Kamer vraagt regering
geen lastenverlichting
Geld lenen
NMB
Aantal misdrijven is
nauwelijks toegenomen
„FOLTEREN VAN PALESTIJNEN
IS IN ISRAËL EEN SYSTEEM"
„Niemand kan de situatie
in Angola meer volgen"
Gasvelden in
de Noordzee
herontdekt
„Meer kleine
huizen
bouwen"
Telegrammen
in Amerika
gecontroleerd
Snelste vervoermiddel in
binnenstad is de motor
Israëlische advokate klaagt haar land aan
VRIJDAG 7 NOVEMBER 1975
LEIDSE COURANT...
PAGINA r
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer heeft gisteren besloten geen
beroep te doen op de regering om op korte termijn de lasten
van de burgers en van het bedrijfsleven te verlichten en de
stijging van de overheidsuitgaven te beperken. De WD had in
een motie (de zevenhonderdste voor het kabinet-Den Uyl) aan de
regering gevraagd haar uitgavenbeleid voor 1976 nu al bij te
stellen. Ook zou de regering op korte termijn moeten komen met
een lastenverlichting voor bedrijven en burgers.
De (afgewezen) motie werd ingediend door de WD-er Van Ardenne
tijdens een interpellatie over de sombere economische voorspellin
gen van de directeur van het Centraal Planbureau, prof. Van de
Beid. De confessionele regeringsfracties KVP en ARP wezen de
WD-eis als voorbarig, maar ook overdreven van de hand. Dan
kun je om de paar maanden je beleid wel gaan bijstellen, zo luidde
enigszins ironisch het commentaar.
In het kort komen de voorspellingen van de heer Van de Beid
hierop neer: de wereldhandel zal volgend jaar niet met 8 procent
stijgen, maar met 5 procent, de prijzen zullen meer stijgen dan
de 10 procent die de regering verwacht, het aantal werklozen zal
in 1976 nog 10.000 groter zijn dan de 240.000 die de regering
verwacht.
Minister Duisenberg van Financiën gaf toe, dat er nieuwe cijfers
in omloop zijn, maar deze zijn volgens hem nog niet „hard" en
nog te voorlopig. Fractieleider Wiegel van de WD ging niet
akkoord met het magere resultaat van de motie en heeft schriftelij
ke vragen gesteld aan premier Den Uyl en minister Duisenberg.
Overlegorgaan
vakcentrales:
UTRECHT (ANP) Het over
leg orgaan van de vakcentrales
NVV, NKV en CNV heeft bij
de Tweede Kamer met klem
aangedrongen op een verhoging
van het aantal te bouwen klei
ne woningen. Het overlegor
gaan reageert hiermee op de
nota huisvesting van alleen
staanden en tweepersoonshuis
houdens, die dezer dagen in het
parlement wordt behandeld.
Staatssecretaris Van Dam wil in
de komende vier jaar 40.000
kleine woningen laten bouwen
voor alleenstaanden en tweeper
soonshuishoudens. Het overle
gorgaan vindt dit aantal „zeer
bescheiden" temeer omdat de
behoefte aan dit soort woningen
op 150.000 wordt geschat. Het
bouwen van meer kleine wonin
gen acht het orgaan ook in het
belang van de werkgelegenheid.
De constatering in de nota, dat
buitenlandse werknemers al te
vaak genoegen nemen met huis
vesting die medisch en sociaal
gezien volkomen ongeschikt is
en dat buitenlanders vaak niet
bereid zijn een naar Nederland
se maatstaven redelijke huur
prijs te betalen, mag naar de
mening van het overlegorgaan
geen reden zijn om lagere nor
men voor de huisvesting van
deze groep te hanteren.
KABO akkoord
met federatie
DEN HAAG (ANP) De kath-
olieke bond van personeel in de
sectoren overheid, volksgezond
heid, maatschappelijk welzijn
en sociale werkvoorziening
(KABO) gaat accoord met een
federatie tussen de vakcentra
les van het NKV en het NW.
Op een in Den Haag gehouden
congres bleek 72,4 pet van de
aanwezigen voor een dergelijke
vorm van samenwerking te
zijn.
