Allerlei(ds) Busbanen misschien toch niet in midden Rijnsburgerweg ingelcomplex ïogelijk open itenstaanders Witte Singelcomplex straks mogelijk open voor buitenstaanders Expositie Van Elk en Holstein in de Lakenhal KIL THEATER VANDEAPPEL pen van het stadhuis Pancraswijk wil meer gezinnen en minder studenten Verkiezingen Rijnland moeten over Van een onzer verslaggevers LEIDEN De busbanen die moeten worden gecreëerd na de op handen zijnde reconstruc tie van de Rijnsburgerweg komen misschien toch nog aan de zijkanten van deze verkeers ader te liggen. Daarmee komt men terug op het voornemen het midden van de weg te bestemmen voor het openbaar vervoer, een idee wat aanvankelijk erg veel weerklank vond. Een werkgroep van Rijk en provincie, die het hele project van verbeteringen van het open baar vervoer tussen Katwijk en Leiden bege leid (in het kader waarvan ook de reconstruc tie van de Rijnsburgerweg wordt uitgevoerd), heeft zich echter deze week nogal critisch uitgelaten over de plannen voor een busbaan in het midden van de weg. Men heeft bij de NZH goede ervaringen met de busbanen rechts van de weg en voorzover kan worden nagegaan zal een busbaan middenin alleen maar moeilijkheden opleveren, zo redeneert deze werkgroep. Omdat bovendien de nadelen voor de andere verkeersdeelnemers erg groot zouden worden bij deze oplossing (met name het oversteken van voetgangers zou gevaarlijk worden) concludeerde deze groep, dat vrije banen aan weerszijden van de Rijnsburger weg verre de voorkeur verdienen. Een en ander was voor wethouder Waal reden om gisteren in de vergadering van de ver- keerscommissie en de commissie ruimtelijke ordening enigszins terug te komen op zijn oorspronkelijke ideeën hierohntrent. Bij het handhaven van de jongste plannen zou de 2,2 miljoen gulden subsidie die Leiden is toege zegd voor dit project wel eens weg kunnen vallen. Waal wil nu voorlopig de exacte lig ging van de busbaan nog openhouden, een voornemen waarmee de commissie akkoord kon gaan. Voor het overige blijven de plannen zoals ze waren, met dien verstande dat de bus naar alle waarschijnlijkheid inderdaad door de au totunnel van het Rijnsburgerviaduct zal blij ven rijden. De busbaan komt hier hoe dan ook rechts van de weg te liggen. Ook de begroeiing langs de weg zal blijven gespaard, al zullen alle bomen wel een keer de grond uit moeten vanwege het leggen van kabels en leidingen. Tijdens de discussies kwam gisteravond ook de aanleg van de Verlengde Warmonderweg aan de orde. Met name het CDA-raadslid Ham pleitte voor een spoedige aanleg van deze verbinding tussen de Warmonderweg (grens Oegstgeest en Leiden) en de Plesman- laan. Deze zou vooral nodig zijn om sluipver- keer door de wijken aan weerszijden van de Rijnsburgerweg te voorkomen, wanneer de plannen voor de afsluiting voor het autover keer van het deel tussen de Warmonderweg en'de Wassenaarseweg zullen worden uitge voerd. Hoewel van de kant van de gemeente Oegstgeest ernstige bezwaren tegen een gehe le afsluiting van dit weggedeelte zijn gerezen, blijft wethouder Waal van Leiden toch het meest voor dit idee geopteerd al wil hij bij wijze van proef ook een gedeeltelijke afslui ting in de richting Leiden wel eens een jaar bezien. Van een onzer verslaggevers LEIDEN Het Witte Singelcomplex, de nieuwbouw waarin de universiteit onder meer de faculteit der letteren, godgeleerdheid en de universiteitsbibliotheek wil huisvesten, zal mogelijk ook open staan voor niet-universitaire aktiviteiten. Tijdens een bijeenkomst in sociëteit „Horus" van studentenvereniging „Cate na" deelde prof. dr. Sicking, decaan van de letterenfaculteit, mee, dat er nog werd overwogen op welke manier de niet-student het complex binnen zal worden gehaald. „We denken aan museale functies of het gebruik van de bibliotheek voor het verkrijgen van informatie. Misschien kunnen ook bepaalde ruim ten beschikbaar worden gesteld." Miniatuur Minerva in Madurodam In Madurodam staat sinds gistermiddag een