Dr. Pluizer vraagt uw aandacht
Bridgen
Schaken
DAMRAK
Nieuws uit
de bedrijven
Dammen
KJUOQC]
PAW
li» 1 o
WA
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1975
LEI DSE COURANT
PAGINA 15
Oplossing vorige puzzel
De prijswinnaars van de puzzel van vorige week zijn:
Twaalf gulden vijftig: Margreet Zandbergen, Haagweg 114, Leiden.
Zeven gulden vijftig: Mevr. E. van Dam-Fleur, Mgr. Broerestraat
14, Voorhout.
Vijf gulden: Caroline de Jeu, Vostersstraat 19, Oude-Wetering.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezonden.
Leidse Courant,
Postbus 11,
Leiden.
HORIZONTAAL:
132 dans
1 vrucht
134 speelgoed
5 nonsens
135 peulvrucht
10 voegwoord
136 lidwoord
13 holte onder de arm
138 afgunst
15 godin
139 klompje planten
16 riv. op Sumatra
140 berg op Kreta
18 inwendig orgaan
142 rijstbrandewijn
20 bijb. figuur
144 vogel
22 grote plaats
145 snavel
24 rekenopgave
147 moed, durf
25 uitroep v. vreugde
149 dans
26 etenbereider
150 bijb. profeet
28 metselspecie
152 naaigerei
29 jongere broer of zuster
154 wreed heerser
30 hoofddeksel
156 familielid
32 voorzetsel
158 onbep. vnw.
34 mondeling
159 wolvlokje
36 open strook in het bos
161 deel v.e. radiostation
38 water in Utrecht
163 Europeaan
40 toespraak
164 zijdelingse blik
41 omlijsting
165 middag
42 dwaas
167 pl. in Gelderland
44 gegraven onderdoor
168 op grote afstand
gang
169 warmte
46 veerkracht
170 uitbouw
47 vis
172 pl. in de N.O. polder
48 epiloog
174 Europese Economische
49 verbond
Gemeenschap
51 pl. op Java
175 Zuidamerikaanse drank
53 afbeelding
176 insekt
54 damesjapon
178 lusthof
57 hoofddeksel
179 gedwee
59 plezier
181 sportploeg
60 jonge stier
183 deel v.e. fiets
61 hemellichaam
185 klad
64 voorzetsel
186 Ierland
66 zandheuvel
187 dichterbij
67 stremsel
188 bijwoord
69 bijb. figuur
189 steenmassa
70 water in Noord-Brabant
190 stelkunde
72 duw
191 vulkaan
74 pl. in Duitsland
76 paardje
VERTICAAL:
78 groente
1 flink
79 muziekinstrument
2 Europeaan
81 boom
3 sportartikel
82 pl. in Noord-Brabant
4 verhindering
84 Russisch meer
6 kwaad
86 bij elkaar
7 drietal
88 soort sleutel
8 Turks bevelhebber
90 rekening
9 Russisch gebergte
91 bedrog
10 snijwerktuig
93 honingdrank
11 godin
95 zwaardwalvis
12 toespraak
96 onvruchtbaar
14 gebladerte
97 voorzetsel
15 Ind. eiland
99 rampspoed
17 wolvlokje
100 spoedig
19 kleurling
101 opgooi
21 voorbeeld
102 dierenverblijf
23 gravin v. Holland
103 deel v.e. woord
26 doodsbeen
106 pl. in Italië
27 kerkgezang
109 plant
31 uniform
112 gehoororgaan
33 nobel
113 slaapplaats
35 getroffen
114 takje
36 schuivende ijsheuvel
116 bedorven
37 harde wind
117 schildersbenodigheid
39 onbep. vnw.