Bondsvoorzitter M. Vaes wees
er nadrukkelijk op, dat een fu
sie niet aan de orde is. "Er kan
pas over fusie gesproken wor
den als door een intensieve sa
menwerking in federatiever-
band een nieuwe eenheid is ge
groeid, waarin iedereen zich
kan herkennen", zo zei hij. De
heer Vaes betreurde het afha
ken van het CNV. "De vakbewe
ging mag geen halt houden bij
de bestaande structuren, maar
moet deze terwille van naasten
liefde, rechtvaardigheid en
evangelische bewogenheid
trachten te doorbreken. Dit zijn
geen zaken die een christelijke
organisatie voor zichzelf kan
opeisen", zo stelde de heer Vaes.
De KABO telt ruim 50.000 le
den.
Washington (AP) 'De Ameri
kaanse nationale veiligheids
raad NSA heeft in de afgelopen
jaren per maand zo'n 150.000
internationale telegrammen ge
lezen, in een illegale poging de
verbindingen in de wereld be
ter in de gaten te kunnen hou
den. De voorzitter van de se
naatscommissie voor de inlich
tingendienst, Frank Church,
heeft dit bekendgemaakt.
De telegrammen waren aan de
NSA overhandigd door de com
municatie-concerns RCA, ITT
en Western Union. Dat onder
scheppen van telegrammen be
gon in 1947 en omvatte kopieën
van de meeste internationale te
legrammen die in de VS werden
verstuurd of dat land passeer
den. Deze „operation shamrock"
(operatie klaverblad) diende in
de eerste plaats om iets te weten
te komen over zaken waar de
buitenlandse inlichtingendienst
en belangstelling voor hadden.
Maar toen in mei van dit jaar
de operatie gestaakt werd, bleek
het een gewoonte om ook de
buitenlandse telegrammen van
Amerikaanse privé-personen te
bekijken.
DEN HAAG (ANP) - In de
Noordzee, 70 kilometer uit de
kust van Noord-Holland, bevin
den zich twee gasvelden, waar
van zal worden nagegaan of ze
lonend gemaakt kunnen wor
den. De exploitatiemaatschap-
pij Holland Sea Search uit Den
Haag gaat over enkele dagen
met het boorplatform Penrod
65 boren op een plaats waar zes
jaar geleden al gas werd aange
toond.
De grootte van de gasvoorraden
wil de maatschappij uit concur-
rentie-overwegingen niet meede
len. Toen in 1969 op die plaats
geboord werd, was de vondst
economisch niet interessant,
maar bij de huidige aardga-
sprijs kon dat wel eens anders
zijn. De Nederlandse Aardolie
Maatschappij NAM zal in de
toekomst onderzoeken of ook
andere vroegere vondsten bij
het huidige prijspeil de moeite
waard zijn.
DEN HAAG (ANP) Het aantal bekende
misdrijven in Nederland in de eerste helft van
dit jaar (213.000) is nauwelijks hoger dan dat
in dezelfde periode van 1974. (212.000). Het
Centraal Bureau voor de Statistiek heeft dat
meegedeeld. Wel liep het aantal agressieve
misdrijven in de eerste zes maanden van 1975
beduidend op ten opzichte van de overeenkom
stige periode in 1974 en wel met tien procent
tot 20.500. De toename van het aantal vernie
lingen met twintig procent tot 12.700— is
daar debet aan.
Het aantal misdrijven tegen mensen gericht,
liep terug. Het aantal misdrijven tegen het
!even(446 in 1975) daalde met acht procent, het
aantal sexuele misdrijven (ruim 3.000) met der
tien procent en mishandelingen met zeven pro
cent tot 4.300.
Het aantal vermogensdelicten liep iets terug (0,7
procent) naar 164.000. Het merendeel ervan
bestond uit diefstal van voertuigen: 37.300 fiet
sen, 13.400 bromfietsen en 4.900 auto's. Vooral
de vermindering van diefstal van brommers is
opvallend: in de eerste zes maanden van 1974
waren dat er no^24.600. Het CBS neemt aan,
dat de vermindering te danken is aan het
verplicht stellen van een helm voor bromfiet
sers op 1 november van het vorig jaar.
Kleiner aantal
ambachtelijke
ondernemingen
DEN HAAG (ANP) - Het on-
dernerrüngsbestand in de am
bachtelijke beroepen is in 1974
met ongeveer 1450 verminderd,
dit blijkt uit een overzicht van
het centraal registratiekantoor
detailhandel-ambacht. Het tota
le aantal vestigingen in het am
bacht bedroeg op 1 januari jJ.
