Vrijheid van onderwijs
wezenlijk bedreigd
TH-studenten kunnen studie
programma niet bijbenen
Ierland
lijdt aan
Herrema-
complex
Consument weet
te weinig over
zijn voeding
CcidócSomont
Meer subsidie voor vormingswerk
CONSUMENTENBOND
WIL TOCH ZENDTIJD
GEEN CRISISMAAR
EVENMIN LENTE
Apparatuur abortuskliniek
Bloemenhove definitief vrij
MEER GELD
VOOR STAAT
UIT AARDGAS
ier-EË'Jj
ZATERDAG 11 OKTOBER 1975
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
(Van onze correspondent Philip Jordan)
Dublin Tijdens de Speurtocht naar de Nederlandse Indus*
trieel Dr. Tiede Herrema, zijn in Ierland parallellen getrok
ken met de plotselinge verdwijning, twee jaar geleden, van
Thomas Niedermeyer, de directeur van de Grundig-vestlglng
in Belfast.
Hoewel de ontvoeringen plaatsvonden aan verschillende zij
den van de grens, zijn er toch overeenkomsten tussen de
twee. Niedermeyer was, evenals dr. Herrema, directeur van
een moderne fabriek die geen problemen scheen te hebben
met de verschillende partijen in de Ierse onlusten. Beide
mannen leidden een rustig leven en concentreerden zich op
hun werk.
Beiden werden in hun auto's geduwd voor hun eigen huis
en weggereden. Niedermeyer, nog op pantoffels, bij zijn huis
op het landgoed Suffolk in Belfast, Herrema bij zijn huis
aan de rand van Limerick, waar zijn fabriek een belangrijke
plaats inneemt voor de plaatselijke werkgelegenheid.
In het geval van Niedermeyer wezen zowel de protestanten
als de IRA-republikeinen de verantwoordelijkheid voor de
ontvoering van de hand, en ondanks een mysterieus verzoek
om anderhalf miljoen gulden losgeld dat bij het Duitse
hoofdkwartier van Grundig werd ontvangen, eiste niemand
de verantwoordelijkheid op en is hij nooit gevonden. En
hoewel in het geval van Herrema de eisen van de ontvoerders
duidelijk zijn, is het nog steeds niet zeker tot welke organisa
tie zij behoren.
De Nederlandse overheid heeft steeds volledig samengewerkt
met de Ierse veiligheidsdiensten in hun pogingen om dr.
Herrema op te sporen, zoals de Duitsers ook deden in het
geval van Niedermeyer, toen er vanuit Bonn een beloning
van 20.000 gulden in het vooruitzicht werd gesteld. Maar later
verslechterde de relatie met de Duitsers, en binnen een paar
weken na het verdwijnen van hun functionaris begon Grun
dig ernstige twijfels te uiten over de doeltreffendheid van
de politie in Ulster. De politie in Belfast werd zelfs gedwon
gen om toe te geven dat zij niet wist waar Niedermeyer was
of wie hem ontvoerd had.
Het geval van Niedermeyer was buitengewoon geheimzinnig.
Binnen vier maanden na zijn verdwijning op 27 december
1973 begon een aantal nieuwe verhalen over hem de ronde
te doen. Er werd gezegd dat, ondanks de beweringen dat
de fabriek met zijn 1300 werknemers geen problemen had
met betrekking tot de Noord-Ierse onlusten, er kort voor zijn
verdwijning kritiek was uitgeoefend op het feit dat de fabriek
teveel katholieken had aangenomen.
Er werd ook onthuld dat Niedermeyer al eens eerder was
ontvoerd door de Voorlopige IRA, maar weer was vrijgelaten
toen hij zijn diplomatieke paspoort had laten zien als hono-
rair-consul voor de Duitse Bondsrepubliek. Er werd toen
gefluisterd dat de Voorlopige IRA boos was dat een van hun
eenheden zich zo'n rijke buit had la,ten ontglippen.
