Provincie kampt met tekort van 4,8 miljoen Manifestatie voor langzaam verkeer Gespleten Angola vandaag onafhankelijk Nog steedsopaardgas besparen? Waarvoor? L Militaire bonden willen overleg defensiebegroting FRIESE ACTIE VOOR ARONSON „Wijs op Weg": mossel versteege OUDEREN ALS ALTERNATIEVE „WINKEUERS"? DINSDAG 11 NOVEMBER 1975 Kappers protest Ruim 2000 kappers demonstreerden gisteren in Den Haag voor verla ging van het btw- tarief. Zij overhan digden de vice- voorzitter van de Tweede Kamer. mr. F. Portheine een petitie waarin zij hun nood klaagden over het steeds te ruglopend aantal klanten door de sterk gestegen prij zen. Volgens de kappersbond ANKO is de enige reme die een drastische verlaging van het btw-tarief. LEIDSE COURANT, I Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De provincie Zuid- Holland komt volgend jaar 4,8 mil joen gulden te kort. Dat blijkt uit de ontwerpbegroting voor 1976, die vanmorgen door Gedeputeerde Staten is gepubliceerd. Aanvanke lijk was een nog veel groter nade lig saldo geraamd: 15,5 miljoen. Door bezuinigingen en dankzij een verhoogde uitkering van het rijk aan de provincie kon dat tekort echter tot 4,8 miljoen worden te ruggebracht. Behalve met dit tekort kampt de provincie ook nog met het begrotingstekort over 1975, dat ondanks enkele meevallers tijdens het begrotingsjaar ruim 2,4 miljoen bedraagt. De begroting voor 1975 is nog altijd niet door het rijk goedgekeurd. De voornaamste oorzaken van de moeilijke financiële positie, waarin de provincie ver zeild geraakt is, zijn volgens Gedeputeerde Staten- de voor Zuid-Holland ongunstige verdeelsleutel, die het rijk hanteert bij de financiering van de provincies, de hoge on derhoudskosten van de provinciale vaarwe gen en de invoering van nieuwe taken, waarvoor het rijk volgens G.S. onvoldoende geld verstrekt. G.S. wijzen er opnieuw op, dat de provincie door geldgebrek achterop blijft lopen in voorzieningen die van groot belang zijn voor het woon- en leefklimaat. Het college stelt vast, dat het op het gebied van de recreatie voor grote problemen staat, die alleen door extra financiële steun van het rijk opgelost kunnen worden. G.S. zeggen voorts dat er bij het rijk te weinig begrip is voor de speciale moeilijkheden waarmee Zuid-Hol land op cultureel gebied te maken heeft en dat men ook bij de monumentenzorg finan cieel zeer in de knel komt. Voor werkzaamheden aan de provinciale wegen komt er in 1976 wat meer geld be schikbaar dan in vorige jaren. Desondanks willen G.S. een zeer voorzichtig beleid voe ren. Ze vrezen namelijk dat de situatie binnen enkele jaren weer duidelijk minder rooskleurig zal zijn. Door nu slechts beperkt te investeren, hoopt men over enige tijd een fonds te hebben opgebouwd waaruit tekor ten gedekt kunnen worden. illllilllllllllllllilllllllllllllllllllllllillllllllllill (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Angola, de laatste Portugese kolonie in Afrika is vandaag onafhankelijk geworden. Maar anders dan Guinee-Bissau, de Kaap Verdische eilanden, Mozambique en Sao Tome en Principe, heeft Angola weinig reden tot feestvieren. Met het naderen van de onaf hankelijkheid zetten de drie bevrijdingsbewe gingen, MPLA, FNLA en Unita, nieuwe offen sieven in, om vandaag een zo groot mogelijk deel van Angola onder controle te hebben. Angola voerde de langste onafhankelijkheids oorlog in de geschiedenis van de dekolonisatie van Afrika, van 1961 tot de val vlan de Portuge se diktatuur in het voorjaar van 1974. Dit grote Afrikaanse land, 36 maal zo groot als Neder land, met slechts zes miljoen inwoners, kan gezien de enorme