Bayern München bij tijd en wijle
door Dinamo Kiev gedeklasseerd
Italië begon na chaotisch
voorspel aan competitie
Grote leemte in kennis van
veiligheid en bewapening
Districtstitels
badmintonjeugd
RUSSEN WONNEN OOK TWEEDE DUEL (2-0)
Kerk
en
wereld
OOK TSJECHISCHE
ONDERGRONDSE
RELIGIEUZE PUBLIKATIES
Bisschop Frenz
uitgewezen uit Chili
Godsdienstig leven
in Sowjet-Unie
DINSDAG 7 OKTOBER 1975
LÊiDSE COURANT T
.'ACINA m 1_,
PLAKETTE
VAN UEFA
BERN - De UEFA (Eu-
ropese Voetbal Unie)
vindt het uitstekend dat
de ploegen die in het afge
lopen seizoen de Europa
Cup 1 en II hebben ver
overd twee wedstrijden
spelen om een speciale
Cup maar houdt zich er
verder afzijdig van. De
UEFA erkent de twee
duels niet als officieel. Uit
een bulletin blijkt dat de
UEFA geen Cup noch me
dailles, zoals te doen ge
bruikelijk, verstrekt „Wij
geven de twee ploegen al
leen een herinneringspla-
kette", aldus de UEFA.
iiiiiiinDiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifliiiB
WATERINGEN - In de VELO-sportha! te Wateringen
werden de districts-jeugdkampioenschappen badmin
ton van Zuid Holland gehouden met een recordaantal
deelnemers, waardoor 273 partijen moesten worden
gespeeld.
In groep 1 (tot 18 jaar) nam
Gaby Blommaert de titel van
haar zuster Inge over en werd
Karin Duijvenstein tweede. In
het dubbel prolongeerden Gaby
en Inge Blommaert hun titel en
werden Mathilde en Karin Duij-
vestein tweede. Cock en Karin
Duijvenstein werden kampioen
in het gemengd dubbel voor I.
Blommaert en A. Reket Marcel
Daniels veroverde de titel in het
herenenkelspel voor Cock Duij
venstein. Het herendubbel was
voor A. Reket en R. Waney die
Marcel Daniels en Cock Duij
venstein naar de tweede plaats
verwezen.
De kampioenen en nummers
twee in groep 2 (tot 16 jaar)
werden: damesenkel I.K. Gerrit
sen, 2. I. Willems; damesdubbel
1.1. Willems—K. Gerritsen, 2. C.
v. Beek—C. v.d. Berg; herenen
kel 1. J. Schwarz, 2. E. Romein;
herendubbel 1. D. Ravensber-
g—A. Vermeer, 2. E. Maasse-
n—K. de Heer; gemengd dubbel
1. M. en B. de Ruit, 2. M. Willem-
s—K. Gerritsen.
In groep 3 (tot 14 jaar) waren
de resultaten: damesenkel 1. J.
v. Driel, 2. L. v.d. Helm; dames-
dubbel 1. L. en A. v.d. Helm, 2.
J. v. Driel—A. Moleman; here
nenkel 1. B. v. Barnau-Sijthof,
2. E. Frankrijker; herendubbel
1. A. Blommaert-B. v. Barnau-
Sijthof, 2. E. Hogendorp—G.
Echternach; gemengd dubbel 1.
L. v.d. Helm-H—Hoogendorp, 2.
J. v. Driel—R.v. Loenen.
Martina Navratilova: het
is gelukt.
Navratilova mag
in VS blijven
Washington De Tsjechische
tennister Martina Navratilova
mag in de Verenigde Staten
blijven. Begin september had
tij asiel gevraagd, wat gisteren
door de Amerikaanse immigra
tiedienst met een bevestigend
antwoord werd gehonoreerd.
Zij mag onbeperkt in het land
blijven en heeft het recht over
vijf jaar het Amerikaans staats
burgerschap aan te vragen. De
permanente verblijfsvergunning
is de Tsjechische verleend zon
der dat er een uitgebreid onder
zoek is geweest naar haar ante
cedenten. Zij verklaarde, dat er
geen politieke reden was voor
haar aanvraag, maar dat zij lou
ter in de Verenigde Staten wil
tenissen.
