Experiment met kindervieringen
in Leidschendamse parochiekerk
FRANSE KATHOLIEKE
ORGANISATIES MOGEN
AAN POLITIEK DOEN
Korte
metten
Ook voor V.S. een
nieuwe katechismus
Paulus de Boskabouter De Uitvinder
Lucky Luke - „Met Escorte"
Weer gezamenlijke
vergadering van
gereformeerde en
hervormde synodes
KINDEREN VIEREN WOORDDIENST OP EIGEN WIJZE
LEIDSCHENDAM - Van zondag 30
november af worden in de Leidschen
damse parochiekerk van St. Joseph
Opifex - bij wijze van experiment
tijdens het eerste gedeelte van eucha
ristievieringen van elf uur speciale vie
ringen voor kinderen van zes tot
twaalf Jaar gehouden. De opzet is om
de kinderen op eigen wijze de woord
dienst te laten vieren, waarbij veel
aandacht wordt geschonken aan eigen
inbreng en creativiteit van de kinde
ren. Terwijl de ouders in de kerk de
dienst volgen bevinden de kinderen
zich in een nevenruimte van de kerk.
De werkgroep kindervieringen van de
parochie St. Joseph Opifex houdt op
woensdag 12 november om acht uur in
de Gerfkamer van het gebouw aan de
Burgemeester Sweenslaan een openba
re bijeenkomst, waar nadere informatie
over dit experiment wordt verstrekt.
De werkgroep heeft ervaren, dat vele
ouders vinden, dat hun kinderen de
woorddienst - het eerste gedeelte van
de eucharistieviering - amper kunnen
volgen. De bedoeling is nu om op een
voor kinderen begrijpelijke en aantrek
kelijke manier - zonder dat het op een
kinderlijke manier geschiedt - de
woorddienst te vertalen. Met begrijpelij
ke teksten, zang en creatieve uitingen
(zoals schilderen, knippen, plakken,
bouwen enzovoort) wordt geprobeerd
de kinderen daadwerkelijk het gods
dienstig gebeuren in de kerk te laten
meebeleven.
De kinderen worden san het begin van
de mis uitgenodigd mee te gaan naar
een aparte ruimte, de Gerfkamer. Elke
zondag wordt een groep ouders, wisse
lende teams van drie personen, uitge
nodigd deze vieringen te begeleiden.
Bij de voorbereiding daarvan hebben
zij de steun van de parochiegeestelij
ken en van pater J. Weitjens, die onder
meer is belast met de schoolkatechese
In Leidschendam.
Een der duidelijke bedoelingen van de
ze vieringen is, dat de kinderen zelf
volop de gelegenheid krijgen om eigen
initiatief te ontplooien. Dit wordt bij
voorbeeld voorbeeld aangewakkerd
door het stellen en uitlokken van vra
gen en door het beschikbaar stellen van
materiaal, waarmee zij op hun eigen
wijze uiting kunnen geven aan hun
gedachten en gevoelens.
Deze vieringen in de Gerfkamer moet
men niet zien als een katecheseles of
een crèche. Het is niet de opzet om de
kinderen systematisch enig onderwerp
te leren. Evenmin beperkt men zich
ertoe de kinderen bezig te houden. Het
is de bedoeling van dit experiment om
de kinderen op hun eigen wijze de
woorddienst te laten vieren. De onder
werpen van deze vieringen lopen paral
lel met het kerkelijke gebeuren. Wezen
lijk is de aansluiting met wat de oude
ren in de kerk vieren. Van bijzonder
belang is, dat de kinderen na afloop van
dit deel de viering (ongeveer vijfentwin
tig minuten) zich weer bij hun ouders
in de kerk voegen, om de rest van de
dienst mee te vieren.
Door
JEAN DÜLIEU
T-23 Het schrikbarende geluid
zwol aan tot het de sterkte van
een orkaan had bereikt. Men kon
het geen brommen meer noemen,
het was meer het geronk van een
hele troep duivels, doorschoten
met helse knallen. Kreunend had
den de heks en de twee kabouters
zich op de grond geworpen, maar
het dichtstoppen van oren hielp
niets. Pas toen het lawaai was
voorbijgeraasd sprong Eucalypta
weer overeind en gilde „Nu weet
ik wat het is. Een vuurspuwende
tT-23
draakl Ik maak dat ik weg kom."
