Computer helpt
bij opsporen van
zwartkijkers
Adèle Bloemendaal in
1 Mounties-show
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE ZATERDAG
RADIO VANAVOND
llllVHiMi'lliM
RADIO ZATERDAG
TERUGBLIK
PAGINA 2
v^uun/iiN i
V KI J DAG 16 JANUARI 19^11
NEDERLAND I
NOS
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
KRO
19.05 Billy Smarts Kindercircus
19.55 Oe Van Speyk Show (1)
NOS
21.35 Journaal
KRO
21.50 De Van Speyk Show (2)
22.55 Algemene Loterij Neder
land
23.00 Interview met de minister
president
IKON
23.10 Late Visite filmportret
NOS
23.35 Journaal
19.26 Er valt nog wat te redde
WDR
18.00 Nieuws uit Noordrl|nlan<
Westfalen
18.10 Ski en slee goed
18.20 Te gast In ons land: lllega;
19.15 Hier und Heute
19.45 Hit om kwart voor acht^
Relnhard Mey
20.00 Journaal
20.15 Rest des Lebens (spel ove i
beiaarden) I
21.45 Het zevende zintuig
21.50 Actualiteit uit Bonn
22.15 Journaal
22.30 The owl and the pussycat
(speelfilm) L
00.05 Journaal g<
B
DUITSLAND II j
NOS
18.45 Paulus de Boskabouter
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO's Toppop presenteert
de Nationale Hitparade
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.25 De Mountles Show
21.25 De Gebroeders Hammond
22.15 Televlzler Magazine
22.55 AVRO's Sportpanorama
NOS
23.25 Journaal
23.30—00.10 Europese Kampioen
schappen Kunstrijden op
de Schaats
DUITSLAND I
NDR
18.00 Sportjournaal
18.30 Nieuws
18.45 Klaas Vaak
18.55 Nordschau-magazine
17.40 De draaischijf di
18.20 Comedy Capers H
19.00 Journaal
19.30 Buitenlandjournaal
20.15 Aktenzelchen: XY. unge-
löst (onopgeloste mlsd»
den)
21.15 Journaal
21.30 Mariene Dietrich (gala)
22.20 Sport op vrijdag
23.35 Aktenzelgen (vervolg)
23.45 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 De gebroeders Plem-Plem
18.15 Open School
18.45 Dag aan dag 1
19.10 Het kleine volk (fenomeer
kabouter)
19.40 Journaal
20.15 De Fllnstones
20.40 Belle (film) 1
22.15 Ten huize van.
23.05 Journaal |l
23.15 Festival van
1975.
NEDERLAND I
Teleac
10.00 De eerste 365 dagen uit het
HILVERSUM I
10.30 Nws. 10.41 Marktber. 18.44 (S)
Moderne muz. 18.50 Sprong in het
heelal. 19.30 (S) Edwin, platen en zin
gen. 20.00 (S) In antwoord op uw
schrijven. 21.30 (S) Kleinkunst met een
grote K. 22.25 Overweging. 22.30 Nws.
22.40 (S) Goal. 23.55 Nws.
VPRO: 18.00 Nws. 18.11 Embargo. PP:
18.20 ARP. VPRO: 18.30 Embargo, ver
volg. NOS: 20.00 Nws. 20.05 NOS-cul-
tuur met klass. muz. 22.30 Gamma vari
Alpha en Bèta. 23.00 Met het oog op'
morgen. 23.55 Nws. j
HILVERSUM
18.03 De Vakaturebank. 18.10 (S) NOS-
Maal. VOO: 19.02 (S) Veronica op drie.
VPRO: 20.02 (S) VPRO-Vri|dag-op-drie.
23.02 (S) Radio Vrij België. 24.02 (S)
Amigos de mu'sica. AVRO: 1.02 (S)]
Continu de nacht door (1.02 (S) Paul,
van Schaik. 3.02 (S) Ad Visser. 4.02 (S)1
Cees van Zijtveld. 5.02 (S) Krijn Torrin-
„Tijdschrift"
voor scholieren
Van onze radio- en tv-redactie
UTRECHT De Nederlandse
Onderwijs Televisie (NOT) be
gint 23 januari de serie „Tijd
schrift" met een maandelijks
programma over aktuele zaken,
dat direct vanuit de studio
wordt gepresenteerd en een
half uur zal duren. De serie is
bestemd voor leerlingen van de
lagere en middenklassen van
het voortgezet onderwijs en
voor werkende jongeren bij het
vormingswerk.