miniatuur van stu dentensociëteit Miner va aan de Leidse Breestraat. De minia tuur werd gistermid dag door leden van de jaarclub Cabriauleit aangeboden aan Jac Versluis, de loco-bur gemeester van Madu rodam. De mini-Miner- Verdachte in moordzaak Marga Tegelaar weer vrij Leiden De 24-jarige Leide- naar die een tijd lang werd verdacht van de moord op Mar ga Tegelaar, is weer in vrijheid gesteld. De jongeman, een psychiatrisch patiënt, die in Endegeest werd verpleegd, heeft destijds ver klaard dat hij aan de moord schuldig was. De Leidse politie heeft evenwel van het begin af aan die bekentenis getwijfeld. Inmiddels is de jongeman over geplaatst naar een psychiatri sche inrichting in Eindhoven. Marga Tegelaar werd op 10 au gustus in de Leidse Hout met een mes om het leven gebracht „RAAKPUNTEN" IN HUMOR LEIDEN Het Stedelijk Museum de Lakenhal organiseert van 14 november tot 14 december a.s. een beknopte expositie van werk van de twee Amsterdamse kunstenaars, Ger van Elk en Pie- ter Holstein. De tentoonstelling behoort tot de serie „Raakpunten", waarin telkens werk van twee kunstenaars wordt getoond, die werken in verschillende stijl of techniek, maar naar onze mening op andere punten verwant zijn. Ger van Elk, in 1962 als „adynamisch" kunste naar begonnen, wordt gerekend tot de zgn. Situa tie-kunst, een verzamelnaam voor kunststromin gen zoals Conceptuele Kunst, Land Art, Omge vingskunst en Arte Povera, die in de jaren 1967 en 1968 een revolutie in de kunst teweeg brach ten, die vooral de technieken van de kunst en de relatie van het kunstwerk tot zijn direkte omgeving betrof. In de Lakenhal worden alleen foto-werken van Van Elk getoond, maar tot dusver heeft hij ook objekten en beeldhouwwer ken in plastik, zeildoek, vitrage, bamboe, touw, lampjes, wrakhout en nog meer gemaakt; daar naast maakte hij kunstfimpjes en omgevings kunstwerken met boenwas, met rotswanden, trot toirtegels enzovoort. Pieter Holstein, wiens belangrijkste uitingsvorm sinds 1967 de ets is, wordt tot het Nieuwe Realisme gerekend. Omdat zijn meest evidente bron van inspiratie een randgebied van de beel dende kunst is, namelijk het kinderkleurboek, kan men zijn realisme zelfs Pop Art noemen, vergelijkbaar met bv. Lichtenstein die de strip als uitgangspunt koos. Maar Holsteins trouw aan het voorbeeld is minder groot zijn taferelen komen in geen kinderkleurboek voor en zijn vormgevoel verschilt wezenlijk van wat men in zo'n kleurboek meestal tegenkomt en hij heeft er iets anders mee te zeggen dan de meeste Pop-kunstenaars. Hoewel Van Elk en Holstein dus met reden tot verschillende stromingen gerekend worden, zag de Lakenhal toch aanleiding tot een confrontatie van beider werk. Elk van de twee maakt op vrije wijze gebruik van een vorm van realisme die al bestond, nl. de foto-grafie en het kleurboek, en die in zijn oorspronkelijke vorm aan duidelijk heid en begrijpelijkheid weinig te wensen pleegt over te laten. De voorstelling is in beider werk zo duidelijk aanwezig, dat zij meer dan in de moderne kunst gewoon is tot een hoofdzaak wordt In beider werk is de inhoud, de medede ling dan ook belangrijk; zowel vorm als voorstel ling drukken die inhoud uit In de gevoels- en gedachtenwereld, die in beider werk de „inhoud" uitmaakt zijn bovendien genoeg onderlinge raak punten te vinden die een verwantschap in be langstelling en temperament suggereren: gedach ten over de conventies van de cultuur; gevoelens of emoties, die niet direct worden uitgedrukt, maar met enige distantie ertoe bekeken en ver volgens als een gevoel of een emotie worden uitgebeeld of als een sentiment, wanneer het gevoel als sentiment wordt onderkend. Een ge- voelskunst die zo lang mogelijk redelijk blijft, misschien is, in een nogal serieuze zin van het woord, de humor het raakpunt, dat het werk van Holstein en Van Elk onderling het meest verbindt. Onder redactie van Jantje van Leyde, tel. 071-22244 tst.17. Hot house Vanavond zal i.p.v. het aange kondigde Leo van