(Van onze correspondent Frans Wijnands)
ROME Afgelopen zondag, 5 oktober be
gon de Italiaanse voetbalcompetitie in een
sfeer van verwarring en onzekerheid. De
langdurige zomervakantie had opwindende
momenten opgeleverd die de rust in het
voetbalwereldje allesbehalve ten goede is
gekomen.
Het nationale elftal is een azuren puinhoop
geworden en met de wedstrijden tegen Po
len en Nederland voor de boeg geeft nie
mand de Italianen nog één lire kans. De
solo-trainer van de nationale elf Bernardini,
kreeg er in de afgelopen maanden twee
„helpers" bij die de zaak moesten bijsturen,
maar die de verwarring alleen vergroot heb
ben. De demissionaire trainer van Milan,
Glagnoni, wordt als nieuwe sterke man ge
noemd. Eind juli nam de voetbalbond een
ijzeren beslissing: er zou geen loting plaats
vinden voor het wedstrijdschema zolang de
overheid en het overkoepelend Nationaal
Olympisch Comité niet meer financiële arm
slag zouden geven. De toto zat daarmee
helemaal omhoog, omdat ten minste drie
weken tevoren de toto-formulieren gedrukt
moeten worden. Pas half september kwam
de oplossing. Minister Sarti beloofde verla
ging van de vermakelijkheidsbelasting,
BTW-aftrek bij spelersverkoop en het Olym
pisch Comité stelde voor een deel te gaan
bijdragen in de aanleg van sportaccommo
daties voor de jeugd, waarom de clubs
gevraagd hadden. Diezelfde dag leverde de
computer het wedstrijdschema af. Maar er
gebeurde nog veel meer.
Schande
Bologna-spits Savoldi veranderde van
shirt Voor twee miljoen gulden verhuisde
hij naar Napoli, dat eindelijk de noordelijke
hegemonie wil doorbreken. Men spreekt
over die transfersom nog schande en inmid
dels werd Napoli als enige Italiaanse club
in de eerste ronde al uit de Europese
toernooien gewipt
Lazio-spits Chinaglia.eens Italië's meest
uitgefloten speler, is toch weer terug uit
Amerika. Hij was daarheen gevlucht omdat
hij het voetballen meer dan moe was. Hij
nam zelfs per krantenadvertentie afscheid
'van zijn supporters. Chinaglia is weer terug
„omdat hij niet buiten het voetballen kan",
daarmee bewijst hij in het dagelijks leven
al even onevenwichtig en onberekenbaar te
zijn als op het voetbalveld.
Rivera is óók weer terug. Hij kocht wat
de stunt van het jaar wordt genoemd, AC
Milan op. Hij ziet van de voorzittersstoel af,
maar heeft zijn voetbalplunje al klaar lig
gen. De huidige trainer heeft zijn koffers
gepakt staan en good-old Rocco is al weer
bijna in functie bij Milan.
Riva, de Gerd Müller en Willy van der
Kuijlen van Italië tegelijk, blijft nog een jaar
op Sardinië bij Cagliari spelen en dan is de
grote droom om eens in Milan of Juventus
te schitteren wel voorgoed voorbij. Hij had
zakelijke moeilijkheden, sukkelde van de
ene blessure in de andere en lijkt voor het
nationale elftal afgeschreven.
En tenslotte hebben de spelers van Inter
karate-lessen genomen voor de aanvang van
de competitie.
Niet bepaald een positief, vertrouwenwek
kend lijstje. Voeg daarbij de unanieme voor
spellingen van alle trainers in de eredivisie
dat Juventus dit seizoen weer kampioen zal
worden en je vraagt je af waarom de Italia
nen dan in hemelsnaam nog aan die slopen
de competitie gaan beginnen.
Libristen in
titelstrijd
Den Haag Voor de persoon
lijke kampioenschappen van
het distrikt Den Haag van de
KNBB maken de libristen uit
de vijfde klasse zich gereed
voor het spelen van hun finale
om de distriktstitel.