In het programma worden drie
onderdelen opgenomen: een on
derwerp dat enkele weken tevo
ren is vastgesteld, één datenkele
dagen voor de uitzending is ge
kozen, en een vaste rubriek,
waarin scholieren een bepaalde
gebeurtenis of situatie op school
onder de aandacht kunnen
brengen. Voor het eerste onder
deel is voor deze maand „Span
je" gekozen. Voor volgende uit
zendingen wordt voor de lange
termijn-aktualiteit gekozen uit
kernenergie, Portugal, Chili,
Zuidelijk Afrika en Zuid-Moluk-
ken.
Compositie
opdracht voor
Prix Italia
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM - De NOS-radio
heeft de componist Anton de
Beer opdracht gegeven voor het
schrijven van een werk, dat zal
worden ingezonden voor de
Prix Italia 1976. Het moet een
compositie zijn in het zoge
naamde 31-toonssysteem op
tekst van Wim Ramaker. Het
werk zal worden uitgevoerd
door het vocaal kwintet „Ge-
sualdo di Venosa", met begelei
ding van o.m. de archifoon, een
elektronisch muziekinstrument
dat alleen door Anton de Beer
wordt bespeeld.
HILVERSUM I
HILVERSUM II
TROS 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn
7 20 (S) Kom er maar eens uit: muzikaal
kopje koffie. (8 00 Nws 8 11-8.30 Ajtua.
9.35-9.40 Waterstanden) 10.00 Tien-
Om mini-magazine voor jongens en
meisjes 10 30 Aktua-sport. (11 00 Nws
11.30 Hartje Amsterdam mensen, me
ningen en muziek OVERHEIDSVOOR
LICHTING: 12 49 Vast en zeker uitz.
van het Ministerie van Sociale Zaken
en het voorlichtingscentrum Sociale
Verzekeringen. TROS: 13 00 Nws. 13 11
Aktua. 13 30 Voorzichtigbreekbaar.
oude grammofoonplaten 14.30 Steiger
B amusementsprogr. 16 00 Nws 16 03
De Nederlandse top-40 17.55 Medede
lingen
■lllïHiH'li'IIIB
NCRV: 7.02 (S) Happy sound een go-
spelprogr. 7.55 (S) Eerlijk gezegd 8.03
(S) Popstation. 10.03 (S) Muziek bij de'
koffie (11.30 (S) Hollands Kwartiertje
11 15 (S) Strictly Country Style.) 12 03
(S) Drie tussen de middag Los Vast.
met o a. Talentenjacht. Tour de Chant
en The Oldtimers 14 03 (S) Bij Barend.
Op de vrolijke toer. 16.03 (S) Sports-
how.
HILVERSUM IV
AVRO: 7.00 Nws 7 02 (S) Reveille klas
sieke muziek. 9.00 Nws. 9.02 (S) Zoj
hoor ie nog eens wat progr. met een
educatief tintje. 9.20 (S) Alert' - op het'
vlak van muziek en maatschappij. 9.40
(S) In de wetenschap dat nieuws uit
de wereld der wetenschappen 10.00 (S)
Concertgebouworkest met solist klas
sieke muziek 11.45 (S) Kleine Zaal
Concerten: klassieke kamermuziek.
12 30 Improvisaties. 12.50 (S) Kortweg:
klassieke en moderne werkjes. 13.15 (S)j
Muziek-hobbyisten. 13.39 (S) Kinderen
maken muziek 14.00 Nws. 14.02 (S)-
Courant(e) weekkrant met en over mu
ziek. 15.30 (S) Musica Americana 16.00
(S) Aspecten kunstrubriek 16.40-17.00
Radiojournaal.
Illllllllllllllllll
Hoogovenschaak
op de radio
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM Van het 38ste
Hoogoven-schaaktoernooi, dat
van 15 tot en met 29 januari in
Wijk aan Zee wordt gehouden,
zal de NOS-radio dagelijks kor
te verslagen geven. Hiervoor
zorgt Alexander Miinninghoff
op de zender Hilversum 3. Op
werkdagen zijn de verslagen te
horen om 18.45 uur, op zaterdag
in de NCRV-sportshow en op
zondag in het programma
„Langs de Lijn".
Een TV-avond met uitsluitend
eigen werk komt waarachtig
maar hoogst zelden voor. De
Vara presteerde het gisteren. Er
was zelfs een min of meer vol
wassen stuk Nederlands TV-to-
neel bij: „De hemel ligt aan de
horizon" van Jan Hofman. Ik
zal niet zeggen dat het een erg
belangrijk spel was - het zou zo
gepast hebben in een „Waald-
recht" - of „Klaverweide" - se
rie, maar het had toch wel de
betrekkelijke waarde van een
ietwat aandoenlijk experiment
of van een iets hogerreikend
stukje volkstoneel als u wilt. Er
werd (natuurlijk) voortreffelijk
geacteerd door Han Bentz van
den Berg, Ton Lensink en ook
door Carry Tefsen, maar die
accentueerde daarmee wel een
zekere malaise die bij de meeste
anderen viel te constateren.