.119 "hoofddeksel
42 voldoende
121 lengtemaat
43 kleur
123 smart
45 deel v.d. mond
125 stoot
48 gevangenis
126 raamscherm
50 alleen, verlaten
127 maalinrichting
52 zuivelprodukt
129 bitterheid
53 werkplaats
131 herkauwer
55 wallekant
56 bruto
58 gesloten
60 weldoorvoed
62 ten laatste
63 aanvankelijk
65 opnieuw
68 klap
71 boom
72 hemellichaam
73 ogenblik
75 Europeaan
76 wratmeloen
77 ritmische beweging
79 gaaf
80 kommer
82 plaats
83 Spaanse dans
85 onderricht
87 leerkracht
89 aanwezig
90 zandheuvel
92 doopgetuige
94 hersteld
96 rekenk. getal
98 gevangenis
100 knoest in hout
104 kunststuk
105 speelgoed
107 levenslucht
108 deel v.d. voet
110 noot
111 gast
113 adellijke titel
115 pi. in Ned. Limburg
118 jaargetijde
119 meetk. lichaam
120 hoogste punt
121 klap
122 recht stuk v.e. vaart
124 vliegveld
126 bete
128 gebladerte
130 watering
133 verdriet
135 toverheks
136 gezelschapsspel
137 blijkens de akten
140 evenzo
141 afzonderlijk
143 omlijsting
144 raamscherm
145 feestmaaltijd
146 ingewijde
148 hoofddeksel
149 peilstift
151 voorzetsel
152 pl. in België
153 Europeaan
155 herkauwer
157 sierlijk
158 nachtverblijf v. automo
bilisten
160 zoutig vocht
162 tandarts
164 inhoudsmaat
166 naar beneden
168 nuttige dieren
169 ligplaats v. schepen
171 kwajongen
173 plaag
174 gast
177 brandstof
180 vaste brandstof
182 Javaanse titel
184 schreeuw
185 op grote afstand
186 pl. in Gelderland
In een vorige rubriek kreeg u de
BOLS Bridge Tip van Howard
Schenken onder ogen, die geba
seerd was op het thema: denk in
de eerste slag in de derde hand
(als tegenspeler dus) goed na. te
neinde de verdediging zo sterk
mogelijk te doen zijn.
De meeste tipgevers volstaan met
één voorbeeld, maar Schenken
had kennelijk een royale bui en gaf
er liefst drie.
Zijn tweede spel had betrekking op
het zo snel mogelijk wegspelen
van een vitale entree in de dummy,
onder opoffering van een slag, en
is in vrijwel elk boek over speel-
techniek te vinden onder het hoofd
Coup Deschapelles, maar het der
de voorbeeld is er weer een dat
niet zo bekend is en waarbij enige
fantasie wel degelijk is vereist:
A962
CA 3 2
OV5
V10 8 6
108 7 5 N A.H
B 3
05 w 0 OH
8764
OA962 Z OH
10 8 3
♦7542 +9
V 4
CV B 10 9
B 7 4
♦AHB3
Het bieden: zuid 1 harten (OW
passen) - noord 1 schoppen -
zuid 1 SA - noord 3 SA (einde).
West komt uit met ruiten 2,
waarop in noord de 5 wordt
gelegd. Hoe gaat u zuid in de
boot nemen?
Straks zullen we zien dat de vraag
stelling niet geheel juist is, maar
op dit moment kunt u al een
heleboel weten: het bieden en
de uitkomst wij?en er zeer sterk
op dat west een 4-1-4-4 distribu
tie heeft en de vraag is of west
onder ruiten boer dan wel ruite
naas heeft uitgespeeld. In het
eerste geval forceert uw 10 het
aas van zuid, in het tweede
geval kunt u drie ruitenslagen
ontwikkelen door de heer te ne
men en de 3 (de oorspronkelijk
vierde van boven) na te spelen.
Wat te doen? Wel, als zuid in
ruiten A x x had, zou hij zeker
in de eerste slag in noord de
vrouw hebben gelegd, omdat
dat zijn enige redelijke kans is
op twee slagen in die kleur! Drie
ruitenslagen zijn dus mogelijk
en hartenheer komt ongetwijfeld
ook binnen.
Dat zijn echter nog maar vier sla
gen en de vijfde moet tijdig uit
de schoppenkleur komen, want
het is niet aan te nemen dat
west, naast ruitenaas, nog een
belangrijk plaatje heeft.