Gewoontegetrouw is dit sinds
jaren de finale waarin spanning
en nervositeit de hoofdrol spe
len en waarbij het grootst moge
lijk aantal toeschouwers ver
wacht mag worden.
In deze finale plaatsen zich F.
Waiendorf (Sportief), F. F. Lee-
nart (Zuiderkwartier), C. v.
Doorn (Escamp), F. v. Beek
(NEC), E. D. J. Jou ai Cs GBC),
J. Groenendijk (DCS), F. L. Ma-
rinus (CBC), En A. Kraaijeveld
(HDV). Reserves A. Harteveld
(Look Out) en C. A. v.d. Splinter
(NEC).
De wedstrijden worden ge
speeld in biljartzaal Corina,
Apeldoornselaan 13, op 9, 10, 11
en 12 oktober, aanvang zeven
uur 's avonds, zondagmidaag
twee uur.
De partijlengte bedraagt 50 ca
ramboles, de moyennegrenzen
liggen tussen 0.50 en 1.25.
Illllllllllllllllllllll
was er op gericht de Russen
reeds bij de middellijn op te
vangen, zodat daar vaak een
opeenhoping van spelers ont
stond. De Russen lieten zich er
niet door verontrusten. Zij ble
ven zeer koel op balbezit spelen
en gingen slechts enkele malen
tot een tempoversnelling over.
Op die ogenblikken werd het
uiterste van de verdediging van
Bayern München gevergd. Hoe
wel de strijd een sportief ver
loop had, grepen de Duitsers
toch enkele malen naar de noo
drem. De tolerant leidende
scheidsrechter Babacan uit Tur
kije, bekend staand als een vol
leerde thuisfluiter, hield de zaak
echter onder controle.
MATIG
Het was vooral in de eerste helft
aan het slechte, ongecontroleer
de schieten van de Russen te
danken dat Bayern München
niet reeds in een vroeg stadium
met een onoverbrugbare achter
stand werd geconfronteerd. Ve
le schoten van Blosjin en Onits-
jenko gingen hoog over. De on
zeker spelende Sepp Maier liet
de bal verscheidene malen los,
maar hij herstelde zich in de
meeste gevallen wonderbaarlijk.
De nervositeit door het gebrul
van de Russische toeschouwers
was duidelijk merkbaar.
Ook de Duitse strateeg Franz
Beckenbauer was niet in zijn
normale doen. Hij had het te
druk met het afstoppen van de
Hoe Schwarzenbeck (rechts) ook trachtte Blosjin te
stuiten, het lukte niet. De Rus (links) knalde uit een vrije
schop na een overtreding van de Duitser ook zijn en
Dinamo's nummer twee in de touwen.
onverwachte Russische uitval
len om zich in alle rust aan de
spelopbouw te kunnen wijden.
Vooral het plaatsen was bij Bec
kenbauer en de zijnen matig
verzorgd.
Dinamo Kiev, dat vorig jaar
PSV uit de bekerstrijd stootte,
speelde zich zeer gemakkelijk
naar de zege. De enthousiaste
toeschouwers bekommerden er
zich daarbij niet om dat hun
favorieten vaker in achter
dan in voorwaartse richting
opereerden. Het ging hen
slechts om het veroveren van dé
Cup, waarom wordt gespeeld
door de winnaars van Europa
Cup I en II.
De manier waarop dat gebeur
de, interesseerde de Russische
voetballiefhebbers kennelijk
minder.
De opstellingen waren:
Dinamo Kiev: Roedakov; Kon-
kov, Soejev, Fomenko, Resjko;
Trosjin, Moentjan, Weremejev;
Onitsjenko, Boerjak, Blosjin.
Bayern München: Maier; Hors-
mann, Schwarzenbeck, Becken
bauer, Dürnberger (Hansen);
Roth, Weiss, en Schüster (Tor-
stensson); Kappellmann, Rum-
enigge, Wunder.
KIEV Dinamo Kiev
heeft er geen twijfel over
laten bestaan een van de
sterkste clubelftallen
van de wereld te zijn. In
de tweede wedstrijd om
de Supercup tegen
Bayern München toonden
de overigens behoudend
spelende Russen zich
over alle linies heer en
meester. Dit resulteerde
in een verdiende zege
van 2-0, nadat de eerste
wedstrijd in München
ook reeds in het voordeel
van de sterke Russen
was uitgevallen (1-0).