Trouwens men zag bij deze pro
gramma-samenstelling nogal
wat toneelkunstig talent op het
scherm verschijnen. In de twee
de aflevering van "Jeder zijn
deel" was het André van den
Heuvel, die een zo goed als ver
loren zaak moest redden. En
daarin nog bijna slaagde ook.
Maar ik vrees toch dat deze
„comedy-serie" het toch niet zal
halen. De grappige situaties lij
ken al teveel op grapjes, en de
grapjes op hun beurt komen al
te bekend voor. Kortom, het
rammelt allemaal weer en het
komt toch weer neer op een
soort „komische humor", die
door het buitenland (Engeland,
Amerika) veel handiger wordt
beoefend.
Veel meer vertrouwen heb ik in
„Dat ik dit nog mag meema
ken", dat een „senioren-show"
wordt genoemd, wat daarmee
ter wereld ook precies bedoeld
mag worden. Maar dat pro
gramma heeft ongetwijfeld een
eigen droog- ironiserende stijl,
met toch een heel menselijke
ondergrond. Het wordt trou
wens voortreffelijk gedaan.
Door Coen Flink met name
'(„Het lied van de aftakeling")
door Adèle Bloemendaal en
Leen Jongewaard. Vakmensen,
die je om een boodschap kunt
sturen, zelfs in een rusthuis.
In de eerste aflevering van
„Achter het nieuws" werd aan
dacht besteed aan de Gulf-affai-
re, met zijn wat potsierlijk aan
doende vertakkingen in Neder
land. De samenstellers van de
reportage namen, naar mijn
smaak, de op de lachspieren
werkende kwestie iets te se
rieus. En ook hadden zij kenne
lijk het laatste nummer van Vrij
Nederland goed gelezen.
Herman Hofhuizen
Onderwijs-tv
maakt
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM „De vroegere minis
ter van CRM mej. Klompé, verzucht
te eens: „Wie doet dat nu, de omroep
bijdragen ontduiken? Nou, ze komen
uit alle rangen en standen. We heb
ben een ambtenaar van de rijksbelas-
De directeur van de dienst omroepbijdragen
kortweg D.O.B. .de heer E. W. Wayenberg.
heeft vanaf 1945 in de praktijk ervaren, dat
het Nederlanse kijkersvolkje in zijn totaliteit
bepaald niet staat te dringen om zijn verplich
tingen aan de vrije omroep te voldoen. Maar
dat wel, dankzij een adequate controledienst,
het kwaad redelijk beteugeld kan worden. Uit
sluitend in aantallen uitgedrukt lijkt de situatie
schandelijk. Volgens voorzichtige ramingen telt
ons land een paar honderdduizend zwartkij
kers, mensen die hun tv-toestel niet hebben
aangegeven.
„Dat lijkt heel wat. maar we moeten de zaken
niet overdrijven. In feite gaat het om zes
procent van het totaal aantal radio- en tv-bezit-
ters. En daarbij dient nog bedacht te worden
dat een groot aantal van hen uit laksheid nog
geen aangifte gedaan heeft, maar dat zeker
binnen korte tijd zal doen- Volgens de wet is
een zwartkijker iemand, die zijn toestel niet
binnen acht dagen heeft aangegeven. Wie daar
een paar weken mee wacht, wordt door ons
mits het maar binnen redelijke perken blijft
zeker niet direct achter de vodden gezeten",
aldus de heer Wayenberg.
Soepelheid is het devies van de D.O.B. Dat
geldt niet alleen voor de aangifte- en betalings
termijnen, maar vooral in sterke mate voor de
120 controleurs, die dagelijks op pad gaan en
er vorig jaar m slaagden zo'n 50.000 niet aange
geven toestellen op te sporen en nog eens ruim
100.000 wanbetalers tot andere gedachten
brachten.
Twee soorten
Voor de duidelijkheid: De D.O.B. kent twee
soorten kijkers en luisteraars waarmee men in
voortdurend conflict ligt. In de eerste plaats is
er de wanbetaler, degene die zijn halfjaarlijkse
nota ad 54,- op de gebruikelijke manier heeft
ontvangen, na twee maanden een herinnering
aan de betalingsplicht „vergat" en nog eens
tingen betrapt, politie-agenten en
zelfs een keer een kantonrechter
plaatsvervanger. Zwartkijkerij kom
je tegen in alle lagen van de bevol
king. En het is soms opvallend dat
juist de reacties van hoger geplaat
sten tegen onze controleurs uiterst
onaangenaam kunnen zijn".
twee maanden later een aanmaning vermeer
derd met 2 administratiekosten aan de
laars lapte. Op dat moment krijgt de buiten
dienst van de D.O.B. de opdracht het verschul
digde te innen.
