piot in
actie tijdens
„een" Neder
land—België. De
volgende keer
zal hij er niet bij
zijn.
DEN HAAG Na vorige week
de districtstitel in de finale
tweede klas libre te hebben
veroverd gaat Martien van
Deursen na drie ronden in de
finale driebanden groot eerste
klas alleen aan de leiding, op
twee punten gevolgd door Ge
rard Ritman en Jan Comelisse.
Voor spanning zorgden Nico
Dofferhoff en Ad van Herp. die
een fraai gespeelde remise reali
seerden (30 caramboles in 50
beurten), terwijl ook Harry de
Waart en Jan Aalmers daar niet
voor onder deden en laatstge
noemde met het kleinste ver
schil won: 29-30/57. André
Meere heeft zijn vorm nog niet
gevonden en sluit de ranglijst.
Uitslagen: Aalmers-Ritman 26-30/51.
Cornelisse-Meere 30-27/62, Doffer-
hoff-v. Deursen 22-30/57. De Waart-v
Herp 24-30/45. Ritman-Meere 30-
19/65, Cornelisse-de Waart 23-30/69.
v. Herp-Cornelisse 30-30/50, v. Deur-
sen-Aalmers 30-11/44, v. Herp-Corne-
lisse 22-30/59, de Waart-Aalmers 29-
30/57, v Deursen-Meere 30-18/56, Rit-
man-Dofferhoff 21-30/65
der geval eer aan en wierp olie
op het vuur bij diegenen die in
hem een serieuze kandidaat
voor het wereldkampioenschap
zien. Dat is misschien wat over
dreven, maar de Joegoslaaf zal
ernstig meetellen in het Hoogo
ventoernooi van 1976. Hij deed
het ook in het IBM-toernooi van
vorig jaar, waar hij in de laatste
ronde de eerste plaats opeiste.
Toch trok Ljubojevic gisteren
niet de meeste belangstelling.
Die ging naar Tal-Andersson.
Mikhael Tal, vriendelijk ver
strooid, ziet er zelfs achter de
tafel zelden krijgshaftig uit. Hij
is enigszins uitgegroeid tot een
sprookjesfiguur, die in 1961 in
het eerste hoofdstuk de jongste
wereldkampioen uit de historie
werd door de reus Botwinnik te
verslaan. Hij is nog geen veer
tig, maar wel een waarlijke
schaakduivel, die donder en
bliksem kan oproepen. Een to
venaar in de combinatie.
Tal had wit tegen de piepkleine
Uif Andersson. de Zweed die
tegenwoordig in gehuwde staat
trainer is van de Cubaanse
schaakgroten. „Ulfje" Anders
son wordt hij niet zelden ge
noemd, maar achter het bord is
hij een tijgerkat. Vele opponen
ten vergissen zich in hem en
zelfs Tal, favoriet in Wijk aan
Zee, verslikte zich gistermiddag
in de kleine Zweed. Tal varieer
de in een Siciliaan zeer bree
duit. met een pionnenfront e4-
f4-g4 en daarna nog g5. Een
aanval tegen de zwarte koning
kwam er echter niet van. An
dersson stond pal. Remise.
Grootmeestergroep
Kurajica (Joeg.)—Bohm (Ned.)
afg.
Langeweg (Ned)—Ree (Ned) 1/2-
1/2
Sosonko (Ned)—Browne (VS)
1/2-1/2
Smejkal (Tsj)Olafsson (IJ-
sDl/2-1/2
Dvorecki (Rusl.)—Ljubojevic
Teleurgesteld zocht Harry Wielheesen de kleedkamer op Voor hem. de
maker van het beslissende doelpunt (zo leek het) was de domper het
grootst
Kuiper, die vorig jaar onder meer nationaal-
en wereldkampioen op de weg bij de profs
werd, ontving de Gerrit Schuitetrofee. Kuiper
is de opvolger van Joop Zoetemelk. André
Gevers, wereldkampioen op de weg bij de
amateurs, werd uitgeroepen tot renner van de
toekomst. Vorig jaar viel Roy Schuiten deze eer
ten deel.
(links) Hennie Kuiper en André Gevers draaiden de
rollen eens om. Wel met de wetenschap dat de
wielermiss de verloofde van Gevers was.