Er werd ook ontdekt dat Niedermeyer bezoeken had gebracht
aan de gevangenis in Maze, met de bedoeling om na te gaan
of er niet een aantal Westduitse staatsburgers, waaronder
zeelieden, bij vergissing werd vastgehouden.
In maart 1974 kwam de meest vernietigende aantijging. Een
krant beweerde dat Niedermeyer wellicht betrokken geweest
zou zijn bij een wapensmokkel-affaire ter waarde van
900.000 voor protestantse extremisten in Ulster, en dat M16,
de Engelse inlichtingendienst, wel wist wat er van hem
geworden was. Het kranteverslag beweerde dat hij ofwel
gedreigd had alles openbaar te maken en daarom tot zwijgen
gebracht was, of dat hij besloten had om te verdwijnen om
een nieuw leven te kunnen beginnen. Er werd toen gemeld
dat minstens één scheepslading wapens voor de protestanten
in Ulster arriveerde in een container met bestemming de
Grundig-vestiging.
Er is geen enkele reden om aan te nemen dat dr. Herrema
betrokken zou zijn bij schandelijke praktijken. Hij was als
directeur zeer gezien. De inwoners van Limerick zijn even
bezorgd over de gevolgen van zijn verdwijning voor de
plaatselijke werkgelegenheid als zij zijn over de politieke
situatie.
De Ierse Raad voor de Industriële Ontwikkeling voorziet
vanwege de politieke situatie toenemende moeilijkheden bij
haar pogingen om buitenlandse industrieën ertoe over te
halen om te investeren in de Ierse Republiek. Vestigingen
als Ferenka zijn nu juist het soort industrie dat de Ieren
willen aantrekken omdat ze kapitaal- en arbeidsintensief zijn.
Toonaangevende industriëlen hebben al gezegd dat ze ervan
overtuigd zijn dat de recente gebeurtenissen al bepaalde
buitenlandse investeerders hebben afgeschrikt. De Ierse rege
ring is daar nog niet van overtuigd, maar het staat wel vast
dat de ontvoering van Dr. Herrema economisch gezien niet
op een slechter ogenblik had kunnen komen. Er zijn meer
dan 100.000 werklozen in Ierland, ofwel 12 procent van de
arbeidersbevolking.
Naar eigen zeggen is de Raad voor de Industriële Ontwikke
ling in onderhandeling gewikkeld met 400 bedrijven over het
vestigen van dochterondernemingen in de Ierse Republiek,
maar een vooraanstaande commerciële functionaris in Du
blin verklaarde: "Deze ontvoering is een dodelijke slag voor
ons, veel erger dan de ernstigste inflatie zou kunnen toebren
gen".
De industriëlen zijn ongetwijfeld ernstig bezorgd over de
politieke moeilijkheden. Twee jaar geleden gingen ze zelfs
zover om een Engels-Amerikaanse onderneming veiligheids
garanties te geven, en om de politieke en de militaire vleugels
van de IRA over te halen om een verklaring uit te geven
die dat bevestigde.
Er is al een nerveuze Amerikaanse beleidsfunctionaris uit
het industriegebied van Shannon met zijn gezin recht naar
huis in Amerika gevlogen, nadat hij een bedreiging met een
aanslag op zijn leven had ontvangen. Die bleek afkomstig
geweest te zijn van een ontevreden arbeider die ontslagen
was, en de functionaris kwam later weer terug. Maar zo'n
sfeer is nu geschapen, en de verdwijning van dr. Herrema
zal de industriële kopzorgen van Ierland bepaald niet verlich
te" Copyright The Guardian
Beet
De Amsterdamse
taxichauffeur H.
Poppes had giste
ren een welbeste
de vrije dag. In de
polder Geestme-
rambacht bij
Noord-Scharwou*
de sleurde hij na
een gevecht van
vijftig minuten
een snoek van
I,12 meter (ruim
II.5 kilo) uit het
water.