Wie na een half jaar nog niet heeft betaald,
maakt zich schuldig aan een strafbaar feit. In
de wet omroepbijdragen is deze bepaling opge
nomen om te voorkomen dat de normale civiele
incasso-procedure via deurwaarders etc. moet
worden gevolgd. „Maar dat wil nu ook nog niet
zeggen dat onze dienst gelijk proces-verbaal
opmaakt. Wel tegen een groot aantal van deze
hardnekkige wanbetalers, tussen de 8 en 10.000
per jaar", zegt de heer Wayenberg.
Het verbaast hem telkens weer hoe deze catego
rie steeds een rechtvaardiging zoekt voor het
niet voldoen aan de verplichtingen, vooral in
deze tijd nu de staatsuitgaven allerwege
sterk worden bekritiseerd. Men zegt vaak: „We
betalen niet, want in Hilversum smijten ze met
geld, dat is natuurlijk een drogreden, waarmee
ze niet alleen het democratisch voorrecht van
de vrije omroep, maar tevens al degenen die
wel betalen, zwaar tekort doen.
De tweede categorie, de zwartkijker, is al
klinkt dat wat vreemd geen wanbetaler. Hij
heeft zijn toestel immers niet aangegeven, ont
ving derhalve geen nota en heeft dientengevol
ge niet kunnen betalen. Maar wat niet is, kan
worden, hetgeen de praktijk bewiist
De controleurs van de D.O.B. voeren op de
zwartkijkers een intensieve jacht, die sinds
1965 sterk is vereenvoudigd. In dat jaar werd
een computer in gebruik genomen. Moest een
controleur voordien straat voor straat en huis
aan huis afwerken, nu krijgt hij binnen luttele
seconden van de machine te horen wie wel
zijn bijdrage heeft betaald. Schrapt men dan
Directeur E. Wayenberg van de Dienst Omroepbijdragen: „Zwartkijkers worden
gevonden in alle rangen en standen".
nog de bedrijfsgebouwen en leegstaande hui
zen, dan wordt op die manier het aantal
„verdachte" objecten aanzienlijk terugge
schroefd.
Niettemin heeft de invoering van de computer
de taak van de controleur veel minder aange
naam gemaakt. Hij komt nu vrijwel uitsluitend
in aanraking met potentiële ontduikers van de
aangifteplicht. Hetgeen betekent dat er van de
controleur niet alleen veel deskundigheid, maar
bovenal een grote mate van mensenkennis
wordt geëist. Het is beslist geen eenvoudig
beroep. „Er bestaat een groot verschil tussen
de geüniformeerde agent die op straat opereert
en onze D.O.B.-controleurs, die bij de mensen
in huis komen om ze daar op een overtreding
te wijzen. Nu hebben de meesten daar handig
heid in gekregen. Omdat men overdag opereert,
krijgt men doorgaans het eerst met de huis
vrouw te maken. Meestal levert dat, wanneer
mep tactvol te werk gaat, geen moeilijkheden
op. Als die vrouw ziet dat ze niet met de eerste
de beste garen- en bandkoopman te maken
heeft en dat ze er trouwens toch gloeiend bij
is, wil ze de controleur wel binnen laten. En
als ze vraagt om terug te komen wanneer haar
man thuis is, dan wordt aan zo'n verzoek
voldaan. Het vereist dikwijls wat praten, maar
99.9 procent van die zwartkijkers is daarna wel
bereid aangifte te doen", aldus de heer Wayen
berg.
Komisch
Maar uiteraard probeert- men in een aantal
gevallen toch nog de controleur om de tuin te
leiden, hetgeen tot komische situaties kan lei
den. „Die spot die we laatst~op de tv vertoon
den, die van een driftig heen gegrepen, weer
rennende regelmatig zodra de huisbel rinkelt,
is controleur uit het leven gegrepen.
