Afstoten krijgsmachtonderdeel
als NAVO niet bezuinigt
Participatie onderwijs
geen restonderwijs
Nobelprijs medicijnen
onderzoekers tumors
Consumentenbond
tegen half boter
Amerikaans religieuze ziet af
van advies aan Wereldraad
wegens houding van r.k. kerk
VREDELING TOT DEFENSIEPERSONEEL:
In grote steden
slechte woningsituaties
van Rijksgenoten
Europacup
bloemschikken
voor inwoner
uit De Lier
Oppositie Suriname
week uitstel debat
onafhankelijkheid
wil
VAN KEMENADE WAARSCHUWT:
Aartsbisschop van Canterbury
wijst Britten op
hun verantwoordelijkheid
VRIJDAG 17 OKTOBER 1975
LEIDSE COURANT
PAG1N 7
DEN HAAG (ANP) - Het is
bekend, dat zich in grote steden
wat de huisvesting van Surina-
mers en Antillianen betreft, on
toelaatbare woningsituaties
voordoen. Dit heeft minister
van Doorn van CRM geant-
ATHENE De Nederlandse
bloemsierkunstenaar Koos
Zuidgeest uit De Lier heeft gis
teren bij een internationale
wedstrijd bloemschikken in
Athene de Europacup bloem
schikken in de wacht gesleept
Hij kreeg van de jury 450 van
de 500 te behalen punten. Het
hoogste aantal dat ooit op de
bloemschik-wedstrijden van de
Europese Fleurop in terflora or
ganisatie werd behaald.
Aan deze internationale wed
strijd namen kampioenen
bloemsierkunst deel uit West- en
Oost-Europa, de Verenigde Sta
ten, Zuid-Afrika en Israël. Noor
wegen en Frankrijk behaalden
op de wedstrijd de tweede en de
derde plaatsen.
woord op schriftelijke vragen
van de Tweedekamerleden
Kombrink en de dames Epema-
Brugman en Salomons (allen
PvdA). Daarom is door de rege
ring bereidheid getoond om de
gemeentelijke voorstellen te ho
noreren, die bijdragen tot ver
lichting van deze woningnood.
Op donderdag 23 oktober gaat
minister van Doorn met verte
genwoordigers van Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Ut
recht en van de Vereniging van
Nederlandse gemeenten overleg
gen. Het doel is te komen tot
vereenvoudiging van de proce
dures en andere maatregelen
met betrekking tot de opvang
van rijksgenoten.
Van de binnenkomende migran
ten uit Suriname en de Antillen
heeft 28,2 procent zich gevestigd
te Amsterdam, 17,5 procent in
Den Haag, 13,7 procent in Rot
terdam en 4,8 procent in Ut
recht Op 15 september Jongst
leden verbleven 3.225 personen
in 35 opvangcentra verspreid
over het gehele land.
Van de 1.925 aanvragen om
huisvesting, die begin deze
maand bij het Centraal Bureau
voor de opvang in behandeling
zijn genomen, zijn er 634 (be
trekking hebben op 2.355 perso
nen) afkomstig uit Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam. Zeven
tig tot tachtig hiervan zijn intus
sen geresulteerd in vestiging
van rijksgenoten buiten de ste
delijke centra in de randstad,
aldus de bewindsman.
