deTijd
Felle kritiek
op land
bouwbeleid
Vlucht naar de vrijheid kost
Oostduitsers hun kinderen
KlSmRS
e
T3
HP
deOHbENE
Bezuinigingsplannen
onderwijs aangenomen
Steun visserij
onvoldoende?
fl.80
Gegijzelden
moeten weer
leren leven
NW steunt
bezetting
V.d. Waal
Controle op stropen
moet strenger
Persprijs voor
beste artikel
over de vrouw
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG Een groot deel
van de Tweede Kamer heeft
zich gisteren bij de behandeling
van de landbouwbegroting be
zorgd getoond over de inko
mensontwikkeling in de land
en tuinbouw. De vrees werd
uitgesproken dat vele agrariërs
ook komend jaar niet in staat
zullen zijn een behoorlijk inko
men te halen. Kritische kantte
keningen plaatste de Kamer bij
het markt- en prijsbeleid in de
Europese gemeenschap.
Tolman (CHU) constateerde dat
het markt- en prijsbeleid onvol
doende functioneert. Daarmee
is een gezonde basis van het
landbouwbeleid aangetast Alle
kleine bedrijven zitten beneden
een minimuminkomen".
Mevrouw Langedyk-de Jong
(PvdA) en Van der Sanden
(KVP) bespraken speciaal de
l ADVERTENTIE]
positie van de tuinbouw. De eer
ste bepleitte ruimtelijke sprei
ding van de tuinbouw en vroeg
minister Van der Stee om voor
1977 met een nota over de tuin
bouw te komen. De kostenstij
gingen in de tuinbouw noemde
zij formidabel. Zo'n derde van
alle tuinders werkt onder het
minimum-inkomen. Maar een
weg terug van gas naar olie is
er niet.
Van der Sanden maakte duide
lijk dat het aardgasbeleid de
glastuinders voor zware proble
men stelt. Hij berekende dat de
gemiddelde lasten in het Zuid
hollandse glasdistrict in het ko
mende jaar tenminste 13.800
gulden hoger zullen liggen dan
in het bijna afgelopen jaar. En
dat bij een geraamd inkomen
van rond de 27.000 gulden. Ge
zien de inkomensontwikkeling is
de aardgasprijs voor de glas
tuinbouw te hoog vastgesteld.
De grote vraag is op welke wijze
corrigerend kan worden opge
treden. Van der Sanden maakte
zich daarover weinig illusies.
Hij deed een dringend beroep
op minister Van der Stee alles
te doen om de problemen voor
de tuinbouw en ook voor de
fruitteelt te verlichten. Deson
danks moet worden verwacht
dat de land- en tuinbouw een
zeer moeilijk jaar tegemoet
gaat.
Opvallend dubbeldikke week
bladen deze week. Nummers zo
dik dat ze de komende kerst
week het kalkoenen- en hazen-
menu met geestelijk voer kun
nen verrijken. Wat ook de be
doeling is want de enkele werk
dagen in de volgende week ma
ken het technisch enige uitge
verijen niet mogelijk hun opi
niebladen dan te laten verschij
nen.
De nabeschouwingen over de
Beilense gijzelingszaak over
heersen de weekbladen dit
maal. De Tijd vraagt: Manusa-
ma wat nu? De Nieuwe Linie
vindt dat Nederland de politiek
tegenover Indonesië moet her
zien. Elsevier vraagt zich pessi
mistisch af wat er ons nu na
Beilen en Amsterdam nog te
wachten staat en de Haagse
Post laat Molukkenleider Ettie
Aponno zijn gal nog eens
spuien.
Elseviers Magazine, we zeiden
het al, vraagt zich bezorgd af
tvat er nu na Beilen en Amster
dam gaat gebeuren. Wat staat
ons nog te wachten aan terreur?
Want, zegt Elsevier deze week:
de ballingen zijn pessimistisch,
de activisten nog steeds vertwij
feld. Nieuwe acties zijn dan ook
beslist niet denkbeeldig en nieu
we slachtoffers moeten, als ze
het overleven, opnieuw leren le-
Maar liefst 15 'grote' Nederlan
ders en buitenlanders heeft El
sevier naar hun mening ge
vraagd over alles zoals het reilt
en zeilt in de wereld. Om er een
paar te noemen: wijnbaron
Rothschild, dr. W. Drees sr., pre
mier van België Tindemans, Hil-
degard Knef, Toon Hermans,
""O
Q>
5)
*3?
«W»
Ni>:;
Danny Kaye, Mary Hammond
en Rinus Michels.