UTRECHT Als bijstellen van stichting
snormen voor scholen voor gewoon lager
onderwijs betekent, dat de gehanteerde ge
tallen aanzienlijk worden verhoogd, dan is
er geen sprake van nieuwe vormgeving aan
de vrijheid van onderwijs maar dan is het
een wezenlijke bedreiging ervan. De school
stichting naar eigen keuze, bijvoorbeeld in
nieuwe stadswijken, zou een droombeeld
worden.
Dr. Gerh. Huls, voorzitter van de vereniging
voor protestants christelijk kleuter- en basis
oonderwijs heeft dit vandaag gezegd op de
jaarvergadering, die in Utrecht is gehouden.
Het Tweede-Kamerlid voor de CHU, drs. G.
van Leijenhorst waarschuwde over de
hoofden van de leden de aanwezige minister
van Kemenade van onderwijs en weten
schappen 'altijd bereid te zijn over de vrij
heid van onderwijs zowel naar richting als
inrichting te praten, mits deze maar onver
kort wordt gehandhaafd'.
Hiermee reageerde het kamerlid op de op
vatting van de bewindsman, dat men met
het oog op de nieuwe maatschappelijke ei
sen de vrijheid van onderwijs opnieuw ter
discussie moet willen stellen. De overwegin
gen, aldus drs. Van Leijenhorst, waarom de
ouders hun kinderen naar de christelijke
school sturen en waarom zij ook christelijke
opleidingsinstituten wensen, zijn sinds de
schoolstrijd niet wezenlijk veranderd.
Over de schaalvergroting sprekend stelde de
volksvertegenwoordiger dat de samenwerk
ingsschool met haar gevulde algemeenheid
nauwelijks als alternatief van de christelijke
school kan worden beschouwd.
DEN HAAG - „Helaas moet ik
constateren dat Nederland niet
voorop loopt met wettelijke re
gelingen die de informatie aan
de consument garanderen", al
dus mej. drs. A. G. Fransen,
directrice van de Consumenten
bond op het vandaag gehouden
congres „Voeding en Gezond
heid" in het Congresgebouw te
Den Haag.
Mej. Fransen stelde tijdens dit
congres dat de consument te
weinig weet over voeding en dat
hij de kennis en informatie mist
om een produkt op kwaliteit te
beoordelen. „In de praktijk doet
de overheid niets aan (of liever
tegen) de misleidende reclame.
Het positief voorschrijven dat
bepaalde informatie „moet"
komt alleen nog voor bij bepaal
de levensmiddelen. Verplichte
datumstempeling bijvoorbeeld
is een uitzondering, samenstel
lingsaanduiding (etikettering)
eveneens", aldus mej. Fransen.
„Er is nu een Adviescommissie
Waren wwet in het leven geroe
pen die werkt aan een voorstel
voor de Staatssecretaris van
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne over een regeling voor die
etikettering. Hierbij speelt even
eens een rol de vergevorderde
staat van behandeling van de
etiketteringsrichtlijn van de
EEG te Brussel. Van beide mag
verwacht worden dat zij binnen
enkele jaren op het punt van de
opsomming van de samenstel
lende bëstanddelen van levens
middelen, effect zullen oogsten
in Nederland", aldus drs. P. H.
Berben, hoofdinspecteur van de
V olksgezondheid
Prinses
snijdt
taart aan
Prinses Beatrix
opende gisteren
als beschermvrou
we van het Prin
ses Beatrixfonds
de vakantiebunga
low Margriethuis
in Someren. De
prinses verrichtte
de openingshan
deling door het
aansnijden van
een grote feest
taart. Rechts een
van de eerste be
woners van de
bungalow.
MR AANTJES DE AR.-FRACTIEVOORZl'lT'ER, heeft aan het
begin van de algemene politieke beschouwingen de mogelijkheid
geopperd, dat het Kamerdebat van deze week beslissend zou
kunnen zijn voor de politieke constellatie in de nabije toekomst.