(Van Onze parlementaire redactie) defensie. „Ik ben ervan overtuigd dat de rust in
DEN HAAG Het moment waarop de wereld en daarmee onze veiligheid op den duur
Nederland op financiële gronden ge- h,c'mets' Is ^'end mf' het verkleinen van de
noodzaakt kan worden om een geheel ^sctajnender wordende tegenstelling tussen
krijgsmachtdeel af te stoten, is door de De bewindsman zegt voorts zich te verzetten tegen
economische toestand dichterbij geko- beweringen dat onze defensie van het ene jaar op
men. Minister ir. H. Vredeling van De- het andere wordt uitgehold door een deel van de
fensie heeft dit geschreven in een uit- lasten °P vangen. Hij noemt de Nederlandse
voerige persoonlijke brief aan het gehe- d.0fens,<kwalitatief hoog karakter en m de
KJ. J- rij van kleine landen slaan de Nederlandse defen-
le defensiepersoneel. Maar hij heeft de- Sjeujtgaven een zeer behoorlijk figuur. De bezuini-
ze mededeling ook bedoeld als een kei- gingen op zijn begroting (256 miljoen gulden) heeft
harde waarschuwing aan het adres van de minister gezocht in tal van begrotingsposten
de Navo om snel besparende maatrege- die niet direct bepalend zijn voor onze defensieve
len te nemen. kracht. Ontslag van personeel is daarbij verme
den. De ingreep bij de marine (een kruiser opleg-
Minister Vredeling begint zijn brief met te wijzen gen, vliegtuigen aan de grond houden) noemt ir.
op de slechte economische omstandigheden die Vredeling pijnlijk, maar nodig om na wat er al
ook defensie noopte een bijdrage te leveren aan eerder bij land- en luchtmacht was gebeurd, de
de oplossing van de financiële zorgen. Al te mak- gevoelige centraal europese sector ongemoeid te
kelijk zeggen velen dan dat er maar wat minder laten. De regering heeft zich echter de kritiek
aan ontwikkelingshulp moet worden gedaan, aldus zeker ook die van de Navo-bondgenoten, aange-
de minister, maar een internationaal veiligheidsbe- trokken en besloten de Neptune-vliegtuigen voorlo-
leid wordt niet alleen gemaakt met een goede pig in dienst te houden.
Oe voorzitter van de Surinaamse
Staten, de heer E. Wijntuin (mid
den) kwam gisteravond uit Surina
me op Schiphol aan om dinsdag
In de Tweede Kamer de debatten
over de onafhankelijkheid van zijn
land bij te wonen. Hij werd verge
zeld door de heer R. Nooitmeer
(rechts), leider van de regerings
fractie in het Surinaamse parle
ment Links de heer Eifferich, lid
van de Eerste Kamer voor de
ARP.
DEN HAAG De Consumentenbond heeft een dringend beroem
gedaan op de betrokken ministers geen toestemming te verlenen
om halfboter op de markt te brengen. Dit naar aanleiding van
het besluit van het produktschap van zuivel, om een nieuw
produkt toe te laten: halfboter.
De Consumentenbond vindt dit produkt geen gewenste en zinvolle
aanvulling van ons levensmiddelenpakket Wie minder vet wil
gebruiken, kan beter zijn boterham dunner smeren. Dat is voordeli
ger en gezonder. Halfboter immers kan slechts gemaakt worden
met diverse hulpstoffen, die voor roomboter niet nodig zijn.
De plannen om de halfboter in een 200grams verpakking op de
markt te brengen, in plaats van in de voor margarine en roomboter
gebruikelijke 250 grams verpakking, werken prijsversluiering sterk
in de hand en bemoeilijken prijsvergelijking, aldus de Consumen
tenbond.
Het gaat bovendien in tegen de wens tot beperking van het aantal
verpakkingseenheden, die ten grondslag liggen aan nieuwe EEG-
richtlijnen, zo meent de Consumentenbond.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Het participatieonderwijs mag
niet verzanden in restonderwijs. Deze waarschu
wing uitte minister Van Kemenade (onderwijs),
gisteren bij de installatie van de innovatiecom
missie participatie-onderwijs. Deze commissie zal
de bewindsman gaan adviseren over de vormge
ving van dit type onderwijs aan 16- tot 18-jarigen.
De werkende jongeren, of beter gezegd, alle jonge
ren die vroeg- of voortijdig het onderwijs verlaten,
zijn niet gediend met weer een nieuwe onderwijs
vorm die als vangnet tegen het huidige onderwijs
systeem wordt aangeplakt alleen maar om het
pedagogische geweten van onze samenleving te
sussen, aldus Van Kemenade.
