0
Rotterdam „Meer rotzooi, meer troep,
meer vuil". Dat is de innigste wens van de
Rotterdammer M. D. J. Stolk voor 1S76. De
aard van het vuil interesseert hem niet.
Industrieel afval, huisvuil, chemisch afval
alles is goed. Als het maar smerig is en
verbrand kan worden. Zijn ideaal is dit
jaar op 500.000 ton meer ongerechtigheden
de hand te leggen dan in 1975. Dat dit lukt
is uitgesloten, maar het is wel zijn streven.
Vuilnisheer Stolk is directeur van een ver-
brandingsfabriek. Een fabriek waar v 280
mensen hun brood verdienen door afval in
brand te steken en. zodoende terug te bren
gen tot 0,2% van het oorspronkelijke volume.
N.V. Afvalverwerking Rijnmond heet het
bedrijf. Het staat in het hart van het Rotter
damse haven- en industriegebied, is in 1973
in gebruik genomen en behoort tot de groot
ste en modernste verbrandingsfabrieken ter
wereld.
Het draait op 1/3 van zijn totale capaciteit.
Alle soorten vuil bijeengenomen kan het
bedrijf zo'n 900.000 ton per jaar verwerken.
Maar er wordt niet meer dan 300.000 ton
aangevoerd. Een spijtige situatie, want de
bouw van de Afvalverwerking Rijnmond
heeft ongeveer 240 miljoen gevergd. Te
rugblikkend op de afgelopen drie jaren mag
dat bedrag voor een groot deel als wegge
gooid geld worden beschouwd. De situatie
is nog navranter als men bedenkt dat het
bedrijf elk jaar gigantische leningen moet
sluiten om zijn verliezen te compenseren.
Om de rente over die leningen te kunnen
betalen moeten weer nieuwe leningen wor
den gesloten. Zodoende is het totaalbedrag
dat de Afvalverwerking in de loop van zijn
bestaan aan betaling van interest heeft uit
gegeven, opgelopen tot 5,4 miljoen. De
verliezen bedroegen in 1973 17,8 miljoen.
In 1974 27,7 miljoen en in 1975 naar
schatting ook 27 miljoen.
Wat vinden de aandeelhouders daarvan? Die
slapen er niet minder om. Het gezelschap
van aandeelhouders bestaat uit de 23 Rijn
mondgemeenten die zich hebben verenigd in
het Openbaar Lichaam Rijnmond. Zij heb
ben de AVR, zoals het bedrijf in de wande
ling wordt genoemd, op het eind van de
jaren zestig opgericht ten behoeve van de
eigen regio. Dat was in een tijd dat de
grenzen aan de groei nog maar door weini
gen werden onderkend. Mede daardoor is
het te verklaren dat het aapbod van afval
en de toename van dat aanbod, schromelijk
werden overschat. Verder hadden techni
sche complicaties tot gevolg dat de uiteinde
lijke capaciteit van de ovens aanzienlijk
groter uitviel dan de ingenieurs hadden
geraamd. Tenslotte bleken de industrieën in
Rijnmond lang niet alle bereid de traditione
le en goedkope methode op te geven om hun
afval op een stortplaats te dumpen. Die
omstandigheden samen leidden tot de situa
tie dat 2/3 van de installaties in AVR onge
bruikt bleven.
Was daar niets aan te doen? Zeker wel. Op
de eerste plaats had men door een actief
acquisitiebeleid nieuwe klanten kunnen wer
ven onder de industrieën in Rijnmond zelf.