De ploeg van trainer Dettmar
Cramer mocht in de tweede
helft weliswaar veelvuldig aan
vallen, maar het gemis van
Gerd Müller en Uli Hoeness
deed zich te zeer gelden. De
evenals Sepp Maier onzeker
spelende Russische doelman
Roedakov liet de bal weliswaar
vele malen glippen, maar Rum-
enigge, Kapelmann en Schüster
waren niet bij machte ervan te
profiteren.
De taktiek van Bayern München
Meer dan honderdduizend toe
schouwers volgden gisteravond
het duel in het stadion van Kiev.
Vele duizenden moesten buiten
de poorten blijven. De belang
stelling was zo groot, dat het
stadion meermalen had kunnen
worden uitverkocht. Zelfs uit
het op zevenduizend kilometers
liggende Wladiwostok waren
aanvragen voor kaarten binnen
gekomen.
Supervoetballer Oleg Blosjin
vestigde met het scoren van
twee doelpunten weer nadruk
kelijk de aandacht op zich.
Twee weken geleden besliste hij
in München met een weergaloze
solo de strijd in het voordeel
van de Russen. Gisteravond leg
de hij vijf minuten voor de rust
de basis voor de tweede over-
Alle (Duitse) hens aan dek om een doorbraak van Onitsjenko te verhinderen.
winning door onweerstaanbaar
langs Schwarzenbeck te snellen
en vervolgens de zwakspelende
doelman Sepp Maier kansloos te
laten.
HAARZUIVER
Acht minuten na de rust toonde
Blosjin opnieuw zijn schietvaar
digheid. Nadat een van zijn
meestal onstuitbare dribbels
was vastgelopen op de te fel
ingrijpende Schwarzenbeck
nam Oleg Blosjin zelf de vrije
schop. Ondanks de muur van
Bayernspelers schoof de Rus de
bal haarzuiver in de voor Maier
onbereikbare hoek.
Dinamo Kiev vond deze voor
sprong meer dan voldoende.
Trainer Loebanovski dirigeerde
zijn spelers naar de achterste
linies waar een indrukwekkend
schuifspelletje werd uitgevoerd.
De Duitsers spanden zich tot het
uiterste in een voet tussen de
combinaties te zetten, maar kon
den niet verhinderen dat zij bij
tijd en wijle gedeklasseerd wer
den.
Pax Christ! zon zich meer
moeten toeleggen op veilig
heid en bewapening. Er ii een
grote leemte op dit gebied, nu
vrede - terecht ook bet hele
ontwikkelingsprobleem om
vat. Dit constateerde drs. Hyl-
ke Tromp van het polemolo-
gisch instituut van de univer
siteit van Groningen te Zeist
tijdens de algemene vergade
ring van de katholieke vredes
beweging Pax ChristL
Volgens drs. Tromp ontbreekt
het aan een diepgaande diag
nose. Nu gaat men uit van het
systeem van onafhankelijke
staten en van de opvatting dat
geweld soms de meest juiste
oplossing is. Men denkt dat
het niet anders kan en dat
uiteindelijk alle vormen van
geweldloosheid falen.
Hij zei ervaren te hebben dat
veel militairen niet weten wel
ke strategie zij ondersteunen.
Ditzelfde geldt voor werkers
in de wapenindustrie. Een op
de vier wetenschappers in de
wereld heeft te maken met
bewapening. Op scholen, waar
wel groepen bezig zijn met de
derde wereld, hoort men nau
welijks iets over bewaoening.
Vaak vecht men tegen de wie
ken en niet tegen de molens.
Het verzet tegen de Starfigh-
ter-opvolger noemde hij symp
toombestrijding. Dit leidt tot
frustratie en tot het opgeven
van elke aktie.