Oostrom Kwintet, het Gijs Hendriks Kwartet optreden op Jazz—zol der Hot House, Rapenburg 24. Het Gijs Hendriks Kwartet is een groep die in z'n muziek een aansluiting tot stand pro beert te brengen tussen rock jazz en andere vormen van mo derne jazz. Op deze manier ontstaat muziek die uiterst swingend is en waarin geim- proviseerd wordt op thema's en schema 's die grotendeels door Gijs Hendriks worden aange dragen. De groep bestaat uit o.a. Gijs Hendriks op saxen. Hij is een muzikant die zijn ak- tieve beoefening van de muziek samen laat lopen met het coa chen van jonge aankomende musici. Verder bestaat het kwartet uit Willem Kühne op elektrische piano, Bert van Erk bas en Michael Baird drums. Volgende week vrijdag, 14 no vember speelt het Rein de GraafffDick Vennik Kwartet op Hot House. De bezetting luidt Rein de Graaft piano, Dick Vennik tenorsax en fluit, Henk Haverhoek bas en Eric Ineke op drums. Aanvang van beide optredens is 22.00 uur. Op het ogenblik is dat nog de heer J. Lijten, oud—wethouder van economische zaken van Leiden. Het zag er aanvanke lijk naar uit dat wethouder Van Aken de heer Lijten zou opvolgen, maar deze moest zich terugtrekken na de zgn. Wel- zijnsbronaffaire. Aktief iiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiiiiiiiiiim Kleuters bij I huwelijk IIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIINIIIIIIIIIIIIIIIH Vleesfabriek in complex De Sleutels (Van een onzer verslaggevers) LEIDEN/WASSENAAR - De vleeswaren- en conservenfa- briek Van den Berg en Co gaat over een half jaar verhuizen van de Wassenaarse Rijks straatweg naar het leegstaande fabriekspand van „De Sleutels" aan de Morsweg. De fabriek werd ongeveer een jaar geleden door Van den Berg en Co aan gekocht van „De Sleutels". Inmiddels is bij de gemeente een aanvraag tot verbouwing aangevraagd. Het ligt in de be doeling in april met de produk- tie in Leiden te beginnen. Het fabrieksgebouw aan de Wassenaarse rijksstraatweg moet wijken voor de nieuwe rijksweg 11. In verband met de verhuizing zullen geen ontslagen vallen. De zestig werknemers zullen allen ook in de andere fabriek terecht kunnen. Van een onzer verslaggevers LEIDEN Vermijd een bevol kingsopbouw van bijna alleen maar studenten in de Pancras- wijk en maak de wijk weer geschiktvoor bewoning door gezinnen. Dat roept het actie-comité Pan- craswijk het gemeentebestuur toe op „zijn" bladzijden in het rapport „Wensen en vragen". In dit verband wordt gepleit voor het creëren van speciale woon straten in de wijk waar alleen nog bestemmingsverkeer mag komen. Zolang de woonstraten er nog niet zijn wil men ter beveiliging van de voetgangers een afbakening met paaltjes daar waar geen trottoirs zijn. In ieder geval moet er in de wijk een aantal verkeersdrempels ko men, zo vindt Pancras en een snelheidsbeperking in alle stra ten. Met name vestigt men de aandacht van het gemeentebe stuur op het vele vrachtverkeer dat de wijk doorsnijdt om daar door verkeerslichten op de city- ring te ontlopen. Bepaald gevaarlijk acht het co mité het kruispunt Nieuwe Rij n—Hooigracht. Oorzaak van de gevaarlijke situatie, zo wordt ge steld, is het geringe uitzicht dat de weggebruikers hebben die van de Nieuwe Rijn komen en linksaf willen slaan, alsmede de nabijheid van een voetgangers- oversteekplaats. Verder zou Pancras graag zien dat de wijk wat werd opge fleurd met bomen, bloemen en banken. In het bijzonder op de Hooglandse Kerkgracht, het Hooglandse Kerkplein en de Kaasmarkt. „Zou de Kaasmarkt niet voor een groot gedeelte kunnen worden bestemd als sport- en spelterrein?" zo vraagt men zich in dit verband af. Belangrijk vindt het comité het Een en ander kwam ter sprake tijdens een gespreksavond die als onderwerp had de plannen van de universiteit voor een complex aan de Witte Singel, waar vroeger het Diaconessen- huis stond en het Doelenterrein. Professor Sicking belichtte de plannen van de universiteit. De heer Maas, van de adviesraad voor de binnenstad, sprak over