Nu kan men onder .nabije toekomst" verstaan de normale periode
van het zittende kabinet èn de periode na de eerstkomende
verkiezingen.
De eerste versie-Aantjes lijkt ons de meest juiste; want een crisis
is in de nacht van donderdag op vrijdag uitgebleven; onverwachte
gebeurtenissen buiten beschouwing gelaten geloven we, dat het
kabinet-Den Uyl zijn rit wel zal kunnen uitmaken, maar wat daarna
gebeurt blijft een gok. Wat er tussen nu en eind 1970 in en buiten
de Kamer gebeurt, zal namelijk zeker zijn weerslag hebben op
de politieke opstelling van 1977.
Wie nu' op de politieke barometer kijkt, zal moeten constateren
dat bij de afloop van het debat de relatie Aantjes-Andriessen en
het kabinet er vriendelijker uitzag dan die tussen het tweetal en
Van Thijn c.s. In de socialistische fractie zal men nog wel met
wrok en wrevel nakaarten over de drie door een Kamermeerder
heid aanvaarde en niet door de regering afgewezen KVP-ARP-mo-
ties. Zodat net als bij de kabinetsformatie deze twee christen
democratische partijen in belangrijke mate de gang van zaken
beheerst hebben.
HEBBEN DE ALGEMENE BESCHOUWINGEN veel duidelijkheid
gebracht?
In elk geval geen grote verrassingen De fracties van K.V.P. en
A.R.P. blijven het beleid kritisch, maar niet onwelwillend volgen;
veel zal afhangen van de verdere levensgeschiedenis der 3 ingedien
de en aangenomen moties; de gevoelens van de twee christen-demo
cratische fracties en de standpuntbepaling van de Partij van de
Arbeid tonen veel punten van overeenkomst, maar ook duidelijk
controversiële opvattingen.
Het gezicht van de C.RU. stond deze week weinig anders als bij
andere krachtmetingen van dit soort; de V.V.D. speelt haar opposi
tierol zonder enige variatie, dus te demagogisch en de P.P.R. deed
wat vriendelijker dan ze buiten de Kamer, als het „enfant terrible"
voor Den Uyl, meestal doet. D'66 en DS'70 deden niet veel meer
dan hun langgerekte zwanenzang zingen, zonder veel variaties.
Gonsde het donderdagavond laat maar dan buiten de Kamer
toch van crisisgeruchten, insiders begrepen wel dat daarvan nu
(nog?) geen sprake zou zijn. In de eerste plaats is de K.V.P.-fractie
van nu evenmin de fractie van de „nacht van Schmelzer" als het
kabinet-Den Uyl de hooghartigheid durft te tonen die het kabinet-
Cals ontsierde. Bovendien en dat lijkt ons het belangrijkste
de situatie van nu is, sociaal-economisch, heel anders.
ERG STRIJDBAAR WAREN DE WOORDVOERDERS van het
kabinet vooral in het begin van hun interventies beslist niet
Het valt drs. Den Uyl aan te zien en aan te horen, dat het hem
allengs toch zwaar valt de vele tegenslagen te verwerken. Al mocht
Den Uyl Den Uyl dit niet zeggen, waarschijnlijk is menig minister,
en dan niet alleen in de C.D.A.-groep, het met de inhoudelijke
strekking van de moties van Andriessen en Aantjes eens geweest
De grootste pech het uitblijven van de kentering die de
werkloosheid moet keren probeerde Den Uyl voor zijn kabinet
te vergulden door erop te wijzen dat ook het kabinet-Biesheuvel
de werkgelegenheid heeft zien verslechteren. Veel indruk maakte
dit niet en Den Uyl ging dan ook terecht niet op dit spoor verder;
want na 1973 is de toestand wel zo verslechterd dat de kernvraag
blijft of dit kabinet niet te veel risico's genomen heeft; als de Kamer
niet kan bewijzen dat dit zo is, de regering is niet in staat tot
het omgekeerde.