114.335 tegen 115.846 een jaar
daarvoor. Bij het totaal van 1
januari 1974 kwamen in de loop
van 1974 6880 nieuwe inschrij
vingen en er gingen 8362 af.
31 procent van het aantal ophef
fingen werd veroorzaakt door
overlijden, ouderdom of ziekte
van de ondernemer. 8,4 procent
van de ondernemingen werd op
geheven omdat de ondernemer
in loondienst ging, 10 procent
omdat voorzetting onrendabel
was, en 50,6 procent wegens
stadssanering, faillissement of
fusie. De gemiddelde leeftijd
van de nieuwe ondernemer was
Met de tong uit
de mond van in
spanning pootte
de Amsterdamse
wethouder Lam
me rs de eerste
bloembollen in
zijn stad. Het wa
ren de eerste van
de 17.000 die het
bestuur van de
Keukenhof heeft
aangeboden in
verband met het
700-jarig bestaan
van Amsterdam.
Illllllllllllllllllllllllllllll
.-.l,.1 Nii.!:;1!'.1!!;!-.!.!:!!!]:!!.!!
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Volgens een Israëlische advo
cate, mevrouw Felicia Langer, worden er
in Israëlische gevangenissen en in door
Israël bezette Arabische gebieden systema
tisch Palestijnen gefolterd.
Mevrouw Langer, die de afgelopen jaren de
verdediging van meer dan tweeduizend Pa
lestijnse gevangenen op zich heeft genomen,
zei, dat ze aanvankelijk van mening was
dat het folteren van Palestijnse gevangenen
het werk was van al te enthousiaste ambte
naren die belust waren op promotie of dat
alleen sadisten aan het werk waren. „Maar
na acht jaar ervaring ben ik helaas tot de
conclusie gekomen, dat folteren in Israël
tot een systeem is geworden".
In Brussel presenteerde mevrouw Langer de
Franse vertaling van haar boek („Je temoig-
ne", „ik getuig"), dat in Israël volledig dood
gezwegen is. Door het boek in Europa meer
bekendheid te geven hoopt zij dat een dis
cussie zal ontstaan over het martelen van
Palestijnen door Israël. Het boek bevat ge
tuigenissen over gruwelijke folterpartijen,
een relaas over de toestand in Israëlische
gevangenissen en over de gang van zaken
bij processen tegen Palestijnen.
Mevrouw Langer zegt de Israëlische rege
ring vele malen te hebben gewezen op de
folteringen, maar kreeg dan als antwoord
dat haar beweringen ongegrond zijn of dat
er een politie-onderzoek zal worden inge
steld. In de praktijk betekent dat, dat de
zaak in de doofpot gaat, aldus mevrouw
Langer.
De gevangenissen waar Palestijnen opgeslo
ten zitten, zijn hermetisch van de buitenwe
reld afgesloten. De regering staat niet toe
dat de gevangenen bezoek krijgen. Advocate
Langer zegt persoonlijk een aantal folte
raars te kennen. „Het zijn geen brutale,
afgestompte figuren, maar welopgevoede
mensen met een universitaire opleiding, die
folteren om snelle resultaten te bereiken en
hun slachtoffers en anderen te intimideren".
Mevrouw Langer klaagt ook de Westeurope-
se regering aan, waaronder die van Neder
land en België. Hoewel de regeringen i
de folteringen op de hoogte zijn, weigeren
ze die te veroordelen. De schrijfster wil ook
erkenning van de Palestijnse rechten om een
eigen staat te kunnen stichten naast Israël.
De Israëlische houding ten opzichte van
Palestijnen, zowel binnen als buiten de ge
vangenissen, is nu vaak één grote wraakoe
fening, aldus mevrouw Langer. „Maar dit is
geen getuigenis van een anti-semiet. Ik sta
er op te zeggen, dat ik een loyale Israëlische
staatsburger ben, dat ik joodse ben en dat
Israël mijn land is".