Ze voegde de daad bij het woord,
de twee kabouters verbijsterd ach
terlatend. „Als ik jullie was", zei
Krakras, „dan zou ik me ook maar
gaan verstoppen."
C. Dargaud S A. 1975
(J) Cultureel jeugdpaspoort gel
dig
Donderdag 6 november
Koninklijke Schouwburg 20.15
De jongste dag (Haagse Come-
die) (J).
HOT 14.00 en 20.30 Kennedy's
Children (WIKOR) (J).
Dlllgentla 20.15 Fons Jansen 5
(J)-
Congresgebouw 20.30 Het Resi
dentie Orkest o.l.v. Willem van
Otterloo solisten: Gertie Charlent
sopraan en Willem Noske viool
(J).
Theater PePIJn 20.30 Cabaret
Gerrit en Truus (J).
Wijkcentrum Steenvoorde Rijs
wijk 22.00 Jazz formatie Solad.
LAK-theater Lelden 20.15 Een
dag, dagen lang (Toneelgroep De
Appel) (J).
Vrijdag 7 november
Koninklijke Schouwburg 20.15
De jongste dag (Haagse Come-
die) (J).
Dlllgentla 20.15 Fons Jansen 5
(J)
Theater aan de Haven 20.30
Dubbelkruis (Toneelgroep De Ap
pel) (J)
Groenteveiling Leiden (6-nov) - Peren
1,08; andijvie 78—80; snijbonen
450-510; kroten gekookt 75; boeren
kool 32-35; rode kool 20. groene kool
40-41; prei 62—70; spruiten A 91—04.
B: 110-116; C: 108; tomaten A 780-8.-
-. B: 860-930; C: 520-550; CC: 320;
Uien 57—62; witlof 345—365; knolselde
rij 44—50; Komkommers AA 96; A: 87;
B: 75-77; C; 63-66; D: 53-56; E;
38—39; sla zwaar 20—23; bleekselderij
72—73; selderij 27; paprika's p^tuk 37;
paprika's p.kilo 66.
Kaasmarkt Woerden (5 nov.) - Aanvoer
33 partijen. Prijzen in guldens per kg:
1e en extra kwal. 6.62-6.85 en zware
kwal. 6,85-7,38. Handel kalm.
Veemarkt Oen Bosch - Aanvoer: totaal
9788, runderen 2636, graskalveren 504,
vette kalveren 143, nuchtere kalveren
4226, schapen en lammeren 1391,
slachtvarkens 865, lopers 23,slachtrun-
deren 1313. Prijzen: (in guldens per
stuk) melk- en kalfkoeien 1500—2600,
guiste koeien 1100—1725, kalfvaarzen,
roodbont 172S—2575, zwartbont
1475-2159, klamvaarzen 1400-1800,
guiste vaarzen 1275—1575, pinken
825-1225, graskalveren 500-825,
nuchtere kalveren voor fok en mesterij
roodbont 330—545. zwartbont
290470. weideschapen 115—165. lam
meren 125^-160; (in gulden per kg
geslacht gewicht) stieren 1e kwal.
6.80-7.25. 2e kwal. 6.45-6.70. vaarzen
1e kwal. 6.05—6.65. 2e kwal. 5.40—5.95.
koeien 1e kwal. 6.10—6.55, 2e kwal.
5.40—6.00. 3e kwal. 5.20-5.35. worst
koeien 4.15—5.20; (prijzen per kg le
vens gewicht) vette kalveren 1e kwal.
5.55—5.75, 2e kwal. 5.35—5.55. 3e kwal.
5.10—5.30. nuchtere slachtkalveren
1.40—1.65, slachtzeugen 1e kwal.
2.85-2.90. 2e kwal. 2.70-2.77. 3e kwal.