de bezwaren die de raad heeft tegen universiteitsbouw op het Doelenterrein en de heer Doove verwoordde een standpunt van bewoners in de Pieters- en Aca- demiewijk. Zoals bekend heeft de universi teit al eerder een plan voor de Witte Singel ontwikkeld. Dit is later afgekeurd door de gé- meen teraad. Omdat men nu een minder pompeus gebouw wil neerzetten is er naar een ander terrein in de Leidse binnenstad gezocht, om toch een bepaalde concentratie van de letteren fa culteit, die thans in vijfendertig panden in Leiden is gehuisvest, te verkrijgen. Het oog is geval len op het Doelenterrein, aange zien het ministerie van defensie heeft laten weten daar te willen opkrassen. De adviesraad voor de binnenstad heeft b. en w. negatief geadviseerd met be- Wensen en vragen Leiden 'Wensen en vragen'. Dat is de titel van een rapport dat het Wijkoverlegorgaan in samenwerking met de Wel- zijnsraad heeft uitgebracht en waarin een inventarisatie staat van de verlangens van 17 co mités en verenigingen in ver schillende Leidse buurten en wijken. In deze kolommen da gelijks een samenvatting van de wensen en vragen van één van hen. ook dat er in de straten waar markt wordt gehouden, papie rafvalbakken komen te staan. Zij verzoekt het gemeentebe stuur om na afloop van de markt niet alleen de marktstra ten schoon te vegen maar ook de straten in de omgeving. Ook wordt opgemerkt dat de bewo ners van de Beschuitsteeg en de Nieuwstraat nogal wat last on dervinden van de zaterdag- markt. „Zelfs zó, dat ze soms hun voordeuren versperd vin den". Een andere zaak die Pancras hoog zit betreft de naar het oordeel van het comité gebrek kige communicatie met de ge meente. Het wil graag overleg gen hoe aan deze situatie een eind kan komen. Tenslotte nog een heel eenvou dige wens. De plaatsing van een brievenbus in de wijk. Voor veel mensen, zo wordt gesignaleerd, is het een bezwaar om, teneinde een brief op de post te doen, de drukke Hooigracht over te ste ken. Een tweede voetganger slicht zou trouwens voor velen ook een opluchting zijn. trekking tot universiteitsvesti ging op het Doelenterrein, onder meer omdat hij het terrein een onderdeel van de binnenstad wil laten zijn. De heer Doove, die in de tijd dat hij nog voorzitter van het comité „Pieterswijk" was, een plannetje voor de bouw van tweeënnegentig huizen op het terrein heeft uitgevogeld,liet eveneens van zich horen als te genstander van de universiteits plannen. „De belangrijkste functie van de binnenstad is volgens mij de woonfunctie. Ik vind dat de Leidse burgerij nou eens na vierhonderd jaar geen knieval voor de universiteit hoeft te doen." Inmiddels heeft de universiteit vijf architecten aan het werk gezet om een structuurschets voor de twee terreinen te ma ken. De eerste schets zal in fe bruari gereed zijn. De heer Maas sprak er zijn verbazing over uit dat de universiteit al aan de gang was gegaan zonder dat de gemeente te kennen heeft gegeven dat zij het terrein aan de universiteit wil afstaan. Het terrein komt namelijk als de kokschool verdwenen is, weer zonder enige voorwaarde in ei gendom van de gemeente. Hij vreesde dat de gemeente onder druk kon worden gezet met het argument dat er al enkele mil joenen zijn uitgegeven voor de plannen. „Iets dergelijks is al vele malen vertoond in Neder land," was de pessimistische bij val uit de zaal. LDM Wethouder H. van Dam (finan ciën) wordt de nieuwe presi dent—commissaris van de Leid- sche Duinwater Maatschappij. Ter gelegenheid van het vijfja rig bestaan houdt de wijkver- eniging Aktief op zaterdag 15 november van half drie tot half vijf 's middags in het bestuurs- huis, Titus Brandsmalaan 76 een receptie, 's Avonds geeft i'S Leidster Anneke van Dijk van de kleuter- B8| Wil school De Rondedans i aan de Bemhardkade itei trouwde gistermiddag Jri op het Leidse stadhuis JB ANN' met Ben Galjaard, een medewerker van de Leidse Sociale Dienst. ÊÊÊÊt Leerlingetjes van het bruidje vormden een ere-haag op de