ADVERTENTIE]
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllll
Bomen
op de Dam
LOEANDA Rtr/AP) In Angola, de Portugese
kolonie die maandag onafhankelijk wordt, nemen
de gevechten weer toe. De bevrijdingsbewegingen
FNLA en tJnita bevinden zich op hooguit 25
kilometer van de hoofdstad Loeanda, mogelijk
met de bedoeling die vóór maandag op de groot
ste bevrijdingsorganisatie MPLA te veroveren.
Volgens de MPLA heeft de Zuidafrikaanse lucht
macht de Angolese havensteden Lobito en Ben-
guela gebombardeerd. Een Afrikaanse diplomaat
zei, dat de toestand nu zo verward is, dat nie
mand meer weet wat er eigenlijk gebeurt.
Zowel MPLA als FNLA 3Unita heeft gedreigd
eenzijdig de zelfstandigheid uit te roepen. Portugal
en Mozambique hebben een voorstel geformuleerd
voor een „regering van nationale -eenheid" be
staande uit „onafhankelijke personen, die aan de
strijd een einde zou moeten maken.
Waarnemers verwachten, dat de Sovjet-Unie direct
na 11 november via een luchtbrug militaire en
civiele hulp gaat verlenen, ten bate van de MPLA.
FNLA en Unita worden gesteund door Zuid-Afri-
ka, de Verenigde Staten en Zaire.
Nederland heeft voor het onafhankelijkheidsfeest
van maandag nog geen uitnodiging ontvangen, al
zegt de MPLA dat die uitnodiging wel verstuurd
is.
In de kleine enclave Cabinda, ten noorden van
Angola, zouden troepen uit Kongo (voormalig
Frans Kongo) zijn binnengedrongen. Aan de ande
re grens houden troepen van Zaire (voormalig
Belgisch Kongo) zich gereed.
in hoger beroep
AMSTERDAM (ANP) - De vier
Syrische commando's, die in
september in Nederland een gij
zelingsactie hadden willen uit
voeren, zijn niet in hoger be
roep gegaan tegen hun vonnis.
Zij waren tot-één jaar veroor
deeld wegens verboden wapen
bezit. Ook de officier van justi
tie, die twee jaar had geëist,
heeft zich bij het vonnis neerge
legd.
De Syrièrs hadden op 4 septem
ber in Amersfoort een gijze
lingsactie willen uitvoeren in de
Warschau-express, omdat zij
dachten dat met die trein dage
lijks joden uit Rusland aankwa
men die dan naar Israël reisden.
Enkele uren voor hun actie wer
den zij gearresteerd.
Boerma (FAO)
treedt af
Gemakkeliik en belrouwbaar bi| de NMB
Voor alle doeleinden Ook voor hel verbeteren van uw
woning Geen mlormalie bi| werkgever
'Kwijtschelding bi| overladen
Inlichtingen bg alle NMB-kanloren
AMSTERDAM (ANP) - Er ko
men weer echte bomen op de
Dam in Amsterdam. Op de
plaatsen waar nu zielige stam
metjes vergeefs proberen enig
groen te brengen temidden van
de milieuvervuiling, zullen in
de komende weken forse olmen
worden geplant.
Die olmen komen uit de buurt
van het Overijsselse Wijhe, zijn
25 jaar oud en ongeveer 14 me
ter hoog. Ze komen in een hoe-
fijzervorm rond het nationaal
monument. Het initiatief is ge
nomen door een nieuw comité
„Groen Hart", dat ook elders in
Amsterdam meer groen wil
brengen.
Militairen en burgers exerceren in het voetbalstadion van de Angolese hoofdstad
Loeanda, nadat de bevrijdingsbeweging MPLA een algehele mobilisatie had uitgevaar
digd voor alle Angolezen tussen 18 en 35 jaar.
AMSTERDAM (ANP) In het centrum van Amsterdam is de
motor het snelst en de fiets het meest comfortabele vervoermid
del. De fiets is nummer twee wat snelheid betreft. Dat staat in -
het blad .Autovisie", dat zes manieren van vervoer met elkaar
heeft vergeleken. Wanneer het echter om de eigen keuze gaat is
de auto veruit favoriet. De drie soorten openbaar vervoer —tram,
taxi en witkar zijn dan grote verliezers van de drie soorten
eigen vervoer: auto, fiets en motorfiets.
