De zingende vrouwen
van de Hartebrug
Hoofdklasse met Noordwijkse
clubs is nog mogelijk"
J eugd-Kamerorkest
viert 3e lustrum
Vrouwelijke kleuren
bij Van der Vlist
Bloemenloop in
Roelofarendsveen
Inhaalprogramma veldhandbal
PAGINA 4
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 11 OKTOBER 1975
Leiden „Alleen toegankelijk voor HEREN" staat onder aan
de trap in de Hartebrugkerk, als je de trap naar het koor op
wil. Geslachtelijk onderscheid bij de Dienst van de Heer, nog
enkele tientallen jaren geleden. Laat de heren maar schuiven,
de dames houden zich er maar buiten. Tegenwoordig noemt
men zoiets „discriminatie", maar destijds zongen de „heren"
Gods lof en de vrouwen mochten dat hooguit van achter de
tralies doen. Mevrouw G. M. Ammerlaan-Koop trok zich van
dat fatsoen tien jaar geleden al niets meer aan. Zij richtte in
de Hartebrugparochie het „Dameskoor" op. Sindsdien lopen
vrouwen bijna dagelijks de trap op en af ter stichting van de
gelovigen: bij trouwtjes en rouwtjes, op zondagse missen. Ze
zingen zelfs „op verzoek" naar gelang de smaak van de op
drachtgever: latijns of Nederlands i la Huub Oosterhuis, Vale
rius Gedenckklank, maar per se niet neo-gregoriaans. Want al
dat nieuw modische strookt niet met de artistieke opvattingen
die de dames (wij zouden het gewoon vrouwen willen noemen)
zich in de loop der jaren hebben eigen gemaakt.
De Hartebrugvrouwen op het
koor gaan hun tweede lustrum
vieren. Overschaduwd door
het kostelijke Maarschalker-
weert-orgel, dat bijna een
eeuw heeft volgemaakt. Ca-
vaillé Coll is een duurdere
naam, maar het effect in de
nog enige „donkerbruine"
kerk van Leiden met zijn Mo-
zes en ASrensfeer, z'n bijna
Parijse overdonderende orgel-
historie komt op hetzelfde
neer. De Hartebrug begint een
lichtpunt te worden in ons
post-cleriale tijdperk: de men
sen stromen er weer toe. Kom
maar eens op een herfstachti
ge namiddag binnenlopen en
je ziet er met de donkere
orgelfagade op de achtergrond
een glimp van ons houvast,
dat het begin van de eeuwig
heid inluidt Inluidde, bedoe
len wij, tot voor kort
De Hartebrugkerk begint wer
kelijk iets dierbaars te wor
den. Je vindt er een eenheid
in muziek: het orgel dat op de
Monumentenlijst is gezet om
dat het onvervangbaar is, een
organist Jan Schmitz, die even
beroemd dreigt te worden
(„Orgelvriend nummer één")
een stevig mannenkoor, een
jongerenkoor, een vrouwen
koor. Alles woekerend met de
tijd die een andere richting
ingaat. Maar een sfeer die al
les slaat...Midden in een we
reld van commercie, van „laat
de kerk maar links liggen".
Maar de Hartebrug staat daar
als een rots die het gelovig
bezinnen een stevig houvast
biedt....
Mannen en vrouwen, ook jon
geren zingen hier nog. Een
erfenis van het verleden: ze
zien elkaar nog met enig wan
trouwen. Je kunt dan wel „op
weg zijn", maar de benadering
van de eeuwige toekomst is
nog steeds verschillend. De
„vrouwen" gaan in elk geval
huns weegs op een eigen opof
ferende manier. Bijna 50 pro
cent van het bestand komt van
buiten de parochie. De dames
hebben zich zonder meer een
onmisbare plaats in het Harte-
b rugparochie-leven veroverd.
Wat zegt Jan Schmitz ervan?
„Ze zingen nooit vals. Dat is
een reuze punt van belang".
Het merendeel van de dames
wordt echter wat ouder en
daarom zoekt men naar aan
vulling van jonge vrouwen.