Daarnaast was het mogelijk vuilproducen-
ten te interesseren uit regio's buiten Rijn
mond. Twee jaar lang is dat, om onduidelij
ke redenen, niet gebeurd. Pas na 't intreden
van directeur Stolk, een half jaar geleden,
is met een duidelijk wervingsbeleid een be
gin gemaakt. Hij trof een situatie 'aan waar
bij de gemeenten/aandeelhouders 200.000
ton (huisvuil) bij de AVR aanvoerden en de
industrieën in Rijnmond 100.000 ton (indus
trieel) vuil. De hoeveelheid huisvuil die uit
Rijnmond wordt betrokken kan niet verder
worden opgevoerd. Meer huishoudelijk afval
is er eenvoudig niet. Het kwantum Rijn-
monds industrieel vuil dat de AVR verwerkt
is nog wel voor vermeerdering vatbaar. Ge
schat wordt dat de gezamenlijke Rijnmond-
se industrieën zo'n 80.000 ton elders dan bij
de AVR brengen. Waar, is in veel gevallen
niet duidelijk, maar het meest aannemelijk
is dat dat op open afvalterreinen wordt
gedumpt. Volgens directeur Stolk voeren
vooral de autoriteiten in de provincie Ut
recht wat dit betreft een soepel beleid. Het
motief van ondernemers om hun afval op
stortterreinen te dumpen inplaats van bij de
AVR aan te bieden is van financiële aard.
Dumpen kost 3 a 8 per ton, terwijl de
AVP een prijs berekent die rond 35
schommelt. Weliswaar maakt de overheid
aan deze zogenaamde ongecontroleerde stort
op niet al te lange termijn uit milieu-hygiëni
sche overwegingen een einde, maar de wet
die dat moet regelen is nog niet in het
parlement behandeld.
Maar ook als alle afval uit heel Rijnmond
bij de AVR terecht zou komen, zou de totale
capaciteit van het bedrijf nog lang niet
worden benut. Om de gedane investeringen
hun maximale rendement te laten opbren
gen moet er hoe dan ook afval van buiten
Rijnmond komen. Directeur Stolk heeft in
middels met tal van gemeenten en gemeente
lijke samenwerkingsorganen onderhandelin
gen geopend. De prijs, die hij calculeert, ligt
hoger dan de prijs, die de gemeenten moeten
betalen, als ze „storten", maar lager dan in
het geval ze zelf een verbrandingsinstallatie
laten bouwen. Volgens Stolk ziet het
ernaar uit dat de besprekingen langzaam
maar zeker uitzicht geven op een positief
resultaat. Met de regio midden-Holland-Rijn
streek is bijna een akkoord bereikt. De
gemeente Dordrecht staat op het punt een
contract te tekenen met de ACR terwijl ook
de regio Kennemerland en de gemeenten
Leidschendam/V oorburg/Zoetermeer over
wegen met de AVR in zee te gaan.
Als alles goed gaat, zo meent Stolk, zal het
bedrijf tegen 1980 „quitte" spelen. Tot die
tijd blijft het in de rode cijfers. Rode cijfers
waarvoor de gemeenten/aandeelhouders op
draaien. Het lijkt dan ook voor de hand te
liggen dat die zich zoveel mogelijk inspan
nen om de verliezen te beperken. Dat kun
nen ze door de tarieven te verhogen, die ze
zelf aan de AVR betalen voor de verwerking
van hun eigen afval. De tarieven, die de
aandeelhouders zelf betalen zijn destijds
vastgesteld op het zeer lage niveau van 26.
Contracten op deze basis zijn getekend voor
de periode tot 1 januari 1978. Dat is gebeurd
op grond van de overspannen groeiverwach
tingen van destijds en daarmee samenhan
gende al te optimistische calculaties. De
eerst aangewezen weg voor de aandeelhou
ders om de nu optredende verliezen te be
perken lijkt de eigen lage tarieven te verho
gen. Zodanig dat het bedrijf als geheel, weer
kostendekkend wordt. Als men daartoe over
gaat hoeven geen leningen meer te worden
gesloten. Derhalve vervallen dan ook de
renteposten over die leningen. Indien men
deze operatie tijdig zou hebben verricht was
5,4 miljoen bespaard.
Waarom is dat niet gebeurd en waarom
laten de aandeelhouders de tariefsverhoging
nog steeds na? De reactie van directeur
Stolk daarop: „Dat is mij ook niet duidelijk.
Het bedrag van 5,4 miljoen kan inderdaad
worden beschouwd als een subsidie van de
overheid aan de banken. Als ik een kwalifi
catie zou moeten geven voor de houding van
de gemeenten, zou ik zeggen: ze spreiden de
bekende zeer vertraagde reactie ten toon
van lagere overheidsorganen op problemen
die immens zijn. Over bedragen van
100.000 zijn dat soort colleges wel in staat
te discussiëren. Maar een bedrag van 27
miljoen is veel te abstract Dat slaat ze
dood".