2.70—2.77. slachtvarkens 3.00—3.20;
(prijzen in guldens per stuk) vette scha
pen 155205, vette lammeren
165—215. Overzicht (resp. aanvoer,
handel en prijzen): melk- en kalfkoeien
normaal matig, flauw, prijsh., guiste
koeien: vrij groot, moeizaam, minder
vast, jongvee: ruim, kalm, vrijwel, sta
biel. vette kalveren: groter, trager, lager,
nuchtere kalveren: minderen, stroef,
iets gedrukt, schapen en lammeren
minder redelijk, goed prijsh., slachtvee,
minder stuk. weinig veranderd, slacht
zeugen gewoon, minder vlot, nauw.
Theater PePIJn 20.30 Cabaret
Gerrit en Truus (J).
Haagse Jazz Club 2100 Midge-
town Jazzband olv Hans Her-
warth
Vaste Burchtkerk Voorburg
20.00 "Die Schöpfung" door de
Christ. Oratoriumver. Laudate
Dominum o.l.v. Joop Schets
m.m.v. solisten en het Gelders
Orkest (J).
Wijkcentrum Steenvoorde Rijs
wijk 22.00 Jam Session (J).
Stadsgehoorzaal Lelden 20.15
Concert door het Residentie Or
kest (J).
Micro Theater Lelden 20.00 Les
Justus (Imperium) (J).
Rijnlands Lyceum Oegstgeest
20.15 Marjol Flore en Sylvia Al
berts brengen een theatershow
(J).
Dorpskerk Leiderdorp 20.15 Ba-
rokconcert m.m.v. Rien de Ree-
de, fluit, Bob van Asperen, clave-
cimbel en Peter Doborit, cello.
Hot House Lelden 21.00 Jazz-'
concert Leo van Oostrom Kwin
tet (J).
LAK-theater Lelden, 20.15 In me-
morian, toneel
APOLLO 1 (460340): Frnech Con
nection 2 (14) 2.30, 7.00, 9.30 zon
2.30, 4.45, 7.00, 9.30 De Gangster
koning (18) vrij, zat 24.00. APOLLO
2 (460340): Halleluja voor een paar
vuisten (14) 2.00, 7.30, 9.45, zon
2.00, 4.15. 7.30, 9.45. ASTA
(463500): Hercules contra karate
(14): 2.30, 7.15, 9.30. zon 1.30,
4.00. 7.15, 9.30. BIJOU (461177): Le
chaud lapin (14): 2.00, 7.30. 9.45
zon 2.00, 4.30. 7.30, 9.45. CALYP
SO (463500) French Connection 2
(14): 2.15, 7.15, 9.30 zon 1.45, 4.15,
7.15, 9.30. CAMERA (467200): It's
a pity, she's a whore (18) 2.15,
7.15» 9.45 zon. 2.15, 4.30. 7.15,
9.45. CINEAC (630637): Eiland aan
het eind van de wereld (a.l.) 9.30,
11.30, 1.30, 3.30, 5.30, 7.30. 9.30
zon v.a. 11.30 Doe (18) zat 24.00.
CORSO (467200; The great Waldo
Pepper (14) 2.00, 8.15, zat. 2.00,
7.00, 9.30, zon 2.00, 4.15, 7.00.
9.30. DU MIDI (855770): Gejaagd
door de wind (14) 7.45, Oom Ferdi
nand en de toverdrank (al) zat,
zon, woe. 2.00.EUROCINEMEMA
(667066): Quo vadis (al) 1.30, 7.45
zat, zon., woe. 3.45, 7.45 Boma
larm op de S. S. Brittanic (18) za.
12.02 Klopjacht in Holland (al) zat,
zon., woe., 1.30 Alice in Wonder
land (al) zat. 11,00. FLORA
(465224): Op de Franse toer (18)
2.00, 7.00 9.15, zon. 2.00, 4.30,
7.00, 9.25 The war wagon '.8) vrij.,
zat 24.00 KRITERION (460330): Het
jaar van de kreeft (181 7.00, 9.30
zat, zon 3.00, 7.00. 9.30 The Chase
(18) vrij, zat 24.00. METROPOLE
(392244): Dokter Puder zaait papa
vers (14) 2.00, 7 j0. 9.30, ODEON
1 (462400): He* verborgen geweer
(13) 2.00. 6.4F, 9.15 zon. 1.45, 4.15,
6.45, 9.15 Casino Royale (18) vrij.
zat. 24.00 ODEON 2 (462400): De
slang ('4) 2.00, 6.45. 9.30 zon.