„Kom bij ons zingen", zegt ook
mevrouw Ammerlaan, „want
we hebben een wereldje apart
We doen heel mooie dingen en
gooien er niet met de pet
naar".
De zingende vrouwen van de
Hartebrug (laat die kerk ooit
eens een Saint Sulpice wor
den, een verstilde oase die le
vensbronnen weet aan te
slaan) hebben nu een bestand
van 24. Ze zijn begonnen met
17. Er zit groei in. Mevrouw
Ammerlaan: „We kunnen er
nog genoeg bij gebruiken. Men
moest eens weten hoe wij ge
zelligheid kweken op dit koor,
ook in deze welvaartstyijd,
tien jaar lang al. Onze vrou
wen zijn fantastisch, anders
had ik het ook nooit zolang
kunnen uithouden. Je moet
wel opofferingsgezind zijn,
want er wordt steeds een be
roep op je gedaan, ook op de
doordeweekse dagen, Ik heb
er wel vertrouwen in: de ge
zindheid in deze parochie is
zeldzaam. Hier vind je nog
volop mensen die iets voor een
gelovige gemeenschap over
hebben. De Hartebrugkerk be
gint weer een begrip te wor
den Een zeldzame vertoning,
maar het is zo...."
Zo gaat het tienjarig vrouwen
koor van de Hartebrug verder:
met latijnse missen en motet
ten, met de hedendaagse ui
tingsvormen, met een „voor
elck wat wils" in de gods
dienstige opvattingen. Jan
Schmitz en mevrouw Ammer
laan zijn „ouderwetse enthou
siaste idealisten" die nog meer
van zich zullen doen horen.
Morgenochtend om kwart
voor elf wordt tijdens de hoog
mis het tienjarig jubileum van
het dameskoor gevierd. Pater
Stokman concelebreert met de
oud-pastoor van de Hartebrug
parochie. Van Berke en Wor-
telboer de plechtige eucharis
tieviering. Het dameskoor
zingt in jubel de feestelijke
mis van de Italiaan Chiesa en
na de mis een Jubilate Deo,
speciaal gecomponeerd door
Jan Schmitz („ik heb altijd
voor gelegenheden geschre
ven. Ik ben een gelegenheids
componist, niet zo van die pro
porties, hoor", vindt Jan Sch
mitz bescheiden). Hij speelt
overigens en voor de ken
ners en liefhebbers is dat al
genoeg nog de Toccata van
Hendrik Andriessen en het Al
legro uit HSndels. „De koe
koek en de nachtegaal", licht
en luchtig in de „natuur" van
de Hartebrugkerk. Vol humor
ook, trouwens. De Hartebrug
ven^og^an^i^de^gioria Het dameskoor van de Hartebrug: hard repeteren voor de jubileummis van morgen.
Ton Pieters
Uit zaalvoetbalconmiissie gestapte Frans van Egmond:
Van onze handbalmedewerker
Leiden Bax/Foreholte speelt
morgen de wedstrijd tegen v.d.
Voort/Quintus die enkele we
ken geleden wegens de slechte
toestand van het veld werd
afgelast. De dames uit Kwints-
heul, die in de zaalcompetitie
hoofdklasse spelen, staan in
de veldcompetitie beneden
hun stand geklasseerd. Dat
komt doordat het team nog
steeds op volle sterkte uit
komt. Evenals vorig jaar geeft
het voorrang aan toernooien,
hetgeen de ploeg vooral door
Bax/Foreholte kwalijk wordt
genomen.
Zeker nu de Kwintsheulsen
voor de tweede maal naar
Voorhout moeten komen, zul
len zij gebrand zijn om die
lastige Voorhoutsen een spor
tief pak slaag te geven.
De MMO-dames spelen mor
gen de uitgestelde wedstrijd
tegen DWS. De Schiedamsen
vergaarden tot nu toe slechts
1 puntje en omdat Hermes
duidelijk de zwakste is, lijkt
deze wedstrijd van grote bete
kenis. Immers, de laatste 2 van
deze klasse zullen degraderen.
Bij de heren van San/Saturnus
ligt de zaak al niet veel anders.