Voor directeur Stolk zit er niets anders op
dan zijn activiteiten om nieuwe klanten te
werven, verder op te voeren. Meer vuilnis
is het enige dat zijn lasten kan verlichten.
Wim Scheer
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1974 «GEMEEN l
voelt uiiihinMiiiH n;f 3
meer inltederlontl thu\
^VING VAN EEM
ÓOO* 0
r£°e*en "et
SOVOnS *°tdat F
pon,» ^bben...
FAMILY BUDGET"
Bent u els bedril niet pleetegebonden
v,,er..ef u uw opbrengsten vn l uit eiporf»
is uw personeelssterkte ce. 50-100 man'
En oen-net ambteli^e thmtet bier in Nederland beo
HOLLAND PBOKTBIITWIKKEUNGS FUND
V- °eW
ilaMnaïl nMlu lip»»»" I» '"'««I
W, kunn«» U v»,"""JE
W Mi-OR**-»
RrMvan ncMtn een hat SacrtUruat.
van OWafca'neveMaan 20. B«fteat-Roöen"is-
VERGADEF
lamal reacties op Bent dat»SS?0""* -
'■gaan^Eenzeergr^ maken
ie reikt, geen uitweg "a< «ineen var yan 0"w s'euteic,os,L,""" ""Ren) da
f 30.000.. /r me""03B
23 ,s„, '000'm POf
biedt voor het rayon Deventer
INTERESSANTE
BIJVERDIENSTE
Wilï LL.
«tiiiimNimiikt
Gevraagd: groot aantal
rts in overleg met alle be.
trgadering te houden 28
op de grote zakelijk'
mdelijke onrust, dif
paafcle inforn
'bed|
•voei
ng~7s~nl
!anvraag de
gen. Brieven n
jöcuiedt zonder kostei
UW Vrouw). 0 V/er 9n'*n'
I dsze bezoexen in u* oeschikb. <div teetti|den en typea) die
s avonds o: op zaterdagen afle als:
i hlervooi eer. soecifieke
leiding k'ijgen'
MANNEN EN VROUWEN
aanmerking komen -
\M\QJbh»
FIOURANT-MODCL
«TWCW '""""lAWerac
Na overschrijving van f 1S.- op giro 3461453 t.n.v.
PICTURE MODEL P B 580 Deventer, zenden wij u
uw registratie- en documentatielormuberen toe
■Daaaaoaooaoaoooooaiiiaaii
Schrijft u dan een soiiicitatiebnef. indien mogelijk v
gezaid van een recente pastoto. aan.
Family Budget B.V.
Dan Kaag - Telefoon
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Een hardnekkig gezelschaps
spel breidt zich over Nederland uit. Het is
een soort monopoly. Iedereen kan geweldi
ge bedragen verdienen. Je moet er wel wat
voor doen, maar het valt mee. De eerste
kennismaking begint meestal bij een adver
tentie van het bij dit verhaal afgebeelde
soort Wie er op in gaat kan er bijna van
verzekerd zijn, dat hij enkele dagen, weken,
maanden droomt van stapels geld. Maar
met dezelfde zekerheid mag hij rekenen op
een verbijsterende ontnuchtering. Het enige
stapeltje geld dat echt bestaat is het geld
dat de ongelukkige in de man, vrouw of
instantie achter de advertentie heeft gesto
ken.
Eén van,de groten in dit onderhoudende
gezelschapsspel is Golden Chemical Pro
ducts. Deze bijverdienste-gigant zit zoge
naamd in de zeepsector. En ondanks dat
deze zeepbellen-blazende firma al vele ma
len door Consumentenbond en Koning Klant
is doorgeprikt, maakt hij toch nog steeds
goedgelovige slachtoffers. Het geheim zit in
een fraai verhaal over funkties met fantasti
sche namen (local- en general distributors,
sales team members en sales team leaders).