De nieuwe commissie heeft ook tot taak gekregen
het principe van het participerend leren flerend
werken - werkend leren) verder uit te werken om
een bijdrage te leveren aan de vernieuwing van
het hele onderwijs aan de 16- tot 18-jarigen. Boven
dien zal de commissie zich bezig houden met het
formuleren van de uitgangspunten van een lande
lijk innovatieplan (innovatie is het invoeren van
iets nieuws).
Minister Van Kemenade meent, dat het participa
tie-onderwijs met voorrang in het onderwijs aan
de werkende jeugd moet worden gerealiseerd. Het
gaat hier om jongeren die in het huidige onderwijs
de minst reëele mogelijkheden hebben gekregen.
Aan grote groepen jongeren vergaat daardoor de
lust zich verder te ontwikkelen en velen verspelen
daarmee ook hun maatschappelijk perspectief,
aldus de minister.
Tweede verdachte
gijzeling koningin
vrij
UTRECHT De tweede ver
dachte van een gijzelingsplan
van de koningin, Walter van O.
is gisteren op vrije voeten ge
steld. Dit heeft zijn advocaat,
mr. J. De fares, meegedeeld.
Dinsdag al werd de broer van
Walter, Huib van O., vrijgela
ten. Walter heeft achttien da
gen in voorarrest gezeten. Vol
gens mr. Defares, die Walter
gisteren nog in zijn cel beeft
bezocht, was de jongeman (22)
een zenuwinzinking nabij.
De officier van justitie die de
zaak behandelt mr. A Herstel,
zei dat hij de resultaten van de
eerste verhoren minutieus op
een rijtje heeft gezet, en van
daag tot invrijheidstelling kon
beslissen. Het gerechtelijk voor
onderzoek is echter nog niet ge
sloten. Er moeten mogelijk nog
getuigen gehoord worden. Mr.
Herstel kon nog niet zeggen of
de broers moeten voorkomen.
De winnaars van de Nobelprijs 1975 voor geneeskunde. Van links naar rechts: Howard Temin, David
Baltimore en Renato Dulbecco. De prijs is hen toegekend voor hun ontdekkingen op het gebied
van de wisselwerking tussen tumorvirussen en het genetisch materiaal in de levende cel.
STOCKHOLM De Nobelprijs 1975 voor ge
neeskunde of fysiologie is gisteren toegewezen
aan David Baltimore van het technologisch
instituut van Massachusetts, de Amerikaan Re
nato Dulbecco en aan Howard Temin van de
universiteit van Wisconsin. De prijs is toege
kend voor hun ontdekkingen op het gebied van
de wisselwerking tussen tumorvirussen en het
basis hebben gevonden voor het inzicht
ernstige tumors in mensen kunnen
opwekken.
„Virussen die tumors in mensen veroorzaken
zijn niet gevonden, behalve bij ratten. Dit type
tumors is van onschadelijke aard, maar het
lijkt waarschijnlijk dat bewezen zal worden dat
virussen betrokken zijn bij de produktie van
genetische materiaal in de levende cel. De prijs bepaalde ernstige tumors in mensen. De drie
zal op 10 december door koning Karei Gustaaf winnaars hebben een basis gevonden voor het
worden overhandigd.
bestuderen en het werken met deze relaties en
Het instituut zegt dat de drie mannen pioniers- er bestaan tegenwoordig methoden die het uit
werk op hun gebied hebben verricht, dat heeft voeren van dergelijk onderzoek mogelijk ma-
aangetoond dat onder bepaalde omstandighe- ken.
den virussen leukemie en andere tumors kun
nen opwekken in kippen
Het instituut zegt dat pas in de jaren 1950 werd
aangetoond dat virussen onder bepaalde om-
De 37-jarige Baltimore is professor in de micro- standigheden leukemie en andere tumors in
biologie aan het FDR-centrum voor kankeron- dieren zoals muizen konden veroorzaken. Het
derzoek bij het technologisch instituut van Mas- bestuderen van door virus veroorzaakte veran-
sachusetts. De 61-jarige Dulbecco is professor deringen in de groeikarakteristieken van een
bij het Imperial Cancer Research Fund in normale cel in die van een kankercelis in
Londen (Engeland) en Temin is professor in de de jaren 1970 vergemakkelijkt door het be-
oncologie aan de universiteit van Wisconsin. Hij
is 41 jaar oud.