In de uitwedstrijd tegen AHC
wordt beslist of de Leidenaars
met de rode lantaarn de eerste
helft zullen afsluiten ofwel
twee degradatiekandidaten on
der zich zullen laten.
In de door de regen gestaakte
wedstrijd had San/Saturnus
de leiding en er is een goede
kans dat zij ook nu de puntjes
zullen pakken.
In de afdeling gaat Nio op
bezoek bij het altij lastige
CWP in Den Haag. De Ripsen
moeten in staat worden geacht
te winnen. Da dames van Sa
n/Saturnus krijgen bezoek van
de reserves van Wings die
evenveel punten hebben ver
gaard.
Een spannend duel dus met
wellicht een voordeel van het
eigen verharde veld voor San/-
Saturnus.
De Northa-heren krijgen be
zoek van het Rotterdamse Ac
tief dat één punt meer heeft
dan de Noordwijkerhouters.
Bij winst worden de rollen dus
omgekeerd.
De heren van MMO winnen
waarschijnlijk thuis van Nort-
ha 2 onder leiding van de War-
monder Van Buuren.
PROGRAMMA DAMES:
landel. 2e kl. A: MMO—DWS aanvang 13.00 uur;
afd. Ie kl. 14 00 uur CWP 1-NIO 1;
afd. 2e kl. B 13.00 uur San/Saturnus 1—Wings 2;
afd. 3e kl. C 13.00 uur CWP 2-Warmunda 1
(van onze correspon
dent)
Roelofarendsveen
Roelofarendsveen zal
morgen met centrum
zijn, waar alle spor
tieve mensen uit de
nabije, maar ook uit
de verre omgeving
bijeen zullen komen.
Dan zal namelijk de
jaarlijkse "Bloemen
loop" worden gehou
den, die de hardlo
pers dwars door het
bloemencentrum
Roelofarendsveen, de
oevers van de Braas-
sem en de weilanden
van Alkemade zal
voeren. Dit evene
ment waaraan ieder
jaar meer lopers
meedoen, wordt al
voor de vijfde keer
door gymnastiekver
eniging "Excelsior"
georganiseerd.
In deze loop is het
winnen niet belang
rijk, wel het deelne
men en het uitlopen
van de afstand. De
afstanden, waaruit
deelnemers kunnen
kiezen zijn de 5 kilo
meter, de 9 kilometer
en de halve mara
thon (21 km). Hoewel
zich tot nog toe al
heel wat deelnemers
hebben aangemeld,
ook voor de halve
marathon, blijft de
inschrijving tot vlak
voor de start om 11
uur op het veilingter
rein open.
Van onze kunstredactie
Leiden Deze maand exposeren in Galerie
Van der Vlist aan de Botermarkt de naald
kunstenares Maud Muller Massis en de schilde
res Nellie van Panhuys. Deze schilderes komt
oorspronkelijk uit Den Haag maar woont en
werkt thans in Zwitserland. Haar "naieve"
kunst is zeer charmant met een over het alge
meen "feestelijk" palet. De compositie is di
kwijls gestileerd in de driehoeks vorm, die het
werk soms iets te gedrongen en te gekunstelds
maakt
Een goed voorbeeld daarvan is "Zomerfeest"
met de meiboom in het centrum tegen een laan,
die het vlak van onder tot boven als een
driehoek doorsnijdt. Het werk is sterk vrouwe
lijk van kleur, zachte tinten maar wel dikwijls
heel mooi genuanceerd, vooral de stillevenach
tige doekjes bloemcomposities, decoratief opge
bouwd van bloem tot bloem. Deze doen dan
ook veel minder "naief" aan dan de andere
werken.
"Levensboom" is zo'n driehoek van bloemen,
zelfs de boom is driehoekig. Alles bijeen merk
waardig, maar zeer charmant werk.
De wandkleden van Maud Muller Massis, die
we al eens eerder signaleerden, doen nog steeds
wat wild en soms ook qua vorm wat "gewild"
aan. Naar mijn gevoelen zal een "rustiger"
doek de sfeer van het interieur, waarvoor het
uiteindelijk bestemd is, meer beklemtonen,
maar geen rustpunt aan de wand betekenen.