En terwijl de instrukteurs de kennisma
kingsbijeenkomsten vullen met luchtige kout
over indrukwekkende bedragen die in de
zeepsector verdiend kunnen worden (tot
vier, vijf mille in de maand), bereiden zij
hun gehoor soepel voor op de koop van een
van de brallende funkties. Dat wordt
uiteraard niet verteld. Als local of general
distributor moet je vanzelfsprekend zeep
verkopen om de fabuleuze winst binnen te
halen.
Maar dan moet je wel eerst zeep van Golden
kopen. Een investerinkje van enkele honder
den tot duizenden guldens. De hoogte van
het bedrag loopt parallel met de „belangrijk
heid" van de funktie.
Mensen die zich door Golden laten inpak
ken, komen er na kortere of langere tijd
achter, dat ze de zeep peperduur gekocht
hebben en aan de straatstenen nog niet
kwijt kunnen. Het verlies en de snorkende
titel mag je houden. Golden zegt: „Niet hard
genoeg gewerkt". Het Nederlandse hoofd
kantoor van de vrijwel ongrijpbare organi
satie aan de Coloradodreef 22-24 in Utrecht
is onlangs bezet geweest door gedupeerde
generals, locals, stm's, stl's en hoe al die
funkties van het ingewikkelde organisatie
schema van Golden nog meer mogen heten.
Wat Golden in het groot doet, wordt veelvul
dig en veelzijdig door tal van „doe-het-zel-
vers" op de bijverdienstenmarkt nageaapt.
Bijvoorbeeld door de knaap die advertenties
plaatst met de tekst: „Door werkloosheid
gelegenheid voor mijn hobby. Ik verzamel
briefjes van vijf, tien en 25 gulden. Wie heeft
er nog enkele over? Graag opsturen in
envelop naar postbus.... in Den Haag". Zijn
hobby viel nagenoeg bij iedereen door de
mand. Behalve bij een Amsterdammer die
ook een hobby schreef te hebben. Die verza
melde briefjes van honderd en duizend.
Door veel van die kleine en grote „zakenlie
den" en hobbyisten wordt gebruik gemaakt
van opzichtig klinkende firmanamen. Adres
sen worden bijna nooit bekend gemaakt
Men verschuilt zich vaak achter postbus
nummers, gironummers en telefoonnum
mers.
Dat kan allemaal. Wie bij de PTT informeert
krijgt te horen dat iedereen overal in Neder
land een postbus kan openen. Dat kan ook
onder valse naam of vlag. Ook girorekenin
gen kunnen op gefingeerde of niet bestaan
de persoons- of firmanamen geopend wor
den. Alleen wordt dat wel moeilijker, want
je moet je kunnen legitimeren. En daarvoor
moet je dan over valse of vervalste beschei
den beschikken. Regel bij de PTT is, dat
wie een postbus wil openen zijn naam en
adres bekend moet maken en zich moet
kunnen legitimeren. Zaken moeten een uit
treksel van de Kamer van Koophandel over
leggen. Kleine zaakjes moeten kunnen aan
tonen dat ze onder die naam zaken doen.
Dat kan bij voorbeeld door geplaatste adver
tenties en andere publikaties. Men kan ook
buiten de eigen plaats van inwoning een
postbus krijgen. De kosten bedragen 15,-,
een eenmalig bedrag.
Voor het aanvragen van telefoon is volgens
de PTT geen legitimatie nodig. Dat kan dus
onder gefingeerde naam.
De politie en de arbeidsbureaus houden
onder meer de bijverdienste-advertenties
goed bij. Maar niet alles kan nagetrokken
worden. De politie beperkt zich tot de opval
lendste. Maar politie en arbeidsbureau zijn
uiteraard te allen tijde bereid het publiek
voor te lichten. Wie bepaalde advertenties
niet vertrouwt doet er het beste aan. vóór
ook maar ergens op in te gaan, eerst even
bij politie of arbeidsbureau te vragen, of het
allemaal wel in de haak is.
De Consumentenbond gaat nog verder en
adviseert haar leden helemaal nooit op bij
verdienste-advertenties in te gaan. „De enige
die er bij verdient, is degene die de adver
tenties plaatst", aldus de consumentenorga
nisatie.
Een redelijke raad. En voor gezelschapsspe
len kan men in deze tijd van het jaar
vermoedelijk goedkoper bij speelgoedzaken
en boekhandel terecht