1.45, 4 f5, 6.45, 9.15 vrij, zat 24.00
OLYt.PIA (330814): Lady sings the
blujs (18) 2.00, 8.00. PASSAGE
(4J0977): Ruim die smeris uit de
weg (14) 2.30, 7.00, 9.30 zat, zon.
1.30, 4.00, 7.00, 9.30, Ontsnapt uit
kamp Mckenzie (18) vrij, zat. 00.15
REX (636747): On het majesty's
secret service (14) 9.00, 11.30,
2.00, 4.30. 7.00, 9.30, zon. 11.30
etc. ROYAL 70 (462677): Porno
bekentenissen (18) ma. en di. 2.15,
8.00 woe. 2.15 do, vrij. zat
2.15, 7.00, 9.30 zon. 2.15, 7.15,
9.30 De Shanghai killers (18) vrij,
zat. 24.00 Winnetou en het goud
van Apanatchi (14) zon. 12.00.
ROYAL OP ZOLDER (462677):
Godzilla versus Megalon (14) zon.
ma. t/m woe. 2.15, 8.00 don t/m
zon. 2.15, 7.00, 9.30 De laatste
pantsercommando (18) vrij, zat.
24.00 STUDIO DE LUXE (461859):
Magdalena, minnares van de dui
vel (18) 2.15, 7.15, 9.30 zon. 1.30,
4.00, 7.15, 9.30. STUDIO 2000
(542288): Once upon a time in the
West (14) 8.00 beh. di. Tarzan en
de jungleboy (al) zat. woe. 2.00. DE
UITKUK (542288): De nachtportier
(18) 2.00, 7.00, 9.30.
LEIDEN:
LUXOR: Stationsweg 19, tel.
121239. The wild bunch, (18) Dag:
14.00 en 20.00 uur. Zo: 14.00 en
20.00 uur. CAMERA: Hogewoerd
49-51, tel. 124919. Odessa file (14)
Dag en zo: 19.00 en 21.30 uur
Kindm: Robin Hood van Sherwood
Forest, za en wo: 14.30 uur. zo:
14.00 en 16.15 uur. NACHTV: Wo
men in love (18) vr. en za.: 23.30
uur. STUDIO: Steenstraat 39, tel.
133210. Profession Reporter, (14)
Dag: 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
Zondag: extra voorstelling om
16.30 uur. TRIANON: Breestraat 31.
tel. 123875. Het verborgen geweer
(18) Dag:-14.30,19.00 en 21.15 uur.
Zo: 14.30 16.30, 19.00 en 21.15
uur. LIDO: Steenstraat 39, tel.
124130. Dr. Pulder zaait papavers
(14) Dag; 14.30,19.00 en 21.15 uur.
Zondag: extra voorstelling om
16.30 uur. REX: Haarlemmerstraat
52, tel. 125414 "Sex-spel in de
Beierse Alpen", (18) niet doorge
geven. Dag. 14.30 19.00 en 21.15
uur. Zondag extra voorstelling om
16.30. Kinderm.: "50 jaar Walt Dis
ney" wo. en za. 14.30
Suske en Wiske De vinnige Viking
Katholieke organisaties in
Frankrijk mogen voortaan ac
tief deelnemen aan het poli
tieke leven. Hierover hebben
de Franse bisschoppen een lij
vig document uitgegeven na
lange discussies de afgelopen
week te Lourdes.
Hiermee is een eind gekomen
aan jarenlange spanningen
tussen de officiële kerk en
groeperingen van de „katholie
ke actie", die het politiek enga
gement in hun vaandel wilden
schrijven. Dit leidde tien jaar
geleden zelfs tot het uiteenval
len van de katholieke studen
tenbeweging, die volgens een
aantal bisschoppen op de mar
xistische toer zou zijn. Aal
moezeniers stonden toen voor
de gewetensbeslissing om te
kiezen tussen de veelal linkse
studentenleiders en de bis
schop.