Eenmaal zo ver gekomen, rijst de
vraag hoe u west er toe kunt
krijgen schoppen in te spelen in
plaats van ruiten en daarmee
komt dan de kern van deze
probleempoedel aan het licht:
niet zuid, maar west moet om
de tuin worden geleid! U neemt
de eerste slag met ruitenheer en
vervolgt niet met ruiten 3 maar
met de 8, zodat west de indruk
krijgt dat zuid begonnen is met
B 10 x x in ruiten. Daar in die
kleur dus niets meer te verdie
nen lijkt, zal west een andere
zoeken. Met hetgeen op tafel ligt
en de beloofde klaverdekking in
zuid, zal de keus op schoppen
moeten vallen en het doel is
bereikt. Zuid moet in noord een
kleine leggen, zodat u met de
heer aan slag komt en nu wordt
weer ruiten gespeeld. Na met
hartenheer aan slag gekomen te
zijn zorgt de vierde ruiten dan
voor de downslag.
Niet eenvoudig, maar zelfs als de
laatste conclusie niet werd ge
vonden bevat dit spel wel zoveel
belangrijk denkwerk dat het u
niet mocht worden onthouden.
Voetballers misdragen zich vaak
op hot voetbalveld, maar ook scha
kers kunnen hun emoties niet al
tijd bedwingen. Zo gooide de inter
nationale grootmeester Reschews-
ki tijdens het kampioenschap van
de Verenigde Staten 1975, dat te
vens geldt als een zone-toernooi,
enkele stukken naar het publiek.
Reschewski ergerde zich aan het
lawaai, dat zijn concentratie nade
lig beïnvloedde. De kampioenstitel
veroverde de internationale groot
meester Browne met op de tweede
plaats Rogoff. Zowel Browne als
de 22-jarige Rogoff kwalificeerden
zich door dit resultaat tot deelne
ming aan het internationale toer
nooi. Onderstaand volgt een over
winning van de kampioen der Ver
enigde Staten 1975.
Gespieeld in de wedstrijd om het
Amerikaanse kampioenschap 1975
te Ohio. Siciliaans
1. e2-e4, c7-c5 2. Pg1-f3, d7-d6 3.
d2-d4, c5xd4 4. Pf3xd4, Pg8-f6 5.
Pb1-c3, a7-a6 6. Lc1-e3. e7-e6 7.
Lf1-e2, Pb8-d7 8. g2-g4, h7-H6 9.
f2-f4, b7-b5 10. g4-g5 (Wit trekt te
fel van leer) 10. h6xg5 11.
f4xg5
Stelling na 11. f4xg5
11. Th8-h3! (Origineel. De
tekstzet is de inleiding van het
zwarte initiatief). 12. Le3-f4, b5-b4
13. Pc3-d5. e6xd5 14. g5xf6,
Pd7xf6 15. Pd4-c6, Dd8-b6 16.
e4xd5, Pf6-e4! 17. Dd1-d4, Db6xd4
18. Pc6xd4, g7-g5!(wit wordt dui
delijk in het defensief gebracht)
19. Lf4-c1, Lf8-g7 20. Pd4-c6, Pe4-
g3 21. Th1-g1, Pg3xe2 22. Tg1xg5,
Pe2-d4 (Zwart staat nu glad ge
wonnen) 23. Tg5xg7, Pd4xc2+ 24.
Ke1-d1, Pc2xal 25. Tg7-g8+. Ke8-
d7 26. Tg8-f8, Th3-d3+ 27. Lc1-d2,
Td3xd5 28. Pc6xb4, Td5-f5 29. Ld2-
c3, a6-a5 30. Pb4-d3, a5-a4 en wit
gaf zich gewonnen.
Schaakdellcatesse
In de bovenstaande positie schijnt
een gelijkspel onvermijdelijk te
zijn. Edoéh, wit kan met een zeer
slimme en venijnige combinatie
toch de winst afdwingen.
WH aan ze! en wint
Oplossing schaakdelicatesse
Wit wint als volgt: 1. Te2-e6+,
Tf6xe6 2. Df1-a6+, Kc6-d5 3. Da6-
c4+. Kd5-d6 4. Do4-c5+, Kd6-d7 5.
Dc5-a7+ en de zwarte dame gaat
verloren. (Troitzky).
(Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM Het grote nieuws deze week kwam van de
internationale fondsen en van de obligatiemarkt Eigenlijk was
dit laatste nieuws opvallender dan de resultaten in het derde
kwartaal van de internationale fondsen.
We waren namelijk de laatste weken ingesteld op het aantrekken
van de obligatierente met als hoogtepunt de uitgifte van de 25-jarige
negen procents Bank Nederlansche Gemeenten tegen 99.5. Het is
eind vorige week een daverend succes geworden met als resultaat
dat de toewijzing maar zeer gering zal zijn. Geen wonder dat de
eerste officiële notering woensdag op 100.4 belandde.
Dit succes, dus de zeer levendige belangstelling voor obligaties met
rente van 9 pet (door de inschrijvingskoers van 99.5 zelfs iets meer,
namelijk 9.1 pet) heeft de belegger aan het denken gezet. Al een
paar dagen voor de inschrijving begonnen de koersen van de
obligaties aan te trekken. Deze week werd de lijn op overtuigende
wijze doorgetrokken. De obligaties van staat en Bank Nederland-
sche Gemeenten werden duurder en mitsdien zakte de rente.
De obligatiemarkt is door de huidige druk op de rente dan ook
gunstig voor nieuwe emissies tegen een lagere rente, zeker voor
leningen met een kortere looptijd. Unilever heeft van die stemming
onmiddellijk gebruik gemaakt door de uitgifte van een 8 3/4 pet.
10-jarige lening van 124 miljoen gulden tegen een nog nader te
bepalen koers. De Nationale Investeringsbank gaat nog een stap
verder. Zij heeft in het midden van de week een 8.5 pct's 10-jarige
lening van 75 miljoen gulden tegen een op 19 november vast te
stellen koers bekend gemaakt. Een teken aan de wand is ook dat
de hypotheekbanken de afgifte van 9 pet. pandbrieven hebben stop
gezet.
Of deze druk op de rente tijdelijk of duurzaam zal zijn hangt af
van de vraag naar kapitaal door bedrijfsleven en overheid. Het
is mogelijk dat het bedrijfsleven zich voorlopig rustig houdt omdat
onder de huidige verhoudingen de investeringslust niet groot is.
En wat de overheid betreft, hangt het er helemaal van af hoe snel
de schatkist geld nodig heeft om de ambitieuze regeringsplannen
te kunnen financieren.
Na Koninklijke Olie vorige week zijn Unilever, Philips en Hoogo-
vens deze week met hun cijfers over het derde kwartaal tevoor
schijn gekomen. Akzo komt de volgende week met de resultaten.
Unilever zag in het derde kwartaal de winst met 17 pet. stijgen.
Maar houden wij rekening met een winstdaling van 78 pet in het
eerste kwartaal en van 45 pet. in het tweede kwartaal, dan komen
wij voor de eerste negen maanden op een winstdaling van 38 pet.
ten opzichte van vorig jaar. Maar desondanks toch altijd nog een
winst van 471 miljoen gulden. Voor het vierde kwartaal wordt een
beter resultaat verwacht maar het derde en vierde kwartaal bij
elkaar zullen nog niet in staat zijn om de teruggang in het eerste
half jaar op te vangen. De beurs reageerde nogal koel de eerste
dag op de cijfers.
Ook Philips zag de winst sterk drukken. In het derde kwartaal
zelfs met 93 procent tegen 89 procent in het tweede kwartaal en
75 procent in het eerste kwartaal. Dat zijn dus veel forsere
aderlatingen dan bij Unilever. Over de eerste negen maanden was
de winstdaling 84 pet. op een nettowinst van 96 miljoen gulden.
De beurs reageerde desondanks met een lichte stijging omdat de
directie van Philips had medegedeeld dat het vierde kwartaal een
behoorlijke stijging te zien zal geven. Estel (Hoogovens—Hoesch)
meldt over het derde kwartaal een fors verlies.
Koninklijke Shell, waarin de Nederlandse Koninklijke Olie voor
60 procent deelneemt, kon de winstdaling nog het meeste beperken.