Een duidelijke Kamermeerderheid heeft Den Uyl bezworen, zo
mogelijk vóór 1976 maar in elk geval vóór 1977, voorzichtiger
vaarwater op te zoeken. K.V.P. en A.R.P. hebben daarbij duidelijk
gesteld dat de maatschappelijke hervormingen einddoel moeten
blijven. De grote vraag wordt nu of de regering de moed heeft
en de kans krijgt in het verder gesprek met de Kamer en met
„derden" (onder meer vakbeweging en ondernemers) van dit punt
uit te gaan, naar 1976.
Politiek noch sociaal-economisch zijn we hier zeker van. En
daarom: hoewel geen crisis, toch evenmin lente!
AMSTERDAM - De Hoge
Raad is van oordeel dat de
Haarlemse rechter-commissaris
terecht en op voldoende grond
en geen gevolg heeft gegeven
aan de vordering van de hoofd
officier van justitie om huiszoe
king te doen in de arbortus-kli-
niek Bloemenhove in Heemste
de ter inbeslagneming van de
medische apparatuur. Het Am
sterdamse gerechtshof had de
rechter-commissaris daartoe in
januari jongstleden toestem
ming gegeven.
De vordering was overigens al
een jaar geleden ingediend,
maar als gevolg van een reeks
daarna gevolgde beroepsproce
dures is nu pas een definitieve
beslissing gevallen. De beschik
king van de Hoge Raad daar
over heeft de hoofdofficier van
justitie, mr. J. L. Andreae giste
ren ontvangen.
De verdere gang van zaken bi
de strafvervolging heeft de offi
cier van Justitie nog in beraad.
AMSTERDAM Er komt zeer binnenkort
een op moderne leest geschoeide bijdragere
geling voor het plaatselijk vormingswerk.
Dit heeft staatssecretaris W. Meijer van
CRM vandaag aangekondigd op een verga
dering van het gewest Noord-Holland van
de PvdA in Amsterdam.
Meijer noemde de regeling modern in die
zin, dat zij een beroep doet op de samen
werking van bestaande instellingen op het
terrein van onderwijs en sociaal-cultureel
werk, om vormingswerk-programma's tot
ontwikkeling te brengen. Modern ook, om
dat voor het opzetten van diverse vormen
van vormingswerk een gemeentelijk beleids
plan moet worden ontworpen.
Bovendien wordt het duidelijk in de regeling
neergelegd, dat het werk moet worden afge
stemd op de behoeften van de achterblijvers
in onze samenleving, want deze mensen
vooral moeten van dit werk kunnen profite
ren, zo zei de staatssecretaris.
(Van een onzer verslaggevers)
DELFT Van de studenten aan de
technische hogeschool, in Delft is er
slechts één op de vijf die er in slaagt
het officiële studieprogramma bij te be
nen. 24 Procent heeft een achterstand
van een half jaar, 16 procent van een
heel jaar en ruim één op de tien studen
ten heeft een achterstand van één tot
twee jaar. Gemiddeld is er een vertra
ging van tien maanden.
Dit blijkt uit een steekproef onder 1345
TH-studenten. Daarbij zijn degenen die
tussentijds van studie veranderd zijn of
in militaire dienst moesten buiten be
schouwing gelaten.
Uitschieters zijn de afdeling scheikunde
en mijnbouwkunde met een gemiddelde
.studievertraging van 14 maanden. Bij
wiskunde is dat maar 4,5 maanden.
Ruim de helft van de studenten vindt het
studieprogramma weinig soepel en een
kwart vindt de sfeer op de TH onaange
naam. 25 Procent bezoekt geen colleges
omdat die slecht worden gegeven en 41
procent zegt te kunnen volstaan met een
goed dictaat. De kennis van de onder
wijsvernieuwing houdt niet over (de
naam Posthumus zegt 50 procent niets)
maar ruim de helft vindt democratisering
wel nodig voor het optimaal functioneren
van het onderwijs. 1
Politiek gezien voelt 25 procent zich tot
de WD aangetrokken, PPR 17 procent,
PvdA 15, PSP 8, DS'70 5, D'66 en ARP
4, KVP 3 en CPN I procent; 9 procent
heeft geen politieke voorkeur.