Nu zijn de verhoudingen tus
sen de kerk en de katholieke
bewegingen soepeler gewor
den. De bewegingen werken
niet langer onder uitdrukke
lijk bisschoppelijk mandaat
Hun standpunten zijn geen of
ficiële kerkelijke uitspraken
meer. Dit groene licht bete
kent echter geen absolute vrij
heid. De organisaties moeten
het geloof van hun leden on
dersteunen. De maatschappe
lijke en politieke keuzes die
nen in overeenstemming te
zijn met het evangelie, zoals
het wordt uitgelegd door de
kerk. De katholieke actie mag
de boodschap van Christus
niet versmallen tot louter
maatschappijleer.
Volgens de bisschoppen mo
gen er verschillende politieke
opvattingen zijn. Kiest een be
weging uitsluitend voor één
bepaalde politiek, dan moet zij
ten minste erkennen dat ande
re bewegingen er anders over
kunnen denken. Ook dient
men vast te houden aan de
band met alle leden van de
kerkgemeenschap, ondanks
politieke verschilpunten.
Hoever het pluralisme mag
gaan en welke politiek voor
een katholiek niet meer door
de beugel kan, was niet voor
alle bisschoppen duidelijk.
Een bisschoppelijke commis
sie van theologen zal deze
kwestie nader bekijken.
Nu de band met de katholieke
bewegingen losser is gewor
den, hebben de bisschoppen
de handen vrij om een stand
punt in te nemen, dat even
tueel afwijkt van de organisa
ties.
Verder namén de bisschoppen
een kaderwet aan over de
priesteropleiding, die nog door
Rome moet worden goedge
keurd. In veertig instituten
zijn 1500 studenten in oplei
ding. Elk jaar melden zich on
geveer 150 kandidaten. Van de
34.000 priesters, die Frankrijk
telt, is een vierde boven de 65.
Verwacht wordt dat er over
tien jaar nog ongeveer 10.000
priesters zij a
In Lourdes werden als oplos
singen voorgesteld het aanstel
len van één priester voor ver
schillende parochies, zoals nu
trouwens reeds vaak het geval
is, vieringen zonder priester en
het bevorderen van het diako-
naat
In ieder geval mag het tekort
niet leiden tot het verlagen
van de eisen die men aan de
priesterkandidaat stelt. Voor
de eerste twee jaar van de
opleiding hoeft men zijn mi
lieu en zijn werkkring niet per
se te verlaten. Voor de vier
jaar theologie is echter vol
gens de meeste bisschoppen
een tijdelijke scheiding van
het eigen leefmilieu nodig. Dit
valt vooral de arbeiders
zwaar, die dit zien als verraad
aan hun klasse. Een bisschop
typeerde dit in Lourdes aldus:
lange tijd hadden we te maken
met het probleem van pries
ters die arbeider willen wor
den, nu is het omgekeerde het
geval.
Kerk
en
wereld
In een brief aan Bresjnev
heeft het moderamen van de
hervormde kerk een beroep
gedaan op de Sovjet-regering
om de rechtszaak tegen de tot
acht Jaar veroordeelde Joodse
arts Michael Sjtern te herzien.
Hij werd, volgens Joodse acti
visten, gestraft, omdat zijn
beide zoons verzocht hadden
naar Israël te mogen emigre
ren en hijzelf wilde volgen.
Kardinaal Jéröme Rakotoma-
lala van Madagascar is op 61-
jarige leeftijd overleden. In
1960 werd hij de eerste in
heemse aartsbisschop van de
hoofdstad. Er zijn zeventien
bisschoppen op Madagascar
en anderhalf miljoen katholie
ken op een totaal van 7,5 mil
joen inwoners.
De aartsbisschop van Wenen,
kardinaal Franz Könlg, zal
van tien tot achttien novem-
ber een bezoek brengen aan
Egypte, op uitnodiging van de
koptisch-orthodoxe kerk. Hij
leidt een delegatie van de
Weense stichting „Pro Orien-
te". In het kader van dit be
zoek worden de theologische
gesprekken voortgezet tussen
theologen van beide zijden.