AAN ZEE - Het nieuwe
van het Hoogoventoer-
niet meer schoon. De
hebben hun eerste
beschreven, voor Dvo-
t Rusland is hij beklad,
kreeg een verschrik-
pak slaag van de Joego-
Ljubojevic. De winnaar
wel zwart en koos een
van het Siciliaans, die
niet geheel vrij van smetten
Ljubojevic deed er per
zaken mee en behaalde
in 1975 de succesvol-
toernooischaker, deed zijn
het nieuwe jaar in ie-
(Van onze correspondent Walter
Schwarz)
PARIJS De Franse communis
ten zijn bezig om hun veiligheids
gordels vast te maken voor een
in hun stellige verwachting
rechtstreekse vlucht naar de
macht, waar ze op z'n laatst in 1978
aan hopen te komen. Om hun stij
ging wat te vergemakkelijken heb
ben ze wat ideologische bagage
overboord geworpen, waaronder
oude ideeën als de dictatuur van
het proletariaat en het Socialisti
sche Internationalisme.
Zij zijn nu begonnen openlijk stelling te
nemen tegen psychiatrische gevangenissen,
werkkampen en andere vormen van „mis
bruik van macht" in de Sovjet-Unie. En zij
beloven hun toekomstige kiezers nu dat zelfs
als zij aan de macht komen zij hun opposi
tiepartijen zullen blijven respecteren en zich
weer terug zullen trekken als ze in een
daaropvolgendeverkiezing weer verslagen
zouden worden.
Als zij met deze manoeuvres de kiezers
kunnen overtuigen tussen nu en de verkie
zingen van 1978 die in geval van een crisis
wel eens eerder zouden kunnen komen
dan bestaat er een goede kans dat de com
munisten er zullen komen. Het huidige
linkse samenwerkingsverband socialisten
en communisten heeft ongeveer de helft
van de kiezers achter zich en bij de huidige
stijging van de werkloosheid en de inflatie
verschuift het politieke zwaartepunt nog
steeds naar links.
Alles bij elkaar betekent dit nog niet dat
de communisten geloven dat het ogenblik
van de revolutie is aangebroken. In tegen
deel, hun nieuwe koers wijst erop dat zij
erin berusten de macht te moeten gaan
delen met de socialisten, en misschien nog
met andere bondgenoten in het Franse bur
gerlijke, verdeelde veel-partijensysteem,
waarmee zij geleerd hebben te leven.
Deze berusting is op zichzelf nog niet vol
doende. De kiezers zullen ervan overtuigd
moeten worden dat het echt gemeend is. en
dat het aan de macht helpen van een rege
ring die communistisch of deels communis--
tisch is, niet noodzakelijk zal leiden tot een
één-partijstelsel, centraal gedirigeerde ar
beid, psychiatrische gevangenissen en de
hele rest.
Dus is er nu een gigantische public-rela-
tionscampagne gelanceerd: perscampagnes,
interviews voor de televisie, „vrijheids"-cam-
pagnes, pamfletten en tenslotte het 22e Par
tijcongres dat volgende maand gehouden zal
worden.
Aanpassen
Het centrale thema, waar alles steeds om
draait, is de vrijheid. Niet die theoretische
Marxistische vormen van vrijheid die steeds
weer neerkomen op een eindeloos gepraat
over de theorie, maar echte alledaagse vor
men van vrijheid in het Frankrijk van van
daag, dat in tegenstelling tot het Rusland
of Bulgarije of Oost-Duitsland van vandaag
dus persvrijheid, vrijheid van oppositie,
vrije verkiezingen, de vrijheid om naar het
buitenland te gaan, de vrijheid om het er
niet mee eens te zijn.
„We leven niet meer in 1848 of 1871 óf 1917",
zei partijleider Georges Marchais onlangs in
een televisie-interview, het historische inter
view waarbij hij niet minder dan de dicta
tuur van het proletariaat overboord gooide.
„Wij moeten ons aanpassen. Het woord dic
tatuur past ons in de tegenwoordige wereld
niet meer. Dat woord heeft bijbetekenissen
die nu niet meer passen. Zelfs het woord
proletarisch hoewel het nog steeds zijn
wetenschappelijke betekenis heeft past
ons tegenwoordig niet meer. Wij willen alle
salaris- en loontrekkenden achter ons ver
enigen. niet alleen de handarbeiders."
Het valt niet te verwonderen dat dit krasse
taal was in de oren van de plaatselijke
partijbonzen van de 23.178 partijcellen die
over heel Frankrijk in fabrieken, steden en
plattelandsdistricten bij elkaar komen. Een
van hen zei: „Ik ben opgegroeid met het
theoretische socialisme en de dictatuur van
het proletariaat. Het een is toch zeker een
wezenlijk deel van het ander, hoe kun je
anders het socialisme vestigen?"