bodemschatten uitgroeien tot een van de economische reuzen van Afrika. Maar de naweeën van koloniale onderdrukking en uitbuiting, van langdurige koloniale oorlo gen en nu een uitzichtloze binnenlandse strijd werpen zwarte schaduwen over Angola's toe komst. De burgeroorlog tussen de drie elkaar bestrij dende bevrijdingsbewegingen, die dit voorjaar losbarstte, heeft tot dusver 20.000 mensenlevens geëist. De strijd wordt met wisselend succes gestreden. De MPLA heeft, na aanvankelijke successen, de laatste weken enkele ernstige nederlagen moeten incasseren vooral aan het zuidelijke front, waar onder meer Mocamed,es, de derde haven van Angola, in handen van de samenwerkende troëpen van Unita en FNLA viel. Ook zonder de burgeroorlog zou Angola al diep in de problemen zitten. Met de geleidelijke terugtrekking van het Portugese leger ging een volledige ineenstorting van het bestuursappa raat gepaard. Bij gebfek aan een centrale overheid leidt dat in verschillende streken tot het terugvallen op de restanten van de vroegere stammenorganisatie. In de huidige onzekere situatie zoeken veel Angolezen bescherming in hun streek van herkomst, met als gevolg een massale binnenlandse trek. Vluchtelingen keren terug uit Zaire en Zambia, terwijl de blanke Angolezen het land in groten getale ontvlucht en. Anders dan Mozambique telde Angola een aanzienlijk aantal blanke kolonisten, van wie de meesten zich vestigden na de Tweede Werel doorlog. Naar schatting 95 procent van de ongeveer 300.000 blanken is vertrokken naar Portugal, of naar nieuwe emigratielanden als Brazilië. Dit betekent een nijpend gebrek aan bestuurlijk en technisch kader en aan medisch en onderwijzend personeel, want het koloniale bewind heeft de opleiding van Afrikanen schro melijk verwaarloosd. Een Afrikaanse midden klasse ontbreekt vrijwel geheel in Angola. Uit de noordelijke provincies Uige ën Zaire, bolwerk van het FNLA, trokken vele duizenden Angolezen midden- en Zuid-Angola weg. Een deel van deze mensen, die in het verleden door de Portugezen waren aangevoerd als contrac tarbeiders op de koffieplantages, sympathiseer de met de MPLA. Onder hen vielen honderden doden in gevechten met FNLA-sympathisanten, met als gevolg een massale uittocht naar het zuiden. De MPLA (volksbeweging voor de bevrijding van Angola) staat een duidelijke socialistische politiek voor maar wijst het etiket van commu nistisch of marxistisch af. Voor de nabije toe komst wil de MPLA een pragmatische politiek voeren, zich realiserend dat ook een onafhanke lijk Angola nog lange tijd afhankelijk zal blij ven van buitenlandse hulp en de medewerking Angola is vandaag onaf hankelijk geworden. Om ringd door de vlaggen van de MPLA staat voor het Gouvernementsge bouw een lege sokkel waar voorheen het stand beeld van de gouverneur op stond. Het beeld werd gisteren weggehaald en overgebracht naar Lissa bon. miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii van buitenlandse bedrijven. Het FNLA (nationaal front voor de bevrijding van Angola) heeft steeds geopereerd vanuit Angola's noordelijke buurland Zaïre en vindt zijn meeste aanhang dnder de Bakongo stam, een grote stammen groep die behalve in Kongo en het westen van Zaïre ook in het noorden van Angola woont. Het FNLA is pro-westers georiënteerd en ontvangt steun uit de Verenig de Staten en China. De UNITA (Unie voor de totale onafhankelijk heid van Angola) is ontstaan als afsplitsing van het FNLA. Aanvankelijk zocht de Unita met succes steun in Peking. Later ontstonden sterke banden met westerse christelijke kerken en West-Europa. Het Unita-gebied is het belangrij