Het blad heeft de verschillen in de praktijk vergeleken. Daartoe
is een drukke werkdag van een zakenman in Amsterdam nageboot
st: tussen kwart voor elf 's ochtends en 's middags vijf uur moest
hij zes adressen bezoeken. Zes personen, ieder met een ander
vervoermiddel bezochten de willekeurig gekozen adressen steeds
in dezelfde volgorde. Veruit het langzaamst bleek de witkar te zijn,
die sterk de nadelen ondervond van het geringe aantal stations.
Ook met de auto kostten de routes te veel tijd. .Autovisie' heeft
ook de kosten van de zes vervoermiddelen vergeleken. De tram
kwam nog gunstiger uit de bus dan een huurfiets.
De testdeelnemers waren van oordeel dat de fiets het meest ideale
vervoermiddel in het centrum is, gevolgd door auto, motor, taxi,
tram en witkar. Gevraagd naar de eigen keuze bleek de voorkeur
uit te gaan naar de auto, gevolgd door fiets, motor, taxi, witkar
en tram. .Autovisie' concludeert, dat de motor veruit het snelste
vervoermiddel is, maar bijkomende ongemakken als dikke kleding
en valhelm makén hem niet ideaal.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
38.6 jaar, van de ondernemer
wiens bedrijf werd opgeheven
51.7 jaar.
NEDERLAND
BEZORGD OVER
KERNWAPENS
New York Nederland is be
zorgd over bepaalde tendenzen
die wijzen op een grotere waar
schijnlijkheid van het gebruik
van kernwapens, aldus de Ne
derlandse staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken dr. P. H.
Kooijmans in de eerste commis
sie van de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties
over ontwapeningszaken.
Hij benadrukte dat Nederland
erg bezorgd is over de toene
mende wapenaankopen in de
wereld. De heer Kooijmans
drong aan op een verbod of
beperking van wapens die onno
dig leed kunnen veroorzaken, en
op een tijdelijke stop op het
beproeven van kernwapens, sa
men met een ban op vreedzame
kernexplosies.
Ontwapening en wapenbeheer
sing moeten een integraal deel
worden van het rationele beleid
van ieder land. Maar dat is niet
genoeg, aldus de staatssecreta
ris. Ook de oorzaken van span
ningen en onrechtvaardigheden
moeten worden weggenomen.
Sterkere internationale instellin
gen kunnen die verandering op
vreedzame manier op gang
brengen. Steeds meer landen
worden kernmachten en in de
toekomst zullen mogelijk ook
ontwikkelingslanden over kern
wapens beschikken. Daarom
steunt Nederland voorstellen
voor een betere beveiliging van
kernwapens, het oprichten van
regionale centra voor splijtstof
en het instellen van kernwapen-
vrije zones in het Midden-Oos
ten en Zuid-Azië.
De Amerikaanse vice-president Nelson Rockefeller heeft
gisteravond verklaard, dat hij niet in aanmerking wil
komen als republikeins kandidaat voor het vice-president-
schap in 1976 omdat hij niet betrokken wil raken bij
kibbelarijen binnen de republikeinse partij.
Rockefeller meende dat zijn vertrek de kansen van-Ford
zouden vergroten om presidentskandidaat te worden. „Ik
wil niet dat ruzies binnen de partij, waarvan ik voor een
groot deel onderwerp ben, Ford benadelen. En als ik weg
ben is er niets meer om over te twisten", aldus Rockefel
ler.
Rockefeller heeft driemaal zonder succes geprobeerd
presidentskandidaat te worden. Over zijn toekomst maakt
hij zich geen zorgen. „Ik vind altijd wel wat te doen".
ROME (AP) - Het hoofd van
de voedsel- en landbouworgani
satie (FAO) van de Verenigde
Naties, de 63-jarige Nederlan
der dr. A. Boerma, gaat na acht
jaar als directeur-generaal van
die organisatie aftreden.
Op een laatste persconferentie
zei hij gisteren in Rome, dat de
strijd tegen armoede en honger
nooit kan worden overwonnen
door investeringen, hoe groot
ook, alleen. Dr. Boerma riep de
ontwikkelingslanden op „om op
moedige wijze" verandering te
brengen in hun „uit-de-tijdse so
ciale stelsels, waarbij een paar
welgestelden goed eten en de
meerderheid der mensen gebrek
lijdt".
Het aantal hongerlijdende on
dervoede mensen op de wereld
schatte hij op een half miljard.