Overigens is de nettowinst in guldens uitgedrukt aanzienlijk hoger
(circa 7.5 maal) dan die van Unilever. Om van Philips maar niet
eens te spreken (plus minus 40 maal). Uit de koersen blijkt dat
de beurs ondanks de terugslag in de winst gunstig gereageerd heeft.
In de eerste plaats was er al veel narigheid in de koersen verwerkt.
En in de tweede plaats loopt de beurs vooruit op een verwacht
herstel van de winstcijfers.
Opmerkelijk was in dit verband ook de visie die de directie van
beleggings Mij Rolinco (een dochteronderneming van Robeco) in
het jaarverslag op de wereldeconomie gaf. Zij meent dat het
vertrouwen in de economische ontwikkeling terug komt. De vöorra-
den zijn in belangrijke mate gedaald en daarmede is de basis
gelegd voor een economisch herstel over een breed front.
Niet alleen de koersen van de internationale fondsen trokken aan.
Koersstijgingen zagen wij ook in andere sectoren, al ging het
allemaal nog rustig. In de scheepvaarthoek schoot alleen Van
Ommeren (plus 6 tot 239 gulden) er uit. En bij de banken trok
Algemene Bank Nederland de aandacht met een koersverbetering
van 10 gulden tot 325 gulden op donderdag. Bij de verzekerings
maatschappijen en de levensmiddelenbedrijven waren er geen
uitschieters. Wel bij de scheepsbouwers waar nogal wat moeilijkhe
den verwacht worden. Rijn-Schelde-Verolme kon deze week echter
6 gulden aantrekken tot 166 gulden op donderdag.
In de textielhoek waren er koersstijgingen voor Blijdenstijn (plus
30 gulden tot 320 gulden), en Leidse Wol (plus 12 gulden tot 267
gulden) en bij de papierleveranciers sprong Proost en Brandt er
met een stijging van 10 gulden tot 162 gulden uit. Tot slot nog
twee opmerkelijke koersstijgingen waarvoor de beurs niet direct
een verklaring had: Molukse Handels vereniging van 127 gulden
tot 155 gulden en Nederlandse Industrie voor Vezelverwerking van
330 gulden tot 390 gulden.
Unilever De koers van uitgifte
van de 8,75 pet tienjarige obliga
tielening van 125,- min ten
laste van Unilever is vastgesteld
op 100 pet. Inschrijving staat
open op 18 november.
Balamundi Balamundi Neder
land in Huizen, fabrikant van
vloerbedekking, wandbekleding,
boekbindmateriaal en zonwe
ring, gaat, onder invloed van
verminderd rendement reorga
niseren. Dit zal de afvloeiing
van vijftig van de ruim 580 per
soneelsleden met zich meebren
gen.
Nedap Bij de Nederlandse Ap-
paratenfabriek Nedap heeft de
orderontvangst sedert augustus
zich niet meer hersteld. De jaa
romzet zal in 1975 25 pet lager-
zijn. Door deze ontwikkeling zal
1975 met een aanmerkelijk ver
lies na afschrijvingen moeten
worden afgesloten (vj. 942.000
winst).
VIBA Vereenigde Ingenieursbu-
reaux VIBA zal, vooruitlopend
op de resultaten over 1975, een
interimdividend uitkeren van 5
pet, tegen 8 pet over 1974.
VSH VSH-fabrieken (appanda-
ges en kranen) moet als gevolg
van verminderde afzetmogelijk
heden de produktiecapaciteit in
krimpen, wat het ontslag van
zestig werknemers ten gevolge
heeft.
I door Freek Gordijn
Deze week eens geen aandacht
voor de nationale clubcompetitie
maar kijken we eens in het uitste
kende boek over het eindspel:
„Strategie der honderd velden"
van J. F. Moser.
40.
Wit wint als volgt. 1. 9—4 40—45
2. 4—311 de betekenis van dit veld
zal straks blijken 17—12A zwart
mocht natuurlijk niet 45—50 we
gens 31-36. 3. 49-44 11-17 we
derom was 45—50 verhinderd door
31—22. Speelt zwart 11—16 of
21—26 dan speelt wit op de lijn
436 heen en weer om zodra
zwart dam neemt op veld 50 de
dam op veld 22 te spelen en door
22—6 de zwarte dam te vangen.