Dat neemt niet weg dat deze collectie enkele
fraaie werkstukken bevat. "Compromis" en
"Zonnebloem" zijn zulke kleden.
W. Prins
komen het zaalvoetbal ook be
slist niet ten goede".
Frans van Egmond (drie jaar)
terugbleeft overwogen,
maar de acties van Noordwijk
daarna, zoals het dreigen met
een kort geding en advocaten,
komen het zaalvoetbal ook be
slist niet ten goede".
Frans van Egmond (drie jaar)
terugblikkend: „Drie jaar gele
den is er een voorstel in behan
deling geweest van Klaas Meier.
Daarin werd een hoofdklasse
voorgesteld met negen Leidse
>en drie Noordwijkse clubs. Toen
zei „Noordwijk" dat dat nooit
zou kunnen, maar dat er wel
mogelijkheden zouden zijn als
er een „fifty-fifty" regeling
kwam. Die regeling is nu door
de Afdeling voorgesteld en dat
bleek voor diezelfde Noordwijk
se verenigingen nu ook onaan
vaardbaar.
Oplossing
Overigens is Frans van Egmond
van mening dat er ook nu de
hoofdklasse in Leiden al van
start is gegaan zonder Noord
wijkse clubs, nu nog een oplos
sing mogelijk is. „Laat de vijf
Noordwijkse ploegen die in de
hoofdklasse willen spelen, en
die zijn er echt wel hoewel de
beslissing tegen de hoofdklasse
unaniem is genomen naar
Leiden toestappen. Ik heb het
idee dat de zaalvoetbalcommis
sie dan alsnog een regeling weet
te vinden waardoor de hoofd
klasse kan worden aangevuld
met Noordwijkse clubs".
„En laat de ploegen die in
Noordwijk willen blijven, ook
gewoon in Noordwijk hun com
petitie afdraaien. Dat moet mo
gelijk zijn. Want is het niet zo
dat er nu niemand gelukkig is
met de situatie? Leiden niet om
dat de competitie gehavend is
en Noordwijk zeker ook niet. De
sfeer bijvoorbeeld, is er dit jaar
beslist niet beter op gewor
den.
GERT-JAN ONVLEE
Het Jeugd-Kamerorkest onder leiding van Henk Briér
Van onze muziekmedewerker
Leiden Het Leidse Jeugd-Ka
merorkest bestaat dezer dagen
15 jaar. Dit heuglijke feit is
aanleiding geweest tot een aan
tal bijzondere muzikale activi
teiten die de aandacht waard
zijn. Zo is dit amateurmuziekge
zelschap tijdens de afgelopen
3-Octoberviering de straat op
gegaan om jong en oud Leiden
in hun feeststemming te betrek
ken. Concerten in het Volkshuis
aan de Apothekersdijk, in be
jaarden- en ziekenhuizen in de
omgeving en een lustrumcon
cert in de Zuiderkerk aan de
Lammenschansweg complete
ren het geheel. Laatstgenoemd
concert, dat de jubileumfestivi
teiten zal afsluiten heeft plaats
zaterdag aanstaande. De toe
gangsprijs is 5,- (CJP, 65+ en
kinderen 2,50). Aanvang 20.15
uur. Het programma vermeldt
onder meer: Partita in modo
Antichi van Herman Strategier;
een fluitconcert van Johann
Stamitz, met als solist het oud-
Lid Rien de Reede en de symfo
nie in D van de Tsjechische
componist Voritsjek. Het con
cert staat onder leiding van
Henk Briër, die het orkest reeds
vanaf de oprichting dirigeert.
Voorzover men dit nog niet eer
der deed: een uitstekende gele
genheid om met het jeugdig mu
zikaal enthousiasme van dit en
semble kennis te maken.
H.B.
Van onze sportredactie
NOORDWIJK - Frans van Eg
mond is weg uit de zaalvoetbal
commissie van de Afdeling Lei
den. Verleden week verklaarde
Van Egmond tijdens de jaarver
gadering dat hij het „vechten
tegen windmolens" meer dan1
zat was. Een nogal opvallende
opmerking voor iemand die het
rayon Noordwijk zo'n drie jaar
in diezelfde zaalvoetbalcom
missie heeft vertegenwoordigd.