Een volgende ronde zal er vol
gend Jaar zomer zijn In We
nen. Veel waarde wordt ge
hecht aan een gesprek, dat
kardinaal König zal hebben
met de paus van de kopten,
Shenouda III
Dr. J. D. J. Waardenburg, on
langs benoemd tot gewoon lec
tor in de-faculteit der godge
leerdheid om onderwijs te ge
ven in de islam en de fenome
nologie, heeft vanmiddag zijn
oratie gehouden aan de Uni
versiteit van Utrecht. De titel
van deze oratie was „Zien met
andermans ogen" en behan
delt onder meer teksten, tus
sen plm. 800 en 1300, geschre
ven door vijf moslimse geleer
den over zeven verschillende
godsdiensten buiten de islam.
De Conferentie van Interna
tionale Katholieke Organisa
ties (OIC) houdt haar Jaarver
gadering van zes tot tien de
cember in Rome. Het thema
van de bijeenkomst luidt:
Vandaag bouwen aan de we
reld van morgen".
Begin volgend Jaar verschijnt in de Verenigde
Staten een nieuwe katechismus voor volwasse
nen. Het nieuwe werk wordt door prof. dr.
Donald W. Wuerl, een van de eindredacteuren
op zijn Amerikaans als „het. belangrijkste ka-
techetische werkstuk sinds het tweede Vati-
kaanse concilie" aangekondigd.
De nieuwe katechismus is getiteld „The tea
ching of Christ" (de leer van Christus) en
verschijnt per 1 januari 1976 bij de uitgeverij
„Out Sunday Visitor" in Huntington.
Het boek, waaraan een team van theologen drie
jaar heeft gewerkt, is niet alleen bedoeld voor
de Verenigde Staten. Het zal ook/in andere
landen gepubliceerd worden. Onderhandelin
gen voor vertalingen in verschillende talen
worden momenteel gevoerd.
Prof. Wuerl, gastdocent aan het Angelicum in
Rome en secretaris van kardinaal Wright, pre
fect van de congregatie voor de priesters, zegt
over de nieuwe katechismus, dat het in dezelfde
stijl geschreven is als de Nederlandse katechis
mus. Maar hij vindt de Amerikaanse katechis
mus „veel helderder". Volgens hem trekt de
Nederlandse katechismus „de cirkels te wijd,
wanneer deze probeert de leer in zijn contekst
te plaatsen".
Volgens Wuerl is de Amerikaanse katechismus
„volledig en accuraat", al geeft het boek niet
op alle vragen een definitief antwoord. „Wij
hebben geprobeerd alle vragen aan de orde te
brengen, die op het ogenblik gesteld worden.
Wij geven de expliciete leer der kerk in plaats
van de theologische opinies van de auteurs. Wij
laten zien wat de kerk zegt, en wanneer er
verschillende theologische benaderingen zijn,
proberen wij tot de kern van de leer door te
dringen".
De synodes van de gerefor
meerde kerken in Nederland
en van de Nederlands her
vormde kerk zullen op 17 en
18 september van het volgend
jaar in Utrecht voor de twee
de maal een gezamenlijke ver
gadering houden.
Deze vergadering wordt voor
bereid door de gemeenschap
pelijke interimraad van depu-
taten „Samen op Weg" (De
Horst 1, Driebergen), in over
leg met de moderamina van de
beide synodes. De agendapun
ten zullen worden voorbereid
door de drie subcommissies
van de interimraad. Zij zullen
betrekking hebben op het be
lijden van de kerk, de samen
werking op plaatselijk vlak en
de kerkordelijke vraagstukken
die door de samenwerking
worden opgeroepen. Boven
dien zal de interimraad ver
slag uitbrengen over zijn
werkzaamheden van de laatste
twee jaar.
Om ook de hervormde ge
meenten en gereformeerde
plaatselijke kerken in de gele
genheid te stellen met dit sy
nodaal gebeuren mee te leven
zal in januari 1976 een ge
spreksboekje verschijnen,
waarin bijdragen zullen wor
den opgenomen vanuit de sub
commissies. Bovendien zullen
drie hoofdstukken gewijd wor
den aan landelijke samen
werkingsorganen: zending,
diakonie en gemeentetoerus
ting.