Het Karolinska-instituut zegt dat de drie i
schikbaar komen van methoden voor het culti
veren van cellen onder laboratorium-omstan
digheden, aldus het instituut
PARAMARIBO - De Vooruit
strevende Hervormingspartij
(VHP) van oppositieleider
Lachmon heeft aan Kamervoor
zitter Vondeling gevraagd het
debat over de onafhankelijk
heid van Suriname dat dinsdag
21 oktober in de Tweede Kamer
zou beginnen een week uit te
stellen. De VHP wil morgen het
Surinaamse parlement bijeen
roepen om een delegatie samen
te stellen die dan op 28 oktober
de debatten in de Tweede Ka
mer bijwoont
De voorzitter van de Tweede
Kamer vaste commissie voor de
West de heer van P. van Zeil,
zei dat er op dit moment nog
geen reden is het debat van
dinsdag uit te stellen. Hij ver
klaarde wel dat indien morgen
het Surinaamse parlement bij
eenkomt en het verzoek zou
richten tot de Tweede Kamer
het debat uit te stellen, alle me
dewerking zal worden verleend.
De Surinaamse parlementsvoor
zitter E. Wijntuin, die gister
avond op Schiphol aankwam zei
dat de plaatsvervangend voor
zitter mr. Komproe bevoegd is
om een parlementsvergadering
uit te schrijven. De heer Wijn
tuin zou vandaag overleg plegen
met de heer Komproe.
Grootste
ziekenfonds
verhoogt geen
premie
UTRECHT De VGCN, de
grootste instelling op het ter
rein van de particuliere ziekte
kostenverzekering, zal haar pre
mies voor 1976 niet verhogen.
Dit ondanks een verwachte kos
tenstijging in de gezondheids
zorg van 16 i 18 procent
De Coöperatieve Vereniging Ge
zondheidszorg centrum Neder
land „VGCN" in Utrecht is een
instelling die zich zonder win
stoogmerk bezig houdt met par
ticuliere ziektekostenverzeke
ring. De VGCN telt ongeveer
300.000 verzekerden.
De Anglicaanse aartsbisschop van Canterbury,
dr. Donald Coggan, heeft een oproep gedaan
om Groot-Brittannië te behoeden voor een
complete chaos. Op een persconferentie in
Lambeth Palace, het aartbisschóppelijk paleis
in Londen, zei dr. Coggan, „dat hij zich niet
alleen wilde richten tot de gelovigen, maar
ook tot allen die zich bekommeren om het
welzijn van de Britse natie. De oproep van
de Angliaanse aartsbisschop wordt eensgezind
gesteund door de protestantse bisschop van
York en de leiders van andere kerken, waaron
der de rooms-katholieke.
Dr. Coggan werd ertoe aangespoord door voor
aanstaande politici, industriëlen en vakbonds
leiders. „Ik beschik niet over een plan dat de
Britse problemen in een handomdraai kan op
lossen, „zei hij „Maar zolang we de vraagstuk
ken niet bezien van hun morele kant, zullen
we nooit het antwoord vinden".
De aartsbisschop wees erop, dat hebzucht en
egoïsme hoogtij vieren. Iedereen wil steeds
meer hebben, zonder er iets voor te doen. „In
Groot-Brittannië kan het leven alleen dan weer
goed worden als iedere man en vrouw zich
daarvoor inspant. We hebben sterke, gelukkige
en gedisciplineerde gezinnen nodig om een
opnieuw sterke natie te zijn", aldus dr. Coggan.
De aartsbisschop liet het delicate onderwerp
van het legendarische Britse gebrek aan ijver
en werklust, gepaard met een hopeloze laks
heid, niet onaangeroerd. „Loon naar werken,
is geen slecht motief' zei hij. „Maar loon is
niet alles. Iedereen voor zichzelf en sauve qui
peut leiden tot chaos. Afgunst is een kanker.