Wat de financiële toestand betref: ruim
de helft van de studenten aan de Th-Delft
is nog voornamelijk aangewezen op een
maandgeld van thuis; 36 procent heeft
een beurs; 30 procent zorgt voor eigen
verdiensten en 15 procent is afhankelijk
van wat echtgenote of verloofde verdient.
Groenteveiling Leiden (10—10)
Andijvie 32—47; Pronkbonen 75-1,25;
Snijbonen 1.55—2,45; Stambonen
1.90—3,10; Groene kool 25—33; Prei
44—67, Spinazie 84—96; Spruiten A
91—107; Spruiten B 125—139; Spruiten
C 117; Tomaten A 950—960; Tomaten
B 10,60-11,-; Tomaten C 6,70-7,10;
Tomaten CC 4.50; Uien Picklers 45-61;
Witlof 3,65—3,75; Bloemkool 8 stuks
32—77; Bloemkool 10 stuks 38—45;
Knolselderij 36—42; Komkommers AA
45—48; Komkommers A 40—41; Kom
kommers B 39—40; Komkommers C
34—37; Komkommers D 35; Komkom
mers E 29; Sla zwaar 12—20; Bospeen
69—88. Paprika s p. stuk 21-35.
HONSELERSDUK (Bloemenveiling
CCWS) vrijdag 10 oktober 1975. Eup
horbia 31-82. snljgroen 148-350, amaryl
lis 63-89, anjers 20-70. anjers tros 260-
595, anthurium 111-400. chr tros nor-
maalcult 57-145. chr gepl normaalcult
38-88, chr tros jaarrondcult 177-295, chr
gepl jaarrondcult 52-86, fresia enkel
248-640, fresia dubbel 180-510. gerbera
gemengd 29-44, gerbera op kleur 37-66.
gladiolen 172*355, irissen 126-290,
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Van onze parlementaire redac
tie
DEN RAAG De ministerraad
heeft gisteren een beginselbe
sluit genomen tot herziening
van de voorwaarden voor de
opsporing en winning van olie
en.gas op het continentale plat.
Deze herziening levert een gro
ter aandeel voor de staat uit de
olie- en gasopbrengsten op.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
DEN HAAG Consumentenbond is bij de Raad
van State in beroep gekomen tegen een afwijzen
de beschikking (17 april 1975) van de minister van
CRM op haar aanvraag om toewijzing van radio-
en televisiezendtijd op grond van artikel 19 van
de Omroepwet.
De minister is* van oordeel, dat de activiteiten van
aanvraagster niet zozeer gericht zijn op de bevre
diging van bepaalde in het volk levende culturele
of godsdienstige of geestelijke behoeften dan wel
op het geven van voorlichting van meer praktische
*oi u. Dc consumentenbond kan volgens de Hams
ter niet worden beschouwd als de vertegenwoordi
ger van een stroming of groepering van het volk.
Klaagster meent, dat haar uitzendingen van alge
meen nut (zullen) zijn. De bond wijst er op, dat
deskundige, professionele en volstrekt onafhanke
lijke voorlichting gegeven wordt krachtens zijn
statuten. De zuivere voorlichting mag mede wor
den gezien als een deel van onze hedendaagse
cultuur, aldus de bond in zijn verweerschrift De
consumenten-voorlichting is niet meer weg te den
ken, aldus de consumentenbond.
Als u65+bent,
wordt 'n danscursus N-
véél goedkoper.
Met: PAS 65.
Geldig vanaf 1 december.
Uw gemeente laat u weten hoe
u'm kunt krijgen. De prijs.'
Niet meer dan f6,50.
Wilt u meer informatie.'
Vraag't bij uw gemeente.
Pas voor uw plezier.
Dr. Tiede Herrema