En dan is eigenlijk de koek voor
zover het Elseviers Magazine be
treft op. Nog een stukje mode,
een stukje natuur, een stukje
politie, maar dat lokt toch niet
tijdens de kerstdagen. Blijven
die 15 interviews die Elsevier
deze week zeer leesbaar maken.
Ettie Aponno, "het meesterbrein
achter de fictieve Molukse Re
publiek wordt hij genoemd",
heeft geen goed woord over
voor de houding van de Neder
landse regering in de twee gijze
lingszaken. Aponno: "Ik heb in
middels reacties uit eigen gele
deren gehad. Onze mensen zijn
woedend. Die arrogantie van
Van Agt en daarbij de afwezig
heid van enige concessie. We
voelen ons toch weer in ons
recht getrapt. Kennelijk hadden
ze langer in die trein moeten
blijven zitten". Hoewel hij die
laatste woorden daarna weer te
rugneemt. Een pagina verder in
diezelfde Haagse Post een re-
dactionel mening: "Deze rege
ring, van Den Uyl en Van Agt,
is de eerste die de Molukkers
duidelijk maakt waar ze aan toe
zijn; het is de enige eerlijke tot
dusver".
Oud-minister Hofstra van finan
ciën meent dat de omvang van
de belastingfraude die de Ne
derlanders plegen op het depar
tement van financiën wordt on
derschat. Zijn suggestie: de nu
onbelaste priv'e-vermogenswin
sten onder de belasting brengen,
een vermogenswinstbelasting
dus; het samensmelten van in
komstenbelasting met de pre-
mies voor sociale verzekerings
wetten; transacties via belas
tingparadijzen waarlangs hon
derden miljoenen weglekken,
aanpakken.
De Groene meent dat er in Bei
len zowel als in Amsterdam
maar raar geschutterd is met
het recht. Er werden mensen (in
casu Zuidmolukkers) uit de wij
de omgeving geweerd, in strijd
met het in de grondwet neerge
legde recht om te gaan en te
staan waar je wilt, het NOS-
journaal moest eerst de opna
men laten zien alvorens ze uitge
zonden mochten worden, foto
grafen hebben hun filmrolletjes
soms moeten inleveren en dat
allemaal in strijd met artikel 7
van de grondwet.
Maar toch zegt De Groene: "Pa
niekwetgeving, kortom de regel
nood breekt wet, is voor echte
crisissituaties nog altijd het be
ste gebleken en die paar juris
ten die daarvan zo nu en dan
wakker liggen moeten we maar
op de koop toenemen".
Het blad wijdt overigens niet al
te veel aandacht aan de gijze
lingszaken. Belangrijker vindt
het de vraag wat de nieuwe
jongere generatie vindt. Wat
verwacht die van de toekomst
en waarin verschilt die van vori
ge generaties. Niet minder dan
negen pagina's zijn eraan ge
wijd. Algemene conclusie: Het is
een generatie tussen scepsis en
strijdbaarheid.
'Manusama wat nu?' vraagt De
Tijd en geeft dan zelf het ant
woord. "Ir. Manusama, u moet
u inderdaad iets doen. U kunt
niet doorgaan met eisen te stel
len aan de Nederlandse rege
ring. U kunt uw verantwoorde
lijkheid voor het gijzelen, het
doden, de terreur niet ontlopen.
U moet kiezen vóór de Neder
landse rechtsorde of er tegen.
En u moet vooral ophouden mij
en alle andere Nederlanders op
mijn eigen tv-scherm te chante
ren. Toevallig heb ik ook rech
ten".
Ien van den Heuvel, voorzitster
van de PvdA heeft haar draai
nog niet gevonden. Zij heeft
zich een paar keer bijna onmo
gelijk gemaakt, o.a. door de uit
spraak over de Berlijnse muur.
Anderen echter dragen haar op
handen. De Tijd praat zowel
met die anderen als met haar
tegenstandsters.
Een agent die al acht jaar geen
bonnen meer uitdeelt is een bij
zonder mens. Hij is er, een
Haagse rayon-agent. De Tijd
had een gesprek met hem.
De voorriaamste reden van de
overgave van de Zuidmolukkers
in Beilen is niet geweest de
standvastigheid van de regering
of het miljoen gulden dat de
Haagse boekhandelaar Radix
heeft aangeboden, noch de kou
de, noch het begrip van de ge
gijzelden voor de actie. "Neen",
zegt Vrij Nederland, "het feit
dat de bezetters van het Indone
sisch consulaat de boodschap
hebben doen overbrengen naar
Beilen: geven jullie je actie
maar op, wij gaan hier door met
de strijd tegen de werkelijke
vijand."