Nu dreigt zwart door 17—22 en
45—50 remise te maken. Ook al
gaat de witte dam op veld 18 staan
steeds volgt 17—22 en het goeft
niet of wit met de dam of schijf
slaat. De volgende manoeuvre is
daarom zeer verrassend: 4. 44 40
45x34 5. 31—261 Dreigt 28-22 en
wat zwart ook speelt wit wint
steeds Nu blijkt ook waarom veld
31 zo belangrijk was. Bij A kan
zwart ook spelen: 2. 17—22 3.
28x6 45—50 4. 31—26 wederom
blijkt de belangrijkheid van veld 31
50-45 gedw 5. 6-1 45-50 6.
26—12 50—20 7. 49—44 28x50 8.
1—6 en wint. Auteur van dit eind
spel: I. Porrey.
Wit twee stukken op 38 en 49 en
een dam op 6.
Zwart drie stukken op: 3, 23 en
40.
Wit wïrfl hier door: 1. 6 44 6—50
leidt tot niets 40—45 2. 44 50
23-29 3. 49-44 3-9 4. 44-39
9—13 5. 38—32 13—19 6. 32—27
19-24 7. 27—22 24—30 8. 22—18
2934A 9. 39—33 34—40 10.
18—12 40—44B 11. 50x25 45-50
12. 25—3 wint. Bij A kan zwart ook
spelen: 8. 30—35 9. 1^—12
35—40 10. 12—7 29—33 11. 39x28
40—44 12. 50x39 45-50 13. 7—1
wint. Bij B kan zwart ook spelen:
10. 30—34 11.12—7 40—44 12.
50x30 45—50 13. 30-39 14.
5045 14. 7—1 wint. Auteur K W.
Kruijswijk.
WH twee stukken op 46 en 49 en
een dam op 50.
Zwart twee stukken op: 34 en 38.
Wit wint door: 1. 46—41 34—40
niet mogelijk was 38—42 wegens
50-39 2. 41-37 40—45 3. 49-44
38—43 4. 44—39 43x34 5. 37—32
wint. Auteur J. F. Moser.
Wn drie stukken op: 6, 10 en 26.
Zwart een stuk op veld 33.
Wit win» door: 1. 10—5 33—39 op
38-38 volgt 5—32 en 26-21 2.
532 39-44 3. 32—49 44—50 4.
26-21 50-45 5. 21—17 45-23 6.
49—40 23x45 7. 6-1 wint. Auteur
C. Blankenaar 1896.
Wn drie stukken op: 8, 22 en 27.
Zwart twee stukken op: 6 en 35.
Wit wint door: 1. 6—2 35—40A 2.
2-35 40-45 3. 22-17 6-11 ge
dw 4. 17x6 45-50 5. 27-21
50-45 6. 21-17 45-23 7. 35-40
23x45 8. 6—1 wint. Bij A kan zwart
ook. 1. 6-11 2. 2x16 35—40 3.
16-7 40-44 4. 7—11 wint. Auteur
G. A. Cremer 1919 (partijstand)
WH drie stukken op: 8, 22 en 26.
Zwart twee stukken op: 6 en 35.
Wit wint door: 1. 8-2 35—40A 2.
2-35 40—45 3. 35-8 op nu
45—50 volgt 8—17 50—45 22-18
met winst en op 6—11 volgt 8—17
11—16 17—6 wint. Bij A kan zwart
ook spelen: 1. 6—11 2. 2x16
35-40 3. 16—49 40-45 4. 49-21
45-50 5. 21-17 50-45 6. 22-18
wint. Auteur M. Fabre (Fr.) 1908
Tot besluit weer een damprobleem
ter oplossing. Het is een composi
tie van J. Frieswijk uit 1934 met
als opgave: Wit speelt en wint.
Oplossing probleem J. C. Ie Bleu
uit de vorige rubriek. 1. 32—28
26x37 2. 16-11 6x17 3. 47-41
37x46 4. 27-21 46x30 5. 21x14
10x19 6. 35x22 wint.