trap- iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiim de wijkvereniging een groot feest in de kantine van Adler's Schrijfmachinefabrieken aan de Rooseveltstraat. Internationale uitwisseling Ook in 1976 kunnen weer 60 Nederlandse jongens en meis jes in aanmerking komen om door AFS International Scho larships te worden uitverkoren voor een geweldige ervaring: een jaar lang wonen en stude ren in de USA, Japan, Austra lië, Argentinië, Turkije, Ethio pië, Guatamala, Zweden, Indo- va is gemaakt door Wim Lelie, Roel Kahl- man en Fonds Schoe- maker. nesië of een ander land. Vereisten: leeftijd van 16 tot 18 jaar, een goede gezondheid, be langstelling voor andere lan den, andere mensen en andere culturen. Voorts moeten de kandidaten tenminste 3 jaar voortgezet onderwijs hebben gevolgd.' Het werk van AFS is geba seerd op internationale uitwis seling. Dit betekent niet dat het gezin, dat een kind via haar bemiddeling een jaar naar het buitenland laat gaan, ook ver plicht is zelf een buitenlander op te nemen. Omdat deze ver plichting er nog niet is, heeft AFS momenteeel nog een te kort aan Nederlandse gastge zinnen. Aanmeldingen dienen te geschieden bij voorkeur vóór 15 november 1975 aan AFS, Keizersgracht 722, Amsterdam. Telefoon: 020-220916. Zaterdag middag 15 november a.s. houdt de Afd. Leiden van de AFS een zgn. informatiedag in club huis De Tamboerijn, Valerius- straat 73. De Hutspotten De Leidse carnavalsvereniging De Hutspotten houdt morgen avond een zgn. Prinsenbal in het St. Antoniusclubhuis aan de Mare. Tegen half elf mor genavond zal het vaandel van de vereniging worden onthuld door loco—burgemeester M van Aken. Voor de muziek zor gen het dansorkest Ochid en de hofl:.r Dr Pierkouwers. Ongeval ambulance 500 schade Leiden Het ongevalletje dat in september van dit jaar een ambulance—auto is overkomen die op de Zoeterwoudsesingel reed, heeft een schade opgele verd van 500. Dat hebben b. en w. meegedeeld in antwoord op vragen van het PvdA gemeenteraadslid J. van Ba aren. Het ongeval was te wij ten, aldus het college, aan het plotseling onwel worden van de bestuurder. In de ziekenwagen werd op dat moment niemand vervoerd. De chauffeur, een brandweerman, had toen hij van de weg af raakte en in de berm tot stilstand kwam 9 1/2 uur dienst gedaan. Dat is niet langer dan gebruikelijk is. LEIDEN De toneelgroep De Appel lijkt iedere theatervoor stelling van de grond af op te bouwen. Aanvankelijk ging dat met succes; voorstellingen als Peer Gynt, Macbett en Kisten werden doorgaans geprezen. Daarna echter liep het minder; Tafels en Kafka KK bijvoor beeld bleven onduidelijk. De in den beginne met verve gehan teerde collagetechniek kon nu de eenheid niet meer bewerk stelligen. Helaas bevestigde de voorstelling van „Een dag da genlang" gisteravond in het Laktheater deze lijn. Maredorp De gemeenteraadscommissie Ruimtelijke ordening is gister: avond op de hoogte gebracht van de stand van zaken met betrekking tot de rehabilitatie- plannen voor Maredorp. Nadat de gemeenteraad enige tijd ge leden het besluit nam deze wijk als rehabilitatiegebied aan te wijzen zijn de bewoners on- der leiding van de in deze wijk woonachtige architect Barke- ma, begonnen met het opstellen van plannen, waarvan het eer ste deel gisteren aan de ge meente werd gepresenteerd. Het plan heeft nog slechts een inventariserend karakter, en is nog onvolledig. Met name voor de problematiek van bedrijfs- vesbgingen in dit stadsdeel, waarvoor tijdelijk andere ruim te zal moeten worden gezocht bij het ter hand nemen van de renovatie is nog geen pasklare oplossing. Alvorens de werk zaamheden in de wijk worden uitgevoerd willen de bewoners op die plaatsen waar gaat wor den gebroken een tijdelijke groenvoorziening aanbrengen, ook al loopt men de kans, dat deze in een later stadium weer zal moeten worden opgeofferd. De Overbrugging Het jongerenkoor De Over brugging verzorgt morgen avond een eucharistie—viering in de Hartebrugkerk. Als the ma is gekozen gevangen