Een origineel nieuw geluid in de
politiek geeft minister Gruijters
deze week in Vrij Nederland:
"Je zou eigenlijk met een nieu
we partij moeten komen, deftig,
verstandig, links".
Vrij Nederland zou Vrij Neder
land niet zijn als het in dit
dubbeldikke nummer niet een
keur van artikelen had die van
hoog gehalte zijn. Maar speciaal
voor de lange kerst bedoeld is
de extra bijlage op magazine
formaat met 21 verhalen.
Oliebollen
bakken dure
liefhebberij
(Van een onzer verslag
geefsters)
Zelf oliebollen bakken
wordt een dure liefhebbe
rij. De prijzen van de in
grediënten die voor dit ou-
dejaarsbaksel nodig zijn,
zijn sinds december vorig
jaar met bijna 20 procent
gestegen.
Het jaar daarvoor was de
prijsstijging overigens nog
groter: 32 procent. Het
maandblad van Konsumen-
tenkontakt, "Koopkracht",
heeft berekend, dat ook dit
jaar de slaolie de prijs van
oliebollen heeft opgejaagd.
Slaolie werd dit jaar bijna
40 procent duurder. Ook
bakmeel, melk, appelen en
poedersuiker gingen in
prijs omhoog.
(Van onze correspondent Frans Wennekes)
BONN Met doodsangst in hart kropen
BSrbel en Otto Griibcl in augustus 1973 op
Tsjechische bodem in de richting van de
Oostenrijkse grens. Met zich mee sleepten
zij hun kinderen, de toen 2-jarige Ota en
de 1-jarige Jeanette. Moeizaam slaagden zij
erin het prikkeldraad te bereiken. De laat
ste meters waren in zicht. Toen de spanning
tot bet ondraaglijke was gestegen,doemde
het einde van het prikkeldraad op. Nog een
klein stukje en met een innerlijke juich
kreet richtten B&rbel en Otto zich overeind:
ze hadden Oostenrijksgrondgebied bereikt.
Maar als bij toverslag verander hun vreugde
in hevige schrik; plotseling zagen zij zich
omgeven door Tsjechische grenssoldaten
met het geweer in de aanslag. De souplesse
van de „Praagse lente" lag die maand al
precies vijf jaar gesttold in de diepvries en
daarom leverde de Tsjechische regering het
viertal trouw uit aan de DDR. De droom
van een vlucht naar het vrije westen vanuit
Oost-Duitsland via Tsjechoslowakije was
uit.
Nu, twee jaar later bevinden de 38-jarige
Otto en de 26-jarige Barbel zich toch in het
westen, maar er is nog geen happy-end.
„Nog niet?", vraagt het echtpaar zich af nu
plotseling het geweten van de wereld is
wakker geworden. Na een publikait ein „Der
Spiegel" over Ota en Jeanette, die in de
DDR moesten achterblijven,nadat voor hun
ouders de gevangenispoorten in Oost-Duits
land plotseling werden geopend, en zij als
onbruikbare burgers naar het westen wer
den afgeschoven. Van Duitsland naar Duits
land.
De afgelopen jaren was de Westduitse rege
ring er (met veel geld) in geslaag kinderen
uit Oost-Duitsland te krijgen en met hun
ouders te herenigen. Maar nu wordt men
geconfronteerd met een nieuw soort „recht
spraktijk". Nu blijkt namelijk dat Jeanette
en Ota en kinderen van andere ouders
officieel door echtbanken aan vreemde echt
paren in de DDR ter adoptie worden gege
ven. Broertjes en zusjes worden hierbij zelfs
Toen Otto en Barbel in de gevangenis zaten
kregen zij hun kinderen niet meer te zien.
De grootouders die om de kinderen vroegen,
kregen te horen: „U hebt u eigen kinderen
niet kunnen opvoeden (omdat ze de vrijheid
verkozen); hoe kunt u dan uw kleinkinderen
opvoeden?" De kinderen zijn nu verdwenen
naar een onbekend, door de staat uitgezocht
„socialistisch betrouwbaar" echtpaar.
Vanavond in Avro's Televizier verschijnt het
echtpaar op tv om te vertellen van hun
ervaringen in de hoop dat de DDR zal
bezwijken onder de druk van de werldopnie
en hun kinderen en al die anderen naar het
westen zal laten gaan.
ROTTERDAM (ANP) - De
NW-bond Mercurius steunt de
bedrijfsbezetting, die de 25 per
soneelsleden van Gebr. Van der
Waal Zuivel BV in Numansdorp
(Zuid-Holland) maandag zijn be-,
gonnen. Districtsbestuurder A.