Niemand wil nog offers brengen. Discipline is
een zeer onpopulair woord. Maar zonder offers,
zonder discipline en zonder verantwoordelijk
heidsbesef in het hart van onze gemeenschap,
zullen wij ongetwijfeld ten onder gaan. Ontbe
ring en ongemak doen geen kwaad. We hebben
het veel te gemakkelijk".
Dr. Coggan gaf zijn landgenoten de raad een
nieuwe houding aan te nemen ten aanzien, van
geld, grondstoffen en machines". Belangrijk
zijn de mensen die er mee omspringen en de
manier waarop zij leven", zei hij. „Ons land
telt honderduizenden goede mensen, die er een
betere natie van willen maken, maar die geen
vinger in de pap hebben, want vandaag de dag
zijn het de extremisten die het tempo aangeven.
In heel Groot-Brittannië zouden groepen gelovi
gen bijeen moeten komen om te debatteren
over de vraag welke gemeenschap zij wensen
en welke soort mensen zij moeten zijn om het
gestelde doel te kunnen bereiken".
Sterke daling kerkelijk
heid in Ver. Staten
Zuster Margaret Ellen Trai
ler heeft de uitnodiging van
de Wereldraad van Kerken ge
weigerd om tijdens de komen
de algemene vergadering in
Nairobi te adviseren inzake
vraagstukken over de vrouw.
Reden van haar weigering is
de „discriminatie van vrou
wen" in de r.k kerk.
Zuster Traxler, die lerares is
en directrice van het „Oecu
menisch Instituut voor Vrou
wen van Nu", schrijft aan de
wereldraad, dat het weinig zin
heeft om naar Nairobi te ko
men, „aangezien mijn kerk
vrouwen zelfs geen lagere wij
dingen toedient en geen stem
geeft in instanties waar de be
langrijke beslissingen worden
genomen.
Hoe kan ik vrouwen van ande
re kerken adviseren die met
zoveel ijver en toenemend suc
ces hebben gewerkt om hun
kerken open te stellen voor
wat duidelijk de methode van
Christus is, gezien zijn volledi
ge aanvaarding van de vrouw
in het ambt en zijn opdracht
aan de vrouwen om het evan
gelie te verkondigen?"
Zuster Traxler is een van de
oprichtsters van het Nationale
Verbond van Amerikaanse
Zusters en is voormalig direc
trice van de Nationale Kath
olieke Conferentie voor Ge
rechtigheid tussen de Rassen.
In haar brief signaleert zij ver
der, dat er geen enkele vrouw
zitting heeft in de commissie
ter herziening van het kerke
lijk recht, hoewel dit nieuwe
wetboek het leven van de
vrouw voor de komende jaren
wil regelen.
Volgens haar lopen de kerken
leeg, wanneer deze discrimina
tie wordt voortgezet. .Jonge
vrouwen blijven niet in een
kerk die hen de volledige deel
name aan de liturgie weigert".
Christus heeft aldus de zus
ter een kerk gesticht opdat
mannen én vrouwen het leven
zouden hebben en wel in over
vloed. .Mannen hebben echter
de kerk geïnstitutionaliseerd
en haar gemaakt tot een man
nelijke bureaucratie die het le
ven en de genade voor haar
leden verstikt".
Minder kritisch was zij over
de recente uitspraak van
aartsbisschop Bernardin, als
voorzitter van de Amerikaanse
bisschoppenconferentie. Mgr.
Bernardin bevestigde vorige
week de kerkelijke leer dat
vrouwen geen priester worden
gewijd. Hij zei dat het uitslui
ten van het priesterschap geen
onrecht is, zoals wel wordt
gezegd, omdat niemand recht
heeft op deze wijding. Volgens
zuster Traxler is het grote
voordeel van de verklaring
van de voorzitter van de bis
schoppenconferentie, dat hier
door een gesprek mogelijk
wordt.