In tegenstelling tot bijvoor
beeld Zweden, is men in Ne
derland - ook in vredesbewe
gingen - onvoldoende geïnfor
meerd. De goegemeente - al
dus Tromp - is misleid over de
ontwapeningsakkoorden, die
in feite afspraken zijn over
vermeerdering van bewape
ning tot een bepaald plafond.
Drs. Tromp gaf toe dat de
wapenindustrie op dit moment
nodig is voor de economie,
maar dit hoeft niet zo te blij
ven. Hij herinnerde eraan dat
minister Duisenberg in zijn
proefschrift heeft aangetoond
dat de economie in twaalf jaar
aan de ontwapening kan wor
den aangepast
Vice-voorzitter mr. H. Droesen
deelde mee dat Pax Christi
met het Interkerkelijk Vredes
beraad eind deze maand zal
deelnemen aan de hoorzitting
van de Kamer over de ontwa
peningsnota. Ook is de bewe
ging aktief bij de voorberei
ding van een nationale com
missie voor de bewustwording
van veiligheidsvraagstukken.
Het is de bedoeling dat vanuit
deze commissie aktiviteiten
worden begeleid en betaald
met overheidssubsidie, zoals
dit reeds gebeurt op het ter
rein van de ontwikkelingssa
menwerking.
De vergadering koos tot leden
van het landelijke bestuur van
Pax Christi: pastor Rob Kur-
vers, drs. Herman de Lange,
mej. Mieke Bossers, broeder
Wil Matti, drs. Leo Mesman en
mevr. Jajo ten Berge-Henne-
man.
Korte metten
De bisschoppenconferentie
heeft de Nederlandse verta
ling van de volgende rituelen
goedgekeurd: de wijding tot
bisschop, de professie van re
ligieuzen, de ziekenzalving en
de pastorale zorg rond de zie
ken, de uitvaartliturgie, de
heilige communie en de vere
ring van de eucharistie bulten -
de mis. Mgr. Bluyssen, refe
rent van de bisschoppen voor
de liturgie, die momenteel in
Rome is, zal de vertalingen
aanbieden aan de nieuwe con
gregatie voor de sacramenten
en de eredienst. Mgr. Bluyssen
is in gezelschap van dr. Pk.
Bür, voorzitter van de Natio
nale Raad voor Liturgie en
vicaris van het bisdom Rot
terdam.
Mgr. SL Kuijpers, oud-bis
schop van Paramaribo, zal
morgen zijn gouden priester
feest vieren. Sinds 1938 ver
blijft hij al in Suriname, dat
in 1958 van apostolisch vica
riaat tot bisdom werd verhe
ven. Mgr. Kuijpers werd de
eerste bisschop, hetgeen hij
bleef tot 1971, in welk jaar hij
werd opgevolgd door de eerste
Surinaamse bischop, mgr. A.
Zichem. Mgr. Kuijpers is in
Suriname blijven wonen,
waarmee hij zich vergroeid
voelt
Paus Paulus heeft zondag op
het plein voor de Sint Pieter
een groep zieken en ouden van
dagen het sacrament der zie
ken toegediend. Hij wilde
daarmee verduidelijken, dat
het sacrament der zieken
(voorheen ook wel H. Oliesel
of laatste sacramenten ge
noemd) geen kerkelijke beves
tiging is van een medisch
doodvonnis, maar een geeste
lijke en sacramentele hulp bij
het ziek zijn. Het was de be
doeling van het tweede Vati
caans concilie, dat dit sacra
ment niet alleen in gevaar van
sterven wordt toegediend,
maar - soms meerdere malen
- aan ernstig zieken of bejaar
den.
Ook de ruim duizend Neder
landse katholieken, die mo
menteel ter bedevaart in Rome
zijn hebben bovengenoemde
plechtigheid bijgewoond, na
een heilige mis, geconcele
breerd door mgr. Bluyssen
van Den Bosch en mgr. Simo-
nis van Rotterdam. Brabantse
vendelzwaaiers, die door de
paus speciaal werden begroet,
brachten een vendelgroet De
paus vroeg hernieuwde aan
dacht voor het rozenkransge
bed juist met het oog op de
grote problemen van deze tijd.