Een opmerking ook, waar Frans
van Egmond nog altijd volledig
achter kan staan: „Ik heb mijn
beslissing echt niet in een emo
tionele bui genomen. Ik heb het
al enige tijd te druk met mijn
werk om daarnaast ook nog
eens in een commissie te zitten.
Daarbij ging de lol er ook wel
af om dat commissiewerk te
doèn. Steeds maar weer tegen
stemmen waar de andere acht
leden wel voor zijn, dat gaat ook
vervelen.
Van Egmond deed zijn intrede
in de commissie, toen de eis van
Noordwijk (een vertegenwoordi
ger) door „Leiden" werd inge
willigd. Gekozen „om mijn grote
mond en ook wel omdat ik de
dingen aardig op een rijtje kan
zetten". Ook met een Noord
wijkse vertegenwoordiger, kwa
men de belangen van de dertien
clubs er nauwelijks uit. Van Eg
mond: „Het aantal beslissingen
dat met een stemmenverhou
ding van acht tegen één werd
genomen, was legio. Maar",
weet hij ook, „ik kon me in zo'n
geval wel altijd, democratisch,
neerleggen bij de meerderheid.
Naar buiten uit de houding van
de commissie verdedigen. Ik
denk dat de mensen in Noord
wijk zich daarin wel eens heb
ben vergist. Dat ik dan gezien
werd als een lid van die „geha
te" commissie. Van de vereni
gingen (en uit de vergaderingen
van de Zaalvoetbalcommissie
Noordwijk) kreeg ik geleidelijk
aan ook steeds minder door. Het
kwam er dan ook op neer dat.
wat ik in de Leidse commissie
tenslotte verdedigde als stand
punt van Noordwijk, was wat ik
zelf gezien of gehoord had. En
niet wat ik wist als officiële
vertegenwoordiger van de ZCM
Noordwijk. Daar zat ik zelfs
niet in.
Naast deze ontwikkeling heeft
ook de dit seizoen ingestelde
zaalvoetbalhoofdklasse waaraan
geen Noordwijkse clubs deelne
men bij Van Egmond's besluit
duidelijk een rol gespeeld. „In
de commissie heb ik altijd het
Noordwijkse standpunt verde
digd, dat die nieuwe hoofdklas
se nog geen haalbare kaart was.
Die hoofdklasse zou voor die
dertien Noordwijkse clubs fi
nancieel veel problemen mee
brengen. In Noordwijk bijvoor
beeld bedraagt het tekort per
vereniging nu tachtig gulden,
terwijl in Leiden een club ge
middeld ruim tweehonderd gul
den in de min staat. Dat is toch
een niet onaanzienlijk verschil.
Verder zag en zie ik de
instelling van een hoofdklasse
niet als een verrijking van de
zaalvoetbalsport in de Leidse re
gio, maar eerder als een verar
ming. In Noordwijk zouden veel
topspelers afvallen. In verband
met trainingen, maar ook omda
bij de meeste jongens gewooi.
de animo ontbreekt om in Lei
den te gaan voetballen. Spelers
als Ruud Bröring, Albert
Spaanderman en Kees Karstens
voetballen voor de lol. En „bal
len" in Noordwijk lijkt hen dan
het meest gezellige".
„Dat standpunt heb ik altijd
verdedigd. Maar toen op een
gegeven moment duidelijk werd
dat de Afdeling Leiden de
hoofdklasse gewoon door zou
drukken, was het pleit eigenlijk
al beslist. Ik heb daarna nog wel
de meningen van Gerard Borst
(de opvolger van Frans van Eg
mond als Noordwijks vertegen
woordiger) en Van der Wilk (de
woordvoerder van de Zeekan-
ters, red.) in de commissie ge
bracht, maar zonder veel hoop.
Het was een verloren strijd".
Wel meent Van Egmond dat
„Noordwijk" vervolgens in de
fout is gegaan: „Je moet op een
bepaald moment kunnen erken
nen dat je hebt eeft overwogen,
maar de acties van Noordwijk
daarna, zoals het dreigen met
een kort geding en advocaten.