Zuster Ruth McGoldrick, di
rectrice van de organisatie tot
vorming van zusters, zei niet
verbaasd te zijn over Bernar-
din's uitspraak. „Historisch
komt de felste verdediging van
een standpunt, dat lang heeft
gegolden, vlak voor een door
braak". De Juzuïet William R.
Callahan, sekretaris van de or
ganisatie die pleit voor de wij
ding van vrouwen, wijst erop
dat mgr. Bernardin, een pasto
rale commissie citerend,
Prof. dr. G. Berkhof, voorzit
ter van de Raad van Kerken
in Nederland, zal op 7 en 14
november in de aula van de
Utrechtse universiteit spreken
over de assemblee van de we
reldraad, die 23 november be
gint in Nairobi. De lezingen
beginnen om vier uur en half
acht; de toegang is gratis. Een
en ander wordt georganiseerd
door de stichting Berkelbach
van der Sprenkelfundatie.
Het vormingscentrum Den
Alerdinck in Laag Zuthem bij
Zwolle gaat meer activiteit
ontwikkelen ten dienste van
kerk en geloofsoriëntatie. Van
oorsprong is het een kerkelijk
centrum. In de loop van de
tijd groeiden allerlei contacten
met organisaties, bedrijfsleven
schrijft dat de vrouw blijft
uitgesloten van het prieste
rambt tot er een andere theo
logische ontwikkeling komt
die leidt tot een nieuw stand
punt van het kerkelijk leerge
zag.
Welnu, aldus pater Callahan,
de eeuwenlange eenstemmig
heid van kerkelijke juristen en
theologen dat de uitsluiting
van vrouwen absoluut is en
van goddelijke oorsprong, is
verdwenen. Overigens is er
volgende maand bij Detroit
een congres over de wijding
van de vrouw.
Korte metten
en instellingen. De kerken ver
dwenen daarmee enigszins uit
het beeld, maar nu gaan twee
cursusleiders extra tijd en
aandacht geven aan onderwer
pen rond kerk en geloof. Vra
gen rond gemeentevorming en
geloofsoriëntatie zullen de
voorkeur krijgen.
Mgr. N. M. Schneiders, aarts
bisschop van Makassar zal
morgen in het missiehuis te
Cadier en Keer Ton Storeken
uit Stein, student van de ho
geschool voor theologie en
pastoraat te Heerlen, priester
wijden. Onlangs werd een an
dere ILT.P.-student, Jacques
Smeele te Den Haag gewijd.
Kerk
en
wereld
Beiden zijn lid van de Sttcie-
teit voor Afrikaanse Missiën.
Het afgelopen jaar zijn zes
studenten van de Heerlense
hogeschool priester gewijd.
De hervormde centrale kerke-
raad te Leeuwarden heeft met
één stem meerderheid beslo
ten een kerkgebouw op vrij
dagavonden ter beschikking te
stellen als gebedsruimte voor
de moslims onder de buiten
landse werknemers in Fries
land. Het wordt een daad van
gastvrijheid geacht tegenover
„de vreemdeling, die onder
ons is". De tegenstanders
meenden, dat het niet aangaat
een kerkelijke ruimte voor
niet-christelijke godsdienst-
beoefening beschikbaar te
stellen.
Dertig procent van de Ameri
kaanse katholieken is tussen
1963 en 1974 opgehouden te
praktizeren. Dit staat in een
studie van het „nationaal cen
trum voor publiek opinie-on
derzoek".
In vier staten Arkansas,
Oklahoma, Louisiana en Te
xas is het aantal katholie
ken dat regelmatig naar de
kerk gaet, in tien jaar tijd met
de helft verminderd.
Deze spectaculaire daling in
het religieus praktizeren wordt
in de studie toegeschreven aan
het voortdurend verzet van de
katholieke kerk tegen geboor
teregeling, de onveranderlijke
houding inzake echtscheiding
en tegen het onfeilbaar gezag
van de paus. De wijzigingen in
de liturgie schijnen daarente
gen door de praktizerende
katholieken wel aanvaard te
worden.