Tot aangifte is de zwartkijker, zoals gemeld,
meestal wel te bewegen. Maar daarmee is het
geld nog niet binnen. De nota's kunnen wan
neer men jarenlang gratis heeft gekeken, pittig
zijn opgelopen. Hoewel men maanden de tijd
krijgt om te betalen, wil men nog wel eens in
de molen van de incasso terecht komen, met
alle narigheid van dien. De D.O.B. kent als
uiterste dwangmiddel de inbeslagname van het
toestel. Men gaat daar zelden toe over. Deze
behandeling reserveert men voornamelijk voor
de pure recidivisten, mensen die bij herhaling
weigeren de bijdragen te voldoen. Een andere
sanctie is de verzegeling van het toestel. Dat
zegel mag niet eerder worden verbroken, voor
dat de schulden zijn voldaan. Illegale verbre
king is een misdrijf, waarvoor men zich in de
regel voor de politierechter moet verantwoor
den.
Geweld
Behalve met de meest vreemde uitvluchten,
worden de controleurs bok met minder prettige
zaken geconfronteerd. De befaamde grote
mond. maar ook lijfelijk geweld. Herhaaldelijk
is een D.O.B.-ambtenaar tegen de grond gesla
gen door een mentaal zwartkijker. Want niet
altijd helpt tact. Die mannen moeten dus men
taal sterk in de schoenen staan. Ze moeten de
risico's van het vak kunnen verdragen.
„Meestal lukt het ook wel", zegt de D.O.B.-di-
rekteur. Hij geeft echter toe dat sommigen van
zijn mensen hebben moeten afhaken door het
voortdurend verkeren in een stress-situatie.
Piet Bambergen, links,
kan in de Mounties-show
een voorgaande fout goed
maken. Maar het is niet
zeker of Piet een héél goe
de tandarts is.
„Ja, zo is het leven; rozegeur en
terpentijn", aldus Adèle Bloe
mendaal ln haar nieuwste crea
tie, die traditiegetrouw alle ele
menten bevat om het komende
carnaval een hitgevoelige injec
tie te geven. Dit ter beoordeling
van het publiek, dat Adèle's
„rozegeur" kan opsnuiven in de
Mounties-show die de AVRO
vanavond op de buis brengt.
Adèle is niet de enige gast. Ook
Bolland en Bolland, Corry Ro
llings, Ciska Peters en Ronnie
Tober tekenden de gastenlijst.
Piet Bambergen en René van
Vooren voeren zelf een uitzon
derlijk sollicitatiegesprek. Door
Piet loopt het wat uit de hand,
maar hij kan het goedmaken
als pas-afgestudeerde tandarts.
Het is niet zeker of dit lukt.
René blijkt goocheltalent te
hebben, maar een dame uit het
publiek maakt het hem moei
lijk.
Ned. n, 20.25 uur.
Billy Smart
In het vooravondprogramma zet
de KRO vanavond een traditie
Late visite
Late visite (2) is gewijd aan D.
A. Tamminga. „In moanrop fan-
sijn forstjerren" een treur
dicht van zijn sterven is een
portret van de Friese dichter
Douwe Tamminga naar aanlei
ding van zijn bij Ten Have uit
gekomen bundel „In memo-
nam". De bundel is ontstaan na
een diep ingrijpende gebeurte
nis in het leven van Tamminga:
het volkomen onverwachts over
lijden van zijn enige zoon Anne.
Ned. I, 23.10 uur.
Hammond
Het leven gaat gewoon door, is
de titel van de Hammonds van
avond. Maar in het zakelijk en
persoonlijk leven van deze fami
lie is nogal wat veranderd.
Brian en Ann zijn voorgoed van
elkaar af en Brian, die het auto
ongeval nog moet verwerken,
woont in bij David. Paul Merro-
ney heeft een beste baan bij een
bank. Het gaat hem goed, maar
hij wil toch eens iets anders
proberen; Bill Riley heeft hem
daarbij door.
Ned. n, 21.25 uur.
Fairport Convention
treedt op in de Van Speyk-
show
Van Speyk
Vanavond presenteert Aad van
den Heuvel vanuit studio vier
De Van Speyk-show. Deze show
wordt geopend met Gerard Cox,
Frans Halsema, Marijke Merc-
kens en Ton Lensink. Behalve
interviews en reportages, die
worden gemaakt door de vaste
redactie, gevormd door Fons
Peters, Ria Groeneveld, Trix
Betlem en Willem Ruis is er ook
een optreden van de groep Fair
port Convention. Aktuele zaken
worden behandeld door Lisette
Lewin, Martin van Amerongen,
Peter Hofstede en Pierre Huys-
kens.
Ned. 1,19.55 en 21.50 uur.
voort met de uitzending van de
opnamen die de BBC elk jaar
maakt van Billy Smart's Kin
dercircus. Voor de vijftiende
keer presenteren kinderen van
circusartiesten een wervelend
programma.
Ned. 1,19.05 uur.