Dors van Mercurius noemde het
een „trieste zaak" dat twee
grote bedrijven (Friesche Vlag
en Nederlandse Melk Unie) de
„gezondmaking" van Van der
Waal in de weg hebben gestaan
door niet meer aan Van der
Waal te leveren.
(Van onze parlementaire redaktie)
DEN HAAG Minister Van Kemenade van Onderwijs is erin
geslaagd zijn omstreden bezuinigingsplannen vrijwel ongeschon
den door de Tweede Kamer te loodsen. Dat was vooral te danken
aan de confessionele regeringspartijen KVP en ARP die gisteren
enkele uren voor de beslissende stemmingen al hun voorstellen
om de besnoeiingen bij het middelbaar en hoger beroepsonderwijs
ongedaan te maken ingetrokken.
Door deze ommmezwaai kwam de oppositie volledig in de kou
te staan. WD en CPN moesten met lede ogen toezien hoe hun
pogingen om de bezuinigingen terug te draaien stuk voor stuk
schipbreuk leden. Zij kregen slechts de steun van DS'70, CHU,
PSP en de rechtse splinterpartij en,en dat was niet voldoende.
Van Kemenade maakte gisteren nog een vriendelijk gebaar naar
de confessionelen door op hun voorstel ruim 5 miljoen extra vrij
te maken voor het voortgezet onderwijs, met name voor de
mavo-scholen. Op deze wijze werd de koek onderling verdeeld en
moest de oppos'itie zuur toekijken. De WD boekte gisteren slechts
een klein succesje. Een voorstel van de liberalen om het voorberei
dend jaar bij het hoger technisch onderwijs te handhaven werd
met een vrij krappe meerderheid aanvaard. Waar het benodigde
geld hiervoor (2 miljoen gulden) vandaan moet komen is echter
een raadsel, want het WD-voorstel om het geld weg te halen uit
de pot voor het hoger beroepsonderwijs werd verworpen. In feite
is door deze gang van zaken de onderwijsbegroting met 2 miljoen
verhoogd.
Voor de derde
keer in 55 jaar
mag de dieren
tuin in Kopenha
gen zich er op
beroemen dat
binnen haar mu
ren een olifantje
is geboren. Met
blijdschap geeft
men dan ook
kennis van de ge
boorte van een
flinke dochter. Zij
weegt 90 kilo. De
geboorte duurde
minder dan 2 mi
nuten.
llllllllllllllllllllllllllllllll
Emancipatie
maar niet
te veel
CAMBRIDGE (Rtr.) - Drie
vrouwelijke officieren van de
gemeentepolitie van Cambridge
in Engeland hebben hun ont
slag genomen omdat ze krach
tens een nieuwe wet tegen dis
criminatie naar sekse, geen in
alle opzichte gelijke behande
ling als hun mannelijke colle
ga's wilden.
„De vrouwen die hun ontslag
genomen hebben, hebben dat
gedaan omdat ze niet hetzelfde
werk op dezelfde uren als hun
mannelijke collega's wilden
doen", zei hoofdcommissaris
Frederick Porter.
Ex-agente Pat Pooley zei over
haar weggaan: „De ben indertijd
agente geworden om me te spe
cialiseren als vrouw in het
korps. Ik wilde niet zonodig'gee-
mancipeerd worden".
Minder kleren
uit Hongkong
naar Europa
BRUSSEL (ANP) Namens
het bestuur van de Britse
Kroonkolonie Hongkong is gis
teren meegedeeld dat men be
reid is in 1976 de uitvoer van
kledingstukken naar Europa te
besnoeien wegens de hoogte van
de uitvoer daarheen in 1975.
De besnoeiing in 1976 zullen ge
middeld 5 tot 15 procent bedra
gen van de eerder afgesproken
hoeveelheden.
De Europese landen die dit bet
meest aangaat zijn Groot-Brit-
tannië, West-Duitsland en de
drie Benelux-landen.
De kleren waarover het gaat
zijn voornamelijk pullovers,
truien en overhemden voor he
ren, en broeken, mantels, jasjes
en blouses voor dames.
LEVENSLANG VOOR FROMME
6ACRAMENT0 De Amerikaanse Lynette Fromme, volge
linge van de massamoordenaar Charles Manson, is giste
ren tot levenslang veroordeeld wegens poging tot moord
op president Ford. De rechter verklaarde tevergeefs naar
verzachtende omstandigheden te hebben gezocht. „Ik ben
ervan overtuigd dat u zou moorden of anderen tot moord
aanzetten vanuit uw onjuiste en verwrongen geloof, dat
geweld de maatschappij kan redden", aldus de rechter.