ke landbouw- en veeteeltgebied van Angola. De standpunten in Angola zijn de laatste maan den aanzienlijk verhard. Een verzoening tussen de drie elkaar bestrijdende bevrijdingsbewegin gen lijkt vooralsnog uitgesloten. Een voortzet ting van de oorlog tot de sterkste, al dan niet met buitenlandse steun heeft gewonnen, of een uiteenvallen van Angola in drie stukken is het weinig rooskleurige toekomstperspectief van deze jongste onafhankelijke staat BARNEVELD (ANP) „Het is bijzonder teleurstel lend, dat de minister opnieuw geen ruimte heeft gevonden om in de voorbereidende fase van de Defensiebegroting over de uitgangspunten van het beleid overleg te voeren met de vakorganisaties. Temeer omdat de regering al heeft aangekondigd, dat voor de komende jaren overeenkomstige bedragen op de uitgaven door de defensie zullen moeten worden bezuinigd". Aldus voorzitter H. J. J. Hoog- enboom van Sint Martinus, de katholieke bond van militaire ambtenaren beneden de rang van tweede luitenant. Op de jaarvergadering van zijn organi satie, vandaag in Barneveld zei hij dat het niet de bedoeling is om invloed uit te oefenen op de politieke verantwoordelijkheid van de minister en de regering. Maar bij het vraagstuk van de financiering van de defensie-in spanning gaat het ook om het evenwicht tussen taak en mid delen. Hij vroeg zich af of er tegen die achtergrond wel voldoende ga ranties bestaan voor „overle ving". „En waar haalt de minis ter het morele recht vandaan om zonder voorafgaand overleg eenzijdig te beslissen waarop bezuinigd moet worden", zo wil de de heer Hoogenboom weten. Als de minister wel ruggespraak had gepleegd, dan had Sint Martinus geadviseerd de top structuur eens door te lichten, waarin bijvoorbeeld nog steeds voor ieder krijgsmachtonder deel een afzonderlijke genees kundige dienst functioneert De heer Hoogenboom zei er geen behoefte aan te hebben om te pleiten voor afschaffing van de dienstplicht. Wel nam hij stelling tegen het vaak geuite bezwaar dat een beroepsleger gevaarlijk zou kunnen zijn voor het democratisch functioneren van de rechtsstaat. „In een le ger, dat geheel bestaat uit vrij willigers zal de aanwezigheid van grote aantallen ambtenaren op het lagere niveau dezelfde beperkende invloed hebben op het bestaan van een 'hiërarchi sche elite als elders in over heidsdienst en hét bedrijfsle ven", aldus de heer Hoogen boom. LEEUWARDEN (ANP) De telefonische hulpdienst Friesland (SOS-dienst) is een actie begonnen voor de Nederlander Aronson, die in Irak ter dood is veroor deeld. Ds. Ype Schaafs, die dit gisteren namens de dienst meedeelde, ver spreidt daartoe brieven, die men op moet sturen aan de ambassadeur van Irak in Brussel. In de brieven wordt gepro testeerd tegen de ter dood veroordeling van de Neder landse verpleger Aronson. Ook wordt een beroep ge daan op de Irakse regering om tegenover vreemdelin gen in Irak de rechten van de mens, zoals vastgelegd bij de VN te respecteren. De Nederlandse tijdelijke heeft Aronson (40) nog steeds niet in de gevangenis op kunnen zoeken, aldus verklaarde gisteren een woordvoerder van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Aronson, die naar de vori ge week maandag door het Iraakse voorlichtingsbu reau INA gemeld werd, geëxecuteerd was wegens „spionage voor de zionisti sche vijand", bleek later in de week wel ter dood te zijn veroordeeld, maar met te zijn geëxecuteerd. De Nederlandsetijdelijke zaakgelastigde bij de Iraak se regering, Mr. G. Meihui zen heeft daarop gepro beerd hem in de gevange nis te bezoeken om hem consulaire bijstand te verle nen, maar is daarin tot nu