Marchais wil deze hele zaak grondig bespro
heids"-koers tot rijpheid kwam De oor
sprong daarvan wordt gewoonlijk herleid
naai 1968 toen de partij de invasie in Praag
veroordeelde (ze had instemming betuigd
met de invasie in Boedapest in 1956). Op
een conferentie van de communistische par
tijen uit „kapitalistische" landen in 1974 in
Brussel werd de nieuwe koers uitgestippeld.
Afgelopen november werd deze koers nog
eens bevestigd toen Marchais naar Rome
ging om met de Italiaanse communisten een
gezamenlijk handvest van vrijheden te on
dertekenen.
In Frankrijk zelf werd de nieuwe campagne
afgelopen zomer gelanceerd door de publi
catie van het „Handvest van Vrijheden". Dat
document is nu grotendeels opgenomen in
de lange ontwerp-resolutie die aan het 22e
partijcongres zal worden voorgelegd. Deze
opsomming van vrijheden laat niets aan de
verbeelding over, van vrije verkiezingen tot
vrijheid van godsdienst. Zelfs de mate van
staatstoezicht op de media in Frankrijk
wordt als te groot beschouwd.
Oprecht?
Zijn de communisten oprecht, en zullen ze
geloofd worden? Marchais is een briljante
voordrachtskunstenaar op de televisie, met
zijn grote flikkerende ogen en een gezicht
dat uitdrukking geeft aan iedere emotie. Hij
.wekt het beeld van „Grote Neef" bij 53
procent van de bevolking, volgens een recen
te opiniepeiling.
Dat is een minder warm beeld dan dat van
„Grote Broer" of zelfs dat van „Oom", en
voor de linkse kiezers en de liberalen van
het midden komt de degelijke, rustigspre-
kende socialistenleider Mitterand als een
betrouwbaarder figuur over. Maar naarmate
de vrijheidscampagne meer indruk begint te
maken, hoopt Marchais zijn rivaal ook op
dat gebied in te halen.
Een van de gevaren van de nieuwe campag
ne is dat die wel eens té goed zou kunnen
slagen. De communisten eisen nog steeds
voor zich het recht op de enige revolutionai
re partij te zijn op het politieke toneel, en
de enige partij die werkelijk de arbeiders
vertegenwoordigt. Maar als nu hun eigen
beeld aanvaard wordt, dat zij tolerante libe
rale hervormers zouden zijn, kunnen zij dan
nog als revolutionair geaccepteerd worden0
En hoe kunnen zij nog de partij voor de
arbieders zijn, als zij nu ook de woordvoer
ders willen zijn voor iedereen behalve de-
grootste monopolies?
Als de campagne te goed slaagt, dan zal
niemand verbaasd zijn om. als de verkiezin
gen eenmaal voor de deur staan, het politie
ke apparaat van Marchais nog een koerscor
rectie-raket te zien afvuren om de balans
weer te herstellen.
(Copyright The Guardian)
George Marchais. briljante voordrachtskunstenaar
ken zien op het partijcongres. De felste
weerstand wordt verwacht van de kant van
de „revolutionair-communistische" opposi
tie. waarvan de leiders al hebben aangekon
digd dat ze „alles in het werk zullen stellen
om dit kwalijke voorstel te dwarsbomen dat
naar voren is gebracht door zeer opportunis
tische elementen ten koste van de samen
hang en eenheid van de partij
Maar de eenheid wordt niet werkelijk be
dreigd. Het Politbureau staat over het geheel
genomen als één man achter Marchais, en
de lagere partijbonzen in de provincie hoe
ven waarschijnlijk alleen maar van de mo
derne tendenzen op de hoogte gebracht te
worden. Een redactiemedewerker van L'Hu-
manité, het dagblad van de partij, stelde het
als volgt: „Wat er nu hardop gezegd wordt
is wat we al jaren gedacht hebben."
Hij had het over de reakties van zijn partij
op een BBC-reportage over de toestand in
een werkkamp in de Sovjet-Unie, waarbij
een woordvoerder toen zei dat als de film
een juiste voorstelling van zaken gaf, die een
„niet te verdragen" beeld gaf van de toe
stand m de Sovjet-Unie.
Het heeft lang geduurd voordat de „vrij-