De toenemende druk op de
kerken in Tsjecho-Slowakije
heeft ook daar nu geleid tot
het ontstaan van ondergrond
se religieuze publikaties, die
in karakter overeenstemmen
met de „religieuze samisdat"
in de Sowjet-Unie.
Naar uit Praag wordt gemeld,
circuleren de laatste tijd, voor
al onder de katholieke bevol
king van Slowakije berichten,
waarin de aanvallen van het
regime tegen de kerk en de
houding van priesters en gelo
vigen, die zich hiertegen ver
zetten, worden geregistreerd.
In de publikaties worden de
gelovigen vooral opgeroepen,
de schendingen van de offi
cieel nog altijd bestaande wet
telijke bepalingen ten opzichte
van vrijheid van godsdienst en
van meningsuiting, niet zonder
meer te accepterea
Bijzondere aandacht heeft de
ze ontwikkeling gekregen in
verband met een vlugschrift.
dat in verscheidene steden en
dorpen van Midden-Slowakije
is verspreid. De bevolking
vond het vlugschrift, dat was
ondertekend met „Uw kath
olieke broeders en vrienden"
in de brievenbus. De staatspo
litie reageerde onmiddellijk
hierop met het afzetten van
hele huizenblokken en het
doorzoeken van de brieven
bussen. Ondanks deze massale
actie slaagde men er niet in,
de vervaardigers van het vlug
schrift te pakken te krijgen.
De militaire regering van Chi
li heeft de verblijfsvergun
ning ingetrokken van de Lu
therse bisschop Helmut Frenz
(43), bisschop van de evange
lisch Lutherse kerk in Chili.
Volgens een bericht in het in
Santiago verschijnende dag
blad „La Segunda" motiveert
de Chileense junta zijn beslis
sing met de beschuldiging, dat
bisschop Frenz „staatsvijandi-
ge" activiteiten ontplooit en
een ernstige belasting vormt
voor de binnenlandse veilig
heid en rust van het land. De
maatregel tegen bisschop
Frenz werd genomen, terwijl
deze deelnam aan een verga
dering van de Lutherse We
reldbond in Genève. De echt
genote van de bisschop en zijn
kinderen bevinden zich nog in
Santiago.
Voordat het bericht van zijn
uitwijzing bekend werd, had
bisschop Frenz in Genève
meegedeeld, dat het aantal ar
restaties in Chili op het ogen
blik weer toeneemt. Ook leden
van het kerkelijk vredescomité
blijven er niet van verschoond.
Een van hen is mevrouw Geor-
gina Ocaranza. Zij is in ver
wachting. Zij werd drie weken
geleden gearresteerd. Van
haar ontbreekt momenteel elk
spoor.
Het kerkelijk vredescomité,
waarin de meeste kerken van
Chili samenwerken, is sedert
de militaire machtsovername
bijzonder actief geweest voor
de gevangenen, terwijl het bo
vendien vele Chilenen via bui
tenlandse ambassades kans
heeft gegeven aan arrestatie te
ontkomen.
Bisschop Frenz is voorzitter
van het vredescomité samen
met de r.k. bisschop Aristia
Ruiz. Deze werd in maart van
dit jaar overgeplaatst van San
tiago, waar hij hulpbisschop
was, naar het achthonderd ki
lometer van Santiago gelegen
Copiapo, waarvan hij aposto
lisch administrator werd.
Het hoofd van de nationale
Armeense kerk, Katholikos
Vasgen I heeft tijdens een be
zoek aan Londen gewag ge
maakt van een krachtige ople
ving in het godsdienstige le
ven in de Sowjet-Unie Het
aantal doopsels is de laatste
jaren verveelvoudigd.
In Armenie Armenië wordt al
zeventig procent van de kinde
ren gedoopt en op het platte
land zelfs bijna honderd pro
cent. Ondanks de zware beper
kingen aan de godsdienstige
opvoeding gesteld, nemen vele
jongeren aan de godsdienstige
vieringen deel.
De groeiende belangstelling
van de Armenen voor de kerk
blijkt ook uit de toenemende
financiële steun van de gelovi
gen aan de kerk. In de afgelo
pen twee decennia is deze hulp
tot het elfvoudige gestegen.