toe nog met Voor onze toekomst. Aardgas is een energie waar we heel wat dingen mee doen: verwar men, koken, water verwarmen, produkten mee maken. Maar de voorraden aardgas zijn niet 'onuitputtelijk. Er komt een moment, al duurt dat nog tientallen jaren, dat we op andere energie moeten overstappen. Het ontwikkelen van nieuwe vormen van energie met dezelfde kwali teiten als aardgas zal nog veel tijd vergen. Daarom is het verstandig zo lang mogelijk te doen met wat we hebben. Hoe? Een voorbeeld: niet denken 'wat is het warm in de kamer, laat ik het raam maar 'n tijdje openzetten'. Nee, temper dan de verwarming liever. Dan vliegt er tenminste geen stukje toekomst de lucht in. Gezamenlijke publikatie van het Ministerie van Economische Zaken, de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in Nederland (Vegin) en N.V. Nederlandse Gasunie Correspondentieadres postbus 19 Groningen (Van een onzer verslagge vers) i DEN HAAG - In de Ahoy-hallen te Rotter dam zal van 27 tot en met 30 november de na tionale manifestatie „Wijs op Weg" worden gehouden. De manifesta tie laat de aktiviteiten van tal van groeperingen en overheidsinstanties zien, die zijn ondernomen op het gebied van ver keer en vervoer. Het ge beuren, dat o.m. een info markt, een dia-panorama en gelegenheid voor dis cussie biedt, is georgani seerd door de initiatief groep Verkeer en Ver voer, die dit voorjaar in het leven is geroepen met het doel het openbaar vervoer en langzame ver keer te bevorderen. De bedoeling van de nationale manifestatie is naast de voor lichting ook uit discussies, waar toe op de openingsdag een stu diedag wordt gehouden, een ur gentieprogramma samen te stel len. Dat programma moet in de loop van 1976 worden aangebo den aan het parlement. Het moet dienen als werkmateriaal voor verkiezingsprogramma's van politieke partijen en zelfs voor regeringsprogramma's. Gistermiddag in Den Haag werd tevens de publikatie „Wegwij zer" van de groep ten doop ge houden. Deze is bedoeld als werkboek voor instanties en in- dividuelen, die zich betrokken voelen bij de verkeersproblema tiek en is tegen de prijs van vijf gulden verkrijgbaar op de mam- schappelijke bureaus van PvdA, Festatie. PPR en CDA ook de Openbaar In de initiatiefgroep zitten naast Vervoersbedrijven en vervoers- enkele .stichtingen en weten- bonden van CNV en NW/NKV. (ADVERTENTIE ffV vleugels-piano'S'orgels gevraag katalogus met L.P./7.90, giro 56631, Den Haag (Van een onzer verslaggeefsters) DEN HAAG De Nederlandse Vereniging tot Bevordering der Biologisch-Dynamische land bouwmethode en de alternatieve boerderij De Kleine Aarde willen een aktie beginnen om oudere mensen weer zoveel mogelijk te betrek ken bij het maatschappelijk gebeuren. Doel van de aktie is de ouderen in te schakelen bij de verkoop van biodynamisch voedsel. De verkoop van de biodynamische produkten wordt verzorgd in zogenaamde „konsumentenkringen". De coördinerende man of vrouw üv zo'n konsumentenkring verzamelt de bestellingen en zorgt dat deze op de juiste plaats terecht komen. Déze coördineren de taak wil men nu in handen leggen van oudere mensen. Op deze manier hopen de initiatiefnemers de bejaarden uit hun geïsoleerde positie te halen en het gebruik van biologi- sch-dynamisch voedsel te bevorderen. Het zou tevens een gedeeltelijke oplossing zijn voor het economische probleem, dat een naar verhouding steeds klei nere groep mensen een relatief grote groep financieel moet onderhouden (probleem van de vergrijzing), aldus de heer S. A Leeflang van „De Kleine Aarde"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1975 | | pagina 7