schapCelebrant is pater Demmers. Aanvang 19 uur. (Van een onzer verslaggevers) Leiden Gedeputeerde Sta ten van Noord- en Zuid Hol land hebben de uitslag van deze zomer gehouden verkie zingen van het Hoogheem raadschap Rijnland vernie tigd. G.S. zijn van oordeel dat de procedure die is gevolgd in strijd is met de voorschriften in het Rijnland-reglement. De twee colleges hebben dijk graaf en hoogheemraden op dracht gegeven vóór 1 septem ber 1976 nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Tot die tijd zullen de 26 zittende hooginge landen deel blijven uitmaken van de algemene vergadering. De tien benoemde hoofdinge landen „waterkwaliteit" mo gen van G.S. wel tot die verga dering worden toegelaten. Ook de drie kandidaten „onge bouwd" die geen tegenkandi daten hadden hebben toestem ming gekregen in het algeme ne bestuur van Rijnland zit ting te nemen. De hoofdingelanden water kwaliteit zijn benoemd door de gemeentebesturen, de ka mers van koophandel en de gewestelijke raden van het landbouwschap. Hoofdinge landen ongebouwd vertegen woordigen de landeigenaren in het hoogheemraadschap. De beslissing van G.S. houdt in dat de algemene vergade ring - dat is het hoogste be stuursorgaan van Rijnland- nu uit 39 leden bestaat. Het ingrijpen van Gedeputeer de Staten volgt na protesten tegen de gang van zaken bij de verkiezingen door het Leidse CDA-gemeenteraadslid mr H. Driessen en mevrouw C. Kerling-Simons (PvdA). Later heeft de voltallige Leidse ge meenteraad zich achter hen geschaard. Dijkgraaf en hoogheemraden (het dagelijks bestuur van Rijnland) hebben laten weten da& zij zich op korte termijn op de beslissing van G.S. zul len beraden. In eerste instana- tie had de algemene vergade ring de protesten van Driessen en Kerling-Simons verworpen. In deze voorstelling stond cen traal het probleem van de taal: de scheppende taal, zoals het Johannes evangelie ons vertelt, de taal als communicatie, zoals het programma vermeldt: „De echte waarheid over iemands leven kan alleen via de taal onthuld worden" (Jerzy Kosin- ki), de maskerende taal: „Die Sprache verkleidet den Gedan- ken" (Wittgenstein), taal als sa craal middel en tenslotte de taal als leeg cliché. Men had daartoe allerlei soorten teksten bijbelteksten, kinder liedjes, dialect, teksten die je bij ontmoetingen spreekt, aankon digingen zoals die vooral bij en tertainment gedaan worden in een enorme hoeveelheid 'scè netjes verwerkt. Met uitzonder ing van de grote beginscène, een scène in het midden en de één na laatste (die weer gelijk aan de eerste was), waren ze alle erg kort; eerder flitsen dan scènes. De manier van spelen had aan zetten van technieken, die wor den gebruikt bij theater dat on der invloed van Grotowski staat (vooral herhaling; helaas geen verstilling en vertraging); dan weer zagen we mime of panto mime. Door dit soort spel kan men het lege, clichématige van gebaren en handelingen aangeven; door ze te herhalen, ze kwijt te raken, als het ware in konflikt met ze komen. Dan ontstaat spanning en dramatische lijn. Bewust of onbewust had men die helemaal geneutraliseerd. De acteurs en actrices speelden direct al alsof ze niet geloofden in wat ze de den en zeiden. Ook werden din gen door de kortheid van de scènes al afgekapt voordat ze goed en wel tot ontwikkeling waren gekomen. Zodoende kon er ook nauwelijks een (dramati sche) lijn door het hele stuk ontstaan; de herhaling groten deels van de eerste scène was meer een goedkope truc dan functioneel. Dat gevoel kreeg je ook bij andere herhalinkjes en vondsten: leèg. Door het ontbreken van de gro te lijn bleef het geheel rommelig en zelfs op een verkeerde ma nier vermoeiend. Doordat er he lemaal geen konflikt met de taal ontstond in wezen oninteressant en literair. Wie het einde van „Wachten op Godot" kent, weet hoe anders dat kan. „Laten we gaan" zeggen de twee zwervers. Ze bewegen niet. Paul van der Plank

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1975 | | pagina 3