Lynette Fromme is er van overtuigd dat alleen mensen
als Manson de vrede in de wereld kunnen brengen. Toen
zij het vonnis hoorde uitspreken, slaakte zij een ijselijke
gil en moest uit de rechtszaal worden weggedragen.
ARNHEM (ANP) „ue veluwe vormt het jachtterrein voor talloze
stropers die vaak met de grofste middelen optreden. De vele met
kogelgaten doorboorde verkeersborden vormen daarvoor een aan
wijzing. Politie en jachtopzieners zijn er te weinig, komen daarom
vaak een slag te laat en blijken de strijd te verliezen", aldus
gisteren mr. C. B. H. Winters, CDA-fractievoorzitter in de Gelderse
Staten.
Hij pleitte voor uitbreiding van stringente politiecontrole op de
wegen rondom de natuurgebieden, plaatsing van een detachement
van de veldbrigade der rijkspolitie op de Zuid-Veluwe en uitbrei
ding van het toezicht door personeel van de Vereniging tot behoud
van Natuurmonumenten.
(Van onze parlementaire redak
tie)
DEN HAAG In de Tweede
Kamer is gisteren de vrees uit
gesproken dat de steinmaatre-
gelen voor de visserij onvol
doende zullen zijn. Minister
Van der Stee (landbouw en vis
serij) zal duidelijk moeten aan
geven waar het met de visserij
in de toekomst naar toe moet.
Namens ARP en KVP zei de
heer De Boer dat de vissers
getroffen worden door sterk ge
stegen energieprijzen en door de
quotering waardoor ondermeer
de tongvangsten worden be
perkt.
Nu richt alle aandacht zich op
de overheid, maar de vraag is
of dat wel terecht is. Jarenlang
is gewaarschuwd dat de Noord
zee dreigt te worden leeggevist.
De Boer vond dat de overheid
positief heeft gereageerd. Beke
ken moet worden of de maatre
gelen voldoende zijn. Verdubbe
ling van de saneringspremie zal
nog wel moeten worden volge
houden.
Er zal een goede controle op de
quotering van de vangsten moe
ten komen. De vraag is of in
.andere landen niet de hand met
de controle wordt gelicht, aldus
de mening van PvdA, PPR en
ZïscmJwc
jiESsaipi
p/a/ynoowsC
Kerk wil geen
geld uit
kermispot
TEXEL (ANP) De gerefor
meerde kerk in Den Burg op
Texel heeft de gemeentelijke
subsidie voor de bouwkosten
van haar gemeentecentrum ge
weigerd, omdat het geld uit de
zogenaamde kermispot blijkt te
komen.
De kermis wordt ieder jaar in
juli van woensdag tot en met
zaterdag gehouden en blijft ook
tot deze vier dagen beperkt,
aangezien het kerkgenootschap
uit oogpunt van zondagsheili
ging bezwaar heeft tegen kermis
op zondag.
(Van een onzer ver
slaggeefsters)
Ter gelegenheid van
het "betwiste" Inter
nationale Jaar van
de Vrouw 1975 heeft
de Nederlandse Ver
eniging voor Vrou-
wenbelangen, Vrou
wenarbeid en Gelijk
Staatsburgerschap
besloten een per
sprijs uit te reiken
voor het, naar de me
ning van de jury, be
ste artikel over vrou
wenemancipatie. De
prijs zal op 9 maart
1976 door minister
Van Doorn (CRM)
uitgereikt worden.
In aanmerking voor
de persprijs komt elk
artikel dat eën onder
werp behandelt dat
in verband staat met
het Internationale
Jaar van de Vrouw.
Het artikel moet ech
ter wel uit het oog
punt geschreven zijn,
dat het Jaar van de
Vrouw niet na 1975
ophoudt en boven
dien moet het in 1975
gepubliceerd zijn.
De jury die de artike
len gaat beoordelen
bestaat uit: Gerda
Brautigam, Haya van
Someren-Downer,
Jan Terlouw en Auke
Jelsma.
Het doel van de uit
reiking van de prijs
is om nogmaals de
aandacht te vestigen
op de vrouw en deze
aandacht vast te hou
den.
"En dit zal u een
teken zijn. Een
kind. in doeken
gewikkeld, liggen
de in een krib
be" Bijna 2000
jaar geleden gin
gen herders in
Bethlehem op
zoek naar de stal
waarin het Kerst
kind was gebo
ren. Er is in die
twee eeuwen wei
nig veranderd in
Bethlehem. Alleen
de electriciteits-
draden en col
bert-jasjes zullen
toen hebben ont
broken.
Illllllllllinilllllllllllllllll
meten zonder filter
